དེ་རིང་སྔ་དྲོར་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་ལས་གནས་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནི་ཉེ་ལམ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་ནན་ཕེབས་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ཚེ་རིང་མཆེད་ལྔ་དང་གནས་ཆུང་སོགས་ཀྱིས་བཀའ་ལུང་ཕེབས་པ་དེ་དག་ལ་འགན་མ་ཁྱོག་པར་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ཡིན་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་སྔ་དྲོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག་གིས་བཀའ་བློན་གྱི་ལས་གནས་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་ཡོད་སྟབས། བཀའ་ཤག་གིས་ཛ་དྲག་ཚོགས་འདུ་བསྐོངས་ཏེ་བཀའ་བློན་མཆོག་གི་དགོངས་ཞུ་ཕྱིར་འཐེན་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་ཞུས་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་མ་ཐོན་སྟབས། གནས་སྐབས་རིང་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་མཆོག་གིས་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་གྱི་མཛད་འགན་གཅིག་ལྕོགས་བཞེས་རྒྱུའི་ཐག་གཅོག་གནང་ཡོད་འདུག
དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་འདི་གའི་གསར་འགོད་པས་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་ལ། འདི་ལྟར་བློ་བུར་དུ་བཀའ་བློན་གྱི་ལས་གནས་ནས་དགོངས་ཞུ་གནང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་སྐོར་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་དེ་རྣམ་པ་ཚོ་ཚང་མས་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་ལམ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་མཛོད་སྒོའི་ཐོག་ལ་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་བཀའ་ལྕི་མོ་ཞེ་དྲགས་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་ཉེ་ཆར་གྲོས་ཚོགས་གྲོལ་བའི་སྐབས་སུ་གཏང་རག་གི་སྤྱན་འདྲེན་ཞུས་པའི་སྐབས་སུ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོས་ཀྱང་བཀའ་ལུང་ལྕི་མོ་ཞེ་དྲགས་ཕེབས་འདུག དེ་འདྲར་བརྟེན་ཏེ། སོ་སོའི་འགན་དེ་རང་བློ་རང་གིས་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་བ་ཡིན་སྟབས། དེ་འདྲའི་ཐོག་ནས་འགན་དེ་འཁུར་མ་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ་སེམས་ནང་དོགས་གཞི་ཡོད་སྟབས། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་གནང་རོགས་ཞེས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་བྱས་ཏེ། དེ་རིང་ཞོགས་པར་ང་སྲིད་སྐྱོང་སར་བཅར་ནས་དགོངས་ཤོག་ཕུལ་ཏེ་ངོ་བཤུས་བཀའ་དྲུང་དང་ལས་ཁུངས་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་པ་ཡིན། ངས་ལས་དོན་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་དེ་འདྲ་ཞིག་ཐོག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་གསར་འགོད་པས་དེ་རིང་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་ཚོགས་པའི་སྟེང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་གསུངས་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། ང་ད་ནིང་སྲིད་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ལ་བཅར་བ་ཡིན། དེའི་རྗེས་ལ་བཀའ་དྲུང་དང་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ལ་བཅར་ཏེ་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་འབྲེལ་བཤད་ཐུང་ཙམ་ཞུས་ཏེ་ཕྱི་ལ་འཐོན་གྲབས་སྐབས། བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་ང་ཡར་ཁྱུག་ཙམ་ཡོང་རོགས་གསུངས་སོང་། དེ་ནས་ང་རང་བཀའ་ཤག་ཏུ་བཅར་སྐབས་སྲིད་སྐྱོང་དབུས་པའི་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་ཚང་མས་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་ལས་རྒྱུན་རིང་པོ་མེད་པར་འཁྱོལ་ལ་ཉེ་སྟབས། དགོངས་ཤོག་དེ་ཕྱིར་འཐེན་གནང་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་རྒྱུན་རིང་པོར་ཕྱག་ལས་མཉམ་དུ་གནང་བ་ཡིན་སྟབས་གོ་བསྡུར་ཙམ་ཡང་མ་བྱུང་བ་དེར་ཐུགས་ཕམ་གྱི་རྣམ་པའང་བྱུང་སོང་ཡང་། ངས་རྣམ་པ་ཚོར་ཐུགས་ཁག་ཁྱོན་ནས་མི་འདུག ངས་སོ་སོས་རང་ཐག་རང་གཅོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན། ངས་གོ་བསྡུར་བྱས་པ་ཡིན་ན་རྣམ་པ་ཚོས་ག་རེ་བཀའ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ངས་ཚོད་ཐུག་གི་རེད་ལ། ངས་དགོངས་ཤོག་ཕུལ་ན་སྐུ་ངོ་སྲིད་སྐྱོང་གིས་འགྲིག་གི་འདུག་གསུང་རྒྱུ་མིན་པ་དེའང་ངས་ཚོད་ཐུག་པ་ཞིག་རེད། ངས་སེམས་ཐག་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་བཅད་དེ་ཡར་བཅར་བ་ཡིན། འགྱུར་བ་གང་ཡང་གཏོང་རྒྱུ་མེད་ཅེས་སྙན་གསེང་ཞུས་ཏེ་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
སྐུ་ཉིད་བཀའ་ཤག་སྐབས་སྔ་མ་དང་ད་རེབ་བཀའ་ཤག་སྐབས་གཉིས་རིང་བཀའ་བློན་གྱི་ཕྱག་ལས་གནང་བ་རེད། ད་རེབ་འདི་ལྟར་གློ་བུར་དུ་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་བྱུང་བ་དེར་ཐུགས་ཕམ་ཡོད་མེད་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། ངས་བཀའ་ཤག་སྐབས་གཉིས་ནང་ཞབས་ཞུ་ཞུས་པ་རེད། ཐོག་མ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་བཀའ་ཤག་ནང་བསྡད་པ་རེད། རྩ་བའི་རྣམ་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་རེད། ང་ཆབ་སྲིད་པ་མ་རེད། གཞུང་ཞབས་བྱས་ཏེ་བཀའ་ཤག་བཅུ་གསུམ་པའི་ནང་བསླེབས་ཕྱིན་པ་རེད། ༢༠༡༡ ལོར་༧སྐྱབས་དགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་སྐུ་དབང་ཆ་ཚང་མང་ཚོགས་ལ་བརྩིས་སྤྲོད་གནང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་དེ་སྐུ་མདུན་སྐུ་ཆུང་ངུའི་སྐབས་ནས་ཐུགས་རེ་གནང་བསྡད་པ་ཞིག་དང་། དགོངས་པར་ཡོད་པ་ཞིག་མར་བརྒྱུད་བསྒྲགས་གནང་ཡོང་སྐབས། ང་རང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་པའི་སྐབས་ལ་དེའི་ནང་ལས་ཞབས་ཞུས། ད་ཐུགས་འགན་མར་གནང་བའི་སྐབས་ལ་ངས་ལས་འགན་འཁུར་ཐུབ་ཀྱི་མི་འདུག་ལབ་ན། ཕྲན་བུ་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལས་སོ་སོས་ཞབས་འདེགས་མ་ཞུས་པའི་བཟོ་ལྟ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་འདུག་བསམ་ནས་བསམ་བློའི་རྨང་གཞི་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བཀའ་ཤག་ནང་བསྡད་པ་རེད། སྐབས་དེར་སྐུ་ངོ་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ངའི་མིང་གསལ་བསྒྲགས་ཀྱང་གནང་ཚར་འདུག དེ་དང་ལེན་འདྲ་བོ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་༧སྐུ་དབང་རྩིས་སྤྲོད་གནང་ཚར་ཙམ་རེད། དེ་འདྲའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གཡོ་ཁྱོམ་ནང་དུ་གླེང་སློང་མང་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་རེད་བསམ་ནས་ང་བསྡད་པ་རེད།
བཀའ་ཤག་གཉིས་ཀའི་ནང་དུ་མང་ཚོགས་ལ་ཞབས་ཞུ་བསྒྲུབ་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་རེད། ལྷག་པར་དུ་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཅེའི་སྐུ་ཕྱྭའི་ཐོག་ལ་ལས་འགན་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དེ་ང་རང་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཡིན་བསམ་ཡོད། དེར་བརྟེན། ལས་ཀའི་ཐོག་ནས་ང་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེ་དགོས་པ་དང་བློ་ཕམ་བྱེད་དགོས་པ་གང་ཡང་མེད། ཡིན་ནའང་སང་ཉིན་གནངས་ཉིན་ལས་འགན་འཁྱོལ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པའི་བཀའ་ཤག་གི་ལས་རྒྱུན་ཞིག་གི་ནང་དུ་མཇུག་སྐྱོང་མ་ཐུབ་པ་དེར་སེམས་ནང་ཏོག་ཙམ་མ་བདེ་བ་ཞིག་ཏན་ཏན་ཡོད། ཡིན་ནའང་ངས་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་དེ་འགྲིག་ཡོད་བསམ་གྱི་ཡོད། ང་རང་གིས་བསམ་བློ་ཞིབ་ཚགས་པོ་བཏང་སྟེ་ཐག་གཅོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་སྟབས། བློ་བདེ་བོ་བྱས་ཏེ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་བྱས་ཏེ་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ཡིན། གཙོ་བོ་བཟང་སྤྱོད་དང་འགན་འཁུར་བའི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ཡིན། གཅིག་བྱས་ན་རྣམ་པ་ཚོ་གཞོན་སྐྱེས་ཡིན་སྟབས་བསམ་བློའི་ནང་བག་ཆགས་འདྲ་བོ་མེད་ན། སོ་སོའི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་དང་ལྟ་ཕྱོགས་ཤིག་རེད། ངས་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་འགན་ལྗིད་པོ་མཐོང་སོང་། བཀའ་སློབ་དེ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་སྐྱོང་ཚོའི་བཀའ་ལུང་ལྗིད་པོ་གསུངས་ཡོད་སྟབས། སོ་སོས་འགན་མ་ཁྱོག་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་མཐོང་སྟེ་དགོངས་པ་ཞུས་པ་རེད་མ་གཏོགས་གཞན་པའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་མེད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་གསར་འགོད་པ་ཞིག་གིས། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུན་རིང་པོར་བདེ་སྲུང་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་བ་རེད། ཉེ་ལམ་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་གནང་བ་དང་ཆོས་སྐྱོང་ཚོས་བཀའ་ལུང་ཕེབས་པ་བཅས་ལ་བརྟེན་ཏེ་དགོངས་པ་ཞུས་པ་དེ་སྔོན་མ་ནས་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་པ་ཞིག་ལ་དངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་དམ། མ་འོངས་པར་འཐུས་ཤོར་འགྲོ་སྲིད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ། ང་རང་གི་ལྟ་སྟངས་བྱས་ན། སྐུ་ཕྱྭའི་ཐོག་བདེ་སྲུང་གིས་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་གི་མེད། བར་ལམ་ཆིབས་བསྒྱུར་དེ་འདྲའི་སྐབས་སུ་གནས་ཚུལ་གླེང་ཙམ་རེ་ལྷག་པ་དེ་འདྲ་བྱུང་པ་རེད། དེ་དག་ཚང་མ་གནས་སྟངས་གཅིག་རེད། དེ་བཞིན། མ་འོངས་པར་འཐུས་ཤོར་ཆེན་པོ་ཡོང་སྲིད་པའི་གནས་བབ་དེ་འདྲ་ཡང་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ང་ཚོ་མི་ཚང་མར་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་འགན་ཞིག་ཡོད་སྟབས། ༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཕྱྭ་ཟེར་བ་དེ་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་སྒྲོམ་དང་གནས་བབ་དེ་དེང་དུས་དང་མཐུན་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་རེད། ཡིན་ནའང་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་རང་གི་ཐུགས་དགོངས་དང་སྐུ་གཟུགས། ལྷག་པར་དུ་དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་བོད་ཀྱི་སྲུང་མ་རྣམས་གྱི་གྲོགས་དང་འཕྲིན་ལས་དང་། འགན་འཁུར་མེད་པ་ཡིན་ན་དེ་བློས་འགན་བཟོད་ཐུབ་ཅིག་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་མི་སོ་སོའི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་རེད། དེར་བརྟེན་འགན་ཁྱོག་གི་མི་འདུག་ཅེས་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།
ཡང་གསར་འགོད་པས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་ཆོས་སྐྱོང་ཚོས་བཀའ་ལུང་དེ་ལྟར་ཕེབས་པ་དེ་ལ་མ་འོངས་པའི་སྲིད་སྐྱོང་གིས་བསླབ་བྱ་གང་འདྲ་ཞིག་ལེན་དགོས་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ་ཁོང་གིས། དེ་ངས་ཞུ་ཐུབ་པ་མ་རེད། སོ་སོས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད། མང་ཚོགས་ངོས་ནས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་འགྲིག་འདུག་གསུང་མདོག་ཁ་བོ་རེད་ལ། ཁ་ཤས་ཀྱིས་འགྲིག་མི་འདུག་གསུང་མདོག་ཁ་བོ་རེད། དེར་ང་ལ་བསམ་ཚུལ་གང་ཡང་མེད། ངའི་སེམས་ནང་ལྗིད་ཁོག་ཚ་ཤོས་དེ་ང་རང་ཚོ་རང་དབང་ལུང་པའི་ནང་ཡོད་པའི་མིའི་གནས་སྟངས་དེ་རིམ་པས་གསལ་བོ་ཆགས་ཀྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ངས་ལོ་མང་པོ་ཞེ་དྲགས་ཤིག་ལ་ལས་ཁུངས་ནང་ལས་ཀ་བྱས་པ་ཡིན་སྟབས། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་འབྲེལ་བ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་དུ་འབྲེལ་བ་དམ་པོ་ཡོད་པའི་མི་སྣ་དེ་འདྲ་ཡོད། སོ་སོ་ལས་གནས་ག་རེ་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཕྱྭའི་ཐོག་ལ་སེམས་འཁུར་བྱས་ཏེ་འབྲེལ་བ་གནང་སྡོད་མཁན་དེ་ཚོར་བློ་བུར་དགོངས་པ་ཞུས་འདུག་ལབ་ན། ཁོ་རང་ཚོའི་བསམ་བློའི་ནང་སེམས་འཚབ་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ང་རང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་གི་འགྲོ་ས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་རིམ་གྱིས་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོང་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག མང་ཚོགས་ཚོས་ཐུགས་བློ་བདེ་བོ་གནང་དགོས་པ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་སོ་སོའི་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལྟ་ཚུལ་མ་འདྲ་བ་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད་དེ། དེའི་ཐོག་ལ་མ་འགྲིག་པ་དང་མ་མཐུན་པ། བློ་ཕམ་དེ་དགོངས་པ་ཞུས་པ་དེ་འདྲའི་གནས་སྟངས་གང་ཡང་མ་རེད། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་འགན་ཞིག་མ་ཁྱོག་པའི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་གནང་རོགས་ཞུས་པ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
བཀའ་བློན་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། མཐོ་སློབ་(B.A)ཐོན་རྗེས་ ༡༩༧༧ ནས་གཞུང་ཞབས་ཞུས་ཏེ་ ༡༩༩༣ ནས་བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེའི་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་ཐོག ༢༠༠༧ ལོར་སྐབས་བཅུ་གསུམ་པའི་བཀའ་ཤག་ཏུ་འོས་ཐོན་གྱིས་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་གྱི་མཛད་འགན་བཞེས་ཡོད་པ་དང་། ༢༠༡༡ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་བསྐྱར་དུ་བཀའ་ཤག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོད།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་རྒྱལ།
ཁོང་དགོངས་ཞུ་གནང་བ་བློ་ཕམ་ཆེན་པོ་བྱུང།
གོང་གསལ་དཔལ་ལྡན་བདེ་བཀའ་མཆོག་གློ་བུར་དགོང་པ་ཞུས་གནང་སྐོར་འདི་སྔོན་དྲན་ཚུལ་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་བྲིས་ཀྱང་མཆན་ནང་བཏོན་མ་སོང་། རྒྱུ་མཚན་མ་ངེས་ཀྱང་སླར་ཡང་སྙིང་བསྡུ་འབྲི་རྒྱུ། ད་ལམ་བཀའ་བློན་གྱི་དུས་ཡུན་ཚང་ལ་ཉེ་སྐབས་དམིགས་ཡུལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ལས་དགོང་ཞུས་གནང་བ་དེ་རན་པོ་ཞིག་མ་མཐོང་། ད་ལམ་མཆན་འགོད་མཁན་དང་ཆེད་རྩོམ་འབྲི་མཁན་ཚོས་ཁོང་ལ་བསྟོད་པ་གནང་བར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཡོད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བསྟོད་པ་ཞིག་གནང་སྐབས་ཕལ་ཆེར་དེ་ལྷག་མེད་པ་ལྟབུ་དང་རང་དོན་མ་འགྲུབ་ན་སྨད་པ་ཞུ་སྐབས་ཀྱང་དེ་ལས་དམན་མེད་པའི་བྱེད་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱ་དཀའ་བ་མཐོང་། དངོས་དོན་བྱས་ན་༧གོང་ས་ཆེན་པོའི་བཀའ་སློབ་དང་བསྟན་སྲུང་ཁག་གི་བཀའ་ལུང་ཕེབས་ཏེ་ཛ་དྲག་སྐབས་མགོན་པོ་གང་གི་དབུ་འོག་དཔུང་འདེགས་ཞུ་དགོས་པ་ལས་དགོང་པ་ཞུས་པས་ག་ལ་ཕན། འདི་ནི་གུས་པའི་བཅོས་མིན་གྱི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་ལས་གཞན་བྱ་ཐབས་དབེན་པ་མངོན་གསལ་ལྟར་ལགས།།
འདི་སྔོན་མཆན་མང་པོ་བཀོད་འདུག་ཀྱང་བསམ་གཞིགས་མེད་པར་ཆགས་སྡང་དང་བསྟོད་པ་ལས་མ་འདས། གུས་པའི་བསམ་ཚུལ་ལྟར་ན་བདེ་བཀའ་མཆོག་དགོས་དམིགས་གཞན་ཞིག་ལ་གཟིགས་ནས་ད་ལྟའི་གནང་ཕྱོགས་འདི་ཡིན་ལས། བཀའ་བློན་གྱི་ལས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ཡིན་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཉེ་ཆར་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དུས་ཆེན་སྐབས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་དང་གཞུང་བསྟེན་སྲུང་མ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ལུང་ལ་གཞིགས་ནས་ཛ་དྲག་གི་དུས་སྐབས་འདི་ལ་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་ལས་དགོང་ཞུས་གནང་བ་ནི་འོས་ཤིང་འཚམས་པོ་མ་མཐོང་། མ་ཟད་གནས་ཚུལ་འདིའི་༧གོང་ས་ཆེན་པོས་བར་ལམ་གྱི་བྱུང་རིམ་ཐོག་དགོང་གཞི་གང་ཡོད་ལ་བཟང་ཕྱོགས་སུ་གཟིགས་མིན་ཀྱང་ཆ་མ་འཚལ།།
ཤིན་ཏུ་ལྷག་བསམ་ལྡན་པའི་ དཔལ་ལྡན་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གི་དགོངས་པ་ཞུས་པ་དངོས་གནས་བློ་ཕམ་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་ནའང་འགན་འཁུར་བའི་བཟང་སྤྱོད་དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཡིད་རང་ཞུ་།།
དངོས་གནས་རྗེས་ན་་༸གོངས་ས་མཆོག་གི་སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་གནང་བའི་བཀའ་སློབ་ནང་འཕྲོད་བསྟེན་གིས་འཐུས་ཤོར་ཕྱིན་འདུག་གསུངས་སོང་མ་གཏོགས་བདེ་སྲུང་ཐོག་ནས་ཕྱིན་འདུག་གསུངས་མ་སོང་
རྗེས་ཙང་་”་གནོངས་ངོས་ལེན་་འབངས་མ་ཆུ་ལེན”་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་བཟང་སྤྱོད་དང་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་ཐུགས་བསམ་ལེགས་པོ་ཞེས་དགོས་ ཡང་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས་ཀྱང་སྐབས་༡༥པའི་བཀའ་ཤག་ནང་བཀའ་བློན་འདེམས་འཇོག་ཐོག་ལ་ཐུགས་བསམ་མོ་གནང་དགོས་གལ་ཆེ་ སྒེར་ལ་རྒྱབས་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་དང་སྤྱི་བ་ལ་ཕན་ཐོག་ནུས་མཁན་མཁྱེན་པ་གནང་རོགས་། སྤྱི་བ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དང་ ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་རེ་བ་ཆུས་བཟོད་མ་གཏོང་མཁན་ཞིག་ངེས་པར་དུ་འདེམས་རོགས་གནང་ཞེས་སྐད་ཤུགས་དྲགས་པོའི་ངང་རེ་བ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་།།།
ཉམས་མྱོང་དང་ལྷག་བསམ་རབ་ཏུ་ཕྱུག་པའི་གཞུང་སའི་མདུན་ན་འདོན་ཆེན་པོ། བཀུར་འོས་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཟུར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མཆོག་གིས་བཟང་སྤྱོད་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་དགོངས་ཞུ་གནང་བར་དགོས་པ་དུ་མ་ཡོད་པས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཞུ་བ་ལས་དོན་གཞན་བརྗོད་པའི་འོས་བབ་གང་ཟག་སུལང་མེད། ཁོང་གིས་ད་བར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ཕྱག་ལས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་བཏང་རག་དང་། སླད་མར་ཡང་སྐུ་ཁམས་གསལ་ཐང་དང་སྤྱི་དོན་ཐོག་ཐུགས་འཁུར་ཟབ་བཞེས་ཡོང་བའི་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་འདེབས་པ་ལགས།
ཞོར་དུ་བརྗོད་འདོད་པ་ཞིག་ལ། བདེ་སྲུང་གི་ལས་དོན་ཐད་ཆུ་ཚོད་སྐར་མ་ཙམ་ཡང་དོ་དོ་གཏན་གཏན་དགོས་ཤིང་། ལྷག་པར་ཉམས་མྱོང་དང་། འཇོན་ཐང་། ལྷག་བསམ་རབ་ཏུ་ཕྱུག་པའི་བཀའ་བློན་ཞིག་གིས་འགན་འཁུར་མ་བཟོད་པར་དགོངས་ཞུ་བྱས་པའི་ཚབ་ཏུ། ད་ལྟའི་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་གྱིས་འགན་འཁུར་”གཅིག་ལྕོགས་”བཞེས་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་གནང་བ་དེ་བློ་ཡུལ་དུ་གཤོང་དཀའ་བ་ཞིག་རེད།
བཀའ་ཤག་འདི་པར་གྲོས་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་མེད་པ་དང་། ལས་དོན་ལ་འགན་འཁུར་མེད་པ། མི་མང་ལ་འགན་འཁུར་མེད་པ་བཅས་རེད་བརྗོད་དུས། འགྲེལ་བཤད་ལུང་པ་གང་བརྒྱབ་ནས་ངོས་ལེན་གནང་གི་མེད། ད་ཐེངས་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་དགོངས་ཞུ་གནང་སྐབས་”ད་ནི་བཀའ་ཤག་གི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་བས་དེ་འདྲ་དེ་འདྲ་བྱས་ནས་འཁྱོལ་འགྲོ་གི་རེད།” ཟེར་ནས་ལས་དོན་ལ་འགན་འཁུར་མེད་པའི་གནང་སྟངས་བསྐྱར་ཟློས་བྱ་སྐབས། ད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ལྡན་པའི་ལྷ་ཚོགས་ཁྲོས་པ་མ་ཟད། ཉམས་ཆུང་མི་མང་ཚོ་ཡང་འུ་ཐུག་སོང་།
༄༅།། བདེ་གཤེགས་རིགས་ལྔའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་འཕྲུལ་གར། བོད་ཁམས་སྐྱོང་མཛད་བསྟན་སྲུང་དྲེགས་པའི་གཙོ། འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་པོ་སྤྲུལ་ཡུམ་བློན་པོར་བཅས།
བདག་ཅག་གདུང་བའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཉེར་བསྐུལ་ན། སྔོན་ཚེ་རྒྱལ་དབང་པདྨ་ཀ་ར་དང་། པད་དཀར་འཆང་བ་རིམ་པས་བཀའ་བསྒོས་ཤིང་། འདའ་དཀའི་དམ་ཚིག་གཉན་པོར་རབ་བསྒྲགས་པ། མ་གཡེལ་མ་གཡེལ་རྡོ་རྗེ་དམ་ཚིག་དགོངས།
བཟང་སྤྱོད་ལྡན་པའི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་གྱིས། །
བཟང་སྤྱོད་སྟེང་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་གྱུར་ཀྱང་། །
བཟང་སྤྱོད་མེད་པའི་སྲིད་སྐྱོང་སློབ་སངས་ཀྱིས། །
བཟང་སྤྱོད་མི་དྲན་སྡིག་པ་མིག་བཙུན་བྱེད། །
བཟང་མདོག་སྟོན་པའི་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་དེས། །
བཟང་ངན་མ་བརྟགས་དཔལ་བདེ་གཅིག་ལྕོག་བྱས། །
བཟང་ངན་མི་ཤེས་བོད་མི་གླེན་རྨོངས་ཚོས། །
བཟང་རྫུ་ཅན་ལ་ཡིད་ཆེས་ལྷག་ཏུ་བྱེད། །
བཟང་ངན་གཅིག་པར་ལྟ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིར། །
བཟང་སྤྱོད་ཅན་རྣམས་ད་ནས་ཇེ་ཉུང་འགྱུར། །
བཟང་ངན་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ། །
བཟང་སྤྱོད་ལྷག་བསམ་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་གནས། །
གོ་སོང་ངམ།
བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་དགོངས་པ་ཞུ་དོན་འདི་རེད།
༼ད་ལྟ་དྲ་ལམ་ན། མི་མང་བོས། བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་དགོངས་པ་ཞུ་དོན་ཅི་ཡིན་ནམ། ཞེས་འདྲི་བཞིན་འདུག འབྲི་བཞིན་འདུག ཁོང་ཚོའི་དྲི་བ་ནི་བློ་བཟང་སེང་གེའི་བཤད་སྟངས་ལྟར་བྱས་ན། “ཤིན་ཏུ་ནས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད་”ལ། “ཤིན་ཏུ་ནས་ཧ་ཅང་གི་ཁྱད་མཚར་པོ་རེད།” གང་ཡིན་ཟེར་ན། ལན་ཚང་མས་ཤེས་བསྡད་ཡོད་རེད། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུ་དགོས་མཁན་གྱིས་རྩ་དགོངས་མ་ཞུས་དུས། འཐུས་ཤོར་གཏོང་མཁན་གྱིས་རྩ་དགོངས་མ་ཞུས་དུས། ལྷ་དཀར་དཀར་དེ། འདྲེ་ནག་ནག་གི་ཁོངས་སུ་སྡོད་ཐབས་ཡོད་མ་རེད། ལན་དེ་རེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་རེད།
དཔེར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་ཀ་འཐུས་ཤོར་བཏང་འདུག་ཅེས་ཚང་མའི་མདུན་ལ་གསུངས་ཟིན་པ་རེད། དེའི་བརྙན་ཡོད་རེད། དེའི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་རེད། བཀའ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེའི་སྐབས་སུ་གནང་ཡོད་ན། སྐབས་དེ་ག་རང་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་གྱིས་ཕྱག་དགུ་ཕྲུག་ཕུལ་ཏེ་བཟོད་གསོལ་དང་སྦྲགས་རྩ་དགོངས་ཞུ་གི་རེད། ཞུ་དགོས་པ་རེད། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་དང་མཚོན་རྟགས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་དེ་ལྟར་གསུངས་དུས། ལམ་སང་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས་ངེས་རེད། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་ན། ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་མ་ཉིད་དུ་རྩ་དགོངས་ཞུ་ངེས་རེད།
ཡིན་ན་ཡང་། བློ་བཟང་སེང་གེའི་བཀའ་ཤག་ནང་གི། མི་ནག་ནག་དེ་ཚོས་རྐུབ་སྟེགས་ལ་འབྱར་བསྡད་དུས། མི་དཀར་དཀར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་ལྟ་བུ་རྩ་དགོངས་མ་ཞུས་ན། རང་ཉིད་ནག་པོའི་དཀྱིལ་དུ་བསྡད་པ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད། དེ་ནི་བཟང་སྤྱོད་རེད། དེ་ནི་འགན་ཁུར་རེད། འཐུས་ཤོར་ནག་པོ་དེའི་ནང་ལ་ནག་པོ་སུ་ཡིན་པ་གསལ་པོ་སྟོན་ཆེད་དུ་རེད།༽
བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་རྩ་དགོངས་ཞུ་དོན་ཁང་གསར་རྡོ་རྗེ་ལགས་ཀྱི་འགྲེལ་བརྗོད།
བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་རྩ་དགོངས་ཞུས་པའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ། “འགན་མ་ཁྱོག” ཞེས་པ་དང་། “བཟང་སྤྱོད་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཞུས།” ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱི་ནང་དོན་ལ་རྩོམ་པ་པོ་ཆུང་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བཤད་འདི་ལྟར་གནང་འདུག
༼༡) ཅི་ཙམ་གྱིས་ཛ་དྲག་པ་ཟེར་བ་དེ་སྤོམ་བཤད་ཅིག་རེད། བོད་སྤྱི་པའི་དོན་དུ་ཛ་དྲག་གི་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་ས་ཞིག་ཡིན་ན་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་གནང་གི་རེད། ད་བར་གནང་བ་རེད། དོལ་རྒྱལ་ཚོགས་པ་སོགས་ལ་རང་ཟོན་སྤངས་ནས་ཇི་ཙམ་གནང་སོང་ཚང་མས་མཐོང་བསྡད་པ་དེ་རེད། ད་ལྟ་མུ་མཐུད་བཀའ་ཤག་ནང་མཉམ་དུ་བཞུགས་པ་ལས། མ་བཞུགས་ན་ལེགས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་གཟིགས་ཏེ། སྐྱོན་མེད་སྐྱོན་འདོགས་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་དགོངས་ཞུ་གནང་བ་རེད།
༢) བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་དགོངས་ཞུ་ཟེར་དུས། དེ་ག་རང་རེད། མུ་མཐུད་བཀའ་ཤག་ནང་བཞུགས་ན་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞིར་མ་འགལ་རུང་རང་གིས་གལ་ཆེར་བརྩི་བའི་བཟང་སྤྱོད་དང་འགལ་གྱི་འདུག་ཟེར་བ་རེད།
༽
ཁོང་ནས་དགོང་པ་ཞུ་ཡས་དེ་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོགས་ནས་ཞུས་པཡིན་གསུང། ཡང་ཉེ་ཆར་༧ སྐྱབ་མགོན་རེན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་སྐྱོང་ཁག་ནས་བཀའ་ཅི་མོ་ཕེབས་པར་འགན་དེ་འཁུར་མ་ཐུབ་པའི་སེམས་ནང་དོག་བཞི་ཡོད་པས་ཡིན་ཟེར་ འོན་ཀྱང་སྐྱབས་མགོན་རེན་པོ་ཆེ་ནས་ཐུས་ཤོར་ཕྱིན་འདུགས་མ་འོང་པར་ཚང་མས་ཟབ་ཟབ་བྱེད་དགོས་གསུང་ ཆོས་སྐྱོང་ནས་ཀྱང་༧ གོས་ས་མཆོགས་ནས་གཏོན་ནང་འཛད་པའི་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཤར་་སྐྱོད་གི་དམ་རྩིགས་གཅིགས་སྒྲིལ་བྱེད་དགོས་གསུང་ བྱས་ཙང་བཀའ་བློན་ཁོང་ནང་བླུ་པུར་དགོང་ཞུ་གནང་བ་དེ་བཀའ་རྩིས་པ་རེད་དམ་བཀའ་གཅགས་པས་རས་བཟང་སྤྱོད་རེད་དམ་ངན་སྤྱོད་རེད་བསམ་ལོ་གཏོང་དགོས་དགོས་ཐུགས་སོང།
ལྷ་བ་ཁྲོས་འདུག སྲིད་སྐྱོང་གི་བློ་ཁོག་ཚོགས་གཙོ་ལས་ཆེ་བ་འདུག ཨ་མདོ་བ་རེ་ཟུང་གིས་ལྷ་བའང་ཆོལ་ཞེན་འདུག་ལབ་མི་སྲིད་པ་མིན་མོད། དོན་ལ་དེ་འདྲ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མ་རེད་འདོད།
བོད་ཀྱི་ལྷ་འབེབས་སྟངས་འདི་ཡ་ཐོག་སྲིད་པ་བོན་གྱི་དུས་སྐབས་ནས་བརྒྱུད་འགྱུར་བྱས་པ་ཞིག་རེད་ལ། གཡང་དྲུང་བོན་གྱི་དབུ་བརྙེས་རྗེས་ཀྱང་བརྒྱུད་འཛིན་གནང་འདུག དཔེར་ན། 《རྒྱལ་རབས་གསལ་བའི་མེ་ལོང》ལས། “རྒྱུའི་བོན་པོ་རིགས་བཞི་ནི། སྣང་གཤེན་བལ་ཐོད་ཅན། འཕྲུལ་གཤེན་བལ་ཚོན་ཅན། ཕྱཱ་གཤེན་ཇུ་ཐིག་ཅན།དུར་གཤེན་མཚོན་ཆ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་སྣང་གཤེན་ བལ་ཐོད་ཅན་གྱིས་ཕྱཱ་དང་གཡང་འགུག་ལྷ་དང་སྨན་གསོལ། དགེ་ལེགས་དང་དཔལ་བསྐྱེད་ནས་མི་ནོར་རྒྱས་པར་བྱེད། འཕྲུལ་གཤེན་བལ་ཚོན་ཅན་གྱིས་མདོས་དང་ཡས་གཏོང༌། སྲིད་དང་རྟེན་འཛུགས། འཕྲལ་ཕུགས་ཀྱི་འགལ་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད། ཕྱཱ་གཤེན་ཇུ་ཐིག་ཅན་གྱིས་ལེགས་ཉེས་སྟོན། ཡིན་མིན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སེལ། ཟག་བཅས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །དུར་གཤེན་མཚོན་ཆ་ཅན་གྱིས་གསོན་གྱི་བགེགས་སེལ། གཤིན་གྱི་དུར་འདེབས། ཆུང་གི་སྲི་གནོན། གནམ་གྱི་རྒྱུ་སྐར་ལ་བལྟ། སའི་འདྲེ་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ” དེ་བས། དེང་གི་ལྷ་བ་ནི་གནའ་བོའི་འཕྲུལ་གཤེན་རེད་ལ། མོ་བ་དང་རྩིས་པའང་རིམ་བཞིན་བསྟན་ཡོད་པ་ལྟར་རེད།
བཙན་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་བོན་ལ་འགོག་སྡོམ་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་གནང་རྗེས། སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ལགས་བོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དྲན་པ་ནམ་མཁའ་ལ་འབྲེལ་ནས་གཞི་བདག་མང་བོ་ཞིག་གི་མིང་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་ནས་༼བསྟན་སྲུང༽དང༼དཀོར་བདག༽ལ་སོགས་པའི་མཚན་དུ་མ་གསོལ་འདུག རྒྱལ་བོ་རིགས་ལྔ་ལ་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བོན་གྱི་སྲིད་པ་རྒྱལ་མོར་བན་གྱིས་དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ་འབོད་པ་སོགས་བགྲང་ལས་འདས་པ་ཡོད།
མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་གྱི《དྲིས་ལན་ལི་དྭངས་རང་སྒྲ》ལས། “དེའི་དུས་ཀྱི་བོན་བརྒྱུད་འགའ་ནི། ད་ལྟ་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་མོ་ཚ་བ་རོང་གི་བོན་དང་ཆའང་རིགས་ཞེས་པའི་མི་རིགས་ཤིག་ཡོད་པ་དེའི་ནང་དུ་ཡོད་ལ། དེ་དག་ལ་ཡི་གེ་མེད་ཀྱང་ཕས་བུ་ལ་ངག་ཐོག་ནས་སློབ་པར་བྱེད། གཡང་འགུག མདོས་གཏོ། མོ་རྩིས་སོགས་བྱེད་པ་མ་ཟད། ད་དུང་མདའ་དང་ཅོག་ཙེ་སོགས་ལ་ལྷ་ཕབ་རྒྱུ་དང༌། ལྕགས་བསྲེག་ལ་ལྕེས་བལྡག་སྟེ་སྔགས་འདེབས་པ་སོགས་འཕྲུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་”ཅེས་པ་ནི་དེང་གི་བར་གཡང་དྲུང་བོན་གྱིས་བརྒྱུད་འཛིན་གནང་བའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ངོས་གཅིག་རེད།
མི་སྒེར་བ་དང་ཁྱིམ་ཚང་སོ་སོ་ནས་ལྷ་བ་མོ་བ་རྩིས་པ་སོགས་ལ་ཡིད་ཆེས་བཅོལ་མིན་དང་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་བསྟར་མིན་རང་དབང་རེད། ཡིན་ནའང་། དེང་རབས་སྲིད་དོན་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་རུང་བ་ཞིག་མ་རེད་འདོད། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་་ཡོད། ༡ སྲིད་དོན་པ་ཚོས་རང་འགན་རང་ཐེག་བྱེད་དགོས་པ་ལས་མཐའ་འཇུག་གི་འགན་ཆ་ཚང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་བསྟན་སྲུང་ཁག་ལ་བཀལ་རྗེས། མང་ཚོགས་ལ་ལག་པ་འཇུ་ས་ལྷག་མེད། ༢ བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་དུ་དམངས་གཙོ་ལག་བསྟར་གནང་བ། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དབུ་ཁྲིད་རླབས་ཆེན་ཡིན་པ་ཚང་མས་མ་ཎི་བགྲང་བགྲང་བྱེད་ཀྱིན་པས། དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་དེ་རིང་ད་དུང་སྲིད་དོན་ཐད་ལྷ་བ་མོ་བ་རྩིས་པ་སོགས་བཀོལ་ན་འཛམ་གླིང་གི་མཐོང་སྣང་ལ་བོད་མི་བླུན་བསྒྱུར་མཚམས་བཞག་མེད་པར་མཐོང་ངེས། ༣ རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སྲིད་འགན་རྩིས་སྤྲོད་གནང་ཟིན་པས། གནས་ཆུང་དང་དགའ་གདོང་། ལྷ་མོ་སོགས་ཀྱིས་གཞུང་ཞབས་དྲུང་ཆེ་གནས་རིམ་གྱི་ཞབས་སྟེགས་རྩིས་སྤྲད་ནས་མང་ཚོགས་ཁྲོད་ཕྱིར་ཕེབས་དགོས་པའི་དུས་སུ་བབས་ཡོད།
མཇུག་བསྡུས་མ་ཐག་པའི་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་༡༡ པའི་ཉིན་མཐའ་མར་མང་གཙོ་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་གནས་ཆུང་གྲྭ་ཚང་དུ་བཅར་ཏེ་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དང་ལྷ་མོ་ཚེ་རིང་མཆེད་ལྔ་ཆེད་དུ་སྤྱན་འདྲེན་ཞུས་པའི་སྐབས། སྲུང་མ་རྣམ་གཉིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༦ ལོའི་སྲིད་སྐྱོང་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་འགྲན་རྩོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་ལ་ཐུགས་མ་དགྱེས་པར་རབ་ཏུ་ཁྲོས་པའི་ཚུལ་གྱིས། སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་དང་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ལ་འགྲམ་ལྕག་ཚ་བེར་བ་རེ་གཞུས་པ་མ་ཟད། མཉམ་བཅར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པའི་ཐོག་ཏུའང་ནས་ལྕག་གཞུས་ཏེ། ཆོལ་ཁ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཞེན་ཁོག་སྤངས་དགོས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་སྲིད་སྐྱོང་དང་ཚོགས་གཙོ་གཉིས་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག་ནས་བོད་སྤྱི་པའི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས་པའི་བཀའ་བཀྱོན་གནང་ཡོད་སྐད།
“༧གོང་ས་མཆོག་གིས་གསོལ་རས་གནང་པའི་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་”ཞེས་པ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་མི་སྣ་མཐོ་དམན་བར་གསུམ་གྱི་ཁ་ལ་འབྱར་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད་ལ། དོན་དངོས་སུའང་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་སྐུ་ལས་ཚད་མེད་བསྐྱོན་ཏེ་བཙུགས་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་དང་། མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་དང་ལྡན་པའི་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཆགས་ཡོད། ཡིན་ནའང་“ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་”ཞེས་པ་ནི་ལག་ལེན་དངོས་ཀྱི་ནང་སྤུས་ཚད་ལོངས་མིན་ལ་བལྟས་ཏེ་ཚད་འཇལ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ལས། ཁ་ནས་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་ཟེར་བ་ཙམ་གྱིས་ཡང་དག་འགྲོ་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད། རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་གཞུང་གིས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་དེ་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་ཡིན་ཞེས་བཤད་མྱོང་། སུའི་ལམ་ལུགས་ཡང་དག་དང་མ་དག་དེ་ཁ་རྩོད་ཚིག་རྩོད་ཀྱི་ལམ་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་ཐབས་མེད་པར། གཞི་འཛིན་ས་གཙོ་བོ་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀུན་གྱི་ཨ་མ་དང་སྐྱེ་བོ་མཆོག་དམན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་ཞིང་། རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོའི་ཆེའི་གོང་ན་ལྷ་དང་བླ་མ། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ། རྒྱུ་དང་དཔལ་འབྱོར། འཁོར་དང་གཡོག་པོ་སོགས་སུ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཀུན་ལ་གྲགས་པའི་ཐུན་མོང་གི་ལྟ་ཚུལ་ཞིག་ཡིན།
དེ་ལྟར་ནའང་། ང་རང་ཚོའི་“ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་”ཞེས་འབོད་པའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་གནང་མཁན་གྱི་གནད་ཡོད་རྣམ་པ་མིའི་ཁོག་ལ་ཞུགས་པའི་ལྷའི་དྲུང་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཅར་རྒྱུར་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་དང་། བཅར་ནས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་དུས་གསུམ་གྱི་གནད་དོན་ཆེ་ཕྲ་ཆུང་གསུམ་ཡར་ཞུ་བྱས་ཏེ། ལྷས་ཀྱང་དེ་ལ་དེ་བསྟུན་གྱི་རྐྱེན་བཟློག་བར་སེལ་གང་ལ་གང་འཚམ་གནང་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ལས་ཀྱང་ཉེ་ཆར་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་དང་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ལ་བཀའ་བཀྱོན་ཕེབས་ཏེ་འགྲམ་ལྕག་གཞུས་པ་ལྟ་བུ་རེད། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེའི་ནང་གནད་དོན་གལ་ཆེ་ཆུང་ཅི་རིགས་ཤིག་ལྷ་ལ་ཞུས་ཏེ་ཐག་གཅོད་བྱ་དགོས་པའི་གཏན་འབེབས་གནང་ཡོད་ན་གང་ཤེས་མ་གཏོགས། “ཡང་དག་པའི་མང་གཙོའི”་ལམ་ལུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས། སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ནང་དུ་ལྷ་ལ་འདྲི་སྟེ་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་གཅོད་གནང་པ་དང་། ལྷ་བརྒྱུད་ནས་ཡུལ་ལུང་དང་མི་སེར་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་པའི་སྲིད་གཞུང་ནི་གང་དུའང་མེད་ཚོད་འདུག ང་ཚོའི་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་མ་གཏོགས་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་བཤད་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད།
ཡང་གཅིག་བཤད་ན། རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ཐག་གཅོད་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་ཐད་ལྷ་ཞེས་འབོད་པའི་མི་སྐད་གསུང་མཁན་དག་ལ་མི་ལས་ལྷག་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་བདེན་དཔང་བྱས་ཟིན། བོད་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་པའི་དུས་སྐབས་ནི་ད་ལྟ་ལས་ལྡབ་འགྱུར་གྱིས་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན་ལ། ལྷ་ལ་ལམ་སྟོན་ཞུས་པ་ནི་མང་དྲགས་མེད་ནའང་ཉུང་གཏན་ནས་དྲགས་མེད། ཡིན་ནའང་། མཐའ་མར་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀ་མིས་བཙན་འཕྲོག་དང་དབང་སྒྱུར་བྱས་ཏེ་ལྷ་རྟེན་ཆོས་གསུམ་ཕར་ཞོག མིའང་སྡོད་ས་འདུག་ས་ཡིབ་ས་གབ་ས་མེད་པར་བྲོས་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། བཙོན་དུ་བཅུག་པ། དམར་གསོད་བཏང་པ། མུག་ཤི་ཐེབས་པ་སོགས་གྲངས་ཀྱིས་མི་ལོངས་ལ། དུས་ད་ལྟའང་གཞན་གྱི་བཙན་པོའི་དབང་སྒྱུར་འོག་མི་འདོད་བཞིན་ལྷག་མུས་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་གསལ་རེད།
གལ་ཏེ་ལྷ་འདི་དག་ལ་མི་ལས་ལྷག་པའི་ནུས་པ་དང་ལུང་བསྟན་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་གནང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། མ་མཐའ་ཡང་བོད་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཞིང་འདི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ལས་ལྷག་ཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་གདོན་མི་ཟ། ནུས་པ་མེད་བཞིན་ད་དུང་ཨུ་ཚུགས་མཐའ་སྐྱེལ་གྱིས་མོ་ལུང་ཞུ་པ་དང་བཀའ་བཀྱོན་བཟེད་པ། ཐ་ན་མཚམས་རེར་འགྲམ་ལྕགས་ཚ་བེར་བ་རེ་ཞུ་དགོས་དོན་ཁྱོན་ནས་མེད། ལྷ་ཡི་ནུས་མཐུ་དང་ལུང་བསྟན་ལ་མ་བསྟེན་པར་མིའི་རྣམ་དཔྱོད་དང་རྩོལ་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་འཛམ་གླིང་གི་ཡང་རྩེར་སོན་བཞིན་འདུག་ན། ད་ནི་ང་ཚོ་གཞུང་དམངས་སུ་ཞིག་ཡིན་ནའང་ལྷ་ཡི་ནུས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཆུང་དུ་བཏང་སྟེ། མི་ཡི་ནུས་པ་དང་མིའི་རྣམ་དཔྱོད་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་སྐྱོང་དགོས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྲུན་དགོས་ཀྱི་འདུག་པ་མ་ཟད། མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་དེ་ལས་ཀྱང་ལྷ་བསྟེན་ནས་ཆབ་སྲིད་སྐྱོང་བའི་ལམ་ཁ་རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོ་དགོས།
“མི་འུག་ཐུག་ནས་ལྷ་ལ་འདྲི། ལྷ་འུ་ཐུག་ནས་རྫུན་བཤད་”ཅེས་པ་ནི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད། སྐད་ཆ་འདི་ཁོ་ནས་ཀྱང་སྔ་མོ་ནས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལྷ་རུ་འབོད་པའི་གསུང་འབྱོན་མཁན་དག་ལ་ཡིད་ཆེས་ག་ཚོད་ཅིག་ཡོད་མེད་ཚོད་དཔག་གང་འཚམས་བྱ་ཐུབ་སྙམ། གལ་སྲིད་ང་ཚོའི་མང་གཙོ་འདི་ཁྲིམས་ཀྱིས་དབང་སྒྱུར་བ་དང་མིས་དབང་སྒྱུར་བའི་ཡང་དག་པའི་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན་ན། རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཟུང་མི་དང་ཤེས་འཇོན་གྱི་ལམ་ནས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་འདུན་རྩོད་ལེན་བྱེད་པ་གཙོས། ཕྱི་ནང་གི་གནད་དོན་ཐམས་ཅད་ཐག་གཅོད་དང་ལག་བསྟར་གནང་དགོས་པ་ལས། སྤྱི་དོན་དང་གཞུང་དོན་ཐོག་རྐང་གཉིས་མི་ཡི་ནུས་པ་ལས་བརྒལ་བའི་ལྷ་ཞིག་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་རྒྱུ་གཏན་ནས་མེད།
རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་སྐྱབས་དཀོན་མཆོག་རྣམ་གསུམ་ལ་ཡིད་ཆེས་གཙང་མ་ཐོབ་སྟེ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དཔང་བཙུགས་ཀྱི་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་། ང་ཚོའི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་ནང་བཞིན་མིའི་ཁོག་ཏུ་ཞུགས་ཏེ་མི་སྐད་གསུངས་པའི་ལྷ་བབས་ཞེས་པའི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་འདི་ལ། འཇིག་རྟེན་མི་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ནུས་པ་ཞིག་ལྡན་པའི་ཡིད་ཆེས་དད་མོས་ཀྱི་སྐལ་བ་ལྡན་མ་སོང་། གཅིག་བྱས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་ཏེ་ཡང་དག་པའི་གནས་ལུགས་ལ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བློ་མིག་དང་མ་ལྡན་པ་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་། བོད་པའི་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཕྱིར་མིག་རེ་བལྟས་ཏེ་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་དུས་གསུམ་ལ་ཞིབ་མདང་རེ་རྒྱག་ཚེ། ང་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསམ་བློ་དང་དད་འདུན་ལྷག་ཏུ་མེད་པ་གྱུར།།
དེང་སང་གི་”སྐུ་དྲག་གསར་པ་” ཚོས། མང་ཚོགས་ཀྱིས་བཀོད་པའི་སྡུག་ཡུས་ཀྱིས། ལས་འབྲས་དང་བཟང་སྤྱོད་མེད་པར་ བོད་སྤྱི་བའི་མཐུན་སྒྲིལ་དང་རྩ་དོན་རྡོག་བརྫིས་སུ་གཏོང་བའི་དུས་འདིར། “སྐུ་དྲག་རྙིང་པ་”་རྣམས་ལྷང་གྱིས་དྲན། ཁོང་ཚོར་དེང་རབས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་དང་སྐད་ཡིག་མེད་ཀྱང་། ལས་འབྲས་དང་བཟང་སྤྱོད་ནི་ཡོད། ལ་བརྒྱ་ཡོད། གོམས་གཤིསབཟང་པོ་ནི་ཡོད། རྒྱུད་བཏགས་ཀྱང་ཡོད།
ལར་ནས་མང་ཚོགས་ཡིན་ན། མི་མང་གི་སྲིད་ཞུ་བ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོ་ཞིག་མ་སྐྲུན་གྱི་བར་དུ། སྐུ་ངོ་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ། དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་ཞེས། ལྕེ་ནར་ནར་གྱིས་གུས་ཞབས་བྱེད་སྟངས་འདི་མཚམས་འཇོག་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག མི་མང་གི་སྲིད་ཞུ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་མཐོན་ན། ད་གཟོད་སྐུ་ངོ་ཞེས་གུས་པའི་ཚིག་གིས་བསུ་ཆོག་གི་རེད། དེ་མིན་ཁྱི་ལ་སེང་གེའི་མིང་བཏགས་ན་རང་གཞན་ཚང་མར་ཕན་ལས་གནོད་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་འདི་འདྲ་རེད།
བཀའ་དྲུང་ཡིག་ཚང་ལ་ལས་ཤོག་མེད་པ་རེད་དམ།
ལས་ཁུངས་ནང་ཁུལ་ཡིག་འབྲེལ་དང་གསལ་བསྒྲགས་གནང་སྐབས་ལྷན་ཁང་སོ་སོའི་ལས་དམ་སྐྱོན་པ་
ལས་ལས་ཤོག་བེད་སྤྱོད་གནང་ལམ་མེད་པ་མཁྱེན་དགོས།
༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཆོག་གིས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གསུང་དོན། ནང་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནང་ནས་ཡོད་པའི་དགྲ་བོ་དྭངས་མ་ཆགས་སྡང་སོགས་ཉོན་མོངས་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་ནས་ཤེས་རྒྱུད་ཞི་ཞིང་དུལ་བ་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་གནང་དགོས་ཞེས་ཡང་ཡང་གདམས། གདམས་པ་ཟབ་མོ་དེ་ལྟར་བུ་ལ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཉམས་ལེན་བྱེད་ན་༧རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་ཡང་དེ་ཡིན། སྲིད་མཐའི་བར་དུ་བརྟན་པ་བཞུགས་པའི་བརྟན་བཞུགས་ཡང་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད། བླ་མས་ཐུགས་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དགྱེས་བཞིན་གདམས་པ་ཟབ་མོ་ཕངས་པ་མེད་པ་རང་ཅག་ལ་བྱིན་བྱིན་པ་ལ། སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་མི་ལེན་པ་སེམས་ལ་ཡར་སྐྱེད་ཏེལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མེད་པ། རྡོ་བའི་སྐམ་པོ་རང་བཞིན་གནས་ཞེས་པའི་དཔེར་ལྟར། ཉེ་བའི་ཆ་གླེང་གཞི་བྱུང་བའི་ཁྱོད་དང་ང་ཞེས་མཐའ་ན་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱང་ངོ་མི་ཤེས་པའི་ཚོད་དུ་འདུག བོད་མི་དམངས་བཟང་སྤྱོད་ཉམས་པས་ལས་བསགས། འབྲས་བུ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་བླ་མ་དམ་པ་༧རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐུགས་ཕམ་བྱུང་བ་དེ་ལྟར་ཡིན། ཤིན་ཏུ་ནས་ཡིད་སྐྱོ་བའི་གནས་རེད།
བདེ་སྐྱིད་ཆོས་དབྱིངས་དགོངས་པ་ཞུས་སྐབས་བློ་ཕམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་རེད། འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས་འགན་མ་ཆོག་པར་དགོངས་པ་ཞུས། འདི་དག་ཚང་མའི་འབྱུང་རྩ་བློ་སེང་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། དེས་ན་བློ་སེང་གིས་ཡང་བཟང་སྤྱོད་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་དགོངས་པ་ཞུས་ཏེ། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་། བོད་མི་མང་ལ་དགོངས་སེལ་ཞུས། སྲིད་སྐྱོང་གི་སྒུག་ཐོའི་ནང་གི་སྐུ་ངོ་སྤེན་ཚེ་ཡར་བསྐོ་བ་ཡིན་ན་ཚང་མ་འགྲིག་འགྲོ་ཡི་རེད། སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དགོངས་པ་རྒྱ་ཆེ་སར་བཞེས་ནས་ཨོ་རྒྱན་སྟོབས་རྒྱལ་སོགས་ཀྱི་ཁ་ལ་མི་གསན་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ།
ཆོས་ལུགས་དང་ཆོལ་ཁའི་ཞེན་ཁོག་ལ་གཞི་གཙོ་བོར་བཅོལ་ནས་གྲོས་ཚོགས་ནང་དུ་སྲིད་བྱུས་བགྲོ་གླེང་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་མཁན་གྱི་བཀའ་བློན་དང་སྤྱི་འཐུས་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་ན་་ཡག་ཤོས་རེད། རྒྱུ་ཚན་གལ་ཆེ་ཤོས་ནི། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིས་གཞིས་སུ་གནས་པའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབས་བྱེད་ཐུབ་པ་དགོས་ལ། བོད་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གོ་རྟོགས་ཡོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་ཡོན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི། ཆོས་ལུགས་ཆོལ་ཁའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་དབྱེ་གཞི་དེ་དུས་ཚོད་དང་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་གོ་དོན་མེད་པ་མ་ཟད། དགོས་མཁོའང་མེད་ཅིང་བོད་སྤྱི་བའི་རྩ་དོན་དང་གོང་བུ་གཏོར་ཤིག་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་གསལ་པོར་གནང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།
བཟང་སྤྱོད་ལྡན་པའི་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་གྱིས། །
བཟང་སྤྱོད་སྟེང་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་གྱུར་ཀྱང་། །
བཟང་སྤྱོད་མེད་པའི་སྲིད་སྐྱོང་སློབ་སངས་ཀྱིས། །
བཟང་སྤྱོད་མི་དྲན་སྡིག་པ་མིག་བཙུན་བྱེད། །
བཟང་མདོག་སྟོན་པའི་དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་དེས། །
བཟང་ངན་མ་བརྟགས་དཔལ་བདེ་གཅིག་ལྕོག་བྱས། །
བཟང་ངན་མི་ཤེས་བོད་མི་གླེན་རྨོངས་ཚོས། །
བཟང་རྫུ་ཅན་ལ་ཡིད་ཆེས་ལྷག་ཏུ་བྱེད། །
བཟང་ངན་གཅིག་པར་ལྟ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིར། །
བཟང་སྤྱོད་ཅན་རྣམས་ད་ནས་ཇེ་ཉུང་འགྱུར། །
བཟང་ངན་དབྱེ་འབྱེད་མེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ། །
བཟང་སྤྱོད་ལྷག་བསམ་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་གནས། །
ངན་པས་ངན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་སྤྱི་ཚོགས་འདིར། །
ངན་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོ་འཕང་གནམ་ལས་མཐོ། །
ངན་པའི་རྗེས་སུ་བཟང་པོ་ཇི་ལྟར་འབྲང་། །
ངན་རྗེས་འབྲང་ན་བཟང་པོའང་ངན་པར་འགྱུར། །
ངན་པའི་རིགས་ལ་བཟང་པོ་གནས་ནུས་ན། །
ཁྱི་སྐྱག་ལས་ཀྱང་དྲི་བཟང་ཅིའི་མི་འབྱུང་། །
བཟང་པོ་ལྷན་དུ་ངན་པ་་རྒྱུན་གནས་ན། །
སངས་རྒྱས་ས་ལ་རྐུན་ཇག་ཅིའི་མི་འབྱུང་། །
དེའི་ན་ངན་པས་དབང་བསྒྱུར་སྤྱི་ཚོགས་ལ། །
༸ཕྱག་ན་པདྨོའི་དགྱེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་གནང་། །
གཞུང་བསྟེན་དགྲ་ལྷའི་ཐུགས་དགོངས་ཅིའི་མི་འཁྲུགས། །
བཟང་པོའི་ཚོགས་རྣམས་ཇེ་ཉུང་ཅིའི་མི་འགྱུར། །
སློབ་བཟང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྲིད་སྐྱོང་ནས་དགོངས་པ་ཞུ་དགོས། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་དཀྲུག་མཁན་གྱི་སྲིད་སྐྱོང་ཞིག་བོད་མི་མང་ལ་མི་དགོས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་བློ་ཕམ་དུ་འཇུག་མཁན་གྱི་སྲིད་སྐྱོང་ཞིག་མི་དགོས།
ཉེ་ལམ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་ནན་ཕེབས་པ་དང་། དེའི་རྗེས་ཚེ་རིང་མཆེད་ལྔ་དང་གནས་ཆུང་སོགས་ཀྱིས་བཀའ་ལུང་ཕེབས་པ་དེ་དག་ལ་འགན་མ་ཁྱོག་པར་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་ནས་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་དེའི་ཚབ་ལ། དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་འགན་ཁྱོག་ནས་ཐུགས་འགན་བཞེས་རྒྱུ་ཁས་བླངས་ཐུབ་པ་དེའང་། ཏོག་ཙམ་བློ་ཁོག་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་གཱ
དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་རྩ་དགོངས་ཞུ་འཆར་ཡོད་འདུག
གོ་ཐོས་སུ། ཉེ་ལམ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཞལ་དྲོན་མོ་ནས་བཀའ་ཤག་གི་འཐུས་ཤོར་སྐོར་ཕེབས་རྗེས་སུའང་། སྲིད་སྐྱོང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དགོངས་སེལ་ཞུ་འཆར་མེད་པ་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་གཞུང་བསྟེན་ལྷ་སྲུང་ཁག་གིས། དམ་ཚིག་ལ་སེལ་ཞུགས་པ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭ་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་གནས་ཆུང་ཆོས་སྐྱོང་གིས་འགན་ལེན་མི་ཐུབ་ཚུལ། འཕྲལ་དུ་དགོངས་སེལ་ཞུ་དགོས་ཚུལ་ཕེབས་ཏེ། མནའ་ཆུ་ཚུན་ནས་བླུད་ཀྱང་། སྲིད་སྐྱོང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མི་མང་ལ་དགོངས་སེལ་ཞུ་འདོད་གནང་གི་མེད་པར་བརྟེན། བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྩ་དགོངས་ཞུས་ཤིང་། དཔལ་འབྱོར་བཀའ་བློན་ཡང་། ཉེ་ལམ་ནས་ཐུགས་ཧ་ཅང་མ་སྤྲོ་བ་ཆགས་ཐོག རིང་མིན་རྩ་དགོངས་ཞུ་རྩིས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་འདུག
ཁང་གསར་རྡོ་རྗེ།
མགོན་༸རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་གཞི་རྩར་བཟུངས། །
ལྷ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་ལུང་བསྟན་དང་། །
དཔའ་མི་འགྱུར་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་ཀྱིས། །
བོད་སྤྱི་དོན་བསྒྲུབས་པ་ཉུང་ཉུང་མིན། །
ཁོ་སྲིད་སྐྱོང་གཟི་བརྗིད་ཁོག་སྟོང་དེས། །
ལོ་ལྔ་དེ་འཁྱོལ་ཙམ་བྱུང་བ་དེ། །
ཁོང་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་ཆེན་པོ་ཡིས། །
གྲོགས་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡིན། །
མགོན་༸རྒྱལ་བའི་ཐུགས་སྲས་མི་རྗེ་མཆོག །
དཔལ་འབྲོང་ཆུང་དངོས་གྲུབ་མ་བཞུགས་ན། །
ད་བདེ་སྲུང་གི་གསང་བ་སུ་ཡིས་ཉལ། །
བོད་གཞིས་བྱེས་སུ་ཡིས་ཡིད་ཆེས་བྱེད། །
གནས་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ཡིད་ཆེས་དང་། །
མགོན་རྒྱལ་བའི་༸གཟིགས་པ་ཆེ་ས་དང་། །
འབངས་མི་མང་སྙིང་ནས་དགའ་ས་ཡི། །
སྐུ་ཁྱེད་ཉིད་དྲན་ཚེ་བཀའ་དྲིན་དྲན། །
གངས་སྐྱིད་ལ་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་སོང་། སེང་གེ་བཀའ་ཤག་ལ་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་སོང་།
ཨ་རི་དང་ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་མཚོན་ན། གཞུང་གི་བཀའ་བློན་ནམ་བློན་ཆེན་ཞིག་གིས་བློ་བུར་དུ་རྩ་དགོངས་ཞུས་སོང་བ་ཡིན་ན། སྲིད་འཛིན་ནམ་སྲིད་བློན་གང་དེའི་འཛིན་སྐྱོང་ནང་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་སོང་ཟེར་གི་རེད། གནས་ཚུལ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མ་རེད། ཡིན་ནའང་བོད་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་ད་དུང་ཅི་མི་སྙམ་པར་བསྡད་ཡོད་པ་རེད་ལ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་ཀྱང་སྡིག་པ་མིག་བཙུམ་བྱས་ཏེ་ནག་ཐོག་ལ་ཉེས་གསོག་བྱས་ཏེ་བསྡད་ཡོད་པ་རེད།
ཁ་ནས་བློ་བཟང་སེང་གེ་བརྗོད། །
ལག་པས་སློབ་བཟང་སངས་རྒྱས་བྲིས། །
ཁ་ལག་གཉིས་ཀ་མི་མཚུངས་པས། །
སྲིད་སྐྱོང་འདི་ཡི་དོན་མི་འགྲུབ། །
ཁ་ཡིས་བོད་དོན་རྟག་ཏུ་བསྒྲགས། །
ལག་པས་རང་དོན་ཁོ་ན་གཉེར། །
ཁ་ལག་གཉིས་ཀ་མི་མཚུངས་པས། །
ལོ་ལྔའི་གྲུབ་འབྲས་ལྷིང་འཇགས་ཙམ། །
ཁ་ཡིས་མཐུན་འབྲེལ་མཉམ་གནས་གླེང་། །
ལག་པས་རང་བློར་གང་ཤར་བྱས། །
ཁ་ལག་གཉིས་ཀ་མི་མཚུངས་པས། །
ལས་རོགས་རྣམ་པ་རྩ་དགོངས་བཏང་། །
མདོར་ན་ཁ་དང་ལག་པ་གཉིས། །
མི་མཚུངས་པ་ཡི་སྲིད་སྐྱོང་འདིས། །
ད་དུང་ལོ་ལྔ་བསྐྱང་རྒྱུ་ན། །
མཇུག་འབྲས་ཀོར་ཐིག་ཉིད་དུ་ངེས། །