ལ་རི་ཨི་ལོ་(Larry Elliott)ཡིས་སྤེལ།
སྐལ་ལྡན་གྱིས་བསྒྱུར།
ལས་རྩོལ་གྱི་ཁྲོམ་རའི་(labour market)གནས་བབ་དང་དགོས་མཁོའི་ནུས་རྩལ་(skill)མི་མཚུངས་བའི་དབང་གིས་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཇི་ཙམ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ལས་བདག་(employer)དང་སློབ་ཕྲུག་གཉིས་ཀར་དཀའ་ངལ་གྱི་རང་བཞིན་ཆགས་ཡོད། མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་མཐོ་སློབ་འགྲིམ་སྐབས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་ལས་ལས་ཀའི་ཡོང་འབབ་ཉུང་བ་ཡོད།
དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ཆེད་ལས་མི་སྣ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་(Chartered Institute of Personnel and Development)གསར་དུ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་བརྒྱུད། དེ་སྔ་སློབ་གྲྭར་མུ་འཐུད་འགྲོ་སྐྱོད་མི་ཐུབ་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཟུར་བཅད་ཀྱི་ལས་རིགས་ཏེ། དངུལ་ཁང་ལས་དོན་དང་། སྐོར་སྲུང་ལས་དོན། ས་ཁང་ཚོང་ལས་སོགས་ད་ཆ་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པས་དབང་སྒྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། སྲིད་གཞུང་གིས་སློབ་ཕྲུག་གང་མང་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་འགྲིམ་ཐུབ་པའི་སྲིད་ཇུས་དང་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཡོད།
ལྟེ་གནས་ཁང་(CIPD)དེས་ཆེད་ལས་གོང་འཕེལ་གྱི་ལས་དོན་གཉེར་བའི་མི་སྣ་མང་པོའི་བསམ་ཚུལ་གཅིག་མཐུན་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ཞིག་ནི། གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་མཐོ་རིམ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་གལ་ཆེ་བའི་ལྟ་བ་དེ་ད་ཆ་ཁས་ལེན་བྱེད་ཐབས་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སློབ་ཡོན་བུན་གཡར་གྱིས་མདུན་ལམ་འཚོལ་སྙེགས་བྱེད་མཁན་མང་པོས་སློབ་སྦྱོང་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱེད་མ་ཐུབ་པར་ལུས་ཀྱི་ཡོད་དེ་དག་ཡིན།
གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པ་ཚང་མས་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་ཇི་ཙམ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པའི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ་བཟང་བ་མ་ཟད། སློབ་ཡོན་དང་ཟུར་ཁྲིད། དེ་བཞིན་སློབ་གཉེར་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་རྣམས་གུན་གསབ་བྱེད་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱིོ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ལྟེ་གནས་ཁང་(CIPD)དེས་ཞིབ་འཇུག་བྱུས་པ་བརྒྱུད། མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པ་སྤྱིས་སློབ་ཡོན་བུ་ལོན་རིམ་གཡར་གྱིས་ཆ་སྙོམས་དབྱིན་སྐོར་ ༤༠.༠༠༠ ཙམ་ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་ཚོད་དཔག་བྱས་པ་ལྟར་ན་སློབ་ཡོན་བུ་ལོན་གྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༤༥% ནམ་ཡང་ཕྱིར་སྤྲོད་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་རེད།
དེ་སྔོན་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ཞིག་གི་ནང་གསལ་བར་གཞིགས་ན། མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པ་བརྒྱ་ཆ་ ༥༠% ལྷག་སློབ་ཐོན་གྱི་ཤེས་ཚད་མི་དགོས་པའི་ལས་རིགས་གཉེར་གྱིན་ཡོད་པ་དང་། ལྟེ་གནས་ཁང་དེས་ད་ལྟའི་སྲིད་ཇུས་དང་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པར་དོ་ཕོག་འགྲོ་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། སློབ་གྲྭ་རྒྱུན་སྐྱོང་མ་བྱས་ཤིང་སློབ་ཐོན་གྱི་ཤེས་ཚད་མི་དགོས་པའི་ལས་ཀར་ཞུགས་པའི་མི་རྣམས་ལ་མཐོང་ཆུང་བྱ་ཡུལ་དུ་གྱུར་བས་དེ་བས་དོ་ཕོག་འགྲོ་གི་ཡོད་ཅེས་བརྗོད།
ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་དབྱིན་ཡུལ་གྱི་ལས་རྩོལ་མི་སྣ་སྤྱིའི་གསུམ་ཆ་གཅིག་ཙམ་གྱིས་ལས་དོན་གཉེར་ཡུལ་མི་འདྲ་བ་ ༢༩ ཞིབ་འཇུག་བྱས་མཐར། དངུལ་ཁང་དང་སྦྲགས་ཁང་ནང་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པས་དྲུང་ཡིག་སོགས་ཡིག་འབྲེལ་གྱི་ལས་དོན་ཙག་ཙིག་གཉེར་བཞིན་པ་བརྒྱ་ཆ་ ༣༥% ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོ་ནས་ལྡབ་བཅུ་འཕར་ཡོད། ཉེན་རྟོག་སྐོར་སྲུང་རིམ་པ་འབྲིང་བ་དང་དམའ་བའི་ནང་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པ་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་པ་སྤྱིའི་བརྒྱ་ཆ་ ༤༣.༩% ཡིན་པ་དང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་བརྒྱ་ཆ་ ༢% ལས་མེད། དེ་བཞིན་དངོས་ཟོག་ཚོང་འབྲེལ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་རིགས་སོགས་ཀྱི་ནང་ལས་བྱེད་པ་བརྒྱ་ཆ་ ༤༡% ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་བརྒྱ་ཆ་ ༣.༦% ལས་མེད། དགེ་རྒན་གྱི་ལས་གནས་གཉེར་བཞིན་པ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོའི་བརྒྱ་ཆ་ ༥.༦% ནས་ད་ཆ་བརྒྱ་ཆ་ ༣༦.༩% འཕར་ཡོད་པ་རེད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་གཞོན་སྐྱེས་བརྒྱ་ཆ་ ༡༢% ཙམ་ཀྱིས་མཐོ་རིམ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཡོད་པ་ལས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ བར་ལྡབ་བཞི་འཕར་ཡོད།
ཆེད་ལས་མི་སྣ་འཕེལ་རྒྱས་ལྟེ་གནས་ཁང་(CIPD)གི་གཙོ་འཛིན་པི་ཊར་ཅི་སི་(Peter Cheese)ཡིས་ཞིབ་འཇུག་གི་སྙན་ཐོ་ལས་གསལ་པོ་ཤེས་ཐུབ་པ་ནི། འདས་པའི་ལོ་ངོ་ ༣༥ རིང་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་གལ་ཆེར་ངོས་འཛིན་བྱས་པར་བརྟེན། སློབ་ཐོན་པའི་གྲངས་འབོར་གྱིས་ཤེས་ཚད་དང་ལག་འཁྱེར་དགོས་མིན་ལ་མ་ལྟོར་པར་འཚོ་ཐབས་དང་ལས་གནས་གང་ཅིར་དབང་སྒྱུར་བྱས་ཡོད་ཅེས་དང་།
གཞུང་འཛིན་པ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་སློབ་ཕྲུག་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པའི་སྐུལ་མ་དང་བློ་སྐྱེད་སྤེལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་། ད་རེས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་འདིས་མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པའི་ལས་གནས་ཀྱི་ཡོང་འབབ་ཀྱིས་མཐོ་སློབ་འགྲིམ་སྐབས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་མི་ཐུབ་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པ་བཟོས་ཡོད། ང་ཚོར་དགོས་པ་ནི་ལས་རིགས་ཐོག་དམིགས་རྟེན་བཟང་ལ་ཤེས་ཚད་དང་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་ལམ་བུ་སྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད།
ལྟེ་གནས་ཁང་གི་(CIPD)སྙན་ཐོ་དེས་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཚན་རྣམས་ཡང་སྙིང་སློབ་ཕྲུག་ཀུན་ལ་དགོས་མཁོ་ཅན་ཡིན་མིན་གྱི་བགྲོ་གླེང་ནན་པོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་གདོན་མི་ཟ་བ་ཆགས་ཡོད། ད་ཡོད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས། གལ་ཏེ་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་གྱི་གྲངས་ཚད་ཉུང་དུ་བཏང་ཚེ་འབྱོར་ལྡན་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཕྲུ་གུ་ཚོས་ཤེས་ཚད་མཐོ་བའི་ལས་གནས་དབང་སྒྱུར་བྱེད་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད།
ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་གཞུང་འཛིན་བློན་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་ཕྲུག་གི་མདུན་ལམ་ལ་བསམ་གཞིགས་དང་། མ་འོངས་དམིགས་འདུན་ཁ གསལ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་པ་དང་ར་སྤྲོད་ཐུབ་པ་བཟོ་དགོས་ལ། མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པའི་གྲངས་འབོར་ལས་ཤེས་ཚད་དང་འཇོན་ཐང་གལ་འགངས་ཆེ་བ་བརྩི་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཡོད།
པི་ཊར་ཅི་སི་ཡིས་ད་བར་དབྱིན་ཡུལ་དུ་འཛམ་གླིང་ནང་གི་སྤུས་ཚད་ལྡན་པའི་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་དགོས་སྐོར་གླེང་སློང་བྱས་མེད་ཀྱང་། ཞིབ་འཇུག་སྙན་ཐོ་འདིས་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་གྲངས་འབོར་དང་། དམིགས་ཡུལ། ཤེས་ཚད་སོགས་ཀྱིས་སློབ་ཐོན་པའི་རིན་ཐང་དང་ལས་བདག་(employers)གི་ཁེ་ཕན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་(Economy)སོགས་ལ་ཁེ་ཉེན་ཇི་ཙམ་ཡོད་མེད་རྟོག་ཞིབ་ནན་པོ་བྱེད་པའི་གླེང་གཞི་བསྐྲུན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད།
མཐོ་རིམ་སློབ་ཐོན་པ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་འདུན་པ་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བའི་ལས་དོན་གཉེར་དགོས་པ་མ་ཟད། བུ་ལོན་གྱི་ཁུར་པོ་ལྗིད་པོས་མནན་ཏེ་སྡོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ལས་རྩོལ་གྱི་ཁྲོམ་ར་(labour market)སློབ་ཐོན་པས་དབང་སྒྱུར་བྱས་པ་དེས་ལས་མི་གཞན་རྣམས་ལ་སློབ་ཐོན་ལག་འཁྱེར་མེད་པའི་མཐོང་ཆུང་གི་རྣམ་པ་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད། དེ་ཡང་མཇུག་འབྲས་ལེགས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན།
མ་རྩོམ་འབྲེལ་ཐག www.theguardian.com/money/2016/oct/11/huge-increase-in-number-of-graduates-bad-for-uk-economy