ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ནི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཚན་རིག་པ་བཟོ་བའི་ཆེད་དུ་མ་རེད།

ཉེ་ཆར་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ས་རཱ་བོད་ཀྱི་མཐོ་སློབ་ནང་དུས་ཡུན་ཟླ་གཅིག་རིང་། ནང་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་པ་མཐར་སོན་པའི་གྲྭ་བཙུན་ཁག་ཅིག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་ཚོགས་འདུག

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༠ ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་ལོ་ལྟར་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ལ་ཚན་རིག་གི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་འབུལ་བཞིན་པ་ལྟར།  ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༩ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༩ བར་གྱི་དུས་ཡུན་ཟླ་གཅིག་རིང་ས་རཱ་མཐོ་སློབ་ནང་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་གི་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་ཚོགས་འདུག  ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་དེར་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་དེ་ནི། ས་དགེ་དཀའ་རྙིང་བོན་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་ཡིན་ཞིང་། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་ནང་ཆོས་སློབ་གཉེར་ཚད་མཐོན་པོར་སོན་ཡོད་པའི་དགེ་བཤེས་དང་མཁན་སྤྲུལ་དག་ཡིན་འདུག ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་མཁན་གྱི་དགེ་རྒན་མང་ཆེ་བ་ནི་ཨ་རི་ནས་ཕེབས་པའི་ཚན་རིག་ཆེད་མཁས་པ་དང་།  བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཚན་རིག་སློབ་སྦྱོང་གི་ཆུ་ཚད་ངེས་ཅན་ཡོད་པའི་དགེ་རྒན་བཅས་ཡིན་པ་དང་། བདུན་ཕྲག་རེའི་ནང་དགེ་རྒན་གསར་པ་གཉིས་རེ་རེས་མོས་ཀྱིས་སློབ་ཁྲིད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་བཞིན་འདུག  གོ་སྒྲིག་པའི་ངོས་ནས་ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་ལ་བསླབ་པ་མཐར་སོན་གྱི་དགེ་འདུན་པ་ ༢༠  ལྷག་གདན་ཞུ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། སྒེར་གྱི་ལས་དོན་སོགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་མཁན་བླ་སྤྲུལ་དང་དགེ་འདུན་པ་ ༡༨ ཕེབས་ཡོད་ཟེར། 

ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༦ ནས་ ༡༨ བར་ཉིན་གསུམ་རིང་། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ངྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭའི་ནང་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག  ནང་ཆོས་དང་ཚན་རིག་གི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་འཚོགས་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་ཡོད་པ་དང་།  ཚོགས་འདུ་དེའི་ཐོག་ཕྱིའི་གཟུགས་ཕུང་དང་ནང་ཤེས་པའི་ཐོག་ལ་ནང་ཆོས་དང་ཚན་རིག་གཉིས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་སྟངས་དང་རིག་པའི་འགྲོ་ལུགས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག

ཐེངས་འདིའི་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ནི། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་ལོ་ལྟར་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་འབུལ་བཞིན་པའི་ནམ་རྒྱུན་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་དང་མ་འདྲ་བར།  མ་འོངས་པར་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ཐད་དོ་སྣང་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཡོང་ཐབས་ལ་དམིགས་ཏེ།  དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་ཐོན་མཁན་ཁག་ཅིག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འདི་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག  བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཚན་རིག་སྡེ་ཚན་གྱི་འགན་འཛིན་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས།  “ ད་ཐེངས་ཀྱི་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་འདི་སྔོན་མའི་ཟབ་སྦྱོང་དག་དང་མི་འདྲ་བར།  དམིགས་བསལ་གྱིས་མཁན་པོ་དང་དགེ་བཤེས། བླ་སྤྲུལ་སོགས་ནང་པའི་བསླབ་པ་ཆ་ཚང་ཐོན་ཚར་མཁན་རྐྱང་རྐྱང་ལ་འབུལ་བཞིན་ཡོད།  དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་ཁོང་རྣམ་པའི་གསུང་ལ་ཉན་འཇོག་དང་བརྩི་མཐོང་གནང་མཁན་མང་པོ་ཡོད་སྟབས། ཁོང་རྣམ་པ་བརྒྱུད་དེ་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་ཚན་རིག་སློབ་སྦྱོང་ཐད་དོ་སྣང་དང་ཤུགས་རྐྱེན་གང་འཚམ་སྤྲོད་ཐུབ་པར་དམིགས་ཏེ་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་རེད། ” ཅེས་བརྗོད་དེ།    ཐེངས་འདིའི་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭའི་སྦྱིན་བདག་གཙོ་བོ་ནི་ཇོན་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པ་ (John Templeton Foundation) ཡིས་གནང་ཐོག  ཨ་རིའི་སཱན་ཧྥི་རན་སི་ཀའོ་ (san francisco) རུ་ཡོད་པའི་ཚན་རིག་བཤམ་མཛོད་ཁང་དང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་སྔོན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ལྟར་དགོན་སྡེ་ཁག་ནང་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་དགོས་པའི་གྲོས་ཆོད་མང་པོ་བཞག་ཡོད་ནའང་། ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་མ་ཐུབ་པར་བརྟེན་ཐེངས་འདིར་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་དགེ་བཤེས་ཁག་ཅིག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་འདི་གོ་སྒྲིག་གནང་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།  

དགེ་འདུན་པ་ཚོར་ཚན་རིག་གི་རྨང་གཞིའི་ཟབ་སྦྱོང་སྤྲོད་མཁན་སེ་ལ་ཀོལ་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སློབ་སྤྱི་དང་ཚན་རིག་དགེ་རྒན་འབྲུག་ཚེ་རིང་ལགས་སུ།  དམིགས་ཡུལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཁྱེར་ནས་དགེ་བཤེས་རྣམས་ལ་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འདི་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས་ “ དགེ་བཤེས་རྣམས་འདིར་ཕེབས་ཏེ་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འབུལ་བཞིན་པ་དེ་ནི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཚན་རིག་པ་བཟོ་བའི་ཆེད་མ་རེད།  ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ནམ་རྒྱུན་བཀའ་སློབ་གནང་བཞིན་པ་ལྟར། ནུབ་ཕྱོགས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཚན་རིག་ཧ་ཅང་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བཞིན་པ་དང་མཉམ་དུ་འཛམ་གླིང་ཐོག་རྙོག་དྲ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ཚན་རིག་པ་ཚོར་ནང་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་ནང་པའི་ཆོས་གཞུང་དུ་ཡོད་པའི་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་རྟོག་ཞིབ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད།  དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཚོས་ཚན་རིག་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་དང་ཚན་རིག་པར་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་རེས་བྱས་ཏེ། ཁོང་ཚོར་ནང་སེམས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ཕྲན་བུ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཚན་རིག་པ་ཡིན་ནའང་ཚན་རིག་པ་བཟང་པོ་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་རྒྱུ་རེད།  ནུབ་ཕྱོགས་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཚན་རིག་པ་ལ་བརྩི་མཐོང་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས། རིམ་གྱིས་འཛམ་གླིང་གི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་ཚན་རིག་གི་ཤེས་ཡོན་སྤྲོད་པ་དང་མཉམ་དུ་ནང་དོན་རིག་པའི་ཐོག་ནས་ནང་སེམས་ལའང་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་དགེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ངས་དེ་འདྲ་ཞིག་བསམ་གི་ཡོད། ” ཅེས་བརྗོད་དེ།  དགེ་བཤེས་དེ་དག་གི་ནང་སྔོན་སློབ་གྲྭ་འཛིན་རིམ་ལྔ་བའི་ཡན་ལ་བསྐྱོད་མྱོང་མཁན་མེད་ནའང་། ཁོང་ཚོས་ནང་པའི་ཆོས་ལ་བསླབ་པ་མཐར་སོན་གནང་སྟེ་རིག་པ་རྣོན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས།  ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་སྐབས་དམིགས་བསལ་ཀྱི་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པའི་དཀའ་ངལ་མེད་པ་མ་ཟད།   རྫས་སྦྱོར་རིག་པའི་ཐོག་ནས་རྡུལ་ཕྲན་དང་རིགས་རྫས་སོགས་ག་འདྲ་ཡོད་མེད་དང་། མི་དང་རྩི་ཤིང་གི་ཕྲ་ཕུང་དང་ཕུང་གྲུབ་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོང་དུས།  དགེ་འདུན་པ་ཚོར་ཚན་རིག་སློབ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།

བཙུན་མ་བསྟན་འཛིན་ལྷ་སྒྲོན་ལགས་ནི་དྷ་ས་གཙུན་དགོན་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་གླིང་ནས་ཡིན་པ་དང་། དེ་སྔོན་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་སྔ་ཕྱིར་ཐེངས་འགར་ཞུགས་མྱོང་ཡོད་འདུག  ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་ཞུགས་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་ག་རེ་ཡིན་མིན་དྲིས་པར། ཁོ་མོས་ “ ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ལ་ཞུགས་དགོས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག  དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་གང་སར་ཚན་རིག་ཡར་རྒྱས་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ལ། མ་འོངས་པར་ཡང་མུ་མཐུད་དུ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་ངེས་རེད། ཚན་རིག་པ་ཚོའི་ངོས་ནས་ཀྱང་ཚན་རིག་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་ཞེས་ལབ་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད།  མ་གཞི་ཚན་རིག་ནི་ཤེས་བྱའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་རེད། ཡིན་ནའང་། ཤེས་བྱ་དེ་བེད་སྤྱོད་ག་འདྲ་གཏོང་མིན་གྱི་ཐད་ནས་གནས་ཚུལ་འདྲ་མིན་ཡོང་བསྡད་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོའི་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར་རེད། ཚེ་འདི་ཙམ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན་ན་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ལ་བདེ་སྐྱིད་འཐོབ་དགོས་པ་དེ་རེད། ལུས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཐོབ་པ་ལ་ཕྱི་དངོས་པོའི་ཐོག་ནས་ཕན་ཐོགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། ནང་སེམས་ལ་བདེ་སྐྱིད་འཐོབ་པ་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགྱུར་བ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ཚན་རིག་པ་ཁོ་རང་ཚོས་ཀྱང་ར་སྤྲད་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་གྲྭ་བཙུན་ཚོས་ལོ་མང་རིང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་སྐྲུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ལ་སྦྱངས་པ་བྱས་ཡོད་སྟབས།  གང་སྦྱངས་པ་དེ་སོ་སོའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྟེང་ནས་ཕར་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་ཐོགས་གང་འདྲ་ཞིག་སྒྲུབ་ཐུབ་མིན་དང་།  དེ་བཞིན་ཕར་ཕན་ཐོག་སྒྲུབ་པར་འགྲོ་དུས་ཀྱང་ཆོས་ཁས་ལེན་མཁན་དང་ཁས་མི་ལེན་མཁན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་འདྲ་མིན་ཡོད་སྟབས། དེ་དག་ལ་ཐབས་ལམ་གང་འདྲ་བརྒྱུད་ནས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་སོགས་ལ་ཉམས་མྱོང་བླངས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་འདྲ་བསྒྲུབ་ཐུབ་ན་བསམ་སྟེ་ཟབ་སྦྱོང་འདིར་ཞུགས་པ་ཡིན། ” ཞེས་བརྗོད་སོང་།

དགེ་བཤེས་འཇམ་དབྱངས་བསྟན་དར་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ལྷོ་ཕྱོགས་འབྲས་སྤྲུངས་དགོན་ནས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་ཐོན་པ་དང་། སྔ་ཕྱིར་ཐེངས་བཞི་ལ་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་སུ་ཞུགས་མྱོང་འདུག སྤྱིར་བཏང་ཚན་རིག་རིག་གནས་ཀྱི་ཐད་ལ་ལྟ་སྟངས་ག་འདྲ་ཞིག་འཛིན་གྱི་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས་ “ སྤྱིའི་ཆ་ནས་ནང་ཆོས་དང་འདྲ་བོ་རེད།  ཚན་རིག་གིས་ཀྱང་བདེན་པ་འཚོལ་གྱིན་འདུག  ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཐད་ནས་ནང་ཆོས་དང་བསྡུར་ན་ཁྱབ་ཆུང་བ་འདུག  ང་ཚོའི་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་གཟུགས་ཤེས་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གསུམ་རྗོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གཉིས་འཇོག་གི་ཡོད་པ་རེད། ཚན་རིག་པ་ཚོས་ཀྱང་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གླེང་གི་འདུག་མོད། གཟུགས་ཀྱི་ནང་ལ་མ་འདུས་པའི་ཤེས་པ་ཞིག་བཤད་ཀྱི་མི་འདུག  དེ་ཡིན་དུས། ཚན་རིག་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཞིག་ལ་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་བཞིན་པ་མ་གཏོགས། ཁྱབ་ཁོངས་དེ་ལས་ཕར་བརྒལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པའི་ཆ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག  ཁ་སང་དེ་རིང་གི་ཟབ་སྦྱོང་འདིའི་ངོས་ཐད་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། ཁོ་ཚོས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་དང་སྒོམ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདྲ་མིན་ཐོག་སྒྱུར་བཞིན་འདུག  གང་ལྟར་ལོ་དུ་མའི་ཡར་སྔོན་ནས་ཚན་རིག་པ་ཚོས་ནང་པའི་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐད་བརྟག་དཔྱད་རིམ་པར་བྱས་ཏེ་གྲུབ་འབྲས་ཞིག་རྙེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས།  རིམ་བཞིན་ཚན་རིག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་དང་ལྷག་མཐོང་། ཞི་གནས་སོགས་ནང་པའི་སྒོམ་གྱི་ཐ་སྙད་རང་ལ་གཞི་བཞག་པའི་ཐོག་ནས།  མི་རྣམས་ལ་དེ་དག་སྒོམ་དུ་བཅུགས་ཏེ་འབྲས་བུ་ག་རེ་ཐོན་གྱིན་ཡོད་མེད་ཐད་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ཚད་སྔར་ལས་ཡར་རྒྱས་སུ་གཏོང་བཞིན་འདུག  དེ་དག་ལ་བལྟས་ཡོང་ན་ཚན་རིག་པས་ནང་ཆོས་ཀྱི་གཞུང་དུ་ཁོ་ཚོར་ལེགས་ཆ་ཞིག་ལེན་རྒྱུ་འདུག་བསམ་ནས་གོམ་པ་གསར་བ་སྤོ་བཞིན་པ་ཞིག་ལ་མཐོང་སོང ” ཞེས་བརྗོད་སོང་།

དགེ་བཤེས་བསོད་མགོན་པོ་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་སེ་ར་བྱེས་ནས་ལྷ་རམས་ཐོན་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔོན་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་ཐེངས་གཅིག་ཞུགས་མྱོང་འདུག  ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་སྐབས་ཕན་ཚུན་གོ་བརྡ་མ་འཕྲོད་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར། ཁོང་གིས་ “ ང་ཚོས་ཚན་རིག་སྦྱོང་བའི་སྐབས་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས།  དང་པོ་སྐད་ཡིག་གི་དཀའ་ངལ་རེད། ང་ཚོའི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ཚན་རིག་གི་སྐོར་ཞེ་དྲག་ཡོད་པ་མ་རེད། གཉིས་པ་ཨང་རྩིས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་རེད། དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་གཞན་པའི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་མི་འདུག སྤྱིར་ཚན་རིག་ལ་སྡེ་ཚན་མང་པོ་དབྱེ་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་དེ།  མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་རྐྱང་རྐྱང་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་གི་ཡོད་སྟབས་གོ་བ་ལོན་རྒྱུ་ཅུང་ཙམ་ལས་སླ་བོ་འདུག  ཡིན་ནའང་།  མིག་ལ་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེའི་མཐའ་མའི་དཔང་རྟགས་ལྟ་བུ་དེ་ཨང་རྩིས་ཀྱི་སྒང་ནས་མར་སྒྲུབ་ཡོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཨང་རྩིས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཡག་པོ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་ན་རྩ་བའི་སྒྲོམ་གཞི་ཙམ་ཤེས་ནའང་། ཚན་རིག་པ་ཁོང་ཚོས་རྩད་ཞིབ་བྱས་པ་ནང་བཞིན་རྒྱུ་མཚན་དེ་བཙལ་ནས་འགྲོ་ཐུབ་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད། དེ་མིན་གཞན་ཕན་ཚུན་བགྲོ་གླེང་སོགས་གནང་ཡོང་དུས་སྔར་དང་མ་འདྲ་བར་སེམས་པ་གུ་དོག་པོ་མེད་པར་རྒྱ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ཐེངས་འདིར་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ལ་ཞུགས་པའི་གྲུབ་འབྲས་གཅིག་དེ་རེད། ཆོས་ལུགས་པ་དང་ཚན་རིག་པའི་བར་འཐབ་རྩོད་བྱས་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད། ཕན་ཚུན་འཆམ་མཐུན་བརྗེ་རེས་ཀྱི་ཐོག་ནས། འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་རབས་རྗེས་མ་རྣམས་ཞི་བདེ་མཉམ་གནས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ལ་འཁྲིད་ཐུབ་རྒྱུར་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ”  ཅེས་བརྗོད་སོང་།

རྣམ་གྲྭ་མཁན་སྤྲུལ་ལགས་ནི་དགའ་ལྡན་བྱང་རྩེ་དགོན་ནས་ལྷ་རམས་དགེ་བཤེས་ཐོན་པ་དང་། ད་ཐེངས་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་གསར་དུ་ཞུགས་མཁན་ཞིག་ཡིན་འདུག  ཐོག་དང་པོར་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་ལ་ཞུགས་ཏེ་རང་ཉིད་དམིགས་བསལ་གྱི་ཤེས་བྱ་ག་འདྲ་ཞིག་རག་ཡོད་མེད་དྲིས་པར།  ཁོང་གིས་ “ སོ་སོར་འདུན་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཚན་རིག་ཟབ་སྦྱོང་དུ་ཞུགས་པ་དེ་འདྲ་མིན། དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ད་ཐེངས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་འདིར་དམིགས་བསལ་གྱིས་དགེ་བཤེས་དང་། ནང་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་པ་མཐར་སོན་མཁན་ལོ་གཞོན་པའི་གྲས་ནས་ཚན་རིག་ལ་སྦྱོང་བ་གནང་མཁན་དེ་འདྲ་དགོས་པའི་བཀའ་ཕེབས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། གྲྭ་ཚང་གི་ངོས་ནས་དགེ་བཤེས་ལོ་གཞོན་པའི་གྲས་ནས་བདམས་ཏེ་འདིར་བཏང་བ་རེད།  སྤྱིར་བཏང་ཚན་རིག་གིས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཡག་པོ་འདུག  རྡུལ་ཕྲན་གྱི་སྐོར་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཞིབ་ཚགས་པོ་འདུག  བདུན་ཕྲག་དང་པོའི་ནང་ལ་ཀླད་པའི་ཚན་རིག་གི་སྐོར་རེད། དབང་རྩའི་སྐོར་ལ་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་པོ་འདུག  ཡིན་ནའང་།  ཧང་སངས་དགོས་པའི་ཚོར་བ་དམིགས་བསལ་ཞིག་སླེབས་མ་སོང་། ཁོ་ཚོས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་དེ་ནང་སེམས་དང་མ་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས། ཕྱིའི་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་འགྱུར་བའི་སྒང་ནས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྟངས་ཤིག་རེད། ང་རང་ཚོས་དང་ཐོག་ལྟ་གྲུབ་སྦྱངས་དུས་ནས་བསམ་པའི་འཆར་སྣང་དེ་གཙོ་བོ་སེམས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་རྒྱབ་བརྟེན་ཡོད་པ་གཞིར་བཞག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས།  གཅིག་ནས་སོ་སོར་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཡིན་རྒྱུ་རེད། སྤྱིར་བཏང་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང་ཐད་སྙད་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་སོ་སོར་གང་འཚམ་ཕན་ཐོག་བྱུང་སོང་། ” ཅེས་བརྗོད་སོང་།  

གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།

༼ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚགས་པར་ལས་འདིར་བཀོད། ༽