ཁ་སང་བཞུགས་སྒར་དུ་དཔེ་དེབ་གསར་པ་ཞིག་དབུ་འབྱེད་གནང་བའི་ནང་ལོ་ངོ་བརྒྱའི་གོང་དུ་འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་སིདྒ་ལར་ཕེབས་ཏེ་ཡུལ་དེར་ཆོས་དང་རིག་གནས་ཆབ་སྲིད་གང་ཐད་ནས་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་འདུག
ཁ་སང་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༤།༠༠ སྟེང་བཞུགས་སྒར་ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ། ཨ་ལགས་རྗེ་སྤྲུལ་བློ་གྲོས་ཆོས་བཟང་མཆོག་གིས་ ༼ སིདྒལའི་དེབ་ཐེར་དུ་འཁོད་པའི་རླབས་ཆེན་བོད་མི། ༽ ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་། དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་སྟེང་ཨ་རྨྱེ་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་མཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་རིག་གནས་དགེ་རྒན་དཀོན་མཆོག་རྒྱ་མཚོ་གཉིས་ཕེབས་ཏེ་དཔེ་དེབ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་གཏམ་བཤད་གནང་སོང་།
དཔེ་དེབ་དེ་ནི་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་མགོ་སྟོད་དུ་མིང་ལ་སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་ཞེས་པའི་འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་མི་ཞིག་སིངྒལའི་ཡུལ་དུ་སོང་བའི་སྐོར་ཡིན་པ་དང་། བོད་མི་ཁོང་ནི་ ༡༩༡༤ ལོར་སིངྒལའི་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཁོ་སིངྒལའི་རྒྱལ་ཡོངས་ལ་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་སྙན་ངག་པ་གྲགས་ཆེན་ཞིག་ཆགས་པ་མ་ཟད། སིངྒལའི་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་ཁྲོད་དུའང་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་འདུག ཁོང་གིས་སིངྒལའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཆེན་པོ་ཞུས་ཡོད་སྟབས། ཡུལ་དེར་ཁོང་གི་མིང་ལ་དགེ་སློང་མཧཱེཎྜ་ཞེས་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་འདུག
རྩོམ་པ་པོས་དཔེ་དེབ་སྐོར་གསུངས་དོན། སིངྒལའི་རྒྱལ་ཡོངས་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཁོང་གི་པར་དང་ལོ་རྒྱུས་བཀོད་པའི་ཁོང་ལ་ཆེ་བསྟོད་གནང་བ་སོགས་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་བོས་དཔེ་དེབ་འདི་འབྲི་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ཡང་ཁོ་རང་ད་ལོ་སིངྒལར་སོང་བར་ཡུལ་དེའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བོད་པ་ཡིན་ཞེས་ན་དགའ་གུས་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་ཚོས་སྔོན་ཆད་སིངྒལར་བོད་པ་མཧཱེཎྜ་ཞུ་བ་ཞིག་ཡོང་ནས་ཁོ་ཚོར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་རབས་སོགས་མང་པོ་ཞིག་བཤད་སོང་བས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མི་སྣ་རླབས་ཆེན་དེ་འདྲ་ཞིག་ཁུ་སིམ་མེར་ནུབ་འགྲོ་སོང་ན་ཕངས་པོ་རེད་བསམ་ནས་དཔེ་དེབ་འདི་འབྲི་མགོ་བརྩམས་པ་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་སོང་།
ཀིརྟིའི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་རིག་གནས་དགེ་རྒན་དཀོན་མཆོག་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱིས་དཔེ་དེབ་ཀློག་པའི་མྱོང་ཚོར་དང་འབྲེལ་དེ་དགེ་ཚན་ཆེན་པོ་ ༤ དང་ཞན་ཆ་ ༢ བཤད་སོང་། ཁོང་གིས་བརྗོད་དོན། དཔེ་དེབ་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་གཉིས་བསྐངས་ཐུབ་ཡོད་ཅིང་། སིངྒལའི་ཡུལ་དུ་ནང་བའི་ཆོས་ལུགས་ཉམས་ཆགས་སོང་བ་དེ་གླང་དར་སྐབས་སུ་བོད་དུ་ནང་ཆོས་ཉམས་ཆགས་སོང་བ་ལས་ཀྱང་སྡུག་པ་ཡིན་པ་དང་། ང་ཚོས་དེབ་འདི་ལས་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་བོད་ཙམ་མ་ཟད་ཡུལ་གཞན་ནས་ཉམས་ཆགས་ཇི་ལྟར་སོང་བའི་སྐོར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟོང་ཆ་བསྐངས་ཐུབ་ཡོད་པ་དང་། གཉིས་པ་དེ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་ལས་དགེ་སློང་དེ་འདྲ་ཞིག་ངའི་སྔོན་ལ་འཕུར་ནས་སོང་བ་མིན་ན་ཇི་ལྟར་སོང་བ་རེད་ཅེས་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཡོད་པ་དེའང་གསལ་བོ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། མ་ཟད་དགེ་སློང་ཁོང་སྐབས་དེར་སིངྒལ་ནས་ཡོད་པ་མ་ཟད་སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཆོས་སྐོར་གྱི་དེབ་༼ དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རབ་བྱེད་ཞབས་བཏགས་མ། ༽ ལས་པར་དང་བཅས་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན། དགེ་མཚན་གཞན་ཞིག་ནི་བོད་ཀྱི་མི་རབས་གསར་བའི་གཞོན་སྐྱེས་དག་ལ་རང་གི་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་བསྐྱར་གཙོ་དང་འཐབ་རྩོད་བྱ་དགོས་པའི་སློབ་གསོ་ཡག་པོ་ཞིག་བསྟན་ཡོད་པ་རེད། དགེ་སློང་སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་ལ་མཚོན་ན་སིངྒལའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ལ་བྱས་རྗེས་ཆེན་པོ་བཞག་མྱོང་མཁན་ཞིག་དང་སིངྒལའི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་དག་ལ་གོ་རིམ་བསྒྲིགས་ན་ཨང་གསུམ་པར་སླེབས་ཡོད་པའི་མི་སྣ་ཞིག་རེད།
དགེ་མཚན་བཞི་པ་དེ་དེང་སང་བོད་ནང་སོགས་ཀྱི་ནང་ཆོས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཡག་བཙོག་མང་པོ་ཞིག་བཤད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། སྤྱིར་ན་བོད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དེ་ནམ་ཡིན་ན་མེ་མདའི་ཁ་ནས་ཉམས་ཆགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་པ་ལས་གནས་ལུགས་དང་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་ལས་འགྲོ་ཡི་མེད་པ་རེད། དཔེ་དེབ་འདིའི་ནང་དུ་དགེ་སློང་སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང་ནང་ཆོས་དང་ཡི་ཤེས་ཆོས་ལུགས་བར་ལ་རྩོད་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བར། ཕན་ཚུན་མཉམ་གཅིག་ཏུ་བསྡད་ནས་ཉི་མ་གསུམ་ལྷག་ལ་རྩོད་པ་བྱས་མཐར་ནང་ཆོས་གནས་ལུགས་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོ་སུ་ཡིན་ན་ཆོས་ལུགས་ལ་ཡག་བཙོག་མང་པོ་ཞིག་ལབ་བཞིན་པར་སྐྲག་དགོས་དོན་མེད་པའི་དགེ་མཚན་ཞིག་མཐོང་ཐུབ་པ་རེད། ཅེས་བརྗོད་སོང་།
ཁོས་དཔེ་དེབ་ཀྱི་ཞན་ཆའི་སྐོར་ལ། དེབ་ཀྱི་ཞིབ་མཇུག་གི་སྐབས་སུ་ཟིན་བྲིས་ལ་བྲེལ་འཚུབ་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་ཡང་ན་ཞིབ་མཇུག་ཞིབ་ཚགས་མིན་པའི་རྣམ་པ་དང་བརྗོད་བྱེད་ཚིག་འགྲོས་ཀྱི་སྐོར་ནས་མ་འགྲིག་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་མཐོང་སོང་། དཔེར་ན། བོད་ཀྱི་སྐད་ལ་ཁྱད་གཞི་སྔོན་དང་ཁྱད་ཆོས་རྗེས་ལ་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་ནང་དུ་ཐ་སྙད་སྦྱར་སྟངས་དང་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་ལྷུ་ལག་བསྒྲིགས་སྟངས་སྐོར་ནས་ཞན་ཆ་ཞིག་ཡོད་པར་མཐོང་སོང་། ཞེས་བརྗོད་སོང་།
དེ་རྗེས་ཨ་རྨྱ་རྨ་ཆེན་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་མཇུག་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་དཔེ་དེབ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ། དང་པོ་གནད་འགག་ཆེ་ཤོས་དེ་མཧཱེཎྜ་ཁོ་རང་གི་དེབ་བྲིས་ཚད་ཚང་མའི་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་ཞེས་བྲིས་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ ༡༨༡༦ ལ་དབྱིན་ཇིའི་དང་འབྲས་ལྗོངས་བར་ལ་ཐོག་དང་པོ་དམག་བརྒྱག་མགོ་ཚུགས་པ་རེད། ༡༨༣༥ ནས་རྡོ་རྗེ་གླིང་ཤོར་ཚར་བ་དང་ ༡༨༦༥ ལོ་ནས་འབྲས་ལྗོངས་ཕལ་ཆེར་བོད་སྡེ་བ་གཞུང་གི་ལག་ནས་ཤོར་མགོ་ཚུགས་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ༡༨༦༥ ནས་ ༡༩༠༠ བར་དུ་དབྱིན་གཞུང་གིས་འབྲས་ལྗོངས་ནང་དུ་པར་བརྒྱབ་པའི་དགོན་པ་དང་བླ་མ་སྔགས་པ་གྲྭ་བ་ཚང་མར་བོད་ཀྱི་དགོན་པ་དང་བོད་ཀྱི་གྲྭ་པ། བོད་ཀྱི་སྔགས་པ་ཞེས་འགྲེལ་བཤད་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད། དེང་སང་གི་བཤད་སྟངས་ནང་བཞིན་གྱི་ང་ཚོ་བོད་པ་དང་ཁོ་ཚོ་འབྲས་ལྗོངས་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཐ་སྙད་གསར་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། གནའ་སྔ་མོ་དུས་རབས་ ༡༤།༡༥།༡༦།༡༧། ནང་བོད་པ་ཡིན་ལབ་ན། གྲོ་མོ་དང་འབྲས་ལྗོངས་འབྲུག་སོགས་ཚང་མར་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་ཁག་ཏུ་ལྷོ་པ་ཞེས་ལབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་ལ་མཚོན་ན་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ལུང་པར་སླེབས་ཡོད་སྟབས། འབྲས་ལྗོངས་ནས་ཡིན་ལབ་ན་ཧ་གོ་མཁན་མེད་སྟབས་བོད་པ་ཡིན་ལབ་ན་ཤེས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ལ། དེ་དག་བོད་ཆེན་པོའི་ཁོངས་གཏོགས་སུའང་ཚུད་ནས་ཡོད་པས་རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲ་རེད་དྲན་གྱི་འདུག དེ་བཞིན། སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་སྐོར་ལ་སྔོན་ཆད་ནས་གོ་མྱོང་ཐོས་མྱོང་མང་པོ་ཡོད་ལ་ ༡༩༨༠ ལོར་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་བོད་ཡིག་དཔེ་སྐྲུན་སྡེ་ཚན་འགན་འཛིན་ལ་བཞག་རྗེས་དཔེ་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དེབ་ཐོག་མ་དེ་རཀ་ར་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སྐོར་གྱི་དེབ་དེ་བཀླགས་རྗེས་བསྐྱར་དུ་ངེས་ཤེས་གསལ་བོ་ཞིག་སྐྱེས་བྱུང་། ཞེས་བརྗོད་སོང་།
རྩོམ་པ་པོས་དེབ་འདི་འབྲི་བར་ལོ་ངོ་གཅིག་དང་ཟླ་དྲུག་ལྷག་བཏང་ཡོད་པ་དང་། ཞིབ་མཇུག་གི་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སིངྒལའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རཀ་ར་རིན་པོ་ཆེའི་དགེ་ཆོས་སྐོར་གྱི་དེབ། དེ་བཞིན་སིངྒལའི་རྒྱལ་ཡོངས་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་ཡོད་པའི་ཡིག་རྙིང་དང་ཚགས་པར་རྙིང་པ། དེ་བཞིན་ ༡༩༡༤ དང་ ༡༩༡༥ ལོའི་བར་ལ་ཁོ་རང་གི་ནང་མི་དང་ཡིག་འབྲེལ་བྱས་ཡོད་པའི་ཡིག་ཚགས་རྙིང་པ་སོགས་གཞི་རྩར་བཟུང་སྟེ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་སོང་།
རྩོམ་པ་པོ་ནི་བོད་ཨ་མདོ་རྔ་པ་ནས་ཡིན་པ་དང་ ༡༩༩༢ ལོར་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ཏེ། བོད་ཁྱིམ་སློབ་གྲྭར་ ༡༩༩༤ སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ༡༩༩༤ ལོ་ནས་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་ངོས་འཛིན་གནང་རྗེས་ ༡༩༩༧ ལོའི་བར་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་ལ་ཞུགས་ཡོད་པ་དང་། ཀིརྟི་གྲྭ་ཚང་དུ་བསྡད་ནས་མཚན་ཉིད་གྲྭ་ཚང་དུ་ལོ་ངོ་བཅུ་དྲུག་རིང་ལ་སློབ་གཉེར་བྱས་ཏེ་རིས་མེད་དགེ་བཤེས་ཀྱི་དམ་བཅའ་བཞག་ཡོད་འདུག ད་ལྟ་ཁོང་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཚད་མ་རིག་པའི་དགེ་རྒན་གྱི་འགན་བཞེས་ཡོད་པ་རེད།
ཁོང་གིས་སྔ་བཞུག་ཏུ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེའི་ཀུན་བཞིའི་རྩ་བ་དང་ཀླད་པ་ལས་འདས་པ་དང་ཤི་བའི་རྗེས་ཀྱི་གནད་དོན་ཞེས་པའི་ཚན་རིག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་དེབ་གཅིག་བཅས་ད་ལྟ་དེབ་གསུམ་བཏོན་ཡོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག
རིན་པོ་ཆེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ཁ་དྲོ།