རྒྱལ་སྤྱིའི་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱའི་རང་དབང་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱིས། འདི་ལོའི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་གཟེངས་རྟགས་བོད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་ལ་ཕུལ་འདུག
ཟླ་སྔོན་མའི་ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ཏེ་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་དུས་དྲན་ཉིན་མོར། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱའི་རང་དབང་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོའི་བཙོན་འོག་གི་རྩོམ་པ་པོའི་གཟེངས་རྟགས་དེ། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱའི་བཙོན་འོག་ཏུ་མནར་གཅོད་མྱོངས་བཞིན་པའི་བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་དང་རྒྱ་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་ཝུ་ཡིས་ལཱོང་གཉིས་ལ་ཕུལ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་རྣམ་གཉིས་ཀྱི་རང་དབང་རྩོམ་འབྲིའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་ཡི་རངས་གུས་བརྩི་དང་ཆེ་མཐོང་གཟེངས་བསྟོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག
དེ་བཞིན། བོད་ཀྱི་གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་ཀྱིས་ཁོང་གི་དེབ་ནང་དུ། “ཅི་ནས་ཀྱང་། ངས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་མདུན་དུ་པུས་མོའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཤེས་པ་འབད་པ་ཆེན་པོས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཞུ་པར་འདོད། གཅིག་བྱས་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་སེམས་ནང་ངས་བྱབ་ཆུང་གི་ལས་ཀ་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད་མོད། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཁྱེད་ཚོས་ང་རང་དབང་གི་ཆེད་དུ་དགྲ་བོའི་མེ་མདའི་ཁ་རུ་ལངས་བསྡད་ཡོད་པའང་མཐོང་ངེས་ཡིན། གང་ལྟར་འདི་ཚང་མ་ང་ཚོར་རང་དབང་གི་བདེ་སྐྱིད་འཐོབ་ཕྱིར་ཡིན། ” ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།
གཞོན་སྐྱེས་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༦ ལོར་བོད་མདོ་སྨད་ཨ་རིག་སྟེ། ད་ལྟའི་རྒྱ་གཞུང་གིས་ས་ཁོངས་ཆ་བགོས་ལྟར་ན་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་བྱང་ཁུལ་མདོ་ལ་རྫོང་འབྲོང་ལུང་སྡེ་བ་རུ་སྐྱེས་ཤིང་། ཆུང་དུས་ནས་བཟུང་ཨ་རིག་སྡེ་བའི་སློབ་ཆུང་དང་། རྫོང་སློབ་འབྲིང་། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་དགེ་ཐོན་སློབ་ཆེན་བཅས་རིམ་པར་སློབ་མཐར་ཕྱིན་རྗེས། མདོ་ལ་རྫོང་སློབ་འབྲིང་དུ་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་གཉེར་པ་དང་། རྗེས་སུ་པེ་ཅིན་སློབ་ཆེན་དུ་ཞུགས་ཏེ་ཞིབ་འཇུག་སློབ་མའི་སྡེ་ཁག་ཏུ་མུ་མཐུད་སློབ་གཉེར་གནང་ཡོད་པ་རེད།
རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་ ༢༠༠༣ ལོར་རྒྱ་གར་ཏུ་བཙོན་བྱོལ་ཏུ་ཕེབས་ཏེ་སོག་སྒར་སློབ་གྲྭར་དབྱིན་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་གི་ཞོར་དུ་༼ལྷིང་འཇགས་མེད་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡ༽ ཞེས་པའི་དེབ་དེ་རྒྱ་ཡིག་ཐོག་རྩོམ་འབྲི་གནང་ཡོད་ལ། ༢༠༠༤ ལོར་ཕྱིར་བོད་ནང་དུ་ལོག་སྟེ་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སློབ་འབྲིང་ཞིག་ནང་དགེ་རྒན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་ཡོད་པ་དང་། ལས་ཞོར་དུ་བོད་ཀྱི་ས་ཁམས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དེབ་ཅིག་ཀྱང་རྩོམ་འབྲི་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད་ཀྱང་། ༢༠༠༥ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༩ ཉིན་རྒྱ་གཞུང་ཉེན་རྟོག་པས་ཁོང་འཇུ་བཟུང་བྱས་ཏེ། ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༣༠ ཉིན་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་འབྲིང་རིམ་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་གིས་གསང་སྟབས་ཀྱི་སྒོ་ནས། རྩོམ་པ་པོ་ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོན་སྐྱོན་བཏང་བའི་ཉེས་མིང་འོག ལོ་ ༡༠ དང་ཟླ་ ༦ གི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་དེ་ལྷ་ས་ཆུ་ཤུར་བཙོན་ཁང་དུ་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༠༧ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་ཁོང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་སྲིད་འཛིན་ལྟེ་གནས་གྲོང་ཁྱེར་ཟི་ལིང་གི་བཙོན་ཁང་དུ་གནས་སྤོར་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་དེ་གར་མུ་མཐུད་བཙོན་འཇུག་མནར་གཅོད་མྱོངས་བཞིན་ཡོད།
གཞན་ཡང་། རྒྱའི་རང་དབང་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་འདི་ལོར་བོད་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་བཀྲ་ཤིས་རབས་བརྟན་དང་། དཀོན་མཆོག་ཚེ་བྷེ། གངས་སྐྱེས་སྒྲུབ་པ་སྐྱབས། དེ་བཞིན། རྒྱ་རིགས་རྩོམ་པ་པོ་ཁྲིན་ཞི་དང་ཀོ་ཀྲི་ཧྲིན། རའོ་ཝུན་ཝེ། ལིས་པིས་ཧྥིན་བཅས་ནི་བཙོན་གྲོལ་ཡོང་ཐབས་བྱ་དགོས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་གཙོ་བོའི་གྲས་སུ་དམིགས་སུ་བཏོན་ཏེ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྨྱུག་ཚོགས་ལ་སྙན་གསེང་ཞུས་ཡོད་འདུག
རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་ཀྱི་༼བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་ཕུལ་བའི་ཡི་གེ་ཞིག༽ཞེས་པའི་ནང་དུ། “ང་ཚོ་ཞེད་སྣང་སྐྱེ་མི་དགོས་ལ། མཆི་མ་ཡང་འདོན་མི་དགོས། ང་ཚོར་ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོང་། ཁྱེད་ཚོ་སྟེ། སྙིང་ཉེ་བའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམ་པ། ངའི་ཤ་ཉེ་ཚོ། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ལས་ཀའི་མཐའ་བསྐྱལ་དགོས། ང་ཚོ་ཉིན་ཞིག་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐུབ” ཅེས་གདམས་ཡོད་པ་རེད།
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོར་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་ལ་ཧེལ་མན་ཧམ་མེ་ཊ་གཟེངས་རྟགས་ (Hellman/Hammett) ཀྱང་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
རྟེན་འབྲེལ་ཞུ་བ་མ་ཟད། ཁོང་གི་མནར་གཅོད་དང་དཀའ་སྡུག་གི་ལོ་ཟླ་མགྱོགས་པོར་མཇུག་བསྒྲིལ་ཏེ། རང་དབང་གི་མཁའ་དབུགས་ཤིག་རྔུབ་ཐུབ་པར་སྨོན།
དགའ་བསུ་ཞུ།
་་་་་་“ང་ཚོ་ཞེས་༼ཞེད་༽སྣང་སྐྱེ་མི་དགོས་ལ། མཆི་མ་ཡང་འདོན་མི་དགོས། ང་ཚོར་ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོང་། ཁྱེད་ཚོ་སྟེ། སྙིང་ཉེ་བའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམ་པ། ངའི་ཤ་ཉེ་ཚོ། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་ལས་ཀའི་མཐའ་བསྐྱལ་དགོས། ང་ཚོ་ཉིན་ཞིག་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐུབ” ་་་་་་་་་་་
ཁོང་གི་ལྷིང་འཇགས་མེད་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡ་ནས་གླེང་བའི་དགོངས་ཚུལ་དེ་དག་ནི་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོ་བའི་བསམ་བློ་དང་ཕུགས་མདུན་རེད། བཙན་བྱོལ་དུ་བསྒྱུར་བའི་དེབ་དེ་ཀློག་ཡོང་དུས། བསྒྱུར་རྩོམ་འདི་ཇི་བཞིན་འཁྱོངས་ཨེ་ཡོད་ན་བསམ་པ་ཆབས་ཅིག ཁོང་གི་བརྗོད་དོན་དེའི་མ་རྩ་བོད་ཡིག་ཐོག་ཡིན་ཆོག་ཨང་བསམ་གྱི་འདུག གང་ལྟར་ཁོང་ནི་དོན་གྱི་གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་པའི་སྡེ་ཁག་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་དང་། ཤེས་ཡོན་པ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་ཡིན་དགོས་ཟེར་བའི་ཚིག་ལོ་དེ་ཁོང་གིས་ལག་བསྟར་གནང་ཡོད་པ་རེད། འདི་ནི་དེང་སང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ང་དང་འདྲ་བའི་སྨྱུག་ཐོགས་པའི་མིང་ཁུར་མཁན་ཚོས་ངེས་པར་ཤེས་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག
བུ་རྒོད་པོ་དེ་ད་གཟེངས་རྟགས་དགུ་བརྩེགས་ཤིག་སྤྲད་ཀྱང་ཉུང་ཚོད་ཡིན། ང་ཚོས་ཁོ་ལ་དགོངས་སེལ་ཇི་ལྟར་ཞུ་དགོས་པ་རེད།
བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་སྒྲོལ་མ་སྐྱབས་ལགས་སུ། འཚམ་འདྲི་དང་གུས་འདུད་ཞུ།
ཁོང་གིས་བརྩམས་གནང་བའི་《ལྷིང་འཇགས་མེད་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡ།》བཀླགས་མྱོང་ཡོད། དོན་དམ་གྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་གི་བསམ་བློ་དང་མིག་རྒྱང་ཡོད་པ་སྐབས་དེར་མཐོང་སོང་། ད་ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱི་བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་དང་རྒྱའི་རང་དབང་སྨྱུག་ཚོགས་ཀྱིས། 《བཙོན་འོག་རྩོམ་པ་པོའི་གཟེངས་རྟགས་》དེ་ཁོང་ལ་ཕུལ་བས་གསལ་བཤད་བྱས་སོང་། གང་ལྟར། གནས་ཚུལ་འདི་ཐོས་མ་ཐག་དངོས་གནས་སེམས་སྟོབས་བསྐྱེད་སོང་།
དེང་རབས་ཀྱི་བོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩོམ་པ་པོའི་སྡིངས་ཆ་ཟིན་གྱིན་པ་མཚོན་འདུག ལྷག་པར་དུ། ཡིག་བསྒྱུར་བའི་རྣམ་པའི་ངོས་ནས་བོད་རང་གི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་དུས་ཐོག་ཏུ་ཕྱིའི་སྐད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་རོགས་ཞུ།
༼ལྷིང་འཇགས་མེད་པའི་ཧི་མ་ལ་ཡ༽ ད་བར་དུ་ཧ་ཅང་ལྷིང་འཇགས་ཆགས་པ་རེད། དེ་རིང་གི་གསར་འགྱུར་འདི་ངོ་མ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་རང་རེད།
རྟེན་འབྲེལ་ཞུ། རྒྱལ་ཁའི་གཟི་བརྗིད་རེད།