རིག་འཛིན་ལྷུན་གྲུབ།
ཕྱི་ཟླ་བདུན་པའི་ཚེས་བཅུ་བཞིའི་ཞོགས་པ་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་དྲ་ཚིགས་ཁག་ཏུ་སྐུ་ཞབས་ལིའུ་ཞའོ་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་དང་། དཔྱད་བརྗོད་ཁག་ལ་ལྟ་ཀློག་བྱེད་བཞིན་ཆུ་ཚོད་དགུ་པ་ཟིན་སོང་། ཉིན་དེར་ངས་ལྟ་འདོད་པའི་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ནི་ཝཱཎ་དབུས་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས། འདི་ལོ་ནས་མགོ་འཛུགས་བྱ་རྒྱུའི་འཛིན་གྲྭ་ཁག་གི་བསླབ་གཞི་དབུ་འབྱེད་དང་། དགེ་ལས་སློབ་གཉེར་བར་གསུང་བཤད་གནང་གཏན་འཁེལ་བ་དེ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ལན་གྱི་མཛད་རིམ་དེ་དྲ་ཐོག་ཐད་གཏོང་མི་འདུག་པས་རྗེས་སུ་བལྟ་རྒྱུ་ལས་ཐབས་གཞན་མ་བྱུང་།
དེ་ནས་སླར་ཡང་རྒྱ་རིགས་དམངས་གཙོ་དང་རང་དབང་རྩོད་ལེན་པ་འདས་པོ་ལིའུ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་མྱུལ་ཞིབ་བྱས། དེ་མུར་བསམ་ཡུལ་དུ་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་འཕྲིན་ཕྲན་བརྒྱུད་ཐོས་པ་ནི། བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སོང་ཞེས་པ་དེ་རེད། ཁོང་གིས་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་བུའི་སྡོད་ཁང་ནས་ལུས་ལ་མེ་ལྕེ་ལྷབ་ལྷབ་ཏུ་འབར་བཞིན་ཕྱིར་རྒྱུགས་སྐབས་གཡས་གཡོན་དུ་ཡོད་པའི་སློབ་གཉེར་བ་དང་རྒྱ་གར་བ་འགས་མེ་བསད་ཐུབ་འདུག། ད་ལྟ་སྨན་ཁང་ནང་མྱུར་སྐྱོབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སློབ་གྲྭར་རྒྱ་གར་ཉེན་རྟོག་པ་དང་གསར་འགོད་པ་མང་པོ་སླེབས་འདུག་ཟེར། རང་ལུས་མེར་བསྲེག་གི་དོན་རྐྱེན་ནི་རང་ཅག་བོད་མིར་མཚོན་ན་གནས་ཚུལ་གསར་པ་ཞིག་གང་ཡང་ཆགས་མེད། འོན་ཀྱང་ངས་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཁོང་གིས་དེ་འདྲའི་ཐག་གཅོད་དང་བློས་བཏང་མ་གནང་གོང་བཞག་པའི་ཞལ་ཆེམས་དང་། ཡང་ན་མེ་ལྕེ་ལྷབ་ལྷབ་ཏུ་འབར་བཞིན་འབོད་སྒྲ་ཞིག་བསྒྲགས་ཡོད་ཐག་ཆོད་སྙམ་བྱུང་།
སློབ་གཉེར་བདེ་དོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་དངོས་གང་ཡིན་གསལ་པོ་མ་ཆགས་བར་དུ་སློབ་གཉེར་བ་ཚོས་གསར་འགོད་པར་གང་བྱུང་གང་དྲན་གྱིས་ལན་མི་བརྒྱབ་པའི་རེ་སྐུལ་གྱི་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་བཏང་འདུག། དེ་ནི་ཚོགས་པ་ཞིག་གིས་གནས་ཚུལ་ལ་འགན་འཁུར་བ་མཚོན། དེ་རྗེས་ངོ་དེབ་དང་སྐད་འཕྲིན་བཅས་སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ཚིགས་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་དེ་ཁྱབ་སོང་། འོན་ཀྱང་འགན་འཁུར་དང་ལྷག་བསམ། དྲང་བདེན་དང་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་དྲི་མས་མ་འགོས་པའི་གང་ཟག རང་གི་མཛུབ་མོར་ཁབ་རྩེ་ཟུག་པའི་ན་ཟུག་ཙམ་ཡང་བཟོད་མི་ཐུབ་མཁན་འགས་གང་བསམ་་ག ང་དྲན་གྱིས་དབུ་མ་དང་རང་བཙན་གྱི་འགལ་ཟླ་ཡིན་ཚུལ་གྱི་འཆལ་གཏམ་ཀ་རེ་ཀོ་རེས་འཕྱར། ཡང་འགའ་རེས་བསམ་བཞིན་དུ་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བློས་གཏོང་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱ་དང་དཔངས་ཆུང་དང་དམའ་རུ་གཏོང་ཕྱིར་དབུ་ཁྲིད་ལ་ངོ་རྒོལ་རེད་ཅེས་ཁ་ནས་གང་འཐོན་གྱིས་བཤད་རྐྱང་དང་བྲིས་རྐྱང་བྱས།
སྤྱི་ཚོགས་དྲ་ཚིགས་ཐོག་གི་ཁུངས་མེད་འཆལ་གཏམ་དེ་དག་ལ་ཆ་དང་ཡ་འཇོག་དགོས་མ་མཐོང་མོད་ཀྱང་། དེ་བས་ཀྱང་ཐབས་སྐྱོ་བ་ནི་རང་ཚུགས་མི་བརྟན་པས་གང་ཐོས་བདེན་དུ་སྙམ་པ། གང་མཐོང་དངོས་ལ་ལྟ་མཁན། རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་བེད་སྤྱོད་མི་གཏོང་མཁན་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཆུ་སྣ་གང་འཁྲིད་དང་རི་བོང་ཅལ་འདྲོགས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་དེ་རེད། དེ་འདྲའི་རིགས་ཇེ་མང་མཐོང་དུས་བོད་མི་རིགས་འདི་ག་དུས་ཤིག་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཐུབ་པའི་རང་དབང་ཞིག་ཐོབ་བམ་སྙམ། གཞན་གྱིས་ཅི་ཟེར་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་སླ་ཞིང་ངན་གོམས་དུ་འགྱུར་བའི་གཤིས་སྤྱོད་འདིས་དབང་གིས་གནས་ཚུལ་གང་ལའང་ཞིབ་ཆ་དང་རྩད་གཅོད། བརྟག་ཞིབ་དང་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་རྒྱུའི་གོམས་གཤིས་མེད།
བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་དྲ་ཚིགས་འགས་ཐ་ན་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཁོང་གི་མཚན་ཡང་ནོར་ནས་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱངས་ཞེས་བྲིས། ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུའི་ནང་ཆོས་མཐུན་ཚོགས་ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ལས་ས་གནས་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པའམ་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་མེད་ཀྱང་ས་གནས་གཞོན་ནུའམ་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རེད་ཅེས་བཀོད། དེ་བས་ཀྱང་ཡ་མཚན་པ་ནི། རྒྱལ་གཅེས་པ་ཁོང་གིས་རང་ལུས་མཆོད་མེར་བསྒྲོན་དགོས་པའི་དགོས་དོན་ནམ་རྒྱུ་མཚན་ནི། གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་“བོད་ལ་རང་དབང་དགོས་ཞེས་སྐད་འབོད་བྱས་པའི་རྗེས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ནས་”ཞེས་དང་། ཡང་“ཁོང་གིས་ཐེངས་འདིར་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་དོན་ནི་བོད་པའི་རྩ་དོན་ཆེད་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་འདུག་”ཅེས་དང་། ཡང་“ངའི་ལུས་པོ་འདི་བོད་ཀྱི་རང་དབང་ཆེད་དུ་ཙམ་མ་ཟད། བོད་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་རང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལ་དོ་སྣང་གནང་དགོས་སྐོར་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།”ཅེས་ཞལ་ཆེམས་སུ་གསུངས་ཚུལ་བྲིས། ཡང་བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དབྱིན་སྐད་དྲ་ཚིགས་གྲགས་ཆེ་བ་ཕ་ཡུལ་ཐོག་“ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཐོག་ཁྲིམས་འགལ་གྱིས་བཙན་འཛུལ་དང་སྲིད་བྱུས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་འདུག”ཅེས་དང་། “བོད་རང་བཙན་ཡིན་ཞེས་སྐད་འབོད་གྲགས་པ་ཐོས་”ཞེས་དང་། “ཁོང་གིས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་དབང་བསྒྱུར་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཞན་པའི་ཆེད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡིན་ཟེར་སོང་”ཞེས་སོགས་སྣ་ཚོགས་བྲིས།
ད་ལན་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཞུགས་འབུལ་གནང་བའི་དགོས་དོན་ནིི། གང་ཟག་གསུམ་པ་ཞིག་གིས་ཡིན་ཚོད་ཀྱིས་ཚོད་དཔག་བྱེད་མི་དགོས་པར། བློས་གཏོང་དང་སྙིང་སྟོབས་ཅན་ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཞག་པའི་ཞལ་ཆེམས་ནང་གང་གསལ་དེ་ཉིད་རྩ་ཆེ་ཤོས་དང་གཙོ་བོ་རེད། དེ་ཉིད་ཟུར་དུ་བཞག་ནས་ཚོགས་སྒེར་ཁག་གིས་རང་རང་གི་ལངས་ཕྱོགས་དང་ལྟ་ཕྱོགས་ལ་གཞིག་ནས་འདི་རེད་དང་དེ་མིན་ཞེས་དང་། འབོད་ཚིག་འདི་དང་སྐད་ཆ་དེ་བཤད་འདུག་ཅེས་བཀོད་པ་ནི་དྲང་བདེན་དང་གཟུར་གནས་ཤིག་ཏུ་མ་མཐོང་།
བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་གིས་གྲོགས་པོར་བཞག་པའི་ཞལ་ཆེམས་ནང་ཧ་ཅང་གོ་བདེ་དང་གསལ་པོར་“ངའི་ལུས་བོད་དང་བོད་མི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་བར་མིག་ཕྱེ་ཕྱིར་ཡིན།”ཞེས་དང་། “ཚང་མར་ངའི་ལུས་བོད་ཀྱི་ཆེད་རེད་ཅེས་ལབ་རོགས།”ཞེས་དང་། “ངས་བོད་ཀྱི་ཆེད་རང་ཉིད་མེར་བསྲེགས།”ཞེས་བྲིས་པ་འདི་དག་ལ་རང་རིགས་ལ་ཞེན་པ་དཀར་པའི་མི་ཙམ་མིན་པར། བློ་ལྡན་སུས་བསམས་ཀྱང་འདི་རེད་དེ་མིན་ཞེས་ག་ནས་གླེང་སྲིད།
འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་འགྲོ་བ་མི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་རང་ཅག་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་གནས་བབ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་ཐུག་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེ་རང་དོན་ལྟོ་གྲོད་པ་རྒྱགས་ཕྱིར་དངུལ་ལོར་ཆེད་ས་འཕག་གནམ་མཆོང་བྱེད་བཞིན་པའི་དུས་རབས་འདི་འདྲ་ལའང། ཁོང་ལྟ་བུའི་བློས་གཏོང་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱུག་པའི་མི་རེ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་དོན་དམ་གྱི་དཔའ་བོ་རེད། བོད་ལ་བློ་ཉེ་སེམས་དཀར་ཅན་གྱི་མི་རིགས་གཞན་གྱིས་བོད་མི་ཚོས་རང་བསྲེགས་མ་གཏོང་རོགས་ཞེས་དང་། བོད་པས་གཞན་ལ་མི་འཚེ་བའི་བློས་བཏང་ཆེན་པོར་ངོ་མཚར་ཞིང་། བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་ཚུལ་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ག་ཚོད་སྟོན་གྱི་འདུག།
བོད་པ་ཚོས་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ་ལུས་མེས་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུའི་སྒང་ལ་འཚིག་ཅིང་། སྨན་ཁང་གི་ཉལ་ཁྲིར་ཤི་མ་གསོན་དུ་ལུས་ཡོད་པའི་སྐབས་ཁོང་གིས་བློས་བཏང་ལ་དྭོགས་སེལ་དགོས་པའི་དྲི་རྩད་བཏང་ནས་བརྙན་ཐུང་ཞིག་ཁྱབ་བརྡལ་བཏང་། དེ་འདྲ་ཞིག་དྲི་དགོས་དང་དེ་འདྲ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་སུས་བཟོས་རེད་དམ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་བློ་མིག་གང་ན་འདུག སོམས་དང་། བརྙན་ཐུང་དེ་ནི་རང་ཅག་ལ་ངོ་ཡོད་ན་ཚ་དགོས་པ་དང་བློ་ཡོད་ན་འགྱོད་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ད་དུང་མང་པོ་ཞིག་གིས་དེས་དྭོགས་གནད་ཆེན་པོ་ཞིག་བསལ་སོང་བསམས་ནས་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་སྤེལ་སོང་། དེ་འདྲ་བྱེད་པའི་བྲེལ་ཟིང་ཁྲོད་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མ་གནང་གོང་བློས་གཏོང་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་བཞག་པའི་ཆོད་སེམས་སམ་ཞལ་ཆེམས་ཀྱི་དོན་སྙིང་དག་མཇལ་ལྟར་ཡལ། སྟོན་ལོ་སེར་པོ་བཞིན་ས་ཀྱོང་ཁུག་ཀྱོག་ཏུ་དེད་ནས་མི་མངོན་པར་གྱུར།
བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ཟླ་བ་༢པའི་ཚེས་༡༢ཉིན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀོ་ལི་གྷལ་དོན་ལྡན་གླིང་གཞིས་ཆགས་སུ་སྐྱེས། ཁོང་གི་ཕ་ངག་དབང་མཁས་གྲུབ་ནི་སྟོད་མངའ་རིས་གུ་གེ་ནས་ཡིན་པ་དང་། ཨ་མ་བཀྲ་ཤིས་དབྱངས་འཛོམས་ནི་ལྷོ་ཁ་གོང་དཀར་ནས་ཡིན་ཞིང་ཁོང་གཉིས་ལ་བུ་ཕྲུག་བཞི་ཡོད་པ་ལས་ཆུང་ཤོས་དེ་ཡིན། གཞི་རིམ་སློབ་སྦྱོང་ཀོ་ལི་གྷལ་བོད་གཞུང་སློབ་གྲྭ་ནས་འཛིན་རིམ་བཅུ་པ་ཐོན། དེ་ནས་ཝཱཎ་དབུས་བོད་ཀྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ནང་དོན་རིག་པ་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་འགྱུར་གྱི་རིག་གནས་ཁག་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མུས་ཡིན་ཞིང་། སློབ་ཞོར་དུ་སློབ་གྲྭའི་ནང་སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་སྒྲུབ་མཁན་དང་། ཝཱཎ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུའི་ནང་ཆོས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དང་། ཚོགས་པའི་ལས་གཞི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། ཁོང་ནི་རྒྱུན་གཏན་ནས་བོད་དོན་དང་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གི་གནས་བབ་ལ་སེམས་ཁུར་ཡོད་མཁན་དང་། བོད་དང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་ཞིག་ཡིན། ནམ་རྒྱུན་ཁོང་གིས་ཨ་མར་རང་ཉིད་བོད་ཀྱི་ཆེད་བློས་གཏོང་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་སྐབས་ཨ་མས་སློབ་སྦྱོང་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས་པའི་མངགས་བྱ་གནང་གི་ཡོད་པ་གསུངས།
རྒྱལ་གཅེས་པ་ཁོང་ནི་ད་བར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་རང་ལུས་མཆོད་འབུལ་གྱི་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་ལས་གྲངས་བརྒྱ་དང་ལྔ་ཅུ་ང་དགུ་པ་དང་། བཙན་བྱོལ་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་དགུ་པ་དེ་ཆགས་ཡོད་(ཁ་གྲངས་འདི་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་དྲ་ཐོག་ཏུ་གསལ་)། བོད་མིའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་མཚན་གཞུང་ཁ་གྲངས་དེ་སྔོན་གཞུང་འབྲེལ་དྲ་ཚིགས་ཁག་ཏུ་ཆེད་བཀོད་བྱས་ནས་ཡོད་ཀྱང་། དེང་སྐབས་དྲ་ཐོག་ནས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་མཚན་གཞུང་སོགས་གནས་ཚུལ་ཞིབ་གསལ་ཞིག་དཔྱད་ཞིབ་དང་དབྱེ་ཞིབ་ཆེད་བླངས་ཆོག་ཆོག་ཅིག་མེད།
དེས་ན་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདིའི་རླབས་དང་ཤུགས་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་མིན། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཕྱོགས་ནས་བྱས་མ་སོང་དང་བྱེད་ཀྱི་མི་འདུག་ཅེས་མཛུབ་མོ་བཙུགས་མཚམས་བཞག་ནས། རང་ཅག་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་འགན་ཡོད་ཚོས་དོན་དམ་གྱིས་འགན་ཞིག་འཁུར་དགོས་པ་དང་། བསམ་ཡོད་ཚོས་ཞིབ་ཚགས་ཀྱིས་བསམ་བློ་ཞིག་གཏོང་དགོས་ཤིང་། ལས་དབང་གི་ཐག་པ་གཅིག་གིས་བཅིངས་བའི་བོད་གངས་ཅན་པ་ཡིན་ནོ་ཅོག་ནས་རྒྱང་ལྟ་དང་ཟུར་ལྟ། གཡས་བསྐྱུར་གཡོན་གཡུག། འདི་ཡིན་དེ་མིན་གྱི་ངང་ཚུལ་འདི་སྤངས་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་ཡོད་ཚད་བློས་གཏོང་ཕོད་ཅིང་། སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱུག་པའི་མི་དག་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་འདི་ལྟར་མི་ཕེབས་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་ལུས་མེར་བསྲེག་གི་ལས་འགུལ་འདིའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་གཞུང་དམངས་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་ཞིག་བསྐོང་འཚོགས་བྱེད་དགོས་པ་མཐོང་།། །།
མཆན།
༡ བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མ་གནང་གོང་གྲོགས་པོར་བཞག་པའི་ཞལ་ཆེམས་ཀྱི་བརྗོད་ཚིག།
བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་བཀོད་པའི་གསར་འགྱུར་གྱི་དྲག་ཐག་ཁག་ནི།
༡། དབྱིན་སྐད་དྲ་ཚིགས་ཕ་ཡུལ།
http://www.phayul.com/news/article.aspx?id=39289&article=Tibetan+teen+self+immolates+in+CUTS%2c+Varanasi%2c+for+Tibet
༢། བོད་ཀྱི་བང་ཆེན།
http://bangchen.net/ཝར་ན་མཐོ་སློབ་ཀྱི་བོད། /
༣། བོད་ཀྱི་དུས་བབ།
༤། ཨ་རིའི་བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན་ཁང།
https://www.voatibetan.com/a/3944604.html
༥། ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང།
http://www.rfa.org/tibetan/sargyur/tenzin-choeying-self-immolation-07142017150215.ht
༦། ནོར་ཝེ་བོད་ཀྱི་རླུང་འཕྲིན་ཁང།
བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ལགས་ཀྱི་གཟུགས་གཞིའི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཡོད་པ་གསུངས་འདུག
དཔའ་བོ་ཁོང་གི་བྱས་རྗེས་ལ་སྙིང་ནས་གུས་བརྩི་ཞུ། དེང་དུས་སྤྱི་ཚོགས་དྭ་ལམ་སྟབས་བདེ་སོང་ཙང་གནས་ཚུལ་བདེན་རྫུན་ལ་མི་དཔྱད་པ་མཐོང་མ་ཐག་དང་གོ་མ་ཐག་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་བཞིན་པ་ནི་དངོས་ཡོད་རེད། གཅིག་བྱས་ན་མི་སོ་སོས་གནས་ཚུལ་ཤེས་སྔ་བ་ཡོད་ཚུལ་དང་། དོ་སྣང་ཡོད་ཚུལ། ཡང་ན་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་ལོན་ཡོད་མདོག་གིས་མི་ལ་སྟོན་ཕྱིར་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཡིན་ཅིག་བྱེད་དགོས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྔམས་དྲག་དང་། དེར་ངན་གོམས་ཀྱི་གཤིས་ཀ་དེ་ཉིན་རེར་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོ་བོད་པའི་གཤིས་ཀ་ལ་གནས་ཚུལ་གང་ཡིན་ཡང་དེ་མགོ་ནས་མཇུག་བར་ཤེས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་གདེང་ཚོད་ཡོད་པ་ནི་ཉུང་ཉུང་རེད། མ་ཟད་གནས་ཚུལ་སྡུག་ག་དང་གནོད་འཚེ་རིགས་ལམ་སེང་ཕར་ཚུར་གཏོང་རེས་དང་། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གཅིག་བཤད་བརྒྱ་བཤད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་རེད། སོང་ཙང་དགྲ་བོ་རང་ཉིད་འགྲོ་མི་དགོས་པ་ཕར་ཕྱོགས་སུ་ཕུང་དཀྲུགས་ནང་གཤིགས་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཐེངས་རེར་མེ་སྒྱོགས་འདྲ་བའི་རྨ་ཁ་ཆེ་བ་བཟོ་སླ་བའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ཡོད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ནི་བོད་པ་ཚོས་ད་དུང་ཤེས་ཡོན་རིག་གནས་ལ་གོམས་སྟོབས་མེད་པ་དང་། གནས་ཚུལ་ག་འདྲ་ཞིག་ལ་རྒྱུས་མངའ་ལོན་པའི་གདེང་སྤོབས་མེད་པ། གཞན་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱས་ཤག་གིས་ཁེངས་རློམ་དེས་ནམ་ཞིག་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ཕུང་མི་དགོས་པ་ཆགས་ག་ལ་སྲིད། ངས་དཔའ་བོ་ཁོང་གི་ནང་མི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་ལ་སེམས་གསོའི་ཚུལ་དུ་མྱ་ངན་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དཔའ་བོ་ཁོང་གི་མངོན་འདོད་འགྲུབ་ནས་ཁོང་གང་མགྱོགས་ཚ་སྡུག་གི་མནར་གཅོད་ལས་ཐར་ནས་ལུས་ཁམས་གསོ་ཞིང་སྔར་བས་ལྷག་པ་ཤེས་ཡོན་ལ་སྦྱང་བརྩོན་དང་། སྤྱི་ཚོགས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཆེད་མུ་མཐུད་ཞབས་འདེགས་ཆེས་ལྷག་པ་འགྲུབ་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་ཞུ་ད་ཞུ།།