དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་བོད་ནང་གི་ཆུ་ཚོད་ ༡ ཡོལ་ཙམ་ལ་རྔ་པ་རྫོང་མ་མའི་བཙུན་དགོན་གྱི་བཙུན་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་མོ་ལགས་ཀྱིས་རྔ་པ་རྫོང་གི་ཉེ་སའི་ཟམ་ཁ་ཞིག་ཏུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་སྐུ་གྲོངས་ཡོད་འདུག
ད་ལྟ་རིང་གནས་ཙུལ་འབྱོར་གསལ་ལ། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་བོད་ནང་གི་ཆུ་ཚོད་དང་པོ་ཡོལ་ཙམ་ལ། བོད་ཨ་མདོ་རྔ་པ་རྫོང་བྱ་སྐོར་མའི་ཉི་ཚེ་ཚང་གི་རང་ལོ་ ༢༠ ཡས་མས་ཡིན་པའི་མ་མའི་བཙུན་དགོན་གྱི་བཙུན་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་མོ་ལགས་ཀྱིས་རྔ་པ་རྫོང་མཁར་དང་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་གསུམ་ཙམ་ཡོད་པའི་བཙུན་དགོན་ཞོལ་གྱི་བསུ་མདོའི་ཟམ་ཁ་རུ། “ ༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུ་དགོས། བོད་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་དགོས ” ཞེས་སྐད་འབོད་བྱེད་བཞིན་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཏེ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་མོས་སྐད་འབོད་རྒྱག་བཞིན་སྐར་མ་བདུན་བརྒྱད་རིང་གོམ་བགྲོད་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་དེར་ཉེན་རྟོག་པ་སོགས་དུས་ལྟར་འབྱོར་མེད་སྟབས་ཁོང་མོའི་ཕུང་པོ་མ་མའི་བཙུན་དགོན་གྱི་བཙུན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཡར་ཁྱེར་ཡོད་འདུག
གནས་ཚུལ་ཡོང་ཁུངས་ནས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཁོང་མོ་དུས་ཐོག་དེ་རང་ལ་གྲོངས་ཡོད་ཀྱང་། ཕུང་པོ་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྤྲོད་ཀྱི་མིན་ཟེར་ནས་བཙུན་མ་ཚོས་སྲུང་བྱ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གཞུང་ལ་རྩིས་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། གལ་སྲིད་མི་སྤྲོད་ཚེ་དོ་ནུབ་མཚན་ལ་ས་འོག་ཏུ་སྦས་དགོས་ཚུལ་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག གནས་ཚུལ་དེ་བྱུང་རྗེས་དམག་མི་དང་ཉེན་རྟོག་པ་མང་པོ་འབྱོར་ཏེ་མ་མའི་བཙུན་དགོན་དང་ས་གནས་ཀྱི་གྲོང་སྡེ་ཁག་ཡོངས་རྫོགས་བཀག་སྡོམ་ནན་མོ་བྱས་ཡོད་འདུག
མ་མའི་བཙུན་དགོན་གྱི་མིང་ཡོངས་ལ་༼ མ་མའི་བཙུན་དགོན་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང ༽ཡིན་ཞིང་། རྔ་པ་རྫོང་མཁར་གྱི་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་གསུམ་ལྷག་གི་ས་ན་ཡོད་འདུག གྲུབ་མཐའ་དགེ་ལུགས་དང་རྔ་པ་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་བཙུན་དགོན་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ཞིང་། དེང་སྐབས་བཙུན་མ་ ༣༥༠ ལྷག་ཡོད་འདུག
དེ་མིན་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ནོར་བུ་དགྲ་འདུལ་ལགས་རྔ་པ་ནས་ས་གནས་གཞན་ཞིག་ལ་ཁྱེར་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆར་གང་དུ་ཡོད་པ་དང་གནས་ཚུལ་ཅི་ཆགས་མ་ཤེས་པར་ཧ་ཅང་བློ་འཚབ་སྐྱེ་གཞིར་གྱུར་ཡོད་འདུག
ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་སླར་ཡང་རྔ་པ་རྫོང་མཁར་གྱི་བོད་པའི་ཟ་ཁང་དང་ཚོང་ཁང་ཚང་མས་སྒོ་བརྒྱབས་ཏེ། ས་གནས་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཚོས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་བྱས་ཡོད་འདུག
གནས་ཚུལ་གཏོང་མཁན། གྲྭ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་དང་ཀ་ཉག་ཚེ་རིང་།
![Uyghur Scholar Rahile Dawut [Photo: Uyghur Human Rights Project]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2023/09/Uyghur-Scholar-Rahile-Dawut-Photo-Uyghur-Human-Rights-Project-360x180.jpg)
བོད་ནང་གི་བོད་ཚོའི་ལ་རྒྱའི་སྙིང་སྟོབས་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་ཁུར་བཏང་འདིའི་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་ར་མ་ལུག་གི་བོད་པ་ཚོ་ཅི་འདྲིའི་ངོ་ཚར་པོ་བཟོ་གི་འདུག།
བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་ལགས། ངོ་མ་ཁྱེད་རང་དྲན་གྱི་འདུག ཁྱེད་གང་ན་བཞུགས་ཡོད། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་གཟིགས་དང་། ཀྱེ་བཙན་པོ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་ཨེ་གཟིགས། ༸མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་གྱིས་རིང་དུ་དོར་ཞིང་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་རྣམས་གཉིད་ལ་ཡུལ་བའི་དུས་ངན་འདིར། ང་ཚོས་ཅི་ཞིག་བྱས་ན་འོས་སམ། ཁྱེད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་བོད་འབངས་བདེ་སྡུག་གི་ཆེད་དུ་ཡང་བསྐྱར་ཕེབས་དང་། ཐབས་ཟད་འུ་ཐུག་གི་གནས་སུ་གྱར་བའི་བོད་མིའི་གནས་སྟངས་ལ་གཟིགས་ཤིག།
གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་བྱ་བའི་གདུགས།།
འདེགས་པའི་སྲི་ཞུར་གཏོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན།།
ལྷག་བསམ་རྣམ་དཔྱོད་དཔུང་པ་རབ་བརྟན་ཅིང་།།
སྐྱེ་ཀུན་ཕྱག་ན་པདྨོས་རྗེས་བཟུང་ཤོག།
༸ རྒྱལ་བ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་སྐུ་ཚེ་ཁྲི་ལོར་བརྟན་པར་ཤོག། བོད་རྒྱལོ།།
ད་མཚམས་འཇོག་གནང་ན་མ་གཏོགས་བོད་མི་གཅིག་ཡིན་ན་ཕང་པོ་འདུག
གཞིས་བཞུགས་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་ཁྱེད་ཚོས་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་འདི་ནི་མགོ་ནག་བོད་མི་སུ་ཞིག་ཡིན་རུང་ཕངས་སེམས་མེད་མཁན་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོ་ལས་འགུལ་ནང་དུ་མཉམ་བཞུགས་བྱས་ནས་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཁྱེད་ཚོས་རྒྱབ་ལ་ང་ཚོས་འཛམ་གླིང་མི་མང་ལ་བསྒྲགས་ཅི་ཐུབ་ཞིག་རྒྱུ་ང་ཚོས་བྱེད་དམ་བཅའ་ཡིན། རང་ལུས་རིན་ཆེན་མེ་ལ་སྒྲོན་ནས་མགོ་ནག་བོད་མིའི་བདེན་དོན་གླེང་། ཤ་དང་རུས་པ་མེ་ལ་འབར་ཡང་དཔའ་བོའི་སྙིང་སྟོབས་ཞུམ་པ་མེད། ཁྱོལ་གསུམ་བོད་མིའི་བདེ་སྡུག་ཆེད་དུ་ཚེ་སྲོག་གཅིག་གི་དཔང་པོ་བྱས། རྒྱ་དམག་དྲག་པོས་མེ་མདའི་འོག་ནས་མཐུ་བྷོད་མི་རིགས་ཡར་ལ་ལངས།
ཁོང་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཤུགས་དང་བློ་སྟོབས་ལ་ཡིད་རང་དང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ད་ཡིན་ན་་ཕྱི་ལོག་ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ལས་འགུར་ག་རེ་ཡིན་ན་བྱེད་པའི་དུས་ལ་གླེབས་ཡོད་ས་འདུག། གཞིས་ལུས་བོད་མི་སེམས་ཤུགས་ཅན་རྣམས་དེ་མ་གཏོགས་བྱེད་ཡག་མེད་ནས་རང་ལུས་མེ་སྲིག་གཏང་གི་ཡོད་པ་རེད་ད་ཡིན་ན་ང་ཚོ་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཐབས་ཤེས་ཞིག་བྱེད་ནས་་སྤྱི་བྱེ་བྲག་སུ་ཡིན་ན་ད་ལང་ཤོག་བོད་མི་ཚོ་ལང་ཤོག།
དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ས་ལྒང་འདིའི་ཐོག་ཏུ་གཟིམ་མི་སྲིད་པའི་ལོ་རྒྱུས་གསར་བ་ཞིག་བྲིས་སོང་ཨང་།
ད་ངོ་མ་བློ་ཕམ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་པོ་དཔའ་མོ་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཡོད།
བོད་མི་འདི་ཚོས་གཅིག་མིན་གཉིས་མིན་གྱིས་བློས་བཏང་འདི་ཙམ་བྱས་འོང་དུས། ཁོང་ཚོའི་འབོད་སྒྲ་དང་དམིགས་ས་ནི་བོད་རང་དབང་རང་བཙན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ངེས་པ་ལས། ཆོས་དད་རང་དབང་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་སྐད་ཆ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གཏན་ཡིན་མི་སྲིད།
དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དེ་དག་གིས་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་ཅི་མ་ཇིབཞིན་རྫུན་བཟོ་མ་ཡིན་པར་དངོས་བྱུང་རང་གསལ་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེ།
བཙན་བྱོལ་ན་བཞུགས་པའི་བོད་པ་ཚོ་ད་ཅི་ཞིག་བྱེད་དགོས། གང་ས་གང་དུ་གསར་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་དང་ཡིག་རིགས་འདྲ་མིན་ཐོག་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་གཏོང་ཐུབ་པ་བྱེད་རོགས། ཤེས་ཡོན་ཅན་རྣམས་དང་རྒྱུ་འབྱོར་བ་ཅན་རྣམས་དང་ནུས་ཤུགས་རང་ཉིད་བཏོན་མཁན་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ན་དུས་ལ་བབས་ཡོད་པས་མྱུར་ཏུ་དོན་དངོས་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་རོགས་ཞུ། རྒྱུན་རིང་ཞིག་ལ་་་་་་་་་
བཙུན་དགོན་དེ་ཡིན་ཁོ་ཐག་ཡིན།
པར་ཞིག་བཏང་ཡོད། མཐོང་སོང་ངམ།
བོད་ནང་གི་རང་རེའི་གཅེས་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ཉིན་རེ་བཞིན་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པ་འདི་དག་ང་ཚོས་ཇི་ལྟར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས་སམ། མིའི་རིགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ལགས། ཁྱེད་གང་དུ་ཡོད་དམ།
གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ།
་ད་ནི་སྐྱ་སེར་ཕོ་མོ་ཁྱད་མེད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་དག་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་མེ་ལྕེ་ལ་སྦར་སོང་། འདི་ནི་ངོ་མ་འཛམ་གླེང་གི་ལོ་རྒྱུས་གསར་བ་ཞིག་འབྲི་བཞིན་པའི་ཚོར་སྣང་སྟེར་བའི་ཅི་འདྲི་བརྗོད་དཀའ་བའི་ལས་འགུལ་ཞིག་རེད་ཨང་། ད་དུང་ངེད་ཚང་གི་ཇོ་བཟང་མང་པོ་ཞིག་ལ་ནི་ཚོར་སྣང་རྐྱེན་པོ་ཙམ་རེའང་སྐྱེ་གིན་མེད་པ་འདྲ། དེ་དག་ནི་མི་གཟུགས་ཀྱི་ཐོ་ཡོར་ངོ་མ་དེ་རེད། ཨ་མ་མ་་་་་ད་་་་་་་་་