ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་གསར་ཁང་གི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བྱས་པར་རྒྱ་དམར་ཁོང་ཁྲོ་དང་། བོད་ཡིག་སློབ་གསོའི་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་གཅིག་བྱས་ན་ཁྲིམས་ཁང་གིས་འདྲི་རྩད་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་རྒྱུ་རེད།
བཀྲ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ནི་བོད་རིགས་ཁེ་ལས་པ་ཞིག་དང་སློབ་གསོ་དར་སྤེལ་ལས་འགུལ་བ་ཞིག་ཡིན། གལ་སྲིད་ཁོང་ལ་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ངན་སྐུལ་བའི་ནག་ཉེས་ཐག་བཅོད་བྱུང་ཚེ་ཉུང་མཐར་ཡང་ལོ་ངོ་ ༡༥ ཙམ་གྱི་དུས་བཀག་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ཐོག་གཅོད་སྲིད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་ནུབ་ཁུལ་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་དར་སྤེལ་ལས་འགུལ་བ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ། དེ་སྔོན་ཨ་རིའི་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་(NEW YORK TIMES)གསར་ཁང་གི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེའི་སྐོར་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད་འདུག ཁོང་གིས་ཁྲིམས་རྩོད་པར་འབྲེལ་བརྗོད་གནང་དོན་ལྟར་ན། ཉེན་རྟོག་ཁང་གིས་ཁོང་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་གསར་འགོད་པར་འབྲེལ་གཏུག་བྱས་པ་དེར་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། ཁྲིམས་ཁང་དུ་འདྲི་རྩད་ཞིབ་བཤེར་བྱ་རྒྱུར་འབོད་འགུག་བྱས་ཏེ་ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ངན་སྐུལ་བའི་ཉེས་མིང་བཀལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།
སྐད་ཡིག་དར་སྤེལ་ལས་འགུལ་བ་ཁོང་གི་མཚན་ལ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ཞུ་བ་དང་ད་ཆ་རང་ལོ་ ༣༡ རེད། ད་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོ་ནས་བཟུང་ཁོང་ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་ཉེན་རྟོག་པས་བཀག་ཉར་འོག་ཚུད་ཡོད། ཡུལ་ཤུལ་ནི་གཙོ་བོ་བོད་རིགས་བཅའ་སྡོད་བྱེད་ས་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པ་ཙམ་ནས་ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ངན་སྐུལ་བའི་ཉེས་མིང་བཙུགས་ཏེ་དངོས་སུ་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད། ཉེས་མིང་དེས་ཁོང་ལོ་ངོ་ ༡༥ ཙམ་ལ་བཙོན་ཁང་དུ་སྡོད་དགོས་པའི་ཉེན་ཁར་ཐུག་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ཉེན་རྟོག་ཕྱོགས་ནས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་ད་བར་བོད་ཁུལ་རང་བཙན་དང་། ཡང་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་བདེན་དཔང་གང་ཡང་སྟོན་རྒྱུ་རེག་མེད།
ཉིན་ཤས་སྔོན་བཀྲ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གྱོད་དོན་དུས་རིམ་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་བསླེབས། ཉེན་རྟོག་ཕྱོགས་ནས་བརྟག་དཔྱད་འཕར་མ་བྱ་རྒྱུ་ཡོངས་རྫོགས་མཇུག་བསྒྲིལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེ་སྔོན་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཀྱང་གོང་རིམ་ལ་ཕུལ་ཟིན་པ་རེད། བཀྲ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། ཞིབ་དཔྱོད་ཚན་པས་ཉིན་ ༩༠ ནང་ཚུན་དུ་ཁྲིམས་ཁང་དུ་འདྲི་གཅོད་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་མིན་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། གལ་སྲིད་འདྲི་གཅོད་བྱེད་རྒྱུའི་ཐག་གཅོད་བྱུང་ཚེ། ན་ནིང་བོད་པའི་རིག་གནས་སྐོར་ལ་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་ཀྱི་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བྱེད་མཁན་བཀྲ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་ཕལ་ཆེར་ཉེས་པ་ཆེན་པོ་ཕོག་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་། རྒྱ་ནག་གི་ཉེས་འཁེལ་གྱི་གྲངས་ཀ་དེ་བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ ལས་བརྒལ་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ངན་སྐུལ་ཟེར་བ་དེ་ཚབས་ཆེའི་ཆབ་སྲིད་ཉེས་མིང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་གཙོ་བོ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཁུལ་དུ་དཔོན་རིགས་ཚོས་མིག་ནང་གི་རྙོག་འཛིང་ཅན་གྱི་མི་སྣ་ཚོ་མགོ་གནོན་བྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད།
བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་གྱོད་གཞི་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁེ་དབང་བཙན་གནོད་བྱེད་བཞིན་པའི་གནད་དོན་ལ་དོ་ཁུར་གནང་མཁན་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོབ་བའི་ཁྲོད་དུ་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དང་། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་བཞི་པའི་ནང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡང་ཚོགས་པས་(Amnesty International)རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ཀློད་གྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད། ཝ་ཤིན་ཊོན་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་(International Campaign for Tibet)ངོས་ནས་ཀྱང་ཨ་རིའི་གཞུང་ལ་སྙན་ཞུ་ཕུལ་ཏེ། བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་དང་། རྒྱུའི་བཙོན་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཞོགས་ལྗང་གཉིས་ཀྱི་གྱོད་དོན་ལ་དོ་ཁུར་བྱ་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད།
ཨ་རི་དང་དབྱིན་ཇི་སོགས་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དཔོན་རིགས་ཚོར་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཡིག་ཐོག་ནས་ཕུལ་ཡོད་ལ། སྲིད་འཛིན་ཨོ་བྷ་མ་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་བཟའ་འཁོར་འདིའི་ནང་རྒྱ་ནག་ནང་འཚོགས་རྒྱུའི་རྒྱལ་ཁབ་ཉི་ཤུའི་ཚོགས་ཆེན་ལ་ཞུགས་སྐབས། རྒྱ་ནག་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནད་དོན་ཐོག་གླེང་སློང་བྱ་རྒྱུར་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད།
བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་འདི་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་གི་རང་ཁྱིམ་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ནི་ཚོང་ཁང་ཞིག་གི་སྦྱིན་བདག་ཀྱང་རེད་འདུག ཁོང་གིས་དེ་སྔ་ཝེ་པའོ་དྲ་ཚིགས་སྟེང་། བོད་རིགས་ན་གཞོན་ཁྲོད་ཉིན་རེ་བཞིན་བོད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོ་ཁྱབ་སྤེལ་དང་། སྐད་ཡིག་འདྲ་མཉམ་གྱི་སློབ་གསོ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས་པའི་རེ་འདུན་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།
ཁོང་ ༢༠༡༥ ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༩ པའི་ནང་ཁོང་པེ་ཅིན་དུ་ཕྱིན་ཏེ། ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་བོད་ཡིག་ལ་འོས་མཚམ་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་མེད་པའི་གནད་དོན་དེ་ཁྲིམས་གཏུག་བྱེད་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་བྱས་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་ཐོན་མེད། སྐབས་དེར་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་གསར་ཁང་གིས་བོད་ཡིག་དང་བོད་ཀྱི་རིགས་གནས་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་རྩོམ་ཡིག་ཁག་གཉིས་བཀོད་ཡོད་པའི་ནང་ཁོང་གི་སྐད་ཆ་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན། དུས་ཡུན་སྐར་མ་དགུ་ཅན་གྱི་བརྙན་ཐུང་ཞིག་ཀྱང་ཕབ་ལེན་བྱས་ཡོད་པའི་ནང་གི་མི་སྣ་གཙོ་བོའང་ཁོང་རེད། ཁོང་ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ནང་པེ་ཅིན་དུ་སྐྱོད་སྐབས་གསར་ཁང་འདིའི་གསར་འགོད་པ་དང་འབྲེལ་བ་བྱུང་ཡོད། གསར་འགོད་པས་ཁོང་ལ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་བཅར་འདྲི་དང་ལེན་བྱེད་རྒྱུར་ཨུ་ཚུགས་བསྐྱོན་ཡོད་པ་རེད།
ཁྲིམས་རྩོད་པས་བཤད་དོན་ལྟར་ན། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༦ པའི་ནང་ཁོང་ཡུལ་ཤུལ་དུ་འབྱོར་སྐབས། ཉེན་རྟོག་པའི་ལག་ནས་གྱོད་དོན་ཡིག་ཆ་དེ་མཐོང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་ཚོས་བརྟག་དཔྱད་གཏོང་བའི་གནད་དོན་གཙོ་བོ་དེ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ལ་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་གསར་ཁང་གིས་བཅར་འདྲི་བྱས་པའི་གནད་དོན་དེའི་ཐོག་བཞག་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་བཅར་འདྲི་ཞུ་མཁན་ནི་རྩོམ་པ་པོ་རང་ཉིད་དང་། བརྙན་འཕྲིན་གསར་འགོད་པ་ཇོ་ན་ཁ་སེ(Jonah M. Kessel)ངེད་གཉིས་ཡིན་ཞིང་། ཉེན་རྟོག་པ་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ས་གཙོ་བོའང་ཇོ་ཡིས་(Jonah M. Kessel)ཕབ་ལེན་བྱས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཐུང་ངུ་དེ་ཆགས་ཡོད།
ལན་ཤབ་ཅུན་ནི་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་ནང་མིས་གདན་ཞུ་གནང་བའི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་རེད། ཁོང་ཐེངས་མང་པོར་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་དང་ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་གི་ཉེན་རྟོག་མགོ་བ་གཉིས་ཀར་ངོ་ཐུག་ཡོད། ཉེས་ཅན་བཀག་ཉར་ཁང་ནང་ཁོང་གིས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་དང་དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་རིང་ངོ་ཐུག་གནང་ཡོད་པ་དང་། བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་གྱིས་ཁོ་རང་ལ་ནོར་འཁྲུལ་གང་ཡང་མེད་པ་དང་། ཁོས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་ངན་སྐུལ་གྱི་བསམ་བློ་བཏང་མྱོང་མེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག
བཅར་འདྲི་དང་ལེན་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་གིས་བོད་རང་བཙན་གྱི་དགོས་འདུན་གང་ཡང་བཏོན་མེད་པ་མ་ཟད། ཁོང་གིས་བོད་ཁུལ་དེ་མུ་མཐུད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མངའ་འོག་ཏུ་གནས་རྒྱུར་མོས་མཐུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ཁུལ་རང་སྐྱོང་གི་དབང་ཚད་སྔར་ལས་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཡིག་བཀོལ་སྤྱོད་དང་སློབ་གསོ་ཡར་རྒྱས་བཏང་བ་ཡིན་ན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལའང་བསྟོད་བསྔགས་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད། ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྲུང་སྐྱོབ་ལས་གཞན་པའི་བསམ་བློ་གང་ཡང་གཏོང་གི་མེད་སྐོར་ཁྲིམས་རྩོད་པར་བརྗོད་འདུག
ཁྲིམས་རྩོད་པས་ཞིབ་དཔྱོད་མི་སྣས་ཉེན་རྟོག་ཕྱོགས་ལ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་གི་གནད་དོན་དེར་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་ཚགས་བྱེད་དགོས་པའི་རེ་འདུན་འདོན་སྲིད་པ་དང་། དེ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཁྲིམས་རྭ་འཚོགས་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་ཀྱང་ཕར་འགྱངས་གཏོང་སྲིད་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག
ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ཤར་ཙམ་ལ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱི་ནང་མིས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་སོང་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་དང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཉེན་རྟོག་ཕྱོགས་ཀྱིས་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་གང་ཡང་ནང་མིར་བཤད་མེད་པས་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་གཞིར་བཟུང་བྱས་ན། གནད་དོན་རེ་གཉིས་ཙམ་མ་གཏོགས་ཉེན་རྟོག་ཕྱོགས་ནས་མི་དེ་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་བྱས་པའི་དུས་ཡུན་ཆུ་ཚོད་ ༢༤ ནང་ཚད་དུ་འབྲེལ་ཡོད་ནང་མིར་བརྡ་ལེན་གཏོང་དགོས། ཕྱི་ ༣ པའི་ཟླ་མཇུག་ཙམ་ལ་ཉེན་རྟོག་ཕྱོགས་ནས་བརྡ་ལེན་འབྱོར་ཏེ་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གཏོང་བར་ངན་སྐུལ་བྱས་པའི་ནག་ཉེས་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད།
བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལ་ཡུལ་ཤུལ་རྫོང་ཐོག་དུ་ཚོང་ཁང་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཚོང་ལས་དྲ་ཚིགས་ཆེ་ཤོས་ཨ་ལི་པ་པ་(阿里巴巴)འོག་གི་ཐོབ་བབ་(淘宝)ཞེས་པའི་ཚོང་སྟེགས་བརྒྱུད་དེ། བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཐོན་ཟོག་རྣམས་ཕྱིར་ཚོང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ༢༠༡༤ ལོར་ཨ་ལི་པ་པ་(阿里巴巴)ཚང་གིས་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་ཁྲོམ་རྭའི་མ་རྐང་བསྡུ་རུབ་མ་བྱས་སྔོན་ཙམ་ལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་བག་ཆགས་ཡག་པོ་འཇོག་ཆེད་བརྙན་རིས་ཞིག་ཕབ་ལེན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་ཏག་ཏག་བཀྲ་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱང་ཚུད་ཡོད་པ་རེད།
ན་ནིང་བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཨ་ལི་པ་པ་(阿里巴巴)ལས་མིར་འབྲེལ་གཏུག་དང་། ས་གནས་དཔོན་རིགས་ཚོས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་གསོ་ཡར་རྒྱས་ཡོང་བའི་ཞུ་འབོད་ལས་རིམ་དེར་ཨ་ལི་པ་པ་(阿里巴巴)དྲ་རྒྱ་ཚོང་ལས་མཉམ་འབྲེལ་གསར་གཏོད་བྱེད་མཁན་དང་། མ་རྩ་དུང་ཕྱུར་གྱི་ཕྱུག་བདག་སྐུ་ཞབས་མ་ཡུན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོབ་ཀྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད།
རྩོམ་ཡིག་ཡོང་ཁུངས་ནེའུ་ཡོག་དུས་བབ་དྲ་ཚིགས། (纽约时报中文网)