རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ལོ་རྗེས་མའི་ཕྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ནང་ལྡི་ལིར་ལས་འགུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྤེལ་རྒྱུར་གྲོས་འཆམ་བྱུང་ཡོད་འདུག
དེ་རིང་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༣།༣༠ ཐོག དྷ་ས་ནོར་བུ་མགྲོན་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཨེ་ཤ་ཡ་ཁུལ་གྱི་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤ པའི་གོ་སྒྲིག་འོག ཉིན་གསུམ་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་བར་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་ནུས་ཤུགས་ཆེར་སྐྱེད་ཀྱི་ཆོད་སེམས་ཐོག བོད་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་གསུམ་པ་དང་རྒྱ་གར་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་བདུན་ཕྲག དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཀློད་གྲོལ་ཡོང་ཐབས་སོགས་གནད་དོན་གསུམ་གྱི་ཐད་ལ་དམིགས་བསལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་བྱུང་པའི་སྐོར་ལ་ གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་སོང་།
ཚོགས་ཐོག་ཏུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་ཤར་གླིང་ཟླ་སྒྲོན་ལགས་ཀྱིས། ད་རེབ་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་གཙོ་བོ་ལས་འགུལ་ཁག་ ༥ ཡི་གྲོས་གཞིའི་ཐོག་གྲོས་བསྡུར་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ། བོད་ནང་དུ་ལི་ཐིམ་ (Lithium) སོགས་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་དང་། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ། རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་བསྡུར་ཞིབ་ཚགས་བྱས་མཐར་མང་མོས་ཐོག་ཨེ་ཤ་ཡ་ཁུལ་གྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ལས་འགུལ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ཁག་གསུམ་བདམས་ཡོད། དེ་དག་ནི། ༢༠༡༦ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ནང་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་ལྡི་ལིར་བོད་དོན་ཞུ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། ལས་འགུལ་དེ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ལས་དོན་སྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཁེ་ཕན་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་ཐོག་གྲོས་ཆོད་འཇོག་ཐུབ་པར་སྐུལ་འདེད་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
ལས་འགུལ་འདི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་དང་རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཁག་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་བསྒྲུབ་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་ཡོད་ཅིང་། བོད་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་གསུམ་པ་ཞེས་པ་དེ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་འཆར་ལོའི་ཧྥ་རན་སར་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་བའི་ཀོབ་ཚོགས་ཆེན་ (COP21) སྐབས་ཀྱི་ལས་འགུལ་དང་འབྲེལ། ལྡི་ལིར་ཞུ་གཏུགས་དང་ལྷན་ཚོགས། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་མི་མང་གི་གོམ་བགྲོད་སོགས་གྲ་སྒྲིག་ལས་འགུལ་བདུན་ཕྲག་གཅིག་རིང་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ལས་འགུལ་དེའི་ཁྲོད་རྒྱ་གར་གཙོས་པའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༩ ནང་མང་ཚོགས་རང་བཞིན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བཙལ་ཏེ་འཕྲལ་དུ་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཡོང་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ་སོགས་ཚུད་ཡོད།
དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཀློད་གྲོལ་ (བོད་ཀྱི་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་རང་དབང) ཡོང་བའི་ལས་འགུལ་འདི་ནི་སྔར་ལྷག་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་རྣམས་ཀྱི་གནད་དོན་ཤུགས་ཆེར་གླེང་ཐུབ་པ་དང་བཙོན་གྲོལ་ཡོང་ཐབས། བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གྱིས་མཚོན་པའི་བོད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་ཟུར་མང་པོ་ཞིག་བཙོན་ཁང་ནས་ཀློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དམ་རང་དབང་གང་ཡང་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འོག་ལྷག་ཡོད་པའི་རིགས་ལ་དོ་སྣང་ཡོང་བ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ལས་འགུལ་འདི་ང་ཚོའི་ལོ་ཐོའི་ནང་བོད་ཀྱི་དཔའ་བོའི་ཉིན་མོ་ཞིག་ཏུ་བཀོད་དེ། ལོ་ལྟར་བོད་ཀྱི་དཔའ་བོའི་ཉིན་མོ་ཞིག་སྲུང་བརྩི་བྱ་ཐུབ་པའི་གྲོས་མགོ་འདོན་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
ཁོ་མོས་མུ་མཐུད་དུ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ཤར་ཨེ་ཤ་ཡའི་འབྲེལ་མཐུད་པ་སྐུ་ཞབས་པེན་ཤུང་ལེ་ཡིས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ཚོགས་ཞུགས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་མང་མོས་བདམས་དོན་བྱུང་བའི་ལས་འགུལ་ཁག་དང་དེ་དག་གི་ལས་འཆར་ཚད་ལྡན་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། འབྲེལ་མཐུད་ཁང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་ལས་འགུལ་དེ་དག་དོན་འཁྱོལ་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པར་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད། འབྱུང་འགྱུར་བདུན་ཕྲག་འགའི་ནང་ང་ཚོས་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་གྲུབ་དོན་སྐོར་ཚོགས་ཞུགས་མ་ཐུབ་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་སྡེ་གཞན་དག་ལ་ཤེས་རྟོགས་དང་ལས་འགུལ་རིམ་པའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་ཡོང་རྒྱུར་ཤུགས་གནོན་རྒྱག་གི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་སྐོར་དང་། ཡང་ཚོགས་བཅར་བ་སྐུ་ཞབས་ཝེ་ཇི་ཡས་ངས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས་ལོ་ ༤༣ འགྲོ་གི་འདུག མཚམས་རེར་བློ་ཕམ་དང་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་དགོས་མིན་འགྲོ་བསམ་པའི་སྐབས་སུ་རང་ཉིད་ ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་གང་ཟག་རེ་ཟུང་གི་སླད་དུ་མིན་སྟབས། ད་ལྟའི་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། མ་འོངས་པར་ཡང་མུ་མཐུད་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་ངེས་ཡིན། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ང་རང་ལ་སྟོབས་ཤུགས་དང་སེམས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག་བྱུང་སོང་། ཞེས་གསུངས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།
ད་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ནས་འཇིགས་སྐྱེད་རྒྱུ་ཅང་མི་འདུག ཡིད་ཆེས་དང་སེམས་ཤུགས་མི་འདུག ཁྱོད་ཚོས་བྱེད་བབ་དེར་རེ་བ་འཇའ་ནང་བཞིན་ཡལ་ཚར་འདུག སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།།