བཙོན་ཁང་བཞུ་སྣོད་དུ་གྱུར་སོང་།

—-ཌེས་མཱོན་ཊུ་ཊུ་ཡིས་མཱན་ཌེ་ལ་གླེང་བ། འཇམ་དབྱངས་གྲགས་པས་བསྒྱུར།

ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ཙམ་གྱི་རིང་ངས་ནེལ་སཱོན་མཱན་ཌ་ལ་མཆོག་སྙན་གྲགས་ཁོ་ནར་བརྟེན་ནས་ངོ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད། གཅིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་ནང་དུ་ཁོང་ངའི་དགེ་ཐོན་སློབ་གྲྭར་བགྲོ་གླེང་ཞིག་གི་སྐབས་གཟུ་དཔང་བར་ཕེབས་སྐབས་ཐེངས་ཤིག་མཇལ་མྱོང་ཡོད་ལ། ངས་ཁོང་མཇལ་བ་ཐེངས་རྗེས་མ་དེ་གཅིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དགུ་ཅུའི་ལོར་རེད། ཁོང་བཙོན་ཁང་ནས་ཕྱིར་ཐོན་དུས་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁོང་གིས་སྔོ་ལོ་འཕྱར་མི་ཡོང་ངམ་སྙམ་པའི་ཞེད་སྣང་བྱས་མྱོང་། སྐབས་དེར་ཁོང་གི་སྙན་གྲགས་དེ་རྒྱུན་བསྲིང་ཐུབ་ངེས་རེད་སྙམ་པའི་ལྟ་ཚུལ་དེ་བདེན་པར་རློམ་ཁག་པོ་རེད།

ཨ་ཧྥི་རི་ཀའི་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་འགས་ཁོང་བཙོན་ཁང་ཕྱི་རུ་ཡོད་པ་ལས་ནང་དུ་ལུས་ན་བེད་སྤྱོད་ཆེ་བ་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་རབས་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཀྱང་ཁྱབ་སོང་། ཡིན་ཡང་ཁོང་ཕྱིར་ཐོན་རྗེས་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་བ་རེད། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་མི་རིགས་དཀར་པོའི་ཚོགས་པ་མང་པོས་དེ་དུས་སུའང་ཁོང་འཇིགས་སྐུལ་རིང་ལུགས་པར་བརྩི་བཞིན་ཡོད་ནའང་ཁོང་གིས་ཁོ་ཚོའི་གནས་བབ་རྒྱུས་ལོན་གནང་ཐབས་གནང་ཡོད། ཁོང་གི་གནང་ཕྱོགས་དེ་བརྒྱ་བཤད་སྟོང་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་གོ་བརྡ་ཡག་པོར་འཕྲད་སོང་། དཔེར་ན་ཁོང་གིས་ཁོང་བཙོན་དུ་འཇུག་མཁན་མི་རིགས་དཀར་པོའི་མི་དེ་ཁོང་གི་སྲིད་འཛིན་ཁྲི་འདོན་མཛད་སྒོར་གལ་ཆེའི་སྐུ་མགྲོན་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་དང་། རི་བོ་ནི་ཨཱ་རུ་ཁོང་ཁྲིམས་མུན་དུ་འཇུག་མཁན་དེ་གུང་ཚིགས་སུ་གདན་དྲངས་པ་ལྟ་བུ་རེད།

འདི་དག་ནི་ཅི་འདྲའི་ཁོག་ཡངས་དཀྱེལ་ཆེའི་གནང་སྟངས་ཤིག་རེད་ཨང་། ཁོང་ཁྲིམས་མུན་དུ་འཇུག་མཁན་དེ་ཁོང་དམར་གསོད་བྱེད་དགོས་པར་སྐུལ་མ་བྱེད་མཁན་དོ་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། མཱན་ཌ་ལ་མཆོག་གིས་ད་དུང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་སྲིད་དོན་མགོ་ཁྲིད་འདས་པོ་དག་གི་ཆུང་མ་ཚོའང་སྲིད་འཛིན་གྱི་འདུག་སྟེགས་སུ་མགྲོན་འབོད་གནང་ཡོད། ༡༩༦༦ ལོར་དམར་གསོད་བཏང་བའི་སྲིད་དོན་པ་བེར་ཝོར་ཌའི་ཆུང་མ་བྷེ་ཚེ་ལགས་གཟུགས་ཕུང་མི་བདེ་བའི་རྐྱེན་པས་ཕེབས་ཐུབ་མེད། ཁོ་མོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་རྣམས་གནས་སྡོད་བྱ་སའི་གྲོང་ཨོ་རཱན་ཇེ་ལ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད། མཱན་ཌ་ལ་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་བསྐྱུར་ནས་ས་དེ་རུ་ཁོ་མོ་དང་མཉམ་དུ་ཇ་འཐུང་བར་ཕེབས་ཡོད།

ཁོང་ལ་གཞན་དག་ལ་བསམ་ཤེས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ངོ་མཚར་བ་ཞིག་ཡོད། རང་དབང་གི་འོས་བསྡུ་བྱེད་པར་ཞི་མོལ་བྱེད་སྐབས་ཁོང་གིས་ཁེ་དབང་སྤྲད་པ་དེ་ཚོ་ཧ་ལས་པ་རེད། དཔོན་བྷུ་ཐེ་ལེ་ཛིས་འདི་དགོས་དང་དེ་དགོས་སོགས་དགོས་འདུན་བཏོན་པ་ཚང་མར་ཁོང་གིས་འགྲིག་དང་འགྲིག་ཅེས་བཀའ་ལན་གནང་ཡོད། ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་མང་པོས་ཨིན་ཀ་ཐ་དེ་རང་དབང་གི་ལས་འགུལ་ངོ་མ་ཞིག་མ་རེད་ཅེས་པར་ཁོང་བློ་ཕམ་ཚད་མེད་བྱུང་ཡོད། ཁོང་གིས་ཁོང་གི་ལས་རོགས་རྣམས་དང་གྲོས་བསྡུར་བྱས་མེད་ནའང་བྷུ་ཐེ་ལེ་ཛིས་བཀའ་ཤག་ཏུ་གོ་གནས་མཐོ་གྲས་ཤིག་དགོས་ལབ་ཀྱང་ཁས་ལེན་བྱེད་པར་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། ཁོང་གིས་འདི་དག་གནང་དོན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཁྲག་གི་རྒྱ་མཚོར་མི་བྱིངས་བའི་ཆེད་དུ་རེད། ཁོང་གིས་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་རྣམས་ལ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་ཚོས་ཚོར་བ་ཤེས་ཐུབ་ངེས་ཅེས་གསུངས་ཤིང་། མི་ནག་པོ་མང་པོས་ཨ་ཧྤི་རི་ཀའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་མཚོན་རྟགས་སུ་བརྩི་མི་འདོད་པའི་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རྐང་སྤོལ་གྱི་མཚོན་རྟགས་རུག་བྷ་ཨི་བེད་སྤྱོད་དེ་ཁོང་ཚོར་བཅར་ཡོད།

རུག་བྷ་ཨི་ནི་མི་རིགས་དཀར་པོའི་རྩེད་མོ་རེད། ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་བ་སྤྱི་དང་ཡང་སྒོས་མཱན་ཌ་ལ་མཆོག་གིས་འཛམ་གླིང་རྩེད་འགྲན་ཆེན་མོར་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱ་བ་ཞིག་བྱས་པ་ནི་ཁོང་བལ་སླས་སྟོད་ཐུང་ཞིག་བསྣབས་ནས་རྩེད་ཐང་དུ་གོམ་ཞེང་ཆེན་པོས་ཕེབས་པ་དེ་རེད། སྐབས་དེར་སྲིད་དོན་གྱི་མགོ་ཁྲིད་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་རྐང་འཁོབ་ལག་འཁོབ་ཏུ་གྱུར་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་ཁོང་ནི་གདེང་ཚོད་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ཕེབས་ཡོད། བརྒྱ་ཆ་གོ་དགུ་ཙམ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་མི་རིགས་དཀར་པོ་ཡིན་པའི་རྩེད་ར་དེར་ “ནེལ་སཱོན། ནེལ་སཱོན”ཅེས་པའི་སྒྲས་ཁེངས། དེ་ནི་སྤྱིར་བཏང་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། གྲོང་རྡལ་ཚོར་རུག་བྷ་ཨིའི་རྒྱལ་ཁ་སྲུང་བརྩི་བྱ་སྲིད་བསམ་པ་ཞིག་སུའི་བློ་ལ་འཁོར་ཡོད་རྒྱུ་ཡོད།

༡༩༩༢ ལོར་བྷོའི་པ་ཏོང་རྡེབ་གསོད་བྱུང་སྟེ་མི་ ༤༢ ལྷག་གྲོངས་སྐབས་ངས་ཁོང་ཐུགས་ཁྲོས་པ་མཐོང་བྱུང་། ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པས་ཞི་མོལ་བྱེད་མཚམས་བཞག་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་གི་གདོང་མདོག་སྨུག་པོར་ཆགས་འདུག ཁོང་གིས་གསུངས་ན་གསང་བའི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྲིད་འཛིན་ FW ཌེ་ཁེ་ལེར་ཁ་ལ་ཉེན་རྟོག་ཁང་དང་ཨིན་ཀ་ཐའི་བར་དུ་གསང་བའི་འབྲེལ་བ་འདུག་ཅེས་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་ཅེས་གསུངས། ཌེ་ཁེ་ལེར་ཁས་ཉེན་བརྡ་དེ་སྣང་མེད་བཏང་བ་ཡིན་ནམ་མིན་ང་ལ་གསལ་ཁ་མེད། ཁོང་གིས་ང་ཚོ་མི་རིགས་ནག་པོའི་མི་ཚོའི་འཚོ་གནས་ལ་སྙིང་པོ་མི་འདུག་གསུངས་བྱུང་།

ཡང་སྐབས་གཞན་ཞིག་ཏུ་ཁོང་གིས་ང་ལ་ཁོང་དང་ཌེ་ཁ་ལེར་ཁ་གཉིས་ཨོ་སི་ལོ་རུ་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱི་མཛད་སྒོར་བཅར་སྐབས་ཁོང་བློ་ཕམ་སྐྱེ་གཞིའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་གསུངས། དེར་རུ་ཁག་ཅིག་གིས་ ‘ནི་ཀོ་སི་སི་ཀེ་ལེལ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་’ཞེས་པའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གླུ་གཞས་དེ་གཏོང་བཞིན་པའི་སྐབས་ཌེ་ཁེ་ལེར་ཁེ་དང་ཁོའི་ཆུང་མ་གཉིས་གླུ་དེ་མ་རྫོགས་བར་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་ནས་བསྡད་པ་ལས་གུས་ཞབས་གཏན་ནས་བྱས་མ་སོང་གསུངས།

ཡིན་ཡང་ཁོང་གི་ཁོང་ཁྲོ་དེ་ཁོང་གི་བཟོད་བསྲན་དང་དཀྱེལ་ཡངས་ལས་ཆེ་བ་ཞིག་མ་རེད། མི་ཚོས། ཁོང་གིས་གཞུང་བསྐྱངས་པའི་རིང་གི་བྱས་རྗེས་ལ་གཟིགས་དང་། ལོ་ངོ་ ༢༧ ཙམ་བཙོན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་བ་དེ་ནི་ཅི་འདྲའི་གྱོང་གུན་ཞིག་རེད་ཨང་ཟེར་མོད། ངས་བལྟས་ན་ཁོང་གི་བཙོན་གྱི་དུས་སྐབས་དེ་ནི་ཡོད་དགོས་ངེས་རེད་སྙམ། གང་ལགས་ཤེ་ན་ཁོང་བཙོན་དུ་འགྲོ་དུས་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་ཡོད་ལ། ལྟོས་ས་ལྟོས་འཇོག་གིས་ཁོང་ལོ་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་དང་དྲང་བདེན་ལམ་ནོར་དུ་ཁྲིད་པའི་མྱོང་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་ཁོང་སྲིད་སྐྱོང་མི་སྣ་ཞིག་མ་རེད་ལ། ཁོང་ལ་གུ་ཡངས་བཏང་བའི་བསམ་བློའང་མེད། དེ་དུས་ཁོང་ནི་དྲག་སྤྱོད་སྤེལ་བར་ནམ་ཡང་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པའི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་དམག་སྤྱི་ཆེན་མོ་རེད།

བཙོན་གྱི་དུས་ཚོད་ནི་བཞུ་བྱེད་ཀྱི་སྣོད་རེད། དེས་མི་ཁ་ཤས་ཇེ་སྡུག་ཏུ་གཏང་སྲིད་ཀྱང་མི་ཁ་ཤས་ཇེ་བཟང་དུ་གཏོང་གིན་ཡོད། བཙོན་ཁང་ནི་སྙིགས་མ་རྣམས་འཚིག་པར་བྱེད་པའི་སྣོད་དེར་གྱུར་སོང་། མི་ཚོས་ཁོང་ལ་ “ཁྱེད་ཀྱིས་ལས་སླ་པོས་གུ་ཡངས་སྐོར་བཤད་ཀྱི་འདུག་སྟེ། ཁྱེད་སྡུག་པོ་མྱངས་མྱོང་མེད་པས། ཁྱེད་ཀྱིས་ག་རེ་ཧ་གོ” ཅེས་ལབ་ཐབས་མེད། ལོ་ངོ་ཉེར་བདུན་གྱིས་ཁོང་ལ་ང་ཚོས་གུ་ཡངས་དཀྱེལ་ཆེའི་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་ཆོག་པའི་དབང་ཆ་སྤྲད་ཟིན།

ཁོང་གི་མི་ཚེའི་གས་ཁ་ཞིག་ནི་ཁོང་དང་ཝི་ནི་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཅི་ཞིག་བྱུང་བ་དེ་རེད། ཁོང་ཝི་ནི་ལ་ངོ་མ་ཤིན་ཏུ་དགའ་མྱོང་། ཁོང་བཙོན་ལས་གྲོལ་རྗེས་ངས་ཁོང་གཉིས་ཤོ་སའི་གསོལ་ཚིགས་ཤིག་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ཡིན། ཁོང་གཉིས་དེར་བསྡད་དུས་ཁོང་གཉིས་ལས་བརྩེ་དུང་གིས་མྱོས་པ་གཞན་ཞིག་བློ་ངོར་འཆར་དཀའ། ཡིན་ཡང་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ན་ཟུག་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་། ཁོང་གིས་གྷ་ར་ཁ་རྙེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་དགའ་འོས་པ་ཞིག་རེད། ཡིན་ཡང་ཝིན་ནིས་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་མྱངས་ཡོད་པས་སེམས་སྐྱོ་དགོས་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད། ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་མི་ཚེ་ལྷག་མ་དེ་དགའ་སྤྲོའི་ངང་བསྐྱལ་ཡོད་ན་དེ་ནི་ལྷ་སྒྲུང་དེའི་མཇུག་བསྡུ་སྟངས་ལེགས་ཤོས་སུ་གྱུར་ཡོད་ངེས།

མཱན་ཌ་ལ་མཆོག་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུ་སྟངས་ཡག་ཤོས་ནི་ཁོང་གིས་གང་མགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་དེ་མཇུག་བསྐྱང་རྒྱུ་དེ་རེད། ཁོང་གིས་གསུངས་གསལ་བཞིན་མཐའ་མར་མི་སུའང་མེད་དུ་མི་རུང་བ་མ་རེད། ཁོང་གིས་ཁོང་ནི་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རྣལ་མ་ཞིག་ཡིན་ལ། ལས་འགུལ་ལས་གལ་ཆེ་བའི་མི་སྣ་སུ་ཡང་མེད་གསུང་མཁན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རླབས་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་རེད། འཛམ་གླིང་གི་ས་ཆ་གང་དུ་དབུ་ཁྲིད་བྱེད་འདོད་པའི་མི་སུ་ཞིག་ཡིན་ཡང་འདིར་ཚོད་ཤིང་དེ་ཡོད་པ་ཤེས་ཡོད་ངེས། ཁོང་ཚོས་ཁོང་ཚོ་རང་ཉིད་ལ་ངས་ཇི་ལྟར་ཚོད་འཇལ་ལམ་ཞེས་འདྲི་རྒྱུ་དེ་གནད་ཀྱི་དོན་པོ་རེད།

ཌཱེས་མཱོན་ཊུ་ཊུ་ལགས་ནི་ཡེ་ཤུ་བླ་ཆེན་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ལས་འགུལ་བ་ཞིག་རེད།

(གྷར་ཌི་ཨན་ཞེས་པའི་དྲ་བ་ལས་བླངས་ཏེ་བསྒྱུར།)