སྐབས་བཅོ་ལྔ་བའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པ་མཇུག་བསྒྲིལ་བ་དང་མཉམ་དུ། འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་ལ་ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བའི་བཅར་འདྲི་ཁག་ཅིག་ཞུས་ཡོད།
དྲི་བ། ད་རེབ་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་དང་། གནད་དོན་གཙོ་བོ་གང་དག་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཡོད་དམ།
ལན། སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ཐོག་གནད་དོན་གཙོ་བོ་གསུམ་གྱི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དང་པོ། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཐོག་བོད་མིར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དེ་རེད། བོད་ནང་གི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་མུ་མཐུད་གནས་ཡོད་སྟབས། གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དེ་རྟག་པར་བཞག་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། གཉིས་པ། ༸ གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་ཚོར་བཀའ་སློབ་གནང་སྐབས་དགུང་ལོ་ཉུང་འཕྲི་མཛད་པའི་དགོངས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། གསུམ་པ། ད་ཐེངས་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གིས་ལས་ཀ་ཞིབ་ཚགས་པོ་ཞེ་དྲག་གནང་བ་མཇུག་སྐྱོང་ཡོང་བ་དང་སྔོན་མའི་རྩིས་རྙོག་གང་ཡོད་ཇི་ལྟར་སེལ་དགོས་པའི་སྐོར་བཅས་རེད།
དྲི་བ། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་སྐབས་ལྔ་པའི་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་དེ་གང་འདྲ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ད་རེབ་ཐག་གཅོད་གཙང་མ་བཟོ་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་དམ།
ལན། མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་ལ་ལས་ཀ་སྤྲད་པ་དེ་ ༢༠༡༠ དང་ ༢༠༡༡ བར་གྱི་རྩིས་ཁྲའི་གནས་སྟངས་རེད། ལོ་བཅུ་དང་ཉི་ཤུའི་རྩིས་རྙོག་ཆ་ཚང་ ༢༠༡༠ དང་ ༢༠༡༡ ལོའི་རྩིས་ཀྱི་ནང་ལ་ཡང་བསྐྱར་སླེབ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་རིགས་གཉིས་འདྲ་བོ་ཞིག་རེད། རྩིས་ཞིབ་སྙན་ཐོའི་ནང་གི་དོགས་འདྲི་ཁག་ལ་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་སོ་སོས་ལན་བརྒྱབ་པས་འཐུས་པ་བྱུང་བའི་སྐོར་ཞིག་དང་། མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གི་དོགས་འདྲི་ཕུལ་བར་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་སོ་སོས་ལན་འདེབས་ཀྱིས་གསལ་བོ་ཆགས་པ་ཁག་ཅིག གཉིས་པ། མ་འོངས་པར་མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པ་ཁག་ཅིག་རེད། མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གི་སྙན་ཐོ་ཆ་ཚང་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད། དེ་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱས་མཐར། མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་རིགས་ཐོག་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢ ཉིན་བཀའ་ཤག་ལ་ཕྱག་འཕྲིན་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢ བར་བཀའ་ཤག་གིས་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གིས་མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་ལམ་སྟོན་གནང་ཡོད་པ་ཆ་ཚང་དོན་ཚན་རེ་རེ་བཞིན་གསལ་བོ་བཟོས་ཏེ། མཇུག་སྐྱོང་ལག་བསྟར་གྱི་སྙན་ཐོ་ཞིག་འདོན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་དབྱིན་ཡིག་ནང་(Action taking report)ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལ་གནང་སྟེ། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་བཀའ་ཤག་གི་ལག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས་ལ་དོན་ཚན་རེ་རེ་བཞིན་ཞིབ་འཇུག་བྱས་རྗེས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༧ པའི་ཐོག་ལ་འཁྱེར་ཡོང་ནས་གཙང་མ་ཆགས་ཐུབ་མིན་ལ་ལྟ་དགོས་པ་རེད། མཇུག་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པ་དག་ལས་ཁ་ཤས་རྙོག་དྲ་ཚ་བོ་ལམ་སེང་གཙང་མ་བཟོ་མི་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། མང་ཚོཊ་རྩིས་ཁྲ་ཚོཊ་ཆུང་གི་སྙན་ཐོའི་ནང་རྩིས་རྙོག་ཚབས་ཆེ་ཤོས་གང་དག་ཆཊ་ཡོད་པ་དང་། དེ་དག་རྩིས་ཉོག་ཆཊ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་མ་འོངས་པར་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། རྩིས་རྙོག་དངུལ་འབོར་ཆུང་ཚགས་དེ་འདྲ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིགས་མཇུག་སྐྱོང་ཆེད་ཕར་ཚུར་དྲི་བ་དྲིས་ལན་དང་། དུས་ཚོད་མང་པོ་བཏང་ན་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། རྙོག་དྲ་ཚབས་ཆེ་ཤོས་འདྲ་བོ་དེ་ཕྱི་རྒྱལ་དོན་གཅོད་ཁང་གི་ལས་བྱེད་དེ་དག་གི་གཞུང་ཁྲལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་དེ་རེད། དེར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་བདུན་བཅུ་བརྒྱད་བཅུ་ལྷག་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་སྐབས་དང་དུས་ལ་ལག་བསྟར་བྱེད་སྟངས་དང་མཇུག་སྐྱོང་སྟངས་ཏག་ཏག་མ་བསྡད་པ་མ་གཏོགས། ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་བྱས་བཞག་པ་དེ་འདྲ་མ་རེད། དེ་ཚོར་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲ་ཚོགས་ཆུང་གིས་ལམ་སྟོན་གསལ་བོ་གནང་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་འཛིན་སྐྱོང་གི་ངོས་ནས་གྲོས་ཚོགས་ལ་འཁྱེར་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་པ་རེད། ཐེངས་རྗེས་མའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དེ་རིགས་གཙང་མ་མི་བཟོ་རང་བཟོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
དྲི་བ། ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཟུར་བཀོལ་མ་དངུལ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་རྩིས་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུ། དེ་བཞིན། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གིས་མ་འོངས་པར་དཔལ་འབྱོར་བསྐྱར་ཞིབ་སྙན་ཐོ་འདོན་རྒྱུ་སོགས་ལ་གླེང་སློང་བྱུང་པའི་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད།
ལན། ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་དེའི་སྐོར་དེ་ཙམ་གྱི་གླེང་སློང་བྱུང་ཡོད་པ་མ་རེད། གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ལྔ་པའི་སྐབས་སུ་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དངོས་ཡོད་རེད། ལོ་རྗེས་མའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་ཐོག་བཀའ་ཤག་གིས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབ་ཀྱི་སྙན་ཐོ་ཆ་ཚང་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་རྒྱུར་ཚོགས་གཙོས་ལམ་སྟོན་བྱས་ཡོད་ལ། བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་འཁྱེར་ཡོང་གི་ཡིན་ལབ་ཡོད། དེར་བརྟེན་ལོ་རྗེས་མའི་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་། ལྷན་ཁང་ཁག་གི་ཟུར་བཀོལ་གནས་བབ་ཚུད་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གནས་བབ་ཡོངས་རྫོགས་བསླེབ་ཡོང་གི་རེད།
དྲི་བ། ཚོགས་འདུའི་ཉིན་གཉིས་པར་བཀའ་ཤག་གི་གསལ་བཤད་ཅིག་གནང་ཡོད་པའི་ཐོག གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཚོར་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་བྱུང་ཡོད་དམ།
ལན། བཀའ་ཤག་གི་གསལ་བཤད་ནང་མང་ཚོགས་ལ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་གོ་རྟོགས་ཤུགས་ཆེ་ཙམ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དབུ་མའི་ལམ་དེ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྱི་མོས་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་རེད། སྲིད་བྱུས་དེར་འགྱུར་བ་མ་ཕྱིན་བར། དེ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་དང་། མང་ཚོགས་ནང་གོ་རྟོགས་སྤེལ་རྒྱུ། རྩ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་རིགས་སྲིད་བྱུས་དེ་ལ་བསྟུན་ཏེ་འགྲོ་རྒྱུ་བཀའ་ཤག་གི་ལས་འགན་རེད། ཚོགས་གཙོའི་ངོས་ནས་ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བཀའ་ཤག་གིས་སྔར་དང་མི་འདྲ་བའི་ནན་པོ་གསུངས་བ་དེར་དགའ་བསུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
སྤྱིར་བཏང་དེང་སྐབས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་དང་གསར་འགྱུར་སྤེལ་མཁན་ཚོའི་ནང་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀྲོགས་རྐྱེན་སློང་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག ལྷག་པར་དུ་དེང་སང་དམ་ཉམས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་བ་དེ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་རེ་ཟུང་ནང་ཆོས་ཀྱིས་འགྲིག་གི་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱིས་བོད་བསྐྱལ་བ་རེད་ཟེར་བ་སོགས་ཡོང་གི་འདུག དེ་རིགས་ཏག་ཏག་བསྡད་ཡོད་པ་མ་རེད། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ཁུངས་སྐྱེལ་ར་སྤྲོད་གསལ་བོ་ཡོད་ན་སྐྱོན་བརྗོད་ཐེར་འདོན་བྱེད་ཆོག་གི་རེད། དེ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་འགན་ང་ཚོར་ཡོད་པ་རེད། ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུའང་དམངས་གཙོ་ཡོད་མེད་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ཡོད་མེད་སྐོར་ནས་བཤད་དགོས་བྱུང་སོང་། དེ་རིང་ཁྱེད་ཚོའི་ཚགས་པར་བརྒྱུད་ནས་ཡང་བསྐྱར་ཞུ་བཞིན་ཡོད།
དྲི་བ། སྲིད་སྐྱོང་དང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐོར་ལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསལ་བཤད་གནང་བའི་ཐོག་སྐུ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་མཇུག་བསྡོམས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོའི་གཏམ་བཤད་ནང་བཤད་ཡོད། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་རེད། ཆབ་སྲིད་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་སོགས་སྲིད་སྐྱོང་གི་ལས་འགན་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། འདས་པའི་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ནང་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དོན་དམ་གྱིས་ག་ཚོད་ཅིག་འགྲུབ་དང་མ་འགྲུབ་ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསལ་བཤད་ཞུས་པ་ལས་ལྷག་ཅིག་ཞུ་རྒྱུ་མེད་པ་གསལ་བོ་རེད། ཚོགས་གཙོའི་རེ་བ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཕར་ཕྱོགས་ལ་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པ་ཞིག་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཇི་ལྟར་མཐུད་ཐུབ་ས་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེ་ཤོས་རེད་བསམ་གྱི་འདུག འབྲེལ་མོལ་དངོས་སུ་གནང་མཁན་དེ་ལོགས་ཀ་རེད། འབྲེལ་མོལ་མཐུད་མཁན་དེ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་མི་སྣ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་ན་འདྲ། བོད་པ་ནང་ཁུལ་དང་རྒྱ་རིགས་ག་རེ་ཡིན་ཡང་ཐབས་ཤེས་གནང་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་གང་འཚམ་བྱུང་བ་རེད། སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་དྲི་བ་ཁ་ཤས་ལ་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ལན་བསྐྱོན་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་ཚོགས་གཙོའི་སྟངས་འཛིན་སྐབས། སྟབས་བདེ་བོ་མེད་རིགས་ལ་ལན་མ་བརྒྱབ་ན་འགྲིག་གི་རེད་ཅེས་ཞུས་ཡོད་སྟབས་མ་བསྐྱོན་པ་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
དྲི་བ། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་མང་པོ་བྱུང་སོང་། དེའི་ཐོག་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་གང་འདྲ་འདུག་གམ།
ལན། སྲིད་སྐྱོང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་དྲི་བ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་མིན་པར་སྤྱི་འཐུས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་སྐོར་ལ་དྲི་བ་གནང་སོང་། དེ་དག་ལ་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ལན་གསལ་བོ་གནང་སོང་བསམ་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དེ་འཛིན་སྐྱོང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། བཀའ་ཤག་སྐབས་སྔོན་མའི་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ཏེ། གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་གཏན་འབེབས་གནང་པ་རེད། གནད་འགག་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་འདི་དང་དེ་ལ་འགལ་གྱི་འདུག་ཅེས་ལབ་པ་ཡིན་ན་ལག་པ་འཆང་ས་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་མ་གཏོགས་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་དེ་འགྲིག་གི་མི་འདུག་ལབ་ན་ལག་པ་འཆང་ས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། བཀའ་ཤག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསལ་བཤད་གནང་སྟངས་བྱས་ན། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ལས་རིམ་མང་པོ་ཞིག་བང་སྒྲིག་ཡོད་ལབ་པ་དེར་སྤྱི་འཐུས་ཚོས་མ་རེད་ལབ་མཁན་བྱུང་མ་སོང་།
དྲི་བ། ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་རྒྱུན་རིང་མང་ཚོགས་ཁག་ཅིག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གི་གནང་སྟངས་ཐོག བཀའ་ཤག་སྒོ་ཁར་ངོ་རྒོལ་གནང་སྟེ་ཁོང་གྲོས་ཚོགས་ནས་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་དགོས་པའི་རེ་འདུན་བཏོན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་གང་འདྲ་གནང་ཡོད་དམ།
ལན། ཐོག་མ་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་ཁག་ཅིག་དང་ངྷ་རམ་ས་ལའི་མང་ཚོགས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ས་ཡིག་བརྒྱབ་ཡོད་པའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་འབྱོར་སོང་། དེ་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པའི་ལས་ཉིན་ལྔ་པའི་ཞོགས་པར། ཁོང་ཚོས་ལག་ཏུ་སྦྱར་ཤིང་བསྣམས་ཏེ་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་དགོས་ཡོད་ལབ་པ་རེད། ངས་ཁོང་ཚོ་ཡིག་ཚང་ལ་སྐད་བཏང་སྟེ་ཞུས་པ་ཡིན། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་རྙོག་དྲ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོང་གི་རེད། ཁྱེད་ཅག་ལའང་ཐུགས་ཁག་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་དཀའ་ངལ་དེ་མཇུག་མ་བསྡོམས་པར་མུ་མཐུད་ལྷག་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན། སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་གྱི་གནས་བབ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ཁོ་རང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་མཚན་འཁོད་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ནང་བཤད་པའི་གནད་དོན་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྔར་གྱི་བྱས་ལས་ལ་འགྱོད་བཤགས་དང་ཕྱིན་ཆད་སྤང་བླངས་ཐད། མ་འོངས་པར་དེའི་སྐོར་གླེང་སློང་མི་བྱེད་པར་དམ་བཅའ་བཞག་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་རང་གིས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་བགྲེས་གཞོན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཞིག་ཕུལ་ཏེ། ཁོ་རང་གིས་གྲོས་ཚོགས་ནང་གང་བཤད་པ་ཆ་ཚང་གྲོས་ཚོགས་ཡིག་ཆའི་ནང་ནས་ཕྱིར་འཐེན་གནང་རོགས་ཞེས་ལབ་འདུག འོན་ཀྱང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་ཡིན་ན། གྲོས་ཚོགས་མ་རྫོགས་སྔོན་ལ་སྤྱི་འཐུས་ཤིག་གི་བཀའ་མོལ་འགྲིག་དང་མ་འགྲིག་བྱུང་ན་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་པའི་ལམ་ཁ་དེ་ཡོད་ཀྱང་། ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་གྱི་བཀའ་མོལ་དེ་ཟླ་བ་དྲུག་ཕྱིན་ཚར་བ་རེད། སྤྱི་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་གང་འཚམ་ཕྱིན་ཚར་བ་རེད། དེ་ལ་བྱེད་སྟངས་མ་ཤེས་པ་ཞིག་ཆགས་སྟབས། ང་ཚོས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་དྲུང་ཆེ་རྒྱུན་རིང་གནང་མྱོང་མཁན་ཞིག་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ཏེ། ང་ཚོའི་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་དེ། བཀའ་མོལ་གནང་མཁན་ཁོ་རང་གིས་དགོངས་དག་ཞུས་ཡོད་སྟབས། ཟླ་བ་དྲུག་ཕྱིན་ཚར་བ་ཞིག་གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་ནས་འདོན་ཐུབ་མེད་ན་ཡང་། མ་འོངས་པར་གྲོས་ཚོགས་ནང་གླེང་སློང་དང་ལུང་འདྲེན་བྱེད་མི་ཆོག་པར་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ།
“གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ཞུ་རྒྱུའི་བདག་དབང་བཞུགས་སྒར་ངྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་མི་སུ་གཅིག་ལ་ཡང་བོད་མིའི་ངོ་ཚབ་བམ་འཐུས་མི་ཡིན་ཁུལ་བྱ་རྒྱུའི་འགན་དབང་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་རེད། བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དང་གྲོས་གཞི་གཅིག་ཡིན། བརྒྱུད་ལམ་དེ་ངྷ་སར་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་བརྒྱུད་ནས་མ་གཏོགས་སུ་ཞིག་གིས་ཚབ་བྱེད་ཆོག་གི་མེད”
འདི་ལྟར་ན་སྒྲིག་འཛུགས་དེར་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱ་ཆེའི་གཞིས་ལུས་མི་དམངས་ལ་ཡང་ཐོབ་ཐང་དེ་མེད་སོང་བ་མ་རེད་དམ། ངས་བལྟས་ན་ངོ་ཚབ་དང་པོ་དེ་གཞིས་བཞུགས་རྒྱ་ཆེའི་བོད་མི་དམངས་རང་རེད། གཉིས་པ་དེ་སྐྱབས་མགོན་ཏ་ལཱའི་བླ་མ་རེད། གསུམ་པ་དེ་ང་ཚོའི་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་རེད། བཞི་བ་དེ་་་་་་
ཝོ་་་་་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས། དགོངས་དག ཁྱེད་ཀྱིས་ཞིབ་ཚགས་ཙམ་གྱི་བཀའ་ལན་དེ་བྲིས་ནས་དུས་ཚོད་གང་འཚམས་ཕྱིན་འདུག ངས་ལས་ཀའི་རྐྱེན་པས་བཀའ་ལན་དེར་བལྟ་རྒྱུ་རྩ་བ་ནས་མ་བྱུང་།
འོན་ཀྱང་། བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་ཅེས་པ་ནི། ཁྱེད་ཀྱིས་གསུང་ན། “དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཞུས་ཏེ་བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་།” ཞེས་པར་བལྟས་ན་ཕལ་ཆེར་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་གཉིས་རང་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་འདུག
ངས་གོ་བ་ལེན་ཕྱོགས་ལ། བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་ཅེས་པ་བརྒྱུད་ལམ་དེ་རང་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་མ་གཏོགས། བརྒྱུད་ལམ་དེ་རྒྱུད་མཁན་གྱི་མི་སྣ་གཉིས་ལ་གོ་བ་བླངས་མེད། བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་ཅེས་པ་དེ་མི་གཅིག་གི་སྐུ་ཚབ་ཡིནའང་འདྲ། སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཡིནའང་རེད། གང་ལྟར་དེ་པེ་ཅིན་གཞུང་དང་ངྷ་སའི་གཞུང་གཉིས་བར་གྱི་སྤྱི་འབྲེལ་གྱི་ལམ་བུ་དེར་བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ། བརྒྱུད་ལམ་དེ་འགྲིམ་མཁན་ནི་མི་སྒེར་དང་སྒྲིག་འཛུགས་སུ་ཡིན་ཡང་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འགྲོ་ཡི་མ་རེད་བསམ་པ་དེ་ཡིན།
བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་ཅེས་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱ་དགོས་དོན་ནི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་གཏན་འཁེལ་བརྒྱུད་ལམ་ལས་བརྒྱུད་ལམ་གཞན་པར་མི་བརྒྱུད་ཅེས་པ་དེར་བབ་ཀྱི་རེད། དེའི་བརྒྱུད་ལམ་ལ་གཅིག་ལས་མེད་ཀྱང་འགྲིམ་མཁན་དེ་མི་འདྲ་བར་འགྱུར་ཆོག་པ་ཞིག་རེད།
བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་ལམ་དབུས་མའི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་ཁོག་སྦུག་དང་འབྲེལ་བའི་གསུང་ཚིག་ལ་ད་དུང་གསལ་ཆ་ནང་ཆ་ཆེ་ཙམ་དགོས་པར་འདོད་དོ།།
སེར་སྨད་བློ་དགའ་ལགས། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ “བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་རེད།” གསུངས་པ་དེ་བདེན་པ་རེད། དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་འགན་དབང་ལྗིད་སྙོམས་སྟངས་འཛིན་ལྟར་ན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་མི་མང་ལ་འགན་འཁུར་དགོས་ཤིང་དུས་ནས་དུས་སུ་ཁྲིམས་སྒྲིག་རིགས་གཏན་འབེབས་བྱེད་མཁན་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ཡིན་པ་དང་། བཀའ་ཤག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་བའི་ཐོག་ནས་ཆབ་སྲིད་ལམ་ཕྱོགས་གཞིར་བཟུང་སྲིད་བྱུས་བཀོད་སྒྲིག་དང་དེ་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་ཁག་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་འཛིན་སྐྱོང་ཡིན། དེར་བརྟེན། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་དེ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དབུ་འཁྲིད་པའི་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་འགན་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོས་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་སྲིད་དབང་རྩིས་སྤྲོད་སྐོར་ལ། “ཆབ་སྲིད་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཐུགས་འགན་ཡོངས་རྫོགས་དམངས་གཙོའི་ལམ་ནས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་བགོ་བཤའ་བརྒྱབ” ཅེས་པའི་ཚིག་དོན་ཡང་འདི་ལ་ཐུག་ཡོད།
སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་སྟེང་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། “མ་འོངས་པར་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལས་རིམ་དེ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་མོས་གྲོས་ཆོད་སྔ་རྗེས་ཀྱི་དགོངས་དོན་བཞིན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་དཔྱད་ཀྱིས་གནང་དགོས་པ་ཆགས་ཀྱི་རེད་དམ། ཕྱིན་ཆད་གནད་དོན་དེར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་རང་གིས་ཐུགས་འགན་གཙང་མ་བཞེས་རྒྱུ་རེད། དེ་གསལ་པོ་ཞིག་ཐག་གཅོད་གནང་རོགས། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐོར་ལ་མ་འོངས་པར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་ན། དེ་སྔ་ཕན་ཆད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ཅིག་ཕྱིར་བསྡུ་དང་འབྱུང་འགྱུར་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཞལ་གསལ་པོ་བཟོ་གནང་དགོས། གལ་སྲིད་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེས་སྔར་རྒྱུན་བཞིན་ཐུགས་འགན་བཞེས་དགོས་ཡོད་གསུངས་པ་ཡིན་ན། སྔར་ཡོད་གྲོས་ཆོད་ཁག་ལ་མཇུག་གནོན་དང་འབྱུང་འགྱུར་དེའི་ཐད་གྲོས་ཚོགས་ནང་དགོས་པ་མེད་པའི་དྲི་བ་དང་གླེང་སློང་མི་ཡོང་བ་གནང་རོགས”ཞེས་གསུངས་ཡོད། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་དེ་ལྟར་བཀའ་ནན་ཕེབས་དོན་སྐབས་དེར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ “གྲོས་ཚོགས་ལ་མ་བསྟན་པའི་ཡིག་ཆ།”ཞེས་པའི་གླེང་གཞི་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ནང་གནས་ཚུལ་དེའི་སྐོར་ལ་དོགས་འདྲི་མང་པོ་བྱུང་སྟབས། བཀའ་ཁྲི་མཆོག་གིས་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་འགན་དབང་གི་ས་མཚམས་གསལ་བོ་བཟོས་པ་རེད།
བོད་རྒྱལ་ཡོངས་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོའི་སྟེང་བཀའ་ཁྲི་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས། བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ཐད་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གིས་བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དང་གྲོས་གཞི་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་ཡོད། ‘གྲོས་གཞི་གཅིག’ དེ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་ནས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ་དང་། ‘བརྒྱུད་ལམ་གཅིག’ དེ་པེ་ཅིན་གཞུང་དང་ངྷ་སའི་གཞུང་གཉིས་བར་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཉག་གཅིག་དེ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྒྱ་རི་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་རྣམ་གཉིས་ནི་ཡིན་ཞེས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད།
༢༠༡༡ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་སུད་སིའི་མི་མང་བརྒྱ་སྐོར་ཞིག་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། “གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ངོ་ཚབ་ཞུ་རྒྱུའི་བདག་དབང་བཞུགས་སྒར་ངྷ་སར་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཡོད་པ་ལས་གཞན་མི་སུ་གཅིག་ལ་ཡང་བོད་མིའི་ངོ་ཚབ་བམ་འཐུས་མི་ཡིན་ཁུལ་བྱ་རྒྱུའི་འགན་དབང་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་རེད། བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དང་གྲོས་གཞི་གཅིག་ཡིན། བརྒྱུད་ལམ་དེ་ངྷ་སར་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་བརྒྱུད་ནས་མ་གཏོགས་སུ་ཞིག་གིས་ཚབ་བྱེད་ཆོག་གི་མེད” ཅེས་གསུངས་ཡོད།
ངས་འདི་ནས་དོགས་སློང་བྱེད་ཡུལ་ནི། དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཞུས་ཏེ་བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་དེར་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཡོད་པ་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པས་གསལ་བཤད་གང་ཡང་གནང་མེད་སྟབས། སྲིད་བྱུས་དེ་ད་ལྟ་རང་འཇགས་གནས་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ནོ།།
ཨོ་་་་་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས། ཚོགས་གཙོའི་བཀའ་ལན་ནང་། “བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་རེད།” གསུངས་པ་དེས་ནི། སྤྱི་འཐུས་ལ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐོར་ཐུགས་འགན་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་བསྟན་འདུག ཅེས་ངས་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན་ལ། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་སྐོར། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༢ ལོར་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་བྱུང་བ་ནས་བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དང་གྲོས་གཞི་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་དེ་འགན་ཁུར་རྒྱུའི་ཐོག སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་གསུང་བཤད་ལ་ང་ཚོས་དཔྱད་པ་བྱ་དགོས་པ་གང་ཡང་ལྷག་མེད། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དེ་ཚོགས་གཙོས་སྣེ་ཁྲིད་ནས་ལམ་ཁ་གཞན་དག་ཅིག་ལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་ཡིན་དུས་་་་་་་་་་་་་་་་་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་་་་་་་་་
ཚོགས་གཙོའི་བཀའ་ལན་ནང་། “འབྲེལ་མོལ་དངོས་སུ་གནང་མཁན་དེ་ལོགས་ཀ་རེད། འབྲེལ་མོལ་མཐུད་མཁན་དེ་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཆབ་སྲིད་མི་སྣ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་ན་འདྲ། བོད་པ་ནང་ཁུལ་དང་རྒྱ་རིགས་ག་རེ་ཡིན་ཡང་ཐབས་ཤེས་གནང་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག” ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་དེ། བཀའ་ཤག་སྐབས་སྔོན་མའི་ ‘བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དང་གྲོས་གཞི་གཅིག’ ཅེས་པའི་རྩ་འཛིན་དང་ཏག་ཏག་བསྡད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཐད། བཀའ་ཤག་སྐབས་སྔོན་མའི་སྲིད་བྱུས་རང་འཇགས་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་སྲིད་བྱུས་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པ་སོགས་ད་སྔ་གསལ་བཤད་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།
ཧེ་ཧེ། ཤར་གྱི་ཁུག་མའི་ནང་ནས་ད་བཟོད་སྐད་ཆ་ཞིག་ཐོན་སོང་ལ། ཁོས། “ཚོགས་གཙོའི་བཀའ་ལན་དེ་ཚོ་གསལ་བོ་ཆགས་པ་དང། དེ་བཞིན་ངས་གདམས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་མགོ་མེད་པའི་ངང་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ར་འཕྲོད་སོང་ན་དེས་དགའ།” ཞེས་པ་འདིས། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་དང་སྲིད་སྐྱོང་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྡོ་གཏམ་ཞིག་འཕངས་པ་དང་གཅིག དེའི་རྗེས་འབྲས་ལ་ཁོ་པས་རྫི་སྙེགས་བཞིན་པ་དང་གཉིས། དེ་གཉིས་ནི། རྟོག་ཞིབ་ཀྱིས་སྣ་འདེད་མཆུ་འདེད་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ལམ་སྣེ་དེ་་་་་ཐག་རིང་པོ་མིན་པ་འདྲ་་་་་་་་་་་མ་གཞི་ནས་་་་་་་་་་
དྲི་བ་དྲིས་ལན་ཧ་ཅང་གནད་དུ་འཁེལ་བ་དང་། དུས་ཐོག་ཆར་བ་ལྟ་བའི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཞིག་རེད། གསར་འགོད་པ་ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ་དང་ཚོགས་གཙོ་རྣམ་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། སྤྱིར་བཏང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོག་སྐྱོ་དྲག་པའི་དབང་གིས་མཐོ་རིམ་ཆབ་སྲིད་པ་དང་ཤེས་ཡོན་པའི་ནང་དུ་མང་པོ་ཞིག་བཤད་བསྡད་པ་ལས་དམའ་རིམ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་གཞུང་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལས་ཀ་བྱེད་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ཧ་གོ་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ལྟ་བུའི་དུས་ཐོག་ལ་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གནང་སྟེ་གནས་ཚུལ་གསལ་བོ་བཟོས་པ་ཡིན་ན་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་གཞུང་དང་སྤྱི་འཐུས་ནང་དུ་ཕྱག་ལས་ག་རེ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་ལྟ་བ་ལངས་ཕྱོགས་གང་འདྲ་འཛིན་གྱི་ཡོད་པ་སོགས་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོང་གི་འདུག མ་འོངས་པར་ཡང་ཚོགས་འདུ་དང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་སོགས་ཚོགས་སྐབས་དུས་ཐོག་ལ་གྲོས་གཞི་དང་གནད་དོན་ཆེ་བ་ཁག་གི་ཐོག་ལ་བགྲོ་གླེང་དང་བཅར་འདྲིའི་ལམ་ནས་མང་ཚོགས་ལ་གསལ་བོ་བཟོ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་མཐོང་སོང་།
ཚོགས་གཙོའི་བཀའ་ལན་དེ་ཚོ་གསལ་བོ་ཆགས་པ་དང། དེ་བཞིན་ངས་གདམས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་བབ་མགོ་མེད་པའི་ངང་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ར་འཕྲོད་སོང་ན་དེས་དགའ།
་་་་་་་་་་ སྤྱིར་བཏང་དེང་སྐབས་རྩོམ་ཡིག་འབྲི་མཁན་དང་གསར་འགྱུར་སྤེལ་མཁན་ཚོའི་ནང་དུ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དཀྲོགས་རྐྱེན་སློང་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག ལྷག་པར་དུ་དེང་སང་དམ་ཉམས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་ཟེར་བ་དེ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་རེ་ཟུང་ནང་ཆོས་ཀྱིས་འགྲིག་གི་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱིས་བོད་བསྐྱལ་བ་རེད་ཟེར་བ་སོགས་ཡོང་གི་འདུག དེ་རིགས་ཏག་ཏག་བསྡད་ཡོད་པ་མ་རེད། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ཁུངས་སྐྱེལ་ར་སྤྲོད་གསལ་བོ་ཡོད་ན་སྐྱོན་བརྗོད་ཐེར་འདོན་བྱེད་ཆོག་གི་རེད། དེ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་འགན་ང་ཚོར་ཡོད་པ་རེད། ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུའང་དམངས་གཙོ་ཡོད་མེད་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ཡོད་མེད་སྐོར་ནས་བཤད་དགོས་བྱུང་སོང་། དེ་རིང་ཁྱེད་ཚོའི་ཚགས་པར་བརྒྱུད་ནས་ཡང་བསྐྱར་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་
ཤར་ཕྱོགས་རྒྱ་རྟ་དགེ་སློབ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་སྤྱི་ཚོགས་ཆུང་ཆུང་འདི་བདེ་རུ་བཅུག་འདོད་མེད་པ་འདྲ། བོད་པ་ཚང་ལ་ཤེས་ཡོན་པའི་མིང་འཛིན་འདི་འདྲ་རེ་ཡོད་པ་ཐབས་སྐྱོ་པོ་རེད་ད།
གོ་ཚོད་ལྟར། འདྲེ་ཤར་སྒོའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་པ་ལ། །གླུད་ནུབ་སྒོར་གཏོང་བ་དོན་རེ་ཆུང་། །ཞེས་པ་འདི་ཕ་བཟང་བུའི་སྐད་ཆ་ཡིན་པ་དང་། འབྲེལ་མེད་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་ཤར་གྱི་ཁུག་མ་ལ། ཁ་ཁ་ཁུག་ཁུག་བཅོ་བརྒྱད་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་འདི་ནས་ཡོངས་གྲགས་ཆགས་པ་རེད། མུ་མཐུད་དེ་བརྗོད་རན་མེད་པའི་ལམ་ཁ་དེ་མི་སྙེགས་རྒྱུར་ངེས་གཏན་ཡིན་ཡང་། རླངས་པ་ཆུར་མི་འགྱུར་བའི་དུས་ཚོད་འདི་ད་དུང་་་་་་་་་་་་་ཨ་ལེ་རེད་རེད་་་་་་་་་་་ལྟོས་ཨ་་་་་་་་་་་༣༦༠ ལོ་གྲངས་ལ་འཇུས་ཏེ། མི་ཡུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ལའང་སྐོར་འཕེན་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་བྱ་འདོད་པ་མིན་ནམ་སྟེ་་་་་་་་་་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་སྲིད་དབང་རྩིས་སྤྲོད་སྐབས་ཡིག་ཐོག་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་བསྒྲགས་པ་དང་་་་་་་ངས་མ་ཤེས་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་་་་་་དེར་ད་ཕན་རྩོད་མཁན་མ་གྲགས་ལ་་་་་་་་རྡོ་གཡུག་གཡུག་བྱེད་སྟངས་ནི་་་་་་་་་མར་འགྱོ་དང་མི་དོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པས་་་་་་་་་
འོ་ད་དུང་་་་་ལོ་གྲངས་དེ་སྲང་བར་ནས་གོ་ཐོས་བྱུང་བའི་སྦོམ་གྲངས་ཙམ་ཡིན་ས་རེད། ལོ་རྒྱུས་བཤད་པ་མིན་ཏེ། ཡིག་ཐོག་ལ་གཟིགས་ན། ༡༦༤༢ ནས་དགའ་བ་བརྒྱད་ལྡན་གཞུང་དབུ་བརྙེས་པ་རེད། དེ་ནས་སྲིད་དབང་རྩིས་སྤྲོད་བར་གྲངས་ཀ་རྩིས་ན་་ལོ ༣༦༠ ཡིན་མིན་གསལ་བོ་རེད། གནད་འདི་དག་གལ་ཆུང་མ་རེད། ག་དུས་ཡིན་ན་ཞིབ་ཚགས་གཟབ་བཤེར་གནང་ན་ཉམས་ཤིག་ཐོན་གི་རེད།།
ཆོས་གྲོགས་དགེ་སློང་ལགས་ཀྱིས་ངར་བྱུང་རིམ་དེ་དག་རུ་ང་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་ངེས་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་བྱས་པ་དེ་ག་རང་དོན་ལ་གནས་འདུག
ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་རྒྱུན་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་ལམ་ནས་གནས་ཡོད་མེད་དང། རྩིས་སྤྲོད་ཞུ་སའི་གསལ་བོར་ཞུས་ན་མི་གོ་མ་ཆོད་པར་མགོ་མེད་པར་གྱུར་བ་གཉིས་ཤ་ཁ་ཁ་དང་གྲི་སོ་སོ་ཡིན་པས་དེ་དོན་ཉ་ཉུང་མཉམ་བསྲེས་མ་གནང་རོགས།
དེ་དང་མཉམ་དུ་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་དང་པོར་རྒྱབ་དཔུང་དུ་དྲངས་ནས་ཤོག་བུའི་སེང་གེར་ཚོན་རྩི་བྱུགས་པ་འདི་དེ་བས་ཀྱང་འོས་འཚམས་གང་ནས་ཡིན་ཏེ། སྐབས་དེར་དགེ་གྲོགས་གདན་སར་ལུས་མེད་ན། དོན་ཚན་དང་པོ་འདི་འཕགས་མཆོག་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་བོད་མི་མང་གི་དམ་ཚིག་ཇི་སྲིད་བོད་མི་མང་གིས་དད་དམ་འགྱུར་མེད་ཀྱིས་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་བ་དེ་སྲིད་དུ། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབུར་ལོ་རྒྱུས་དང་དམ་ཚིག་གི་མཚོན་དོན་དེ་བཀོད་དགོས་པ་མཁས་དགུའི་གཙུག་ནོར་དག་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པའི་མཛད་སྒོར་གསལ་གསུངས་གནང་བ་དེ་ལགས་ན། ཁོམ་ལོང་རེ་ཡོད་དུས་ཁ་སྐོང་རེ་གནང་རོགས།
གཞན་ཞིག་ནས། ཤོག་སེང་གི་ཁས་ལེན་དམ་བཅའ་འབོ་ལུག ཕྱིའི་རྣམ་པར་རྫིག་ཉམས་བསྟན་ཏེ འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལན་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཁག་གི་ཤོག་ཐོག་གི་གྲོས་ཆོད་ཀྱི་གྲངས་འདྲེན་གནང། ཤེས་ཡོན་མདུན་ལམ་གྱི་ལན་ལ་སྐྱོབ་གསོའི་རོགས་དངུལ་གྱི་གྲངས་ཀ་ཡང་ཡང་བསྒྲགས་རྒྱུ་ལས་མེད་པ་འདིས། ཆབ་སྲིད་དང་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་སྲིད་སྐྱོང་འདི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མགོ་ནས་གྲོངས་ངེར་བཞེངས་མ་ཐུབ་པར། ནག་འཚུབ་བེར་ཐང་ལ་ཟགས་སོང་བ་རེད། བྱས་ཙང། ད་ལྟའི་འུ་ཚོའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་མགོ་མེད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ག་ལེར་ཞིབ་གཟིགས་གནང་ན་གཡས་ཐལ་གཡོན་ལྷུང་བ་ཚང་མར་སྣང་གི་རེད།།
ལམ་དབུ་མ་ཅི་ལྟར་སྤྱི་ཚོགས་སུ་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ན་དེ་ལྟར་གོ་བརྡ་འཕྲོད་རྒྱུ་མེད་པ་གསལ་བོ་རེད། སྲིད་བྱུས་དེ་སྤེལ་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་བོད་རང་བཙན་རྩོད་མཁན་ཚོ་མགོ་མནན་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་མིན་ལམ་དབུ་མར་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་མེད་སྙམ།
ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ག་དུས་ཡིན་ཡང་བཀའ་ལན་རྣམས་ཁ་གསལ་པོ་དང། གཡོ་སྒྱུས་མ་འདྲེས་མ་ཞིག་གསུང་གི་འདུག་པས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
འོན་ཀྱང་སྲིད་སྐྱོང་གིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐོར་ལ་དྲི་བ་ཞིག་བསྐུལ་ན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་གྲོས་ཆོད་དེ་དེ་བཞག་པ་ཡིན་གསུངས་པ་ལས་གནད་འབིགས་པའི་བཀའ་ལན་ཞིག་ད་བར་མ་ཟད།
ཤེས་ཡོན་སྐོར་ལ་དྲི་བ་ག་དུས་བསྐུལ་ཀྱང་སློབ་ཡོན་སྤར་ཡོད་གསུངས་པ་ལས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ཤེས་ཡོན་གནས་སྟངས་ཐོག་བཀའ་ལན་གང་ཡང་གནང་གི་མི་འདུག
བློ་ཕམ་ཡོད།
གྲོགས་པོ་ཤར་གྱི་ཁུག་མ་ལགས། བྱ་མ་རྟ་ཁྱེད་ཀྱིས་ “བོད་མི་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཐད་མགོ་མེད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཏུ་ཟགས་ཡོད” ཅེས་གསུངས་པ་རེད། བཀའ་ཁྲི་གོང་མས་སྲིད་སྐྱོང་ལ་སྲིད་དབང་རྩིས་སྤྲོད་སྐབས། “༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས། ལོ་གྲངས་ ༣༦༠ སོང་བའི་བོད་མིའི་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་གཞུང་གི་སྲིད་དབང་རྒྱུན་ཉམས་ཆག་མེད་པར་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་ལྟར་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ལ་བརྒྱུད་སྤྲོད་དབང་སྐུར་མཛད།” ཅེས་དང་། སྲིད་དབང་རྩིས་སྤྲོད་ཀྱི་མཛད་སྒོར་༸གོང་ས་མཆོག་ཉིད་ནས་ཀྱང་། ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་མང་གཙོའི་འོས་བསྡུ་བྱས་ནས་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བའི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་འདི་སྲིད་སྐྱོང་རང་ཆགས་ཡོད། (political Leader) ཅེས་དང་། ཡང་། “སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེངྒེ་ནི་མང་གཙོའི་ཐོག་ནས་འོས་འདེམས་བྱས་ཏེ་འགན་དབང་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་མི་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཡོད།” ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡོངས་གྲགས་སུ་གྱུར་ཏེ་ཤར་ཁུག་ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་གསལ་པོ་མཁྱེན་ཡོད་པའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད། འོན་ཏེ། དེ་རིང་གུང་ཁྲན་གྱིས་གོ་ས་རིག་ས་ནས། “བོད་མི་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཐད་མགོ་མེད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཏུ་ཟགས་ཡོད” ཅེས། བྱེས་འཁོད་མི་ཙམ་མ་ཟད་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བཀའ་ཁྲི་ཟུར་པ་གཉིས་ལའང་ཟུར་ཟ་དེ་འདྲ་ཞིག་གནང་དགོས་དོན་ཅི། ངས་ནི་གྲོགས་པོ་ཁྱེད་ཀྱིས་ཡིག་བཏགས་སྐབས་ལག་ནོར་བྱུང་བ་མིན་ནམ་སྙམ། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུ་དང་པོར། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས། བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད། ཅེས་པར་ཁྱེད་ལ་ཐུགས་སྣང་བྱུང་ཡོད་པ་བརྗོད་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མང་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་་་་་དེ་ནས་་་་་་་་་་་་་་་
ཤར་ཁུག་ལགས། ཆབ་སྲིད་ཐད་མགོ་མེད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཏུ་ཟགས་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་པ་འདི་འདྲ་མ་སྤྱོད་རོགས་ཞུ ལ་ལས་ཚིག་འདི་འདྲ་ལ་སྒུག་སྡད་ཡོད་རེད། དོན་ལ་ཡང་རང་སྣང་གཙོ་འདོན་ཙམ་རེད། མ་གཞི་ནས་དགོས་མེད་ལས་ཀྱང་གནོད་ཚབ་ཅན་སྤོངས་ཅི་ཐུབ་གནང་བར་རེ་བསྐུལ་ཞུའོ།།
ད་དུང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ལྷག་འདུག་པ་གཅིག་ནི། གསར་འགོད་པས་དྲི་བ་ཧ་ཅང་གནད་དུ་ཁེལ་བ་འགའ་གནང་འདུག དེ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྤྱི་བཏང་གསར་འགོད་པ་ཚོར་རྣམ་དཔྱོད་དང་མཁྱེན་ཡོན་མཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་རེད་ལ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཀྱང་བསྟན་འདུག
སེར་སྨད་བླ་དགའ་ལགས། ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཅིག་འཇུས་ཡོད་མདོག་མདོག་མ་གནང་རོགས། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་དོན་དངོས་རང་རེད། ཚོགས་གཙོའི་དྲིས་ལན་ནང་སྔར་དང་མ་འདྲ་བ་ཟེར་བ་དེ་དོན་དག་གི་ཆ་ནས་གོ་བ་བླངས་ཆོག་ལ། ཚིག་འགྲོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གོ་བ་བླངས་ཀྱང་ཆོག་པའི་ཚིག་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཅན་རེད། ཚིག་འགྲོས་ཀྱི་ཐད་ནས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་༢༠༡༡་ལོ་ནས་ད་བར་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསལ་བཤད་ཟེར་ན་འདྲ། གང་ལྟར་བཀའ་ཤག་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཐེངས་༤ཙམ་བསྒྲགས་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་མང་གཙོའི་དུས་དྲན་དང་སྐུ་མདུན་གྱི་འཁྲུངས་སྐར། གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན། ནོར་ཝེ་ཞི་བདེ་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་པའི་ཉིན་མོ་སོགས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་གསུང་འཕྲིན་དང་བཀའ་ཤག་གི་གསལ་བཤད་བཅུ་གྲངས་ཤིག་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་ཚར་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་གང་ཞིག་གི་ནང་དུ་ད་རེས་ཀྱི་གསུངས་སྟངས་འདི་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་ཞིག་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྔར་དང་མ་འདྲ་བ་ཟེར་ཆོག་གི་རེད། གཉིས་པ་དོན་དག་གི་ཆ་ནས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དེ་སྔོན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ལ་འགྲོ་ཐབས་འདུག་ཐབས་བྱས་ནས་བསྡད་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད། གནས་སྟངས་དེའི་སྐོར་ལ་བོད་ཡིག་དང་དབྱིན་ཡིག་གཉིས་ནང་རྩོམ་ཡིག་ཀྱང་མང་པོ་ཞིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་ ༣ ་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་སྲིད་སྐྱོང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་བཀའ་མོལ་གང་འདྲ་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། “དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ལ་བཀའ་ཤག་གིས་ལུས་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་ཤར་སྐྱོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད” ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། གཏམ་བཤད་དེས་གང་ཞིག་བསྟན་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན་ལུས་ངག་ཙམ་མ་གཏོགས་ཡིད་ནས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་དད་འདུན་མེད་པ་བསྟན་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ་ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་དྲི་བ་ཧ་ཅང་སྐབས་བབ་གནད་དུ་འཁེལ་བ་འགའ་གནང་འདུག་ལ། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་དྲིས་ལན་དག་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཁ་གསལ་མདོ་བསྡུས་རྐྱང་རྐྱང་བརྒྱབ་འདུག ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་སྔོན་མ་གཏམ་བཤད་གནང་སྐབས་དང་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བའི་ལན་ཁག་ལ་དེ་ཙམ་ཁ་སང་པོ་དང་གཏིང་ཟབ་པོ་གསུང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ཀྱང་། དེང་སྐབས་ཚོགས་གཙོ་ཧ་ཅང་ཡར་རྒྱས་ཕྱིན་འདུག ཐེངས་འདིའི་དྲིས་ལན་ཁག་ཧ་ཅང་ཁ་གསལ་ཞིང་དོན་འདུ་བ། དམིགས་འབེན་རྣོན་པོ་ཅན་རྐྱང་རེད་འདུག ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ལ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐོག་ཚ་འ་འདེད་གནང་བ་དེ་གལ་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཞིག་རེད།
སྔར་དང་མི་འདྲ་བ་གསུངས་པ་དེ་བློ་སེང་གིས་སྲིད་སྐྱོང་གནང་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་འགན་འཁུར་བ་སྔ་མ་དག་ལས་ད་ཐེངས་ཨོ་ཙམ་བྱུང་བར་གོ་ན་འགྲིག
གཞུང་འཛིན་བཀའ་ཤག་གིས་འབྲེལ་མོལ་ལ་འགན་འཁུར་ནས་མཐུད་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་དངོས་བདེན་རེད། འབྲེལ་མཐུན་ཅི་ལྟར་གནང་མིན་ལ་གྲོས་ཚོགས་ནས་བཀའ་བཏང་བའི་དབང་ཆ་མེད་ཀྱང། གནང་སྟངས་གནང་ལུགས། གནང་ནས་གང་དུ་བསླེབས་ཡོད་མེད་ཐད་དྲི་འདེད་བྱེད་དབང་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད་འདུག་པས། བློ་ཆུང་རྣམས་ཡ་མཚན་དགོས་དོན་མི་འདུག
གྲོས་ཚོགས་ནང་ཞུས་པ་དེ་ལས་བཙུར་ནས་སྣུམ་ཕར་ཞོག ཆུ་རྐྱང་ཙམ་ཡང་ཐོན་རྒྱུ་མེད་པ་གསལ་བོ་རེད་མ་གཏོགས། རྒྱ་ནག་གི་ཨའོ་པཱ་མ་མཆོག་ལས་དོན་མཐའ་དག་གི་ལས་འཆར་སྐབས་ནས་ཕྱིར་བསྒྲགས་གནང་རྒྱུར་ཐུགས་མཉེས་པོ་ཡོད་པ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་གསལ་རེད། དཔེར་ན། བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་རྩིས་ལེན་ལྟ་བུ་རེད། ཞེ་ས་མ་ཞུས་ན། ལབ་རྒྱབ་རྒྱབ་ནས། དེང་སང་དངོས་དོན་ལག་བསྟར་ནང་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ནས་རྩིས་ལེན་ཐུབ་མིན་ཆ་མ་འཚལ་བ་ལྟ་བུ་རེད།
ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་བློ་སེང་གིས་སྲིད་སྐྱོང་གནང་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་བཀའ་མོལ་གསུང་སྐབས། སྟངས་འཛིན་དེ་ག་དུས་ཡིན་ན་སྲིད་སྐྱོང་གི་ཕྱོགས་ལ་གཡོན་གཡོན་པ་རེད། དེ་ཁག་ཡོད་པ་མ་རེད། གཅིག་ནས་ཤེས་ཚད་རེད། གཉིས་ནས་ཉམས་མྱོང་རེད། ཡིན་ནའང། ཕྱི་འདྲ་ཆགས་པོ་ཙམ་གྱིས་ནང་དོན་འགྲུབ་ཀི་མེད་པ་དང། བཀའ་ཁྲི་གོང་མས་ལན་འདེབས་གནང་དུས་ལྟར་ཚོགས་གཙོས་ཆུ་ཚོད་དམ་འཛིན་རང་གནང་ནས་བསྡད་ན་མ་འགྲིག་པ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེ། གཅིག་ནས་བཀའ་ཤག་གི་ཆེ་མཐོང་དང། ཆེན་པོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལའང་ངོ་ཚ་ནས་མིན་འགྲོ གང་ལྟར་ཚོགས་གཙོ་འདིས་སྲིད་སྐྱོང་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གང་དུའང་གཞོགས་འདེགས་དཔུང་བསྟོད་བྱས་པ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་ག་ལ་ཡིན་སྟབས། འདྲ་ཆགས་པོར་གོམས་བསྡད་མཁན་ཚོས་འདི་བརྗེད་ན་ག་ལ་འགྲིག
མདོ་དོན་སྙིང་བོར། རྡོ་ལས་འོ་མ་མི་འབྱུང་བ་ལྟར། མི་མང་གི་ལས་འགུལ་གྱི་ཚ་རླབས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕྱུར་དུས། རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་ཁག་གི་གྲོས་ཆོད་ཀྱང་ཤོག་བུ་བརྩེགས་མ་ཆགས་དུས། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་དང་དེའི་བྱེད་སྒོ་རྣམ་གསུམ་ལ་ང་ཚོར་དངོས་གནས་སྲིད་སྐྱོང་མཁས་མཛངས་ཅན་ཞིག་ཐོན་ཡོད་ན། ཅིག་ལ་བསླེབས་ཆོག་ཆོག་ཡིན་མོད། དེ་ལྟར་མ་བྱུང་བ་རེད། ཐ་ན། འབྲེལ་མོལ་ཚོགས་ཆུང་འགའ་ཚོགས་ཏེ་སྐུ་ཚབ་བསྐོ་བཞག་སོགས་རྒྱགས་གཏམ་འགའ་བཤད་པ་དག་ཀྱང་མི་མང་གི་རེ་ལྟོས་བཞིན་ལག་བསྟར་ཐུབ་མེད་ཙང། གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་དེང་སང་ང་ཚོ་བོད་མི་ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཐད་མགོ་མེད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཏུ་ཟགས་ཡོད་ཀྱང།
བཤད་ནས་ཅི་ཕན། བཤད་ཀྱང་”ང་དང་ངའི”་ཟེར་བ་རྩ་ཆེན་པོ་འཛིན་མཁན་ཤོག་བུའི་སེང་གེ་འདིས་གསན་གི་མ་རེད། ད་བར་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཚང་མས་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་ཐོག་ཤུཊ་རྒྱག་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཆཊ་ཡོད་ཅེས་ཞུས་ཞུས་པ་རེད་ཝ།། ད་ཅི་བྱ།།
ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དཀའ་དང་གཅིག
དབུ་མའི་ལམ་ནས་དམངས་གཙོ་རྩོད་དཀའ་གཉིས།
འདབ་གཤོག་འདི་གཉིས་མེད་པའི་འཕུར་མ་ལྡིང།
དཔལ་འབྱོར་ཙམ་གྱི་ཁྱིམ་བྱ་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ།
ཚོགས་གཙོས་གསུང་ན། “ཚོགས་གཙོའི་ངོས་ནས་ད་རེབ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བཀའ་ཤག་གིས་སྔར་དང་མི་འདྲ་བའི་ནན་པོ་གསུངས་བ་དེར་དགའ་བསུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད།” ཅེས་སྔར་དང་མི་འདྲ་བ་གསུངས་པ་དེའི་སྔར་གྱི་དུས་ཚོད་གང་ཡིན། སྲིད་སྐྱོང་གནང་བའི་རྗེས་སུ་རེད་དམ། ཡིན་ན་དེར་ཁོངས་སྐྱེལ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་རེད། སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་མ་གཞེས་པའི་སྔོན་ནས་ཟེར་ན་ནི་གཏམ་སྟོང་པ་ཞིག་རེད་ལ། ཡང་། “བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་དང་། ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་གི་འགན་རེད།” གསུངས་པ་དེས་ནི། སྤྱི་འཐུས་ལ་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་སྐོར་ཐུགས་འགན་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་བསྟན་འདུག ཡང་། “འདས་པའི་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ནང་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དོན་དམ་གྱིས་ག་ཚོད་ཅིག་འགྲུབ་དང་མ་འགྲུབ་ཁ་སང་གྲོས་ཚོགས་ནང་གསལ་བཤད་ཞུས་པ་ལས་ལྷག་ཅིག་ཞུ་རྒྱུ་མེད་པ་གསལ་བོ་རེད།”ཅེས་གསུངས་པ་དེར། མི་ཚོས། གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ལྕི་ཡང་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་རེད་ཟེར། ཡང་། “སྤྱི་འཐུས་ཚོའི་དྲི་བ་ཁ་ཤས་ལ་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ལན་བསྐྱོན་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་ཚོགས་གཙོའི་སྟངས་འཛིན་སྐབས། སྟབས་བདེ་བོ་མེད་རིགས་ལ་ལན་མ་བརྒྱབ་ན་འགྲིག་གི་རེད་ཅེས་ཞུས་ཡོད་སྟབས་མ་བསྐྱོན་པ་ཡིན་རྒྱུ་རེད།” ཅེས་གསུངས་པ་ཡང་ཚོགས་གཙོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཕྱིར་བསྒྲགས་ཙམ་དུ་ཟད། ཅེས་པ་ཟེར་སྒྲོས་སུ་འདུག་མོད་གནད་དོན་ངོ་མ་དེ་ད་དུང་ཕར་ཙམ་ཞིག་ན་ཡོད་པ་འདྲ།
དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་ལགས་ལ་རྗེས་སུ་ཡིད་རེངས་ཞུ ཚིག་ཉུང་ལ་དོན་དྲིལ་བ། ཟ་ཟུར་ན་ཚིག་རྒྱག་གང་ཡང་མི་སྣང་བས་འཇམ་ཤ་ཆེ་བ། ངོ་ནས་ཡག་པོ་འདུག མི་རབས་གསར་བའི་དབུ་འཁྲིད་ཁྱེད་སྐུ་ཚེ་རིང་ཞིང་མཛད་འཕྲིན་རྒྱས་པར་སྨོན།