ཧྲིན་ཁུ་ཡེ་(SHENG KEYI)ཡིས་བརྩམས། འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོས་བསྒྱུར།
ལོ་ངོ་ ༣༠ སྔོན་ལ་ངས་མཐོང་བའི་སྣང་བརྙན་ཞིག་ངའི་དྲན་ཤེས་ཀྱི་ཀློང་ནས་དུས་ནམ་ཡང་ཡལ་རྒྱུ་མི་འདུག སྐྱེས་པ་ཞིག་གིས་འགྲིམ་འགྲུལ་སྟབས་མི་བདེ་བའི་ལམ་ཕྲན་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་ཤིང་རྟ་འཁོར་ལོ་ཞིག་དྲུད་ནས་ཕྱིར་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ལོག་བཞིན་འདུག ཤིང་རྟ་འཁོར་ལོ་དེའི་ནང་སྐྱེས་སྒོ་བཀག་ནས་གཤག་བཅོས་བྱས་ཟིན་པའི་བུད་མེད་ཅིག་ཉལ་ཡོད་པ་དེ་ཁོ་རང་གི་བཟའ་ཟླ་རེད། ཁོ་མོའི་མགོ་ནས་རྐང་པའི་བར་མེ་ཏོག་གི་རི་མོ་ཅན་གྱི་ཉལ་ཆས་ཤིག་གིས་གཡོག་འདུག མོ་ལ་གཡོ་འགུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཤི་བའི་རོ་དང་འདྲ།
དྲན་མེད་དུ་རྒྱལ་བའི་བུད་མེད་དེ་མཐོང་ཉིན་ནས་བཟུང་ང་ལའང་དེ་ལྟར་མནར་གཅོད་གཏོང་སྲིད་པའི་འཇིགས་སྣང་ཞིག་སྐྱེ་ཡོང་གི་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྲུ་གུ་གཅིག་མ་གཏོགས་བཙས་མི་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་མེད་ལུགས་མེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱེ་སྒོ་ལ་མནར་གཅོད་སྐྱི་གཡའ་བ་གཏོང་གི་ཡོད་སྟབས། སྐབས་དེར་ངས་ཕྲུ་གུ་མི་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཐག་བཅད་པ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་གལ་ཏེ་ངས་ཕྲུ་གུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན། ངས་སྐྱེ་སྒོ་འགོག་པའི་གཤག་བཅོས་ཀྱི་མནར་གཅོད་དེ་མྱོང་དགོས་ཀྱི་མེད་པས་རེད།
ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོས་ཕྲུ་གུ་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་མཇུག་བསྒྲིལ་ཏེ་བཟའ་ཚང་གཅིག་ལ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་རེ་སྐྱེས་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། སྲིད་གཞུང་གིས་བུད་མེད་ཚོའི་ལུས་སེམས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་པའི་སྲིད་བྱུས་ད་དུང་མཇུག་སྒྲིལ་མེད་སྟབས། བུད་མེད་ཚོར་སྐྱེ་འཕེལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ད་དུང་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་གླེང་ཐུབ་མེད།
བུད་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་སྣང་མེད་བཏང་ནས་གནོད་འཚེ་བྱས་པ་ང་རང་གིས་དངོས་སུ་མཐོང་མྱོང་བ་ནི། ༡༩༩༧ ལོར་ངས་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་ལྟེ་གནས་ཁང་ (མ་བུའི་སྨན་ཁང་) གི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཚན་པ་ནས་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་གི་ཤེས་ཡོན་དར་སྤེལ་གྱི་ལས་ཀ་བྱས་པ་ཡིན། སྨན་ཁང་དེའི་ནང་དུ་ནམ་ཡང་ངས་བརྗེད་མི་ཐུབ་པའི་མཐོང་སྣང་ཞིག་ནི། ཉིན་ཞིག་སྐྱེས་སྟོབས་ལྡན་ཞིང་ལུས་ལ་དམག་ལྭ་ལྗང་ཁྲ་གྱོན་པའི་སྐྱེས་པ་བཞི་ཡིས་འཕག་འཚག་རྒྱག་བཞིན་ངུ་འབོད་བྱེད་བཞིན་པའི་བུད་མེད་གཞོན་ནུ་མ་ཞིག་གི་རྐང་ལག་ལ་ཇུས་ཏེ་གཤག་བཅོས་ཁང་དུ་འཁྲིད་ནས་བསླེབས་སོང་། སྐབས་དེར་ང་རང་ཞེ་སྡང་གནོན་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་སྐྱེས་སོང་ཡང་། ངས་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་གནས་དང་ལས་ཀར་དོགས་ཟོན་བྱེད་དགོས་སྟབས། བསམ་བློ་གཞན་གཏོང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མ་བྱུང་།
ངས་རང་ཉིད་སྨན་ཁང་དེའི་བརྟན་འཇགས་ལས་བྱེད་བྱ་ཆེད་མི་ཚེ་ནང་ཆེས་ངོ་གནོང་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ཞིག་ཀྱང་བྱས་མྱོང་སྟེ། ངས་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་ལྟེ་གནས་ཁང་དེ་ཁྱིམ་ཚང་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་ཅེས་སྟོད་བསྔགས་ཀྱི་རྟོགས་བཟོའི་བརྩམས་སྒྲུང་ཞིག་བྲིས་ཏེ། ཚགས་པར་སྟེང་དུ་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཏེ་བྱ་དགའ་ཡང་བླངས་མྱོང་ཡོད། དེ་བཞིན། ངས་སྨན་ཁང་དེའི་སྐྱེ་སྒོ་འགོག་པ་དང་མངལ་དབྱུང་བའི་ལོ་འཁོར་མཇུག་སྡོམ་གྱི་སྙན་ཐོ་བྲིས་པའི་ནང་། ད་ལྟའང་ངའི་སེམས་ལ་ཧང་སང་པའི་གྲངས་འབོར་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། སྨན་ཁང་འགན་འཛིན་གྱིས་ཉིན་གཅིག་ལ་བུད་མེད་ ༨༨ ལ་སྐྱེ་སྒོ་འགོག་པའི་གཤག་བཅོས་བྱས་པ་དེ་རེད།
སྐབས་དེར་ངས་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་སྐྱེ་སྒོ་འགོག་བཞིན་ཡོད་པ་དང་མངལ་དབྱུང་གཏོང་གི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་མེད་ཀྱང་། འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་བྱུས་ལ་འགལ་བའི་མི་མང་འཛིན་བཟུང་བཀག་བསྐྱིལ་དང་། ཁང་པ་གཏོར་བཤིག་བཏང་སྟེ་རྒྱུ་ནོར་གཞུང་བཞེས་བཏང་བ། ལྷག་པར་དུ་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོས་སྐྱེ་སྒོ་འགོག་པའི་སྲིད་བྱུས་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། ཕྲུ་གུ་ཆགས་པའི་བུད་མེད་མང་པོ་བཙན་ཤེད་ཀྱིས་སྨན་ཁང་དུ་ཁྲིད་ནས་མངལ་གཏོར་གྱི་ཡོད་པ་སོགས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད།
ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་ཐབས་ཤེས་སྣ་དགུ་བཏོན་ནས་བཟའ་ཚང་གཅིག་ལ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་ཆོག་པའི་རྟིང་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། བལྟས་ཚོད་ཀྱིས་དེ་སྔོན་ཕྲུ་གུ་གཅིག་མ་གཏོགས་སྐྱེས་མི་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་མི་ལ་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་འཕྱ་སྨོད་བརྙས་བཅོས་བཏང་བ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ཡང་། ད་ལྟ་སྤྱིར་བུད་མེད་མང་ཆེས་པར་ཕྲུ་གུ་གཉིས་ལྷག་སྐྱེས་འདོད་མེད་པ་དང་། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་སློབ་གསོ་དང་འབྱོར་ཕྱུག་སོགས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་འོག་མི་མང་ཆེ་པས་ཁྱིམ་གཞི་ཆུང་ཆུང་ཞིག་སྐྱོང་རྒྱུའི་གདམ་ག་གཏོང་གི་ཡོད་ཀྱང་། སྲིད་གཞུང་གིས་ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་གསར་བ་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་བུད་མེད་ཚོའི་ལུས་སེམས་དང་། ཁོ་ཚོའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་བདག་དབང་ལ་ཐེ་བྱུས་བྱེད་པའི་དམིགས་འབེན་འཆང་གི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གིས་ཕྲུ་གུ་གསུམ་པ་སྐྱེས་འདོད་པ་དང་། བུད་མེད་ཞིག་ལ་སྟབས་མ་ལེགས་པར་ཐེངས་གསུམ་ལ་མངལ་ཆགས་ཤིང་ཕྲུ་གུ་དེའང་གསོ་སྐྱོང་བྱ་འདོད་ཡོད་ཚེ་ཅི་ཞིག་བྱའམ།
ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིའམ་ཁྱད་མཁས་པ་ལེང་ཀྲུང་ཐཱང་ (Liang Zhongtang) གིས་པེ་ཅིན་གསར་ཤོག་གི་གསར་འགོད་པར། སྲིད་གཞུང་གིས་བཏོན་པའི་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ལ་ཉེས་ཆད་གཅོད་དགོས་སྐོར་བརྗོད་འདུག འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་བྱུས་དེས་བུད་མེད་ཚོའི་འཚོ་གནས་ལ་གནོད་སྐྱོན་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྲུ་གུ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པར་ཡང་གནོད་སྐྱོན་འབྱུང་གི་ཡོད་འདུག རྒྱུ་མཚན་ཁོ་ཚོའི་ཕ་མ་ཚོས་ནམ་ཡང་ཕྲུ་གུ་གཅིག་མ་གཏོགས་སྐྱེས་མི་ཆོག་པའི་ཉེས་ཆད་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད། གལ་སྲིད་ཁོ་ཚོས་ངོ་རྒོལ་བྱས་ན་ཕྲུ་གུ་ས་ཡ་མང་པོ་ཁྱིམ་ཐོའི་ནང་ཐོ་འགོད་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་སྟབས། ཁོ་ཚོར་སློབ་གསོ་དང་འཕྲོད་བསྟེན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་ཡང་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་བྱུས་གསར་བའི་ནང་ཕྲུ་གུ་འདི་དག་ཁྱིམ་ཐོའི་ནང་ཐོ་འགོད་བྱེད་སྲིད་པའི་ཡིད་ཆེས་མེད་ལ། ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་པའི་ཉེས་ཆད་མཚམས་འཇོག་སྲིད་པའི་ཡིད་ཆེས་དེ་བས་ཀྱང་མེད།
འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་བྱུས་འདིས་ཁྱིམ་ཚང་གི་འཚོ་གནས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་པའི་བུད་མེད་ཚོར་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཐེབས་ཏེ། ཁོ་མོ་ཚོ་ཚན་རིག་ལ་བརྟེན་ནས་མངལ་ཆགས་པར་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་མེད་པར། ད་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་གྲགས་ཅན་ཞོ་ཅིན་ལའེ་ (Xu Jinglei) ཡིས་གཉེན་སྒྲིག་མ་བྱས་སྔོན་ལ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་མི་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དཀའ་སྡུག་འོག་ཁོ་མོ་ཉེ་ཆར་ཨ་རིར་ཕྱིན་ནས་མོ་རང་གི་ཁམས་དམར་བཀག་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་འཆར་གཞི་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་སྲིད་པ་སྟེ། བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་རྒྱལ་ཡོངས་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་དང་འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་ཀྱི་ཚོགས་པ་གཉིས་ནས་ལས་མི་འབུམ་ ༥ ལྷག་ལ་ལས་ཀ་སྤྲད་པ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད། འཆར་ལྡན་བུ་སྐྱེས་ཀྱི་ཉེས་ཆད་ཀྱང་སྲིད་གཞུང་གི་ཡོང་འབབ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཡིན་སྟབས། ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་འོག་གོང་ཞུས་ལས་བྱེད་ཚོས་ལས་དོན་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གི་མི་རབས་རྒན་པ་མང་དུ་འགྲོ་བ་དང་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་མིན་པའི་དཀའ་སྡུག་ཁོ་ནའི་འོག་སྲིད་གཞུང་གིས་དེ་སྔ་ཕྲུ་གུ་གཅིག་ལས་སྐྱེ་མི་ཆོག་པ་དེར་བཅོས་བསྒྱུར་བཏང་སྟེ་ད་ལྟ་ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་ཆོག་བཟོས་ཀྱང་། སྲིད་བྱུས་གསར་བ་དེར་ཡང་མི་མང་ལ་རྩིས་མཐོང་མེད་པ་དང་། མི་སེར་དཀྱུས་མ་ལས་ཐོབ་པའི་སྲིད་གཞུང་ལ་ཁེ་ཕན་རག་པ་སྔོན་མའི་སྲིད་བྱུས་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། ཕྲུ་གུ་གཉིས་སྐྱེས་ཆོག་པའི་སྲིད་བྱུས་དེ་ཕྱི་དྲགས་པ་དང་ཉུང་དྲགས་པ་རེད།
མ་རྩོམ་འབྲེལ་ཐག http://cn.nytimes.com/opinion/20151111/c11iht-edsheng/dual/
རྒྱ་ནག་གིས་བུད་མེད་ལ་ཆེས་མཐོང་མཐོང་མེད་པར་མ་ཟད་འགྲོ་བ་མི་ལ་ཆེས་མཐོང་ཡོད་པ་མ་རེད། དེང་དུས་འཛམ་གླིང་ཡར་ཐོན་ཅན་གྱི་དུས་རབས་འདིར་འགྲོ་བ་མི་ལ་དུད་འགྲོ་ལས་གཞན་པ་འཛིན་མཁན་དང་པོ་དེ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་རེད། སྦྱིར་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཟེར་བ་དང་མྱིའི་རང་དབང་ཙམ་ཡང་རྒྱུན་ཤེས་མེད་མཁན་དང་པོ་རེད་ཟེར་ན་ཧམ་བཤད་རེད་མི་འདུག་འདོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ད་བར་དུས་རབས་གཉེར་གཅིག་པའི་ནང་དུ་ད་དུང་མི་འགྲོ་བ་ལ་རང་དབང་དང་མང་གཙོ་ཞེས་བརྗོད་མཁན་ཚོ་སྲོག་ཁྲིམས་གཅོད་མཁན་སུ་ཞིག་པ་རེད་ངོ་མ་བཤད་ན་རྒྱ་ནག་ལ་བུད་མེད་ཙམ་མ་ཟད་མིའི་རང་དབང་ཟེར་བ་ཡོད་པ་མ་རེད་འདོད་ཡོད།