ཨོ་སི་ཊོ་ལེ་ཡར་གནས་སྡོད་ཕུན་ཚོཊ་མདའ་ལྷ་དང་། ཁོང་གི་བུ་བསྟན་འཛིན་གངས་ལྷ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་བོད་མིར་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་དང་། རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་གནང་མཁན་རྣམ་པར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཆེད་ལོ་གཅིག་རིང་ཞལ་ཆེམས་བརྒྱུད་བསྒྲཊ་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་འདུག
ཨོ་གླིང་ལྷོ་མའི་མཁར་རྫོང་གསར་བར་(Australia newcastle) གནས་སྡོད་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཕུན་ཚོགས་མདའ་ལྷ་ལགས་དང་། རང་ལོ་ ༦ ཡིན་པའི་ཁོང་གི་བུ་བསྟན་འཛིན་གངས་ལྷ་ཕ་བུ་གཉིས་ཀྱིས་ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་ནས་བཟུང་མགོ་འཛུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་ལོ་གཅིག་རིང་། བདུན་ཕྲག་རེའི་ཉིན་གཅིག་གི་དུས་ཚོད་བེད་སྤྱད་དེ་ས་གནས་ཡུལ་མི་ཚོར་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ནས་ད་ལྟའི་བར་གྱི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་གནང་བཞིན་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན། ཁོང་རྣམ་པའི་ཞལ་ཆེམས། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་ཉེས་འཛུགས་འདྲ་མིན་གྱིས་གང་བྱུང་སྲོག་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ཆད་གཅོད་ཀྱིན་པའི་གནས་ཚུལ་སོགས་དབྱིན་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་ཐོག་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་༸གོང་ས་མཆོག ཕ་ཡུལ། ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་བཅས་ཀྱི་དབྱིན་ཡིག་དྲ་གནས་ཁག་དང་། བོད་རིགས་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཁ་བྱང་བཅས་མི་མང་ནང་འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
ཕུན་ཚོགས་མདའ་ལྷ་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཐེངས་འདིའི་ལས་འགུལ་དེ་ད་ལོའི་ཡེ་ཤུའི་འཁྲུངས་སྐར་སྐབས། ཁོང་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ། བློ་བཟང་བསྟན་སྐྱོང་བཅས་མི་གསུམ་གྱིས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་ཨོ་སི་ཊོ་ལེ་ཡའི་ས་གནས་ཁག་ ༤༠ ཙམ་ནང་བོད་པའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་དག་གི་ཞལ་ཆེམས་བརྒྱུད་བསྒྲགས་གི་ལས་འགུལ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་ཅིང་། ས་གནས་དེ་ཁུལ་གྱི་མི་མང་ཁྲོད་བོད་དོན་གོ་རྟོགས་ཧ་ཅང་ཞན་པོ་ཡིན་པ་དང་། མི་མང་བརྒྱ་ཆ་ ༩༩% ཙམ་གྱིས་བོད་དང་བོད་དོན་ཤེས་ཀྱི་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཕྱིས་སུ་ཁོང་ཕ་བུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐྱར་དུ་ལས་འགུལ་དེ་མགོ་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་འདུག
གསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་ལས་འགུལ་སྐབས་དཀའ་ངལ་འདྲ་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། “ ལས་འགུལ་འདི་ཐོག་མ་མགོ་འཛུགས་སྐབས་ནས་དཀའ་ངལ་གང་ལ་འཕྲད་ཀྱང་གདོང་ལེན་བྱ་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་ཡོད། ཡིན་ནའང་དེ་སྔ་དཀའ་ངལ་དེ་འདྲ་འཕྲད་མ་སོང་། ངེད་གཉིས་མང་ཚོགས་འདུ་སར་འགྲོ་དགོས་སྟབས་དབྱིན་ཇིའི་སྐད་ཀྱི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་ཏོག་ཙམ་འཕྲད་ཀྱི་འདུག དེ་ནས་དང་ཐོག་མི་མང་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠% ལྷག་གིས་ཡི་གེ་ལེན་གྱི་མི་འདུག ཕྱིས་སུ་རིམ་གྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ཚུར་ཐུཊ་རྗེ་ཆེ་ཟེར་མཁན་དེ་འདྲ་ཡང་འདུག” ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཡང་ཁོང་མ་ཁྱེད་ཕ་བུ་གཉེར་སྒེར་བའི་ཐོག་ནས་འདི་ལྟར་ལས་འགུལ་སྤེལ་དོན་གང་ཡིན་མིན་དྲིས་པའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས། “ བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་གི་དམ་དྲག་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་བཏང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་གི་ནོར་འཁྲུལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ད་ཆར་མི་ ༡༠༠ ལྷག་གིས་བློས་གཏོང་བྱས་ཚར་བ་རེད། ཁོང་རྣམ་པའི་བློས་གཏོང་ཆུད་བཟོས་སུ་མི་འགྲོ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སོགས་ལ་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ང་ཚོས་ལས་འགན་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་དྲན་ཡོད། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་སྡོད་མཁན་བོད་མི་ཚོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་རྒྱུག་བསྡད་ན་བོད་དོན་སུ་ཞིག་གིས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཨོ་སི་ཊོ་ལེ་ཡར་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོ་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པའི་མིང་ཐོག་ན་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། བོད་གཞུང་གི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་ནང་དཀའ་ལས་མེད་པར་འཛུལ་རྒྱུ་རག་པ་རེད། བོད་དོན་ངོ་མི་ཤེས་མདོག་མདོག་བྱས་ཏེ་བསྡད་ན་ཧ་ཅང་ངོ་ཚ་བོ་རེད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཕུན་ཚོགས་མདའ་ལྷ་ཕ་བུ་གཉིས་ཀྱིས་ས་གནས་ཁག་དྲུག་གི་ནང་བསྐྱོད་དེ། མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཡིག་ཆ་གྲངས་ ༡༦༠༠ ལྷག་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཡོད་འདུག་པ་དང་། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ལ་དགོས་འདུན་དོན་ཚན་ ༥ བཏོན་ཡོད་པ་དག་ནི། ༡༽ ས་གནས་མི་མང་གི་ངོས་ནས་ས་གནས་འཐུས་མི་བརྒྱུད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ལ་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ། ༢༽ ས་གནས་ཡུལ་མི་མི་རེ་ངོ་རེ་ཡིས་ས་གནས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཁག་དང་གྲོགས་པོ། ནང་མི་བཅས་ལ་ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ། ༣༽ཡུལ་མི་ཚོས་འཛམ་གླིང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ། རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་བཅས་ལ་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་གྱི་ཡི་གེ་གཏོང་རྒྱུ། ༤༽ཡུལ་མི་ཚོས་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་འགྱུར་(ABC)དང་(BBC )བཅས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་མགོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུ། ༥༽ཡུལ་མི་ཚོས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ལ་གཟིགས་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་དང་། ཐད་ཀར་རམ་ཡང་ན་ཐབས་ལམ་གཞན་བརྒྱུད་དེ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རོགས་རམ་གནང་རྒྱུ་བཅས་རེད།
མདའ་བཞི་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ནི། ༡༩༧༡ ལོར་བོད་མདོ་སྨད་མཚོ་སྔོན་མཚོ་བྱང་མདའ་བཞིར་སྐྱེས་པ་དང་། ༡༩༩༣ ལོར་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ཏེ་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་དུ་སློབ་གཉེར་གནང་། ཕྱིས་སུ་བོད་ནང་ལོག་ཀྱང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འོག་ ༢༠༠༡ ལོར་ཕྱིར་རྒྱ་གར་དུ་ལོག སྔ་ཕྱིར་ཐེངས་ ༨ ཙམ་ལ་ཤར་ཁུམ་པོ་བརྒྱུད་བོད་ནང་ཕྱིན་ཏེ་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་བྱས་སྟབས་རྒྱ་ནག་གིས་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཏེ་མནར་གཅོད་རབ་དང་རིམ་པ་མྱངས། རྗེས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རོགས་རམ་འོག་ཨོ་སི་ཊོ་རི་ཡར་ཕྱིན་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
དཔའ་བོ་ཕུན་ཚོགས་མདའ་ལྷ་ལགས་དང་། ཁོང་གི་བུ་བསྟན་འཛིན་གངས་ལྷ་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ། བོད་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་འདི་འདྲའི་འགན་ཅིག་འཁུར་ཐུབ་ན་འུ་ཚོས་གོམ་པ་རེ་རྒྱག་ཐུབ་རྒྱུ་རེད། ཕ་རྒན་ཕུན་ཚོགས་མདའ་ལྷ་ལ་མཚོན་ན་ཁོང་གི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕྱག་ལས་དང་བློས་བཏང་བྱས་པ་ཉུང་ཉུང་མིན་ལ་ཁོང་གི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དང་འུད་བསྟོད་མ་བྱས་པར་བཀོད་ནའང་བཀོད་རན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། མཉམ་དུ་ཁོང་གི་མི་ཚེ་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་རེའང་བཀོད་ཐུབ་ན་ལེགས་སྙམ།
མདའ་བཞི་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཕ་བུ་གཉིས་ཀྱིས་བྱེད་སྟངས་དེར་བསྔགས་བརྗོད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། བཀའ་དྲིན་ཆེ་ང་ཚོ་བོད་མི་མི་རེ་ངོ་རེ་ནས་འདི་ལྟར་བྱེད་ཐུབ་ན་ང་ཚོའི་མྱོང་བཞིན་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་མི་ཚེ་དེ་དེ་ཙམ་མི་རིང་བར་སེམས།