ཁ་སྔོན་སྤྱི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༤ ཉིན། རྒྱ་གར་གྱི་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ལྕམ་ཇཱ་ཡཱ་ལཱ་ལི་ཐཱ་(jayalalitha)འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད། ཁོ་མོ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་སྙན་གྲགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་བུད་མེད་ཆབ་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན་དང་། རྒྱལ་སྤྱི་དང་རྒྱལ་ནང་གི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུའང་ཁོང་མོའི་སྐོར་ལ་གླེང་སློང་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས་འདིར་སྦི་སྦི་སི་ཡི་གསར་གནས་ཤིག་བོད་བསྒྱུར་ཞུས་ཡོད།
སྦི་སྦི་སི་ཡི་གསར་གནས།
ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ་ཀྱི་བསྒྱུར།
ཇཱ་ཡཱ་རཱམ་ཇཱ་ཡ་ལཱ་ལི་ཐཱ་ནི་འགའ་ཞིག་གིས་གུས་བརྩི་དང་འགའ་ཞིག་གིས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པའི་རྒྱ་གར་ནང་གི་ཆེས་ཡ་མཚན་དང་རྩོད་གཞི་ཆེ་བའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
ཁོ་མོར་དགའ་མོས་བྱེད་མཁན་ཚོས་བརྗོད་ན་རྒྱ་གར་གྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་མངའ་སྡེ་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བའི་ནང་བྱས་རྗེས་ཆེ་ཤོས་འཇོག་མཁན་ནི་ཁོ་མོ་ཡིན་པར་བརྗོད། ཡང་ཁོ་མོར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་ཚོས་བརྗོད་ན་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་དད་གུས་ཞུ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་དང་། ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་ཡོད་པར་བརྗོད།
ཁོ་མོ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་གྲུབ་འབྲས་ཆེས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཁོ་མོའི་ཆབ་སྲིད་འཚོ་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་ཁོས་མོས་རང་ཉིད་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཆ་ནས་ཕྱུག་ཏུ་བཏང་སྟེ་རྒྱས་སྤྲོས་ཆེ་བའི་འཚོ་བ་ལ་རོལ་གྱིན་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་ཀྱིས་ཁེངས་ཡོད།
AIADMK ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་མགོ་གཙོ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཁོ་མོ་ནི་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དུ་དུས་ཡུན་བཞིའི་རིང་འདེམས་བསྐོ་བྱས་ཡོད། སྐབས་དེ་དག་གི་རིང་ཁོ་མོའི་ཐོག་ཏུ་འགེལ་བའི་ནག་ཉེས་ཀྱི་བཅད་ཁྲ་དང་བཙོན་འཇུག་གི་འགོག་རྐྱེན་ལས་གྲོལ་ཏེ་བློན་ཆེན་ལས་ཁུངས་སུ་བསྐྱར་དུ་བསླེབས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
ཇཱ་ཡཱ་ལཱ་ལི་ཐཱ་ནི་ ༡༩༤༨ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༤ ཉིན་སྐབས་འདིའི་མེ་སོར་མངའ་སྡེ་རུ་སྐྱེས། ཁོ་མོའི་ཕ་ནི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཁྱིམ་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་མང་ཆེ་བ་བག་མེད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆུད་ཟོད་དུ་བཏང་ཞིང་ཁོ་མོ་ལོ་ན་གཉིས་ལ་སོན་སྐབས་ཕ་འདས།
སློབ་གྲྭའི་ནང་ཁོ་མོས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་སྦྱངས་འབྲས་བླངས། ཁོ་མོས་རོལ་དབྱངས་དང་ཞབས་བྲོར་སློབ་སྦྱོང་བྱས་རྗེས་གློག་བརྙན་འཁྲབ་སྟོན་མའི་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་མགོ་ཚུགས། རྗེས་ཀྱི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གསུམ་ཙམ་ཀྱི་རིང་ཁོ་མོས་གློག་བརྙན་ ༡༤༠ ལས་བརྒལ་བའི་ནང་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གར་ནང་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་བྱེད་ས་ཞིག་དང་མིང་གྲགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་གློག་བརྙན་སྒྱུ་རྩལ་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར།
ཁོ་མོར་རང་བཞིན་གྱི་ཆ་ནས་ཡིད་དབང་འཕྲོག་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ལྡན་ཡོད་པས་དེ་སྔོན་ཁོ་མོ་དང་ལྷན་དུ་གློག་བརྙན་མང་དག་ཅིག་གི་ནང་མཉམ་དུ་འཁྲབ་སྟོན་བྱེད་མྱོང་བའི་འཁྲབ་སྟོན་མི་སྣ་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དུ་གྱུར་བ་ཨེམ་ཇི་རཱ་མཱ་ཙནྲན་(MG Ramachandran)གྱིས་ཁོ་མོ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནང་ངོ་སྤྲོད་བྱས།
༡༩༨༩ ལོར་ཁོ་མོ་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མིར་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བས་ཁོ་མོས་AIADMK(All India Anna Dravida Munnetra Khazagham)ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བྱས། དེ་ནི་བུད་མེད་ཅིག་གིས་ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་བྱས་པ་ཐེངས་དང་པོ་ཆགས་ཡོད། ལོ་གཅིག་གི་རྗེས་ཁོ་མོ་ཐེངས་དང་པོར་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དུ་གྱུར།
ཁོ་མོས་གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཁུལ་གྱི་ཉམ་ཐག་མི་སེར་ལ་དམིགས་ཏེ་ཟས་དོད་ཀྱི་རིན་གོང་ཆག་ཡང་གཏོང་བའི་ཟ་ཁང་གསར་འཛུགས་དང་། སློབ་ཕྲུག་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་རིན་མེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལག་འཁྱེར་གློག་ཀླད་སྦྱིན་གཏོང་བྱས་པ། དེ་བཞིན། དུད་ཁྱིམ་མང་དག་ཅིག་ལ་ཟས་རིགས་སྲེ་སྦྱོར་འཕྲུལ་ཆས་དང་ཞིབ་མོར་འཐག་བྱེད་ཀྱི་འཕྲུལ་ཆས་སྦྱིན་གཏོང་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་མང་ཚོགས་ཀྱིས་དགའ་མོས་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ལས་འགུལ་མང་དག་ཅིག་སྤེལ་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཁུལ་ཀྱི་ཉམ་ཐག་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཡོད།
ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུའི་ནང་རོགས་དངུལ་མཁོ་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ལས་འཆར་ལྟ་བུ་གཞུང་གིས་མ་དངུལ་སྦྱར་ཡོད་པའི་ལས་འཆར་མང་དག་ཅིག་གི་ཐོག་ཁོ་མོའི་མིང་བཀོད་ཡོད། ཟ་ཁང་ཁག་གིས་ཟས་དོད་ཀྱི་རིན་གོང་ཆག་ཡང་གཏོང་བའི་ཟས་རིགས་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་པའི་ལས་འཆར་དེ་ཡང་རོགས་དངུལ་མཁོ་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ལས་འཆར་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་ཤིག་རེད།
ཟ་ཁང་དེ་རིགས་ལ་ཨ་མ་ཟ་ཁང་ཞེས་འབོད་ཅིང་། ཨ་མ་ཞེས་པ་ནི་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་མངའ་སྡེའི་ནང་ཁོ་མོའི་རྗེས་འབྲང་པ་ཚོས་ཁོ་མོར་ཆེ་བསྟོད་དང་དད་གུས་མཚོན་བྱེད་དུ་འབོད་སྲོལ་ཆགས་ཡོད། དེ་བཞིན། ཨ་མ་འགྱིག་ཐམ་འཐུང་ཆུ་དང་། ཨ་མ་ཚྭ། ཨ་མ་སྨན་ཚོང་ཁང་། རོགས་དངུལ་མཁོ་སྦྱར་གྱི་ཨ་མ་ཨར་འདམ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་རེད།
ཁོ་མོར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་ཁག་ཅིག་ནི་ཡ་མཚན་དང་དགོད་བྲོ་བ་ཡང་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་མོའི་རྗེས་འབྲང་པ་ཁག་ཅིག་གིས་རྡོ་སོལ་ཚ་བོའི་སྟེང་དུ་གོམ་པ་སྤོས་ཏེ་བསྐྱོད་པ་དང་། ཡང་སོ་སོའི་ཁྲག་གིས་ཁོ་མོའི་འདྲ་རིས་བྲིས་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁོ་མོར་བཅངས་པའི་དད་གུས་དང་ལྷག་བསམ་མཚོན་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། ཡང་ཁོ་མོའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོ་མོའི་རྐང་པར་ཕྱག་འབུལ་ཞུ་ཡི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཡོད་པ་རེད།
ཁོ་མོར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བར་ཆད་འཕྲད་སྐབས་སུ་ཁོ་མོར་དད་གུས་བྱེད་མཁན་ཚོས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་བའི་དོན་རྐྱེན་ཡང་རྒྱུས་མངའ་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་མ་རེད། ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཆེ་བསྟོད་དང་དད་གུས་ཞུ་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུའི་ཐད་ཤུགས་སྣོན་མང་དག་ཅིག་བརྒྱབ་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་མོའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཆ་ཤས་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་གནམ་ས་དབང་དུ་བསྒྱུར་ཡོད་པ་རེད།
༡༩༩༦ ལོར་ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཚོགས་ནང་ཁོ་མོའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པར་རྐུབ་སྟེགས་བཞི་ལས་ཐོབ་མེད་ཅིང་། ཁོ་མོས་འོས་འགྲན་བྱེད་སའི་བྷར་གུར་ས་ཁུལ་དུ་ཁོ་མོར་ཕམ་ཉེས་བྱུང་བས་ཁོ་མོའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གྱི་ལས་ཡུན་དང་པོ་དེ་ནི་གློ་བུར་དུ་མཇུག་བསྒྲིལ་དགོས་བྱུང་།
གཞུང་འཛིན་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་གསར་པ་དེས་ཁོ་མོའི་རྒྱས་སྤྲོས་ཆེ་བའི་འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དོགས་ཆར་བྱུང་བའི་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་ལ་རྩད་ཞིབ་བྱ་རྒྱུའི་ནང་དུས་ཚོད་ཉུང་ཤས་ཤིག་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་།
༡༩༩༦ ལོར་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་འཛུགས་བྱུང་རྗེས་སུ་ཁོ་མོའི་སྡོད་ཁང་དུ་གློ་བུར་དུ་སྔོག་གཤེར་བྱས་པའི་ནང་ཉེན་རྟོག་པས་བརྗོད་ན་ཕ་ལམ་གྱིས་ཕྲ་བཏབ་པའི་གསེར་གྱི་རྒྱན་ཆ་འབོར་ཆེན་ཞིག་དང་སང་རས་ཀྱི་གོས་ ༡༠,༠༠༠ དང་ལྷམ་ཆ་ ༧༥༠ བཅས་རྙེད་སོན་བྱུང་ཡོད་འདུག
མཐར་ས་གནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་ཚོན་ཁྲ་ཅན་གྱི་བརྙན་འཕྲིན་ ༤༠,༠༠༠ ལས་མང་བ་ཉོ་བའི་ལས་འཆར་ཞིག་གི་ནང་ཁོ་མོས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཁེ་ཕན་བླངས་ཡོད་པའི་ནག་ཉེས་ཕོག་སྟེ་བཙོན་ཁང་དུ་ཉིན་ ༣༠ རིང་སྡོད་དགོས་བྱུང་།
ཡང་ཁོ་མོ་ ༢༠༠༡ ལོའི་འོས་བསྡུའི་ནང་ལངས་རྒྱུར་བཀག་སྡོམ་བྱུང་། གང་ལགས་ཞེ་ན་ཁོ་མོས་སྲིད་གཞུང་གིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་ས་ཁང་ཁག་ཅིག་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བདག་བཟུང་བྱས་པའི་ཉེས་འཛུགས་བྱས་ཏེ། ཁོ་མོར་ལོ་ལྔའི་རིང་བཙོན་འཇུག་བྱ་རྒྱུའི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད།
དེ་ལྟར་ནའང་ཁོ་མོའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པར་སླར་ཡང་སྲིད་དབང་གི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་སྟེ། ཁོ་མོ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་འདེམས་ཐོན་བྱུང་མེད་ནའང་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གྱི་གོ་སར་བསྐྱར་དུ་བསྐོ་བཞག་བྱུང་།
ཁོ་མོའི་བློན་ཆེན་གྱི་ལས་ཡུན་དེ་ནི་མགྱོགས་མྱུར་ངང་མཇུག་བསྒྲིལ་ནའང་ཁོ་མོའི་བློན་ཆེན་གྱི་རྒྱུད་འཛིན་པ་དེ་ནི་ཁོ་མོའི་སྟངས་འཛིན་འོག་གནས་ཡོད་པ་རེད། ༢༠༠༣ ལོར་ཁོ་མོའི་ནག་ཉེས་ཀྱི་བཅད་ཁྲ་ཕྱིར་བསྡུ་བྱུང་བས་ཁོ་མོས་ནུས་ཤུགས་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་རྐུབ་སྟེགས་སྟོང་པ་ཞིག་ལ་འགྲན་རྩོད་བྱས་ཏེ་ཁོ་མོ་སླར་ཡང་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱུང་།
ལས་ཡུན་གསུམ་པ།
འོན་ཀྱང་རྩོད་རྙོག་གིས་ཁོ་མོའི་རྗེས་སུ་སྙེག་བཞིན་ཡོད། ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ཀྱི་དགའ་མོས་བྱེད་པའི་ལས་འཆར་མང་དག་ཅིག་ལ་མ་དངུལ་མཁོ་གཏོང་བྱ་རྒྱུར་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་ཁྲོམ་རྭའི་སྤྱི་ཁྱབ་( Tamil Nadu Marketing Corporation )བེད་སྤྱད་ཡོད་པའི་ཉེས་འཛུགས་བྱུང་ཡོད། མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་ཨ་རག་ཚོང་གཉེར་བྱེད་ཆོག་པའི་ཁེར་སྤྱོད་ཀྱི་དབང་ཆ་ནི་ཀམ་པ་ཎི་དེ་ལ་ཡོད་པ་རེད།
མུ་མཐུད་དེ་འབྱུང་བཞིན་པའི་ཉེས་འཛུགས་རྣམས་ཀྱིས་ཁོ་མོའི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་འོད་སྣང་མོག་པོར་གཏོང་རྒྱུ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཁོ་མོར་དགའ་མོས་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཆུང་ངུ་གཏོང་རྒྱུར་ནུས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ལས་མ་ཐོན། ༢༠༡༡ ཟླ་ ༤ པའི་ནང་གི་འོས་བསྡུའི་རྗེས་སུ་ཁོ་མོས་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གྱི་ལས་ཡུན་གསུམ་པའི་དམ་འབུལ་བྱས་ཡོད།
ཁོ་མོས་རྒྱལ་ནང་གི་ཆབ་སྲིད་ལས་དོན་བྱེད་སྒོ་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་བཞུགས་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་བཅངས་ཡོད་པར་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། ༢༠༡༤ རྒྱ་གར་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འོས་བསྡུའི་གོང་ཙམ་ལ་ཁོ་མོས་རང་ཉིད་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ཆགས་རྒྱུའི་རེ་སྨོན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་ཁོ་མོའི་རྗེས་འབྲང་པ་ཚོས་བསམ་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད། དེ་ནའང་ཁོ་མོས་དེ་ནི་དངོས་ཡོད་ཡིན་པའི་ར་སྤྲོད་བྱས་མེད།
༢༠༡༤ ལོར་ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཆ་བེད་སྤྱད་དེ་རིན་གོང་ཆེ་བའི་རྒྱན་ཆ་དང་རླངས་འཁོར། དེ་བཞིན། ས་ཁང་བདག་དབང་རྒྱ་ཆེ་པོ་ཞིག་བསྡུ་རུབ་བྱས་ཡོད་པའི་ནག་ཉེས་ཕོག་སྟེ་ལོ་ངོ་བཞིའི་རིང་བཙོན་འཇུག་གི་ཁྲིམས་ཐག་བཅད། དེས་ཁོ་མོ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་ལས་གནས་ནས་ཕྱིར་འཕུད་བྱུང་བའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དང་པོ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ལྟར་ནའང་ཟླ་བ་བརྒྱད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ ༢༠༡༥ ཟླ་ ༥ ནང་ནག་ཉེས་རྣམས་ཕྱིར་བསྡུ་བྱུང་སྟེ་ཉིན་ཤས་ནང་ཁོ་མོ་སླར་ཡང་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་ཡི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་དུ་བསྐོ་གཞག་བྱུང་།
རྗེས་ཀྱི་ལོའི་འོས་བསྡུའི་ནང་ཁོ་མོར་སྲིད་དབང་གི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་སྟེ། སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་གྱི་གོ་ས་དེ་མུ་མཐུད་དེ་འཛིན་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། སྐབས་འདིར་ཁོ་མོས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྐུབ་སྟེགས་དེ་བརྒྱ་ཆའི་བར་ཁྱད་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་ཐོབ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།
ཁོ་མོས་ “ཐ་ན་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་བཅུ་ཡིས་ང་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཤོག་ཁག་བསྒྲིལ་ནའང་། ང་ལ་མཉམ་སྡེབ་ཀྱི་ཤོག་ཁག་མེད་ལ། ངས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་དང་དད་པ་དཀོན་མཆོག་ལ་བཅོལ་ཏེ། མི་དམངས་དང་ལྷན་དུ་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཤོག་ཁག་ཅིག་བཙུགས་པ་ཡིན།”ཞེས་དང་། “ མི་དམངས་ཀྱིས་ང་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་དད་པ་ཡོད་པ་ནི་ཁ་གསལ་རེད་ལ། ངས་ཀྱང་མི་དམངས་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་དད་པ་ཆ་ཚང་ཡོད།”ཅེས་བརྗོད་ཡོད།
ཇཱ་ཡཱ་ལཱ་ལི་ཐཱ་ཡི་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཚོས་ཁོ་མོ་ནི་ཏཱ་མིལ་ནཱ་ཐུ་རྒྱ་གར་ནང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་མངའ་སྡེ་གཅིག་ཏུ་སྐྲུན་པར། བྱས་རྗེས་འཇོག་མཁན་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་པར་བརྗོད་བཞིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཁོ་མོར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་མཁན་ཚོས་ཁོ་མོ་ནི་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་མི་སྣ་གཏེ་བོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཁོ་མོས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ཏེ་རང་ཉིད་ཁྲིམས་ལུགས་ལས་དབང་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་ལྟ་གི་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་སྐྲུན་བཞིན་ཡོད།
མ་རྩོམ་གྱི་དྲ་གནས་ཁ་བྱང་ http://www.bbc.com/news/world-asia-india-37510677