རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུར་གདན་ཞུ་གནང་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་ནང་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
ཁ་སང་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཇོན་བྷོ་ནཱར་ (John Boehner)ལ། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་སྲིད་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཨེ་ཌི་ (Ed Royce)ཀྱིས་ཕྱག་བྲིས་ཤིག་ཕུལ་བའི་ནང་། འདི་ལོའི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་ཨ་རིར་སྐོར་སྐྱོད་དུ་ཕེབས་འཆར་ཡོད་པར། ཁོང་གྲོས་ཚོགས་ནང་གདན་ཞུ་དང་འབྲེལ་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུའི་སྔོན་འགྲོའི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འཇུག་དགོས་སྐོར་བཀོད་ཡོད་འདུག
ཕྱག་ཡིག་དེའི་ནང་། “ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདིར་རྒྱ་གར་ནི་ཨ་རིར་ལྷོ་ཨེ་ཤ་ཡའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལས་ཆབ་སྲིད་དང་དཔལ་འབྱོར། སྲུང་སྐྱོབ་གང་ཐད་ནས་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གར་དང་མཛའ་མཐུན་མཉམ་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་བཙུགས་ཏེ། གཉིས་ཕན་མཉམ་རྒྱལ་གྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས་ཤིང་། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་འདིའི་ནང་ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ནི་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཨ་རིས་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གྱིས་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེའི་གཞུང་དང་མཛའ་འབྲེལ་བཙུགས་ཏེ། རྒྱ་གར་ནི་ཨ་རིའི་མཐུན་གྲོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཐབས་བྱེད་དགོས” ཞེས་སོགས་བཀོད་ཡོད་འདུག
༡༨༠༠ ལོ་ནས་བཟུང་ཨ་རིའི་གཞུང་རིམ་པས་གྲོས་ཚོགས་གོང་འོག་གཉིས་ཀྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་སྐབས། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན། དེ་བཞིན་ནོ་བྷེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་སོགས་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འཛུགས་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འཇུག་པའི་ལམ་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། ད་བར་གྲོས་ཚོགས་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ ༢༠༠ ལྷག་གིས་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༠༥ ལོར་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མན་མོ་ཧན་སིན་དང་། ༢༠༡༣ ལོའི་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༨ ཉིན་བྱང་ཀོ་རི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ལྕམ་པཱག་གྷེན་ཧེ་ (Park Geun-hye)བཅས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་འདུག
༡༩༤༧ ལོར་རྒྱ་གར་དབྱིན་འོག་ནས་རང་བཙན་ཐོབ་རྗེས། རྒྱ་གར་གྱིས་ཨ་རིའི་དགྲ་བོ་ཨུ་རུ་སུ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་ (USSR)དང་འབྲེལ་ལམ་བཙུགས་ཏེ། ལོ་ལྟར་དམག་དོན་དང་ཚོང་འབྲེལ་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད་སྟབས་ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད། ༡༩༦༡ ལོར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཇོན་ཀེན་ནཱེ་ཌི་ (John F. Kennedy)ཡིས་རྒྱ་གར་དང་འབྲེལ་ལམ་མགོ་འཛུགས་ཙམ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། ༡༩༦༢ ལོར་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་དམག་འཁྲུག་ཁྲོད་རྒྱ་གར་ལ་ཕམ་ཉེས་བྱུང་བ་དང་། ༡༩༦༣ ལོར་ཇོན་ཀེན་ནཱེ་ཌི་མཆོག་ལྐོག་གསོད་བྱས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་མུ་མཐུད་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་ཐུབ་མེད་པའི་ཁར། བདུན་ཅུ་དོན་གྲངས་ནང་རྒྱ་གར་དང་བྷང་ལ་དྷེ་ཤེའི་བར་དང་། རྒྱ་གར་དང་པ་ཀི་སི་ཐན་བར་བཅས་སུ་དམག་འཁྲུག་བྱུང་བ། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་རེ་ཅཱར་ཌི་ནཱེ་སཱོན་ (Richard Nixon) གྱིས་པ་ཀི་སི་ཐན་དང་འབྲེལ་ལམ་བཙུགས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ལྔའི་ཁོངས་སུ་ཚུད་ཐབས་བྱས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཡོད།
༡༩༩༡ ལོ་ནས་རྒྱ་གར་དང་ཨ་རིའི་བར་ཚོང་དང་དམག་དོན་སྐོར་ལ་འབྲེལ་ལམ་གང་འཚམ་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ༡༩༩༨ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་བཱ་ཇི་བྷ་ཡེ་སྲིད་གཞུང་གིས་ར་ཇེ་སི་ཐན་པཱོག་རན་ས་ཁུལ་ (Pokhran) དུ་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་ཚོད་ལྟ་བྱས་སྟབས། སྐབས་དེའི་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཁེ་ལིན་ཌོན་ (Bill Clinton)གྱིས་རྒྱ་གར་ལ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཉེས་ཆད་བཏང་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་ཕྱིན་ཡོད།
༢༠༠༡ ལོའི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་་ཏ་ལི་བྷན་དྲག་སྤྱོད་ཤོག་ཁག་གིས་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་དོན་ལྟེ་གནས་གཏོར་བཤིག་བཏང་བར་རྒྱ་གར་གྱིས་ཨ་རིར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་བ་དང་། ༢༠༠༤ ལོར་རྒྱ་གར་ནང་མཚོ་ཐོག་ས་ཡོམ་ (tsunami) གྱི་གོད་ཆག་བྱུང་སྐབས་ཨ་རིས་མི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་བྱས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་སླར་ཡང་ཡར་རྒྱས་སུ་འགྲོ་མགོ་བཙུགས་ཏེ། ༢༠༠༥ ལོར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་བྷུ་ཤི་ ( George W. Bush) རྒྱ་གར་བར་མཁའ་སྐྱོད་གུ་ཡངས་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ (Open Skies Agreement) ཞེས་པར་མིང་རྟགས་བཀོད་ཅིང་། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༨ སྤྲད་དེ་ཨ་རིའི་གནམ་གྲུ་ (68 Boeing) རྟགས་ཅན་ཉོས་པ། ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱ་གར་ནང་རྡུལ་ཕྲན་གློག་ཤུགས་ཀྱི་ས་ཚིགས་ ( Civil Nuclear Power Plant) འཛུགས་རྒྱུར་གྲོས་མཐུན་བྱུང་བ་བཅས་ཀྱིས་ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་བར་གྱི་འབྲེལ་བའི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་ཚུགས་ཐུབ་ཡོད་འདུག
༡༩༩༦ ལོར་རྒྱ་གར་དང་ཨ་རིའི་བར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༩ དང་།
༢༠༠༦ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༣༣།༦༧།
༢༠༡༠ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༥༨།༡༢།
༢༠༡༡ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༧༢།༣༥།
༢༠༡༢ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༩༣།
༢༠༡༣ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༦༣།༧ བཅས་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་བྱས་ཡོད་འདུག
སྔར་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ཨ་རིའི་ནེའུ་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་ཉེན་རྟོག་པས་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་གར་གཞུང་ཚབ་ཡན་ལག་ཁང་གི་སྐུ་ཚབ་གཞོན་པ་ལྕམ་ལྡེ་བེ་ཡཱ་ནེ་ (Devyani Khobragade)ཡིས་ཨ་རིའི་ཐོངས་མཆན་དང་ཡིག་ཆ་རྫུན་བཟོ་བྱས་པའི་ཉེས་མིང་འོག་འཛིན་བཟུང་འདྲི་གཅོད་བྱས་པར་བརྟེན་ཏེ། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ལྡི་ལིའི་ཨ་རིའི་གཞུང་ལས་ཁུངས་ལ་རྣམ་འགྱུར་མི་ལེགས་པ་བསྟན་པ་དང་། ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ལས་བྱེད་ཚོ་ཐོབ་ཐང་དག་ཀྱང་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཤིང་། དེ་སྔོན་རྡུལ་ཕྲན་གློག་ཤུགས་ས་ཚིགས་སྐོར་ལ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པར་མོས་མཐུན་མེད་པའི་རྣམ་འགྱུར་བསྟན་པ་བཅས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་རིང་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་གྱི་འབྲེལ་བར་དོ་ཕོག་ཕྱིན་ཡོད་ཀྱང་། ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་ལ་རྒྱ་གར་སྲིད་བློན་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་མ་ཐག ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མས་ ༢༠༠༥ ལོར་སྲིད་འཛིན་བྷུ་ཤི་ཡིས་ནཱ་རེན་མུ་དྷེས་རྒྱ་གར་གྷུ་ཅུ་ར་ཌེའི་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གནང་སྐབས་ཁ་ཆེའི་མི་རིགས་ ༡༠༠༠ ལྷག་དམར་གསོད་བཏང་བར་ཨ་རིར་འགྲོ་རྒྱུའི་མཐོང་མཆན་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་རྒྱུ་མིན་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་རྩིས་མེད་དུ་བཏང་སྟེ། ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁོང་ཨ་རིར་མགྲོན་འབོད་གནང་བ་སོགས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་བསྐྱར་འཛུགས་བྱས་ཡོད།
ད་ལྟ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཕྱི་སྲིད་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོའི་དགོས་འདུན་ལ་ལན་འདེབས་གང་ཡང་བྱས་མེད་ཀྱང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་དང་ཨ་རིའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཚོས་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་ཨ་རིར་ཕེབས་པ་དང་བསྟུན་ཏེ། ཁོང་ལ་ཨ་རིའི་གྲོས་གོང་འོག་ལྷན་འཛོམས་ཚོགས་འདུའི་སྔོན་འགྲོའི་གཏམ་བཤད་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།
གསར་འགྱུར་དང་མཉམ་དུ་ལོ་རྒྱུས་དབྱེ་ཞིབ་གནང་བ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། གནས་ཚུལ་འདི་ལྟར་རྒྱས་འབྲི་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག
ཨ་རིའི་ ༩༡༡ དོན་རྐྱེན་
འདི།
ཨ་རིའི་ ༩།༡༡ དོན་རྐྱེན་
ཞེས་མི་དགོས་སམ། ལགས།
༢༠༡༢ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༩༣།
༢༠༡༣ ལོར་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༦༣།༧ བཅས་ཀྱི་ཚོང་འབྲེལ་བྱས་ཡོད་འདུག