ཉེ་ལམ་རྡེ་ར་རྡུན་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་བདེ་སྐྱིད་གླིང་གི་བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནང་དོན་གཞིར་བཟུང་། ལྡི་ལི་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་(passport office)དང་། རིམ་གྱིས་རྒྱ་གར་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་བཅས་ལ་ཞུ་གཏུག་བྱས་མཐར་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་༼ Indian citizenship༽ཞེས་པ་དེ་རག་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད་པའི་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཞིག་ལ་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་རག་པ་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཡོད་འདུག
བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ནི། ཕ་ལྷ་རྒྱལ་རི་ཁྲི་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ་དང་། མ་ལྷ་རྒྱལ་རི་ཕུན་ཚོགས་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་གཉིས་ཀྱི་བུ་མོར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལོའི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཧི་མ་ཅཱལ་ཀཱང་ར་རྫོང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། རྗེས་སུ་རྡེ་ར་རྡུན་བདེ་སྐྱིད་གླིང་ལ་གཞིས་སྤོར་བྱས་ཡོད། རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་གྱི་ཕ་ལགས་ནི་བོད་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་སོ་གསུམ་པ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པའི་གདུང་རྒྱུད་ཡིན་ཞིང་། ཕ་ལྷ་རྒྱལ་རི་ཁྲི་ཆེན་རྣམ་རྒྱལ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པའི་ལོ་རྗེས་མའི་ནང་། ཁོང་གི་སྲས་ལྷ་རྒྱལ་རི་ཁྲི་ཆེན་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༤ ཟླ་ ༦ པའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཁྲི་འདོན་གནང་ཞིང་། རང་ལོ་ ༡༨ ཡིན་པའི་སྲས་ཁོང་ད་ལྟ་ཨ་རིའི་ཌེ་ལཱི་ཝར་ Delaware མངའ་སྡེའི་ནང་སློབ་གཉེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་དང་ཁོང་གི་ཨ་མ་ལགས་ད་ལྟ་རྡེ་ར་རྡུན་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་དུ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་མོ་ད་ལྟ་རང་ལོ་ ༢༥ དང་བོད་ཁྱིམ་ནས་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་ཐོན་རྗེས་ལྡི་ལི་མཐོ་སློབ་ཅིག་ཏུ་དབྱིན་ཇིའི་རྩོམ་རིག་ཐོག་རིག་གནས་རམས་འབྱམས་པ་ཐོན་ཞིང་། ད་ལྟ་རྡེ་ར་རྡུན་ངྒར་ཝལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ Garhwal University རུ་དབྱིན་ཇིའི་རྩོམ་རིག་ཐོག་མཐོ་རིམ་རིག་གནས་རམས་འབྱམས་པའི་ལོ་རིམ་དང་པོའི་ནང་སློབ་སྦྱོང་གནང་མུས་རེད།
བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོར་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ངོས་འཛིན་ལག་འཁྱེར་ཡིག་ཆ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ RC དང་དེ་བརྒྱུད་ཕྱི་བསྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོ་ IC རག་གི་ཡོད་མོད། ལག་དེབ་དེ་དག་གི་སྟེང་ནས་ས་ཆ་ཉོ་དགོས་པ་དང་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དེབ་སྐྱེལ་རིགས། མཐའ་ན་ཚོགས་པ་ཞིག་གི་སྒོ་བྱང་ཞིག་ཀྱང་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ལེན་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་མ་ཟད། ལོ་ལྟར་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གར་ལས་ཁུངས་སུ་ཐོ་འགོད་བྱ་དགོས་པར་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་ལ་བརྟེན། ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གི་ཐོབ་ཐང་རག་རྒྱུར་བརྩོན་ལེན་བྱ་རྒྱུའི་འདུན་པ་བྱུང་སྟེ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༣ ནང་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་ལྡི་ལི་གྲོང་ཁྱེར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་སུ། རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་ཞུ་བའི་སྙན་ཞུ་ཞིག་ཕུལ་ཡོད་ཀྱང་། མོའི་ཕ་མ་གཉིས་བོད་རིགས་ཡིན་པ་དང་སྐྱབས་བཅོལ་ཕྱི་བསྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྙན་ཞུ་དེ་རྩིས་མེད་བཏང་ཡོད་འདུག་ཅིང་། དེ་ནི་རྒྱལ་གར་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་སྟབས། རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ནས་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡ ཉིན་བར་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་མཁན་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཞུ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་ཡོད་སྟབས། ཁོང་མོས་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་ལ་ཐད་ཀར་གཏུག་བཤེར་བྱས་འདུག བརྒྱུད་རིམ་དེའི་ཐད་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་གྱིས་གསུངས་དོན། ཐོག་མར་ངས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་(Indian passport)ཆེད་སྙན་ཞུ་ཕུལ་བ་ཡིན་ཡང་། ཡུལ་མིའི་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྙན་ཞུ་དེ་རྩིས་མེད་བཏང་རྗེས། ངས་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་( Indian citizenship )བཟོ་དགོས་པའི་ཁྲིམས་གཏུག་བྱས་པ་ཡིན་ཟེར།
རྒྱ་གར་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནང་གསེས་༼ Citizenship(Amendment) Act 1986 ༽ ཞེས་པར། “ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ནས་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡ བར་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་པའི་མི་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་སྐྱེ་ཁུངས་ཀྱི་ཆ་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཞུ་ཆོག” ཅེས་བཀོད་ཡོད་སྟབས། རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་གྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལྟར་རྒྱ་གར་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ལྕམ་རོ་ཛི་ནཱ་སིཝ་མཱེ་བརྒྱུད་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་ལ་ཁྲིམས་གཏུག་བྱས་མཐར། ༢༠༡༠ ལོའི་ཟླ་ ༡༢ པའི་ཚེས་ ༢༢ ཉིན་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁོ་མོར་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོག་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་སྔོན་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་གྱིས་སྙན་ཞུ་ཕུལ་སྐབས་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཁོང་མོའི་སྙན་ཞུ་དེ་རྩིས་མེད་བཏང་བར་ཧིན་སྒོར་ ༥༠༠༠ གིས་གུན་གསབ་བྱ་རྒྱུ་དང་། མི་སེར་ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་དེ་བདུན་ཕྲག་ ༨ ནང་ཚུན་དུ་སྤྲོད་རྒྱུ་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་ Indian Constitution ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ཨང ༥ ནས་ ༡༡ བར་གྱི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ལེན་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་སྡེ་ཚན་གཉིས་པའི་ནང་འཁོད་མི་སེར་ཐོབ་ཐང་གི་ཚན་པ་དང་པོར། སྐྱེས་ཁུངས་མི་སེར་ཐོབ་ཐང་ནང་། “མི་སུ་ཞིག་ ༡༩༥༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ནམ། ཉིན་དེ་ནས་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ཉིན་བར་རྒྱ་གར་དུ་སྐྱེས་ཡོད་ཚེ། ཕྲུ་གུ་དེར་སྐྱེས་ཡུལ་གྱི་ཆ་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་གྱི་ཐོབ་ཐབ་ལེན་ཆོག” ཞེས་བཀོད་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༦ ལོར་རྩ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་ཏེ་འགྱུར་བ་ཕྲན་བུ་སོང་ཡོད། དེ་ནི་ ༡༩༨༤ ཡས་མས་ནས་སིང་གྷ་ལ་དང་བྷིང་ལཱ་ལྡེ་ཤུ་སོགས་སུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཟིང་འཁྲུག་ཆེན་པོ་བྱུང་བའི་དབང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་མི་སེར་ཕོན་ཆེན་རྒྱ་གར་ནང་ཉེན་གཡོལ་བྲོས་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ཞིང་། རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལྟར་ན། ཕྱི་མི་དེ་དག་ལ་རྒྱ་གར་ནང་བྱིས་པ་སྐྱེས་རིགས་ཚང་མར་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་དགོས་པ་ཆགས་སྟབས། ༡༩༨༦ ལོར་རྩ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་བརྒྱུད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡ ཉིན་གྱི་ཕྱིས་སུ་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་པའི་ཕྲུ་གུ་རིགས་ཡིན་ཚེ། ཕ་མ་གཉིས་ལས་གང་རུང་ཞིག་ངེས་པར་དུ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ཡིན་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་བཞག་ཡོད།
གནད་དོན་འདིའི་ཐད་ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་ཁ་པར་བརྒྱུད། བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་སུ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་ཞུས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་སྐོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་སྐབས་ཁོང་མོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་དོན། ༢༠༠༨ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ང་རང་གིས་རྒྱ་གར་ཁོ་རང་ཚོའི་འགྲོ་སྟངས་ནང་བཞིན་ལྡི་ལི་ནས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་ཞུ་བའི་ཡི་གེ་ཞིག་ཕུལ་བ་ཡིན། ཟླ་གཉིས་ཙམ་གྱི་རྗེས་ནས་ཁོ་ཚོས་ང་ལ་འབྲེལ་བ་གནང་སྐབས། ངའི་ཕ་མ་གཉིས་བོད་རིགས་ཡིན་པ་དང་ང་ལ་ IC ཡོད་པར་བརྟེན་རྒྱ་གར་ལག་འཁྱེར་རག་གི་མ་རེད། འདི་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བཀའ་རེད་ཟེར། འོན་ཀྱང་ང་རང་གི་བསམ་པར། ཕ་མ་གཉིས་བོད་རིགས་ཡིན་མིན་དང་ང་ལ་ལག་དེབ་སེར་པོ་ཡོད་མེད་ལ་འབྲེལ་བ་མི་འདུག དེ་ནི་ཁོང་ཚོས་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལྟར་དྲང་པོ་མ་བྱས་པ་རེད་བསམ་སོང་། དེར་བརྟེན། ངས་ཨ་མ་ལགས་དང་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ཏེ། ཁྲིམས་རྩོད་པར་བརྟེན་ནས་རྒྱ་གར་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་ལ་རྒྱ་གར་རང་གི་རྩ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ཁྲིམས་གཏུག་བྱས་པ་ཡིན། ཞེས་དང་།
ཡང་ཁོ་མོས། ཁྲིམས་ཁང་ལ་གཏུག་བཤེར་བྱས་སྐབས་ང་རང་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་ཕ་མ་གཉིས་བོད་རིགས་ཡིན་པ་དང་། སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་དང་ཕྱི་སྐྱོད་ལག་འཁྱེར་ཡོད་པ་ཁ་གསལ་བོ་བཟོས་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་། མི་སུ་ཞིག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༦ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༧ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡ ཉིན་བར་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱེས་མཁན་ཡིན་ཚེ། ཕྲུ་གུ་དེའི་ཕ་མ་མི་རིགས་གང་ཡིན་མིན་དང་། ལུང་པ་གང་ནས་ཡོང་མིན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཕྲུ་གུ་ཁོ་རང་སྐྱེས་ཡུལ་གྱི་ཆ་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་གྱི་ཐོབ་ཐང་ལེན་ཆོག་གི་ཡོད་པ་གསལ་བོར་བཀོད་ཡོད་སྟབས། ངས་དེ་ལ་བརྩོན་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ཟེར།
ཁོ་མོར་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་ཞུ་ཡིག་དེ་རྩིས་མེད་བཏང་ཡང་། ཁྱེད་ཀྱིས་སྔར་ལས་བློ་སྟོབས་ཆེར་སྐྱེད་ཀྱིས་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཞུ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་སོང་ངམ་ཞེས་དྲིས་པར་ཁོང་མོས། རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ལག་འཁྱེར་ལེན་ཆོག་པ་ངས་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཡང་། སྙན་ཞུ་རྩིས་མེད་བཏང་སྟེ་ང་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་ལྟར་དྲང་པོ་བྱས་མ་སོང་། ངས་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གི་ཐོབ་ཐང་གཞིར་བཟུང་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཐོག་མུ་མཐུད་ཁྲིམས་གཏུག་བྱ་རྒྱུའི་སེམས་ཐག་བཅད་པ་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཁྱེད་རང་དང་ཐོག་རྒྱ་གར་ཁྲིམས་ཁང་ལ་བཅར་ཏེ་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གི་ཐོབ་ཐང་དེ་ཐོག་མར་གླེང་སྐབས། འབྲེལ་ཡོད་རྒྱ་གར་ཁྲིམས་ཁང་གིས་རྣམ་འགྱུར་གང་འདྲ་བསྟན་བྱུང་། ཁྲིམས་གཏུག་གི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་དཀའ་ངལ་གང་དག་འཕྲད་སོང་ངམ་ཞེས་དྲིས་པར་ཁོང་མོས་ལན་འདེབས་གནང་དོན། ང་ཐེངས་དང་པོར་ཁྲིམས་ཁང་ལ་འགྲོ་དུས་ཁོང་ཚོས། ངའི་ཕྱི་བསྐྱོད་ལག་དེབ་སེར་པོའི་ནང་ང་བོད་རིགས་ཡིན་པའི་ཁས་ལེན་དང་མིང་རྟགས་བཀོད་ཡོད་པར་མ་ཟད། དེ་བཞིན་ལོ་ལྟར་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་སྟེང་ཐོ་འགོད་མཚན་རྟགས་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཞུ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་ཚུལ་ཤུགས་ཆེན་བཤད་ཀྱི་འདུག འོན་ཀྱང་ངས་ཁོ་ཚོར་ཕྱི་བསྐྱོད་ལག་འཁྱེར་སེར་པོའི་ནང་ང་བོད་རིགས་ཡིན་པར་བཀོད་ཡོད་པ་ལས། ང་བོད་ཀྱི་མི་སེར་ཡིན་པ་བཀོད་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཀྱང་ང་ཚོ་རྒྱལ་ཁབ་མེད་པར་( Stateless) ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ལོ་ལྟར་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཐོ་འགོད་མཚན་རྟགས་ཞུ་བར་འགྲོ་དགོས་པ་དེ་ང་ཚོར་གདམ་ཀ་ཡོད་པ་ཞིག་མིན་པ་སོགས་བཤད་པ་ཡིན། དཀའ་ངལ་ཤུགས་ཆེས་ཤོས་ཐོག་མ་ནས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་དང་ཁྲིམས་ཁང་སོགས་ལ་ཕྱིན་སྐབས། ང་ལ་ཉེས་ཅན་པར་འདྲི་གཅོད་བྱེད་སྟངས་ལྟ་བུ་བྱེད་ཀྱི་འདུག དེ་ནི་ཁོ་ཚོས་ངའི་སེམས་ཤུགས་གཅོག་རྒྱུ་དང་རེ་བ་མེད་པའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་བསྐྲུན་ཆེད་རེད་སྙམ་པའི་ཚོར་བ་བྱུང་སོང་།
ཡང་ཁོ་མོར་ལྡི་ལི་མཐོ་རིམ་ཁྲིམས་ཁང་གིས་ཁྱེད་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ད་སྔ་ལག་ཏུ་རག་མེད་པ་མ་ཟད་བདུན་ཕྲག་ ༨ ཙམ་ལ་བསྒུག་དགོས་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་ལ་ཁྲིམས་གཏུག་བྱ་སྲིད་མིན་དྲིས་པར། གཅིག་བྱས་ན་དེ་འདྲ་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། ངའི་གནད་དོན་འདི་དེ་ལྟར་ཐག་གཅོད་ལག་བསྟར་བྱས་པ་ཡིན་ན། རྗེས་ཕྱོགས་བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་དགོས་ཆགས་ཡོད། དེ་ལས་སླ་བོར་འཇོག་གི་མ་རེད། གང་ལྟར་ཆེ་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་ལ་གཏུག་བཤེར་བྱ་དགོས་ཀྱང་ང་ཚོས་ཁྲིམས་རྩོད་པ་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད། ང་རང་གི་བསམ་པར་ཕལ་ཆེར་དེ་འདྲ་ཨེ་ཡོང་ན་དྲན་ཡོད། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་རྒྱ་གར་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཧིན་སྒོར་ ༥༠༠༠ གི་གུན་གསབ་དངུལ་འཛིན(cheque)དེ་ཡང་ང་ལ་འབྱོར་བྱུང་། ཞེས་བརྗོད་སོང་།
ཐེངས་འདིར་ཁྱེད་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་རག་པ་དེ་འགའ་རེས་ཡག་པོ་འདུག་ཟེར་བ་དང་། ཡང་འགའ་རེས་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོ་ཁ་འཐོར་དུ་མི་འགྲོ་ཆེད་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་བླངས་ན་ཡག་པོ་མེད་སྐོར་ཡང་བཤད་མཁན་འདུག་སྟབས། འདིའི་ཐད་ཁྱེད་རང་ལ་བསམ་ཚུལ་གང་འདྲ་འདུག ང་རང་གིས་དང་ཐོག་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་བཟོ་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་དེའང་བོད་པའི་རྩ་དོན་ཐད་ལས་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུར་འགོག་རྐྱེན་མི་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན། མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཞུས་པའི་སྐབས་ཀྱང་ང་བོད་རིགས་ཡིན་པ་ཁ་གསལ་གཏིང་གསལ་བཟོས་ཡོད། བོད་པའི་ངོ་བོ་སྦས་ཐབས་གང་ཡང་བྱས་མེད། ལྷག་པར་དུ་ཕ་དམ་པ་ལགས་ཀྱིས་སྔོན་ཆད་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་བཅིངས་ཏེ། ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པ་ཞིག་བཙུགས་ཤིང་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཡིག་ཆའི་དཀའ་ངལ་སོགས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་མང་ཞིག་གི་འོག ལས་དོན་དེ་འགྲུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕ་ལགས་ཀྱི་ཐུགས་རེ་དེ་མུ་མཐུད་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ནི་ངའི་ཕུགས་བསམ་ཡིན། སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཅིག་ཉར་ཏེ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་རྒྱང་ཐག་རིང་པོ་བྱས་ནས་སྡོད་རྒྱུ་ལས་དགོས་དབང་གིས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཞིག་གི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་བཟུང་སྟེ། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་ནུས་པ་ཞིག་འདོན་ཐུབ་ན་དེས་ཕན་ངེས་རེད། བོད་མིའི་ངོ་བོ་སྲུང་སྐྱོབ་ཐུབ་མིན་དེ་ལག་ཏུ་ཡིག་ཆ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་མེད་དེ་མ་རེད། གཙོ་བོ་བསམ་བློ་དང་ལག་ལེན་གྱི་བར་ན་ཡོད་པའི་རྩ་དོན་ཞིག་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། བནྡེ་སྐྱབས།
བུ་མོ་དེའི་བློ་སྤོབས་དང་འཇོན་ཐང་ལ་ང་ཚོ་ཧ་ལས་དགོས།
སྤྱིར་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་ཚོས་རང་གི་གནས་བབ་བརྗེད་དེ་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་བཟོ་བཞིན་པ་འདིས་ནི། ཧ་ཅང་ཉེན་འཚབ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་ནའང་། ངའི་བསམ་པར་ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་འཚོ་བའི་ཁ་སྟབས་ལ་གཞིགས་ན་དེ་ལྟར་བྱེད་འོས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་དྲན་གྱིན་ཡོད། བུ་མོ་འདིས་རང་གི་རུས་རྒྱུད་བོད་ཀྱི་བཙན་པོ་ནས་ཆད་པ་མ་བརྗེད་པར། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཆེད་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ལེན་པ་ནི། ཁཽ་བོར་མཚོན་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་འཁང་ར་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་ཤིག་ཏུ་མཐོང་མ་སོང་། འོན་ཀྱང་མི་ལ་ལས་འདི་ཕྱོགས་སུ་ངན་སྨྲས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་པ་ནི། རང་གི་ཁ་ན་བའི་རྒྱུ་རུ་ཟད་དེ། དེ་དག་ལའང་རྒྱ་གར་ལག་འཁྱེར་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རིན་མེད་དུ་རག་ན་ལེན་རྐྱང་བྱེད་ཉེན་ཡོད་པས་སོ། །
བུ་མོ་འདིས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་རགས་པར་དགའ་བསྲུ་མི་ཞུ་རུང་། བརྩན་པོའི་གདུང་རྒྱད་ཀྱི་བུ་མོ་འདིས་གཞན་གྱི་མནོན་ཤུགས་ལ་མགོ་བོ་མི་བསྒུར་བའི། བརྩན་པོ་སྙིང་སྟོབས་ཅན་ཚོའི་ཁྲག་རྒྱུན་ཅུང་ཞིག་ཁུར་ཡོད་པ་དེ་ལ་དངོས་གནས་ཡིད་སྨོན་འདྲ་ཞིག་ཤོར་སོང་།
བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་འདྲ་བོ་ལག་ཁྱེར་རག་པ་དེ་ང་ཚོ་བོད་པ་ཚངས་མ་ལ་རག་ན་གང་འདྲ་ཡག་པོ་འདུག་།
༄༅།།བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་མང་པོ་རྩ་ཆུ་བཟང་སར་བུད་འགྲོ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་རྒྱ་གར་ནང་དུ་ལྷག་པའི་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར་ཐོབ་ཐང་ཆེད་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་རག་པ་ལེགས་མོས་ཀྱང༌། ད་ལྟ་བར་རྒྱ་གར་ནང་བོད་མི་མང་ཆེ་བ་བཙན་བྱོལ་གྱི་ངོ་བོ་གཙང་མ་ཞིག་སླད་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་ཁྱེར་གྱི་འགྲིགས་བསྡད་ཡོད།་ བོད་མི་ལས་སྣེ་རེ་འགས་གཞུང་དང་ཚོགས་པ་ཁག་གི་སྤྱི་དོན་དུ་ས་ཁང་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་བར་སོགས་ལ་ཡུལ་མིའི་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་བཟོས་དགོས་བྱུང་བར་དེས་ཕན་རླབས་ཆེན་པོ་ཐོན་ཡོད་ནའང། ཉེ་རབས་ནས་བོད་མིའི་བཟང་སྤྱོད་ཇེ་ཞན་རྐྱེན་པས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་བསྐྱོད་རྒྱུ་ཁོ་ནའི་བེད་སྤྱོད་སླད་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་ཐབས་ཤེས་གང་ཡོང་གི་བཟོ་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་བུ་མོ་ཁྱེད་རང་གིས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་དང་། བོད་པའི་རྩ་དོན་སྒྲུབ་རྒྱུར་དགོས་དབང་གི་གསུང་པ་བཞིན་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡོང་མིན་དེར་ལྟ་རྒྱུ་རེད་སྙམ།
བོད་པ་རྣམས་རྒྱ་གར་ཡུལ་མིའི་ཐོང་ཐང་ནང་འོས་ཤོག་མ་གཏོགས་ཆ་ཚང་ཡོད་པ་རེད།
དྲ་གྲོགས་སྒྲོལ་མ་མེ་ཏོག་ལ་ཞུ་རྒྱུར། ༡༩༢༡ ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་གསར་འཛུགས་བྱས། ༡༩༤༩། ཟླ་༡༠། ཚེས་༡ ཉིན་གནམ་སྡེ་སྒོ་མོ་ཆེའི་ཐང་ཆེན་དུ་དམག་མི་དང་མི་སེར་འབུམ་ ༣ ཙམ་འདུ་འཛོམས་བྱས་ཏེ་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་ད་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་དུང་༥ ལྷག་ཙམ་ཡར་ལངས་ཟིན་པ་མ་ཟད་བོད་དང་ཐེ་ཝན་གཉིས་བཅིངས་གྲོལ་གཏོང་རྒྱུའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས།
༡༩༥༡ ནས་རྒྱ་དམག་བོད་དུ་དཔུང་བསྐྱོད་བྱས་ཏེ་མཐར་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་དབང་དུ་བསྡུས།
༡༩༥༩ ལོའི་ སྤྱི་ ༣ ཚེས་ ༡༧ གྱི་ལྷ་སའི་མཚན་མོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠ ཐོག་༸ བོད་མིའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་དབུ་འཁྲིད་༸ གོང་ས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་རྒྱ་གར་དུ་གནས་སྐབས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཕེབས།
༡༩༦༦ ནས་༡༩༧༦ བར་མི་ལོ་ ༡༠ རིང་བོད་ནང་རི་གནས་གསར་བརྗེ་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་། རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག དགོན་སྡེ་བཅས་ ༦༠༠༠ ལྷག་ཙམ་གཏོར་བཤིག་བཏང་།
བོད་མི་རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་པ་དང་། བླ་ཆེན། གྲྭ་བཙུན། སྔགས་འཆང་། སྐུ་དྲག འབྱོར་ལྡན། ས་བདག འབྲོག་བདག ཞིང་བདག་སོགས་ཚང་མར་ལོག་སྤྱོད་པའི་མིང་བཏགས་ནས་སྤྱི་བསྒྱུར་བྱས་ཏེ་ཁྱོན་བོད་མི་འབུམ་གཅིག་ལྷག་ ༡༠༠༠༠༠། དམར་གསོད་དང་། མནར་གཅོད། བཙོན་བཅུག ངལ་རྩོལ། བཀྲེས་ལྟོག་སོགས་ཀྱིས་ཚེ་སྲོག་འཕྲོག
རྒྱ་གར་དུ་༸ གོང་ས་མཆོག་གིས་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་བོད་གཞུང་གསར་འཛུགས་དང་། གཞིས་ཆགས། སློབ་གྲྭ དགོན་སྡེ་སོགས་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོའི་ངང་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ལས་ལོགསུ་སུ་དགར་ཏེ། གསར་འཛུགས་བཀའ་དྲིན་བསམ་ལས་འདས་པ་བསྐྱངས།
༡༩༨༧ ལོར་ བོད་དུ་གཞི་ལུས་བོད་མིས་ཞི་བའི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ནག་གིས་དྲག་གནོན་ཚད་ལས་འདས་པ་བྱས་ཏེ་དམར་གསོད་དང་། བཙོན་བཅུག སྡུག་སྦྱོང་སོགས་ཡ་ང་བའི་དམྱལ་བ་མི་ཡུལ་དུ་མྱངས་པ་ལྟར་གྱུར།
༢༠༠༨ ལོར་སླར་ཡང་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་གཞི་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གི་དམག་མི་དང་མེ་མདའི་དྲག་གནོན་འོག་རང་ཀྱི་གཅེས་པའི་ཚེ་སྲོག་དང་། ནང་མི། བུ་ཕྲུག ཁྱིམ་ཚང་།མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་སོགས་བློས་བཏང་བྱས་ཏེ་ཞི་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས་ཏེ། རྒྱ་གར་དུ་ཡོད་པའི་༸ གོང་ས་མཆོག་དང་། བོད་གཞུང་། ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོར་རེ་བའི་མིག་འབུར་བལྟ་ཞིང་བློས་གཏོང་ཚད་ལས་པ་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
༡༩༥༩ ལོར་ནས་ ༢༠༡༡ ལོ་བར་ཁྱོན་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ ༥༠ ལྷག་གི་བོད་མིའི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་༸ གོང་ས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་མཆོག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་མཛད་འཕྲིན་དང་གཞལ་བར་དཀའ་བའི་ཐུགས་རྗེའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བསམ་གཞིགས་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལམ་སྟོན། གཞི་ལུས་བོད་འབངས་ཀྱི་རེ་བ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ། བོད་མིའི་ལས་དབང་བཅས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་སུ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ངེས་པར་བསྲུང་བརྩི་ཞུ་དགོས།
གང་ཡིན་ཟེར་ན ༸ གོང་ས་མཆོག་བླ་ན་མེད་པའི་བོད་ཀྱི་དབུ་འཁྲིད་གཅིག་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་། བོད་རིགས་ནང་པ་ཞིག སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི། ལས་རྒྱུ་འབྲས། རང་ཉིད་ཤ་ཁྲག་རུས་གསུམ་གཅིག་ལས་མཆེད་པའི་བོད་རིགས་གཅིག་ཡིན་པ་ཁས་ལེན་བྱས་ཕྱིན་ངེས་པར་དུའང་གོང་གསལ་གྱི་གནད་དོན་སྤྱི་དང་སྒོས་སུ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་བློ་གགཅིག་སེམས་གཅིག་བྱེད་དགོས།
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱིད་ལ་མོའི་ཁ་ལ་མཉམ་སྐྱིད་དང་། སྡུག་སྔོན་པོའི་ཆུ་ལ་མཉམ་སྡུག ཅེས་པ་ལྟར་ལས་རང་ཉིད་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིན་པས་ཁེ་ཕན་མི་འདུག་ཟེར་ནས་ས་ཆ་ཉོ་རྒྱུ་དང་། ཁང་པ་རྒྱག་རྒྱུ། འཚོ་བ་སྐྱིད་པོ་སྐྱལ་རྒྱུ་བཅས་བྱུང་ན་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་བོད་མི་རིགས་ཤི་ནའང་ཆོག་ཟེར་ན་ག་ལ་འགྲིག
ད་དུང་རང་ཉིད་རྒྱ་གར་ནང་འཚོ་དགོས་སྟབས་བོད་སྐད་བརྒྱབ་པ་ལས་རྒྱ་གར་གྱིས་སྐད་བརྒྱབ་ན་ཞེ་དྲག་ཁེ་ཕན་ཆེ་བ་འདུག་ཟེར་ན་ག་ལ་འགྲིག
རང་ཉིད་རྒྱ་གར་རང་དབང་ལྡན་པའི་ལུང་པའི་གནས་སྡོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས་ཚ་བ་ཆེན་པོ་འདུག་ཟེར་ནས་བོད་པའི་ཆས་གོས་ཕུད་ནས་རྒྱ་གར་བའི་བརླ་དང་ནུ་ཤ་མཐོང་བའི་གོས་གྱོན་ན་ག་ལ་འགྲིག
ང་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་སྟབས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཡི་གེ་སྦྱོང་དགོས་པ་ལས་བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྦྱོང་ན་བེད་སྤྱོད་མི་འདུག་ཟེར་ནས་རང་གི་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་མ་སྦྱང་ན་འགྲིག་གམ།
ད་དུང་ང་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་རང་དབང་དང་དམངས་གཙོ་ཡིན་ཟེར་ནས་ཡིད་ལ་གང་དྲན་བྱས་ན་ཉིད་གཅིག་རང་དབང་ཡིན་ཟེར་དེ་ལུས་དམར་ཧྲེང་མར་འགྲོ་གི་ཡིན་ཟེར་ནས་འགྲོ་ན་འགྲིག་གམ།
དྲ་གྲོགས་སྒྲོལ་མ་མེ་ཏོག་ཁྱོད་ཀྱིས་གོང་གསལ་གནད་དོན་དེ་ཚོར་བསམ་གཞིགས་རྣལ་མ་གཅིག་བྱོས་ཡ།
ང་ཚོ་བོད་མི་ཞིག་གིས་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་པ་དེ་ཡག་སྡུག་ཇི་ཡིན་ཚད་འཛིན་ས་གཙོ་བོ་ནི།་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ངོ་བོ་མ་དོར་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ཏེ།་དེ་ཉིད་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན་དེ་ནི་དགེ་མཚན་ལས་སྐྱོན་ཆ་མ་མཐོང་ཞིང།་དེ་རིང་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གནང་ཡོད་ན་དེ་ནི་འཇོན་ཐང་དང་ལེགས་ཆ་ཡིན་ཞིང།་མོ་རང་གིས་ཀྱང་དམིགས་ཡུལ་དེ་བོད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡབ་དམ་པའི་ཞལ་ཆེམས་འགྲུབ་ཆེད་ཡིན་པ་གླེང་འདུག་པས།་དེ་བཞིན་ཡིན་པའི་རེ་བ་ཡོད།
་་་དེ་མིན་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ཆ་རྐྱེན་དོར་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ན།་དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཤིག་ལོས་ཡིན།
good news གསར་འགྱུར་ཡིག་པོ་སྤེལ་འདུག གསར་འགོད་པ་བན་ཏེ་སྐྱབས་ཟེར་བ་འདིའི་མཚམས་རེེར་གསར་འགྱུར་ཡག་པོ་དང་ཚིག་སྡོམ་བདེ་བོ་བཏང་ཡོང་གི་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་རེ་ཟུང་འབྲི་སྟངས་ཆོལ་མེད་པ་ཡང་བཏང་ཡོང་གི་འདུག ད་བཤད་ཤཻས་མ་སོང་། གང་ལྟར། ཐེངས་འདིའི་གསར་འགྱུར་འདི་གནད་དོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་བྱས་འདུག རྒྱལ་སྤྱི་གསར་འགྱུར་ཚོ་ཡང་འདི་དང་འདྲ་བར་ཏན་ཏན་ཏིག་ཏིག་དང་། ཞིབ་འཇིག་གནད་དུ་འབབ་པའི་ཐོག་ནས་སྤེལ་རྒྱུར་རེ་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཨོ་་་་་་་་་་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་གལ་ཆེན་རིགས་གང་མང་མང་སྤེལ་རྒྱུ་གལ་ཆནེ་རེད་ཟེར་གྱི་ཡོད།
ད་ཡག་པོ་བྱུང་སོང་། གང་ལགས་ཤེ་ན། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་ལག་འཁྱེར་བཞེས་ཚར་བའི་རྗེས་ལ། དེའི་མངའ་འབངས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོབ་ཐང་ལེན་པར་དཀའ་ངལ་མི་ཡོང་། དཔེར་གོང་རིམ་ལ་གཟིགས། ཧ་ཧ་རྩེད་མོ་ཡིན།
ནད་པ་འདི་དངོས་གནས་ནད་གཞི་ལྗིད་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ས་རེད། སྐད་ཆ་གང་བྱུང་མང་བྱུང་ཤོད་ཀྱི་འདུག རིག་པ་དྭངས་གསལ་མེད་པ་འདྲ། རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ན་བོད་ཀྱི་མི་སེར་མ་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པ་ག་ལ་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་གང་ན་བཀོད་འདུག་གམ།
རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་བླངས་ན་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་དོར་སྟངས་གང་འདྲ་རེད།
བོད་པ་ཟེར་བ་དེ་ཤོག་བུ་ཞིག་གིས་ངོས་འཛིན་དགོས་རེད་དམ། རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གམ། གཉིས་སམ། ཇི་ཙམ་གྱི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་བླངས་ནའང་བོད་པ་ནི་བོད་པ་རང་རེད། དེ་ལས་གཞན་གང་དུ་འགྱུར།
དཔེར་ན་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་Shenfenzheng ཞེས་པའི་རྒྱའི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། ད་འོ་ན་གཞིས་ལུས་བོད་མི་འདི་དག་གིས་ལ་རྒྱ་བོར་སོང་བ་རེད་དམ། མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་ནི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ཤིག་རེད། མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ནི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་སྟངས་ཤིག་རེད། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཡང་མ་ཤེས་ན། མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་ཟེར་བ་འདི་ཚོ་ཨུ་ཚུགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཙམ་མ་རེད་དམ།
ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོར་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་གོམས་གཤིས་ཞན་པས་ཆབ་སྲིད་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པ་གསར་པ་འདི་ཚོར་དང་ལེན་བྱེད་ཁག་པ་ལ་ཨང་། ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་ལོ་ངོ་སྟོང་གི་སྔ་རོལ་ན་བྱོན་པ་སྟབས་ལེགས་འདུག གཞན་མི་འདི་ཚོས་ཞེན་ཁོག་རྫུས་མ་ཞིག་གི་མིང་འཁུར་ནས་འགྲོ་སྟངས་ཤོར་བཅུག་ངེས་འདུག
ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདིར་ང་ཚོས་རྩོད་བཞིན་པ་ནི་སོ་སོའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་། སོ་སོའི་རྒྱལ་ཁབ་དགྲ་ལག་ནས་ཚུར་ལེན་རྒྱུ་དེ་རེད་མ་གཏོགས་རྒྱལ་ཁབ་ག་གེ་མོ་ཞིག་གི་མི་སེར་ཆགས་མི་ཆགས་ཀྱི་གནད་དོན་མ་རེད། ཡང་གཅིག་བཤད་ན། བོད་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་ཚང་མ་ཀྲུང་ཧཱ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་སེར་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ང་ཚོར་ཕན་ཡོད་དམ་གནོད་ཡོད། ཐུགས་བསམ་བཞེས་རོསག་གནང།
དྲྭ་གྲོགས་ཚོ། ང་ཚོས་རྩ་དོན་གྱི་གནད་ལ་བཀར་ནས་གྲོས་མོལ་བྱེད་ན་མི་ལེགས་སམ།
གསར་འགྱུར་འདི་བཟོ་སྟངས་དང་དབྱེ་ཞིབ་བྱེད་སྟངས་། ནང་དོན་བསྡུ་སྟངས་སོགས་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག་པར་མཐོང་སོང་ལ། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལས་གལ་གནད་ཆེ་བའི་འབྲུ་དོན་འགའ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་དེས་ཡིད་ཆེས་ཕེར་བ་ཞིག་དང་། མི་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་རྩ་འཛིན་བྱེད་ཆོག་པ་ཞིག་རེད། གསར་འགོད་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། དེ་གཅིག་ཡིན།
གཉིས་པ། བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཐོབ་པ་དེ་ཡག་པོ་རེད་བསམ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་བོད་མི་ཚོས་གལ་གནད་ཆེ་བའི་ལས་ཀ་མང་པོ་ཞིག་བྱ་ཐུབ་ཀྱི་མེད། དེ་ལག་འཁྱེར་གྱི་ཐོག་ན་འགག་བསྡད་ཡོད། ཞབས་ཞུའི་ལས་ཀའི་ཐད་ནས་གནམ་གྲུའི་ནང་གི་ཞབས་ཞུ་བ་དང་། རྒྱལ་སྲུང་དམག་མིའི་ཞབས་ཞུ། དེ་བཞིན་གཞུང་གི་སྲིད་དོན་རིགས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་བོད་པ་ཚོར་འགྲོ་ས་མེད། དེ་ནས་བོད་པ་མི་སྒེར་ངོས་ནས་ཀྱང་། ཚོང་ལས་རིགས་ཁག་ཅིག་དང་། ས་ཆ་དང་གཞིས་ཁ་ཉོ་ཚོང་། ལས་ཁུངས་དང་ཚོགས་པ་དེབ་སྐྱེལ་སོགས་ཀྱང་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བའི་མིང་ཐོག་ནས་ཡོང་ཐུབ་མེད་སྟབས། ད་བར་བོད་མི་ཚོས་ལས་དོན་འདི་རིགས་གཞན་ལ་བརྟེན་བསྡད་ཡོད་ལ། དྲང་མོར་བཤད་ན་ལས་ཀ་འདི་རིགས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བྱེད་ཀྱོ་ཡོད་ཟེར་ནའང་འགྲིག་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས། ཐེངས་འདིར་བོད་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་སུ་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་ཁྱེར་རེག་པ་དེ་ཡག་པོ་རེད་ལ། ད་དུང་མོ་རང་ལྟར་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཚོས་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་གང་མང་མང་ཞིག་ལེན་ཐུབ་ན་ཡག་གི་རེད་དྲན་ཡོད།
མང་པོ་ཞིག་བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་མ་ལགས་སྙད་བཀོས་འདུག ལག་དེབ་ཉོས་ནས་རྒྱ་གར་མི་ཁུངས་རྫུན་བཟོ་བྱས་ལས་ཀྱང་ཐོབ་ཐང་གི་ཐོག་ནས་མི་ཁུངས་རག་པ་དེ་དགའ་འོས་པའི་གནས་རེད། གལ་ལྟེ་བོད་དོན་ལ་བསམ་ན་བོད་མི་ཚང་མས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་གི་ལགས་དེབ་ཀྱང་མ་བཟོས་ལེགས། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མི་ཁུངས་བཟོས་ན་འཇོན་འདུག་ཟེར་བ་དང་རྒྱ་གར་གྱི་མི་ཁུངས་ཆགས་ན་མི་འགྲིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡོད། དེ་ཚོ་ཚང་མ་བརྙེས་བཅོས་ཀྱི་སྐད་ཆ་རེད།
ཡག་པོ་འདུག ལག་པར་RCཙམ་ཡང་མེད་མཁན་མི་ཁ་ཅིག་གིས་རྣམ་སྒྲོལ་གྱིས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ཐོབ་ཐང་བླངས་པར་མ་དགའ་བའི་རྣམ་པ་སྟོན་པ་ནི་ཕྲག་དོག་ཙམ་རེད།
གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་བཙན་བྱོལ་བྱ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་གང་དེའི་ཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བླངས་ནས་ཆབ་སྲིད་སོགས་ཀྱི་སྡིངས་ཆར་སླེབས་ཐབ་བྱ་དགོས་ཞེས་བཀའ་ཁྲི་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་རིམ་པར་གནང་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁྲིམས་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་ཡུལ་མིའི་ཁེ་དབང་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་སྒྲོལ་ཁོ་ན་ཙམ་རེད།
འགའ་ཤས་ལ་passportལག་དེབ་ཙམ་ཡོད་མོད་དེ་དག་ནི་ཁྲིམས་མཐུན་མིན་པ་ཀུན་གྱི་ཤེས་གསལ་ཡིན། ལར་ནས་རྣམ་སྒྲོལ་ལ་ཐོབ་པ་ནི་Citizenshipཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་པས་ Bhutia ཞེས་པ་སོགས་དང་བསྡུར་ས་མེད། གཞན་ཡང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་བཙན་བྱོལ་དུ་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བླངས་ཆོག་པའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲད་ཡོད་པས། རྣམ་སྒྲོལ་གྱི་གནད་དོན་འདི་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་མེད་གང་ལྟར་རུང་། ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་གོམས་གཤིས་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན་འདི་ནི་རྣམ་པ་གསར་རྐྱང་ཞིག་རེད། ཁྲོམ་ལམ་གྱི་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་བྱས་ན་ད་ཐེངས་”རྣམ་སྒྲོལ་གྱིས་ཟིང་བླངས་འདུག”
ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་ཧ་ལས་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། གཙོ་བོ་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་ལ་གཟིགས་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
གནས་ཚུལ་དེ་དངོས་གནས་བསམ་བློ་གཏང་དགོས་པ་ཞིག་འདུག ང་ཚོ་བོད་པ་མང་ཆེ་བས་རྒྱ་གར་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་མིའི་ལག་ཁྱེར་རག་ཐབས་ལ་མི་དང་རྒྱུ་དངོས་མང་པོ་ཞིག་གཏང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ལག་ཁྱེར་དངོས་གནས་དེ་རགས་ཀྱི་མེད་ལ་དེར་རྟེན་སྐབས་འགར་ཉེན་ཁ་ཡང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད། ཡང་བསམ་དགོས་པ་ཞིག་ལ་སླད་ཕྱིན་བོད་ལ་རང་བཙན་ཐོབ་ཚེ་ལག་ཁྱེར་དེས་ཕན་ནམ་གནོད།
བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་ཀྱི་བུ་མོ་ཞིག་གིས་ཡུལ་གྱི་ཁྲིམས་ལ་བཏུག་ནས་མངའ་འབངས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ལེན་པ་དེ། དངོས་གནས་བསྔགས་འོས་པ་ཞིག་ཡིན། གོང་གསལ་དྲྭ་གྲོགས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ལེན་ཚེ་བོད་པའི་རྩ་དོན་ལ་ནུས་མེད་འགྲོ་བའི་ཟུར་ཟ་དང་། དེ་ཀ་རྡོར་སྒང་གསུམ་གྱིས་བོད་རིགས་ཚོས་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལེན་ཚར་བའི་བཀའ་སྐྱོན་སོགས་གནང་ནའང་། ནང་དོན་རྒྱལ་ཁབ་སུ་འདྲ་ཞིག་གི་མི་སེར་ཆགས་ཀྱང་བོད་རིགས་ནི་བོད་པར་ཆགས་རྒྱུ་ལས་གཞན་མི་ཆགས་པ་དཔེར་ན། ཁེ་ན་འདྲ་དང་། སུས་སི། ཨ་རི་སོགས་ནང་བོད་རིགས་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་མི་སེར་ཆགས་རྒྱུར་གཞུང་སྒེར་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་སྐོམ་པ་ཆུ་འདོད་ལྟར་གཉེར་བཞིན་པ་དེ་གོང་གསལ་དྲྭ་གྲོགས་རྣམ་པའི་མ་མཁྱེན་པ་ག་ལ་ཡིན། དེ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྐྱོན་མེད་པར་རྒྱ་གར་གྱི་མི་སེར་ཆགས་པར་བཀའ་སྐྱོན་དེ་འདྲ་གནང་བ་ནི་ཆེས་མི་རིགས་པར་སེམས།
དཔེ་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག། ང་ཚོ་བོད་པས་དེ་འདྲ་དགོས་ས་རེད།
གསར་འགྱུར་འདི་ཀློག་དུས་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང། དེས་གཅིག་ནས་བུད་མེད་ཅིག་གི་སྙིང་སྟོབས་མཚོན་ཐུབ་ཀྱི་འདུག། གཉིས་ནས་ད་ལྟའི་དུས་འདིར་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་གང་མང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་རྐང་པ་བཙུགས་ཟིན་པ་དང་བཙུགས་བཞིན་པ། བཙུགས་རྒྱུར་རྨང་གཞི་ལེགས་པ་སོགས་ཡིན་པ་ཀུན་ཤེས་རེད། ལྷག་པར་དུ་བཀའ་བློན་དང་སྤྱི་འཐུས་ཚོ་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་རྐང་པ་བཙུགས་ཆོག་ཆོག་རྐྱང་རེད། ཁོང་མོ་མ་གཞི་རྒྱལ་པོའི་གདུང་རྒྱུད་ཡིན་ཀྱང་མི་མང་དཀྱུས་མའི་གནས་སྟངས་ལས་མ་འདས་པས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ཞིག་བཟོས་པར་ཁ་གཏོང་རྒྱུ་ག་རེ་ཡོད། ཡང་རྒྱ་གར་ལ་བསྡད་ན་རྒྱལ་བཅེས་པ་དང། ཕྱི་རྒྱལ་དང་རྒྱ་གར་མི་སེར་བཟོས་ན་བོད་ཞེན་མེད་པ་གང་ནས་ཡིན་སྲིད།
མ་གཞི་ངས་བུ་མོ་དེ་མིག་གིས་མཐོང་མྱོང་མེད། བདེན་གཏམ་བཤད་པ་རང་ཡིན།
བཙན་པོའི་གདུང་རྒྱུད་ཡིན་ཀྱང་འོས། མགར་བའི་བུ་མོ་ཡིན་ཡང་འོས།
དམངས་གཙོའི་ཐོབ་ཐང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི། འཇོན་ཐང་གང་ཡིན་བསྔགས་པར་འོས།
ལྷག་པར་རྩོམ་རིག་ཆེད་གཉེར་གྱི། དབྱངས་ཅན་པི་ཝང་འཚོལ་བ་ཁྱོད།
གངས་ཅན་བུ་མོའི་སྟེགས་བུ་རུ། ངག་གི་རྒྱལ་མོར་འགྱུར་བར་སྨོན།
གནས་ཚུལ་འདི་ཡག་རྒྱུ་ཅང་མེད་ཀི ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་རྒྱ་གར་མི་སེར་བཟོས་པ་ཐོག་མ་ཡིན་ཡང་། ཀ་རྡོར་སྒང་གསུམ་གྱི་བཙན་བྱོལ་བ་མང་ཤོས་ལ་རྒྱ་གར་མི་སེར་གྱི་ལག་ཁྱེར་ཡོད་པ་རེད། དེའི་མིང་ལ་དབྱིན་ཡིག་གི(Bhutia)ཟེེར་བ་དེའི་ལག་ཁྱེར་མེད་པ་མི་འདུག
བོད་གཞུང་གིས་ཀྱང་ཡུལ་དེ་གའི་མི་མང་ལ་(Rc)བཟོ་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག དེའི་སྐོར་ལ་སེམས་ཁྲལ་དང་གླེང་སློང་མ་བྱས་ན། བཟོ་ཐུབ་པ་ལ་དགའ་རྒྱུ་སྔ་མེད་འགྲོ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ན་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ཁེ་ཕན་ཡོད་དམ།
ང་ཚོ་བོད་མི་ཞིག་གིས་ངོས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་པ་དེ་ཡག་སྡུག་ཇི་ཡིན་ཚད་འཛིན་ས་གཙོ་བོ་ནི།་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ངོ་བོ་མ་དོར་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ཏེ།་དེ་ཉིད་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཆེད་བེད་སྤྱོད་བཏང་ན་དེ་ནི་དགེ་མཚན་ལས་སྐྱོན་ཆ་མ་མཐོང་ཞིང།་དེ་རིང་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གནང་ཡོད་ན་དེ་ནི་འཇོན་ཐང་དང་ལེགས་ཆ་ཡིན་ཞིང།་མོ་རང་གིས་ཀྱང་དམིགས་ཡུལ་དེ་བོད་ཀྱི་དོན་ཡབ་དམ་པའི་ཞལ་ཆེམས་འགྲུབ་ཆེད་ཡིན་པ་གླེང་འདུག་པས།་དེ་བཞིན་ཡིན་པའི་རེ་བ་ཡོད།
་་་དེ་མིན་བོད་ཀྱི་ཡུལ་མིའི་ཆ་རྐྱེན་དོར་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་མི་སེར་བཟོས་ན།་དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ནག་ཉེས་ཤིག་ལོས་ཡིན།
ངས་ཀྱང་གནས་ཚུལ་འདི་དྲྭ་ཐོག་ལ་བཏངས་ནས་ཟླ་ཤས་བྱིན་སོང་། སྐབས་དེར་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསམ་འཆར་འདྲ་མིན་ཐོན་སོང་
ཁ་ཅིག་གིས་ཡག་ཚུལ་དང་ཁ་ཅིག་གི་སྡུག་རབས་ལུང་པ་གང་བཤད་ཀྱི་འདུག
དེའི་ནང་ནས་ང་ནི་དགག་པ་རྒྱག་མཁན་དང་འཇོན་ཐང་ཡིན་ལུགས་གླེང་བ་དང་སྤོབས་བཤད་བྱེད་པ་འདི་སྔ་གྲགས་ལུགས་བཤད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ནོ།།
གཙོ་བོ་མོ་ལ་མཚོན་ན་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཡག་པོ་ཞིག་རག་འདུག་པ་དེའི་བཀའ་དྲིན་རེད། ཁྲིམས་རྩོད་པ་དེ་ནི་མོའི་སེམས་ནས་བརྗེད་མི་ཉན་པར་ཉར་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་འདུག
བོད་རྒྱལ་གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་སྲས་མོས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ཆགས་རྒྱུར་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་གཏུགས་བཤེར་བྱས་ཏེ་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཐོབ་པར་ཧ་ལས་ཧངས་སངས་དགོས་དོན་གང་ཡང་མིན་འདུག་་་་འདིས་བོད་པའི་རྩ་དོན་ལ་ཕན་པའི་ལས་ཀ་གང་ཡང་མ་རེད་་་་་་གལ་སྲིད་ཁོང་ལ་འཇོན་ཐང་ཡོད་ན་རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པའི་གནད་དོན་དེ་རིགས་ཁྲིམས་ཐོག་ལ་གཏུགས་བཤེར་བྱས་ཏེ་འགྲུབ་འབྲས་ཐོན་པ་དེ་འདྲ་བྱུང་ཚེ་དངོས་གནས་ང་ཚོ་ཧ་ལས་ཧོན་འཐོར་ནས་ཁྱེད་ལ་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་གྲངས་མེད་ཞུ་སྲིད་་་་་དགོངས་དག་ད་རེས་ཁྱེད་ལ་ངས་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཕར་བཞག་་་་་་རྒྱ་གར་མི་སེར་གྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་པ་འདི་བོད་རྒྱལ་གདུང་བརྒྱུད་ཀྱི་ཞབས་འདྲེན་དུ་འགྲོ་མི་སྲིད་པའི་ངེས་པ་གཏན་ནས་མེད་་་་་་དེ་ལས་བོད་ཡིག་སྦྱངས་ཏེ་བོད་པའི་གོམས་གཤིས་རྣམས་ཉར་ཚགས་བྱ་ཐུབ་ཚེ་བོད་རྒྱལ་གདུང་བརྒྱུད་ཡིན་པའི་གོ་ཆོད་པ་ཞིག་རེད་་་་་་་་དངོས་གནས་སྙིང་རྗེ་་་་་་་་་་ཡ་ང་སོང་ང་་་་་་་་ཧ་གང་ཡང་ལས་མ་སོང་་་་་ང་་་་་ང་་་་་་
སྤྱིར་དེ་སྔོན་ནས་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་འདི་ཐོན་ཟིན་པ་མ་ཟད། དེའི་ཐད་གླེང་སློང་ཡང་ཤིགས་ཆེ་ཙམ་གནང་སོང་མོད། བུ་མོ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་སུ་ཐད་ཀར་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། དོན་གནད་རེ་ཟུང་ཐོག་དབྱེ་ཞིབ་ཀྱིས་རྒྱས་འབྲི་བྱས་ཡོད་པ་འདི་དུས་བབ་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་རེད། ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
ཡག་པོ་འདུག བོད་རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོའམ་གདུང་རྒྱུད་ཞེས་གླེང་དུས་དགའ་ནི་ཞིག་རེད་འོན་ཀྱང་ཁོ་མོས་རྒྱ་གར་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་ཐོབ་ཐང་ལ་རྩོད་ཀྱིན་འདུག་ཟེར་བ་དེ་ཅུང་་་་་ ད་མ་ཤི་ན་བལྟ་རྒྱུ་དང་ཉན་རྒྱུ་ཡིན། བོད་རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོ། ཨ་ཕའི་གདུང་རྒྱུད་ལ་གདེངས་འཇོག་གིས་བོད་རང་གི་རིག་གཞུང་ངམ་རྩོམ་རིག་གི་གཞུང་ལ་སྦྱང་པ་གཤིས་ཕྱིན་པས་སྟེང་ལ་གཞན་རིག་པའི་གཞུང་ལ་སྤྱོང་ན་ཡག་གི་ཐོག་བརྒྱན་རེད། དེ་མིན་བོད་རང་གི་སྐད་གཙང་དག་ཞིག་བཤད་ཤེས་མི་ཤེས་ཙམ་ལ་གཞན་སྐད་ལས་ཅིག་བྱ་དགོས་ཟེར་པ་དེ་འཚམ་པོ་དེ་འདྲ་ཨེ་ཡོད་དམ།
ངས་འདི་ལྟར་ལྟ་དུས་དེང་སང་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་གར་ནས་མཚར་པས་ནང་བོད་རང་གི་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་དང་བོད་རང་གི་སྐད་དྭངས་མོ་ཞིག་བཤད་མི་ཐུབ་མཁན་མང་པོ་འདུག
ངའི་རང་གི་གྲོགས་པོ་དང་གྲོགས་མོ་མང་པོ་ཞིག་དེ་འདྲ་རེད། ངས་ཁོང་ཚོར་ནམ་རྒྱུན་དེ་ལྟར་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ལ་ངས་དེ་འདྲ་བསམ་བཞིན་ཡང་འདུག ཡིན་ཡང་ངས་སྲས་མོ་ལགས་དེ་འདྲ་རེད་ཞེས་པ་མིན།
ལྷག་པར་དུ་བོད་རྒྱལ་པོའི་སྲས་མོ་ལ་མཚོན་ན་རང་གི་སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་གཤིས་ཕྱིན་པ་ཞིག་མ་ཤེས་ན་དེ་ངོ་ཚ་རེད་ལ་དེར་ཕྱི་ལོག་ནས་ལྟ་ཚུལ་ཡང་ཡག་པོ་མི་འདུག
བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་བུ་མོས་ལམ་ཁ་གསར་གཏོད་བྱས་པ་ལ་དགའ་བསུ་ཞུ་དགོས་པ་ལས་ཕམ་ཁ་ཡོད་མ་རེད། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་བསམས་ནས་གནས་སྐབས་ལམ་དེ་ནང་འཇུག་དང་མ་འཇུག་སོ་སོའི་ལག་པར་ཡོད་རེད། ཨ་ནེ་ཆོས་དབྱིངས་དང་བུ་མོ་རྣམ་སྒྲོལ་གཉིས་ཀའི་བྱས་རྗེས་ལ་བྱས་རྗེས་དང་། སྐྱོན་ཡོད་སར་ཡོ་སྲོངས་དགོས་པ་རེད།
འདི་ནི་བཀྲིས་ཤིས་པའི་གཏམ་བཟང་གང་ཡང་མ་རེད། འདི་ནི་མི་རིགས་ཤིག་ལ་མཚོན་ན་གཙོ་དོན་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་རྒྱུའི་སྔ་བལྟས་འདྲ་ཞིག་མཐོང་སོང།
བོུ་ཁྱོད་ཀྱི་ལས་དོན་འདིའང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་རྒྱལ་རབས་ནང་འཁོད་དགོས་པའི་གནད་དོན་གལ་ཆེ་ཞིག་རེད་འདུག
ཁྱེད་ཀྱི་རྒྱ་གར་མི་སེ་ལེན་དགོས་དོན་དམིགས་ཡུལ་ཁ་གསལ་སྣང་བ་ཧ་ལས་པ་འགྲོ་སོང།
རྒྱ་གར་དུ་སྐྱེས་པའི་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཞེས་གང་ཅིར་དཀའ་ངལ་དུ་ལྷུང་ཡོད་པ་རྣམས་དཔེ་འདིར་སླངས་ཏེ་བྱེད་སྒོ་བཙུགས་ན་སྔ་གྲགས་མ་སོང་བསམ།
ཐུགས་རྗེ་ཤིག་ཏུ་ནས་ཆེ་བོུ་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས།
གསར་འགྱུར་འདི་རྙིང་བ་ཞིག་ཡིན་ནའང་ཀློག་པ་པོ་ཁ་ཤས་ལ་གསར་བ་ཆགས་ངེས་རེད། ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་བཀོད་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
འོན་ཀྱང་གསར་འགོད་པར་ཞུ་རྒྱུར། གོང་གི་གསར་འགྱུར་རྩོམ་ཡིག་འདིའི་ནང་དུ་ཉམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་སའི་ཡིག་ནོར་ཁ་ཤས་ཡོད་པར་མཐོང་། དཔེར་ན་མཐའ་ན་ཞེས་པར་མཐའ་དེའི་སྔོན་རྗེས་གཉིས་མི་དགོས་པ་དང་། ཡང་འཕྲད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་གི་སྐོར་ནས་ཅེས་འབྲི་དགོས་སར་ཞེས་བྲིས་པ་སོགས་མང་བོ་འདུག་ན། རྗེས་སོར་ལེགས་བཤད་ལྗོན་དབང་ལ་འདྲིས་ཆ་ཆེ་ཙམ་གཏོང་རྒྱུའི་འབོད་སྐུལ་ཡོད། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡིག་ནོར་གྱི་ཕྱོགས་ནས་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་ཚགས་ཚུད་པོ་མི་ཡོང་ནའང་བརྒྱ་ཆའི་ལྔ་བཅུར་འབད་བརྩོན་གནང་ན་ལེགས།
ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་བཤད་པ་ཡིན། ཅག་ཅག་བྱས་པ་མིན།