༼རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་དང་པོ་ཇོ་ཝ་ཧ་ལ་ནེ་རུས་རང་གི་བུ་མོ་རྒྱ་གར་གྱི་བུད་མེད་སྲིད་བློན་དང་པོ་ཨིན་དྷ་ར་གྷན་དྷིར་སྤྲིངས་པའི་འཕྲིན།༽
ཇོ་ཝ་ཧ་ལ་ནེ་རུས་བརྩམས། ནོར་བསམ་གྱིས་བསྒྱུར།
ང་ཚོས་ཚེ་སྲོག་ཐོག་མར་བྱུང་བའི་རྟགས་མཚན་ནི་ཆུ་ནང་གི་རྩི་ཤིང་དང་། མཚོ་ནང་གི་སྲོག་ཆགས་ལས་ཤེས་ཐུབ་ལ། གལ་ཏེ་ཆུ་ནང་གི་སེམས་ཅན་སྐམ་སར་ཐོན་ན་དེང་སང་ཡོད་པའི་ཉ་ལྡེ་གུའི་གཟུགས་ཅན་ (Jellyfish) ལྟར་འཆི་ངེས་རེད། འོན་ཀྱང་སྐབས་དེ་དུས་ཆུ་འདང་ངེས་ཡོད་ལ་འདམ་རྫབ་དེང་སང་ལས་མང་བ་ཡོད། དེང་སང་གི་ཉ་ལྡེ་གུའི་གཟུགས་ཅན་གཙོས་པའི་མཚོ་ཐོག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་པགས་པ་སྔར་ལས་མཁྲེགས་པ་ཡོད་པས་ལམ་སེང་སྐམ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར་བརྟེན་སྐམ་སར་གནས་རྒྱུར་སྔར་ལྟར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་མེད་པ་དེར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཡུལ་དུས་ཁོར་ཡུག་ལ་བསྟུན་ཏེ་བདེ་གནས་ཐུབ་པས་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ལོན་ཌོན་ཀིང་སིན་ཀྲོན་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ནས་ཆུ་ནང་ལ་གནས་པའི་བྱེའུ་རིགས་དང་། གནམ་གཤིས་གྲང་སར་གངས་ལྟར་དཀར་པོར་གྱུར་བའི་ཁྱགས་པ། ཚ་བའི་ཡུལ་གྱི་ལྗང་མདོག་ཅན་གྱི་རྩི་ཤིང་། དེ་མིན་ལྗང་མདོག་ཅན་དང་མཚོན་མདོག་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་ལྗོན་ཤིང་ནི་ཡུལ་དུས་ཁོར་ཡུག་ལ་བསྟུན་ནས་བྱུང་བ་རེད། ལྗོན་ཤིང་ལ་གནོད་འཚེ་གཏོང་མཁན་གྱི་དགྲ་བོར་གཡོལ་ཆེད་ཁ་དོག་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་ནས་མཐའ་འཁོར་གྱི་ཁོར་ཡུག་གི་རྣམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཡང་གནམ་གཤིས་གྲང་ཁུལ་ལ་ལྗོན་ཤིང་ལ་གྲ་སྤུ་སྐྱེས་ནས་ཚ་དྲོད་ཉར་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཙམ་མ་ཟད་སྟག་གི་ལུས་པོའི་མཚོན་མདོག་སེར་པོ་དང་། ཐིག་རིས་ནར་མོ་ཡོད་པ་དེས་ཉི་འོད་ཕོགས་སའི་ཤིང་ནགས་དཀྱིལ་ནས་སྟག་མཐོང་ཁག་པོ་ཡོད།
ཁོར་ཡུག་དང་བསྟུན་ནས་སྲོག་ཆགས་གནས་ཐབས་བྱེད་པ་ནི་དོན་དངོས་ཐོག་ཧ་ཅང་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཞིག་དང་། སྲོག་ཆགས་དེ་དག་སོ་སོ་རང་ངོས་ནས་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐབས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་ཐབས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་དལ་བུའི་ངང་ནས་སྲོག་ཆགས་ཆེ་བའི་རིགས་སུ་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། ལོ་ངོ་ས་ཡ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོའི་མཐའ་འཁོར་དུ་འབྱུང་བཞིན་པའི་འགྱུར་བ་ནི་ཧ་ཅང་དལ་པོ་དང་། ང་ཚོའི་མི་ཚེའི་དུས་ཡུན་ཧ་ཅང་ཐུང་ཐུང་ཡིན་པས་ང་ཚོས་གཡས་གཡོན་གྱི་འགྱུར་བ་རྣམས་གསལ་པོ་མཐོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད། འོན་ཀྱང་འགྱུར་བ་འགྲོ་བ་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་ནམ་ཡང་བར་མཚམས་མེད་པར་འཕོ་འགྱུར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།
ད་ལྟ་ཁྱེད་ཀྱི་དྲན་ལམ་དུ་ཡོད་པ་བཞིན་འཛམ་གླིང་གི་གནམ་གཤིས་དལ་བུའི་ངང་ནས་གྲང་དུ་འགྲོ་བ་དང་བསྟུན་སྐམ་ཤས་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཡིོ་ཡོད་ལ། གནམ་གཤིས་གྲང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་མཉམ་དུ་འགྱུར་བ་གཞན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ཡང་སའི་གོ་ལར་འགྱུར་མདོག་བྱུང་བ་བཞིན་དེའི་ཐོག་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་སྲོག་ཆགས་ལ་ཡང་དལ་བུའི་ངང་ནས་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ནས་སྲོག་ཆགས་རིགས་གསར་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ཐོག་མར་མཚོ་ནང་གི་སེམས་ཅན་ཕྲ་བའི་རིགས་བྱུང་བ་དང་། དེའི་རྗེས་རྙོང་འཛིང་ཆེ་བའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་རིགས་བྱུང་བ་རེད་ལ། ཕྱིས་སུ་ཆུ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐམ་ནས་སྐམ་སའི་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པར་བརྟེན་ཆུ་སྲིན་དང་། སྦལ་བ་ལྟ་བུ་ས་ཐོག་དང་ཆུ་ནང་གཉིས་ཀར་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་སེམས་ཅན་བྱུང་བ་མ་ཟད། ས་ཐོག་ལ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་སེམས་ཅན་དང་། རླུང་ཁྲོིད་ལ་འཕུར་ཐུབ་མཁན་གྱི་བྱེའུ་རིགས་ཀྱང་བྱུང་བ་རེད།
ངས་མིང་འདོན་བྱས་པའི་སྦལ་པའི་རིགས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ཁོ་ནར་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཚེ་ཆུ་ནང་གི་སེམས་ཅན་ལ་རིམ་པས་འགྱུར་བ་བྱུང་ནས་ས་ཐོག་སེམས་ཅན་ཆགས་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ཤེས་ཐུབ་པ་དེ་ནི་སྤྲོ་སྣང་འོས་པའི་སྦྱོང་གཞི་ཞིག་རེད། སྦལ་བ་ཐོག་མར་ཉ་རིགས་ཡིན་པ་དང་ཕྱིས་སུ་ས་ཐོག་གི་སེམས་ཅན་ལྟར་གློ་བ་ནས་དབུགས་གཏོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
སྔ་དུས་སུ་ཚེ་སྲོག་ཐོག་མར་བྱུང་སྐབས་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་ཡོད་ལ་ས་ཆ་ཚང་མ་འདམ་རྫབ་ཅན་དང་ཤིང་ནགས་འཐུག་པོས་ཁེངས་ཡོད། ནགས་ཚལ་རྣམས་ཕྱིས་སུ་རྡོ་དང་ས་ཡིས་བཀབ་པར་བརྟེན་འཕོ་འགྱུར་དལ་པོའི་ངང་ནས་རྡོ་སོལ་བྱུང་བ་རེད། ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་གསལ་ལྟར་ང་ཚོར་ཡོད་པའི་རྡོ་སོལ་ནི་ས་འོག་ནས་ཐོན་གྱི་ཡོད་ལ་རྡོ་སོལ་འབྲུ་ཡུལ་ནི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་སྔོན་གྱི་ནགས་ཚལ་ཆགས་ཡུལ་ཁག་རེད།
ས་ཐོག་ལ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་ཐོག་མའི་སྲོག་ཆགས་ཁོངས་སུ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་སྦྲུལ་དང་། རྩངས་པ་ཁ་རལ། ཆུ་སྲིན་ཡོད་པ་ལས་ཁ་ཤས་ལ་རིང་ཚད་ཧྥི་ཀྲི་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད། རིང་ཚད་ཧྥི་ཀྲི་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པའི་སྦུལ་དང་རྩངས་པ་ཁ་རལ་གང་འདྲ་ཡོད་མེད་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དང་། ཁྱེད་ཀྱིས་ལོན་ཌོན་གྱི་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་ནས་དུད་འགྲོ་དེ་དག་གི་རྗེས་ཤུལ་འགྱུར་རྡོ་མཐོང་བ་དྲན་གྱི་འདུག་གམ།
ཕྱིས་སུ་ང་ཚོས་ད་ལྟ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་དུད་འགྲོ་སེམས་ཅན་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཆུང་དུས་ནུ་མ་སྣུན་ནས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན་འོ་མ་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་ (Mammals) ཞེས་འབོད་པ་དང་། ད་ལྟ་ཡོད་པ་ལས་དང་ཐོག་ཆེ་བ་ཡོད། མི་དང་འདྲ་བའི་འོ་མ་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ནི་སྤྲེའུ་དང་མི་རྒོད་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོ་གཉིས་གནས་ཡུལ་གྱི་ཁོར་ཡུག་དང་བསྟུན་ནས་འགྱུར་བ་བྱུང་བ་རེད་ལ། ཐོག་མར་འགྲོ་བ་མི་ཡང་མི་རྒོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་མ་འདས། འགྲོ་བ་མིར་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་བྱུང་བའམ་ཁོར་ཡུག་དང་བསྟུན་ནས་འགྱུར་བ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་ཡང་རང་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་རྩེ་ཕུད་ཡིན་པར་བསམ་གྱི་ཡོད་མོད་ང་ཚོས་རང་ཉིད་མི་རྒོད་དང་སྤྲེའུའི་སྤུན་མཆེད་ཡིན་པ་དྲན་པ་བརྗེད་མི་ཉན་ལ། ད་ལྟ་ཡང་ང་ཚོ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྤྲེའུའི་སྤྱོད་ཚུལ་འཛིན་བཞིན་པ་དེ་ནི་ཞེད་སྣང་སྐྱེ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ལས་མ་འདས་སོ།།
་་་་་་་་་་་་་་མུ་འགོད།
༼གསལ་བཤད། འདོན་ཐེངས་སྔོན་མ་ཁག་ལ་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་། རྒྱ་ཆེའི་ཀློག་པ་པོ་རྣམ་པས་དགོངས་འཆར་ལྷུགས་རྩོམ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།༽
སྐད་གཉིས་སྨྲ་བ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་དང་།།
ངག་གི་དབང་ཕྱུག་ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མ།།
འདོད་པའི་མྱོས་བུམ་ལྡན་མི་ལྡན་ལས།།
གཞན་དུ་དེ་འདྲའི་དབྱེ་བ་ཐ་མི་དད།།
ཅེས་པའི་སྙན་ངག་གི་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྔོན་མ་ཆུང་དུས་སྐབས་སུ་སྦྱངས་ཏེ་བློ་ལ་ཡོད་པ་ཞིག་དེ་རིང་གློ་བུར་དུ་དྲན་ཏེ་ནོར་བསམ་ལགས་སུ་ཆེད་དུ་མངོན་པར་བསྟོད་པ་ཡིན།།
ཐུགས་རྗེ་ཆེ། མུ་མཐུད་བསྒྱུར་བཀོད་གནང་རོགས་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བ་དོན་དང་མཐུན།