བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་གནས་བབ་དང་འགོས་ནད་རིགས་ཀྱི་ཐོག དབུད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཁྱབ་ཁོངས་འོག་སྨན་ཁང་ག་ཚོད་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་ས་གནས་གང་དག་ཏུ་ཡོད་མེད་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས་ཤིག་གནང་རོགས།
ལན། སྤྱིར་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནི་ ༡༩༨༡ ལོར་བཙུགས་ཤིང་། ༡༩༨༣ ལོར་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་ཐོག་མ་དང་། ༡༩༨༨ ལོར་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཐོག་མ་བཅས་གསར་བསྐོ་གནང་བ་རེད། ད་ལྟ་ང་རང་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་བཅུ་བ་དེ་ཆགས་ཡོད། ད་ལྟ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཐད་ཀའི་ལྟ་སྐྱོང་འོག་ཡོད་པའི་སྨན་ཁང་ཁག་ ༥༥ ཡོད་པའི་ནང་ནས། བལ་ཡུལ་ནང་སྨན་ཁང་ ༡༢ དང་དེ་འཕྲོས་ཚང་མ་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད། སྨན་ཁང་དེ་དག་ནང་ལྷོ་ཕྱོགས་སྨན་ཁང་ ༤ དང་། བདེ་སྐྱིད་གླིང་། ཨོ་རུ་ས་བཅས་སུ་སྨན་ཁང་ཆེ་བ་ ༧ དང་། ལྡི་ལི་དང་བྷེ་རེ། ལ་དྭགས་བཅས་སུ་སྨན་ཁང་འབྲིང་བ་ ༤ ཡོད། དེ་འཕྲོས་རྣམས་སྨན་ཁང་ཆུང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་བདེ་སྐྱིད་གླིང་དུ་དམིགས་བསལ་དབང་བོ་སྐྱོན་ཅན་ལ་ལྟ་སྐྱོང་ཆེད་མངོན་དགའ་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་ཡོད། དེའི་སྒང་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་འོག་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་ཡོད་པ་རེད། སྨན་རྩིས་ཁང་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ ༥༥ འདུག དེ་ལྟར། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་། བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་བཅས་མཉམ་རུབ་ཐོག་རྒྱ་བོད་འབྲུག་གསུམ་ནང་གི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལྟ་སྐྱོང་ཚང་མར་འགན་བཞེས་ཀྱིན་ཡོད།
དྲི་བ། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཁག་ཏུ་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་ག་ཚོད་ཅིག་ཡོད་པ་རེད།
ལན། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་བྱེད་ ༣༠༠ ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་ ༧ ཡོད་པ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་སྨན་ཁང་ ༤ ནང་སྨན་པ་རེ་དང་། མན་བྷར་ཌིར་སྨན་པ་གཅིག བདེ་སྐྱིད་གླིང་ལ་སྨན་པ་གཅིག འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནང་སྨན་པ་གཅིག་བཅས་གོ་སྒྲིག་གནང་ཡོད། ས་གནས་སྨན་ཁང་ཚང་མར་འཕྲོད་ལས་པ་དང་། སྨན་ཞབས། ཁྲག་དང་ལུད་པ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་མཁན། གློག་པར་རྒྱག་མཁན་ཆ་ཚང་ཟུར་དུ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན། སྨན་ཁང་ཆུང་བ་རེའི་ནང་འཕྲོད་ལས་པ་ ༢ ནས་ ༤ བར་ཡོད། ད་ལྟའི་བར་ཐོ་གཞུང་ནང་ཡོད་པའི་ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་ཐོན་པ་ ༨༠ ཙམ་འདུག སྔོན་ཆད་སྨན་པ་འཐོན་མཁན་མང་ཆེ་བས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་འདུག ཕྱིས་སུ་རིམ་པས་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཉུང་དུ་ཕྱིན་འདུག
དྲི་བ། བོད་པའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་སྨན་ཁང་ནང་སྨན་པ་མ་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ། བཀའ་ཤག་གསར་བའི་ངོས་ནས་ཐབས་ཤེས་ག་རེ་གནང་འཆར་ཡོད།
ལན། སྨན་པས་འདང་གི་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་དེ་སྔོན་མ་ནས་ཡོད་པ་དང་། བོད་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཐད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། བཀའ་ཤག་གསར་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་སྨན་པ་མང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྨན་པ་རྣམས་སྨན་ཁང་སོ་སོའི་ནང་གནས་ཐུབ་ཆེད་ཞིབ་འཇུག་གནང་སྟེ་འཆར་གཞི་མང་པོ་ཞིག་བང་རིམ་སྒྲིག་གི་ཡོད། སྤྱིར་སྨན་པ་ཉུང་དྲགས་པའི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་སུ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་དེ་ཧི་མ་ཅལ་ནང་སྨན་པ་སློབ་ས་མིག་ ༢ དང་། རཱ་རྗི་སི་ཐན་ནང་ས་མིག་ ༡ བཅས་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་ལོ་ལྟར་སྨན་པར་སློབ་སྦྱོང་གི་ས་མིག་ ༣ རེ་རག་གི་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་རྗེས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོཊ་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཉུང་ཉུང་ཡིན་པའི་ཐོག་ཐབས་ཤེས་གནང་འཆར་ཡོད་དམ།
ལན། སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་རྗེས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་འོག་ལོ་གསུམ་རིང་ཕྱག་ལས་གནང་དགོས་པའི་གན་རྒྱ་ཞིག་སྔོན་མ་ནས་འཇོག་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། གན་རྒྱ་དེའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ད་ལོ་གན་རྒྱ་གསར་བ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུར་འཆར་གཞི་སྒྲིག་གི་ཡོད། འཆར་གཞི་དེའི་ནང་སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་ཚོས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་མཉམ་དུ་རྗེས་མ་གཞི་རིམ་སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་རྗེས། འཕྲོད་བསྟེན་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་གན་རྒྱ་འཇོག་དགོས་པ་དང་། གན་རྒྱ་དེ་མ་བཞག་པའི་སྔོན་ལ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་དོ་བདག་ཚོར་ས་མིག་དང་སློབ་ཡོན་གནང་རྒྱུ་དང་། ཡང་སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་རྗེས་གན་རྒྱ་རྩིས་མེད་གཏོང་མཁན་ཚོས་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ ༢༠ ཚུར་སློག་དགོས་པ་མ་ཟད། མ་འོངས་པར་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ (RC) བསྐྱར་དུ་དེབ་སྐྱེལ་དང་། དེབ་སེར་བོ་ (IC) བཟོ་བ་བཅས་ཀྱི་ཐད། བཀའ་ཤག་གིས་རྒྱབ་གཉེར་མི་གནང་རྒྱུ་བྱས་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཊེ་བྷེ་ན་ཚ་ཅུང་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཊེ་བྷེ་ནད་གཞིའི་དཀའ་ངལ་ཏོག་ཙམ་ཆེན་པོ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཊེ་བྷེ་ན་མཁན་མང་ཆེ་བ་གཞོན་སྐྱེས་ཆགས་འདུག དགོན་སྡེ་ཁག་དང་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ས་ཆ་ཆུང་ཆུང་ནང་མི་མང་པོ་མཉམ་དུ་བསྡད་ཡོད་དུས། འགོས་ཁྱབ་འགྲོ་བ་ལས་སླ་བོ་ཡོད་པ་རེད། གཉིས་ནས་དོ་སྣང་མ་གནང་པར་ལྷོད་ཡངས་ཤོར་བ་རེད། གསུམ་ནས་ང་ཚོ་རྒྱ་གར་ལུང་པའི་ནང་བསྡད་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གར་ནི་འཛམ་གླིང་སྒང་ཊེ་བྷེ་ན་ཚ་མང་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད་དུས། ཊེ་བྷེ་ན་ཚ་འགོས་ཁྱབ་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། བཞི་ནས་བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་ལོ་ལྟར་ཕྱི་ལོགས་ལ་ཚོང་རྒྱག་གི་འགྲོ་དགོས་དུས། གྱོན་ཆས་འཚོང་སའི་ས་ཆ་དེ་དག་གཙང་མ་མིན་པ་དང་། ཉིན་གང་པོ་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་སྟེ་དུས་ཚོད་ལྟར་ཟ་མ་རག་གི་མེད་པ། གཉིད་ཆག་པ་དང་ངལ་གསོ་ཡག་པོ་མ་རག་པ་བཅས་ཀྱིས་གཟུགས་པོ་སྐྱོ་བོ་ཆགས་སྐབས་ཊེ་བྷེ་ན་ཚའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཏེ་ནད་རྟགས་ཕྱིར་ཐོན་ཡོང་གི་ཡོད་པ་བཅས་རེད།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཉན་ནད་རེག་དུག་གི་ན་ཚའི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་འདུག
ལན། སྤྱིར་བཏང་གཉན་ནད་རེག་དུག་ནད་གཞི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤུགས་ཆེན་པོ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། རེག་དུག་ན་ཚ་མང་དུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་སྟབས། ད་དུང་གོ་རྟོགས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་ས་མང་པོ་འདུག བོད་མི་མང་ཆེ་བ་ས་ཆ་གཅིག་ལ་བསྡད་མེད་པར། ཕྱི་ལོགས་ལ་ཚོང་རྒྱག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་སློབ་ཆེན་དུ་སྐྱོད་པ་སོགས་ས་ཆ་གང་སར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོགས་ལ་རྒྱུན་རིང་པོར་ལས་ཀར་འགྲོ་མཁན་ཚོར་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད། དཔེར་ན། རྒྱ་གར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་དོལ་སྐྱེལ་རླངས་འཁོར་ཀྱི་ཁ་ལོ་བ་རྣམས་ས་ཆ་སོ་སོར་སྐོར་བ་བརྒྱབ་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་དུས། ལམ་ཁར་བུད་མེད་འདྲ་མིན་དང་མཉམ་དུ་བསྡད་དེ་རེག་དུག་འགོས་ཁྱབ་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རེག་དུག་འགོས་ནད་ཐད་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།
དྲི་བ། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་ཊེ་བྷེ་དང་གཉན་ནད་རེག་དུག་སྔོན་འགོག་ཆེད། ལས་གཞི་གང་དག་སྤེལ་གྱིན་ཡོད་དམ།
ལན། ནམ་རྒྱུན་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་ས་གནས་སོ་སོར་བཀའ་ཁྱབ་ཐོག ལོ་ལྟར་འཛམ་གླིང་ཌེ་བྷེ་ཉིན་མོ་དང་རག་དུག་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱས་ཏེ། ལོ་ལྟར་ས་གནས་མང་ཚོགས་དང་དགོན་སྡེ། སློབ་གྲྭ་ཁག་བཅས་སུ་ཊེ་བྷེའི་སྐོར་ལ་གོ་རྟོགས་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། དེའི་ཐོག་ལ་ད་དུང་མི་མཐུད་ནས་ལས་གཞི་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་ཐབས་དང་། མ་འོངས་པར་བྷིང་ལོར་དང་ལྡི་ལི། ཝ་ར་ཎ་སི་སོགས་མཐོ་སློབ་ཁག་ནང་འགྲོ་མཁན་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་ཡང་གོ་རྟོགས་ལས་གཞི་སྤེལ་ཐུབ་རྒྱུར་ཐབས་ཤེས་གནང་གི་ཡོད། ད་ལོར་མཚོན་ན་དམིགས་བསལ་གཉན་ནད་རེག་དུག་སྐོར་ལ་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད་གློག་བརྙན་ཞིག་བཟོ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད།
དྲི་བ། བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག་ནང་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཚོའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་བཅོས་ཐད་ལྟ་སྐྱོང་གང་འདྲ་གནང་གི་ཡོད་དམ།
ལན། བལ་ཡུལ་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་འཆར་གཞིར་བཟུང་ལྟ་སྐྱོང་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་བལ་ཡུལ་ནང་སྨན་ཁང་གྲངས་འབོར་དེ་མང་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཞིག་སྒྲིག་བསྡད་ཡོད། འབྲུག་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྨན་ཁང་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བཞིན། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་དེའང་འབྲུག་དང་བལ་ཡུལ་ནང་སྤེལ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྟབས། བལ་འབྲུག་གཉིས་ནང་སྔོན་མ་ཛ་དྲག་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་མར་གནང་བཞིན་པ་དེ་སྔར་སོར་གནས་བསྡད་ཡོད་ལ། དབང་བོ་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ལ་འཚོ་སྣོན་གནང་རྒྱུའི་རིགས་ཀྱང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་མུ་མཐུད་དུ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་འབྲུག་ནང་སྔོན་མ་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། འབྲུག་གཞུང་གི་སྨན་ཁང་གང་ལ་ཕེབས་པ་ཡིན་ནའང་། སྨན་རིན་དང་སྨན་བཅོས་འགྲོ་སོང་ཆ་ཚང་རིན་མེད་ཐོག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད། འབྲུག་ནང་གི་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་རྣམས་ཛ་དྲག་སྨན་བཅོས་ཐོག་རྒྱ་གར་ནང་འགྲོ་དགོས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ང་ཚོར་ཡར་ཞུས་ཚེ་གང་ལ་གང་འཚམ་བརྒྱ་ཆ་མར་ཆག་ཡང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ཉེ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ནས་མགོ་འཛུགས་བྱས་པའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་མི་ག་ཚོད་ཅིག་སླེབས་འདུག
ལན། ད་ལྟའི་ཆར་ལས་བྱེད་དང་ཉམ་ཐག་ཚང་མ་བརྩིས་ན་ཚོགས་མི་ ༨༠༠༠ ཙམ་འདུག འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་མི་གང་མང་མཉམ་ཞུགས་ཡོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གནང་པ་རེད། གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཆེད་ས་གནས་སོ་སོར་ཐེངས་གཉིས་གསུམ་ལ་བསྐྱོད་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ད་དུང་མི་མང་གི་སེམས་ནང་དོགས་པ་རྣམ་རྟོག་མང་པོ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་འདུག ལས་གཞི་དེ་ད་ལོ་གསར་དུ་སྤེལ་བ་ཡིན་སྟབས། མང་པོ་ཞིག་གིས་འཕྲོད་བསྟེན་ཉེན་སྲུང་གི་འགྲོ་སྟངས་ཡག་པོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ད་ལྟའི་བར་ཛ་དྲག་སྨན་བཅོས་མཐུན་འགྱུར་སོགས་གཞུང་ནས་རྟག་པར་མར་གནང་བསྡད་ཡོད་སྟབས། སོ་སོ་སྒེར་ངོས་ནས་འགྲོ་སོང་བཏང་སྟེ་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུའི་གོམས་གཤིས་མེད་པས་རེད།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་ཆར་གཞུང་ངོས་ནས་ཛ་དྲག་སྨན་བཅོས་མཐུན་འགྱུར་སྤྲོད་མཚམས་བཞག་ཡོད་པ་དང་། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་གཞུགས་མཁན་ཉུང་བ་བཅས་ལ་བརྟེན་མང་ཚོགས་ལ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ཐད་དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྲིད་དམ།
ལན། སྐབས་མཚམས་དེ་འདྲར་དཀའ་ངལ་ཕྲན་བུ་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོས་སྔོན་མ་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་འདིའི་ནང་། མི་མང་ཚང་མ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཐུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་སྦྱར་ཡོད་པ་རེད། དཔེ་མཚོན་ཙམ་ཞུས་ན། འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ནང་། དང་པོ། ལས་བྱེད། གཉིས་པ། ཉམ་ཐག་དང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ། གསུམ་པ། ཉམ་ཐག་དང་ཕྱུག་པོ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་དཀྱུས་མ། བཞི་བ། འབྱོར་ལྡན། ལྔ་པ། ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་དགོན་སྡེ་ཁག སློབ་ཆེན། རྒན་གསོ་ཁང་སོགས་སུ་མི་གཉིས་གསུམ་མཉམ་དུ་ཚོགས་པ་བཟོས་ཐོག་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་བཅས་ཚོགས་མིའི་དབྱེ་བ་རིམ་པ་ ༥ ལ་བགར་ཡོད་པ་རེད། རིམ་པ་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་བསྡུ་དངུལ་ཆ་ཚང་ཆག་ཡང་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། རིམ་པ་གསུམ་པས་བསྡུ་དངུལ་བརྒྱ་ ༥༥ སོ་སོ་རང་ཉིད་དང་། བརྒྱ་ཆ་ ༤༥ འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རིམ་པ་བཞི་བས་བསྡུ་དངུལ་ཆ་ཚང་སོ་སོས་སྤྲོད་དགོས་པ་སོགས། ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་དཔགས་ཏེ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་བཙུགས་པ་རེད། སྔོན་མ་ཛ་དྲག་སྨན་བཅོས་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ། ཛ་དྲག་སྨན་བཅོས་ཀྱིས་མི་མང་ལ་ཞེ་དྲག་ཕན་ཐོག་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། དངུལ་རྣམས་མར་མི་མང་ཚང་མར་བགོ་འགྲེམས་གནང་དགོས་དུས་དོ་བདག་སོ་སོར་དངུལ་བརྒྱ་ཆ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་མ་གཏོགས་རག་མི་ཐུབ་ལ། ད་ལྟའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་དམིགས་ཡུལ་ནི། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་དང་མི་མང་གཉིས་ཆར་བརྡབ་གསིག་མ་ཡོང་བའི་ཐོག་ནས། གལ་སྲིད་མི་ཞིག་ལ་སྨན་རིན་འབུམ་གཅིག་ཤོར་བ་ཡིན་ནའང་། དེ་ཆ་ཚང་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་ཐོག་ནས་རག་གི་ཡོད་ལ། སོ་སོས་བསྡུ་དངུལ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་མ་གཏོགས་བསྡུ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ནད་པ་དང་རྒན་རྒོན་དབྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཆོག་གི་ཡོད་སྟབས་མི་མང་ལ་ཁེ་ཕན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལོ་ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་ནང་བཞིན་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་མང་པོ་བྱུང་མ་སོང་སྟེ། ལོ་རྗེས་མར་ཚོགས་མི་ལྡབ་གཉིས་གསུམ་མང་དུ་འགྲོ་རྒྱུར་རེ་བ་ཡོད།
དྲི་བ། གཏན་སློབ་ཁག་ནང་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་སྨན་བཅོས་མཐུན་རྐྱེན་ཡག་པོ་མི་འདུག དེའི་ཐད་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་དགོངས་པ་ག་རེ་བཞེས་ཀྱིན་ཡོད།
ལན། གཏན་སློབ་ཁག་གི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་སོ་སོའི་ནང་མི་དང་མཉམ་དུ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ནང་འཛུལ་ཞུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་ན། འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་བཅོས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་ཕལ་ཆེར་སེལ་འགྲོ་བ་ཞིག་རེད། སོ་སོའི་ནང་མིའི་གྲས་སུ་བུ་ཕྲུག་ ༢ ནས་ ༣ སློབ་གྲྭར་ཡོད་ཚེ། སློབ་གྲྭའི་ནང་བྱིས་པར་ཛ་དྲག་ན་ཚ་བྱུང་སྐབས། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་བརྒྱུད་དེ་དངུལ་ཆ་ཚང་མར་གནང་གི་རེད། གཞན་གཏན་སློབ་ཁག་ནང་ནམ་རྒྱུན་སྨན་ཙག་ཙིག་ཟ་རྒྱུའི་ཐད་ལོ་རེར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་སྨན་དོད་ཧིན་སྒོར་ ༢༠༠༠ ལྷག་སྤྲོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གསར་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས། གསར་གཏོད་རང་བཞིན་གྱི་ལས་གཞི་ག་རེ་གནང་འཆར་ཡོད།
ལན། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞིའི་འཆར་གཞི་དེ་བཀའ་ཤག་རྙིང་པའི་སྐབས་ནས་གནང་བ་རེད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ནས་བཀའ་ཤག་གསར་བས་ལས་གཞི་དེ་མགོ་འཛུགས་ལག་བསྟར་བྱས་ཡོད། འདི་ནི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོས་ནས་གསར་གཏོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞིག་ལ་བརྩི་བཞིན་ཡོད་ལ། མ་འོངས་པར་བོད་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་གནས་ཐབས་ཐད་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལས་གཞི་འདི་མེད་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་འདུག དེའི་ཐད་བཀའ་ཤག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད་ལ། མི་མང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་མཉམ་ཞུགས་གང་ཐུབ་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་མིན་གཞན། འཕྲོད་བསྟེན་སློབ་གསོའི་ལས་གཞིར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག སྤྱིར་བཏང་གསར་གཏོད་ཅེས་སྔར་ཡོད་རྙིང་པ་ཚང་མ་མེད་པ་བཟོས་ཏེ་གསར་བ་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། སྔོན་མ་བཟོས་བཞག་ཡོད་པའི་རྙིང་བ་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་སོར་བཞག་ཐོག དེའི་ཐོག་ཏོག་ཙམ་སྣོན་པ་བརྒྱབ་སྟེ་གོ་རྟོགས་ལས་འགུལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག སྨན་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དང་སྨན་པ་རྣམས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གནས་ཐུབ་རྒྱུ། དེ་བཞིན་ས་གནས་ལས་བྱེད་ཙམ་མ་ཡིན་པར། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་རང་གི་ལས་བྱེད་ཚོར་ཡང་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་སྦྱོང་བརྡར་ཕུལ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ། གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་འཆར་གཞི་བང་རིམ་སྒྲིག་གི་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚགས་པར་སྤྱིའི་འཐོན་ཐེངས་ ༥༦༠ ལས་འདིར་བཀོད།
![The Dalai Lama offers blessings to his followers at his Himalayan residence in the northern hill town of Dharamshala, India, on December 20, 2024 [Priyanshu Singh/Reuters]](https://tibettimes.net/wp-content/uploads/2025/05/Screen-Shot-2025-05-09-at-3.37.35-PM-360x180.png)
བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནི་ཕྱི་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་མིའི་འཕྲོད་ལས་ཞབས་ཞུའི་ལས་དོན་གྲུབ་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་གསོ་བ་རིག་པའི་ལས་དོན་འགན་ཁུར་མཁན་དང་དེ་ཐད་ལྟ་རྟོགས་མཁན་གྱི་ཚོགས་སྡེ་ཞིག་མིན་པ་ནི་འདས་པ་དང་ལྷག་པར་བཀའ་ཤག་གསར་བའི་གནང་ཕྱོགས་ལས་གསལ་པོ་མཁྱེན་ངེས་རེད། སྨན་རྩིས་ཁང་སོགས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པར་འགན་ཁུར་མཁན་ཚོས་མུ་མཐུད་བཀའ་ཤག་གསར་པར་རེ་བ་རྒྱལ་ལོས་མེད། གལ་སྲིད་རིག་གཞུང་ཞིག་ཡར་རྒྱས་གཏོང་དགོས་བསམ་ན་རིག་གཞུང་དེའི་རྩ་བའི་སྒྲོམ་གཞི་དང་བརྒྱུད་རིམ་ཤེས་དགོས་པ་མ་ཟད་མ་མཐར་ཡང་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་བརྒྱ་ཆ་དྲུག་བཅུ་དགོས་པ་ཡིན། རྟག་པར་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བཀའ་ལུང་འདྲེན་པ་ལས་རང་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པའི་ཡིད་ཆེས་མེད་ན་ནམ་ཡང་དེ་དོན་དང་དམིགས་ཡུལ་འགྲུབ་མི་ཐུབ། བཀའ་ཤག་གསར་པར་མཚོན་ན་རང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་མཁན་ཧ་ལམ་མེད་ཅེས་བཤད་ཆོག ལྷག་པར་གང་ཟག་སྒེར་ལ་འགྲིག་མ་འགྲིག་བྱུང་ན་སྤྱི་པའི་དོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བའི་གུ་ཡངས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ནི་ཉག་ཕྲ། ད་ག་ལེར་ག་ལེར་ཟམ་གདོང་བླ་མས་ཉམས་གསོ་དང་སྲོལ་གཏོད་གནང་བ་དག་ཀྱང་ལོ་ཤས་ནང་མཇུག་སྒྲིལ་རྒྱུ་རེད། གངས་ཅན་སྐྱིད་ཤོངས་ནས་བོད་ཡིག་གི་གཟུགས་བརྙན་རིམ་པར་བརླག་རྒྱུ་རེད། དེ་ཟུར་ཟ་མིན། ལོ་མང་དཔྱད་ཞིབ་དང་བྱ་ར་བྱས་པའི་གླེང་མོལ་ཡིན། ཧཱུྃ།
Dawai Shonu ཁྱེད་ལ་བོད་པའི་ཞག་རྩི་མི་འདུག་ལ། མིག་ཡ་གཅིག་ཕལ་ཆེར་ལོང་བ་ཡིན་པ་འདྲ་རྒྱུ་མཚན་དང་བརྗོད་གཞིར་གོ་བ་མི་ལོན་ན་དེ་ལྷག་བཤད་མེད་པ་འདྲ།
ཡར་ཀླུང་ལྷ་རྗེ་ལགས། ཁྱེད་རང་ཡར་ཀླུང་གི་ལྷ་རྗེ་ཡིན་ཡང་གཞན་ལ་གང་བྱུང་འཁང་ར་གཏོང་མི་ཉན། གཞུང་གི་བྱ་བ་བཟང་པོ་ལ་བསྔགས་བརྗོད་དང་འཐུས་ཤོར་ལ་སྐྱོན་སྟོན་དགོས། དེ་མིན་ཁྱེ་རང་སྒེར་གྱི་སེམས་ནད་དེ་བཏོན་པར་གཞན་ལ་ཁ་བརྡུང་གཏོང་ན་མི་འགྲིགས ཕྱི་ལུགས་སྨན་པ་ཞིག་ཆགས་པ་ལ་དཀའ་ལས་མང་པོ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། དང་པོ་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་ལ་བརྒྱ་ཆ་ཐོ་པོ་ལོན་དགོས། དེ་ནས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སློབ་ཕྲུག་འབུམ་ཕྲག་མཉམ་དུ་འགྲན་བསྡུར་གྱིས་སྨན་པའི་རྐུབ་བཏེགས་རག་ཐབས་བྱེད་དགོས། དཀའ་ལས་དེ་འདྲ་རྒྱབས་ནས་ལག་འཁྱེར་ཐོབ་དུས་དོན་མེད་ཆུ་ཟོས་སུ་སུས་གཏོང་ངམ། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཨམ་རྗེ་ཚོ་ནི་ཕྱི་ལ་འགྲོ་ནས་རང་འགོ་ཐོན་ཁག་པོ་རེད། བྱས་ཙང་སྨན་རྩིས་ཁང་ནང་མ་བསྡད་རང་བསྡད་རེད། ཁོང་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ལས་དོན་བྱེད་པ་ནི་བོད་སྨན་སྐད་གྲགས་ཡོང་ཆེད་ཁྱབ་བརྡལ་ཆེ་རུ་གཏོང་བའི་ཆེད་དུ་རེད།
བསེ་རུ་ལགས་སུ། ཁྱེད་ནས་འཕྲོད་བཀའ་ལ་གཟོན་གནང་དོན་དགོས་མེད་ལ། ཕྲན་སྨན་པའི་ཐོག་རྒྱུས་མངའ་གང་ཡང་མེད་རུང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱིས་འཕྲོད་བསྟེན་ཐོག་དོ་སྣང་བྱ་མཁན་ཞིག་ཡིན། དེས་འདྲིས་ན་ཅི་ཕན། དོན་དངོས་གནས་སྟངས་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གསལ་བཤད་དང་། རྟོགས་ཞིབ་བྱོས། མི་བདེན་ཚེ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དྲ་བརྒྱ་དང། བོད་ལུགས་སྨན་པ་ཚོར་འདྲིས།
ཡར་ཀླུང་ལྷ་རྗེ་ལགས་ཁྱེད་ལ་ཐུག་ཁག་མི་འདུག་ལ། འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ལགས་སུའང་ཐུག་ཁག་མི་འདུག
མདོར་ན། ཡོད་ཚད་དུས་གཅིག་དུ་གསུངས་དགོས་པའི་ངེས་པའང་མེད་ལ། མཛད་རྗེས་དང་འབྲས་བུར་བསྔགས་བརྗོད་གནང་མེད་པ་དེ་ཡང་སྣང་མེད་རྒྱ་ཡན་དུ་བཏང་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་གྱི་མ་རེད།
སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་སྨན་རྩིས་ཀྱི་ཁང་གིས་ད་བར་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། རིག་གཞུང་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་མཛད་རྗེས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་སྟངས་སྐོར་སོགས་མདོར་བཤད་གནང་བ་དེ་ཡང་བདག་ལྟ་བུའི་རིགས་ལ་ཕན་ངེས་པས། བཀའ་དྲིན་ཆེ། ལྷ་རྗེ་ལགས།
གཟིགས་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་ཚུགས་ནས་ཁ་ནས་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་བྱ་དགོས་ཞེས་ཁ་གདང་ཚད་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་ལ། རྒྱ་མིས་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་དེ་བས་ད་བར་མི་ལོ་ལྷ་བཅུ་ལྔ་གསུམ་ལྷག་ཙམ་བཤད་ནས་འདུག་ཡོད། དོན་དངོས་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྨན་རྩིས་ཁྱབ་ཁོངས་སྨན་ཁང་ཁག་ནས་ཡོད་པའི་སྨན་པ་དེ་དག་ཉིན་མཚན་མེད་པར་བོད་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་ཐོག་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་པ། མ་ཟད་ལོ་རེར་ནང་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་རྒན་རྒོན་དང་། ཉམ་ཐག་ནད་པར་འཕྲོད་བསྟེན་བལྟ་རྟོགས་ཆེད་དངུལ་སྒོར་འབུམ་བརྒྱ་དང་དགུ་བཅུ་ལྷག་གཏོང་ཡོད་དེ་དག་འཕྲོད་བཀའ་མཆོག་ནས་མ་ཤེས་པ་གང་ནས་ཡིན་། རྒྱུ་མཚན་ནི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ནི་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཁོང་རང་རེད། ད་བར་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་པར་མཐོང་དང་ཆ་འཇོག་གི་སྲིད་བྱུས་བཟོས་མེད་ལ་དེར་ལག་ལེན་བྱ་མཁན་སྨན་པར་ཆེ་མཐོང་མེད་པ་ནི་གོང་གི་འདྲི་ལན་ལས་གསལ་པོར་འཁོད་འདུག་ལ་བོད་པའི་ཐུན་མིན་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ལུགས་ཆེན་མོ་དེར་མཐོང་ཆུང་དང་ཁྱད་བཟོད་བྱས་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ་གཟུ་བོའི་བློ་ཡི་གཟིགས། ང་ཚོས་རྒྱ་མི་དང་བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་ལུགས་སྨན་པ་ཚོར་ག་རེ་བརྗོད་དགོས་སམ།