ཉེ་ལམ་གསར་འགོད་པས་དབུས་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས་སུ། འདས་པའི་ལོ་གཅིག་རིང་གི་ཉམས་མྱོང་དང་། མ་འོངས་པའི་ལས་འཆར་བཅས་ཀྱི་ཐོག་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
དྲི་བ། ཐོག་མར་འགན་འཛིན་མཆོག་ནས་འདས་པའི་ལོ་གཅིག་གི་ལས་དོན་གཙོ་བོ་ཁག་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་གནང་རོགས།
ལན། སྨན་རྩིས་ཁང་ལ་མཚོན་ན། ༡༩༦༡ ལོར་དབུ་འཛུཊ་གནང་རྗེས། འདས་པའི་ལོ་ ༥༢ ལྷག་གི་རིང་སྨན་རྩིས་ཁང་རང་ཁ་རང་གསོ་བྱས་པ་ཙམ་མིན་པར་དགེ་རྩ་ཚོཊ་པ་དང་། ཤེས་རིག སྤྱི་ཚོཊ་བདེ་རྩ་སོཊ་ཀྱི་ཐོག་རོཊ་རམ་གནང་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་སྔ་རྗེས་བཀའ་སློབ་གནང་སྟེ་སྨན་རྩིས་ཁང་ལ་ད་ལྟ་བྱེད་བསྡད་པ་ལས་ལྷག་ཅིག་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟ་ལོ་རེར་ཨེམ་ཆི་ ༣༠ རེ་འཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་ཙམ་མིན་པར། མ་འོངས་པར་ལོ་རེར་ཨེམ་ཆི་ ༡༠༠༠ རེ་ཐོན་ཐུབ་དགོས་པའི་བཀའ་གནང་ཡོད། དེ་འདྲ་ཞིག་ཐོན་པར་སློབ་སྦྱོང་གི་ཁོར་ཡུག་དང་དགེ་རྒན་མང་དུ་གཏོང་དགོས་པ་རེད་ལ། སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་ཐུབ་པ་ཙམ་མིན་པར་སློབ་ཐོན་པ་ཚོར་ལས་ཀ་ཡང་གོ་སྒྲིག་བྱེད་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། མ་འོངས་པར་ངྷ་རམ་ས་ལ་ཙམ་མིན་པར། སྨན་བཟོ་ས་དང་སྨན་སྦྱོར། སྨན་རྩིས་སློབ་གཉེར་གནང་མཁན་བཅས་ས་གནས་གཞན་དུ་ལས་གཞི་མགོ་འཛུགས་བྱ་འཆར་ཡོད།
དྲི་བ། དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བྷིང་ལོར་གཙོས་པའི་ས་གནས་ཁག་ཅིག་ནང་ལས་གཞི་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་གི་ཡོད་ཚུལ་འདུག་པས་དེའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་གནང་རོགས།
ལན། བྷིང་ལོར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ། སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ལས་གཞི་དང་སྨན་སྦྱོར། འཛིན་སྐྱོང་སོགས་ངྷ་ས་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ག་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེའི་ཡན་ལག་ཅིག་འཛུཊ་འཆར་ཡོད། ལས་འཆར་དེར་ས་ཆ་ཨེ་ཀ་ ༡༠ ཞུས་ཏེ་མཐོ་སློབ་ལ་ཨེ་ཀ་ ༣ དང་། འཛིན་སྐྱོང་ལ་ཨེ་ཀ་ ༢ ། སྨན་སྦྱོར་ལ་ཨེ་ཀ་ ༣ ། ལས་ཤག་ལ་ཨེ་ཀ་ ༢ བཅས་བགོས་ཏེ་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱ་འཆར་ཡོད། ཤར་ཕྱོགས་ཁུལ་གྱི་ཀ་རྡོར་སྒང་གསུམ་དང་འབྲས་ལྗོངས། འབུམ་སྡེ་ལ་བཅས་ལ་དམིགས་ཏེ་ས་ལི་སྒར་དུ་སྨན་སྦྱོར་དང་སྨན་སྦྱོར་གཙང་མ་བཟོ་བའི་ལས་གཞི་དང་། ཅོན་ཏ་རར་སྨན་སྦྱོར་དང་ཟབ་སྦྱོང་། ལས་ཤག་གསར་འཛུཊ་བཅས་བྱ་འཆར་ཡོད། བལ་ཡུལ་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ཚོང་ལས་དེབ་སྐྱེལ་ཐོག་དཀའ་ངལ་ཡོད་སྟབས་ས་ལི་སྒར་དུ་འཛུཊ་འཆར་ཡོད་པ་དེའི་ཁྱབ་ཁོངས་འདྲ་བོ་རེད། འབྲུག་གི་མཐའ་མཚམས་སུ་སྨན་སྦྱོར་ཁང་ཞིག་རྒྱག་འཆར་ཡོད།
དྲི་བ། སྨན་ཁང་དང་མཐོ་སློབ་གཉིས་ཀའི་ལས་གཞི་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་བ་ཡིན་ན། སློབ་མ་བསྡུ་ཕྱོགས་དང་སློབ་ཡུན་སོགས་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་སྲིད་དམ།
ལན། ཉེ་ཆར་ས་ཁྲ་བཟོ་མཁན་དང་ང་ཚོ་མི་གསུམ་སོང་སྟེ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་སློབ་གྱི་མི་སྣ་དང་མཉམ་དུ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་པ་ཡིན། ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་ང་ཚོས་ས་ཆ་རྩིས་བླངས་ཏེ་ཨར་ལས་མགོ་འཛུགས་བྱ་འཆར་ཡོད། ད་ཆར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཐོ་སློབ་དེ་མའེ་སོར་མཐོ་སློབ་(Mysore University) ཀྱི་ངོས་འཛིན་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་ཡང་ཏཱ་ལ་བླ་མའི་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ཁོངས་ལ་འཛུལ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད། དེ་ལྟར་བྱས་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པར་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ལག་ཁྱེར་དང་ལས་ཀ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཁྱད་པ་འགྲོ་གི་རེད། མ་འོངས་པར་ལོ་རེར་སློབ་མ་ ༦༠ རེ་བསྡུས་ཏེ། ལོ་ ༦ རིང་སློབ་སྦྱོང་དང་ལོ་གཅིག་རིང་ཉམས་མྱོང་གསོག་སྒྲུབ་བཅས་ཁྱོན་ལོ་ ༧ རིང་སློབ་སྦྱོང་བྱས་རྗེས་སྨན་པ་བཀའ་བཅུ་བ་ (BA) གནས་རིམ་ཐོན་གྱི་ཡོད། ཐོག་མའི་ལོ་གཅིག་རིང་རིག་གནས་དང་ཚན་རིག དབྱིན་ཡིག རྒྱ་སྐད་བཅས་ཡོད་ལ། རྩིས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ནང་ལོ་རེར་སློབ་མ་ ༢༠ བསྡུ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད།
དྲི་བ། བྷིང་ལོར་གྱི་ལས་གཞི་དེ་ག་དུས་མགོ་འཛུགས་བྱེད་འཆར་ཡོད་པ་དང་། མ་འོངས་པར་ག་དུས་ཤིག་ལ་འཛུཊ་སྐྲུན་ཡོངས་འགྲུབ་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད་དམ།
ལན། བྷིང་ལོར་མཐོ་སློབ་གྲུབ་རྗེས་ངྷ་རམ་ས་ལའི་མཐོ་སློབ་ཆ་ཚང་གནས་སྤོར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོར་ད་ལྟའི་ས་ཆ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས། ཕྱི་ཟླ་ ༧ པ་ནས་ང་ཚོས་ས་ཆ་བདམས་རྗེས། ཐོག་མར་ལས་ཤག་བརྒྱབ་སྟེ་ལས་བྱེད་བསྡད་ཆོག་པ་བཟོ་རྒྱུ་དང་། དེ་ནས་ཡིག་ཚང་བཙུགས་རྗེས་དཔེ་དེབ་ཞིབ་འཇུག་དང་དཔར་བསྐྲུན་སྡེ་ཚན། ཉམས་ཞིབ་པའི་ལས་རིགས་ཁག་ཅིག་རིམ་པས་སྤར་རྒྱུ་དང་། མཐོ་སློབ་ད་ལྟ་སྐབས་ ༡༨ འགྲོ་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་ ༡༩ ཚུར་བསྡུ་བའི་དུས་སུ་བསླེབས་ཡོད་སྟབས། སྐབས་ ༢༠ པ་དེ་བྷིང་ལོར་དུ་ཚུགས་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད།
དྲི་བ། སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ད་ལྟའི་བསླབ་གཞི་དང་། ད་ཡོད་སྨན་པ་དང་དགེ་རྒན་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གནས་ཚད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ཐད་འཆར་གཞི་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ང་ཚོས་དམིགས་ཡུལ་ལོ་རིམ་བཞི་བ་ནས་བཟུང་ཉམས་ཞིབ་ཐོག་ཕྱིན་ཏེ། རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐད་ད་ལྟ་ནས་མགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་འབྲི་རྩལ་དང་ཡིག་བསྒྱུར་ཐོག་ཡག་པོ་ཡོད་མཁན་དགེ་རྒན་བྱ་འདོད་པ་རྣམས་དེའི་ཐོག་འབད་པ་བྱ་རྒྱུ་དང་། སྨན་སྦྱོར་ནང་ཡོད་མཁན་ཚོ་སྨན་སྦྱོར་རང་གི་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་སྤྲད་དེ་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཐོག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་འཆར་ཡོད། སོ་སོའི་འདོད་པ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པར་ལམ་ཁ་ཞིག་བདམས་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་རེད། ང་ཚོའི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ཨེམ་ཆི་རྒན་པ་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུའི་ཐད་ནས་བོད་ནང་ཨམ་ཆི་རྒན་པ་རེ་གཉིས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་པ་ཞིག་བརྒྱུད་དེ་ཚུར་གདན་འདྲེན་ཞུ་ཐུབ་ན་བསམ་སྟེ་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། སྔོན་མ་བླ་སྨན་དེ་འདྲ་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་ནང་ཨེམ་ཆི་ཡེ་ཤེས་དོན་ལྡན་མ་གཏོགས་ཡོད་མ་རེད། ཁོང་དགུང་ལོ་བགྲེས་པོ་རེད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དུ་ཕེབས་རྗེས་དེ་སྔའི་ཁྲིམས་སྒྲིག་དང་འགྲོ་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་ཡོད་ཚུལ་འདུག་པའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་གནང་རོཊ།
ལན། སྒྲིག་གཞིར་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་སྔའི་སྒྲིག་གཞིར་ལག་ལེན་ཁྱད་མཚར་དེ་འདྲ་བསྟར་ཏེ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འཛིན་སྐྱོང་ལ་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཆགས་འདུག སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཨེམ་ཆི་ཚོས་སྨན་ཉོ་ཆོག་སྟབས། ཨེམ་ཆི་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྨན་འདི་ནས་ཉོས་ཏེ་ཉིན་བཅུ་གྲངས་རེར་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཕྱིན། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ནད་པར་བལྟས་ན་ཡོང་འབབ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས། ཡང་བསྐྱར་ཚུར་ཡོང་སྟེ་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་རྗེས་སྨན་ཉོས་ཏེ་ཕར་ཕྱིན་པ་དེ་འདྲ་གང་འཚམ་བྱུང་འདུག སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་དགེ་རྒན་རེ་ཟུང་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ་སློབ་མ་ཚོར་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་མཁན་མེད་པར་གཡུག་བཞག་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག དགེ་རྒན་ཚོ་སློབ་གྲྭ་གཞན་པ་ལྟར་དགུན་ཁའི་ཟླ་གཉིས་རིང་ཕོགས་ཡོད་གུང་གསེང་རེད། སློབ་གྲྭ་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། སྒྲིག་གཞིའི་ནང་ཆོག་གི་ཡོད་ཅེས་ཨེམ་ཆི་ཙམ་མིན་པར་དགེ་རྒན་ཚོ་ཡང་ཕྱིན་ཏེ་ངན་པ་ལངས་ཤོར་གཅིག་བྱས་འདུག གནས་ཚུལ་དེའི་རིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཀག་ཡོད། ང་སྨན་རྩིས་ཁང་ནང་ཡོང་རྗེས་ལྷོ་ཕྱོགས་སྨན་ཁང་ཁག་དུ་ཕྱིན་སྐབས། སྨན་སྣ་ཁ་བཞི་ལྔ་རེ་ཆད་མེད་པའི་སྨན་ཁང་ཧ་ལམ་མི་འདུག དབུས་ནས་ས་གནས་ལ་སྨན་བཏང་སྟེ་ཉིན་ཤས་ལས་མ་ཕྱིན་པར་སྨན་རྫོགས་འདུག
དྲི་བ། ཉིད་ཀྱིས་སྨན་རྩིས་འགན་འཛིན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་རིང་། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལས་དོན་ཐོག་སྐྱོན་གཙོ་བོ་ག་རེ་མཐོང་གི་འདུག་གམ།
ལན། སྨན་རྩིས་ཁང་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་རང་ཁ་རང་གསོ་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་འདུ་འགོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་རེད། གླ་ཕོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་སྨན་རྩིས་ཁང་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ལ་མ་སྦར་བར། སྒང་ནས་ཨེམ་ཆི་རེད་ཅེས་ཆེན་པོ་སྤར་བ་ཡིན་ན། འོག་གི་ལས་བྱེད་ཚོའི་སེམས་ཤུཊ་ཆགས་ཏེ་ལས་ཀ་ཡག་པོ་ཡོང་གི་མ་རེད། སྒང་ནས་ཀླད་པ་ག་ཚོད་ཡོད་ཀྱང་འོག་ནས་ཡག་པོ་མ་བྱུང་ན་འགུལ་སྐྱོད་ཐེབས་ཐུབ་ཀི་མ་རེད། དེར་བརྟེན། འཐོབ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ཚང་མར་སྤར་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། གཞན། དེང་སང་ཨེམ་ཆིས་སྨན་འཁྱེར་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་དང་ནད་པར་གང་འདོད་དུ་ལྟ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་བཟོས་ཡོད། འགྲོ་མཁན་ཡོད་ཚེ་སྨན་རྐུ་མ་བརྒྱབ་པ་དང་ས་གནས་སྨན་ཁང་སོགས་ནས་ཐབས་ཤེས་བྱེད་རྒྱུ་ལས། སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་འཛིན་བཟོ་བའི་ལུགས་སྲོལ་མེད་པ་བཟོས་ཡོད། ཡིན་ནའང་། ཨེམ་ཆི་ཟུར་པ་ཚོར་ང་ཚོས་སྡེབ་ཚོང་བྱེད་ས་ནས་བཙོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
གང་ལྟར། དབྱིན་ཡིག་ནང་(Conflict interest) གཞུང་གི་ལས་ཀ་དང་སྒེར་གྱི་བྱེད་ཕྱོགས་གཉིས་འགལ་ཟླ་མ་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག ཕྱི་རྒྱལ་ལ་མཚོན་ན་དེའི་རིགས་ལ་ཧ་ཅང་དམ་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ཡོད་པ་ལས་མེད་པ་དྲག་གི་རེད། མ་མཐར་ཡང་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་ཐག་ཐག་འདུག་གི་རེད། དེ་སྔ་ཡང་ཨེམ་ཆི་དང་། རྩིས་པ་དེ་འདྲ་ལོ་ལྔའི་རིང་གནས་རིམ་འཕར་རྒྱུ་མེད་པ་བཟོས་པ་དང་དངུལ་གྱི་ཉེས་ཆད་བཏང་བའི་རིགས་མང་པོ་འདུག དེ་དག་ཉེས་ཆད་ཡང་པོ་རེད། ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་དགོས་ཚེ་མང་པོ་ཞིག་གཏོང་དགོས་ཆགས་ཀྱི་འདུག མང་ཆེ་བ་རྩིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གྲ་མ་འགྲིག་པ་དེ་འདྲ་རེད། ནད་པ་མང་པོ་མེད་ཀྱང་། ནད་པ་མང་པོའི་མིང་བྲིས་ཏེ་ཟླ་བ་གསུམ་རེའི་སྨན་སྤྲད་ཡོད་མདོག་མདོག་བྱས་པ་དེ་ར་འཕྲོད་པ་ཡིན་ན་ཉེས་པ་ཧ་ལས་པའི་ཆེན་པོ་རེད།
དྲི་བ། སྨན་རྩིས་ཁང་གི་རིན་ཆེན་རིལ་བུའི་ཐོག་གླེང་སློང་མང་པོ་འདུག ཁ་ཤས་ཀྱིས་རིན་ཆེན་རིལ་བུ་མང་པོས་ཚོང་རྒྱག་གི་འདུག ནད་པ་ཁ་ཤས་ལ་དགོས་གལ་ཆེ་ཡང་རག་གི་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་འདུག་པ་དེ་ག་རེ་ཡིན་ནམ།
ལན། སྔོན་མ་སྨན་ཚོང་རྒྱག་མཁན་དང་ཨེམ་ཆི་སྒེར་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྨན་མང་པོ་ཉོས་ཏེ་མང་ཚོགས་ལ་སྨན་མ་འདང་བའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་རིན་ཆེན་རིལ་བུ་ལ་མཚོན་ན། ནད་པའི་ཆེད་དུ་རིན་ཆེན་རིལ་བུ་གང་འདྲ་ཞིག་སྤྲོད་མིན་ཨེམ་ཆི་ལ་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་དབང་ཆ་ཡོད་པ་རེད། ནད་པའི་ཆེད་དུ་སྨན་མ་སྤྲོད་རྩ་བ་ནས་ལབ་ཡོད་པ་མ་རེད། ནད་པའི་ཁྲོད་དུ་བདུན་ཕྲག་རེ་རེ་བཞིན་རིན་ཆེན་རིལ་བུ་ཟ་དགོས་མཁན་ཡོད་ཀྱང་འཛིན་སྐྱོང་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཨེམ་ཆི་ཁག་ཅིག་གིས་འཛིན་སྐྱོང་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མདོག་མདོག་བྱས་འདུག ང་འདིར་བསླེབས་རྗེས་ངས་སྨན་སྦྱིན་དེ་ཉིན་བཅུའི་སྨན་གྱིས་དྲག་གི་མེད་པར་ཟླ་བ་གཅིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན། ཟླ་གཅིག་གི་སྨན་སྦྱིན་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་བཤད་ཡོད་ལ། རྒན་ཁོག་ཚོར་སྨན་སྦྱིན་ལོ་ ༧༠ ནས་ ༦༥ ཕབ་ཡོད། ཉམ་ཐག་ལ་སྨན་སྦྱིན་སྤྲོད་རྒྱུ་གཞིས་མགོ་དང་བདེ་དོན་གྱི་ཡིག་ཆ་རྩ་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཡིན་ནའང་། སྨན་ཁང་ནས་སྨན་ཉོ་རྒྱུ་ཏོག་ཙམ་དམ་དུ་སོང་ཡོད། ཉོ་མཁན་ཞིག་ལ་མང་པོ་སྤྲད་པ་ཡིན་ན་སྨན་རྩས་ཁང་ལ་སྨན་ཆད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། བོད་ནང་དང་བལ་ཡུལ་སོགས་སུ་ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་ཡིན་ཟེར་བའི་རིན་ཆེན་རིལ་བུ་སོགས་སྨན་རྫུན་མ་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པའི་སྐོར་མཁྱེན་རྟོགས་ཡོད་དམ།
ལན། ད་ལྟ་རིན་ཆེན་རིལ་བུ་ཁག་ཅིག་རྫུན་མ་འཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་ང་ཚོས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོའི་སྨན་རྩིས་ཁང་གིས་བཟོས་པ་ལས་མང་ཞིག་བལ་ཡུལ་དང་མོ་སུ་ཁོ། ཧོང་ཀོང་། ལྷ་ས། ཨ་མདོ་ཁུལ་བཅས་སུ་བཟོས་འདུག བཟོ་སྟངས་དང་ཕྱིའི་རྣམ་པ་ང་ཚོའི་དེ་དང་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་རེད། གཅིག་དེ་རྒྱ་གར་ནང་མེད་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག ཚོང་པ་ཚོས་སྨན་རྩིས་ཁང་ལ་དམིཊ་བསལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་མདོག་མདོག་གི་སྐྱག་རྫུན་བཤད་དེ་སྨན་རྫུན་མ་མང་པོ་བཙོང་འདུག སྔོན་མ་སྤོས་དཀར་ཡོད་དུས་ནག་ཚོང་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་རེད། བཟོ་བྱེད་ཀྱི་འཕྲུལ་འཁོར་ཐའེ་ཝན་ནས་ཉོས་ཏེ་ཆ་ཚང་གཅིག་པ་གཅིག་ཀྱང་བཟོས་འདུག རྒྱ་གར་ནང་ལྡི་ལི་དང་སྒང་ཏོག ཀ་སྤུག་བཅས་སུ་བསང་དང་སྤོས་རྫུན་མ་མང་པོ་ཞིག་བཙོང་གི་འདུག
དྲི་བ། མ་འོངས་པར་བོད་སྨན་རྫུན་མ་ཡོང་བཞིན་པ་དག་འགོག་ཐབས་དང་། དེའི་ཐད་དམིཊ་བསལ་གྱི་ལས་འཆར་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ད་ཆར་སྨན་རྩིས་ཁང་མ་ཡིན་པའི་སྨན་བཟོ་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཁ་ཤས་ཀྱིས་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ཏེ་ཚད་ལྡན་བཟོས་ཏེ་ཨེམ་ཆི་མང་པོས་ངོས་ལེན་ཡོད་པ་དེ་འདྲ་ཡང་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་མིང་དང་ཚོང་རྟགས་བེད་སྤྱོད་བཏང་སྟེ་རྫུན་མ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་དག་ང་ཚོས་འགོག་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོའི་ཚོང་རྟགས་དང་མིང་དེ་འགྲོ་སོང་བཏང་སྟེ་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པ་རེད། དེའི་རིགས་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། ངྷ་རམ་ས་ལའི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡིན་ཟེར་ནས་རིན་ཆེན་རིལ་བའི་འཚོང་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་མང་ཆེ་བ་རྫུན་མ་རེད། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་གནང་རོགས། ང་ཚོས་དེ་དག་གི་འབྱུང་ཁུངས་དང་། དམ་དྲག་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་མིན་ཐོག་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མ་འོངས་པར་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་སྨན་གཞན་དང་མ་འདྲ་བ་བཟོ་འཆར་ཡོད། དེ་བཟོ་བར་དུས་ནས་དུས་སུ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ད་ཆར་དབུས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་དེ་འདྲ་འཛུཊ་འཆར་ཡོད་དམ།
ལན། ད་ཆར་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ཁྱོན་ལས་བྱེད་ ༥༠༠ ལྷག་དང་། ས་གནས་ཁག་ཏུ་སྨན་ཁང་ཆེ་ཆུང་ ༥༦ ། དབུས་ས་གཉིས་སུ་སྨན་པ་ ༡༣༡ བཅས་ཡོད་པ་རེད། སྔར་ལོ་ནས་བཟུང་ང་སྐོར་སྐྱོད་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན། སྐོར་སྐྱོད་རེ་རེ་འགྲོ་སྐབས་གནས་ཚུལ་གསར་བ་རེ་རེ་ཡོང་གི་འདུག ཐེངས་ཁ་ཤས་རིང་སྐོར་སྐྱོད་བྱས་པ་དང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་དང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་སོགས་གནང་སྟེ་ད་ལྟ་ཡག་པོ་ཆགས་ཡོད། ད་ལོ་ནས་བཟུང་ལོ་འཁོར་དུས་དྲན་སོགས་དབུས་ཁོ་ན་མིན་པར། ས་གནས་ཁག་སོ་སོའི་ནང་སྲུང་གཙི་གནང་གི་ཡོད་ལ། ཉིན་དེར་སྨན་སྦྱིན་དང་ལས་གཞི་ཁག་ཅིག་སྤེལ་གྱི་ཡོད། ས་གནས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཚོར་སེམས་ཤུགས་འཕར་རྒྱུ་དང་ཁོང་ཚོས་ལས་ཀ་བྱས་དང་མ་བྱས་ཧ་གོ་ཡོང་གི་རེད་བསམ་པ་ཞིག་བཟོས་ཡོད། མ་འོངས་པར་ཇེ་ཡེ་པུ་དང་ཕ་ཌི་ནཱ། གྷོ་ཝ་ཌི། ཅན་གྷི་སྒར་བཅས་སུ་གསར་འཛུགས་བྱ་འཆར་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
༼བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚགས་པར་ལས་འདིར་བཀོད།༽
༼སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ཨེམ་ཆི་ཚོས་སྨན་ཉོ་ཆོག་སྟབས། ཨེམ་ཆི་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྨན་འདི་ནས་ཉོས་ཏེ་ཉིན་བཅུ་གྲངས་རེར་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཕྱིན། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ནད་པར་བལྟས་ན་ཡོང་འབབ་ཆེན་པོ་ཡོད་སྟབས། ཡང་བསྐྱར་ཚུར་ཡོང་སྟེ་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་རྗེས་སྨན་ཉོས་ཏེ་ཕར་ཕྱིན་པ་དེ་འདྲ་གང་འཚམ་བྱུང་འདུག སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་དགེ་རྒན་རེ་ཟུང་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ་སློབ་མ་ཚོར་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་མཁན་མེད་པར་གཡུག་བཞག་པའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག དགེ་རྒན་ཚོ་སློབ་གྲྭ་གཞན་པ་ལྟར་དགུན་ཁའི་ཟླ་གཉིས་རིང་ཕོགས་ཡོད་གུང་གསེང་རེད། སློབ་གྲྭ་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། སྒྲིག་གཞིའི་ནང་ཆོག་གི་ཡོད་ཅེས་ཨེམ་ཆི་ཙམ་མིན་པར་དགེ་རྒན་ཚོ་ཡང་ཕྱིན་ཏེ་ངན་པ་ལངས་ཤོར་གཅིག་བྱས་འདུག གནས་ཚུལ་དེའི་རིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཀག་ཡོད། ༽དངོས་གནས་འགན་འཛིན་མཆོག་ནས་གནད་དོན་མང་པོ་རྒྱུས་ལོན་དང་། ཐག་གཅོད་ནན་མོ་གནང་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་འདུག ད་དུང་མུ་མཐུད་ཕྱག་ལས་རླབས་ཆེན་གནང་རོགས།
གཞུང་གི་ལས་ཀ་ཟེར་ན་ཏག་ཏག་ཅིག་འགྲིག་བསྡད་ཡོད་མ་རེད།
ད་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཀ་ཟེར་ན་ཏག་ཏག་ཡོད་རེད།
ང་ཚོར་སྒྲིག་འཛུགས་ཡོད་པ་ལས་གཞུང་ཡོད་མ་རེད།
གཞུང་མེད་པར་གཞུང་གི་ལས་ཀ་ཞིག་གང་ན་ཡོད།
འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ལགས། ཁྱེད་རང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་དུ་ཕེབས་རྗེས་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་འཛིན་སྐྱོང་དང་ལས་བྱེད་དག་གི་གསོལ་ཕོགས། དེ་བཞིན་ས་གནས་སྨན་ཁང་ཁག་ཚགས་ཚུད་སོགས་གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་ཐོས་པས་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱུང་སོང་། ཡིན་ནའང་གནས་ཚུལ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་བཟང་ཕྱོགས་ངན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་གནས་ཚུལ་ཡོད་པ་གཞིར་བཟུང་། དབུས་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་རེ་ཟུང་དང་ནང་ཁུལ་མ་མཐུན་པ་བྱུང་སྟེ་ལས་བྱེད་དང་སྨན་པ་འགའ་རེ་འཛྀན་སྐྱོང་གིས་རྩ་དགོངས་ལ་བཏང་བ་དང་རང་འགུལ་གྱིས་རྩ་དགོངས་ཞུས་པ། ས་གནས་སྨན་ཁང་ཁག་རེ་ཟུང་ནང་དངུལ་དངོས་ཀྱི་རྙོག་གླེང་བྱུང་བ་དང་སྨན་གྱི་འགྲོ་རྒྱུག་ཐོག་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་སོགས་བྱུང་གི་ཡོད་པ་མཐོང་ཐོས་འདུག
ལས་དོན་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་དཀའ་ངལ་ཡོད་ཡོད་པ་ཡིན་པ་སོང་ཙང་དྲང་བདེན་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ། ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ། ག་གོར་འཐུས་ཤོར་མེད་པ་གནང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་རེད།