རྒྱ་གཞུང་གིས་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་གྱི་གཉེན་ཉེ་རྣམས་ཟླ་རེར་ཐེངས་རེར་མཇལ་ཆོག་ཚུལ་བཤད་འདུག་ལ། སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་ལ་མཇལ་འཕྲད་དུ་ཕྱིན་པའི་བོད་མི་འགའ་ད་དུང་ཡང་བཀག་ཉར་འོག་བཅུག་འདུག
ཚེས་ ༡༦ ཉིན་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཕྲུག་ཡིན་ཞིང་ད་ལྟ་ངྷ་སར་གནས་སྡོད་མིང་ལ་ཚེ་རིང་རྡོ་རྗེ་དང་ཉི་མ་དབང་ཕྱུག བདེ་ལེགས་གཡང་སྒྲོན། རྒ་བ་བློ་དོན། ཚེ་རིང་བཟང་པོ་སོགས་ཀྱིས་འདི་ག་གསར་ཁང་ལ་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཁམས་ལི་ཐང་ཕྱོགས་སུ་ལི་ཐང་རྫོང་དང་ཉག་རྫོང་གཉིས་ཀྱི་མི་མང་གིས་ཞིང་ཆེན་སོགས་ལ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་ནག་ཉེས་གང་ཡང་མེད་པས་ཁོང་མྱུར་ཏུ་གློད་དགོས་སྐོར་ཞི་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བར་བཅར་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཚོར་ཉེས་རྡུང་གིས་མནར་གཅོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་འདུག
གོང་གསལ་མི་སྣ་དག་གིས་བཤད་དོན། ཕྱི་ཚེས་ ༥ གོང་དུ་ཨོ་ཐོག་གི་མི་སྐྱ་བདུན་ཁྲིམས་རྩོད་རྒྱག་སར་ཁྲི་འདུར་འགྲོ་བའི་ལམ་བར་དུ་འཛིན་བཟུང་གིས་འགྲོན་ཁང་ཞིག་ཏུ་བཀག་འགོག་བྱས་པ་དང༌། ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་སྒྲོལ་དཀར་དང༌། བདེ་ཆེན་སྒྲོལ་མ། གཡུ་སྒྲོན་བཅས་བུད་མེད་གསུམ་ཀྲུང་དབྱང་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་བར་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་འདུག་པར་བརྟེན། ཨོ་ཐོག་དང༌མགོ་ལོག་སྟོད་སྨད་སོགས་ནས་མི་མང་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དུས་གཅིག་ཏུ་ཤང་དང་རྫོང་སོགས་སུ་གཅིག་འཇུག་གཉིས་འཐུད་དུ་སོང་ཞིང༌། ཁོང་ཚོས་ང་ཚོ་འདིར་འོང་དགོས་དོན་ནི། མི་བདུན་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་ཞིང་ཆེན་དུ་གཏོང་དགོས། ཁོང་ཚོ་མི་མང་གིས་འཐུས་མིར་བཏང་བ་ཡིན། ང་ཚོའི་རིན་པོ་ཆེར་ནག་ཉེས་ཡོད་ན་ཡོད་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་དང༌། མེད་ན་མེད་ཐག་ཆོད་པ་བྱ་རྒྱུའི་ཆེད་ང་ཚོ་ཐམས་ཅད་འདིར་འོང་བ་ཡིན། ད་རེབ་ཐག་འདི་འདྲ་ཞིག་ཆོད་སོང་ཟེར་བ་ཞིག་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་ང་ཚོ་ཕྱིར་ལོག་རྒྱུ་མིན་ཞེས་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གྱིས་ཉིན་གང་ཤང་ནང་དང༌། རྫོང་ལམ་བར་སོགས་སུ་རྒྱ་དམག་གིས་བཀག་འགོག་བྱེད་ཞོར་དུ་འགྲོ་སྐྱོད་བྱས། ས་གནས་ལས་ཁུངས་སུའང་ཉིན་གང་མི་མང་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་གིས་ལས་ཁུངས་སྒོ་ཁར་སྒོ་ཉལ་བྱས་ཡོད་ཅིང༌། ལམ་ཆེན་གཡས་གཡོན་དུའང་ཉལ་བ་སོགས། དེ་ནུབ་མཚན་གང་ས་གནས་ལས་ཁུངས་སུ་སྒོ་ཉལ་བརྒྱབས་ཡོད་འདུག
རྫོང་ཐོག་ཏུ་མགོ་ལོག་སྟོད་པ་ནས་མི་བཞི་བརྒྱ་ཙམ་དང༌། ཨོ་ཐོག་ནས་ཀྱང་སྔ་ཕྱིར་གང་མང་འབྱོར་ཞིང༌། ཉ་ཐ་ངོ་སོགས་ནས་རྫོང་ཐོག་ཏུ་འོང་བ་ཉག་ཆུའི་སྨད་ཕྱོགས་སུ་དམག་མིས་བཀག་སྟེ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་ཡོང་བཅུག་མེད་ཅིང༌། རྒྱས་ཚུག་གྲོང་ཡར་མར་ནས་རྫོང་ཐོག་ཏུ་ཡོང་བ་རྣམས་སྨྱུག་བྱིས་ལ་ཁར་རྒྱ་དམག་གིས་བཀག་འགོག་བྱས། ཉིན་དེར་འབྲོག་པའི་ས་ཁུལ་དང་རོང་བའི་ས་ཁུལ་སོགས་ནས་མོ་ཊ་དང་སྦག་སྦག་བཏང་ནས་རྫོང་ཐོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བཀག་འགོག་བྱས་ཏེ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་ཡར་མར་འགྲོ་སྐྱོད་བྱེད་པ་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་མི་མང་ཚོར་ཟས་གོས་སོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་ཡོད་ཅིང༌། མི་མང་ཚོ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་སྐྱོད་སྐབས་གངས་བརྒྱབས་ཡོད་ཅིང༌། རླངས་འཁོར་དང་སྦག་སྦག་གང་ཡང་མ་རག་པར་གོམ་བགྲོད་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་རྫོང་ཐོག་ཏུ་མ་ཐོན་པའི་ཉིན་མཚན་གཉིས་གསུམ་ཞིག་ཏུ་འཁྱག་ལྟོག་གི་དཀའ་སྡུག་དུ་མ་མྱངས་ཡོད་ཅིང༌། གོམ་བགྲོད་དུ་བསྐྱོད་མཁན་མི་མང་གི་ཁྲོད་དུ་རྒན་རྒོན་ལོ་ན་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུ་བརྒྱད་ཅུར་སོན་ཡོད་པའང་མང་པོ་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་རྫོང་ཐོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དག་གི་མཚན་ཐོ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་གདུགས་དཀར་ཚེ་རིང༌། ཇ་ལིའི་འཇམ་འཕྲིན། ངག་དབང་ཆོས་གྲགས། རྒ་བ་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ། ལུག་རྫི་ཨ་བྷེ། རྒྱ་མེ་ཨ་ཤེར། ཨ་ཀ་རྡོ་རྗེ། ཨ་ནེ་ཤེས་རབ་སྒྲོལ་མ། ཨ་ནེ་བདེ་བྷོ། ཨ་ནེ་གྲ་བྷེ། སྨད་ཐ་དབང་རྒྱལ། རྒ་རྗེ་དབང་ཕྱུག མཁས་བྷོ་ཚེ་རིང༌། རྡོ་རྗེ་མཁས་གྲུབ། འབྲུག་རྒྱལ་ཐར། ངག་རྡེ། ལྷ་མ་དོན་འདུས། སྙན་གྲགས། ཚེ་བཀྲ་བྷུ་བྷུ། ངག་དབང་ཤེས་རབ། ཨ་ཕ་ནོར་བུ། འོད་ཟེར། ཨ་སྒྲ་ཨུ་བྷོ། བསྟན་འཛིན་ཟླ་བ། སྦྱིན་པ། བཀྲ་ཤིས་ཚེ་འཕེལ། སྙན་གྲགས། བློ་བཟང་དོན་གྲུབ། སྐལ་བཟང་ལྷ་སྐྱིད། ཨ་ཞེས། བུ་མོ། བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས། ལྷ་མོ་ཆོས་འབྲུག་སོགས་ཡིན་ལ། མི་མང་འདི་དག་ནི་ལི་ཐང་རྫོང་དང་ཉག་ཆུ་རྫོང་གཉིས་ནས་རེད། ཉག་ཆུ་རྫོང་ཨོ་ཐོག་འབྲོག་སྡེ་ལ་ཤང་གཉིས་ཡོད་པའི་ཧོ་ལུང་ཤང་དང༌། ཁུ་ལ་ཤང་གཉིས་ཀྱི་སྡེ་ཁག་དྲུག་གི་མི་མང་དང༌། དེ་ཚ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ། ཉ་པ་གྲོང༌། ཐ་ངོ་གྲོང༌། རྐེ་ཆུ་ཁ་གྲོང༌། ལྷུང་ཞབས་གྲོང༌། འདུས་པུ་ཙི་གྲོང༌། འགོ་ལོག་སྟོད་གྲོང་སྡེ་གསུམ་གྱི་མི་མང་དང༌། འགོ་ལོག་བར་གྱི་རྒྱས་ཚུགས་ཡར་གྲོང་མར་གྲོང་དང་མགོ་ལོག་སྨད་དགོན་སེར་གྲོང་པ། དབུང་འདེན་འདོ་བ། སྤོ་བ་གྲོང་པ། འཇོང་རྐོག་རྡོ། མ་ར་ཚོ་པ་གྲོང༌། ཉག་རྐེ་གྲོང༌། ཐང་ཆུ་ཐང་རྒན་གྲོང༌། འབྲུ་པག་རྡུ། ག་ར་ཕྱིས་པ། སྤུན་ཟླ་གྲོང་པ། འོ་རུང་ཕྱིས་པ། པེ་མཛེས་གྲོང་སོགས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལི་ཐང་རྫོང་འོག་ནས། བདེ་སྐྱིད་གྲོང༌། ཚེ་མགོན་མ། མོ་ལ་སྟོད་སྨད། ཚོ་གསུམ་སོགས་ནས་འོང་ཡོད་འདུག
མི་མང་གི་རེ་འདོན་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་དང༌། ཁོང་ལ་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་བཤེར་གནང་དགོས་པ། རྒྱ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ལོ་བརྒྱད་ཙམ་སོང་ཡོད་ཀྱང༌། ད་བར་ཉེས་པ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ནས་མ་ཉེས་ཁག་གཡོགས་བྱས་པ་ཞིག་ལས་ནག་ཉེས་ཡོད་པའི་དཔང་རྟགས་གང་ཡང་བསྟན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད།
ཉིས་སྟོང་བདུན་ལོའི་བོད་ཟླ་དྲུག་པར་མི་མང་གིས་སླར་ཡང་དྲང་བདེན་གྱི་ཁྲིམས་བཤེར་བྱ་དགོས། ཁོང་ལ་ནག་ཉེས་ཡོད་པའི་དཔང་རྟགས་སྟོན་རྒྱུ་མི་འདུག་ཅེས་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་རི་སྐྱབ་ཀྱི་སར་སྐད་འབོད་དུས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱབས་ཡོད་ཀྱང༌། རྒྱ་གཞུང་གིས་མི་མང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་ལྟ་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་མི་མང་གང་བྱུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་དཔང་རྟགས་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་སྐབས་དེར་གློག་བརྙན་རྫུན་མ་ཞིག་ཀྱང་བཟོས་ཏེ་མི་མང་ལ་བཙན་དབང་གིས་བསྟན་ཡོད་ནའང༌། རྫུན་སྒྲིག་འབའ་ཞིག་བྱས་པ་ལས་བདེན་དཔང་གང་ཡང་མེད་པ་མི་མང་གིས་ངོས་འཛིན་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ད་རེབ་ཀྱང་ནག་ཉེས་ཡོད་པའི་དཔང་རྟགས་སྟོན་རྒྱུ་མི་འདུག་པས་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་བདེ་སྡུག་ཞུ་འབུལ་བྱེད་དུ་སོང་བ་ལས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལས་ཀ་གང་ཡང་བྱས་མེད། རྒྱ་དམག་གི་བཀག་འགོག་གི་སྐབས་སུའང་མི་མང་གི་ངོ་གདོང་མིག་ཆུས་གང་ཞིང༌། ངུ་སྐད་ཀྱི་སྐད་སྒྲ་དང་ལག་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དང༌། མཐེ་བོང་བསྟན་པ། པུས་མོ་ས་ལ་བཙུགས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་མི་མང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་ལྟ་གི་ཡོད་ན་རིན་པོ་ཆེ་གློད་གྲོལ་གཏོང་རོགས། ང་ཚོ་འདིར་ངོ་ལོག་རྒྱག་ཏུ་འོང་བ་མིན། ང་ཚོ་བདེ་སྡུག་ཞུ་རུ་འོང་བ་ཡིན། བདེ་སྡུག་ཞི་བའི་སྒོ་ནས་ཞུས་ཡོད་ཀྱང་དྲག་པོའི་དཔུང་དམག་བཏང་ནས་ཉེས་རྡུང་མནར་གཅོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བཏང་སྟེ། ཁྲག་གི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཡོད་པ་རེད་ཟེར།
མི་མང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཤུལ་གྱི་ས་ཆ་ཁྲག་གིས་གཡོག་པ་དང༌། སྐྲ་དང་བཅའ་དངོས་གཏོར་བ། རྦག་རྦག་མང་པོ་འཕྲོག་བཅོམ་བྱས་པ་སོགས་གཏོར་བཅོམ་བཏང་འདུག་ཅིང༌། རྒྱ་དམག་གིས་རྫོང་ཐོག་གི་ཟ་ཁང་དང་ཚོང་ཁང་ཐམས་ཅད་སྒོ་བརྒྱབ་དུ་བཅུག་སྟེ་མི་མང་ལས་འགུལ་བ་ཚོར་བཟའ་བཏུང་རག་ཐབས་མེད་པའི་ཐབས་ཤེས་བཏང་བ་མ་ཟད། མི་མང་ཞུ་གཏུགས་པ་ཚོར་བཟའ་བཏུང་རག་གི་མེད་སྟབས་ཉ་ཐ་ངོའི་ཚོང་པ་མང་པོས་མགྱོགས་ཐུག་མོ་ཊ་གང་མང་ཚོགས་སུ་བཀྲམས་ཏེ་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་རྩམ་པ་དང་བག་ལེབ་སྤྲད་དེ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་མཁན་ཡང་མང་པོ་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཡི་ཉིན་རྒྱབ་ཏུ་མི་མང་ཕྱིར་ལོག་མ་བྱས་ཚེ། འཛིན་བཟུང་བྱ་རྒྱུའི་བཀའ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཡོད་ཅིང༌། རྫོང་ཐོག་གང་སར་མོ་ཊ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་སྐད་དུ་རྒྱང་བསྒྲགས་སྒྲོག་བཞིན་འདུག མི་མང་གི་ནང་དུ་ད་གང་འདྲ་བྱེད་དགོས་མིན་གྱི་གྲོས་མོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅིང༌། མང་ཆེ་བས་གང་འདྲ་བྱུང་ནའང་བྱུང་ཟེར་བཞིན་འདུག སྐབས་དེར་རྫོང་ཡར་མར་དུ་མི་མང་མཉམ་འཛོམས་ཀྱི་གྲངས་ནི་ ༡༠༠༠ ལྷག་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱས་ཡོད་འདུག
མི་མང་གི་འཐུས་མི་ཞིང་ཆེན་དུ་གྱོད་གཏུགས་བྱེད་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དུ་ཁྲིད་ཡོང་ནས་རྫོང་དང་ཁུལ། ཞིང་ཆེན་གསུམ་གྱི་ཆེས་མཐོའི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་མཉམ་དུ་ཚོགས་འདུ་བགྲོ་གླེང་དང་བདེ་སྡུག་གང་འདྲ་ཡོད་པ་བཤད་དུ་བཅུག་ཡོད་ཅིང༌། འཐུས་ཚབ་དག་གིས་བླ་མ་གློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པ་དང༌། འཛིན་བཟུང་གི་སྐབས་ནག་ཉེས་ཡོད་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ལ་དཔང་རྟགས་གང་ཡང་བསྟན་རྒྱུ་མེད་ཚུལ་དང༌། འཛིན་བཟུང་བྱས་ནས་ལོ་ ༨ སོང་ཡོད་ཅིང་དགུང་ལོ་ ༦༠ ལ་ཉེ་བ་དང་སྙིང་རླུང་གི་ན་ཚ་ཡོད་པར་བརྟེན། རབ་ཡིན་ན་གློད་གྲོལ་དང་དེ་མིན་ཁག་ཐེག་འགན་ལེན་གྱི་འོག་བཙོན་དུ་བཞུགས་མི་དགོས་པར་ཕ་ཡུལ་དུ་རང་དབང་གིས་བཞུགས་ཆོག་པའི་བདེ་སྡུག་སོགས་མང་པོ་བཤད་ཡོད་ཅིང༌། རྫོང་ནས་ཞུ་གཏུགས་པ་དག་ཁུལ་ལ་ཁྲིད་འོང་མཁན་གྱི་རྫོང་དཔོན་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་དང་པོར་འཐུས་ཚབ་ཚོར་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ཡོད་ཀྱང༌། ཁོང་ཚོས་ང་ཚོ་འདིར་ཡོང་བ་རང་ཐག་ཆོད་ནས་འོང་བ་ཡིན་པས་ད་རེབ་ཐག་བཅོད་ལེགས་པོ་ཞིག་མ་བྱས་ན་ང་ཚོ་ཕྱིར་གཏན་ནས་ལོག་རྒྱུ་མིན་ཚུལ་སོགས་མང་པོ་བཤད་པས། རྫོང་དཔོན་དེས་ཁུལ་དང་ཞིང་ཆེན་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚོར་ང་རང་ས་གནས་འདིར་སྡོད་དགོས་ན་འདིར་ཡོད་དཔོན་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོ་ཞིག་བྱེད་དགོས། རྒྱུ་མཚན་ནི་བླ་མ་འཛིན་བཟུང་གི་རྐྱེན་གྱིས་མི་མང་གི་སེམས་ལ་རྨ་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོས་ཏེ་ས་ཆ་འདིར་ལས་དོན་གང་བྱེད་དགོས་ཀྱང་དཀའ་ལས་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་འདུག་ཟེར་བ་སོགས་ཡར་བཤད་མར་བཤད་ཀྱི་མཐར་ནག་ཉེས་ཡོད་ཀྱང་སྐད་ཆ་བཤད་དེ་ཐག་གཅོད་ལེགས་པར་བྱེད་ཆོག་གི་རེད་ཅེས་ཁྲིམས་ཐག་གི་དཔང་ཡིག་སོགས་སྤྲད་ནས་མི་མང་འཐུས་ཚབ་རྣམས་རླང་འཁོར་དུ་བཅུག་སྟེ་ཕྱིར་རང་གནས་སུ་སྐྱལ་ཡོད་པ་རེད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བླ་མ་དང་གྲྭ་པ་རྒན་པ་དྲུག་བདུན་ཙམ་ལ་མི་མང་རྣམས་ཕྱིར་རང་རང་གི་སར་ལོག་དགོས་པའི་བསླབ་བྱ་རྒྱག་དགོས་པའི་བཙན་བཀའ་བཏང་བར་ཁོང་རྣམས་ཀྱིས། སྐུ་ཞབས་རིན་པོ་ཆེའི་གནད་དོན་དེ་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོར་བྱ་ངེས་ཡིན་ན་ང་ཚོས་བསླབ་བྱ་བརྒྱབ་ཆོག་ཀྱང་མི་མང་གི་བསམ་འཆར་སྣང་མེད་དུ་བཏང་ན་བསླབ་བྱ་གཏན་ནས་རྒྱག་རྒྱུ་མིན་ཅེས་ཆུ་ཚོད་གསུམ་བཞི་ཞིག་ལ་རྒྱ་དཔོན་དག་གི་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་གྱི་མཐར་ཐག་གཅོད་བྱུང་བ་ནི། ཁྲིམས་གཏུགས་ཀྱི་དོན་དུ་མི་རེ་གཉིས་ཤིག་གིས་རིམ་པ་འོག་མ་ནས་གོང་མར་རིམ་གྱིས་ཡར་ཞུ་བྱས་ཆོག་པ་མ་ཟད། མི་རིང་བར་ཞིང་ཆེན་དང་ཁུལ་ནས་འདིར་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་དུ་འོང་རྒྱུ་ཡིན་པས་ང་ཚོས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རོགས་པ་བྱ་ཆོག་ལ། ཁྱེད་རང་ཚོས་ཀྱང་གནས་ཚུལ་དང་བདེ་སྡུག་བཤད་ཆོག་གི་རེད། སྔར་ཁྲིམས་གཅོད་ཀྱི་དཔང་ཡིག་གཉེན་ཉེ་དག་ལ་སྤྲད་མེད་ནའང་ད་རེབ་དཔང་ཡིག་སྤྲད་ཡོད་པ་དང༌། ཕྱིན་ཆད་ཟླ་རེའི་ནང་ལི་རྫོང་དང་ཉག་རྫོང་རེ་མོས་ཀྱིས་གཉན་ཉེ་གཉིས་རེ་རིན་པོ་ཆེར་ཐུག་འཕྲད་དུ་འགྲོ་ཆོག་པའི་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་རྒྱུ་བྱས་པ་དང་། བཙོན་དུ་བཅུག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལས་འགའ་ཤས་མ་གཏོགས་བཏང་ཡོད་པ་དང༌། འགའ་ཤས་ཉིན་བདུན་གྱི་རྗེས་སུ་བཏང་རྒྱུ་བྱས་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཉག་ཆུ་རྫོང་དུ་ཤང་དང་ཞིང་ཆེན་དང་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་རྫོང་གསུམ་གྱི་ཁྲིམས་ཁང་གི་ལས་བྱེད་དང་ཤང་དང་སྡེ་དཔོན། མི་མང་གི་འཐུས་མི་བཅས་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ཡོད་ཅིང༌། སྐབས་དེར་མི་མང་གིས་བསམ་འཆར་ཤུགས་ཆེར་བཤད་ཡོད་ཅིང༌། ཤང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཀྱང་མི་མང་དང་མཉམ་དུ་ཞུ་འབུལ་བྱེད་ཁུལ་གྱིས་གྱོད་དོན་འདི་མི་མང་གི་བསམ་འཆར་ལྟར་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོ་ཞིག་བྱ་རོགས་ཞེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད། ཞིང་ཆེན་དང་ཁུལ། རྫོང་གི་ཁྲིམས་ཁང་སོགས་ནས་འོང་བའི་དཔོན་རིགས་ཚོས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ནག་ཉེས་མེད་པ་མ་རེད། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་བརྟག་དཔྱད་བྱས་འབྲས་སུ་ནག་ཉེས་ཡོད་པ་ར་སྤྲོད་བྱུང་བའི་དཔང་རྟགས་གསལ་བོ་བསྟན་རྒྱུ་ཡོད་ཅེས་འཇིགས་སྐུལ་དང་བཅས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད། ཉིན་དེར་མང་པོ་བཤད་མཐར་ཟླ་རེའི་ནང་རིན་པོ་ཆེར་ཐུག་འཕྲད་རེ་བྱ་ཆོག་ཚུལ་དང༌། མང་ཚོགས་ཁྲོད་མགོ་དང་རྐང་ལག་སོགས་སུ་ཁབ་ཚུག་བརྒྱད་དགུ་ཙམ་རྒྱག་དགོས་པ་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་དེ་དག་སྨན་བཅོས་བྱ་རྒྱུའི་འགན་ལེན་བྱས་ཡོད་པ་དང༌། སྦག་སྦག་བཅག་གཏོར་བྱས་ཡོད་པ་དེ་དག་བཟོ་བཅོས་བྱ་རྒྱུ་བྱས་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་འཛིན་བཟུང་ཉེས་རྡུང་གི་སྐབས་སུ་དངུལ་ཁུག་འགའ་བོར་རླག་ཏུ་སོང་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་སྐྱིན་ཚབ་སྤྲོད་རྒྱུ་བྱས་འདུག ཕྱིས་སུ་མི་ལྔ་དྲུག་རེ་ཤང་དང་རྫོང་སོགས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱིས་རིམ་པ་འོག་མ་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་ཡག་པོ་ཞིག་བྱ་ཆོག་གི་རེད་ཅེས་བཤད་ནས་ཚོགས་འདུ་གྲོལ་ཡོད་པ་རེད།
གནས་ཚུལ་སྤྲོད་པས་བཤད་ན། གནད་དོན་འདི་ནི་འཇིགས་སྣང་དང་མགོ་བསྐོར་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱིར་ལོག་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཡོད་པར་སྙམ་སྟེ། སྐབས་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྐད་ཆ་གཉིས་བཤད་ཡོད་པ་ནི། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ག་ལེར་སྐད་ཆ་བཤད་ཆོག་ཚུལ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་གཉེན་ཉེ་རྣམས་ཁོང་ལ་ཟླ་རེར་ཐུག་འཕྲད་རེ་བྱེད་དུ་འཇུག་རྒྱུ། མི་མང་གི་རེ་འདོད་ལྟར་ཁྲིམས་བཅད་ཀྱི་དཔང་ཡིག་སྤྲད་པ་དང༌། མི་ཉུང་ཤས་ཤིག་རིམ་པ་འོག་མར་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་བདེ་སྡུག་ཞུ་རུ་འགྲོ་བ་ལ་གཤམ་ནས་རྒྱབ་རོགས་བྱེད་ཆོག་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་མགོ་བསྐོར་དང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་དུས་ཚོད་འདི་འདྲ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིར་ལོག་མ་བྱས་ཚེ་དྲག་གནོན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་རྫོང་ཐོག་ཏུ་རྒྱང་གྲགས་ཐོག་ནས་བསྒྲག་གཏམ་ཤུགས་ཆེར་སྤེལ་བཞིན་པ་མ་ཟད། རྫོང་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ནས་དྲག་དམག་འཕར་སྣོན་བཏང་སྟེ་ཛ་དྲག་གི་དུས་མཚམས་དེར། བླ་མ་སོགས་གནད་ཡོད་ཀྱི་མི་སྣ་འགའ་བར་སྡོད་བྱེད་དུ་བཅུག་ཡོད་ཅིང༌། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཁྱེད་ཚོས་སློབ་གསོ་བརྒྱབས་ཏེ་མི་མང་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ན་ང་ཚོས་རིམ་གྱིས་ཐག་གཅོད་ལེགས་པོར་བྱ་ཆོག དེ་མིན་ཆུ་ཚོད་དགུ་བར་སོན་ན་ཁྲིམས་ལུགས་བསྟར་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཅེས་དུས་བཅད་བཟོས་ཡོད་འདུག རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་དེ་དག་ལས་སྐྱོབས་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་མི་མང་གི་ཡིད་ཆེས་བྱ་སའི་གནད་ཡོད་ཀྱི་མི་སྣ་དག་གིས་མི་མང་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ཞིག་ལས། མི་མང་གི་རེ་བ་འགྲུབ་ནས་ཕྱིར་ལོག་བྱས་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་རེད། མི་མང་གི་ཡིད་ཆེས་བྱ་སའི་གནད་ཡོད་ཀྱི་མི་སྣ་དེ་དག་གིས་འཇིགས་བསྐུལ་གྱི་ཉེན་ཁར་གཟིགས་ནས་མི་མང་ཕྱིར་ལོག་བཏང་བ་ཞིག་ལས་མི་མང་རང་འགུལ་གྱིས་ཕྱིར་ལོག་བྱས་པ་ཞིག་མ་རེད། སྐབས་དེར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱི་དཔོན་རིགས་ཁག་གཅིག་མི་མང་དང་དངོས་སུ་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་སྐད་ཆ་བཤད་ཡོད་ཀྱང༌། མི་མང་གིས་ངུ་འབོད་དང་མཐེ་བོང་བསྟན་ནས་རིན་པོ་ཆེར་ནག་ཉེས་མེད་ཚུལ་དང་ཡོད་པའི་དཔང་རྟགས་གང་ཡང་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐད་འབོད་ཤུགས་ཆེན་བརྒྱབས་པས་སྐད་ཆ་ར་འཕྲོད་ཐབས་མ་བྱུང་བར་ཁུལ་གྱི་དཔོན་པོ་རྣམས་འགྲོ་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་མི་བཅུ་ཙམ་གློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་ད་དུང་མི་ཉི་ཤུ་གློད་གྲོལ་བཏང་མེད་པ་རེད། མི་བཅུ་བཏང་བ་དེ་དག་ལ་ཉེས་རྡུང་ཚབས་ཆེན་བཏང་ཡོད་པ་རེད་ལ། མགོ་ལུས་རྐང་གསུམ་དུ་སྔོ་ཐིག་དང་ཁབ་ཤུལ་ལྔ་དྲུག་རེ་ལེན་དགོས་པའི་ཉེས་རྡུང་བཏང་ཡོད་འདུག བཙོན་ཁང་དུ་ཟས་གོས་སྤྲད་མེད་པ་དང༌། ཉེས་རྡུང་ཡང་བཟོད་དུ་མེད་པ་བཏང་འདུག་ལ། གློད་མེད་པའི་མི་སྣ་དེ་དག་ལས་མི་བརྒྱད་ཀྱི་མིང་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ནི་ཇ་ལིའི་འཇམ་འཕྲིན་དང༌། རྒ་བ་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ། ཨ་ནེ་ཤེས་རབ་སྒྲོལ་མ། ཨ་ནེ་གྲ་རྦེ། མཁས་པོ་ཚེ་རིང༌། སྦྱིན་པ། བསྟན་འཛིན་འཕྲིན་ལས། བློ་བཟང་དབང་འདུས་བཅས་རེད་འདུག་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
གནམ་འོག་འདི་་སྔར་ལས་དར་རྒྱས་དང་འཆམ་མཐུན་དུ་འབོད་པའི་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་འདིའི་ནང་དུ་བོད་མི་མང་གིས་སྡུག་བསྔལ་འདི་འདྲ་མྱོང་དགོས་པ་ནི་དངོས་ནས་བསམ་ན་དྲན་མི་འཕོད་པ་དང་། ཉན་ན་སེམས་ཀྱི་མི་བཟོད་པ་འདི་འདྲ་ནི་གང་ཡིན་ནམ། བོད་མི་ཚོ། རང་གིས་རང་ལ་ཤ་ཚ་བྱེད་ལུགས་ཀྱི་འདང་གི་མེད་པ་རེད་དམ་ལགས།
ལི་ཐང་ཁུལ་གྱི་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ཚོས་ལི་ཐང་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་འཛིན་བདེ་ལེགས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་བཙོན་བཅུག་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་མཚོན་སླད་ད་བར་ལས་འགུལ་མུ་མཐུད་སྤེལ་གནང་བ་དེར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལན་བརྒྱར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ 2002་ ལོ་ནས་བཟུང་ད་བར་མི་ལོ་དེ་དག་རིང་ཁྱེད་རྣམས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ལ་བཅངས་པའི་དུང་སེམས་ངོ་མ་འདི་ནི་ཧ་ལས་པའི་ཡི་རངས་ཞུ་དགོས་པ་ཞིག་འདུག དེ་སྔ་ཁོང་འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས་ན་གཞོན་བློ་བཟང་དོན་གྲུབ་ལགས་སུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་གཏུགས་དང་འགྲོ་ལུགས་གང་ཡང་བྱེད་དབང་མེད་པར་སྲོག་ཐོག་བཏང་བ་འདི་ནི་བློ་ཕམ་ཚད་མེད་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། ད་ལྟ་ང་ཚོར་མུ་མཐུད་རྩོད་ཐུབ་པ་འདི་ནི་རིན་པོ་ཆེ་བཙོན་དུ་ཡོད་མུས་ནས་སྔ་ཙམ་གློད་ཐབས་དང་བཙོན་ཁང་ནང་ཞུགས་རིང་སྐུ་གཟུགས་ལ་ནད་གཅོང་དང་རྡུང་རྡེག་མ་ཕོག་པར་གང་མགྱོགས་ལི་ཐང་ས་གནས་གཙོས་པའི་གདུལ་བྱའི་མགོན་དུ་སྔ་ཙམ་ཕེབས་ཐུབ་ཐབས་ཞུ་རྒྱུ་འདི་ཡིན། རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་བཙོན་དུ་མ་ཚུད་པའི་ལོ་ངོ་དེ་དག་རིང་ས་གནས་མི་མང་ལ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཕན་བདེ་བསྐྲུན་པའི་མཛད་བཟང་དེ་ཚོའི་རིན་ཐང་ས་གནས་མི་མང་ཚོས་ལོ་ངོ་དེ་དག་རིང་སེམས་ཤུགས་ཉམས་པ་མེད་པར་ཁོང་གི་གནས་སྟངས་ལེགས་ཙམ་ཡོང་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་གནང་བཞིན་པ་ལས་ང་ཚོར་སེམས་འགུལ་ཚད་མེད་ཐེབས་བྱུང༌། ད་དུང་ཡང་ཁྱེད་རྣམ་པས་སེམས་ཤུགས་མི་ཉམས་པར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་སྔ་ཙམ་མུན་དོང་གི་བཙོན་ར་ལས་ཐར་ཏེ་ས་གནས་མང་ཚོགས་རྣམས་ལ་སྔར་བཞིན་ཕན་བདེ་བསྐྲུན་པའི་མཛད་བཟང་ལ་མྱུར་དུ་ཞོལ་རྒྱུར་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་རྒྱུ་འདི་ཡིན།
བདེན་གསོལ་སྨོན་ཚིག་ལས།
བསྟན་དང་དེ་འཛིན་ཆབ་སྲིད་རང་རིགས་སླད།།
གཅེས་པའི་ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་ཡོངས་བཏང་སྟེ།།
དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྒྲུབ་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས།།
གྲུ་འཛིན་མགོན་དེས་ཐུགས་རྗེས་སྐྱོང་བར་མཛོད།།