དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཉིན་ལྔ་རིང་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་མཆོག་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་སྐོར་སྐྱོད་གནང་སྟེ་མང་ཚོགས་ལ་བཀའ་སློབ་དང་། སྤྱིར་འཛམ་གླིང་དང་སྒོས་ཨེ་ཤ་ཡའི་རྐྱེན་ངན་གོད་ཆག་རིགས་ལ་ཐུགས་སྨོན་མཛད་ཀྱི་ཡིན་འདུག
དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཉིན་ ༥ རིང་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་ཧྥན་སི་སེ་ (Francis) མཆོག་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་གཟིགས་སྐོར་གནང་མགོ་ཚུགས་ཡོད་ཅིང་། དེ་རིང་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་གནམ་ཐང་དུ་འབྱོར་སྐབས་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་པག་གྷེན་ཧེ་ (Park Geun-hye)གཙོས་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་ཁག་དང་མི་མང་ཚོས་ཕེབས་བསུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞུས་ཡོད་འདུག ཐེངས་འདིར་ཡེ་ཤུ་བླ་ཆེན་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་ནང་དུས་རབས་ ༡༨ དང་ ༡༩ ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་ཕོག་སྟེ་འདས་གྲོངས་ཕྱིན་པའི་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་རྗེས་འབྲང་པ་ ༡༢༤ ལ་ཐུགས་སྨོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ ༢༣ གྱིས་མཉམ་བཞུགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་གཞོན་ནུའི་ཉིན་མོ་དང་ཡེ་ཤུའི་དུས་སྟོན་ཞེས་པའི་ཐོག་ཕེབས་ཏེ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་བཀའ་སློབ། དེའི་རྗེས་ཉེ་ལམ་གྲུ་གཟིངས་དོན་རྐྱེན་ཁྲོད་རྐྱེན་འདས་སུ་ཕྱིན་པ་དག་གི་ནང་མི་སྤུན་མཆེད་ཚོར་ཐུག་འཕྲད། དེ་བཞིན། ལྷོ་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་དང་གྷ་ཛ་ལུང་གཤོང་གི་དཀའ་རྙོག་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩོད་རྙོག་ཁག་འགྲིག་འཇགས་ཡོང་ཆེད་མཆོད་འབུལ་སྨོན་ལམ་བཅས་རྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་འདུག དེ་ནི་ལོ་ ༢༥ རྗེས་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་ནང་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་ཕེབས་པ་ཐོག་མ་ཆགས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༡༩༩༩ རྗེས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་ཕེབས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཡང་ཆགས་ཡོད་འདུག
ཨི་ཊ་ལིའི་རྒྱལ་ས་རོམ་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཡེ་ཤུ་གདན་ས་ཝ་ཌེ་ཁན་ (Vatican) ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་པཱ་རོ་ལིན་ (Pietro Parolin) ལགས་ཀྱིས། “ཀོ་རི་ཡའི་གླིང་ཕྲན་ནང་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་ལྷིང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ད་རེབ་བླ་ཆེན་པོབ་མཆོག་ཕེབས་པ་དེས་མངའ་ཁུལ་ནང་ཞི་བདེ་དང་ལྷིང་འཇགས་ཡོང་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཟད། ཨེ་ཤ་ཡའི་རྒྱ་རྒྱུད་ནང་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ལུགས་སྔར་ལྷག་དར་ཁྱབ་འགྲོ་རྒྱུ་ངེས་ཡིན” ཞེས་སོགས་བརྗོད་འདུག
ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་ནང་པ་ཆོ་ཡང་རེ་ (Cho Young-rae)ཞུ་བ་ཞིག་གིས། “ཉེ་ལམ་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་ནང་གཅིག་མཇུག་གཉིས་མཐུད་གོད་ཆག་བྱུང་སྟེ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ལ་ཕོག་ཐུག་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་སྟབས། ད་རེབ་པོབ་མཆོག་གི་འཚམས་གཟིགས་དེས་དཀའ་ངལ་ནང་ལྷུང་ཡོད་པའི་མང་ཚོགས་ཚོའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་རྒྱག་གི་ཡོད” ཅེས་བརྗོད་འདུག
༡༩༨༤ དང་ ༡༩༨༩ ལོར་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་ཇོན་པོལ་ (Pope John Paul II) མཆོག་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་ཕེབས་ཡོད་ཀྱང་། ཡེ་ཤུ་བླ་ཆེན་པོབ་བྷེ་ནེ་ཌིག་ (Pope Benedict XVI) མཆོག་གིས་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་གནང་སྐབས་ཨེ་ཤ་ཡའི་ནང་ཕེབས་ཐུབ་མེད་སྟབས། ཨེ་ཤ་ཡའི་རྣམ་བདག་ཆོས་ལུགས་རྗེས་འབྲང་པ་དང་ཝེ་ཌེ་ཁན་བར་འབྲེལ་ཐག་རིང་དུ་སོང་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་བླ་ཆེན་པོབ་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་སྐོར་སྐྱོད་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༢༠༡༥ ལོའི་ཟླ་ ༡ ཚེས ༡༢ ནས་ ༡༥ བར་སིང་གྷ་ལ་དང་། ཚེས་ ༡༥ ནས་ ༡༩ བར་ཧྥི་ལི་ཕིན་བཅས་ནང་འཚམས་གཟིགས་གནང་སྟེ་མང་ཚོགས་ཚོར་བཀའ་སློབ་གནང་འཆར་ཡོད་འདུག
པོབ་ཧྥན་སི་སེ་མཆོག་རོམ་ ( Rome) ནས་རྒྱ་ནག་གི་མཁའ་ཐོག་བརྒྱུད་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་ཕེབས་སྐབས། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་ལ་ཏར་འཕྲིན་ཞིག་བཏང་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ནང་ཁོང་གིས། “ངས་ཁྱེད་རང་གཙོས་ཆབ་འབངས་ཚོར་སྨོན་འདུན་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནང་ཞི་བདེ་དང་བརྟན་ལྷིང་ཡོང་བའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་བཞིན་ཡོད” ཅེས་བརྗོད་ཡོད་འདུག ༡༩༥༡ ལོར་པོབ་ཀྱི་བཀའ་འཁྲོལ་མེད་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་ཁང་ལ་སྟངས་འཛིན་དང་ཆོས་དཔོན་བསྐོ་བཞག ཆོས་ཁང་གཏོར་ཞིག་སོགས་བཏང་ཡོད་སྟབས། ཝ་ཌི་ཁཱན་ལ་ཕོག་ཐུག་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༡༩༩༥ ལོར་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་ཇོན་པོལ་མཆོག་ཧྥི་ལི་ཕིན་ནང་འཚམས་གཟིགས་གནང་སྐབས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་པོབ་ཀྱི་གནམ་གྲུ་རྒྱ་ནག་གི་མཁའ་ཐོག་ནས་འཕུར་སྐྱོད་བྱེད་བཅུག་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད།
༢༠༡༣ ལོའི་ཟླ་ ༣ ཚེས ༡༤ ཉིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ལས་འཁུར་ཞུ་སྐབས། ད་ལྟའི་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་མཆོག་གིས་འཚམས་འདྲི་ཞུས་ཡོད་ལ། ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་བླ་ཆེན་ཧྥན་སི་སེ་མཆོག་ཡེ་ཤུའི་དབུ་བླར་བསྐོ་བཞག་གནང་བར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
དེ་རིང་ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་མཆོག་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་འབྱོར་སྐབས་བྱང་ཀོ་རི་ཡས་ཤུགས་ཚད་འབྲིང་བའི་མེ་ཤུགས་འཕུར་མདེལ་གསུམ་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༢༠༡༤ ལོའི་ཟླ ༤ ནང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་དང་། ཟླ་ ༧ ནང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་འཛིན་ཞི་ཅིན་ཕིན་ཕེབས་སྐབས་ཀྱང་ཚོད་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་ཡོད།
ཆབ་སྲིད་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས། ཡེ་ཤུའི་བླ་ཆེན་པོབ་མཆོག་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡར་ཕེབས་པ་དེས། ལྷོ་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡག་ཏུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཚབ་ཏུ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།