ཚོགས་འདུའི་ཞོར་དུ་བོད་རྒྱ་སྨྱུག་ཚོཊ་ཤིག་ཀྱང་བཙུཊ་ཡོད།

ཉེ་ལམ་ཐའེ་ཝན་གྱི་རྒྱལ་སར་རྒྱ་རིགས་མཁས་པ་གཡང་ཅན་ལེ་ (Yang Jianli) ལཊ་ཀྱིས་བཙུགས་པའི་སྤྱི་འབངས་ནུས་སྟོབས་ཚོཊ་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག སྐབས་དགུ་བའི་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུཊ་མི་འདྲ་བའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོགས་འདུ་ཞེས་པའི་སྟེང་། དྷ་རམ་ས་ལའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པའི་སྐུ་ཚབ་ཁག་ཅིག་མཉམ་ཞུཊ་གནང་ཡོད་སྟབས། གསར་འགོད་པས་ཚོགས་བཅར་བ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལཊདང་གླེང་མོལ་བྱས་ཡོད།

ཐོག་མ་ཁོང་གིས་ཚོཊ་འདུ་དེའི་དམིཊ་ཡུལ་དང་ནང་དོན་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར། ད་རེབ་ཚོགས་འདུའི་དམིཊ་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་རྒྱ་ནག་སྐམ་སའི་ནང་དེང་དུས་ཀྱི་སྤྱི་དམངས་རང་ངོས་ནས་སོ་སོའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་དང་རྒྱ་ནག་གི་གདུག་རྩུབ་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་མཁན་མི་མང་པོ་ཞིག་ཚོགས་འདུ་འདིའི་ནང་མཉམ་ཞུཊ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དེང་སང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་སྟོབས་ཤུཊ་བཙན་འཛུལ་ཆེན་པོ་སླེབ་ཡོང་སྐབས། སོག་པོ་དང་ཤར་ཏུ་ཀི་སི་ཐན། ཞིན་ཅང་། བོད། ཧོང་ཀོང་། ཐའེ་ཝན། མན་ཀོ་བཅས་ཀྱི་མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུཊ་འདྲ་མིན་གྱིས་མཉམ་དུ་བགྲོ་གླེང་བྱས་ཏེ། མ་འོངས་བར་རྒྱ་ནག་རང་དབང་དམངས་གཙོའི་གཞུང་ལ་བསྒྱུར་ན་འདྲ། གང་ལྟར་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཅིག་སྡུད་ཀྱིས་དབང་ཆ་བཟུང་བསྡད་པའི་ཐོག་ལ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ནུས་སྟོབས་ག་རེ་འདོན་ཐུབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ཐོག་ནས་ཚོཊ་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོས་ཚོཊ་འདུའི་ཐོག་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཡོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་བྱེད་སྟངས་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་སྐབས་ཁོ་རང་ཚོས་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། ཚོགས་འདུའི་ཟུར་དུ་ང་ཚོར་དངོས་སུ་ཐུག་འཕྲད་བྱེད་རོགས་ཟེར་ནས། སྐབས་རེར་མཚན་གྱི་ཆུ་ཚོད་གཉིས་པ་གསུམ་པའི་བར་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་པ་དང་། ཁོ་ཚོས་སྔོན་མ་མཐོང་བསྡད་པ་ག་རེ་ཡིན་པ་དང་ད་རེབ་གནས་ཚུལ་གསལ་བོ་ཧ་གོ་བ་ག་རེ་བྱུང་མིན་སོཊ་ལ་ཚོར་བ་ཆེན་པོ་སྟོན་གྱི་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།

           གསར་འགོད་པས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་ལས་དོན་གཞན་གང་དག་བྱས་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། རྩ་བའི་ཆ་ནས་ང་ཚོ་བོད་པ་མི་བདུན་ཕར་ཚོགས་འདུར་མཉམ་ཞུགས་བྱས་པའི་ཞོར་དུ། ང་ཚོས་སྔོན་མ་ནས་བོད་རྒྱ་སྨྱུག་ཚོགས་ཟེར་བ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་སྒྲིག་བསྡད་ཡོད་སྟབས། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུ་བརྒྱུད་ནས་ཨ་རི་དང་ཡུ་རོབ། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ། རྒྱ་ནག་སྐམ་ས། ཐའེ་ཝན། བོད། ཧོང་ཀོང་། མན་ཀོ་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་མི་ ༣༠ ཙམ་འཛོམས་ཏེ་བོད་རྒྱ་སྨྱུག་ཚོགས་ཟེར་བ་དེ་གསར་འཛུགས་དང་། རྒྱུན་ལས་མི་ ༧ ཙམ་བདམས་ནས་སྒྲིག་གཞི་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད། གཉིས་པ། ང་ཚོ་བོད་རྒྱ་སྨྱུག་ཚོགས་བཙུགས་ནས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་ཐའེ་ཝན་གྱི་མཁས་པ་མང་པོ་ལྷན་འཛོམས་ཀྱི་དགོང་ཚོགས་ཤིག་གི་སྟེང་། བོད་སྤྱི་ཡོངས་དང་ལྷག་པར་དུ་དེང་སང་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ངོ་སྤྲོད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་ཡག་པོ་བྱུང་སོང་། དེ་བཞིན་ཐའེ་ཝན་མཐོ་སློབ་དང་ཏུང་དཔའ་མཐོ་སློབ་གཉིས་ཀྱིས་གདན་ཞུ་གོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་འོག སློབ་ཕྲུག་མང་པོ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་ཐའེ་ཝན་དང་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས། མ་འོངས་བོད་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་བ་རེད། ཏུང་དཔའ་མཐོ་སློབ་ནང་དུའང་བོད་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་མཚན་མོ་ཞེས་པའི་ཐོག་ཕྱིན་ཏེ། བོད་སྤྱི་ཡོངས་ངོ་སྤྲོད་དང་བོད་ཡིག་གི་སྙན་ངག་གྱེར་འདོན་སོགས་བྱེད་ཐུབ་སོང་། མཐའ་མར་ཐའེ་ཝན་ནང་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་དང་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་། ཐའེ་ཝན་བོད་རྒྱ་མཛའ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཁུང་མིན་ (Kunming)དོན་རྐྱེན་དང་བོད་མིའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཉིས་བརྒྱུད་དེ་མ་འོངས་བར་རྒྱ་ནག་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་སྲིད་བྱུས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བའི་བགྲོ་གླེང་ཞིག་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བའི་གོ་སྐབས་བྱུང་སོང་། ཞེས་བརྗོད་བྱུང་།

        སྐལ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིར་ཐའེ་ཝན་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་ལི་ཏིན་དཔེ་(Li Denghui)དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་པའི་སྐོར་བརྗོད་དོན། ང་ཚོ་བོད་པ་ཡིན་ལབ་དུས་ལི་ཏིན་པེ་ཁོ་རང་ཡར་བཞེངས་ནས་ཞེ་དྲག་དགའ་བོ་བྱས་སོང་། ཁོང་གི་ཉམས་མྱོང་གཙོས་ཐའེ་ཝན་གྱི་གནས་སྟངས་དང་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་མང་པོ་གསུངས་སོང་། ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་སྲིད་བྱུས་སྐོར་བཤད་སྐབས། ཁོ་རང་གིས་ད་ལྟའི་རྒྱ་ནག་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་འདོགས་སྟངས་དེ་ཚོ་ཞེ་དྲག་སྡུག་ཅག་ཡིན་པའི་སྐོར་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ངས་བོད་པའི་ཚབ་བྱས་ཏེ་ཁོ་རང་ལ་མཇལ་དར་ཞིག་ཕུལ་བ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ལེ་ཏིན་དཔེ་སྐབས་སུ་བོད་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་ཐའེ་ཝན་དུ་བཙུགས་པ་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་ཐའེ་ཝན་ནང་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་རྒྱུའི་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་གནང་མཁན་ཞིག་རེད། ཁོང་ལ་ཐའེ་ཝན་གྱི་དམངས་གཙོའི་ཡབ་ཆེན་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་དང་ཁོ་རང་ལ་མ་དགའ་མཁན་ཚོས་ཁོང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་རང་དགུང་ལོ་ ༩༢ ལ་ཕེབས་ཀྱང་རིག་པ་དྭངས་གསལ་ཐོག་ནས་གསུང་བཤད་གསལ་པོ་གནང་གི་འདུག ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།

        རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ནས་ཡོང་བའི་རྒྱ་རིཊ་ཚོའི་རྣམ་འགྱུར་གང་འདྲ་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ་གླེང་མོལ་བྱེད་སྐབས། ཁོང་གིས། སྤྱིར་བཏང་ཁོ་ཚོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཤད་པ་མ་གཏོཊ་ཕྱིའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་གོ་ཐོས་མེད་པ་དེ་གསལ་བོ་རེད། ཚོཊ་འདུའི་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་གིས་གལ་སྲིད་བོད་མི་ཞིག་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་མདུན་དུ་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་གནང་བ་ཡིན་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་བཀག་འགོག་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་མིན་དང་། གཞན་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཡེ་ཤུས་ཆོས་ལུཊ་སྤེལ་མཁན་ཞིག་གིས་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུཊ་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་ལ་དགག་པ་རྒྱག་གི་ཡོད་སྟབས་ཏཱ་ལའི་བླ་མས་རང་ལུས་མེར་བསྲེཊ་མི་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་མེད་དྲི་བ་བཏང་སོང་། ངས་ཁོ་ལ། ཁྱེད་རང་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ལབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ངའི་མདུན་དུ་བོད་མི་ཞིག་གིས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་གི་ཡོད་ན། ངས་མི་དེ་ཉེན་རྟོག་པར་རྩིས་སྤྲད་ན་ང་ལ་སྒོར་འབུམ་ལྔ་རག་གི་ཡོད་པ་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པར་ཁོས་ཤེས་ཀྱི་མེད་ལབ་སོང་། དེ་བཞིན། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་སོགས་ཛ་དྲག་གི་ལས་འགུལ་རིགས་མི་སྤེལ་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཡང་ཡང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་སོགས་བཤད་ཡོང་སྐབས་ཁོ་ཚོས་ཧང་སང་སང་བྱེད་ཀྱིན་འདུག བོད་དང་སོག་པོ། ཡུར་གུར་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ལ་གནས་ཚུལ་གང་བྱུང་བའི་ཐོག ཁྱེད་རང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གང་བཤད་པར་ཡིད་ཆེས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་དྲུག་ཅུ་ལྷག་རིང་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་བྱས་ནས་སྡོད་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་རེད། བོད་མི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་གཅིག་གི་འོག་ཏུ། ཁྱེད་ཅག་རྒྱ་མི་ས་ཡ་མང་པོ་ལངས་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་དེ་དག་རྩ་མེད་བཟོ་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། དེ་བཞིན། རྒྱ་ནག་ནང་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་སྤེལ་བར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་ང་ཚོས་ཧ་གོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་དེའི་སྐོར་ལ་བཀའ་སློབ་ཕེབས་པ་སོགས་བཤད་ཡིན། ཞེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།

         མཇུག་ཏུ་ཁོ་ལ་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་སྟེང་གྲོས་ཆོད་གང་འདྲ་བྱུང་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། སྤྱིར་ཚོགས་འདུའི་ཉིན་མཐའ་མར་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་དང་ཧོང་ཀོང་། སོག་པོ། བོད་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་མང་པོ་བཞག་ཡོད་པའི་ཁྲོད་ང་ཚོ་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་གསུམ་བཞག་ཡོད། གཅིག ད་ལྟའི་བར་བོད་མི་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་ལྷག་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་དགོས་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རྟོགས་ཆེད་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་བོད་ནང་གཏོང་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ། ༧གོང་ས་མཆོག་གཙོས་བོད་མི་ཆིག་འབུམ་ལྷག་རང་ཡུལ་དང་བྲལ་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དང་བོད་མིའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་མང་ཤོས་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ནང་ཕེབས་འཇུག་དགོས་པ་དེ་ཡིན་སྟབས། ༧གོང་ས་མཆོག་བོད་ནང་ཕྱིར་ཕེབས་པར་ནུས་པ་སྒྲིལ་ཐབས། གསུམ་པ། བོད་ནང་སྨྲ་བརྗོད་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་། བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རྟོག་ཞིབ་ཚོཊ་པ་གསར་འཛུཊ་དགོས་རྒྱུ་བཅས་རེད།

གསར་འགོད་པ། ལྷ་སྐྱབས་རྒྱལ།