ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལོར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མར་འཛུགས་སྐབས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་པོ་བཀྲེས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་དགེ་བྱེད་ལགས་སུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བྱུང་རིམ་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ ༡༩༧༠ ལོར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་མར་འཛུགས་སྐབས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་པོ་དེ་གནང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་དགོས་པ་དམིགས་ཡུལ་གང་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་གཞོན་ལྷན་བཙུགས་པ་རེད།
ལན། དྲི་བ་འདི་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད། མ་གཞི་ལོ་ ༤༠ ཙམ་གྱི་གོང་གི་གནས་ཚུལ་རེད་དེ། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་འཛུགས་མཁན་གཙོ་བོ་ངའི་རོགས་པ་ཚོ་རེད། རྒྱ་རི་རིན་པོ་ཆེ་དང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ། སྐུ་ངོ་བསོད་ནམས་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་སོགས་རེད། ཁོང་ཚོ་སྲིད་དོན་ཐོག་དངོས་གནས་དོ་སྣང་ཡོད་པ་དང་། གནད་འགག་མཁྱེན་མཁན་དེ་འདྲ་རེད། སྐུ་འདུན་དང་སྐྱབས་བཅོལ་བོད་མི་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་ཏེ་ ༩ ཙམ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དེང་དུས་དང་མཐུན་པ། བོད་མི་ཚང་མས་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་སྲིད་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ལོ་གཞོན་པའི་ནང་སྲིད་དོན་གྱི་གནས་ཚུལ་མཁྱེན་པ་དང་དེ་འདྲའི་ཐོག་ལ་ཤུགས་རྒྱག་སའི་སྡིངས་ཆ་ཞིག་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་མཐོང་སྟེ། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་འདི་སྲིད་དོན་རང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ལ་དམིགས་ཡུལ་བཟུང་སྟེ་བཙུགས་པ་རེད། འདིའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང་། ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་དབྱེ་བ་རྩ་བ་ནས་མེད་པར་བོད་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་རང་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་རེད།
སྐབས་དེར་བསམ་བློའི་ནང་ཤུགས་ཆེན་པོ་ག་རེ་ཡོད་རེད་ཟེར་ན་རྒྱ་མི་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུ་དེ་རེད། གཙོ་བོ་བོད་རང་བཙན་བསྒྲུབ་རྒྱུར་ལས་འགུལ་ག་རེ་བྱ་དགོས་ན་བྱེད་རྒྱུ་དང་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་གཞིའི་ཐོག་ཤར་སྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་དེ་རེད། སྐབས་དེར་ང་རང་གི་ཚོར་སྣང་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ། གཞོན་ནུ་བཙུགས་ཏེ་ང་ཚོས་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་དང་འོས་འདེམས་བྱེད་སྟངས་སོགས་ལས་ཀ་བྱེད་སྟངས་དངོས་གནས་དྲང་གནས་བོད་མིའི་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ནང་ལ་ང་ཚོར་དམངས་གཙོའི་འགྲོ་སྟངས་ཤུགས་ཆེན་པོ་དང་ཡག་པོ་ཡོང་གི་འདུག་གྭ་བསམ་པའི་སྤོབས་པ་བྱུང་། ང་རང་ཚོགས་གཙོ་དང་པོ་རེད། རྗེས་ནས་ཚོགས་གཙོ་དང་རྒྱུན་ལས་ལ་ཕེབས་མཁན་ཚོའི་གཟིགས་མཐོང་དང་ལས་འགུལ་རིགས་དངོས་གནས་ང་ཚོ་ལས་ལྷག་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱུང་སོང་བསམ་བསྡད་ཡོད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་གཞོན་ལྷན་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ངོ་བོའི་སྟེང་བཙུགས་པ་རེད་གསུངས་སོང་། གཞོན་ནུའི་ཚོགས་གཙོ་རེ་ཟུང་དང་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་འགའ་རེས་གཞོན་ནུ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་མིན་པར་ལས་འགུལ་ཚོགས་པ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་དོན་གང་ཡིན་ནམ།
ལན། རྗེས་སུ་གཞོན་ལྷན་གྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་མཁན་ཚོས་འགྲེལ་བཤད་ག་རེ་སྐྱོན་ཡོད་མེད་མི་ཤེས། དང་པོ་བཙུགས་པའི་སྐབས་སུ་ངས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་རང་ཡིན་པ་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། སྲིད་དོན་ཐོག་ལ་བོད་རིགས་གཞོན་ནུ་ཚོ་ལ་ལྷག་པར་དུ་སློབ་གསོ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་འདུག དེ་བར་ལམ་ལོ་ ༩ ཙམ་རིང་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་འཐུས་ཤོར་འགྲོ་གྲབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག ད་བོད་སྤྱི་བའི་དོན་དུ་ལས་ཀ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ན་བྱིངས་ཀྱི་བསམ་བློའི་ནང་ལ་སྲིད་དོན་གྱི་ཐོག་ནས་དམིགས་ཡུལ་འདི་འདྲ་ཞིག་འཛིན་དགོས་རེད་ཅེས་ལམ་སྟོན་ཞིག་བྱ་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཁག་པོ་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་བཙུགས་པ་ཞིག་རེད། སྐབས་དེར་ང་རང་ཙམ་མ་ཟད་ཚོགས་མི་རོགས་པ་གཞན་པ་ཚོའི་བསམ་བློའི་ནང་ལའང་སྲིད་དོན་རང་གི་ངོ་བོའི་ཐོག་བཙུགས་པ་རེད་བསམ་གྱི་ཡོད། མ་ཟད་རྗེས་སུ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རང་གིས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་རང་ནང་ལ་ཡང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ལྟ་བ་འདྲ་མི་འདྲ་བཙུགས་ན་ཡག་པོ་འདུག་གཱ་ཅེས་བཀའ་སློབ་གནང་པ་རེད། ཐ་ན་གུང་ཁྲན་གྱི་ལྟ་བ་ཡོད་མཁན་དེ་འདྲ་ཡོང་ན་འགྲིག་གི་འདུག་གཱ་ཅེས་བཀའ་སློབ་གནང་ནས་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཀྱང་ཚོགས་པ་རེད། གྲུབ་འབྲས་ཡག་པོ་ཐོན་མ་སོང་། ཡིན་ནའང་། རྗེས་སུ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཡིན་ཡང་གཞུང་དང་མཉམ་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་དུས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་ཡོད་རྒྱུ་རེད་དྲན་གྱི་འདུག དེའི་ཆ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་རྣམ་པ་འདྲ་བོ་བསྟན་མེད་འགྲོ་དྲན་གིས།
དྲི་བ། གཞོན་ལྷན་སྒྲིག་གཞིའི་དོན་ཚན་དང་པོའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་བཞིན་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བ་ཞིག་དང་། དོན་ཚན་བཞི་བའི་ནང་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཟེར་པ་གཉིས་ཐོག་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད།
ལན། གཞོན་ལྷན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་འགྱུར་བ་གཏོང་མིན་ཐད་མང་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་བསྡུར་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ། དམིགས་ཡུལ་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་མེད་པ་ཡིན་ནའང་ག་རེ་ཡིན་ན་བྱེད་སྟངས་ཡོད་རེད། དཔེར་ན་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་གཞུང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྟེང་ཕེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསལ་བཤད་གནང་། གཞོན་ནུ་ད་ལྟའི་བར་དང་མུ་མཐུད་རང་བཙན་ཐོག་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་ལབ་ན། རྩོད་སྟངས་དང་ལས་ཀ་ལས་འགུལ་སྤེལ་སྟངས་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ཅིག་མིན་ཅིག་གདོང་ཐུག་ཟེར་ན་མི་འདུག མ་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་བྱེད་དགོས་པ་མ་རེད། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། སྤྱི་བའི་ཐོག་ལ་གང་འདྲ་ཡོང་གི་འདུག སྤྱི་བའི་ཐོག་ལ་ཡག་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་ན་ག་རེ་ཡིན་ན་དེ་གཞིར་བཟུང་གིས་འགྲོ་དགོས། དེ་བཞིན། སོ་སོའི་བསམ་བློའི་ནང་དེ་འགྲིག་གི་ཡོད། དེ་བྱེད་ན་མ་གཏོགས་ཡོང་གི་མ་རེད་བསམ་པ་ཡོད་ཀྱང་། སྤྱི་བ་ལ་གནོད་ཀྱི་ཡོད་ན་དེ་ལ་དཔག་པའི་བྱེད་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་རེད་དྲན་གྱི་ཡོད།
དྲི་བ། འདས་པའི་ལོ་ ༤༠ ལྷག་རིང་གི་གཞོན་ལྷན་གྱི་ནོར་འཁྲུག་ཆེ་ཤོས་གང་དག་དང་། གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་ལས་དོན་ཟེར་ན་འདྲ་གྲུབ་འབྲས་ཆེ་ཤོས་ག་རེ་མཐོང་གི་ཡོད།
ལན། ཞིབ་ཕྲ་ཞུ་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་མོད། ངའི་བསམ་པར་ང་ཚོའི་རྗེས་ལ་གཞོན་ནུའི་ཕྱག་ལས་མང་ཆེ་བ་དངོས་གནས་དྲང་གནས་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་ཡག་པོ་བྱུང་སོང་བསམ་གྱི་ཡོད་། ལས་དོན་གྲུབ་འབྲས་ཡག་ཐག་ཆོད་ཐོན་པ་ཡིན་ནའང་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་རེད། བོད་སྤྱི་བའི་ཆེད་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་དུས་སྤྱི་དོན་ལས་ཀ་མང་པོ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ལྟ་གི་ལྟ་གི་བྱེད་དགོས་པ་རེད། དཔེར་ན། གཞོན་ལྷན་ཚོགས་མི་ཚོས་བསམ་ཚུལ་བཏོན་ནས། གཞོན་ནུའི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་པ་ཡིན་ན། དེ་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ནང་བཞིན་འགྲོ་དགོས་རེད་དྲན་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་དེ་ཡིན། བྱེད་ཕྱོགས་དེ་མཁས་པོ་བྱུང་ཡོད་ན། གཞོན་ནུའི་དམིགས་ཡུལ་རང་འཇག་ཐོག་བོད་སྤྱི་བའི་དོན་ལ་མ་གནོད་པའི་ལས་འགུལ་ཏན་ཏན་སྤེལ་ཐུབ་ངེས་རེད་དྲན་གྱི་ཡོད། ལས་ཀ་ག་རེ་ཡིན་ན་བྱེད་སྟངས་ལ་ཁྱད་པར་ཞེ་དྲག་ཡོད་རེད།
དྲི་བ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་གཞོན་ནུའི་ལངས་ཕྱོགས་ཐོག་གླེང་སློང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེ་ཉེ་ལམ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ས་ལི་སྒར་དང་སུད་སི་བཅས་སུ་བཀའ་སློབ་གནང་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་དེར་བསམ་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད།
ལན། ངས་ཆབ་སྲིད་ལ་དོན་སྣང་མ་བྱས་པར་ལོ་མང་པོ་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས་ཞིབ་ཕྲ་ཧ་གོ་མ་སོང་། ལྷག་པར་དུ་བར་ལམ་གྱི་གནས་ཚུལ་ལ་དེ་ཙམ་དོ་སྣང་བྱ་རྒྱུ་མ་བྱུང་མོད། ངའི་བསམ་ཚུལ་སྙིང་པོ་དེ་ག་རང་ཡིན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་རང་བཙན་རྩོད་རྒྱུ་ཡོད་མ་རེད་གསུངས་མེད་པཱ། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྟེང་འགྲོ་དགོས་པའི་སྐོར་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཐེངས་མང་པོ་གནང་ཡོད་རེད། ད་རེབ་ཙམ་མ་རེད། གཞོན་ནུའི་རང་བཙན་དམིགས་ཡུལ་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུ་ཡོད་མ་རེད། གཙོ་བོ་བྱེད་སྟངས་མཁས་པོ་མ་བྱུང་པས་རེད་མ་གཏོགས་ཐབས་ཤེས་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ལས་འགུལ་རིགས་དགོངས་པ་དཀྲུག་མ་དགོས་པར་བྱེད་ཐབས་ཏན་ཏན་ཡོད་རེད། དེ་མ་བྱུང་པ་ནི་ཏོག་ཙམ་ནོར་བ་རེད་དྲན་བསྡད་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་བོད་སྤྱི་བའི་དོན་དུ་གནོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས་སྐུ་འདུན་ལ་ཐུགས་འགལ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འགྲོ་གི་མ་རེད། སྐུ་མདུན་ལ་མཚན་སྨད་ཞུས་པའི་བཟོ་འདྲ་བོ་དེ་འདྲ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་གཞོན་ནུའི་ནུས་ཤུགས་ཆགས་འགྲོ་པ་རེད། དེ་ཧ་ཅང་ཕངས་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ད་ཁ་གཏད་གཅོག་ས་དེར་གཅོག་མ་ཐུབ་པར་ནང་ཁུལ་ནས་མགོ་འཁོར་བསྡད་ན། བར་ལམ་དེ་འདྲ་བོ་ཞིག་ཆགས་སོང་། དཔེ་མི་སྲིད་པའི་ཐབས་སྐྱོ་བོ་རེད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་གཞོན་ནུའི་ལངས་ཕྱོགས་རང་བཙན་བཟུང་པ་དེ་འགྲིག་བསྡད་པ་དང་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ནོར་ཡོད་པ་ཞིག་གསུངས་པ་དེའི་ནོར་འཁྲུལ་གང་དག་མཐོང་ཡོད་དམ།
ལན། གཞན་ཞུ་ཡ་མི་འདུག་མོད། བར་ལམ་ཞིག་ནས་གཞོན་ནུའི་ནང་ཁུལ་མ་འཆམ་པ་ཞིག་བྱུང་པ་དེ་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་བློ་ཕམ་བྱུང་སོང་། དེས་གཞོན་ནུའི་མཐོང་དང་ནུས་པར་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བྱས་སོང་བསམ་གྱི་ཡོད། དེ་ལས་སྡུག་པ་ཞིག་ལ་བར་ལམ་ནས་སྐུ་འདུན་གྱི་དགོངས་པར་འགལ་བ་རེད་ཟེར་བ་སོགས་གླེང་སློང་མང་པོ་བྱུང་བ་རེད། དེ་སྤྱི་བའི་ཐོག་ནས་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བྱུང་རེད་དྲན་བསྡད་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། བོད་པའི་ཐོག་ལ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ལྷག་པའི་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཞིག་མེད་དུས། ཁོང་གི་དགོངས་པར་འགལ་རྒྱུ་དང་དགོངས་པ་དཀྲུག་རྒྱུ་ཞིག་བྱས་ན་བོད་སྤྱི་བའི་དོན་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནོད་ཡོང་གི་རེད། དེར་ངས་འགྲེལ་བཤད་ཞུ་དགོས་པ་མ་རེད། ཆོས་སྲིད་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། མི་སྒེར་བ་སུ་གང་གིས་སོ་སོ་ག་ཚོད་བདེན་པ་ཡིན་བསམ་ན་འགྲན་ཐུབ་ཁྱོན་ནས་ཡོད་མ་རེད། དེར་བརྟེན། དེར་མ་འགལ་བ་ཞིག་དང་ལྷག་པར་དུ་ཚོགས་པ་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་དུས་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་རེད།
དྲི་བ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་དམངས་གཙོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་མཚོན་ན། གཞུང་དང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་མིན་གྱི་ལྟ་བ་འཛིན་མཁན་བྱུང་ན་དེས་རྩ་དོན་ཐོག་ཕན་གནོད་གང་འདྲ་འབྱུང་ངམ།
ལན། འདི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལ་འབྲེལ་བསྡད་ཡོད་སྟབས། ལན་ཏག་ཏག་ཅིག་ཐེབས་མིན་མི་ཤེས། ངའི་བསམ་པར་རང་བཙན་ལངས་ཕྱོགས་འཛིན་མཁན་ཚོས་གཞུང་དང་སྐུ་འདུན་གྱི་དགོངས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་དེ་འདྲ་མ་བསྟན་པར། བོད་རང་བཙན་རྩོད་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་འོག་རང་བཙན་ཚོགས་འདུ་སྐོང་པ་དང་། ཞིབ་འཇུག་ཡག་པོ་བྱས་ནས་དཔེ་དེབ་འདོན་པ། རང་བཙན་ཟེར་ན་འདྲ་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་འཛམ་གླིང་ནང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱ་རྒྱུ། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་མིར་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུ་སོགས་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། དཔེར་ན་རྒྱ་མིས་བོད་རྒྱ་ཁོངས་ཡིན་སྐོར་བཤད་ཡོང་སྐབས། ཕར་རྒྱུ་མཚན་དྲངས་ཏེ་རྒྱ་མིའི་འཁྱོག་བཤད་དེ་ཚོར་གསལ་བཤད་ཁུངས་སྐྱེལ་སོགས་ཁ་གཏད་གཅོག་རྒྱུར་ཤུགས་ཆེ་ཐག་ཆོད་རྒྱག་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དམངས་གཙོའི་ཐོབ་ཐང་ཐོག་ནས་བསམ་ཚུལ་བཤད་ཆོག་པ་བདེན་པ་རེད་དེ། ང་ཚོའི་གནས་སྟངས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་གཏོང་དགོས་པ་རེད། ལུང་པ་རང་བཙན་ཡིན་པ་དང་དམངས་གཙོའི་ཉམས་མྱོང་ལོ་མང་པོར་བསགས་ཡོད་པ་ཚོ་ནང་བཞིན་ང་ཚོར་དམངས་གཙོའི་ཆ་ལག་ཚང་པ་ཞིག་མེད་དུས། ད་ལྟའི་ང་ཚོའི་དམིགས་བསལ་གནས་སྟངས་འདི་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད། བོད་པ་བྱིངས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཡང་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དམངས་གཙོར་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན་ན་བོད་མི་གཅིག་གི་བསམ་བློ་དེའང་ཏན་ཏན་བསམ་བློའི་ནང་ལ་ཁྱེར་ནས་ལས་ཀ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་་རེད། གཞོན་ནུ་སྲིད་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་པ་དང་འགལ་བའི་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་རེད་མ་གཏོགས་གཞོན་ནུ་ཙམ་མ་རེད། བོད་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཡིན་ན་འདྲ། བླ་མ་ཁག་ཡིན་ན་རེད། མི་སྒེར་བ་དེ་འདྲ་ཡིན་ན་རེད། ཤུགས་ལྡན་བསྟེན་མཁན་ཡིན་རེད་སྐུ་འདུན་གྱི་དགོངས་པ་འགལ་བའི་རིགས་ཀྱིས་བོད་བྱིངས་ཀྱི་ནུས་པར་སྐྱོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད་ཅེས། འཚམ་པོ་མི་འདུག འོས་འཚམ་མ་རེད། ཐབས་སྡུག་པོ་རེད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཙན་དང་དབུ་མ་གཉིས་ལས་གང་ཞིག་བོད་པའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐོག་གྲུབ་འབྲས་དང་དགོས་གལ་ཆེ་བར་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ལན། རྩ་བའི་དམིགས་ཡུལ་ག་རེ་འཁྱེར་མིན་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་དགོས་རེད། ད་སོ་སོ་སྒེར་འདྲ་བོ་ཞིག་ལ་ཆ་བཞག་ནས་ཞུས་ན། ད་ལྟའི་ཆར་ང་རང་རྒྱ་མི་ལ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡིད་ཆེས་མེད། སྲིད་དོན་ཟེར་བ་དེ་འགྱུར་བ་འགྲོ་སྲིད་པ་ཞིག་རེད། འགྱུར་བ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་གནས་ཚུལ་ལོགས་ཀ་རེད། གཞན་བར་ལམ་རྒྱ་མིའི་བྱེད་སྟངས་སོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་སེམས་ནང་དོགས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཡོད། དཔེར་ན། ང་ལོ་ཁ་ཤས་སྔོན་ནས་སྐུ་སྒེར་ཡིག་ཚང་དུ་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་སྐབས་རྒྱ་ནག་དང་གྲོས་མོལ་གནང་མཁན་གྱི་ཚོགས་ཆུང་ནང་ཡོད། ཕྱིས་སུ་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཚོགས་ཆུང་ནང་ནས་བགྲོ་གླེང་ཅི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་། ཕར་ཕྱོགས་ནས་བསམ་ཤེས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བྱེད་ཁ་ཉན་གྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཐབས་སྡུག་པ་ཞིག་ལ་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་དངོས་གནས་དྲང་གནས་དགོངས་གཞི་ལྷུག་པོ་ཞེ་དྲགགནང་སྟེ། དབུ་མའི་ལམ་ཐོག་འབད་བརྩོན་དེ་འདྲ་གནང་རེད་དེ། དེ་ལ་དཔག་པའི་ཚུར་བསམ་ཤེས་བྱ་རྒྱུའི་རྣམ་པ་གཅིག་རྐྱང་སྟོན་གྱི་མི་འདུག མ་བསྟན་པའི་སྒང་ད་དུང་ཚུར་མཚན་སྨད་ཞུས། ཁ་རྡུང་བཏང་པ་དེ་འདྲ་བྱེད་ཀྱི་འདུག རྒྱ་མིས་ད་ལྟ་བར་དང་ལྷག་པར་དུ་ལོ་གཉིས་གསུམ་གོང་ང་དགོངས་པ་ཞུ་བའི་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་སྟངས་སོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་མགོ་སྐོར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་འདྲ་བོ་ཞིག་མ་གཏོགས་མཐོང་གི་མི་འདུག ག་དུས་ཡིན་ན། དཔེར་ན། སྐུ་འདུན་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་འདྲ། གསུང་ཆོས་གསུང་འཕྲིན། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་འདྲ་བོ་འཚོགས་ཁ་ཏག་ཏག་ལ། མགོ་སྐོར་གཏོང་པའི་སྲོལ་འདྲ་བོ་ཞིག་ལ། ད་ང་ཚོས་རྗེས་མ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་དེའི་སྐོར་ལ་བསྐྱར་དུ་མགོ་འདྲ་བོ་ཞིག་འཛུགས་ཀྱི་ཡིན་དཱ་ཟེར་བ་འདྲ་བོ་དང་། ཡང་མིན་ན། ཁྱེད་རང་ཚོས་ཁ་སང་བཤད་པའི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་གཅིག་ཁ་སྣོན་བྱེད་ཡ་དེར་བསམ་ཞིབ་བྱ་ངེས་ཡིན་དཱ་ཟེར་བ་འདྲ་བོ་ཞིག་བཤད། དོན་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་ཐེངས་དྲུག་བདུན་མང་པོ་སོང་ཡང་གུ་བཤང་བྱ་རྒྱུའི་རྣམ་པ་གཅིག་ཀྱང་ཐོན་གྱི་མི་འདུག ཕར་ཕྱོགས་ནས་རྦད་དེ་མགོ་སྐོར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་ཞིག་མ་གཏོགས། དངོས་གནས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་བསམ་ཤེས་བྱས་དེ་སེལ་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ངས་ནི་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་མ་སོང་།
དྲི་བ། གལ་སྲིད་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཙན་ལངས་ཕྱོགས་དེ་དབུ་མར་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞི་གང་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འགྲོ་དགོས་པར་དགོངས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ལན། གལ་སྲིད་འགྱུར་པ་གཏོང་གི་ཡིན་ན་གཏོང་སྟངས་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་འགྲོ་ཐུབ་དགོས་རེད། ཚང་མར་གསལ་བཤད་དང་གོ་རྟོགས་ཡག་པོ་སྤེལ། ས་གནས་གང་ས་གང་དུ་བགྲོ་གླེང་ལྷུག་པོ་ཡོང་པ་བྱས། དངོས་གནས་དྲང་གནས་གསལ་བོ་ཞིག་བྱུང་ཐུབ་པ་བྱས་རྗེས་ཐག་བཅད་པ་ཡིན་ན། དེ་དམངས་གཙོའི་འགྲོ་སྟངས་རེད། གལ་སྲིད་རན་པོ་མེད་ན་ཡང་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་ཁོངས་ནས་མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱིས་ཐག་བཅད་པ་ཡིན་ན་དེར་ཆ་འཇོག་དགོས་པ་རེད། ང་སྒེར་ལ་མཚོན་ན་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུར་མོས་མཐུན་མེད་མོད། ཐག་གཅོད་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བྱུང་པ་ཡིན་ན་ཆ་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ངས་གོང་ནས་ཞུས་པ་དེ་ཡིན། གཞོན་ལྷན་མང་ཆེ་བ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་རེད། གནས་ཚུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ཐུག་སྐབས་བོད་སྤྱི་བའི་བསམ་བློ་ཞིག་ཁུར་ནས་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱ་དགོས་རེད་དྲན་གྱི་ཡོད།
དྲི་བ། ཉེ་ཆར་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་ཆེན་ནས་ས་གནས་ཁག་ཅིག་ཕྱིར་ཐོན་པའི་གནས་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད། མ་འོངས་པར་དེ་དག་སླར་འགྲིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་གང་འདྲ་གནང་དགོས་པར་མཐོང་གི་ཡོད་དམ།
ལན། གནས་ཚུལ་དེ་བློ་ཕམ་བྱ་ཡུལ་ཞིག་རེད། གཞོན་ནུའི་ནུས་པར་སྐྱོན་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་དྲན་ཡོད། ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་གང་ཤེས་ཏེ། དངོས་གནས་བྱས་ན་རྒྱུན་ལས་གསར་པ་དེ་ཚོས་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་སྔོན་མའི་གཞོན་ནུ་ཚང་མ་བསྐྱར་དུ་ཚུར་རུབ་རུབ་བྱ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་གནང་རྒྱུ་དེ་ལས་འགན་ཨང་དང་པོ་རེད་དྲན་གྱི་ཡོད། དེ་ཡང་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཚུར་རུབ་རུབ་བྱ་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། གཞོན་ལྷན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་བོད་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་ཡིན་སྟབས། བོད་སྤྱི་བའི་ལས་དོན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་གཞོན་ལྷན་ནང་ལ་ཡོད་མཁན་ཚོ་མཐུན་པོ་ཞིག་དང་ཚུར་ནུས་བ་བསྒྲིལ་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་འགན་མ་འགྲུབ་པ་འདྲ་བོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་གཙོ་དང་པོ་ཤེས་བྱ་དུས་དེབ་མགོ་འཛུགས་སོགས་ཕྱག་ལས་གལ་ཆེན་མང་པོ་མགོ་འཛུགས་གནང་ཡོད་ཀྱང་། དེང་སྐབས་གྲག་འགུལ་གང་ཡང་མེད་པར་བཞུགས་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ།
ལན། བསམ་ཕྱོགས་ལངས་ཕྱོགས་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མ་རེད། གཅིག་ནས་ལོ་ཚད་ཀྱིས་རེད། གཉིས་ནས་གསར་པ་དང་འཇོན་མཁན་དེ་ཚོར་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་རེད། ང་སྔོན་མ་གཞོན་ནུའི་ནང་ཡོད་དུས་བསམ་ཚུལ་དེ་ཡོད་ལ། རྗེས་སུ་གཞུང་གི་ལས་ཀ་ནས་དགོངས་པ་ཞུ་སྐབས་ཀྱང་དེ་རང་ཡིན། ཚོགས་པ་ཡིན་ན་འདྲ་གཞུང་ཡིན་ན་འདྲ། གསར་པ་ཤེས་ཡོན་ཡོད་མཁན་དང་འཇོན་ཐང་ཡོད་མཁན་སླེབས་ཡོང་ན་ངེས་པར་དུ་ཁོ་ཚོ་གསོ་སྐྱོང་དང་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་པ་ལས། སོ་སོས་འཇོན་ལ་མ་འཇོན་བྱས་ཏེ་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབ་བསྡད་ན་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡག་པོ་མ་རེད་དྲན་བསྡད་ཡོད། ང་རང་རྒན་ཡོལ་ལ་ཕྱིན་པ་དང་ལྷན་དུ་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་མང་པོ་ཞིག་གི་ཚོགས་ཁུངས་ནས་ཐོན་པ་ཡིན། དེ་གཞན་པ་ལ་མིག་སྟོན་ཡག་པོ་ཞིག་བྱུང་ན་བསམ་པ་ཡིན། གཞན་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཅིག་གི་ཚོགས་མི་ཞིག་ཆགས་ཚར་བའི་རྗེས་ལ་གཏོང་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ངས་ལས་རྒྱུན་རིང་གི་ཚོགས་མི་བྱ་རྒྱུ་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱུང་ན་ཡག་པོ་མེད་འགྲོ་བསམ་པ་ཡིན། དཔེར་ན། བཀའ་བློན་ཡིན་ན་འདྲ་ལ་དྲུང་ཆེ་ཡིན་ནའང་འདྲ། དེའི་སྐབས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ཡིན་ཡང་། བཀའ་བློན་དང་དྲུང་ཆེ་ཡི་འཁྱོལ་བ་དང་ཕེབས་རོགས་ཞུ་མ་དགོས་པར་གཞན་པ་གསར་བ་བསྐོ་རྒྱུ་དེ་འདྲ་བྱུང་ན་བསམ་པའི་ཁུལ་ཡིན། ངས་སྔོན་མ་ལས་ཀ་མང་པོ་ཞིག་བྱས་པ་དེ་འཇོན་དྲགས་ནས་མ་རེད། སྐབས་དེར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་དང་ཉམས་མྱོང་ཅན་དཀོན་སེ་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ལ་མཚོན་ན་ང་དགུའི་གོང་དུ་རྒྱ་གར་ལ་བསླེབས་ཏེ་སློབ་གྲྭར་ཕྱིན་པ་སོགས་ཏོག་ཙམ་མཐོང་རྒྱ་འདྲ་བོ་ཆེ་བ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དེང་སང་གི་གཞན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོ་དང་བསྡུར་ནང་ག་གེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད།
གསར་འགོད་པ། བནྟེ་སྐྱབས།
༼ བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚགས་པར་ལས་འདིར་བཀོད། ༽
༑བདེན་སྐྱོང་ལགས་ཀྱིས་མཆན་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
གསལ་བཤད་ཅིག་ནི། དྲྭ་ཐག་ཁ་ཡིག་ཅེས་པ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་འཁོད་པའི་ཁ་ཡིག་དེ་མཛུབ་གནོན་འཚོལ་ན། དེའི་ནང་ཐོག་མར་གཞོན་ལྷན་ཚོགས་གཙོའི་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་པ་དང་། དེ་རྗེས་༧སྐུ་ཚབ་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་དང་། དེའི་རྗེས་ཚོགས་གཙོས་གྲོས་ཆོད་གསར་པ་བཞག་པ་རྣམས་ཀློག་པ་གང་གི་ནང་གཏམ་བཤད་གོ་སྐབས་མ་སྤྲད་པའི་ངོས་ལེན་བྱས་འདུག །
དྲྭ་རྒྱའི་བརྙན་མཛོད་ནང་དུས་རྒྱུན་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་སྐབས་དྲྭ་ཐག་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་ན་དྲྭ་ཐག་བརྒྱུད་འཚོལ་བ་ཡིན་ཡང་། གལ་ཏེ་དྲྭ་ཐག་ཤེས་ཀྱི་མེད་ན་དྲྭ་མཛོད་ཐོག་བཅུག་པའི་ཁ་ཡིག་གང་འཁོད་པ་དེའི་བརྒྱུད་འཚོལ་བས་བརྙན་དཔར་དེ་མངོན་པ་ངེས། གཞོན་ལྷན་གྱིས་ཡུཊུབ་བརྙན་མཛོད་དུ། ཁ་ཡིག་ལ་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ཡོད་པའི་ཁ་ཡིག་དེ་འཁོད་འདུག། དེའི་ནང་གི་ནང་དོན་ཁ་ཡིག་གི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཙམ་དགོས་ཀྱི་མེད་ལ། དཔེར་ན། སྐབས་དོན་ཁ་ཡིག་དེའི་ནང་ཀུན་༧སྐུ་ཚབ་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་གཅིག་པུ་ཡིན་པའི་དོན་མིན།། བརྙན་དཔར་གསོག་འཇུག་བྱེད་མཁན་དེས་གང་བཀོད་པ་དེ་ནི་ཁ་ཡིག་རེད། འདིར་གཞོན་ལྷན་གྱིས་ཁ་ཡིག་དེ་འདྲ་ཞིག་བཀོད་འདུག་ལགས་སོ།།
སེམས་ཚོར་ནི་སེམས་ཚོར་རང་རེད། ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། མ་གཞི་ནས་རང་གི་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་བསམ་ཚུལ་བློ་ངོར་ཤར་བ་ཅེས་བརྗོད་སྟངས་ལ་ལྟས་ན་དེ་འདྲ་རང་ཡིན་གྱི་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན་བློ་ངོར་ཤར་བ་ལས་དོན་དངོས་མིན་པས་སོ། སེམས་ཚོར་ནས་ “ཁོང་ཚོར་ཚོགས་འདུར་གཏམ་བཤད་གོ་སྐབས་མ་སྤྲད་པར་རྒྱུན་ལས་རྙིང་པ་དེས་གཞོན་ལྷན་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་སྔར་གྱི་རང་བཙན་རྩོད་མུས་སུ་ཐག་བཅད་པས།” ཅེས་བརྗོད་འདུག དེ་ནི་སེམས་འཚོར་ནས་དོན་དངོས་མ་ཤེས་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཡིན་པས་ཅི་ཁག རྒྱུ་མཚན་ནི་གོང་གི་ཐག་གཅོད་དེ་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་བཞུགས་མི་གྲངས་བརྒྱ་ལ་ཉེ་བའི་མང་མོས་ཐག་གཅོད་ཞིག་ཡིན་པ་ལས་སྐབས་ཐོག་དབུས་རྒྱུན་དེ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་ཐག་གཅོད་པའི་དབང་ཆ་བརྩ་བ་ནས་མེད། མ་ཟད་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་ས་གནས་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ཚོགས་མི་རྣམས་ཚོགས་འདུར་མཉམ་བཞུགས་གནང་དགོས་པ་དང་དགོངས་ཚུལ་སོགས་གང་ཡོད་ཀྱང་གསུངས་ཆོག་པའི་ལམ་བསྟོན་ཐེངས་མང་གཞུང་སྒེར་གཉིས་ནས་ཞུས་ཀྱང་ཉན་འཇོགས་རྩ་བ་ནས་མ་བྱས་པར་མང་མོས་ཐག་གཅོད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་གྱི་ཐག་གཅོད་དེར་ཨུ་ཚུགས་མཐའ་ལ་བཀར་ཡོད་པ་རེད། བྱེད་སྟངས་འདིར་ནང་ཁུལ་མཐུན་སྒྲིལ་དང་བོད་སྤྱི་པའི་འཐབ་བརྩོད་ལ་ཕན་གནོད་ཇི་ཡོད། རྒྱ་བོད་གཉིས་སུ་ལ་དགོས་པ་དང་སུ་ལ་མི་དགོས་པ་སོགས་ལ་ས་གནས་ཁག་བརྒྱད་ནས་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་དགོས་པའི་དུས་ལ་བབས་ཡོད།
ཡང་སེམས་འཚོར་ནས་ “ལ་དྭགས་དང་བཅས་པའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་འཐུས་མི་དེ་རྣམས་སྤྱིར་བཏང་ཚོགས་འདུའི་ལམ་སྲོལ་ལྟར། “ཕྱིར་གོམ་ཐོན་”ཞེས་པ་ཚོགས་འདུར་མ་བསྡད་པར་ཕྱིར་ཐོན་བྱས་འདུག”། ཅེས་ཟེར། ཚོགས་འདུའི་ལམ་སྲོལ་ལྟར་ཟེར་ལྟངས་ལ་ལྟས་ན་བྱེད་སྟངས་དེ་ཚུལ་མཐུན་དང་ཁྲིམས་མཐུན། ཡང་ན་སྒྲིག་གཞི་གང་རུང་ཞིག་དང་མཐུན་པ་ཡིན་མདོག་བརྗོད་འདུག་ཀྱང་ཚོགས་ཐོག་ནས་ཕྱིར་ཐོན་པ་དེ་ནི་དེ་སྒྲིག་ཁྲིམས་གང་ཞིག་དང་མཐུན་ཐབས་མེད་པ་མ་ཟད་དེ་འདྲའི་ལམ་སྲོལ་དེས་རྒྱལ་གཅེས་མི་མང་གི་བློ་ཕམ་དང་གཞིས་ལུས་སྤུན་ཟླའི་སེམས་ ཤུགས་ཆགས་གཞི་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
ཡང་སེམས་འཚོར་ནས་ “ས་གནས་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ཚོགས་མིར་གཏམ་བཤད་གོ་སྐབས་མ་སྤྲད་པའི་ནོར་འཁྲུལ་ཁས་ལེན་བྱས་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་སློབ་ནང་འདུག་ཟེར།” ག་བ་ག་བ་་དེ་འདྲ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མིན་འདུག བཀའ་སློབ་དེའི་ནང་ས་གནས་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ནོར་འཁྲུལ་ཁས་ལེན་བྱས་པ་ཞིག་བརྩ་བ་ནས་མིན་འདུག གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་ཡོད་དགོས་ན་ཡང་སྐབས་དེའི་དབུས་རྒྱུན་ནམ་ཡང་ན་ཚོགས་ཐོགས་ནས་གསུངས་དགོས་པ་ལས་བཟང་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་མི་སྲིད་པ་ཞིག་རེད།
ད་དུང་སེམས་འཚོར་ནས་ “ས་གནས་བྱེ་བྲག་པ་དེ་ཚོའི་འཐུས་མིའི་གྲངས་ཀྱི་ཆ་ནས་མི་བརྒྱད་དམ་འོས་གྲངས་བརྒྱད་ཙམ་ཡིན་ཡང་། ཁོང་རྣམསའཐུས་མིའི་ངོ་བོར་འོངས་པའི་ས་གནས་མི་འབོར་གྱི་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་མང་པོ་ཞིག་གི་ཚབ་ཡིན་པའི་ས་གནས་འཐུས་མི་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ། གཞིས་ཆགས་དེ་ཚོ་ནི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལྟ་བུ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པས། གཞིས་ཆགས་ཀྱི་མི་རྣམས་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་དེའི་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་བརྩི་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་གནད་ཆེ” ཅེས་ཟེེར། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ངམ་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གནད་བབ་ལ་བསམ་ཚེ་ས་གནས་ཀྱི་བོད་མིའི་མི་འབོར་ལ་གཞིགས་དགོས་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡང་། གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཐག་གཅོད་ནི་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་མིས་བྱེད་དགོས་པ་དང་གྲངས་འབོར་ཡང་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་མིའི་གྲངས་འབོར་ལ་གཞིགས་དགོས་པ་ལས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་མི་འབོར་ལ་གཞི་བཞག་པ་ཞིག་མ་རེད། སྤྱིར་མི་མང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་རུང་ཚོགས་པ་ཞིག་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གི་ཐག་གཅོད་ནི་ཚོགས་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་དེའི་ཚོགས་མིར་མ་གཏོགས་དབང་ཆ་མེད། དེ་ཡང་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་མིའི་གྲངས་འབོར་ལ་གཞིགས་པའི་ཐོབ་ཐང་ཆ་འགོས་བྱས་ཡོད་པ་གསལ་པོ་འདུག
བཀུར་འོས་པའི་སྐུ་ངོ་བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ལན་དྲང་པོ་དང་ཡག་པོ་གནང་འདུག་སྙམ།
བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་འདི་སྔར་ནས་ལྟ་བ་རང་བཙན་ཡིན་པས་དེང་སང་སྒུར་དགོས་གང་ཡང་མཐོང་མ་སོང་། གལ་སྲིད་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་དང་སྐད་ཆ་རེ་ཟུང་མི་འགས་བསམ་གཟས་ནས་དཀྱོག་ལ་འཁྱེར་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ལྷ་དགོངས་དཀྲུགས་པ་དང་དགོངས་བསལ་ཞུ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཐབས་སྐྱོ་བ་འདི་བྱུང་བ་དང་།
དགོངས་བསལ་གཅིག་མཇུག་གཉིས་མཐུད་བྱས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མི་དམངས་དཀྱིས་མའི་ནང་དུའང་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་པ་ལྟ་སྟངས་ངན་པའམ་ཡང་ན་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་འདི་ནི་དགོས་གལ་མེད་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་དང་། ད་དུང་འགའ་རེས་གཞོན་ལྷན་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་འགལ་བའི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་དང་། རྒྱ་གུང་ཁྲན་གྱི་བྱ་བྱེད་ལས་ཀྱང་སྡིགས་པའི་ལས་ཀ་བྱེད་པའི་སྐོར་ཡིག་ངག་གཉིས་ནས་ཐོན་ཡོང་བ་དེ་ཡིན།
བཙན་བྱོལ་སྤར་མོ་གང་བོ་འདི་འདི་ལྟར་འཆམ་དང་མ་འཆམ་མ་བྱས་པ་འདི་ནི་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བཙན་བྱོལ་བོད་འདི་དཀྲུགས་ཅི་ཐུབ་དང་ནུས་པ་ཉམས་དམེས་སུ་གཏོང་ཅི་ཐུབ་བྱས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་།
ལར་ནས་བཀའ་ཟུར་བཀྲས་མཐོང་གིང་གསུངས་པ་ལྟར་ལྟ་བ་དང་ལངས་ཕྱོགས་མཐུན་མ་མཐུན་རྩད་ནས་མི་འདུག་པར་རང་རང་ས་ནས་ལས་འགུལ་ཅུ་ཐུབ་གང་ནུས་ཀྱིས་སྤེལ་ཏེ་བོད་སྤྱི་བའི་དོན་བཟང་ཕན་འབྲས་ལྡན་པ་ཞིག་འབྱུང་བར་འབད་རྒྱུ་དེ་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་གནད་ཅིག་རེད་སྙམ།
༑བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཉེ་ཆར་གྱི་གཞོན་ནུའི་གནས་ཚུལ་དེ་ལ་བལྟས་པས་རང་གིས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་བསམ་ཚུལ་བློ་ངོར་ཤར་བ་གཤམ་གྱི་འདི་རྣམས་ཡིན།
ལྷོ་ཕྱོགས་གཞིས་ཆགས་ཚང་མ་དང་། སྟེང་གི་ལ་དྭགས་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་དང་བཅས་པའི་ས་གནས་གཞོན་ལྷན་བརྒྱད་ཀྱིས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཤར་སྐྱོད་བྱེད་རྒྱུ་དང་གཞོན་ནུའི་ལངས་ཕྱོགས་དབུ་མའི་ལམ་དུ་ཁ་བསྒྱུར་དགོས་པའི་གྲོས་འཆམ་བྱུང་སྟེ། ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་སྐབས་བཅོ་ལྔ་བའི་དབུས་གཞོན་ལྷན་རྒྱུན་ལས་འཕོ་བའི་ཚོགས་ཆེན་དུ་གཞོན་ནུའི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏང་དགོས་པའི་བསམ་འཆར་འདོན་རྒྱུ་བྱས་ཀྱང་། ཁོང་ཚོར་ཚོགས་འདུར་གཏམ་བཤད་གོ་སྐབས་མ་སྤྲད་པར་རྒྱུན་ལས་རྙིང་པ་དེས་གཞོན་ལྷན་གྱི་ལངས་ཕྱོགས་སྔར་གྱི་རང་བཙན་རྩོད་མུས་སུ་ཐག་བཅད་པས། ལ་དྭགས་དང་བཅས་པའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་འཐུས་མི་དེ་རྣམས་སྤྱིར་བཏང་ཚོགས་འདུའི་ལམ་སྲོལ་ལྟར། “ཕྱིར་གོམ་ཐོན་”ཞེས་པ་ཚོགས་འདུར་མ་བསྡད་པར་ཕྱིར་ཐོན་བྱས་འདུག །
ཚོགས་འདུའི་ཉིན་རྗེས་མ་ཞིག་ལ་༧དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་པའི་༧སྐུ་ཚབ་མཁས་དབང་ཆེན་པོ་ཁྲི་ཟུར་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གསལ་ཁ་ཆེ་ལ་གཟུར་གནས་ཅན་གྱི་གསལ་བཤད་དང་་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་སྩལ་བ་དང་། བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་རྗེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐུན་དུ་གཞོན་ལྷན་གྱིས་གྲོས་ཆོད་ལྔ་ཅན་པའི་དགོངས་དག་ཐུགས་བདེན་གྱི་སྨྲེ་ངག་དང་། ས་གནས་ཆེ་ཁག་བརྒྱད་ཀྱི་ཚོགས་མིར་གཏམ་བཤད་གོ་སྐབས་མ་སྤྲད་པའི་ནོར་འཁྲུལ་ཁས་ལེན་བྱས་པའི་གཞོན་ལྷན་རང་གིས་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་དྲྭ་རྒྱའི་ཡུཊུབ་བརྙན་མཛོད་དྲྭ་ཐག་ཁ་ཡིག TYC Samdhong Rinpoche Speech འདིའི་ནང་འདུག །
ས་གནས་བྱེ་བྲག་པ་དེ་ཚོའི་འཐུས་མིའི་གྲངས་ཀྱི་ཆ་ནས་མི་བརྒྱད་དམ་འོས་གྲངས་བརྒྱད་ཙམ་ཡིན་ཡང་། ཁོང་རྣམསའཐུས་མིའི་ངོ་བོར་འོངས་པའི་ས་གནས་མི་འབོར་གྱི་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གྲངས་འབོར་མང་པོ་ཞིག་གི་ཚབ་ཡིན་པའི་ས་གནས་འཐུས་མི་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ། གཞིས་ཆགས་དེ་ཚོ་ནི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ལྟ་བུ་གལ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པས། གཞིས་ཆགས་ཀྱི་མི་རྣམས་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་དེའི་འཐུས་མི་རྣམས་ལ་དམིགས་བསལ་བརྩི་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་གནད་ཆེ།
ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་འདིས་གླེང་གཞི་བྱས་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་མང་ཆེ་བ་གནས་སྡོད་བྱེད་པའི་གཞིས་ཆགས་དེ་ཚོར་མི་འབོར་ལ་བལྟོས་པའི་འཐུས་མིའི་བརྒྱ་ཆ་ཆ་བགོས་མང་བ་གང་སྤྱིར་བཏང་“ཇེརིམེནཊར་ལུགས་”ཞེས་པ་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་སུ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་དགོས་པའང་བསམ་བློ་གཏང་དགོས་པར་སེམས། དེ་མིན་ཉེ་ཆར་གྱི་རྙོག་ཕྲ་དེ་ལྟ་བུ་རྗེས་སུའང་འབྱུང་བ་ངེས།། །།
གཞོན་ནུ་ནང་མ་མཐུན་ཟེར་བ་དེ་ག་རེ་བྱས་ནས་མ་མཐུན་པ་རེད། ལྟ་བའི་ཆ་ནས་མ་མཐུན་པ་རེད་དམ། ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་ཐད་མ་མཐུན་རེད། དེ་ནི་ཆེེད་དུ་གཞོན་ནུ་ནང་ཁུལ་རྙོགས་ཁྲ་བཟོས་བཞག་པ་ལས་རང་བཞིན་གྱི་བྱུང་བ་ཞིག་མིན། དཔེར་ན་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནི་རང་དབང་དང་མང་གཙོ་ཡིན་ཟེར་བ་ཙམ་ལས། ཕལ་ཆེ་བ་དད་པ་དང་ཞེན་ཁོག་ཕྱོགས་རིས་རྐྱང་ལས་དོན་གྱི་མང་གཙོ་ཡོད་མིན་ཐེ་ཚོམ་རེད། འདི་ལོ་གཞོན་ནུའི་ཚོགས་ཆེན་ནང་ནས་ཚོགས་ལང་བྱེད་མཁན་ལྷོ་གཞིས་ཁག་ལྔ་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དེས་ག་རེ་མཚོན་ནུས་སམ་ཞེ་ན་ཆོས་ལུགས་དང་། བླ་དཔོན་གྱི་དབང་ཤུགས་བེད་སྤྱོད་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད་པ་རྟོགས་ནུས། དེས་ན་ད་ནི་བཟུང་དབུ་མ་དང་རང་བཙན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་གང་ཡང་མེད་པར་ནུས་མ་མཉམ་སྤུངས་དང་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་ཞེན་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནོན་ཤུགས་རྩ་མེད་གཏོང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་འདུག།
༄༅། །བཀུར་འོས་སྐུ་ངོ་བཀྲེས་མཐོང་མཆོག་ལ་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་རེ་བསྐུལ་ཞིག་ཀྱང་ཞུ་རྒྱུ་ལ། གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་གཏམ་དཔེ་ལྟར། གཞོན་པའི་ཤུགས་ལས་རྒན་པོའི་བྱུས་ཟབ་གསུངས་པ་ལྟར། གཞོན་པའི་ཤེས་ཡོན་ལས་རྒན་པོའི་ཉམ་མྱོང་ཟབ་པར་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པས་མུ་མཐུད་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་རེ་བསྐུལ་ཞུ་གི་ཡོད།
བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་དགེ་བྱེད་ལགས་དང་། བཀྲས་མཐོང་རཀ་ར་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་དར་ལགས་གཉིས་ནི། བཙན་བྱོལ་ནང་ནང་ལ་བཀྲས་མཐོང་མི་བྱས་པ་ཅན་གཉིས་པས་གུས་དུད་ཡོད།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་གི་གསར་འགྱུར་དང་བཅར་འདྲི་ཁག་ལ་དངོས་གནས་དྲང་གནས་དྲོ་བ་དང་སློབ་སྦྱོང་མང་པོ་ལེན་རྒྱུ་འདུག རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་གསར་འགོད་པ་རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ། དེ་ལས་ཀྱང་གལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་དང་ལྟ་གྲུབ་ལངས་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་དྲང་བདེན་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་གནང་སོང་། ང་ཚོ་ཀློག་པ་པོ་ཚོས་གཞན་མ་ཐུབ་ཀྱང་བསམ་བློའི་ཐོག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེན་པོ་ཞུ་བཞིན་ཡོད
བཀྲས་མཐོང་ཡིན་པ་ལས་བཀྲེས་མཐོང་མ་རེད། ཁོང་གིས་གནད་དུ་འཁེལ་ཞིང་དངོས་ཡོད་དང་མཚམས་པའི་བཀའ་སློབ་རླབས་ཆེན་འགའ་གནང་འདུག གུས་བཀུར་ཡོད།
བཀྲེས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་དགེ་བྱེད་ལགས་སུ་འཚམས་འདྲིའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ།
བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཞབས་ཞུ་རླབས་ཆེན་གནང་འདུག་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཡོད། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རྒས་འཁོགས་དབྱུག་པ་ལ་བརྟེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ནའང་མ་ཤི་བར་དུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་འཕག་ཚག་རྒྱག་གི་ཡིན་ཞེས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད་་་རྒན་ལགས་ཀྱིས་ཆབ་སྲིད་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་ཅེས་མི་རིགས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་རང་དགར་བཞག་ན་ང་ཚོ་བཙལ་བྱོལ་དུ་ཡོང་བའི་དམིགས་འགན་ཆ་ཚང་ཞིག་མ་བསྒྲུབས་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ། དེར་བརྟེན་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ཡལ་བར་མ་དོར་བར་ང་ཚོ་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་གྱི་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་འཐབ་རྩོད་གནང་རྒྱུར་ལམ་སྟོན་སོགས་གང་མང་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད།