ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་གངས་ཏི་སེའི་སྐོར་ལ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་དད་པ་དག་སྣང་གི་བཤད་སྟངས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་དད་པ་དག་སྣང་གི་བཤད་སྟངས་ལ་མཐའ་མེད་སྐོར་བརྗོད་སོང་།
དེ་རིང་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༤ ཐོག་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ། དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གཉིས་ཐུན་མོང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་པ་ནོར་ཝེ་ནས་ཡིན་པའི་ Prof Per Kvaerne ལགས་ཀྱིས། བོན་དཔེ་ལས་གངས་ཏི་སེའི་རང་བཞིན་དང་ཆགས་ཡུལ་སྐོར་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གཏམ་བཤད་གནང་སོང་བ་དང་། གཏམ་བཤད་ཐོག་རྩོམ་པ་པོ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་བོད་རིགས་དང་རྒྱ་གར་བ། ཕྱི་རྒྱལ་བ་བཅས་དོ་སྣང་ཅན་ ༤༠ ཡས་མས་འཛོམས་འདུག
བོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་པ་ (Per Kvaerne) ལགས་ཀྱིས། མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་དང་ཁྱུང་པོ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་གཉིས་ཀྱི་གངས་ཏི་སེའི་སྐོར་གྱི་གནས་བཤད་རྣམས་ལུང་དྲངས་ཏེ། བོན་གྱི་གནས་ཡིག་ནང་གངས་ཏི་སེ་དང་མཚོ་མ་པང་(མཚོ་མ་ཕམ)གཉིས་བར་སྣང་སུ་ཆགས་ཤིང་། འཛམ་བུ་གླིང་དུས་མཐའ་རུ་བསླེབས་ཡང་གངས་ཏི་སེ་ནི་ཆུ་དང་མེ། རླུང་སོགས་འབྱུང་བའི་གནོད་འཚེ་ཡིས་གཞོམ་ཞིག་བྲལ་བའི་ངང་གནས་ཡོད་པ་དང་། བར་སྣང་གི་གངས་ཏི་སེ་དང་མཚོ་མ་པང་གཉིས་ཀྱི་གཤམ་འོག་ས་གཞིའི་སྟེང་མཆོད་རྟེན་གྱི་དབྱིབས་སུ་གྲུབ་པའི་གངས་རི་ཏི་སེ་(Ti-Se )དང་། དཀྱིལ་འཁོར་བཞེངས་འདྲའི་མཚོ་མ་དྲོས་གཉིས་ཡོད་ལ། ཏི་སེ་དབལ་ཆེན་གེ་ཁོད་ཀྱི་གནས་དང་། མཚོ་མ་དྲོས་སྒྲ་བླའི་རྒྱལ་མོའི་གནས་སུ་འབོད་པ་དང་། གནས་དེ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་སངས་རྒྱས་པའི་གནས་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད་སྐོར་གསུངས་ཡོད་པ་སོགས་བརྗོད་སོང་།
མཇུག་ཏུ་ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས། དེ་རིང་གི་གཏམ་བཤད་དེ་དུས་རབས་ ༡༩ པའི་བོན་གྱི་གནས་ཡིག་ཅིག་གཞིར་བཞག་སྟེ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། བོན་ཆོས་དེ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྔོན་ནས་དར་ཡོད་སྟབས། གལ་སྲིད་དེ་རིང་གི་གཏམ་བཤད་དཀར་ཆག་དེ་དུས་རབས་ ༡༠ པ་དང་ ༡༡། ༡༢ སྐབས་ཀྱི་བོན་གྱི་གནས་ཡིག་ཅིག་ཡིན་ཚེ། དུས་རྒྱུན་གྱི་གནས་ཡིག་དང་མ་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་འབུར་ཐོན་ཞིག་གཅིག་བྱས་ན་ཡོད་སྲིད་སྐོར་དང་། གངས་ཏི་སེའི་སྐོར་བཤད་སྐབས་མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་བཤད་སྟངས་ཤིག་དང་། དད་པ་དག་སྣང་གི་བཤད་སྟངས་བཅས་རིགས་གཉིས་ཡོད་པ་དང་། དད་པ་དག་སྣང་གི་བཤད་སྟངས་ལ་མཐའ་མེད་པ་དང་། བོད་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་གཞི་ནས་སྐད་ཆ་དང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་མར་པ་ལོ་ཙཱས་གངས་ཏི་སེ་ནི་སྒོམ་རྒྱག་སའི་གནས་རྩ་ཆེན་པོ་བདེ་མཆོག་གི་གནས་ཞེས་གསུངས་བ་ལྟར། མི་ལ་རུས་པ་གནས་དེར་སྒོམ་ཉམས་ལེན་དུ་ཕེབས་པའི་རྣམ་ཐར་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་གངས་ཏི་སེའི་སྐོར་འཁྲུག་པོ་ཆགས་པ་དང་། སྔོན་མ་གངས་ཏི་སེ་ནི་ནང་པ་དང་ཧིན་རྡུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་གནས་ཤིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ནང་ནས་བཟུང་རྗེན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནས་ཤིག་ཡིན་པའི་སྐད་ཆ་གསར་པ་བྱུང་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་སོང་།
གསར་འགོད་པ། པདྨ་མཚོ།
