མདང་དགོང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་དང་ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་ལམ་མཆོག་གློ་བུར་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག
ཁ་སང་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༧།༤༥ ཡས་མས་ལ། རྒྱ་གར་གྱི་ཚན་རིག་མཁས་ཅན་དང་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་ལམ་ (Avul Pakir Jainulabdeen Abdul Kalam) མཆོག་ལ་གློ་བུར་དུ་སྙིང་ཁྲག་འགག་པའི་ནད་གཞིའི་འོག་ཤི་ལོང་གི་བྷེ་ཋ་ཎེ་སྨན་ཁང་དུ་ (Bethany Hospital) དུ་འདས་གྲོངས་སུ་སོང་ཡོད་འདུག
དེ་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་དང་སྲིད་བློན་གཙོས་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་དང་། བོད་མིའི་སྐྱབས་མགོན་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་བཅས་ཀྱིས་ཐུགས་གསོའི་འཚམས་འཕྲིན་ཕུལ་ཡོད་པ་ཟད། རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་ཞུ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་ཡོད་འདུག
རྒྱ་གར་དུས་བབ་གསར་ལམ་ཐོག་སྲིད་བློན་ནཱ་རེན་ཌ་མུ་དྷེ་མཆོག་གིས་མྱ་ངན་ཞུ་ཡིག་ཕུལ་དོན། “ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་མཁས་དབང་ཀཱ་ལམ་མཆོག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་མཁན་གྱི་ལམ་སྟོན་སྒྲོན་མེ་ཞིག་ཡིན། ད་ལྟ་རང་རེའི་ཚན་རིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་འཕྲུལ་ལས་དང་མཁའ་དབྱིངས་ཚན་རྩལ་ཐོག་བྱས་རྗེས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་མཁན་ངའི་ལམ་སྟོན་སྒྲོན་མེ་ཁོང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་གཤེགས་པར་ཡིད་གདུང་དྲག་པོས་མྱ་ངན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཁོང་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་མང་དང་དམིགས་བསལ་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་མིག་དཔེ་ལྟ་ཡུལ་གྱི་བླ་ན་མེད་པའི་མཁས་དབང་དང་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པ་ཟད། ཁོང་གྲོངས་ཁར་ཡང་གཞོན་སྐྱེས་དང་ལྷན་དུ་བཞུགས་ནས་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་ལེན་གནང་ཡོད།”ཅེས་གསུངས་འདུག
སྲིད་འཛིན་པཱར་ཎབ་མུ་ཁཱར་ཇི་མཆོག་གིས། “ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་མཁས་དབང་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་ལམ་མཆོག་གིས་ཚན་རིག་འཕེལ་རྒྱས་དང་གསར་གཏོད་ཐོག་ཕུལ་བྱུང་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་བར་ཡུན་རིང་དྲན་གསོ་ཞུ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་རིན་ཆེན་ནོར་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། མང་ཚོགས་ཀྱིས་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་སྲིད་འཛིན་ཞིག་ཡིན་སྟབས། ད་ཆ་ཁོང་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པར་འདས་གྲོངས་སོང་ཡང་མང་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ནང་ཁོང་གི་གཟུགས་བརྙན་དུས་ནམ་ཡང་གསོན་པོར་གནས་ངེས་ཡིན།” ཞེས་དང་།
བོད་མིའི་འདི་ཕྱིའི་སྐྱབས་མགོན་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་བསྩལ་བའི་ནང་། མདང་དགོང་ང་ཚོའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་བ་མཁས་དབང་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་ལམ་མཆོག་གློ་བུར་དགོངས་པ་རྫོགས་པར་ངོས་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་བྱུང་། འདི་ནི་བཟོ་བཅོས་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་གྱོང་གུད་ཅིག་ཡིན། ཁོང་ནི་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་ཚན་རིག་པ་ཞིག་དང་། སློབ་གསོ་སྨྲ་བ་དང་ཆབ་སྲིད་མི་སྣ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེ་ལས་ལྷག་པ་དོན་དང་ལྡན་པའི་མི་ཡ་རབས་ཤིག་ཀྱང་ཆགས་ཡོད། ལོ་མང་རིང་ངོས་ཀྱིས་དུས་སྟོན་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ཁོང་དང་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བ་མ་ཟད། ཕན་ཚུན་གླེང་མོལ་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་ཐོབ་བྱུང་བས། ངོས་ཀྱིས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཁོང་གི་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་ཉམ་ཆུང་རང་གཤིས་ལ་མོས་གུས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ང་ཚོའི་བར་གྱི་ཐུན་མོང་གི་ཁེ་ཕན་ལ་སྨན་པའི་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བརྗོད་གཞི་འདྲ་མིན་ཐོག་བགྲོ་གླེང་བྱ་རྒྱུར་ང་རང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་ཡོད། དེ་ཡང་དམིགས་བསལ་ཚན་རིག་དང་ཆོས། ཤེས་ཡོན་ཐོག་འགན་ཁུར་བླངས་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་ཡིད་སྐྱོ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་དམ་པ་ཁོང་གི་ཤུལ་ལུས་ནང་མི་དང་རྒྱ་གར་མི་མང་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་སྨོན་ལམ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་བསྩལ་འདུག
སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་ཐུགས་གསོའི་འཕྲིན་ཡིག་ཞིག་སྤེལ་བའི་ནང་། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨབ་དུལ་ཀ་ལམ་མཆོག་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཤི་ལོང་མངའ་སྡེའི་རྒྱལ་ས་མེ་གྷ་ལ་ཡར་གློ་བུར་དུ་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བར་ངོས་རང་བློ་ཕམ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བྱུང་། སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ཁོང་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་བ་དེ་རྒྱ་གར་ཙམ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་གྱོང་གུན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕོག་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ངོས་ཀྱིས་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་ཆེ་བའི་དུས་སྐབས་འདིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ནས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་ སྐྱེད་དང་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དམ་པ་ཁོང་གི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རྣམ་སྤྱོད་དེས་དེང་རབས་རྒྱ་གར་གྱི་རྣམ་དཔྱོད་མཚོན་ཐུབ། ཁོང་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་བདེ་དོན་ཆེད་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའི་དགོངས་བཞེས་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན། སྤྱིར་དམ་པ་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་མེ་ཤུགས་འཕུར་མདའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ཐད་རླབས་ཆེན་གྱི་བྱས་རྗེས་བཞག་ཡོད་སྟབས། ཁོང་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་མེ་ཤུགས་འཕུར་མདའ་ཞེས་ཆེ་བསྟོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ ༡༡ པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་སྐབས་རང་གཤིས་བཟང་ལ་ཁེངས་སེམས་ཆ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བརྟེན་མང་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པ་ཁོང་ལ་མི་མང་གི་སྲིད་འཛིན་ཞེས་འབོད་ནས་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཡུལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཁོང་སྐུ་འཚོ་ཞུགས་སྐབས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་ཐུགས་འདྲིས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། དབུ་ཁྲིད་རྣམ་གཉིས་ལན་མང་མཇལ་འཕྲད་མཛད་སྐབས་ཆོས་ལུགས་མཐུན་སྒྲིལ་དང་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མིན་ལ་རྟེན་པའི་རིག་གཞུང་དེ་དག་གིས་དེང་རབས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕན་རླབས་ཇི་འདྲ་བསྒྲུབ་ཐུབ་སྐོར་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་བགྲོ་གླེང་མཛད་མྱོང་ཡོད། བོད་མི་ཚོས་ཀྱང་དམ་པ་ཁོང་ལ་གུས་བཀུར་ཧ་ཅང་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ཅེས་སོགས་འཁོད་འདུག
ཚན་རིག་པ་ཨབ་དྷུལ་ཀཱ་ལམ་མཆོག་ནི། ༡༩༣༡ ལོའི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཏ་མིལ་ཎཱ་ཌོ་མངའ་སྡེའི་ར་མེ་ཤི་ཝ་རམ་ (Rameswaram) གྱི་ཁ་ཆེའི་དབུལ་པོའི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གི་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་བ་སྐྱོ་བོ་ཡོད་སྟབས། ཁོང་གིས་ར་མཱ་ཎཱ་ཋ་པུ་རམ་(Ramanathapuram Schwartz Matriculation School)དུ་སློབ་སྦྱོང་ཞོར་དུ་ཚགས་པར་བཙོང་སྟེ་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་བར་རོགས་རམ་བྱས་ཡོད་འདུག ཁོང་ར་མཱ་ཎཱ་ཋ་པུ་རམ་འབྲིང་རིམ་སློབ་གྲྭ་ནས་སློབ་མཐར་སོན་རྗེས། ཌེར་ཆི་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སན་ཌི་ཇོ་སེབ་མཐོ་སློབ་ཏུ་ (St. Joseph’s College) དངོས་ཁམས་རིག་པའི་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་བྱས་རྗེས། ༡༩༥༥ ལོར་མཱ་རྡ་ར་སི་བཟོ་ལས་ཚན་ཚན་གྱི་མཐོ་སློབ་ལ་ཞུགས་ཏེ། བཟོ་ལས་ཚན་རིག་ཐོག་གཙུག་ལག་རབ་བྱམས་པའི་ཡོན་ཚད་བླངས་ཡོད།
༡༩༦༠ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་དོན་འཕེལ་རྒྱས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དུ་ཚན་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཐོག་ལས་ཞུགས་གནང་རྗེས། རྒྱ་གར་གྱི་དམག་རྒྱག་ཐད་འཕུར་གནམ་གྲུ་ཆུང་གྲས་བཟོ་བཀོད་གནང་མགོ་བཙུགས་ཏེ། རིམ་པས་དམག་རྒྱག་གནམ་གྲུ་འདྲ་མིན་བཟོས་ཡོད། ༡༩༦༩ ལོར་གཞུང་གིས་ཁོང་རྒྱ་གར་གྱི་མཁའ་སྐྱོད་ཉམས་ཞིབ་ལྟེ་གནས་སུ་གནས་སྤོ་གནང་སྟེ། རྒྱ་གར་གྱི་མིས་བཟོས་སྲུང་སྐར་ཐོག་མ་ (SLV-III) ཞེས་པའི་ལས་འཆར་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱས་ཏེ་ལས་དོན་ཧ་ཅང་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་གར་གྱི་མིས་བཟོས་སྲུང་སྐར་ (Rohini) ཞེས་པ་བདེ་ལེགས་ངང་མཁའ་དབྱིངས་སུ་གཏོང་ཐུབ་ཡོད། ༡༩༧༠ ལོར་ཁོང་གིས་གླིང་ཕྲན་གཞན་ལ་གཏོར་རྒོལ་གཏོང་ཐུབ་མཁན་གྱི་སྒྱོགས་མདེལ་ (ballistic missiles) བཟོ་སྐྲུན་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ཁོང་རྒྱ་གར་གྱི་རྡུལ་མཚོན་བཟོ་སྐྲུན་ཚན་པའི་ལས་འཆར་(Integrated Guided Missile Development Programme) གྱི་འགན་འཛིན་ལ་བསྐོས་ཏེ། སྒྱོགས་མདེལ་ཨག་ཎེ་(Agni) དང་པཱ་རེ་ཋ་ཝེ་(Prithvi) བཟོ་སྐྲུན་གནང་ཡོད། ༡༩༨༡ རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཁོང་ལ་ཆེས་མཐོའི་གཟེངས་རྟགས་ པདྨ་བྷུ་ཤན་ (Padma Bhushan) དང་ ༡༩༩༠ ལོར་པདྨ་ཝེ་བྷུ་ཤན་ (Padma Vibhushan)། ༡༩༩༧ ལོར་རྒྱ་གར་གྱི་ཆེས་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་གཟེངས་རྟགས་ བྷ་ར་ཋ་ར་ཎཱ་(Barat Ratna )སྤྲད་ཡོད་འདུག ༡༩༩༢ ནས་ ༡༩༩༩ ལོ་བར་ཁོང་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་དང་རྒྱ་གར་གྱི་དམག་དོན་འཕེལ་རྒྱས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་པ་གནང་སྟེ། ར་ཇི་སི་ཐན་མངའ་སྡེའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་རྡུལ་མཚོན་པོག་རན་གཉིས་པ་ (Pokhran-II) ཞེས་པ་ཚོད་ལྟ་བྱས་ཡོད།
༢༠༠༢ ལོ་ནས་ ༢༠༠༧ ལོ་བར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་སྐབས་བཅུ་གཅིག་པ་གནང་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༢༠ ལྷག་ལ་རྒྱལ་དོན་སྐོར་སྐྱོད་དང་། རྒྱ་གར་དང་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་ཁག་ ༤༥ ཙམ་ལ་ཚན་རིག་དང་ཤེས་ཡོན་སྐོར་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན། ཁོང་གིས་ད་བར་ཁོང་གི་རང་རྣམ་༼མེ་ཤུགས་གཤོག་པ།༽(Wings of Fire) ཞེས་པ་དང་། ༼ཡིད་གསོས་མེ་ལྕེ།༽ (Ignited Mind)། ༼༢༠༢༠ ལོའི་རྒྱ་གར།༽(India 2020)། ༼ཐེར་འབུམ་གསུམ་གྱི་དམིགས་འབེན།༽ (Target 3Billion)། ༼མི་ཚེའི་འགག་གྲོལ།༽(Turning Point)། ༼༢༠༢༠ ལོའི་རྗེས་ཀྱི་རྒྱ་གར་གྱི་ཕུགས་བསམ།༽ (Beyond 2020: A Vision for Tomorrow’s India)། ༼རྒྱ་གར་གྱི་སྙིང་སྟོབས།༽(Spirit of India) ཞེས་པ་སོགས་ཁྱོན་དེབ་ ༢༧ ལྷག་བརྩམས་ཡོད།
ཁ་སང་ཁོང་གིས་ཨ་སམ་རྒྱལ་ས་གྷོ་ཝ་ཌི་བརྒྱུད་ཤི་ལོང་ལ་ཕེབས་ཏེ། མདང་དགོང་རྒྱ་གར་གྱི་དོ་དམ་ལས་རིགས་ལྟེ་གནས་ཁང་དུ་༼འཚོ་བར་འོས་པའི་སའི་གོ་ལ།༽ ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་སློབ་ཕྲུག་ཚོར་གཏམ་བཤད་གནང་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་གློ་བུར་དུ་ས་ལ་འགྱེལ་ཡོད་པ་དང་། དེ་མ་ཐག་ས་གནས་དེའི་སྨན་ཁང་(Bethany Hospital)ཞེས་པར་བསྐྱལ་ཡང་ཕན་འབྲས་མ་འཐོན་པར། ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༧།༤༥ ཙམ་ལ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག
ད་ནངས་ཧིན་རྡུ་སི་ཐན་དུས་བབ་སྟེང་ཤི་ལོང་གི་བྷེ་ཋ་ཎེ་སྨན་ཁང་གི་སྨན་པ་ཞིག་གིས། མདང་དགོང་ཁོང་ཆུ་ཚོད་ ༧ ཙམ་ལ་སྨན་ཁང་ལ་སྐྱེལ་སྐབས། ཁོང་གི་བླ་སྲོག་གི་རྒྱུ་བ་ཆད་ཚར་ཡོད་སྟབས། ཁོང་སྙིང་ཁྲག་འགག་སྟེ་གྲོངས་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།