བཀའ་ཤག་གིས་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཟུར་བ་དབུ་དཀར་ཚང་སྐལ་རྡོར་ལགས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩའི་འགན་འཛིན་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོད་འདུག
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་ན། སྐལ་རྡོར་ལགས་ཀྱིས་གཙོ་བོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་མིའི་ནུས་ཤུགས་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་ཚགས་ཚུད་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་གཞི་འདྲ་མིན་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱ་ཡིན་འདུག ད་དུང་། “ཁོང་ནི་དེ་སྔ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཟླ་ ༩ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༨ བར་ཨ་རིའི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་གནང་མྱོང་ཡོད་འདུག་ཅིང་། དེ་སྔོན་སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་སློབ་སྟོན་པ་གནང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བྱང་ཕྱོགས་ཀེལ་ལི་ཕོར་ནི་ཡའི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་གནང་འདུག ཁོང་དེ་སྔ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ནང་གི་གྲགས་ཅན་མཐོ་སློབ་སེན་སི་ཊེ་ཕན་ St. Stephen’s College དང་ལྡི་ལི་མཐོ་སློབ་ནས་ University of Delhi ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་ཐོན་རྗེས། ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་བྷོ་སི་ཊོན་Boston ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཊབ་ཊི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ Tufts University ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོང་ལས་དང་ཆབ་སྲིད་རིག་པའི་ཐོག་གཙུག་ལག་རབ་འབྱམས་པ་ཐོན།” ཞེས་སོགས་བཀོད་འདུག
བློ་བཟང་དང་དབུ་དཀར་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་རིགས་སྐྱོ་བའི་ཐོབ་ཐང་(ST,SC,OBC)བླངས་ནས་ལྡི་ལི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཧིན་ངྷི་མཐོ་སློབ་དང་སི་ཌབ་ཧྥིན་མཐོ་སློབ་གཉིས་ནང་ཚུད་པ་རེད་མ་གཏོགས་སོ་སོའི་སློབ་སྦྱོང་གི་ཆུ་ཚད་ཡག་དྲག་ནས་ཚུད་པ་ཞིག་མ་རེད།
ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་རིགས་སྐྱོ་བའི་ཐོབ་ཐང་བླངས་མེད་པར་སོ་སོས་འཇོན་མདོག་མདོག་བྱེད་པ་ཧམ་པ་རང་རེད།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཇི་འཁྲབ་མི་ཤེས་ཀྱང་། གང་ཟག་སྒེར་ངོས་ནས་༣གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སྲུང་ཅི་བསྒྲུབ་ཞུས་ན་འགྲིག
སེན་སི་ཊེ་ཕན་མཐོ་སློབ་དེ་ལྡི་ལི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་འོག་ལ་ཡོད་པ་ལས། དེ་གཉིས་ལོག་ཀ་མ་རེད།།
ཤར་གླིང་དང་དབུ་དཀར་ཚང་གཙོ་བའི་མི་སྣ་དྲུག་པོ་འདི་དག་སྲིད་སྐྱོང་གི་གྲོགས་པོ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ནང་མི་འཐུས།
འདི་དག་ནི་སྐབས་སྔ་མར་བསྐོས་བཞག་བྱས་པ། གྲོས་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་ཚོགས་འདུ་གཉིས་པར་གཞུང་འབྲེལ་ཁྲིམས་ཡིག་བསྐྱར་བཅོས་ལ་མང་མོས་ཐོབ་པའི་སྒྲིག་དོན་བཞིན་བསྐོས་པ་ཞིག་ཡིན་གྱི་རེད།
སྲིད་སྐྱོང་གསར་པ་རེ་རེ་ཕེབས་ནས་ཐད་བསྐོ་འདི་ལྟར་གནང་གིན་ཡོང་ན། དྲུང་ཆེ་གནས་རིམ་གྱི་གཞུང་ཞབས་རྒན་གྲས་ལ་དོ་ཕོག་དང་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་ཁྲིམས་སུ་གཏོགས་མིན་སོགས་གང་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀྱིས་ཉིན་མ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཙམ་གྱི་རིང་བགྲོ་བསྡུར་ལྷུག་པོ་གནང་སྟེ། མཐར་ ༢༠༡༦ ཟླ་བ་ ༩ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གྲོས་ཚོགས་ནང་སྤྱི་མོས་མ་ཐོབ་ཀྱང་མང་མོས་བརྒྱ་ཆའི་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཡན་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ།
༢༠༡༦ ༡༠ ༣ ཉིན་སྲིད་སྐྱོང་གིས་ཁྲིམས་ཡིག་ལ་མཚན་རྟགས་བཀོད་དེ་ཕྱི་ཉིན་བསྐོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ཟླ་སྒྲོན་ལགས་ཀྱང་ཁྲིམས་ཡིག་མཚན་རྟགས་ཀྱི་ཉིན་འགའ་སྔོན་དུ་ཡིན་པས་དེ་ཁོངས་བསྡུས་པ་རེད་སྙམ།
ཁྲིམས་ཡིག་གསར་པ་འདིའི་ནང་སྲིད་སྐྱོང་གིས་སྐབས་འཕྲལ་ལས་དོན་ཐད་ཆེད་ལས་པ་མི་སྣ་བཅོ་བརྒྱད་དང་བརྒྱ་ཆ་གསུམ་ལས་མི་མང་བ་བསྐོས་འཐུས་ཆོག་པའི་ཁོངས་སུ་ཡིན་པས་གསར་པ་བསྐོས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། ད་དུང་ས་མིག་སྟོང་པ་བཅིུས་ལྷག་ཡོད།
ཨ་རིའི་རོགས་དངུལ་ཕོན་ཆེན་སླེབས་ལ་ངེས་པ་དང་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དངུལ་ཁང་མ་བཙུགས་ཐབས་མེད་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱིས་ཁྲིམས་ཡིག་དེར་མང་མོས་ཐོབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་དམིགས་བསལ་ཞིག་སྤྲད་སོང་བསམས།
བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་གངས་ཅན་སྐྱིད་ཤོངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་གནས་རིམ་དམའ་ཤོས་འམ་བཅུ་པ་གཞོན་དྲུང་ལྟ་བུར་ཆ་བཞག་ནའང་མ་མཐར་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲ་ཐོན་པའི་ལག་ཁྱེར་དགོས་པའི་ཐོག་ཡིག་རྒྱུགས་མང་པོ་གཅིག་གཏོང་དགོས་པ་སོགས་གང་ལྟར་སྐུབ་སྟེགས་ཁ་ཤས་ལ་མི་བརྒྱ་ཙམ་ཀྱི་འགྲན་རྩོད་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
ལས་བྱེད་པ་གཅིག་ཐོག་མར་གནས་རིམས་བཅུ་པའི་གཞུང་ཞབས་ནང་གཞུགས་ཡོད་ན་ལོ་བདུན་བདུན་ཐོག་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ལས་ཀ་བྱས་ན་གནས་རིམ་རེ་འཕར་གྱི་ཡོད། དེ་ལྟར་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་སྟེ་གནས་རིམ་དང་པོ་བར་སླེབས་པར་གཞོན་དྲུང་ནས་རྒན་དྲུང་། ལས་དོ། སྡེ་ཚན་འགན་འཛིན། དྲུང་གཞོན་ལས་རོགས། དྲུང་གཞོན། ཟུང་དྲུང་། དྲུང་འཕར། གནས་རིམ་དེ་དག་ལ་ལོ་བདུན་བདུན་ཞབས་ཕྱི་ཞུས་པའི་རྗེས་གཞི་ནས་དྲུང་ཡིག་ཆེན་པོའི་གནས་རིམ་ཐོག་སླེབས་སྲིད་པ་རེད། ཡིན་འང་སྲིད་སྐྱོང་གིས་རང་གི་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་མི་གཅིག་ཐད་བཀར་ལས་དྲུང་ཆེའི་ལས་གནས་ཐོག་བཀོད་པ་དེ་སྲིད་དབང་སྒེར་བདག་གི་བྱེད་སྟངས་རང་རེད། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དབང་སྐྱོང་སྟངས་དང་གཅིག་པ་རེད།
ཁོ་རང་གི་ཁ་གཡར་ས་དེ་ཁོ་རང་ལ་དགོས་པའི་དམིགས་བསལ་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་པའི་མི་དགོས་གི་འདུག་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཡིནའང་དལྟ་བར་ཁོ་རང་གི་དམིགས་བསལ་ཐད་བཀོད་བྱས་པའི་མི་དེ་ཚོར་དམིགས་བསལ་འཇོན་ཐང་ཡོད་པའི་སྐོར་གྲོས་ཚོགས་སྐབས་འདྲི་བ་སླེབས་ནའང་གསལ་བཤད་བྱས་མ་སོང་།
མ་ཟད་ད་ཆ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུགས་ཀྱི་ལས་གནས་གང་གི་ཐོག་ལའང་འཚམས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་སློབ་ཐོན་བ་ག་ཚོད་དགོས་དགོས་ཡོད་པ་ང་ཚོས་མཐོང་གི་འདུག་ལ་སྲིད་སྐྱོང་ཁོ་རང་གི་ང་ཚོ་ལས་གསལ་བ་མཐོང་གི་ཡོད་རེད།
མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་ང་རང་ཡང་སྲིད་སྐྱོང་གིས་འུར་ཆེ་བའི་གཏམ་བཤད་དེ་ཚོའི་མགོ་སྐོར་ཐེབས་ནས་འོས་འཕངས་བ་དེར་ད་ཆ་འགྱོད་པ་སྐྱེ་ཡི་འདུག། མ་གཞི་དེ་སྔ་རྡ་རམ་ས་སའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཙམ་རྒྱུས་མངའ་མེད་པས་ལན་སོང་།
ད་ཡང་ཡག་རྟགས་ཞེ་དྲགས་མི་འདུག རང་མགོ་རང་ཐོན་བྱས་ན་ཡག་ས་རེད།
མགོ་མཇུག་མེད་པའི་སྲིད་སྐྱོང་དང་ཁོང་གི་བཀོད་འདོམས་འོག་ཡོད་པའི་ལས་མི་དེ་དག་གིས་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཐེག་པ་རིམ་འཛེགས་ཀྱིས་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ནས་ཡོང་བའི་སྲི་ཞུ་བ་རྣམས་སྣང་མེད་དུ་གཏང་བ་མ་ཟད་དྲུང་ཆེ་རྙིང་གྲས་རྣམས་ཀྱང་གནས་སྤོས་ཙམ་ལས་དྲུང་ཆེའི་གནས་རིམ་རང་སོར་བཞག བྱ་སྤུ་རླུང་འཁྱེར་གྱི་དེང་དུས་ཤེས་བྱ་ཕྲན་བུ་ཡོད་པ་དང་ངོ་གདོང་ལྕགས་ལྤགས་གྱོན་པ་དག་ད་ཆ་དྲུང་ཆེ་དང་གནས་རིམ་མཐོ་བའི་དཔོན་གནས་སུ་བསྐོས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་འོས་འཚམ་ཞིག་ཏུ་མ་མཐོང་།། ཕོ་རྒོད་ཀྱིས་བཤད་པ་ལྟར་གངས་སྐྱིད་དུ་མི་རྫོགས་པ་རེད་དམ་ཡང་ན་ངོ་དགའ་གཉེན་སྤུན་བསྡུ་ས་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན་ཆ་མཆིས་སོ།
དཔལ་འབྱོར་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཡར་རྒྱས་ཐེབས་རྩའི་འགན་འཛིན་ནི་དྲུང་ཆེའི་ས་མིག་ཐོག་ཡོད་ཅིང་། ད་སྔའི་འགན་འཛིན་ཡང་བོད་གཞུང་གི་དྲུང་ཆེ་རྙིང་གྲས་ཤིག་རེད། ད་ཆ་སྲི་ཞུ་བ་དྲུང་འཕར་མང་པོ་དྲུང་ཆེར་གནས་སྤར་མི་བྱེད་པར་ཕྱི་ལོགས་ནས་མི་འཁྲིད་ནས་ཐད་ཀར་དྲུང་ཆེའི་ལས་གནས་ལ་བསྐོ་འཛུགས་བྱས་པ་དེས་སྲི་ཞུ་བའི་གནས་སྤར་ལ་ཁྱད་པར་བཟོ་བ་མ་ཟད། གཞུང་ཞབས་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་ལས་དོན་བྱ་ཕྱོགས་ལའང་དོ་ཕོག་བཟོ་གི་ཡོད།
ཟླ་སྒྲོན་ཤར་གླིང་ཡང་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེར་བསྐོ་ཡག་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ལམ་ཁག་ནང་གོ་ཐོས་ཡོང་གི་འདུག དེ་འདྲ་ཡིན་ན་ཐེམ་པ་རིམ་འཛེགས་ཀྱིས་དཀའ་ལས་རྒྱག་མཁན་ཚོ་སེམས་ཤུགས་ཆག་གི་མ་རེད་དམ།
ད་ཆ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་སྲིད་སྐྱོང་གི་གྲོགས་པོ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་འཛོམས་སའི་ལེང་ཧྲན་མཚོ་གླིང་འདྲ་པོར་གྱུར་འདུག ལེང་ཧྲན་གྱི་མཐའ་མའི་མཇུག་འབྲས་དེ་འདྲ་ཞིག་བྱུང་ན། ད་སོ་སོའི་ས་ན་འགྲོ་རྩིས་བྱས་ན་ཡག་ས་རེད།
ཧ་ཧ་དཱ། གངས་སྐྱིད་ལ་མི་རྫོགས་པ་རེད་དམ་ཡང་ན་ཚང་མ་སྐུབ་འདྲེལ་རེད་དམ།
འདི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གིས་གྲོས་ཚོགས་ལ་མགོ་སྐོར་བཏང་བ་གཉིས་པ་དེ་རེད། ཁ་སྔོན་གྱི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ང་རང་གི་ངོ་ཤེས་གྲོགས་པོ་བསྐོ་བཞག་བྱ་རྒྱུ་མིན། ངའི་གྲོགས་པོ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་གངས་སྐྱིད་ལ་ཡོང་རོགས་ལབ་ན་ཡོང་གི་མི་འདུག ཅེས་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།