སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གིས་རང་ཁ་རང་གསོ་ཡོང་ཐབས་བྱེད་དགོས།

དེ་རིང་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཐོག སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གཞན་ལ་ལག་པ་རང་འཛེད་ནས་མ་བསྡད་པར་རིམ་གྱིས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ཐོག་རང་ཁ་རང་གསོ་ཡོང་ཐབས་སུ་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་གསུངས་སོང་།

དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༩།༣༠ ཙམ་ལ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག དབུས་སྣེ་ལེན་ཁང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ལག་བསྟར་ཞུ་བདེའི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་བ་དང་། ཟབ་སྦྱོང་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་དབུས་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དང་འཕྲོད་བསྟེན་དྲུང་ཆེ་ཚེ་རྒྱལ་ལགས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩའི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་དང་རྒྱ་གར་གྱི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ཆེད་མཁས་པ་ ༤། གཞན་ཡང་། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ས་གནས་གཞིས་ཆགས་ཁག་ ༣༣ གྱི་སྨན་ཁང་འགན་འཛིན་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ ༤༤ ཙམ་བཅས་ཁྱོན་མི་གྲངས་ ༥༠ ཡས་མས་འཛོམས་འདུག

མཛད་སྒོའི་ཐོག་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་གཞི་གལ་ཆེ་ཤོས་ལྔ་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞིའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར་ན། ད་ལོར་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ནང་འཛུལ་ཞུགས་གནང་མཁན་ ༡༩༦༥༠ ལྷག་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ལས་གཞི་ལག་བསྟར་གྱི་ལོ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ། གསུམ་པ། བཞི་པ་བཅས་བསྡུར་བ་ཡིན་ན། ལོ་རེ་བཞིན་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ལོ་དང་པོར་མི་གྲངས་ ༩༠༠༠ འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལོ་གཉིས་པར་ ༡༠༠༠༠ ལྷག ལོ་གསུམ་པར་ ༡༣༠༠༠ ལྷག་བཅས་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ལོ་དང་པོར་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ཁེ་ཕན་ལེན་མཁན་ ༤༥༠ ཙམ་དང་། ལོ་གཉིས་པར་ ༧༠༠ མ་ཟིན་ཙམ། ལོ་གསུམ་པར་ ༨༠༠། ལོ་བཞི་པར་ད་ལྟའི་བར་དུ་མི་གྲངས་ ༧༠༠ ལྷག་བྱུང་ཡོད་འདུག འདས་པའི་ལོ་གསུམ་གྱི་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་ལས་གཞི་དེར་མ་དངུལ་རང་ནས་འབུམ་ ༢༠༠ ཙམ་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་མང་ཚོགས་ལ་སྨན་བཅོས་རིམ་པ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པའི་འགྲོ་སོང་ཐད་མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལུགས་སྨན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠ ཆག་ཡང་དང་། བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་བོད་སྨན་ཐོག་བརྒྱ་ཆ་ ༡༠ ཆག་ཡང་གནང་མུས་ཡིན་འདུག

ཐེངས་འདིའི་ཟབ་སྦྱོང་གི་དགོས་དམིགས་སྐོར་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞིའི་ནང་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་དེ་མི་མང་ནང་ད་དུང་གོ་རྟོགས་ཀྱིས་མ་འདང་བའི་གནས་སྟངས་ཆགས་བསྡད་ཡོད་སྟབས། དེ་ད་ལན་ང་ཚོས་ཟབ་སྦྱོང་ཚོགས་དགོས་པའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་མི་མང་གང་མང་མང་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་ཉེན་སྲུང་གི་ནང་བཅུག་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་བསྡད་འདུག དེ་ཚོ་གནང་ཐུབ་ན་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞི་འདི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོ་ཞིག་ལ་གནས་ཐུབ་པར་ཏན་ཏན་ཁྱད་པར་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟོ་ཐུབ་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ན་ནིང་ལོར་ཨ་རིའི་(US AID)ཡི་ལས་གཞིའི་འོག་མི་གྲངས་ ༣༠༠༠༠ ལ་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ཚོགས་མིའི་བསྡུ་བྱར་བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ཆག་ཡང་གནང་ཡོད་པ་དང་། ད་ལོར་ཡང་མི་ ༢༤༠༠༠ ལ་ཆག་ཡང་གནང་རྒྱུ་ཐུགས་གཏན་འཁེལ་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་སོགས་གསུངས་སོང་།

དེའི་རྗེས་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་སྲིད་སྐྱོང་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞིའི་ཐོག་ནས་རིམ་གྱིས་རང་ཁ་རང་གསོ་ཡོང་ཐབས་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་གསུངས་དོན། རྩིས་ཞིབ་ཀྱི་སྙན་ཐོ་གཞིར་བཟུང་བྱས་ན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ དང་ ༢༠༡༣ ནང་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དངུལ་རྦད་དེ་རྫོགས་འགྲོ་གི་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་བྱུང་ཡང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ དང་ ༢༠༡༣། ༢༠༡༤་བཅས་བརྒལ་ཚར་བ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ བརྒལ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་དཔལ་འབྱོར་གནས་སྟངས་ཡག་ཐག་ཆོད་ཡོད་པ་རེད་ལ། ད་དུང་ལོ་བཞི་དང་ལྔ་ཡི་ནང་སྣང་དོགས་ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། ང་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སྐྱོ་བོ་ཉམ་ཐག་དེ་ཚོར་འཕྲོད་བསྟེན་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་ཐུགས་ཕན་གསོ་པའི་ལས་གཞི་ཞིག་སྤེལ་བ་དང་མཉམ་དུ། རིམ་གྱིས་རང་ཁ་རང་གསོ་བྱུང་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱས་ན་མ་གཏོགས་ལག་པ་རང་འཛེད་བསྡད་པ་ཡིན་ན། ལོ་ ༥ དང་ལོ་ ༡༠ སོགས་གང་འཚམ་ཞིག་ནས་རོགས་དངུལ་ཟེར་བ་དེ་མཚམས་བཞག་སྐབས། མི་མང་པོར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་འཕྲད་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ལྷན་ཁང་བཙུགས། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་བཙུགས་ནས་ཡན་ལག་སྨན་ཁང་ཡང་བཙུགས་ཏེ་ལས་བྱེད་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཡོད་དུས་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཕྲད་ཀྱི་རེད། དེར་བརྟེན་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞི་འདི་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲགས་རེད། ད་ལན་ལས་གཞིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་འདུག ང་ཚོས་ལོ་ལྔ་ལ་རྩིས་ག་རེ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། སྨན་དོད་ལེན་མཁན་གྱི་གྲངས་ཀ་མང་དུ་ཕྱིན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཁྱོན་བསྡོམས་ཀྱི་དངུལ་དེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ད་ལན་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་ ༡༩༠༠༠ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཟླ་བ་ ༧ ནང་མི་ ༧༠༠ ཞིག་གིས་སྨན་དོད་གུན་གསབ་དེ་ལེན་ཚར་འདུག ཡིན་ནའང་། ཚུར་ཡོང་འབབ་དང་ཕར་འགྲོ་སོང་གཉིས་བསྡུར་བ་ཡིན་ན་འགྲོ་སོང་དེ་ཉུང་བ་ཡོད་པ་རེད། འདི་ལྟར་བྱས་ནས་ང་ཚོའི་དམིགས་ཡུལ་དེ་ལོ་ལྔ་རིང་ཁྲི་ལྔ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། རང་ཁ་རང་གསོ་བྱས་ཏེ་སོ་སོའི་རྐང་པའི་སྒང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་གལ་ཆེན་པོར་བརྩི་ཡི་ཡོད་ལ་རྩི་རོགས་གནང་། ཞེས་དང་། ད་ལྟའི་བར་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་རོགས་དངུལ་རྣམས་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་བཏང་བར་བརྟེན། སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་ཆེད་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་ ༣.༢ གནང་གཏན་འཁེལ་ཡོད་སྐོར་དང་། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་ཕྲུ་གུ་གསུམ་པ་མ་སྐྱེས་གོང་ནས་བཟུང་དམིགས་བསལ་བདག་སྐྱོང་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་ཐབས་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཨེ་ཙི་ན་ཚའི་གོ་རྟོགས་སྤེལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཨེ་ཙི་ནད་པ་ཚོར་ལུས་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བོ་བྱེད་གལ་ཆེ་བ་དང་། དེ་བཞིན་ས་གནས་ཁག་གི་སྨན་པ་དང་སྨན་ཞབས་ཚོས་ཚུར་ཡོང་བར་སྒུག་མ་བསྡད་པར་རྒན་གསོ་ཁང་སོགས་རྒས་གཅོང་ནད་པའི་ཁྱིམ་དུ་ཕར་སོང་ནས་བདག་སྐྱོང་གནང་དགོས་པ་གལ་ཆེན་ཡིན་སྐོར་སོགས་གསུངས་སོང་།

སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་དྲུང་ཉི་མ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བ་ལྟར་ན། ཐེངས་འདིའི་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་གི་ཟབ་སྦྱོང་ཁྲོད། ས་གནས་ས་ཐོག་གི་སྨན་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཚོས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་གནང་ཕྱོགས་དང་། མི་མང་ནང་ལས་གཞིའི་ཁེ་ཕན་སོགས་གསལ་བཤད་ཡག་པོ་ཡོང་ཐབས་ལ་ལམ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཆེད་དུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་ཆེད་ལས་པ་ཚོས་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་གཞིའི་ནང་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་གཏོང་ཐབས་སྐོར་ལ་ལམ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་དང་། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་ཉེན་སྲུང་གི་གོ་རྟོགས་ཞན་པོ་ཡོད་སྟབས། འཕྲོད་བསྟེན་ཉེན་སྲུང་སྐོར་གྱི་ཆེད་ལས་པ་ཞིག་གིས། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་དགོས་གལ་རང་བཞིན་ངོ་སྤྲོད་བཅས་གནང་འཆར་ཡོད་འདུག

གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།