མོ་ཌེ་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཤོ་སྦག་རྩེ་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་སྟངས་འཛིན་ཇི་ལྟར་བྱེད་རྩིས་ཡོད།

བདུན་ཕྲག་སྔོན་མར་ཉིན་རེའི་གློག་འཕྲིན་གསར་ལམ་ཐོག་སྤེལ་བའི་དཔྱད་ཞིབ།

རྒྱ་ནག་གིས་ག་ལེར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་སྲུང་བདེ་འཇགས་ལ་འཇིགས་སྣང་སློང་གི་ཡོད་པ་དེས་རྒྱ་གར་གྱིས་བོད་དོན་ཐོག་འཛིན་པའི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ཆགས་ཡོང་གི་ཡོད།

མོ་ཌེ་སྲིད་གཞུང་གིས་གཞུང་འཛིན་སྔོན་མ་དག་ལས་བོད་དོན་ཐོག་གུ་ཡངས་དང་། བོད་ཀྱི་ཤོ་སྦག་སྤྱད་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་སྟངས་འཛིན་བྱེད་པར་བསྐྱར་དུ་གདེང་འཇོག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པར་པེ་ཅིན་གྱིས་ངོ་རྒོལ་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་མི་འགྱངས་བར་རྒྱ་ནག་གིས་ཁོ་རང་ཚོའི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་པར་སྒྲོག་བཞིན་པའི་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ནང་གཟིགས་སྐོར་དུ་ཕེབས་འཆར་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཚོ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཁོང་ལ་ཐུག་འཕྲད་བྱ་རྒྱུ་རེད།

གནོད་སྐྱོན།

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་གཟིགས་སྐོར་དེས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་དོ་ཕོག་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་དེ། ཏཱ་ལའི་བླ་མ་རྩོད་རྙོག་ཅན་གྱི་ས་ཁུལ་དེར་ཕེབས་པར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། པེ་ཅིན་གཞུང་གིས་ “ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ནི་དུས་ཡུན་རིང་པོ་རྒྱ་ནག་ཁ་བྲལ་གཏོང་མཁན་གྱི་ངོ་ལོག་པ་དང་། རྒྱ་གར་ནག་གི་ས་མཚམས་གནད་དོན་ཐོག་གནོད་སྐྱོན་བཟོ་མཁན་ཡིན།” ཞེས་རྗོད་བཞིན་ཡོད།

རྒྱ་གར་ནང་སྲིད་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ཀཱ་རེན་རཱ་ཇེ་ཇོ(KirenRijiju)ལགས་ནི་ཨ་རི་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནས་ཡིན་ལ། ཁོང་ནི་སྲིད་བློན་མི་ཌེ་ཡི་བོད་དོན་དང་རྒྱ་གར་བྱང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་མཐུད་པའང་ཡིན། དེར་མ་ཟད་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མི་འགྱངས་བར་མོན་རྟ་དབང་དགོན་པར་ངོ་ལོ་བརྒྱད་རྗེས་ཀྱི་ཆིབས་བསྒྱུར་དང་པོ་གནང་སྐབས་ཁོ་ཡང་ཐུག་འཕྲད་བྱ་རྒྱུ་རེད།

མོ་ཌེ་སྲིད་གཞུང་གིས་ཐོག་མ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་གཞི་རྩའི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཐོག་གུ་ཡངས་དང་། གཞུང་འབྲེལ་ངོས་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་འབྲེལ་བ་བྱེད་རྒྱུར་ཡང་སྣང་དོགས་དང་འཛེམ་ཟོན་མེད་པའི་ངང་ནས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།

ཟླ་འགའི་སྔོན་ལ་རྒྱ་དཀར་ནག་ས་མཚམས་རྣ་ཐོད་ལ་རུ་དམག་མི་ཚོས་རྩིག་གྱང་ངོས་ཀྱི་ལྕགས་ཚེར་བླངས་ཏེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་དམག་དཔོན་ཐུག་འཕྲད་གནང་ཐུབ་ཡོད་ཀྱང་། ཉེ་ལམ་རྒྱ་ནག་གི་གུ་དོག་གི་རྣམ་འགྱུར་ཕྱིར་མངོན་ཏེ། རྒྱ་གར་གྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཨ་རུ་ན་ཅལ་ནང་ཡོངས་གྲགས་ཐོག་ཕེབས་པའི་མཆོག་མཆན་སྤྲད་པ་ནི། རྒྱ་ནག་ལ་ཡ་ལན་སློག་ཐབས་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད།

ཟླ་བཅུ་གཉིས་པའི་ནང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་སྐུ་ཞབས་པིར་ནཱམ་མོ་ཁར་རྗེ་(Pranab Mukherjee)མཆོག་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་སྲིད་འཛིན་ལས་ཁུངས་སུ། ནོ་བྷེལ་གཟེངས་རྟགས་བཞེས་མྱོང་མཁན་ཚོའི་ ༼རྒྱལ་སྤྱིའི་བྱིས་པའི་ལྷན་ཚོགས་ ༽ ཞེས་པའི་སྟེང་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་ཐུག་འཕྲད་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་རིང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་རྒྱ་གར་སྲིད་འཛིན་ཞིག་ལ་ཐུག་འཕྲད་བྱས་པ་དང་པོ་ཆགས་ཡོད།

སྐབས་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ངོ་རྒོལ་བྱས་ཏེ་ལྡི་ལི་གསར་བས་པེ་ཅིན་གྱི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་གུས་བརྩི་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག་ཅེས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ཡོད། དེར་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་ནི་མི་ཚང་མས་གུས་བཀུར་ཐོབ་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཅིག་ཡིན་པ་ལས་ཁོང་གི་མཛད་འཕྲིན་ཆབ་སྲིད་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་ཅེས་ལན་འདེབས་བྱས་ཡོད།

རྒྱ་ནག་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་ཨ་རུ་ན་ཅཱལ་ནང་ཕེབས་འཆར་ཡོད་པ་དམིགས་འབེན་དུ་བཟུང་སྟེ། གནད་དོན་དེས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ངན་པ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལྡི་ལི་གསར་བས་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ས་མཚམས་གནད་དོན་ལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་གི་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད། ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ་སྲིད་འཛིན་སྐབས་ཀྱི་ས་མཚམས་འབྲེལ་མོལ་སྐུ་ཚབ་ཟུར་བ་སྐུ་ཞབས་ཏ་བྷན་གོ་(Dai Bingguo)ཡིས་རྒྱ་གར་གྱིས་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་གི་མཇུག་མར་འཇུ་བཞིན་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཡོད།

གལ་ཏེ་རྒྱ་གར་གྱིས་མོན་རྟ་དབང་རྒྱ་གར་མངའ་ཁུངས་ཡིན་ཟེར་ན། ཏ་བྷན་གྱིས་ནུབ་ཁུལ་གྱི་ཨེག་ས་ཆིན་(Aksai Chin)དེ་རྒྱ་ནག་གི་མངའ་ཁུངས་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གང་ལྟར། རྒྱ་ནག་གིས་ལྡི་ལི་གསར་བའི་འདོད་ཚུལ་དེ་གཞི་རྩ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་གི་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐོག་ཕྱོགས་གཉིས་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།

ཤུལ་བཞག

དབྱིན་ཇུའི་མངའ་འོག་ཏུ་མ་ཚུད་ཅིང་ལམ་ལུགས་ཐག་གཅོད་བྱས་མེད་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གྱིས་དེ་རིང་ད་དུང་རྒྱ་གར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ལ་མུ་མཐུད་གནོད་སྐྱོན་བཟོ་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་རྗེས་ ༡༩༦༢ ལོར་རྒྱ་དཀར་ནག་བར་དམག་འཁྲུག་བརྒྱབ་སྟེ། རྒྱ་གར་ཕམ་ཉེས་སུ་བཏང་བའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དེས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཕྱེ་ཡོད། ལོ་ངོ་འདི་དག་རིང་རྒྱ་ནག་གི་དྲག་གནོན་སྲིད་བྱུས་འོག བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཉེན་རྟོག་པ་ཚོས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་སེལ་ཐབས་མེད་པའི་གནས་སྟངས་སུ་བསྐྱལ་ཡོད།

རྒྱ་ནག་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མར་ “ཆོས་གོས་གྱོན་པའི་སྤྱང་ཀི་” དང་། རྒྱ་གར་གྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་མགྲོན་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ཏེ་སྡོད་བཅུག་པར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པ་ཞེས་སྡུག་དམོད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་གར་གྱིས་མུ་མཐུད་རྒྱ་ནག་གི་གཏུམ་སྤྱོད་ལ་བཟོད་སྒོམ་བྱས་ཏེ་བསྡད་ཡོད།

ད་ལྟ་ལྡི་ལི་གསར་བ་རྒྱ་ནག་གི་བྱ་སྤྱོད་ཐོག་རྨོངས་འཐོམ་ཏོག་ཙམ་སངས་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་རྩ་ཡལ་བཟོ་ཐབས་དང་། བོད་མི་མང་པོ་རྒྱ་གར་ནང་སྡོད་བཅུག་པ་དེས་རྒྱ་གར་ལ་ཕན་ཐོགས་གང་ཡང་མེད་པ་མ་ཟད། འདས་པའི་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་རིང་ལ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་མཐའ་མཚམས་སུ་ཞི་འཇགས་ཡོང་མེད་པ་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད།

འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་འདོད་རྔམ་མུ་མཐུད་ཆེ་རུ་སོང་ན། མི་རིང་བར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་དོན་པ་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་གཏན་འབེབས་ལམ་ལུགས་ལ་འདོད་མོས་མེད་པར་བོད་དོན་ལ་སྔར་ལྷག་གི་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། བོད་དང་རྒྱ་ནག་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོག་གྲོས་མོལ་ཡོང་ཐབས་སུ་ཤུགས་བསྐྱོན་སྲིད་པ་རེད།

ཁྲིམས་ཀྱི་བཀའ་རྒྱ།

ད་ཆར་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་རྩོད་ཉོག་དེ་ཧ་ཅང་རྙོག་འཛིང་ཅན་ཞིག་ཆགས་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱིས་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་ཇཱ་ཞེ་ཨེ་ཚོགས་པའི་དབུ་ཁྲིད་མཱ་ཟོ་དྷི་ཨ་རྫར་(MasoodAzhar)མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་འཇིགས་སྐུལ་དྲག་སྤྱོད་པར་མིང་འདོན་བྱས་པར། རྒྱ་ནག་གི་ཐབས་ཇུས་གསར་པས་རྒྱ་གར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ནང་ཞུགས་པར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བཞིན་ཡོད། དེ་ནི་ ༢༠༡༦ ལོའི་ཟླ་ ༣ པ་ནས་རྒྱ་གར་གྱིས་ཨ་རྫར་དྲག་སྤྱོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པ་དེར། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཚོགས་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་ལེན་བྱས་མེད། འོན་ཀྱང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ ༡༥ དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཡོད།

ད་ལྟ་རྒྱ་གར་གྱིས་རྒྱང་ཐག་རིང་བོར་སྙོབ་ཐུབ་པའི་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་ཚོད་ལྟ་བྱེད་བཞིན་པ་དེས། མ་འོངས་པར་པཱ་ཀི་སི་ཐན་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་གི་ཡོད་པར་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ཞིན་ཊོན་དུ་སྐུ་ཞབས་ཊི་རུམ་ཕིའི་འཛིན་སྐྱོང་གསར་པ་བསླེབས་རྗེས། རྒྱ་ནག་ལ་དཀའ་ངལ་དང་གནོན་ཤུགས་མང་པོ་ཞིག་སྤྲད་པ་དེས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ལའང་གནོན་ཤུགས་གསར་བ་ཞིག་ཐེབས་ཡོད།

ཉེ་སྔོན་རྒྱ་དཀར་ནག་བར་དམག་ཇུས་རང་བཞིན་གྱི་གྲོས་མོལ་ཞིག་བྱས་པ་དེར་ཕྱོགས་གཉིས་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་མཇུག་བསྡུས་ཡོད་སྟབས་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་ཐོན་མེད། ཛ་དྲག་གི་དུས་སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱིས་བསྐྱར་དུ་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འཁྱེར་ཡོང་སྟེ། ཕྱོགས་གཉིས་དམག་དཔུང་བསྒྲིགས་གཤོམ་གྲོས་མོལ་གྱི་མཚམས་དེར་གཡུག་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་མོ་ཌེ་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་ཚོར་བ་རྣོ་བའི་གནད་དོན་ཞིག་ལ་འཐབ་རྒོལ་བྱེད་ཐབས་ཤིག་ཏུ་བཟུང་ཡོད།

འོན་ཀྱང་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ནི། རྒྱ་ནག་གིས་གནད་དོན་མང་པོ་ཐོག་རྒྱ་གར་ལ་མུ་མཐུད་གནོད་སྐྱོན་བཟོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ལྡི་ལི་གསར་བའི་གནད་དོན་ག་རེ་གླེང་ཡང་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་ལེན་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།

སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་གིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།