ཨ་རིའི་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ལས་འཕྲོས་བའི་གཏམ།

རིག་འབྱུང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས། ཨ་རི།

1)གླེང་སློང་བ།

ཉེ་བའི་བདུན་ཕྲག་འགའི་སྔོན་ནས་བཟུང་། གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་དང་ཚགས་པར་ཁག བརྙན་འཕྲིན་ཁག་བཅས་ན་ཨ་རིའི་སྒྲོ་ལོར་གྱི་འཛའ་ཐང་མར་ཆགས་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཡོང་གིན་འདུག དེ་ཡང་སྤྱི་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚེས་བཅུ་ཉིན་ཐོན་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དུས་བབ་ཚགས་དེབ་ཀྱི་ཤོག་ངོས་སོ་བདུན་གྱི་མདུན་དུ་ཡང་ཨ་རིའི་སྒྲོ་ལོར་གྱི་རིན་ཐང་བརྒྱ་ཆ་ ༡༥ མར་ཆགས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག དེར་བརྟེན། ངེད་ཀྱིས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་དང་འབྲེལ་ནས་རྨོངས་འཆར་ཐུང་ཐུང་ཞིག་འབྲི་རྒྱུའི་འགོ་བསླངས་བ་ཡིན།
འོན་ཀྱང་། རྩོམ་ཐུང་འདི་འབྲི་ཡུན་ཏུ་སོང་བའི་རྩོམ་ཞིག་མིན། རྩོམ་ཐུང་འདི་དཔལ་འབྱོར་རིག་པའི་རྨང་གཞིའི་ཤེས་བྱ་འགའ་རྒྱབ་རྟེན་ལ་བཟུང་ནས་བྲིས་བ་ཞིག་ཡིན། རྩོམ་ཐུང་འདིའི་ནང་དུ། རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་ཆགས་ཇི་ལྟར་ཡོང་གི་ཡོད་མེད་དང་དེ་ཡོང་རྐྱེན་ཅི་ཡིན་མིན། དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་ཆགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གང་དེའི་དཔལ་འབྱོར་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ སྤྲོད་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ནས་ཡིན།

འཚོ་སྡོད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། རྒྱབ་ལ་གོན་རྒྱུ་དང་ཁ་ལ་ཟ་རྒྱུ་ཞིག་དགོས་བ་ནི་སྨྲས་མེད་རེད། དེ་ཡང་དེ་རིང་སང་ཉིན་གྱི་གོ་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱི་གནས་སྟངས་འདིའི་འོག་ཏུ། ཁྱེད་ཀྱིས་སྤྱོད་བཞིན་པའི་ལྟོ་གོས་ཕལ་ཆེ་བ་ཡང་ཁྱེད་རང་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་བ་རྐྱང་མ་ཡིན་པར་གཞན་གྱིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་ཚར་བའི་རིགས་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་དངུལ་སྤྲད་ནས་ཉོ་གི་ཡོད། གཞན་གྱི་ཅ་དངོས་ཉོ་དགོས་ཐུག་དུས། ཉོ་མཁན་དེས་རང་གི་དངུལ་དེ་ཉོ་ས་དེའི་དངུལ་ལ་བརྗེ་ནས་ཉོ་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད། དཔེར་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནས་ཅ་དངོས་ཤིག་ཉོ་བའི་སྐབས་སུ། ཕྱིའི་དངུལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད་ལ་ཕྱི་མི་ཞིག་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་ལུང་ བའི་ཅ་དངོས་ཉོ་དུས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་ལྟར་བྱེད་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་རིན་ཐང་དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་ནང་ལ་ བརྗེ་བསྒྱུར་བྱས་ཚར་བའི་རྗེས་ཀྱི་རིན་ཐང་དེ་ལ་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ ཟེར། དཔེར་ན། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༧ལོའི་ཟླ་བཅུ་བའི་ནང་དུ། ཨ་སྒོར་༡ལ་ཡོ་སྒོར་༠.༧༠རེད། དེའི་སྐབས་ཀྱི་ཨ་སྒོར་དང་ཡོ་སྒོར་དབར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ནི་༡ :༠༧༠རེད།
སྤྱིར་བཏང་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ལ་འཕར་བ་དང་ཆགས་པ་གཉིས་ཀ་ཡོང་ གི་རེད། རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་བ་རེད་ལབ་དུས། རྒྱལ་ཁབ་དེའི་དངུལ་གྱི་གོང་ཚད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་གོང་ཚད་དང་ བསྡུར་ནས་འཕར་བ་རེད་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཡང་རྒྱལ་ཁབ་གང་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ཆགས་པ་རེད་ལབ་དུས། རྒྱལ་ཁབ་དེའི་དངུལ་གྱི་གོང་ཚད་དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དེའི་དངུལ་གྱི་གོང་ཚད་དང་ བསྡུར་ནས་མར་ཆགས་པ་རེད་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་རེད། དཔེར་ན། ཕྱི་ལོ་༡༩༩༩ནས་༢༠༠༡བར། ཨ་སྒོར་གྱི་འཛའ་ཐང་དེ་ཡོ་སྒོར་༠.༨༦ནས་༡.༡༨བར་འཕར་སྣོན་བྱུང་འདུག ཁྱོན་ཨ་སྒོར་གྱི་འཛའ་ཐང་དེ་བརྒྱ་ཆ་༣༧ཙམ་ཡར་འཕར་བ་རེད། དེ་འཕར་སྣོན་ཡོང་རྐྱེན་ནི་ཨ་རིའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་མྱུར་ཚད་དེ་ཡོ་ རོབ་ལས་མགྱོགས་པ་བྱུང་བ་མ་ཟད་ཨ་རིའི་དངུལ་ཁང་ཕལ་མོ་ཆེའི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་ དེ་ཡོ་རོབ་ལས་བརྒྱ་ཆ་༢མཐོ་བ་ཆགས་པས་རེད། ཡང་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༡ནས་༢༠༠༧བར་། ཨ་སྒོར་གྱི་འཛའ་ཐང་དེ་ཡོ་སྒོར་༡.༡༨ནས་༠.༧༠མར་ཆགས་པ་རེད། ཁྱོན་ཨ་སྒོར་གྱི་འཛའ་ཐང་དེ་བརྒྱ་ཆ་༤༠ཙམ་མར་ཆགས་པ་རེད། དེ་མར་ཆགས་པའི་རྐྱེན་ནི་གོང་དང་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་རེད།
དེས་ན། རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་གི་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་ཆགས་ཡོང་རྐྱེན་ཅི་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐོག་མར་ང་ཚོས་ཕྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་བྱེད་སའི་ཁྲོམ་ར་ནས་འགོ་བཙུགས་དགོས། ཕྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་བྱེད་སའི་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ་ང་ཚོས་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ལ་འཕར་ཆགས་ཇི་ལྟར་ཡོང་གིན་ཡོད་མིན་འཚོལ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། རྒྱུ་མཚན། ཉོ་མཁན་དང་བཙོང་མཁན་གཉིས་ཀ་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཡོད་པས་ཡིན། ཉོ་མཁན་དང་བཙོང་མཁན་གཉིས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན། གཤམ་ནས་ཉོ་མཁན་དང་བཙོང་མཁན་གཉིས་ཀྱིས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་སྐོར་ནས་མདོར་ཙམ་གླེང་གི་ཡིན།
ཉོ་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས།

2)དེ་ཡང་ཉོ་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས།

ཁྲོམ་ རའི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ཀྱི་འཕར་ཆགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་དངུལ་ ཁང་ཁག་གི་དངུལ་ཀྱི་སྐྱེད་ཀ་སྤྲོད་སྟངས། གཞན། ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ལ་ཚོད་དཔག་དང་ རེ་བ་རྒྱག་སྟངས་ཀྱི་ཕྱོགས་བཅས་གསུམ་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོང་གི་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་གི་དབང་གིས་ཉོ་མཁན་ལ་ཨ་རིའི་སྒྲོ་ལོར་དགོས་མཁོ་ཆགས་ཀྱི་ ཡོད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་རང་མ་གཏོགས་མེད། གཅིག་དེ་ཨ་རིས་ཕྱིར་གཏོང་བྱས་བའི་ཅ་དངོས་རྣམས་ཉོ་བའི་སླད་དང་གཞན་དེ་ཨ་རིའི་ རྒྱུ་དངོས་རྣམས་ཉོ་བའི་སླད་དུ་རེད། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་ཨ་རིས་ཕྱིར་གཏོང་བྱས་བའི་ཅ་དངོས་ལབ་དུས་( Goods and Services ) གོ་བ་དང་ཨ་རིའི་རྒྱུ་དངོས་ལབ་དུས་ ( Bank accounts, bonds, stocks, businesses and real estate) སོགས་ལ་གོ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཉོ་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་བལྟས་ན། ཅི་ཙམ་གྱིས་ཨ་སྒོར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་མཐོ་བ་ཡོད་ན། ཨ་སྒོར་ཉོ་མཁན་ཉུང་དུ་འགྲོ་གི་རེད། རྒྱུ་མཚན་ཨ་སྒོར་གྱི་གོང་ཚད་མཐོ་རུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད།
དེ་ཡང་། གལ་སྲིད་ཨ་རིའི་ཚོང་ཟོག་ཕྱིར་གཏོང་གི་གྲངས་འབོར་འཕར་བ་ཡིན་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཉོ་མཁན་དག་ལ་ཨ་རིའི་སྒྲོ་ལོར་གྱི་དགོས་མཁོ་ཆེ་རུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད།
དཔེར་ན། ཨ་རིའི་སྒྲོ་ལོར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་ཡོ་སྒོར་༠.༨༠ནས་༠. ༧༠བར་མར་ཆགས་པ་ཡིན་ན། ཡོ་སྒོར་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་གྱི་ཉོ་མཁན་རྣམས་ལ་ཨ་རིའི་ཕྱིར་གཏོང་གི་ཚོང་ ཟོག་རྣམས་རིན་གོང་ཁེ་བོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཙང་། ཨ་རིའི་ཚོང་ཟོག་ཉོ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་རེད་ལ་ཨ་རིའི་ཕྱི་གཏོང་གི་ཚོང་ཟོག་ཉོ་ མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཨ་སྒོར་ཉོ་མཁན་ཡང་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས། ཉོ་མཁན་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་། ཨ་སྒོར་བེད་སྤྱོད་མ་བཏང་བར་ལག་ཏུ་ཉར་བསྡད་པ་ཡིན་ན་ཉེ་བའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ ཁྲོད་དུ་ཁེ་ཕོག་ཆེན་པོ་རེག་གི་རེད་བསམ་པའི་ཚོད་དཔག་རྒྱག་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་པ་ ཡིན་ན། དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ་ཨ་སྒོར་ཉོ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་རེད། དཔེར་ན།
ད་ལྟ་ཨ་སྒོར་༡གི་གོང་ཚད་དེ་ཡོ་སྒོར་༠ .༩༠ཡིན་ན། ཉོ་མཁན་ཚོའི་ཚོད་དཔག་ལ་ཨ་སྒོར་གྱི་གོང་ཚད་དེ་ལོ་མཇུག་ལ་ཡོ་སྒོར་༠. ༨༠ལལྷུང་གི་རེད་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ད་ལྟ་ཨ་སྒོར་ཉོ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་རེད། གང་གིས་ཞེ་ན། ད་ལྟ་ཉོས་བའི་ཨ་སྒོར་གྱི་འབོར་དེས་ལོ་མཇུག་ལ་ཨ་སྒོར་ད་ལྟ་ལས་མང་བ་ཉོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པས་རེད།
 དེ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་དངུལ་ཁང་ཁག་གི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་སྤྲོད་ སྟངས་ཀྱིས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་ཆགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད། ཨ་རིའི་དངུལ་ཁང་ཁག་གི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་དེ་ཚོང་ཤག་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཁག་གི་དངུལ་ ཁང་ལས་མཐོ་བ་ཡོད་ན། ཨ་རིའི་དངུལ་ཁང་ཁག་ལ་དངུལ་བཅོལ་འཇོག་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་རེད། ཅི་ཙམ་གྱིས་དངུལ་བཅོལ་འཇོག་བྱེད་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཨ་སྒོར་ཉོ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་རེད། ཅི་ཙམ་གྱིས་ཨ་སྒོར་ཉོ་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་ན་། དེས་ཨ་སྒོར་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་སྣོན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
ད་ དུང་། ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ་འབྱུར་འགྱུར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ལ་ཚོད་དཔག་དང་ རེ་བ་རྒྱག་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ལ་ཁྱད་པར་ཡོང་གི་ཡོད་རེད། བཟོ་ཚོང་ཁང་ཆེན་པོ་དག་གི་བསམ་པར། འབྱུར་འགྱུར་ཨ་སྒོར་གྱི་གོང་ཚད་འཕར་གྱི་རེད་བསམ་ན། ད་ལྟ་ཡོད་པའི་ཡོ་སྒོར་རྣམས་བཙོས་ནས་ཨ་སྒོར་མང་ཙམ་ཉོ་གི་རེད། འོན་ཀྱང་། ཚོད་དཔག་རྒྱག་སྟངས་ཀྱི་རིགས་འདི་དག་ཕུགས་བརྟན་ཞིག་ཡོང་མིན་བརྗོད་ཁག་པོ་རེད། གང་ལྟར། ཉོ་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་བསམ་ན། གོང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་འདི་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོང་གི་ ཡོད་པ་རེད།

3)བཙོང་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས།

བཙོང་ མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་ཀྱི་ཁུངས་དེ་ཉོ་མཁན་ནང་བཞིན། ཁྲོམ་རའི་ཐོག་གི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་དངུལ་ ཁང་ཁག་གི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་སྤྲོད་སྟངས། ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ལ་ཚོད་དཔག་དང་ རེ་བ་རྒྱག་སྟངས་བཅས་གསུམ་ཡིན་རུང་། ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་ལོགས་ཀ་རེད། དཔེར་ན། ཉོ་མཁན་གྱི་གནས་སྟངས་གཞིར་བཞག་ཐོག་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ཀྱིས་དངུལ་གྱི་ འཛའ་ཐང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་བཟོ་སྟངས་དང་བཙོང་མཁན་གྱི་གནས་སྟངས་གཞིར་བཞག་ཐོག་དངུལ་ གྱི་འཛའ་ཐང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་སླེབས་སྟངས་གཉིས་ལོགས་ཀ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་གི་དབང་གིས་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ལ་ཨ་སྒོར་བཙོང་མཁན་ཡོང་གི་ཡོད་དམ་ ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་རང་རེད།  ཕྱི་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་བའི་ཅ་དངོས་རྣམས་ཉོ་བའི་སླད་དང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་ རྒྱུ་དངོས་ཉོ་བའི་སླད་དུ་ཁྲོམ་རེའི་ཐོག་ལ་ཨ་སྒོར་མཁོ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་། ཨ་སྒོར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་ཅི་ཙམ་འཕར་བ་ཡིན་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཨ་སྒོར་ཕྱི་ལ་བཙོང་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་འཕར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། གལ་སྲིད་ཨ་སྒོར་༡གི་གོང་ཚད་དེ་ཡོ་སྒོར་༠.༨༠ནས་ཡོ་སྒོར་༠.༩༠ལ་འཕར་བ་ཡིན་ན། ཨ་སྒོར་ཕྱི་བཙོང་གི་གྲངས་འབོར་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་མང་དུ་འགྲོ་གི་རེད།
དེ་ཡང་། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ཕྱིའི་ཅ་དངོས་ནང་འདྲེན་གྱི་གྲངས་འབོར་འཕར་བ་ཡིན་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཨ་སྒོར་ཕྱིར་བཙོང་གི་གྲངས་འབོར་ཡང་འཕར་གི་རེད། དེར་བརྟེན།
ཨ་སྒོར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་འཕར་བ་ཡིན་ན། ཨ་སྒོར་གཅིག་གིས་ཕྱིའི་ཅ་དངོས་རྣམས་རིན་གོང་ཁེ་བོའི་ཐོག་ནས་ཉོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།  རིན་གོང་ཁེ་བོ་ཆགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོ་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཉོ་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཨ་སྒོར་ཕྱི་བཙོང་གི་གྲངས་འབོར་ཡང་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་རེད།
ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས། ཁྲོམ་རའི་ཐོག་གི་བཙོང་མཁན་མང་པོ་ཞིག་གི་བསམ་པར། ཕྱི་དངུལ་འབོར་ཆེན་ཉར་བ་ཡིན་ན་དེས་ཁེ་བཟང་འབོར་ཆེན་ཟ་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་ནས་ཨ་ སྒོར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་འཕར་བའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཕྱི་དངུལ་མང་ པོ་ཉོ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་དངུལ་ཅི་ཙམམང་བ་ཉོས་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་ཨ་སྒོར་མང་ཙམ་ཕྱི་བཙོང་བྱེད་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད་།  དེ་ནས། རྒྱལ་ཁབ་ཕན་ཚུན་དབར་གྱི་དངུལ་ཁང་ཁག་གི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་སྤྲོད་ལུགས་ཀྱིས་ ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་ནི།
གལ་སྲིད། ཨ་རིའི་དངུལ་ཁང་ཁག་གི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་དེ་ཚོང་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དངུལ་ཁང་ལས་མཐོ་བ་ཡོད་ན། བཙོང་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཨ་སྒོར་ཕྱི་གཏོང་གི་གྲངས་འབོར་མར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཨ་སྒོར་ཕྱི་གཏོང་གི་གྲངས་འབོར་མར་ཆགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་དངོས་ནང་འདྲེན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཡང་མར་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
གཞན། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དངུལ་ཁང་གི་དངུལ་གྱི་སྐྱེད་ཀ་དེ་ཨ་རི་ནས་མཐོ་བ་ཡོད་ན། ཨ་སྒོར་ཕྱིར་གཏོང་གི་གྲངས་འབོར་འཕར་ཡོང་གི་རེད། ཨ་སྒོར་ཕྱིར་གཏོང་གི་གྲངས་འབོར་འཕར་བ་ལ་བརྟེན་ནས། རིམ་བཞིན་ཨ་སྒོར་གྱི་འཛའ་ཐང་མར་ཆགས་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་སླེབས་ཀྱི་ཡོད། ད་དུང་། ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཙད་ལ་ཚོད་དཔག་དང་ རེ་བ་རྒྱག་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་བཟོ་གི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་བཟོ་ཚོང་ཁང་ཆེན་པོ་དག་གི་ཚོད་དཔག་ལ། ཕྱི་དངུལ་གྱི་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་ལོ་ཤས་ནང་ཡར་ འཕར་གྱི་རེད་བསམ་པ་ཡིན་ན། ཨ་སྒོར་བཙོང་ནས་ཕྱི་དངུལ་ཉོ་གི་རེད། ད་ལྟ་ཕྱི་དངུལ་གྱི་གོང་ཚད་དམའ་བའི་སྐབས་སུ་ཨ་སྒོར་བཙོང་ནས་ཕྱི་དངུལ་ཉོ་ཐུབ་ པ་ཡིན་ན། རྗེས་སུ་ཕྱི་དངུལ་གྱི་གོང་ཚད་འཕར་བའི་སྐབས་སུ་ཨ་སྒོར་ལ་གྱོང་རེ་གི་མ་རེད་ བསམ་པ་དེ་རེད། གང་ལྟར། བཙོང་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་འདི་ཙམ་རེད།

4)མཐའ་དོན།
འདི་ ལྟར། ཉོ་མཁན་དང་བཙོང་མཁན་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་མདོར་ཙམ་གླེང་ཚར་བའི་རྗེས་སུ། མི་མང་པོ་ཞིག་གི་བསམ་པར། དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་འཕར་ཆགས་མེད་པའི་སྒོར་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་དེ་ གཏན་འཇགས་ཤིག་ཡོང་གི་རེད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད་ཞུ་འདོད་བྱུང་། ཁག་པོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཉོ་མཁན་དང་བཙོང་མཁན་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་སྤྲོད་སྟངས་དེ་ཆ་སྙོམས་ ཤིག་དང་གཏན་འཇགས་ཤིག་མེད་པ་དེ་རེད། དཔལ་འབྱོར་རིག་པ་བ་མང་དག་ཅིག་གི་བསམ་པར། གལ་སྲིད་ཨ་སྒོར་༡ལ་ཁ་ཎ་སྒྲའི་སྒྲོ་ལོར་༡.༣༣ཡིན་པའི་ཆ་འཇོག་ཐོག  ཅ་དངོས་གཅིག་ལ་ཁ་ཎ་སྒྲིའི་སྒྲོ་ལོར་༤དང་ཨ་སྒོར༣གནས་བ་ཡིན་ན། དངུལ་གྱི་རིན་ཐང་གཅིག་པ་ཡིན་པ་མ་ཟད་དངུལ་དེ་ཨ་རི་དང་ཁ་ཎ་སྒྲ་གང་དུ་སྤྱད་ ཀྱང་རུང་དེས་ཅ་དངོས་ཉོ་བའི་ནུས་བ་གཅིག་མཚུངས་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད་ལ་དེ་ ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་དཔལ་འབྱོར་རིག་པ་པའི་ནང་དུ་  (Purchasing Power Parity )ཟེར། འོན་ཀྱང་། དེ་ལྟར་ཡོང་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད་བསམ། རྒྱུ་མཚན། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་ཏུ། ཉོ་མཁན་དེས་རིན་གོང་དམའ་བོའི་ཐོག་ནས་ཉོ་ཐུབ་རྒྱུར་རྩིས་རྒྱག་གི་ཡོད་ལ་བཙོང་ མཁན་དེས་ཀྱང་རིན་གོང་མཐོ་བོའི་སྒོ་ནས་བཙོང་ཐུབ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་ཞུ་གི་ཡོད། འོ་ན། དབུས་དངུལ་ཁང་ཁག་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་རེད་དམ་ལབ་ ན། དེ་ཡང་མ་རེད།
རྒྱ་ནག་ལྟ་བུར་ཆ་བཞག་ན། དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་གཏན་འཇགས་རེད། ཨ་རི་ལྟ་བུ་ཡིན་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་རྒྱུན་འགྱུར་རེད། ཧོང་ཀོང་ལྟ་བུར་མཚོན་ན་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་བསྟུན་འགྱུར་རེད། འོན་ཀྱང་། རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་དབུས་དངུལ་ཁང་ཁག་ནས་དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་གི་འཕར་ཆགས་ལ་སྟངས་ འཛིན་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་འདྲ་གི་མ་རེད། ཡང་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་དབུས་དངུལ་ཁང་གིས་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་བསྟུན་ མར་འཕར་ཆགས་མ་ཡོང་བའི་སླད་དུ། དེ་ལ་སྟངས་འཛིན་གང་ཐུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེདཔེར་ན། ཨ་སྒོར་༡ལ་ཡོ་སྒོར་༠.༨༠ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། གལ་སྲིད་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་ཡོ་སྒོར་༠.༨༠གྱི་སྒང་ལ་འཕར་བ་ཡིན་ན། དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་བསྟུན་མར་འཕར་སྣོན་མ་ཡོང་བའི་སླད་དུ། དངུལ་ཁང་ཁང་གི་ངོས་ནས་ཨ་སྒོར་རྣམས་བཙོང་གང་ཐུབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་ཡོ་སྒོར་༠. ༨༠གྱི་འོག་ལ་མར་ཆགས་པ་ཡིན་ན། དངུལ་བརྗེ་ལེན་གྱི་གོང་ཚད་དེ་བསྟུན་མར་མ་ཆགས་པའི་སླད་དུ། དངུལ་ཁང་གི་ངོས་ནས་ཨ་སྒོར་གང་མང་ཉོ་གི་རེད། དངུལ་ཁང་ནས་ཨ་སྒོར་ཉོ་བའི་སྐབས་སུ་དངུལ་ཁང་རང་ལ་ཡོད་པའི་གསོག་དངུལ་ཡོ་སྒོར་ རྣམས་བདེ་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དངུལ་ཁང་ནས་ཨ་སྒོར་བཙོང་བའི་སྐབས་སུ་ཨ་སྒོར་རྣམས་ཡོ་སྒོར་ལ་བརྗེས་ནས་གསོག་ དངུལ་ཡོ་སྒོར་གྱི་གྲངས་འབོར་མང་དུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། འདི་ཞོར་འཕྲོས་ཙམ་ཡིན། གང་ལྟར། དངུལ་གྱི་འཛའ་ཐང་འཕར་ཆགས་ཇི་ལྟར་ཡོང་གི་ཡོད་མེད་དང་དེའི་ཡོང་རྐྱེན་སོགས་ངོ་ འཕྲོད་རྒྱུ་འདི་ཡང་དེང་གི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་གལ་ཆེན་ཆགས་འདུག་སྙམ། ངེད་ཀྱི་རྨོངས་འཆར་རེ་ཞིག་འདི་རུ་མཇུག་བསྡུས་བ་ཡིན། བརྗོད་གཞི་འདིའི་ཕྱོགས་ན་མ་ཚང་བ་དང་མ་འཐུས་བ་ཡོད་ན་ཁ་སྣོན་རྒྱག་རོགས། ཀློག་པ་པོ་ཚོའི་བསམ་ཚུལ་དང་མ་མཐུན་པ་ཡོད་ན་བགྲོ་གླེང་བྱེད་རོགས་ཀློག་མཁན་རེ་གཉིས་ལ་ཕན་རེ་ཐོགས་སོང་ན་རྩོམ་ཐུང་འདིའི་དགོས་དམིགས་འགྲུབ་པ་ ཡིན།