སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
ལོ་ཤས་གོང་ནས་རྒྱ་དམར་གྱིས་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་ལག་ལེན་བསྟར་ཕྱོགས་ཟེར་བའི་ཁྲིམས་ལུགས་གསར་པ་ཞིག་བཟོས་པ་ནས་བཟུང་སྤྲུལ་སྐུའི་བདག་དབང་དེ་འཕྲོག་རྩོད་ཀྱི་ལེའུ་གསར་པ་ཞིག་གི་མགོ་ཚུགས་ཡོད། སྤྲུལ་སྐུའི་བདག་དབང་འཕྲོག་རྩོད་ཅེས་པ་དེ་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའི་འོས་བབ་སུ་ལ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྟེང་གི་འཐབ་རྩོད་ཅིག་ལ་ཟེར་གྱིན་ཡོད། དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་དང་སྤྲུལ་སྐུའི་བར་ན་འབྲེལ་བ་དམ་པོ་ཞིག་དང་ལངས་ཕྱོགས་གཅིག་མཚུངས་ཤིག་ཡོད་སྟབས་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་དེ་ལ་སྤྲུལ་སྐུའི་བདག་དབང་ཡོད་པར་རློམ་བཞིན་ཡོད། སྤྲུལ་སྐུ་ཚོར་བོད་མི་མང་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྗེས་འཇུག་ཁྱབ་ཁོངས་ན་ཆེ་མཐོང་གུས་བརྩི་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་དེ་བེད་སྤྱད་ནས་མི་སེམས་འགུགས་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དེ་མཐར་ཐུག་གི་རྩོད་འབྲས་ཤིག་ཏུ་བབ་ཡོད།
རྒྱ་དམར་གྱི་ལག་ལེན་བསྟར་སྟངས་དེས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་དང་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ལ་རྡོག་རོལ་བཏང་བ་གསལ་པོ་ཡིན། སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་ནི་མོ་འདེབས་པ་དང་། རྩིས་རྒྱག་པ། པྲ་ཕབ་པ། རྟགས་རིལ་སྒྲིལ་བ། རྨི་ལམ་བརྟག་པ། རྟགས་མཚན་ལ་དཔྱད་པ། སྐུ་གོང་མའི་ཞལ་ཆེམས་དང་བསྟུན་པ། ད་དུང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། འབྲེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན། དགོས་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་སོགས་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་གྱི་བླ་མ་རང་རང་གི་བྱེད་སྟངས་མི་འདྲ་ཞིང་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་བྱེད་མཁན་གྱི་རེ་འདུན་ཡང་མི་འདྲ་བས་སྐབས་སུ་གང་བབ་ལས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སྟངས་འཛིན་ལམ་བུ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འཛུད་ག་ལ་རུང་། ཆབ་སྲིད་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བའི་སྤྲུལ་སྐུ་རེ་ཟུང་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་ཐེ་གཏོགས་བྱེད་དགོས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང། དེ་ནི་འདས་ཟིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་སྟངས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལམ་སྲིད་དབང་ཆོས་ཚོགས་ཀྱིས་འཛིན་པའི་དུས་སུ་བྱུང་བ་ཞིག་ལས་དེང་དུས་སུ་དགོས་ནུས་ཡོད་པ་ཞིག་མིན།
རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་སྤྲུལ་སྐུའི་བདག་དབང་ལེན་འདོད་དེར་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་གཉིས་ཡོད། དམིགས་ཡུལ་གཅིག་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ན་དད་གུས་ཞུ་ཡུལ་སྤྲུལ་སྐུ་ཚང་མ་རྒྱ་དམར་གྱི་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་འོག་ཏུ་གཞུག་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ན་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་མི་མང་གི་བསམ་བློ་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་བདེ་བ་དང་། དེ་ལྟར་མ་བྱུང་ཡང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བདག་དབང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཡོད་པའི་ཟློས་གར་ཞིག་འཁྲབ་རྒྱུ་དེ་རེད། དམིགས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་ཀྱི་ཆོས་བྱེད་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་རྒྱ་དམར་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་ནུས་ལྡན་ཞིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་པའི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་ནང་འཁྲུགས་གཏིང་ཟབ་ཅིག་བསླང་རྒྱུ་དེ་རེད། བྱེད་ཐབས་དེ་ལམ་ལྷོངས་བྱུང་ན་སྤྱིར་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་དང་། ལྷག་པར་ཡང་བོད་མི་མང་གི་སེམས་ཁམས་གཅིག་ཏུ་སྦྲེལ་བྱེད་བླ་མའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དད་པ་དམ་ཚིག་གི་མཁར་རྫོང་ལ་གས་ཆག་གཏང་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ལྟར་མ་བྱུང་ཡང་རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ནང་གི་མིའི་མིག་ངོར་རྒྱ་དམར་གྱིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་བྱེད་མི་སྣ་སྐྱེད་སྲིང་སོགས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་ནས་མགོ་སྐོར་གཏང་རྒྱུ་དེ་རེད།
རང་རེའི་སྤྲུལ་སྐུའི་བདག་དབང་ཐད་ལ་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེང་དུས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་དུ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་སྐུ་ཇེ་མང་དང་སྤྲུལ་སྐུའི་སྤུས་ཀ་ཇེ་ཞན་དུ་གྱུར་ནས་སྤྲུལ་སྐུར་དད་གུས་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་ཕྱིའི་མཐོང་སྣང་ལ་ད་དུང་ཡང་སྤྲུལ་སྐུ་ཚོར་ཆོས་བྱེད་མི་སྣ་གཞན་ལས་ལྷག་པའི་གུས་བཀུར་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་དད་པ་གཙང་མ་ཤས་ཆུང་ཞིང་། སྤྲུལ་སྐུ་ཚོའི་སྲོལ་རྒྱུན་དབང་ཤུགས་དང་ལྷག་པར་ཡང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་གུས་བརྩིའི་རྣམ་པ་མི་སྟོན་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། གནད་དོན་དེ་ལས་ཤེས་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི་རྒྱ་དམར་གྱིས་བཀོད་སྒྲིག་འོག་གི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ཚོར་ཡང་དཔལ་འབྱོར་དང་སྲིད་དོན་གྱི་རྒྱབ་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་སྟབས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བའི་ནུས་པ་གཏན་ནས་མེད་པར་ཐག་མི་ཆོད།
གནད་དོན་འདིའི་ཐད་ལ་ང་ཚོའི་འཐབ་ཇུས་དེར་ངོས་ཆེན་པོ་གཉིས་ཡོད། ངོས་གཅིག་ནི་རྒྱ་དམར་གྱི་འཆར་གཞི་དང་དམིགས་ཡུལ་ངན་པ་དེ་དག་ཤེས་པར་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་གནས་སྐབས་རིང་ལ་རྒྱ་དམར་གྱི་བྱེད་སྟངས་དེར་སྟངས་འཛིན་བྱེད་པའི་ནུས་ཤུགས་ང་ཚོར་མེད། འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ངོས་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་དམར་གྱི་བཀོད་སྒྲིག་འོག་ན་ཡོད་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ཚོ་རང་ཕྱོགས་སུ་དགུག་རྒྱུ་དེ་རེད། ང་ཚོའི་ཕྱོགས་སུ་འགུགས་ནུས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ནི་ཁོང་ཚོ་ཡང་བོད་མི་རེ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཡང་འབུར་དུ་ཐོན་པའི་ཆོས་བྱེད་མི་སྣ་རེ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ང་ཚོ་དང་ཁོང་ཚོའི་བར་ན་མི་མཐུན་པའི་ཆ་ལས་མཐུན་པའི་ཆ་ཏན་ཏན་མང་བ་དང་། རྒྱ་དམར་དང་ཁོང་ཚོའི་བར་ན་མཐུན་པའི་ཆ་ལས་མི་མཐུན་པའི་ཆ་ཏན་ཏན་མང་། གནད་དོན་དེར་བརྟེན་པཎ་ཆེན་བླ་མ་སྐུ་གོང་མ་དང་མཚུར་ཕུ་ཀརྨ་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་སོགས་མང་པོ་ཞིག་ཀྱང་རྒྱ་དམར་རང་གི་ལག་འོག་ནས་བྱ་བ་སྒྲུབ་མཁན་རེར་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་པར་འབད་བརྩོན་བྱས་ཡོད་ཀྱང་མཐའ་མཇུག་ཏུ་ཁོང་ཚོའི་རེ་བ་འབྲས་མེད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དཔེ་མཚོན་གསལ་ཤོས་ཤིག་རེད། རང་ཕྱོགས་སུ་འགུགས་དང་མི་འགུགས་ཟེར་བ་དེ་ང་རང་ཚོའི་ལག་ན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ད་ལྟ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཀོད་སྒྲིག་འོག་ཏུ་སྤྲུལ་སྐུ་རེ་རེ་ངོས་འཛིན་བྱེད་རིམ་བཞིན་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་ནས་རེ་རེ་བཞིན་ཆེད་དུ་གཟས་པ་ལྟ་བུའི་ངོས་ལེན་མེད་པའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་ཡིག་ཆ་སོགས་མི་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཕོག་ཐུག་འགྲོ་ས་ངོ་མ་དེ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཀོད་སྒྲིག་འོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ཚོ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་བོད་མི་ཚོ་རེད། མཐར་ཐུག་དུས་གདོང་ཐུག་ངོ་མ་དེ་བོད་མི་མང་རང་གི་ནང་དུ་ཡོང་གིན་ཡོད་སྟབས་དེ་ནི་རྒྱ་དམར་གྱིས་ཆེད་དུ་བཟོས་པའི་ཐག་རྙི་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ང་ཚོ་དེའི་ནང་དུ་འཛུལ་མི་རུང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ང་ཚོས་གོ་སྐབས་ནམ་བྱུང་ལ་རྒྱ་དམར་གྱིས་བཀོད་སྒྲིག་འོག་ངོས་འཛིན་བྱུས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་ཚོར་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བོད་མི་མང་དང་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་རིག་གནས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་དགོས། ཁོང་ཚོ་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་མིན་ཟེར་བ་དང་སྤྲུལ་སྐུར་ངོས་ལེན་ཡོད་མེད་ཟེར་བ་དེ་ཁོ་རང་ཚོ་མི་སྒེར་གྱི་རིན་ཐང་གི་སྟེང་ནས་གཞལ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་མ་འོངས་པར་ཆོས་དད་མང་ཚོགས་རང་ངོས་ནས་ཐག་ཆོད་འགྲོ་བ་ལས་གཞུང་གི་ཁྱབ་བསྒྲགས་ལམ་སྟོན་གྱིས་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་པ་ཞིག་མ་རེད།
དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་སྤྲུལ་སྐུ་ཞིག་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་སུ་ཡིན་མིན་ཟེར་བ་དང་ངོས་འཛིན་བྱེད་སྟངས་ག་འདྲ་ཡིན་མིན་ཟེར་བ་དེ་གནད་འགག་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲུལ་སྐུ་དེའི་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་ལ་བལྟས་ནས་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་མིན་གྱི་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་རེད། ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་དེ་སེངྒེ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དེ་ཁྱི་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོང་གིན་འདུག ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་དེ་ཝ་ལྟ་བུ་ཞིག་འཡིན་ཡང་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་དེ་སྟག་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོང་གིན་འདུག
གཡང་ལགས་ཟེར་བ་དེར་ཞུ་རྒྱུ་འདི་ཡོད། ངས་བསམ་ཚུལ་འདིའི་ནང་དུ་གང་བཤད་ཡོད་ཟེར་ན་སྤྲུལ་སྐུ་སུ་ཡིན་དང་མིན་ཟེར་བ་དེ་མི་ཁོ་རང་ཚོ་རང་རང་གི་རིན་ཐང་གི་སྟེང་ནས་གཞལ་རྒྱུ་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་རྒྱ་གཞུང་བོད་གཞུང་གང་ཞིག་གིས་ངོས་ལེན་ཡོད་མེད་ལ་རག་ལས་པ་ཞིག་མ་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ངས་འདི་ནས་ར་མགོ་ལུག་སྦྱར་གང་ཡང་བྱེད་ཀྱིན་མེད། པཎ་ཆེན་ནང་སྒང་ལྷན་ཁང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཡང་སྐབས་དེར་གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོར་ངོ་ལོག་བརྒྱབ་ནས་རྒྱ་དམར་ནག་གཉིས་ཆར་ལ་མགོ་བཏགས་མཁན་གྱི་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད། པཎ་ཆེན་འོས་སྤྲུལ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་དེ་ལ་བོད་གཞུང་གིས་དབང་མེད་དུ་ངོས་ལེན་དགོས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། ཡིན་ན་ཡང་པཎ་ཆེན་རང་གི་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་མར་བོད་མི་མང་གིས་ཀྱང་པཎ་ཆེན་ཡིན་པའི་ངོས་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་རེད། གལ་སྲིད་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་འདྲ་བྱེད་དགོས་བྱུང་ན་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་པཎ་ཆེན་གཉིས་ཆར་པཎ་ཆེན་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་བྱེད་དགོས་ཁེལ་གྱི་རེད་སྙམ་གྱིན་འདུག རེད་རེད། མཚུར་ཕུ་ཀརྨ་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་དེ་ཚོ་ཡང་ངས་ཤེས་ཀྱིན་ཡོད། རྡ་རམ་ས་ལར་བཞུགས་པའི་ཀརྨ་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ད་དུང་དགུང་ལོ་ཆུང་ཆུང་རེད། ངས་འདི་རེད་དེ་རེད་ཟེར་ནས་ཆེན་པོ་ཞིག་བཤད་མི་ཤེས། ཡིན་ན་ཡང་ངས་བཤད་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི་ཁོང་གིས་ད་ལྟ་བར་དུ་རྒྱ་དམར་གྱི་འདོད་འདུན་ཇི་བཞིན་མ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཙམ་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། ཚོར་བའིོ་དབང་དུ་བཏང་ནས་སྐད་ཆ་མ་བཤད། དོན་དངོས་ཡོད་དང་བསྟུན་ནས་སྐད་ཆ་ཤོད།
རྒྱ་གཞུང་གིས་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའི་དམིགས་ཡུལ་རྡོག་ཏུ་བཤད་ན་རིམ་པ་གསུམ་རེད། ༡རབ་བྱུང་ན། རང་གི་བསྐོས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་དག་གིས་བོད་མིའི་བློ་ཁ་བཟུང་ནས་བོད་མིའི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་རང་གི་བྲན་དུ་བཀོལ་ནས་བོད་མིའི་བླ་སྲོག་དབང་དུ་བསྡུ་རྒྱུ་དེ་རེད། ༢དེ་ལྟར་མ་བྱུང་ཡང་། སྤྲུལ་སྐུ་དེ་དག་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཕུ་དཀྲུག་མདའ་དཀྲུག་བྱས་ནས་བོད་རྒྱུད་ནང་བསྟན་དེ་ཆོས་ལུགས་ཡ་མ་ཟུང་ཞིག་ལ་བསྒྱུར་ནས་དད་ལྡན་པ་རྨོངས་སུ་འཇུག་པ་དང་བོད་པའི་སྤྲུལ་སྐུས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཐོན་པའི་ནུས་ཤུགས་ཉམས་དམས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་རེད། ༣ཐ་མ་སྤྲུལ་སྐུ་ཟོག་པོ་དག་རྒྱལ་སྤྱིའི་མིག་མདུན་དུ་བཤམས་ནས་བོད་ལ་ཆོས་དད་རང་མོས་དང་ཆོས་ལུགས་མི་སྣར་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་ཡོད་པ་མིག་ལ་མཛེས་མཛེས་སུ་བཤམས་བྱེད་རེད། ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡང་སྲིད་རྫུན་བཟོ་བྱས་པར་ངོས་འཛིན་ཁ་གསལ་ཡོད་དགོས། དེ་ནས་ཁས་ལེན་བྱེད་མི་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་དང་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་མཆོག་དཔེ་རུ་དྲངས་ནས་ད་ལྟ་རྒྱ་དམར་གྱིས་རང་ཤེད་ཀྱིས་བདམས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ཚོ་ཁས་ལེན་བྱས་ན་ཕུགས་ལ་ཕན་ཟེར་བ་ནི་ར་མགོ་ལུག་སྦྱར་དང་ལྐུགས་པ་ཨུ་ཚུགས་(ལྐུགས་པ་ཟེར་བ་དམའ་འབེབས་མིན། འདིར་མ་ཤེས་པར་གོ )རང་རེད། པན་ཆེན་སྐུ་གོང་མ་ནི་པཎ་ཆེན་ནང་མ་ཁང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲོལ་བཞིན་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ཞུས་པ་དང་ཕྱིས་སུ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ནས་ཁས་ལེན་གནང་བ་རེད། དཔལ་ཀརྨ་པ་མཆོག་ནི་སྐུ་གོང་མའི་དངོས་སློབ་རྣམས་དང་གདན་ས་མཚུར་ཕུ་དགོན་གྱིས་ཆོས་སྲོལ་བཞིན་རྩད་འཚོལ་གྱི་འགན་བཞེས་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་ངོས་འཛིན་གནང་བ་དང་རྒྱ་དམར་གཞུང་ནས་ཁས་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་རེད། ཁོང་རྣམ་གཉིས་ངོས་འཛིན་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་འགོ་ནས་མཇུག་བར་དུ་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲོལ་བཞིན་འཁྲུལ་བ་མེད་པར་བསྐྱངས་བ་དང་། ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱང་ང་ཚོ་བོད་པ་ཀུན་གྱིས་ཁས་ལེན་དང་དད་པ་བྱེད་སའི་སྐྱབས་གནས་ཆགས་ལ། འདུལ་བྱའི་འདུན་པ་བཞིན་རང་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་ཕན་པའི་མཛད་རྗེས་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པ་རེད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་པཎ་ཆེན་ནི་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་རང་གི་དབང་ཤེད་ངོམ་ནས་ནངབསྟན་གྱི་འགྲོ་ལུགས་མཆིལ་མ་བཞིན་དུ་བསྐྱུར་ལ། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ངོས་འཛིན་ཞུས་པའི་པཎ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་བཙོན་དུ་བཀར་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྡེ་དྲུག་ཡང་སྲིད་ཡིན་ཟེར་བ་དེ་ཡང་རྒྱ་པཎ་ཆེན་གྱིས་གསེར་བུམ་དཀྲུགས་ནས་ཐོན་པ་ཞིག་རེད། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་པཎ་ཆེན་སྐུ་གོང་མ་དང་ཀརྨ་པ་དཔེ་རུ་དྲངས་ནས་ད་ལྟ་ཡང་སྲིད་བཅོས་མ་དེ་ཚོར་གུ་ཡངས་སྲིད་ཇུས་བསྟར་དགོས་བཤད་པ་ནི་ཞྭ་དཔེ་ལྷམ་འགེབས་རང་རེད། རྒྱ་པཎ་ཆེན་དང་སྡེ་དྲུག་རྫུན་མ་གཉིས་ནི་རྒྱ་དམར་པོའི་གཞུང་དེས་བདམས་པ་ལས་ང་ཚོ་བོད་པ་དང་འབྲེལ་བ་སྤུ་ཙམ་མེད་ལ། ནང་བསྟན་གྱི་ལམ་ལུགས་དང་ཡང་གཏན་ནས་མཐུན་མེད། གལ་སྲིད་དེ་ཚོའི་རིགས་ལ་ཁ་གསལ་གཏིང་གསལ་གྱིས་རྣམ་འགྱུར་གསལ་པོ་མ་སྟོན་ན། གཞིས་བྱེས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོའི་བསམ་བློ་རྨོངས་པ་དང་། ཡང་སྲིད་བཅོས་མ་དེ་ཚོ་དང་དེ་ཚོའི་འཁོར་གཡོག་ལ་གནོད་པར་བསམས་ནས་གོ་མེད་ཚོར་མེད་དུ་བསྡད་ན་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྟོན་མོ་དེ་རྒྱས་པར་བཤམས་པར་གོ་སྐབས་སྟེར་བ་ཞིག་རེད། དེ་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཆོས་ལ་གང་བྱུང་གང་འདོད་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བར་ང་ཚོ་ཁ་མི་གྲགས་སྣ་མི་གཉེར་བར་བསྡད་ནས་ཁོང་ཚོ་གང་འདོད་བྱེད་དུ་བཅུག་ན་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀའི་ཁ་ལོ་རྒྱ་གཞུང་གིས་བསྐོར་ནས་བོད་མི་ལག་པ་འཆང་ས་གང་ཡང་མེད་པ་ཆགས་རྒྱུ་རེད། དེ་ནི་བོད་གཏིང་ནས་ཕུངས་པའི་ལྟས་རེད། ས་ཤོར་ན་ཞེད་རྒྱུ་མེད། དབང་ཤོར་ན་ཞེད་རྒྱུ་མེད། བླ་སྲོག་ཤོར་ན་ཡོད་ཚད་ཤོར་བ་རེད། ཡང་སྲིད་བཅོས་མ་དེ་ཚོ་བོད་པ་ཡིན་པས་ང་ཚོས་ཁས་ལེན་བྱས་ན་ནམ་ཞིག་ལམ་ནོར་ལྡོག་ཤེས་བྱས་ནས་ཕན་པ་ཞིག་བཏགས་ཡོང་བའི་སྟོང་བསམ་ལ་དབུ་འཁོར་ནས་ང་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཆོས་སྲོལ་བཤིག་པ་ཡིན་ན། ཚད་འཛིན་ས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཆོས་སྲོལ་དེར་སུས་བློ་རྟོན། སུས་དད་པ་བྱེད། སུས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད། ཆོས་སྲོལ་བཤིག་ན་མི་སེམས་འཐོར་བའི་འགོ་མ་རེད། ཆོས་ཁྲིམས་དམ་པོ་དེས་ད་ཆ་ང་ཚོ་བོད་མི་དག་བློ་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་དང་སེམས་ཁ་གཅིག་མཐུན་བྱུང་བཞིན་ཡོད། ཡང་སྲིད་བཅོས་མ་དེ་ཚོ་བོད་པ་ཡིན་པ་དང་བོད་པའི་ལ་རྒྱ་ཡོད་ན། ཁོ་རང་ཚོ་ཁྲི་ཐོག་འདི་ན་རང་དབང་མེད་པར་བསྐྱལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་ང་ཚོ་ཚང་མས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ལ། ཁོ་རང་གི་སེམས་ལ་ཡང་གསལ་ཁ་ཡོད་སྲིད། གལ་སྲིད་བོད་ཀྱི་ལ་རྒྱ་དང་མི་རིགས་ལ་བརྩི་ཞེན་ཡོད་ན། རྒྱ་གཞུང་གི་དཔུང་རོགས་མ་བྱས་པར་གོ་སྐབས་བྱུང་ན་རང་ངོས་ནས་རང་འགུལ་གྱིས་རྩ་དགོངས་ཞུ་བའི་གྲབས་བྱ་དགོས་པ་དང་། གཞན་དབང་ཚུད་པས་རྒྱ་གཞུང་ལ་བསྟུན་མཁས་རེ་བྱེད་དགོས་ཐུག་ཀྱང་རྩ་བའི་རྩ་དོན་དེ་བོད་ལ་གནོད་པའི་ལས་ཀ་སྤངས་གང་ཐུབ་བྱ་དགོས། དེ་མིན་བོད་མིའི་ཁེ་ཕན་ལ་གནོད་ནས་དཔའ་རྟགས་ལེན་པར་བརྩོན་ན། རྒྱ་གཞུང་གི་རྒྱུགས་ཁྱི་ཞིག་གི་མཐོང་ལས་གཞན་གང་ཡང་མེད། མང་པོ་བཤད་ནས་ཆོ་མི་འདུག ཚང་མའི་ཐུགས་ལ་གསལ་གསལ་རེད། དེ་ཙམ་ཡིན།
ཨ་ཙི། ཐོབ་དང་ཐོབ་སྒོར་མོ་སུ་ལ་ཡོད་ན་དེ་ལ་དད་པ་བྱེད་མཁན་མང་དད་པ་བྱེད་ས་སུ་ལ་མང་ན་དེ་སྤྲུལ་སྐུ་དག་མ་ཆགས་འགྲོ་གི་རེད། ཁྱོད་ལྐུག་པ་རེད།
ཨ་ཙི། ད་ཇི་དགའ།།
རི་བོང་ལགས་དང་ང་རང་བསམ་ཚུལ་མཐུན་སོང་།
སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཞིག་སྤེལ་འདུག བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་གི་ཡོད། ནང་དོན་ཆ་ཚང་བལ྄ྟ་སྐབས་བློ་ལ་བབ་མ་སོང༌། གང་ལགས་ཞུ་ན་བོད་མི་རེ་གཉིས་ཀྱི་བློ་ཕམ་ཡོང་དོགས་ཀྱིས་རྒྱ་མིས་ངོས་འཛིན་བྱས་ཟིན་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་དག་བོད་མི་ཞིག་རེད་ཅེས་ངོས་ལེན་བྱས་ན་འགྲིག་ཐབས་རྩ་བ་ནས་མི་འདུག དོན་དག་དེ་གཅིག་པུའི་ཐོག་ནས་ཁྱེད་རང་གི་རྩོམ་ཆ་ཚང་ངའི་མིག་ནང་ནས་སླར་ཡང་ཀློག་འདོད་ཡོང་གི་མི་འདུག་པས། མགྱོགས་ཙམ་མཆན་ཉུང་ཙམ་བཀོད་དེ་གཤམ་འོག་ཏུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ཤོག
གནད་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕྲིས་འདུག་པས་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་སྒེར་ཁག་སོ་སོ་ནས་རིག་པའི་རྗེས་འདེད་ཐུབ་ན་དགའ་ས་རེད།
ཕོག་ཐུག་འགྲོ་མིན་གྱི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཡོད་སྐོར་ནས་བློ་དེ་ཙམ་བདེ་མ་སོང་། ཐོག་ཐུག་འགྲོ་ས་ངོ་མ་དེ་རྒྱ་ནག་རང་རེད་མ་གཏོགས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ཡིན་མདོག་མེད་པཱ།
གནས་ལུགས་ཕྱུག་ཅིང་གོ་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་གསུང་འདུག་པས། རང་གཞན་ཚང་མས་ཐུགས་སྣང་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད། ཕར་ཕྱོགས་ནས་འུར་ཞིག་བསླངས་ན་ཚུར་ཕྱོགས་ནས་འུར་སྒྲོག་བྱེད་པ་ལས་ཐབས་ལམ་ཟབ་ས་ནས་བཙལ་ཏེ་གོ་སྐོན་བློ་འགུགས་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གནད།
(རང་ཕྱོགས་སུ་འགུགས་དང་མི་འགུགས་ཟེར་བ་དེ་ང་རང་ཚོའི་ལག་ན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ད་ལྟ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཀོད་སྒྲིག་འོག་ཏུ་སྤྲུལ་སྐུ་རེ་རེ་ངོས་འཛིན་བྱེད་རིམ་བཞིན་ང་ཚོའི་ཕྱོགས་ནས་རེ་རེ་བཞིན་ཆེད་དུ་གཟས་པ་ལྟ་བུའི་ངོས་ལེན་མེད་པའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་ཡིག་ཆ་སོགས་མི་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཕོག་ཐུག་འགྲོ་ས་ངོ་མ་དེ་རྒྱ་དམར་གྱི་བཀོད་སྒྲིག་འོག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ཚོ་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་བོད་མི་ཚོ་རེད། མཐར་ཐུག་དུས་གདོང་ཐུག་ངོ་མ་དེ་བོད་མི་མང་རང་གི་ནང་དུ་ཡོང་གིན་ཡོད་སྟབས་དེ་ནི་རྒྱ་དམར་གྱིས་ཆེད་དུ་བཟོས་པའི་ཐག་རྙི་ཞིག་ཡིན་སྟབས་ང་ཚོ་དེའི་ནང་དུ་འཛུལ་མི་རུང་།) ཚན་པ་འདི་དངོས་གནས་སྣང་བ་འགྲོ་སོང་། དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་ཟིན་བྲིས་རེ་སྤེལ་ཡོང་དུས་ཁོམ་པ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་གཅིག་མ་ཀློག་རང་ཀློག་ཆགས་ཀྱིན་འདུག ད་རེའི་ཡང་ཆ་ཚང་བཀླགས་ཟིན་པ་ཡིན། ནང་ན་ལེན་རྒྱུའང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ།