ཉེ་ཆར་པེ་ཅིན་དུ་ཚོགས་པའི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ལྔ་བ་དང་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་ཐོག་གི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་གི་ཐད། བོད་ཀྱི་ཡིག་སྒྱུར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དང་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཀུན་ཐར་དོན་འགྲུབ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
དྲི་བ། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་བསྡུ་སྐོང་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ལྔ་བའི་སྐོར་ལ་གཟིགས་ཚུལ་གང་འདྲ་བྱུང་ཡོད་དམ།
ལན། རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་ལོ་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུར་དོ་སྣང་བྱེད་སྟངས་དང་ཚོགས་འདུའི་གྲུབ་ཆའི་ཁྱབ་ཚད་སོགས་སྔར་དང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་རེད། ཚོགས་ཆེན་སྟེང་རྒྱ་ནག་དབུས་ཆབ་སྲིད་སྡེ་ཚན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཚང་མ་དང་ཚོགས་མི་ཡོངས་རྫོགས་ཞུགས་འདུག དེ་ནི་བོད་དོན་དེ་ཉིན་རེ་ལས་ཉིན་རེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་ཁྱབ་རྒྱ་དང་ངོ་བོ་ཇེ་གསལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། གཉིས་པ། ༢༠༠༨ ལོའི་ཞི་རྒོལ་དེ་ལྷ་ས་ནས་བརྒལ་ཏེ་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ས་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་སྟེ། བོད་དོན་ཟེར་ན་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཅིག་པུས་འགྲིག་གིན་མེད་པར་ངེས་ཟིན་བྱུང་བས་རེད། ངས་གོ་ཚོད་ལྟར་ན། ཚོགས་ཆེན་དེ་མ་ཚོགས་གོང་དུ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་བོད་ཁུལ་ཡོངས་སུ་ཆེད་གཏོང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་ཆུང་དེའི་ནང་དབུས་ཆབ་སྲིད་སྡེ་ཚན་གྱི་མི་སྣ་ཡང་ཡོད་རབས་བཤད་སོང་། བོད་ཡུལ་ཞིབ་འཇུག་གི་ཚོགས་ཆུང་དེའི་ཞིབ་འཇུག་གི་གོ་རིམ་ཁྲོད་ནས་བོད་ཁུལ་གྱི་དཀའ་ངལ་ཁག་ཅིག་ངོས་ཟིན་བྱུང་ཡོད། དང་པོ། བོད་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་ལ་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ། གཉིས་པ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ལ་གནད་དོན་ཡོད་པ། གསུམ་པ། འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྒྲུབ་སྐབས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གཅིག་པུས་འགྲིག་གིན་མེད་པར་བོད་རིགས་ཡོངས་ཚུད་དགོས་པ་བཅས་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་ཁས་བླངས་རུང་མ་བླངས་རུང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུང་བཞིན་པའི་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ཟེར་བ་དེ་ངོས་ལེན་མི་བྱ་ཐབས་མེད་ཆགས་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུའི་སྟེང་བོད་མི་རིགས་ལ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྲུན་དགོས་ཟེར་བ་དེར་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་ལྟའི་དབང་བསྒྱུར་འོག་གི་མི་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུས་ཏེ། མི་རིགས་ཆེ་ཆུང་དང་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པའི་སྲིད་བྱུས་བཏིང་བ་ཡིན་ན། མི་རིགས་བྱེ་བྲག་པའི་ཕྱོགས་ཞེན་དོར་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལ་རྒྱ་དང་ཀྲུང་གོ་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་སླེབས་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཟེར་དུས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་དོ་ཕོག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ནང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཟེར་དུས་རྒྱ་མི་རིགས་ཡིན་པ་དང་། ཀྲུང་གོ་ཟེར་ན་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཡིན་པའི་འདི་ཤེས་བརྟན་པོ་ཡོད། སྔ་མོའི་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་དུས་ཆེན་མང་པོ་ཞིག་དེང་སྐབས་རྒྱལ་ཁབ་རང་བཞིན་གྱི་དུས་ཆེན་ལ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཀྲུང་གོའི་རིག་གནས་ཟེར་ན་ཡང་རྒྱ་མི་རིགས་ཁོ་ནའི་རིག་གནས་ལ་གོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་རིག་གནས་ལ་རྡོག་རོལ་གཏོང་གིན་ཡོད། ཀྲུང་གོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྐབས། ཡན་ཏུའུ་དང་ཧྭོང་ཏུའུ་ཟེར་བ་དེ་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་གདོད་མའི་མེས་པོ་རུ་ངོས་འཛིན་དང་། རྨ་ཆུའི་བཞུར་རྒྱུན་དེ་རྒྱ་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོག་མའི་འབྱུང་ཁུངས་སུ་རྩི་བཞིན་ཡོད། གལ་སྲིད་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་ལ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྲུན་དགོས་ན། ཐོག་མར་ཀྲུང་གོའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཡོ་བསྲང་བྱ་དགོས་པ་རེད། ཀྲུང་གོའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བོད་པའི་བཤད་ཚུལ་ལྟར། སྤྲེའུ་དང་བྲག་སྲིན་ལས་མཆེད་པའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བྱུང་སྟངས་དང་། ཡུལ་ཡར་ལུང་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པའི་བཤད་ཚུལ་དང་། སྔོན་མའི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་བྱུང་རབས། དེ་བཞིན། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་ལོ་རྒྱུས་བཅས་ཚུད་དགོས། ཁ་ནས་མི་རིགས་འཆམ་མཐུན་དང་མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་བཤད་ཅིང་། ལག་ལེན་ཐོག་ནས་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་ཏེ། སྔོན་ཐོན་གྱི་མི་རིགས་དང་རྗེས་ལུས་ཀྱི་མི་རིགས། རླབས་ཆེ་བའི་མི་རིགས་དང་ཀླ་ཀློའི་མི་རིགས། ཞེས་བོད་མིའི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་དང་། ཐ་ན་དད་པ་བྱེད་སྟངས་དང་ཟ་མ་ཟ་སྟངས་ཚུན་རྗེས་ལུས་སུ་བལྟས་ན། རྒྱ་གཞུང་གི་དམིགས་ཡུལ་དེ་ནམ་ཡང་འགྲུབ་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།
དྲི་བ། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་སྟེང་ཕྱོགས་གཉིས་བར་གྱི་འགལ་བ་ཆེ་ཤོས་དེ་གང་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གིན་ཡོད་དམ།
ལན། སྔོན་མ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་སྔ་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་དབུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བློན་ཆེན་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་གྱིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སྐབས། ཏཱ་ལའི་ཕྱོགས་ནས་བཏོན་པའི་ “དྲན་ཐོ” དེ་ནི་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་དང་ས་ཁོངས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱི་འཐིམ་བརྒྱབས་པ་ཙམ་ལས་ནང་དོན་སྔར་བཞིན་བོད་རང་བཙན་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད་ལ། སྐབས་དེར་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་ཀྱང་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བའི་ལན་དུ། ང་ཚོའི་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་དོན་ལ་འགྱུར་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་ཐོག་བསྐྱར་དུ་བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་དེ་ལ་འགྲེལ་བཤད་ལྟ་བུའི་ཚིག་ཐོ་དོན་ཚན་བདུན་ཅན་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་ས་རེད། འབྲེལ་མོལ་གྱི་རྗེས་སུ་ཀྲུའུ་ཝེ་ཆོན་གྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་དང་ཁ་ཐག་ཇེ་རིང་ནས་ཇེ་རིང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ཅེས་བཤད་འདུག དེ་དག་ལ་བལྟས་པ་ཡིན་ན། ཐེངས་འདིར་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་བར་གཅིག་མཐུན་གྱི་ལྟ་བ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་ཡོང་མི་འདུག
དྲི་བ། འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་སྐབས་རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་“བྱེད་མི་ཆོག་པ་བཞི” ཟེར་བ་ཞིག་བཤད་འདུག་པ་དེའི་ནང་། མི་དམངས་ཐུན་མོང་གི་བསམ་འདུན་ལ་རྒྱབ་འགལ་བྱས་མི་ཆོག་ཟེར་བ་དེ་གང་ལ་ངོས་འཛིན་བྱ་དགོས་སམ།
ལན། དེང་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་ལ་རྒྱབ་རྩ་ཡོད་ན་མེད་ན་དེ། རྒྱ་མི་རིགས་ཆེན་པོའི་རྒྱབ་དཔུང་དེ་ཆགས་ཡོད། བོད་པ་ཚོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ཟེར་བའི་མིང་ཚིག་དེས་རྒྱ་རིགས་ཆིག་སྒྲིལ་དང་གཞུང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་རག་གིན་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནོན་ཤུགས་ལ་སྐྲག་གི་མ་རེད་ལ། བོད་ཕྱོགས་ལའང་སྐྲག་གི་མ་རེད། ཁོང་ཚོ་ཆེས་སྐྲག་ས་དེ་ཁོང་ཚོའི་རྒྱ་མི་རིགས་ཡིན། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ནང་ཁུལ་ལ་བཤད་སྟངས་ཤིག་དགོས་སྟབས། འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བ་གྲུབ་མ་ཐག “ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ཡང་ཡང་རེ་སྐུལ་ཞུས་དོན་ལྟར་ང་ཚོས་ཁོང་ལ་གོ་སྐབས་སྤྲད་པ་ཡིན། གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་བྱ་དགོས་པ་རེད” ཅེས་བཤད་ཡོད། དེ་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ལ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མཛད་འཕྲིན་དང་རྒྱ་གར་ནང་གི་ཕེབས་སྐྱོད་སོགས་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་དང་གནོན་ཤུགས་སྤྲོད་དོན་ཡང་རྒྱ་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་འཚོལ་ཆེད་རེད། ༧ཏཱ་ལའི་བླ་མས་ནུབ་ཕྱོགས་དགྲ་ཟླའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་ངན་འབྲེལ་བྱས་ཏེ། ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་ཁབ་གཏོར་ཐབས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཚུལ་དང་། རྒྱ་གར་ནང་ལོགས་ནས་ཕེབས་སྐྱོད་བྱེད་སྐབས། ཀྲུང་གོའི་ས་ཁོངས་རྒྱ་གར་ལ་སྤྲད་དེ་རྒྱལ་བཙོང་གི་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་རྗོད་ཀྱིན་ཡོད། རྒྱ་རིགས་མི་སེར་དཀྱུས་མ་དང་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་བ། ཤེས་ཡོན་པ་སོགས་ཀྱི་སེམས་གཏིང་ཏུ་རྒྱ་མི་རིགས་ཆེན་པོའི་ཞེན་ཁོག་དང་། རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས། ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་ཡིན་སྙམ་པའི་སྤོབས་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་དག་ལག་ཆར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེང་སྐབས་སྲིད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་ལ་ལག་ཆ་གཅིག་མ་གཏོགས་ལྷག་མེད། དེ་ནི་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་ཡིན།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ལ་གྲུབ་འབྲས་མི་འཐོན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་གང་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གིན་ཡོད་དམ།
ལན། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་ཡིས་སྔོན་མ་ནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ལ་ཆིག་གཅོད་ཀྱི་སྡོམ་ཚིག་ཅིག་བརྒྱབས་ཡོད་པ་རེད། དེར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་མེད། ཁ་བྲལ་དང་ཁ་བྲལ་མ་ཡིན་པའི་བར་གྱི་ཁྱོད་ཤི་ང་གསོན་གྱི་གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཡོད། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁང་དང་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལས་ཁུངས་སོགས་གཏན་འབེབས་དེ་ལས་འདའ་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་ཡོན་པ་དང་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་བའི་ནང་དུ་གནད་དོན་བྱེ་བྲག་པའི་སྟེང་ནས་དམངས་གཙོ་དང་། དྲང་བདེན། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ལ་དོ་སྣང་ཡོང་གིན་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བརྟན་བརླིང་དང་ཆིག་སྒྲིལ་སོགས་ཆེ་ས་ལ་ཐུག་ཡོང་དུས་དབུས་གཞུང་གི་རྒྱབ་རྩར་ལངས་ཏེ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། ང་ཚོས་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཁ་བྲལ་བ་ཟེར་བའི་ཞྭ་མོ་དེ་ག་དུས་འཕུད་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། དེ་དུས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་ཀྱིས་ང་ཚོར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོང་གི་རེད། གལ་སྲིད་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་ཆེས་མཐོའི་མགོ་ཁྲིད་རིམ་པའི་ཐག་གཅོད་དེར་འགྱུར་བ་གཏོང་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་ཅི་ཙམ་བཤད་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་ཡོད་པ་མ་རེད། དྲང་མོར་བཤད་ན། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་ཁུངས་ལ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ནས་ཁེ་བཟང་རག་བསྡད་ཡོད། ལས་ཁུངས་དེ་བརྒྱུད་ནས་དབུས་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་རིམ་པར་ཕེབས་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་སྟབས། གོ་སྐབས་དེ་ནམ་ཡང་འཆོར་དུ་འཇུག་གི་མ་རེད། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སོགས་བོད་རྒྱའི་བར་སྐད་ཆ་བཤད་མཁན་འདི་དག་གིས་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་འགྲིག་འཇགས་ཡོང་ན། མ་འོངས་པར་བོད་རྒྱ་མི་རིགས་གཉིས་ཀར་ཁེ་ཕན་འདུག་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་རྩ་བ་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད།
དྲི་བ། འཛམ་གླིང་ཧྲིལ་བོ་དམངས་གཙོ་ཅན་དང་རང་དབང་ཅན་དུ་འགྱུར་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་རིགས་སློབ་མ་དེ་ཚོས་མི་རིགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་དང་གཅིག་བསྡུད་སྲིད་དབང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་དོན་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་དམ།
ལན། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་བའི་སློབ་གསོ་ལ་ཐུག་ཡོད། ཁོང་ཚོ་སྔོན་མ་བཀས་བཀོད་རྒྱུན་འཛིན་འོག་ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་དང་། དེའི་རྗེས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བཙན་གནོན་འོག་སྡུག་བསྔལ་མྱངས། དེ་ནས་ནང་ཁུལ་གྱི་རྩོད་རྙོག་ནང་ལ་མགོ་འཐོམ་ཚུལ་སོགས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ༡༩༤༩ ལོར་མའོ་ཡིས་ད་ནི་ང་ཚོའི་ཀྲུང་གོའི་མི་དམངས་ཡར་ལངས་པ་ཡིན་ཞེས་སྐད་གསེང་མཐོན་པོས་བཤད་ཡོད། བར་སྐབས་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་ ༼ ཉི་མ་དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཀྲུང་གོ་བས “ངས་དེ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་མིན་ཟེར་ཆོག” ༽ ཅེས་པའི་དེབ་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐོན་ཡོད། དེས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་རང་སྐྱ་ཐུབ་པ་ཆགས་ཏེ། གཞན་གྱི་བཙན་གནོན་དང་བསླུ་བྲིད་འོག་མགོ་སྒུར་མི་དགོས་པ་བསྟན་ཡོད། དེང་སྐབས་སྔར་གྱི་ཞེ་འཁོན་དེ་དག་དྲན་གསོ་བྱས་ཏེ། ནུབ་ཕྱོགས་དགྲ་ཟླའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདྲེ་ལག་བརྐྱངས་ཏེ་རང་རྒྱལ་སྟོབས་ལྡན་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་འགོག་རྐྱེན་དང་། ཀྲུང་གོ་ཁ་བྲལ་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་རེ་ངན་འཆང་གིན་ཡོད་ཅེས་མི་དམངས་ཀྱི་སེམས་ལ་བག་ཆགས་གཏིང་ཟབ་བཞག་ཡོད། གཉིས་པ། འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པ་མཚམས་བཞག་རྗེས། ཨ་རི་གཙོས་པའི་མ་རྩ་རིང་ལུགས་ཀྱི་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཅིག་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག རཱ་ཤི་ཡ་གཙོ་བྱས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་འགར་འཐབ་རྩོད་བྱས་ཏེ་རཱ་ཤི་ཡ་ཁ་ཐོར་བཏང་ཡོད། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་བདེན་ལུགས་ལྟར་ན་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྒེར་གཅོད་སྲིད་དབང་མགོ་རྟིང་སློག་སྟེ་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ཐོག་སྐྱོད་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་དེ་ལ་ལྡོག་འགྲེལ་བརྒྱབས་ཏེ། རཱ་ཤི་ཡ་ལྟ་བུའི་བླ་ན་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཨ་རི་གཙོས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་རྨེག་མེད་དུ་བཏང་སོང་། ཐེངས་གཉིས་པ་རྒྱ་ནག་གཏོར་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་རྒྱ་ནག་གཏོར་བ་ཡིན་ན་འཛམ་གླིང་སྟེང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཞེས་པའི་མིའི་རིགས་ལ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་བཟང་པོ་དེ་མེད་པ་ཆགས་འགྲོ་བ་རེད་ཟེར་བ་སོགས་ཀྱི་སློབ་གསོ་བརྒྱབས་ཏེ། རྒྱ་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ནང་། ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོས་ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་ཁབ་གཏོར་བཤིག་གི་ལས་ཀ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྲུན་ཡོད།
དྲི་བ། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་ཐོག་གི་གནས་ཚུལ་དང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་ལས་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བཅུ་བར་རེ་བ་གང་འདྲ་མཐོང་གིན་ཡོད་དམ།
ལན། འབྲེལ་མོལ་མུ་མཐུད་དེ་ཡོང་གི་རེད། ད་ཆར་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་དང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གཉིས་ཐད་ནས་འབྲེལ་མོལ་གྱི་སྒོ་མོ་ཕྱེས་ཡོད་ནའང། རྒྱ་ཕྱོགས་ནས་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བཅུ་བའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་ལ་ “བྱེད་མི་ཆོག་པ་བཞི” ཟེར་བ་དེ་བགྲང་གིན་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཀྱང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཐོག་འདི་ལ་བོད་དོན་ཁོང་རང་ཚོའི་བསམ་འདུན་བཞིན་ཐག་གཅོད་ཐུབ་ན། མ་འོངས་པར་རྙོག་དྲ་མེད་པར་བརྟན་པོ་ཞིག་དང་གཙང་མ་ཞིག་ཆགས་རྒྱུ་རེད་སྙམ་པའི་ཡིད་ཆེས་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཡོད། ངས་གོ་ཐོས་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གི་གནད་ཡོད་དཔོན་རིགས་ནང་ད་བར་གྱི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་ལ་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་ཤོར་བའི་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་ཡོད་རབས་འདུག འོན་ཀྱང་། ནོར་འཁྲུལ་མིག་གིས་མཐོང་ཡང་ཐད་ཀར་ངོས་ལེན་དང་སྒྱུར་བཅོས་མི་བྱེད་པ་རྒྱ་ནག་གི་གཤིས་ཀ་རེད། སྤྱིར་བཏང་འབྲེལ་མོལ་མུ་མཐུད་ཐུབ་མིན་དང་། འབྲེལ་མོལ་ལ་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་མིན་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་མི་དམངས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པ་དང་། བོད་ནང་ཁུལ་གྱི་གནས་སྟངས་ཇེ་ཡག་ཏུ་གཏོང་ཐུབ་མིན་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་བོད་མི་ཚོས་ནུས་པ་འདོན་ཐུབ་མིན་ལ་ཐུག་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་བརྒྱུད་དེ་རྒྱ་རིགས་མི་དམངས་ལ་མཛའ་འབྲེལ་བཙུགས་ཏེ། འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་བོད་རང་བཙན་གཙང་མ་ཡིན་པ་དང་། ང་དགུ་ལོའི་རྗེས་སུ་བོད་རྒྱ་འོག་ཏུ་ཚུད་པ་ནས་བཟུང་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་དུ་བཞག་སྟེ། བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀར་ཁེ་ཕན་ཡོད་པའི་ལམ་ཁ་གསར་པ་ཞིག་ལ་རེ་སྙེགས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་སོགས་ར་སྤྲོད་དགོས་པ་རེད། མཐར་གཏུགས་ན་བོད་རྒྱའི་གནད་དོན་སེལ་ཐུབ་མིན་དེ། དང་པོ་བོད་གཞིས་བྱེས་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་དང་། གཉིས་པ་རྒྱ་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་སེལ་ཏེ་བོད་ཕྱོགས་སུ་བློ་ཁ་འཁོར་བ། གསུམ་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་སོགས་རག་པ་ཡིན་ན། ད་གཟོད་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་གསལ་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་སོང་བ་རེད།
ཡག་པོ་ཞིག་གསུང་འདུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།།།།ད་བཤད་དགོ་ན་ཁ་ནས་ཆུ་བཞུར་བཞུར་བྱེད་ནི་མང་གི་ཡ་
བོད་རྒྱའི་རྩ་དོན་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐད་ཆ་གཅིག་པོས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད་བསམ་ཡོད ། དེ་མ་སྲིད་རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་པའི་ཡང་འབྱུང་འགྱུར་རྩ་དོན་ལ་ཚོད་དཔག་གི་ལམ་ནས་ཡོད་ཚད་ཐག་གཅོག་བྱེད་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།
རྒྱ་ནག་གི་དམངས་སེམས་མ་འགྱུར་བར་འདི་ལྟར་གནས་ན་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཡང་མི་འཐུད་ནས་ལྷག་སྲིད
རེད་ཡ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཟེར་བའི་ལས་ཀའི་ངོ་བོའང་རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཞི་རྩ་བརྟན་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ལོག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ཁ་གཏད་པ་ཚོར་དངུལ་དངོས་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་དང་། འཁྱོག་བཤད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བེད་སྤྱད་བྱ་གི་ཡོད་པ་དེ་རེད། ང་ཚོ་བོད་མིའི་ཁྲོད་ལའང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་དེང་སྐབས་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བྱ་སྤྱོད་མང་པོ་སྤེལ་གྱི་ཡོད་ཚོད་འདུག མི་ཁག་ཅིག་གི་བྱེད་སྟངས་དང་ལས་སྟངས་ལ་བལྟས་ཚེ་ཁོང་ཚོ་ནི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་དང་འབྲེལ་ཐག་ཧ་ཅང་ཉེ་པོ་བྱས་ཏེ་བོད་དུ་ལས་སླ་པོར་ཐེངས་མང་པོ་འགྲོ་བཞིན་འདུག
ངོ་མ་གོ་རྒྱུ་འདུག ང་ལ་བློ་ཁ་མང་བོ་ཕྱེས་སོང་། གསར་འགོད་པ་དང་ཀུན་ཐར་དོན་གྲུབ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ངོ་མ་གོ་རྒྱ་འདུག ང་ལ་བློ་ཁ་མང་བོ་ཕྱེས་སོང་། གསར་འགོད་པ་དང་ཀུན་ཐར་དོན་གྲུབ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།