སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས།
བོད་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ལས་ཐ་སྙད་བྱུང་སྟངས་ཐད་ནས་ཡིག་ཆ་རྙིང་གྲས་ཚོར་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ལྡན་དང་ལུགས་གཉིས་དགའ་བ་བརྒྱ་ལྡན་སོགས་བཏགས་པ་ལས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་བཏགས་པ་མང་པོ་མཐོང་མ་སོང་། དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་མགོ་ཚུགས་པ་དང་། གོང་དུ་འཕེལ་བ། ཉམས་ཉེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་པའི་དེབ་དེའི་མགོར་ཐ་སྙད་འདིའི་འཇུག་ཡུལ་དང་ཁྱབ་ཚད་གསལ་བོ་བཟོས་འདུག དེ་ནི་ཆོས་དཔོན་གྱིས་ཡུལ་གྱི་སྲིད་དབང་བཟུང་བ་ཞེས་པ་ཙམ་ལ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཞེས་བཏགས་པ་ཙམ་རེད། ཐ་སྙད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ལྟ་བུ་དེ་རྒྱ་སྐད་དུ་གང་ཞིག་ཡོད་མི་ཤེས་ཀྱང་དབྱིན་ཡིག་གི་theocracyཞེས་པ་དེ་རེད། མིང་ཚིག་འདིའི་འཇུག་ཡུལ་ངོ་མ་ནི་ལྷ་དང་བླ་མས་ཡུལ་ཀྱི་སྲིད་དབང་བཟུང་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག གོ་བ་ལེན་སྟངས་དེ་ཙམ་བྱས་ན་བོད་བཙན་པོའི་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁ་གསལ་དེ་ཙམ་མེད་པས་ཡིད་རྟོན་བྱེད་འོས་པ་མ་རྙེད་ཀྱང་། ས་ཕག་རིན་གཙང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པ་བཅས་ནི་theocracyཞེས་བཏགས་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་དེ་ཡིན་པར་ཐེ་ཚོམ་མི་འདུག
དཔེར་ན་སོ་རྡི་ཨ་རབ་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ལྟ་བུ་དང་བསྡུར་ན་སོ་རྡི་ཨ་རབ་ཀྱི་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཨི་ཟི་ལམ་གྱི་གསུང་རབ་ཁོ་རན་གཞིར་བཞག་གིས་བཟོས་པ་ཡིན་ཟེར་གྱིན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རེད། ང་ཚོའི་ས་ཕག་རིན་གཙང་དང་སྡེ་པ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་ཁྲིམས་ཡིག་ཞལ་ལྕེ་བཅུ་གསུམ་པ་དང་བཅོ་ལྔ་པ། བཅུ་དྲུག་པ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱམ་པའི་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་སོགས་ཆ་ཚང་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིམས་གཞིར་བཞག་གིས་བཟོས་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ན་ཡང་རི་རྒྱ་ཀླུང་ཁྲིམས་དང་བླ་མ་དགེ་བཤེས་བསད་ན་མི་ཕལ་བ་བསད་པ་ལས་ཉེས་ཆད་ཆེ་བ་ལྟ་བུས་མཚོན་གལ་གནད་ཆེ་བའི་ཁྲིམས་སྣ་མང་པོ་ཞིག་སངས་རྒྱས་པའི་ལུགས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་གཞིར་བཞག་གིས་་བཟོས་པ་དངོས་ཡོད་རེད། སྡེ་པ་གཙང་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ཞལ་ལྕེའི་མགོར་དམག་ཁྲིམས་ཡིན་མདོག་གི་དཔའ་བོ་སྟག་གི་ཞལ་ལྕེ་ཟེར་བ་དེའི་མགོར་འདུལ་བ་ལུང་གི་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་ཀྱང་དྲངས་ཡོད།
དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཁན་གྱི་མི་སྣའི་ངོས་ནས་ཀྱང་བོད་ས་ཕག་རིན་གཙང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པ་སོགས་གྱི་རིང་ལ་བླ་མ་ཆོས་དཔོན་ཚོ་ལས་དབང་ཆེ་བ་ཞིག་སུ་ཡང་མེད། གཞུང་སྒེར་ཆོས་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་འགྲན་ཟླར་ལངས་ཐུབ་མཁན་མི་འདུག གླང་དར་བསད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བོད་སྤྱི་ལ་དབང་སྒྱུར་མཁན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བྱུང་མ་ཐུབ་པའི་དོན་ཡང་དེ་རེད། ཡུལ་གྱི་ཁྲལ་བསྡུ་སྐབས་ཀྱང་དགོན་པའི་ཆོས་མཆོད་ཐེབས་རྩའི་མིང་ཐོག་ནས་བསྡུ་བཞིན་ཡོད་འདུག སྟོད་མངའ་རིས་པ་ཚོས་བཤད་ན་ཡུལ་དེའི་མི་ཚོས་བོད་གཞུང་ལ་ཁྲལ་འབུལ་བ་དེ་ཡང་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན་ཞིག་ལ་ངོས་བཟུང་ནས་དགའ་དད་སྤྲོ་གསུམ་གྱིས་སྒོ་ནས་ཕུལ་གྱིན་ཡོད་འདུག ང་ལ་རང་གི་མ་ཚབ་ལྟ་བུའི་སྟོད་མངའ་རིས་པ་མ་རྒན་དྲིན་ཅན་ཞིག་ཡོད། མོས་བཤད་པ་ལྟར་ན་སྔོན་དུས་དུ་སྡེ་པ་གཞུང་གིས་ཁྲལ་བསྡུ་སྐབས་མར་ཆུར་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་དེའི་ནང་གི་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ཞིག་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་གསོལ་ཅོག་སྟེང་ལ་སླེབས་ཐུབ་པ་རེད་ཟེར་ནས་ཡུལ་མི་ཚོས་ཟས་རིགས་དེ་ཚོར་གཙང་སྦྲ་ལེགས་པོ་བྱས་ནས་ཕུལ་གྱིན་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་གྱིན་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ཁྲལ་བསྡུ་སྟངས་ཚུན་ནས་བླ་མ་ཆོས་པའི་མིང་ཐོག་ཏུ་བསྡུ་བཞིན་ཡོད་འདུག
Theocracyཞེས་པ་ལྟ་བུ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་མིང་ཚིག་གི་འཇུག་སྟངས་དང་བོད་སྐད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གཉིས་ཀྱི་གོ་བ་ལེན་སྟངས་དེ་ལ་སྒྲ་བཤད་འཇུག་གི་དབྱེ་བ་མ་ཕྱེས་ན་མིང་ཚིག་རང་ངོས་ནས་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་ཞིག་ཡོད་པས་རང་རེའི་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལ་གོ་བ་རྒྱ་དེ་ལས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་ཚུལ་ཤོད་ཀྱིན་འདུག ཡིན་ན་ཡང་དུང་དཀའ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་འཇུག་དོན་དེ་theocracyཟེར་བ་དང་གཅིག་མཚུངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་པར་བཤད་འདུག་པས་ཁྱོད་ཚོ་དང་དུང་དཀར་བས་ཐ་སྙད་ལ་གོ་བ་ལེན་སྟངས་གཅིག་མཚུངས་སུ་མ་གྱུར་ནས་ཉག་ཉོག་མང་པོ་ཞིག་ཤོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་འདྲ། མ་ཁི་སིའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་ཟེར་ན་ཡང་དོན་དུ་ཐ་སྙད་གསར་པ་ཞིག་ལ་གོ་དོན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་གསལ་སྟོན་བྱས་པ་ཙམ་རེད།
ཆོས་སྲིད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་སྟངས་དེ་ནི་ཡུལ་གྱིས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཆོས་སྲིད་གྱི་འགན་འཁུར་མིན་ཞིག་གིས་བཏགས་པ་མ་ཡིན་པར་ཡུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་རྩ་དེ་རིན་ཐང་ལྟ་སྟངས་ག་འདྲ་ཞིག་གཞི་ལ་བཞག་ནས་བཟོས་པ། གཞུང་འཛིན་གྱི་མི་སྣ་དེས་དབང་ཤུགས་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ། ཡུལ་དེའི་གཞུང་གིས་མི་མང་ལ་ལམ་སྣ་སྟོན་སྟངས་ཁེ་ཕན་གང་ཞིག་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་སོགས་ལས་འཇོག་དགོས། དེ་ཡང་ཆོས་ལུགས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གལ་གནད་ཀྱི་གཞི་རྩར་བཟུང་བ་ཡིན་ན་དེ་ཙམ་ལ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཞེས་བཏགས་ཆོག་པ་རེད།
ང་ལ་མཚོན་ན་གནད་དོན་འདི་གོ་དགོས་པ་དང་གལ་གནད་ཆེ་བའི་བྱ་བ་ཞིག་གང་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཡང་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་གནད་དོན་འདིའི་སྟེང་དུ་འུར་སྒྲ་བརྒྱབ་ནས་སོས་དལ་དུ་སྡོད་དུ་མི་འཇུག་པས་འདི་ཙམ་བཤད་དགོས་བྱུང་སོང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་བཤད་འཇུག་གི་ཆ་ལ་གུ་ཡངས་ཙམ་གནང་ཐུབ་པའི་རེ་སྨོན་ཞུ༎ ༎
༼ རྩོམ་པ་པོའི་ཟིན་བྲིས་ལས་བདམས་བཀོད་བྱས། ༽
དྲ་གྲོགས་ལགས།
ཁྱེད་ནས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ཁྱེད་རང་གིས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་ལྟར་བྲིས་པར་གང་ལེགས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལ་གཏིང་ཟབ་ཙམ་ཐོས་བསམ་དང་སློབ་སློབ་སྦྱོང་གནང་ན་དེ་ལས་ལྷག་པའི་གོ་བ་ཞིག་ཡོང་ངེས།་
དྲ་གྲོགས་ལགས་ཁྱེད་ཀྱི་བཤད་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་མེད་པར་བསྒྲུབ་སྟངས་འདི་ཏག་ཏག་ཅིག་ཁོ་བོའི་ལེགས་པར་མཐོང་མ་སོང་།
ཆོས་ལུགས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གལ་གནད་ཀྱི་གཞི་རྩར་བཟུང་བ་ཡིན་ན་དེ་ཙམ་ལ་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཞེས་བཏགས་ཆོག་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཞལ་གྱི་བཞེད་པ་དང་།
དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་མེད་པར་བཤད་པ་གཉིས་འགལ་ཟླ་ལྟ་བུ་ཆགས་འདུག
ཁྱེད་ལྟར་ན་༸གོང་ས་མཆོག་ཡང་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་མི་འོས་བ་ཞིག་དུ་སྣང་ངོ་།
འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ཁ་ཚོད་ཆེ་དྲག་པའི་ཕྲན་བློ་བདེ་བོའི་ངང་དུ་གནས་ཆོག་པའི་གནས་སྐབས་རྩོད་པའི་གནས་སུ་མ་གྱུར་ཏོ།