དྷ་རམ་ས་ལ་སྟེ་བོད་སྐད་དུ་དོན་སྒྱུར་བྱས་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྡོད་གནས་སུ་གྲགས་པའི་རི་གྲོང་འདི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོ་ནས་བཟུང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྲིད་འབྱོར་རིག་གསུམ་གྱི་ལྟེ་གནས་སུ་གྱུར་ཞིང་། རྒྱ་གར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་འཁོབ་ནགས་ལུང་ཞིག་ན་ཁུ་སིམ་མེར་གནས་པའི་རི་གྲོང་འདི་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་མཚན་སྙན་དང་མཉམ་དུ་གོ་ལའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་ཡོད་པ་རེད། ཤིང་ནགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའི་རི་སུལ་འདི་ན་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་ཚོས་ལོ་རྒན་ ༦༠ མ་ཟིན་ཙམ་རིང་སྤྱི་དོན་འཁུར་དུ་བླངས་བའི་དཀའ་སྡུག་དང་། ལྷག་བསམ་ཞུམ་པ་མེད་པར་བཙན་བྱོལ་བ་ཞིག་གི་ལོ་རྒྱུས་གསེར་ཡིག་ཏུ་བྲིས་པའི་རྡོ་རིང་བསླངས་ཡོད་ལ། རང་དོན་ཐབས་བརྒྱས་གཉེར་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བཙན་རྫོང་བསྐྲུན་པ་དང་། བཟའ་བཏུང་གནས་མལ་དབེན་པའི་འཁྱམ་པོ་མང་པོས་སྐྱོ་གདུང་ངག་ལ་གྱེར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱང་རྫོགས་མཐའ་མེད།
དེང་སང་དྷ་རམ་ས་ལའི་འདས་པར་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་མཁན་སྐྲ་ནག་པོ་ཅན་འདུག་ལ། སེར་པོ་ཅན་ཡང་དེ་བས་མང་པོ་འདུག ཚང་མས་སྤྱི་མཚུངས་ཀྱིས་བཤད་པ་ནི་དྷ་རམ་ས་ལ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་བཞུགས་སྒར་མེག་གྷན་གྱི་རི་རྒྱུད་དུམ་བུ་འདིར་ཨར་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱིས་ས་ཟད་རྡོ་ལ་ཐུག་གིན་ཡོད་པ་དང་། རླངས་འཁོར་དང་སྦག་སྦག་སོགས་ཀྱིས་འཚང་ཁ་རྒོད་ཅིང་། དུས་བཞིར་ཡུལ་སྐོར་ལྟད་མོ་བས་ཁེངས་བསྡད་ཡོད་པ་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་འདུག འདི་ལོའི་ཚ་བ་ཆེ་བའི་དབྱར་དུས་ཀྱི་ཉིན་ཞིག ཡུན་རིང་དྷ་སར་བསྡད་ཅིང་གསལ་ལེ་རྒྱལ་གྱི་བཟོ་ལྟ་ཆེར་མངོན་པའི་ངའི་གྲོགས་པོ་ཕོ་གསར་སྐྲ་རིང་ཞིག་གིས། ཁོང་ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་ནས་འཁྲུག་ཆ་དོད་པའི་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་གི་ཁང་པ་ཞིག་ཏུ་སྤོར་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་བས་ང་ཁོང་ལ་རོགས་པ་བྱེད་དུ་སོང་བ་ཡིན། ཉིན་དེ་རེས་གཟའ་ཉི་མ་ཞིག་ཏུ་འཁེལ་འདུག་པས་ཁྲོམ་གཞུང་ཡོད་ཚད་ཡུལ་སྐོར་བ་དང་རླངས་འཁོར་གྱིས་ཁེངས་ཏེ། རྐང་ཐང་བ་རྣམས་རླངས་འཁོར་ལས་ལྡབ་གཉིས་གསུམ་གྱིས་མགྱོགས་པ་འདུག དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་ཕྱི་དྲོ་བར་དུ་བསྒུགས་ཏེ་རླངས་འཁོར་མང་པོའི་འཚང་ཁ་རིམ་གྱིས་ཉུང་དུ་ཕྱིན་རྗེས། གཞི་ནས་དོ་སྐྱེལ་རླངས་འཁོར་ཞིག་ཏུ་ཅ་དངོས་རྣམས་བླུགས་ཏེ་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་འབྱོར་བ་དང་། ཁང་རྩེག་མང་པོའི་འཚང་ཁའི་བར་ཀྱག་ཀྱོག་གི་རྡོག་ལམ་མང་པོ་བརྒྱུད་དེ་ཅ་དངོས་རྣམས་ཁང་གསར་ནང་དབོར་ཐུབ་པ་བྱུང་། ངའི་གྲོགས་པོས་བཤད་ན། ལོ་ལྔའི་གོང་དུ་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་གི་མི་མང་ཤོས་ནི་བོད་པ་དང་མགོ་སེར་བ་ཡིན་ཡང་ད་ལྟ་རྒྱ་གར་སྤྲོ་འཆམ་པས་ཁེངས་ཡོད་པར་ཕྱིར་འདང་ཞིག་བརྒྱབ་ན་མེག་གྷན་གྱི་འགྱུར་བ་ནི་ཧ་ཅང་མགྱོགས་པོ་རེད་ཟེར། དངོས་གནས་དེ་ལྟར་བསམ་ན་རི་གྲོང་འདི་(Smart City)ཆགས་རྒྱུར་རིང་པོ་འགོར་རྒྱུ་མིན་པ་འདྲ།ངའི་གྲོགས་པོའི་ཁང་པ་དེར་ཐབ་ཚང་དང་འཁྲུས་ཁང་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཁང་མིག་གཅིག་ལས་མི་འདུག ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁོའི་སྡོད་ཁང་རྙིང་པ་དང་ཆེ་ཆུང་གཅིག་པ་རེད་འདུག ཟླ་རེའི་ཁང་གླའང་ཧིན་སྒོར་ ༥༠༠༠ དང་། དགུན་ཁ་ཟླ་རེར་གློག་རིན་སྒོར་ ༡༠༠༠ ཡས་མས་དང་། དབྱར་ཀ་སྒོར་ ༤༠༠ ཙམ་ཡིན་པས་ཁོའི་ཁང་པ་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་ཧ་ལམ་གཅིག་པ་རེད་འདུག ཁང་མིག་གཅིག་དེའི་ནང་ཉལ་ཁྲི་དང་ལྭ་བ་འཇོག་སའི་ལྕགས་སྒམ་འབྲིང་ཙམ་ཞིག ཅོག་ཙེ་བཅས་བཞག་རྗེས་གུ་ཡངས་རྒྱུ་མེད་ལ་དོག་ཆེ་རྒྱུའང་དེ་ཙམ་མེད་པ་ཞིག་རེད་འདུག གང་ལྟར་མི་རྐྱང་ཞིག་ལ་མཚོན་ནས་བཤད་ན་མི་འགྲིག་པ་མེད་ཀྱང་ཁྱིམ་ཚང་ཅན་ཞིག་ལ་ཧ་ཅང་དོག་དྲགས་འདུག ཡིན་ནའང་། ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་ན་ཁང་མིག་ཆེ་ཆུང་འདི་འདྲའི་ནང་ཁྱིམ་ཚང་བྱིས་པ་ཅན་འཚང་ཁ་བརྒྱབ་ནས་སྡོད་མཁན་གང་མང་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་ཏུ་ཁང་མིག་གཉིས་ཅན་ཉུང་ཉུང་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་རྣམས་མང་ཆེ་བ་ཟླ་རེར་ཁང་གླ་སྒོར་ ༨༠༠༠ ཡས་མས་ཡིན་སྟབས། ཚོང་ལས་གཉེར་མཁན་ཞིག་མིན་ན། ཟ་ཁང་ཚོང་ཁང་ནང་གཡོག་ལས་སུ་རྒྱུག་པ་དང་། ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ནང་ལས་ཀ་བྱས་ཏེ་ཟླ་རེར་ཧིན་སྒོར་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གྲངས་ལས་མེད་པའི་ལས་ཀ་བ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གིས་ལག་འཁེལ་ཁག་པོ་རེད་འདུག ཁང་གླ་དེ་སྤྲད་རྗེས་ཟླ་རེའི་བཟའ་བཏུང་སོགས་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་ལ་འདང་འཕར་མ་ཞིག་བརྒྱག་དགོས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟའོ།།
དྷ་རམ་ས་ལའི་རི་གྲོང་འདི་རུ་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཁུལ་ཆེ་ཁག་ ༧ ཙམ་ཡོད་དེ་མེག་གྷན་ཁྲོམ་གཞུང་གཡས་གཡོན་དང་སྐྱིད་གྲོང་གྲོང་གསེབ། ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ། ཡོངས་གླིང་སློབ་གྲྭའི་ཉེ་འཁོར་དང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གཡས་གཡོན། གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོངས་ཁུལ། གྷམ་རུ་གྲོང་གསེབ་བཅས་ཡིན་པ་དང་། གསར་འགོད་པས་དེ་ཚང་མར་བསྐོར་བ་ཞིག་བརྒྱབས་ཏེ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཡོང་དུས། ཡོངས་གླིང་སློབ་གྲྭའི་ཉེ་འཁོར་དང་ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་གྱི་ཁང་རིན་དང་ཁང་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཕལ་ཆེར་གཅིག་འདྲ་ཞིག་སྟེ། འཁྲུས་ཚང་ཐབ་ཚང་ལོགས་སུ་ཡོད་པའི་ཁང་མིག་གཅིག་ཅན་ཞིག་ལ་ཟླ་རེར་སྒོར་ ༤༠༠༠ མན་རག་རྒྱུ་ཕལ་ཆེར་མི་སྲིད་པ་ལྟ་བུ་རེད་འདུག འོན་ཀྱང་ཐབ་ཚང་ལོགས་སུ་མེད་པ་དང་། འཁྲུས་ཁང་ཁྱིམ་མཚེས་གཞན་དང་མཉམ་སྤྱོད་དགོས་པའི་ཁང་མིག་གཅིག་ཅན་ཞིག་ལ་ཟླ་རེར་སྒོར་ ༣༠༠༠ ཡས་མས་རེད་འདུག ཡོངས་གླིང་སློབ་གྲྭའི་ཉེ་འཁོར་དང་ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་གཉིས་ལ་མི་འདྲ་ས་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་ཡོངས་གླིང་ཉེ་འཁོར་གྱི་ཁང་པར་ཆུའི་དཀའ་ངལ་ཧ་ཅང་ཆེ་ཞིང་དགུན་ཁ་གྲང་ངར་ཆེན་པོ་འདུག དེ་ཁུལ་ན་ཁང་བདག་བོད་པའང་འགའ་ཤས་ཤིག་འདུག ང་ཚོས་བསམ་བློ་གཏོང་ཕྱོགས་ཤིག་གིས་བོད་པ་ཡིན་ན་ཡག་པོ་ཡོད་པའི་རང་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། དྷ་སའི་བོད་རིགས་ཁང་བདག་འགའ་རེ་ནི་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ལས་ཀྱང་རྙོག་དྲ་ཆེ་བ་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནས་ཨ་མདོ་གྲོང་གསེབ་དང་ཡོངས་གླིང་ཉེ་འཁོར་དུ་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཟླ་ཤས་རིང་ཁང་གླ་བྱས་ནས་འདུག་མཁན་མང་དུ་ཕྱིན་པར་བརྟེན། ཁང་བདག་ཚོས་ཁོང་ཚོར་ཁང་གླ་སྤར་བ་དང་བསྟུན། དེ་རུ་རྒྱུན་སྡོད་བྱས་ཡོད་པའི་བོད་པ་ཚོའི་ཁང་གླ་ཡང་དེ་བཞིན་ཡར་སྤར་གྱི་ཡོད་འདུག ཕྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཟླ་ཤས་རིང་བསྡད་དེ་ལོག་འགྲོ་ཡི་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུན་སྡོད་བོད་མིའི་ཁང་གླ་ཡར་ནས་ཡར་འཕར་བ་མ་གཏོགས་མར་ཆག་པའི་གོ་སྐབས་གཏན་ནས་མེད་པ་རེད། དཀའ་ངལ་འདི་དྷ་ས་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཁུལ་ཚང་མར་ཡོང་གི་འདུག དཔེར་ན། གངས་ཅན་སྐྱིད་གཤོངས་ཀྱི་འདབས་འབྲེལ་གྷམ་རུ་(Gamru)གྲོང་གསེབ་སྟེང་འོག་གཉིས་ནི་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཁུལ་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁང་པ་མང་ཆེ་བ་གསར་པ་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཁང་མིག་མང་ཞིང་བཟོ་བཀོད་དང་ཆ་རྐྱེན་ཅུང་ལེགས་པའི་ཐོག་ཁོར་ཡུག་ཡངས་པ་དང་གཙང་མའང་འདུག ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་སྔོན་དུ་སྒོར་ ༤༠༠༠ གིས་གྷམ་རུ་ཡི་ཁང་པ་འཁྲུས་ཁང་དང་ཐབ་ཚང་ནང་ལ་ཡོད་པའི་ཁང་མིག་གཉིས་ཅན་ཞིག་རག་གི་ཡོད་འདུག ཡིན་ནའང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་དང་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་། སྨན་རྩིས་ཁང་། དཔེ་སྟོན་སློབ་གྲྭ་ཆུང་བ་གངས་སྐྱིད་དུ་ཡོད་སྟབས། ལས་བྱེད་དང་ལས་མེད་ཕ་མ་མང་པོ་གྷམ་རུ་ལ་སྡོད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་སྐད་ཡིག་སྦྱོང་མཁན་དང་བོད་ལུགས་ཐང་བྲིས་རི་མོ་སྦྱོང་མཁན། ནང་ཆོས་དོན་གཉེར་བ་སོགས་ཕྱི་གླིང་གི་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཟླ་ཤས་དང་ལོ་ཤས་འདུག་མཁན་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་སྟབས། འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ཙམ་ནང་གྷམ་རུ་ཡི་ཁང་གླ་མངོན་གསལ་གྱིས་འཕར་ཚར་འདུག
གྷམ་རུ་ལ་འཁྲུས་ཁང་ཐབ་ཚང་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ཁང་མིག་གཅིག་ཅན་ཞིག་གི་ནང་བསྡད་ཡོད་པའི་བོད་པ་ཨ་ཅག་ཅིག་གིས། ང་ཁང་པ་འདིའི་ནང་བསྡད་དེ་ལོ་གསུམ་ལྷག་འགྲོ་ཡི་འདུག དང་ཐོག་ཁང་གླ་ ༣༠༠༠ རེད་དེ་ཉིན་རེ་བཞིན་ཁང་པ་སྟོང་པ་ཡོད་པས་ཟེར་ནས་སྐད་ཆ་འདྲི་མཁན་མཚམས་མ་ཆད་པར་ཡོང་བ་དང་། མེག་གྷན་དང་ནོར་གླིང་སོགས་ནས་ཀྱང་འདིར་སྤོ་མཁན་མང་པོ་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོའི་ཁང་བདག་གིས་ལོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཁང་གླ་ཐེངས་གཉིས་ལ་སྤར་ཏེ། ད་ལྟ་ངས་ཟླ་རེར་ ༥༠༠༠ རེ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། དེའི་སྒང་ལ་གློག་རིན་ཡང་སྤྲོད་དགོས་པ་རེད། ཁང་བདག་གིས་ཁང་གླ་སྤར་གྱི་ཡིན་ལབ་དུས་ང་ཚོས་དཀའ་ངལ་མང་པོ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་དེ་ལག་ཁེལ་གྱི་མི་འདུག ཁང་གླ་འདི་འདྲ་ཞིག་སྤྲོད་མི་ཐུབ་ན་དེ་རིང་ནས་ཁང་པ་གོང་ཁེ་བོ་ཞིག་འཚོལ་དུ་རྒྱུག་ཟེར་ནས་ལམ་སང་འཕུད་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག སྤྱིར་བཏང་དེང་སང་གྷམ་རུ་ལ་ཁང་པ་གསར་པ་མང་པོ་རྒྱག་གི་འདུག་པས་ཁང་པ་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་བྱུང་མི་དགོས་པ་འདྲ་བོ་ཡོད་ཀྱང་། ཁང་པ་མ་རག་པའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། གསར་དུ་བརྒྱབས་པའི་ཁང་པ་ཚང་མ་ཧ་ཅང་གོང་ཆེན་པོ་རེད་འདུག ཅེས་ཟེར།གསར་འགོད་པས་ཁང་བདག་དང་ཁང་གླ་སྤྲད་ནས་སྡོད་མཁན་ཁྱིམ་ཚང་ཁག་ཅིག་ལ་ཁ་བརྡ་བྱས་ནས་རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བ་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་མང་པོས་དངུལ་ཁང་ནས་དངུལ་སྐྱེད་གཡར་ཞུས་ཏེ་ཁང་པ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་དང་། བུ་ལོན་གང་མགྱོགས་ཀྱིས་སྤྲོད་ཐབས་སུ་ཁང་པ་གླ་མཁན་རེ་རེ་བསླེབས་དུས་ཁང་གླའང་ཐེངས་རེར་སྤར་གྱི་འདུག སྤྱིར་བཏང་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ལ་ང་ཚོ་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིན། ཟླ་རེའི་གླ་ཕོགས་ཙམ་མ་གཏོགས་ཡོང་སྒོ་གཞན་མེད་པ་དང་། ལོ་ནས་ལོ་མཐུད་དེ་འདུག་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་བཤད་ན། རྒྱ་གར་ཁང་བདག་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསམ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། གནས་སྐབས་སྡོད་མཁན་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོར་ཁང་གླ་ཆེན་པོ་བླངས་བ་དང་བསྟུན་བོད་པ་ལའང་ཁང་གླ་མགྱོགས་པོར་འཕར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དེ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་འདུག
གངས་སྐྱིད་དང་གྷམ་རུ་སྟེང་འོག་གཉིས་སུ་འདུག་མཁན་མང་པོ་ཞིག་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་སྨན་རྩིས་ཁང་། བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་བཅས་ཀྱི་ལས་བྱེད་དང་སློབ་ཕྲུག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་སྲིད་ས་ཁང་འགན་འཛིན་དངོས་གྲུབ་འོད་ཟེར་ལགས་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཤག་སྐོར་སྐད་ཆ་དྲིས་པ་ལྟར་ན། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནང་ལས་ཤག་ཐོབ་འོས་པའི་ལས་བྱེད་ཁྱོན་ ༣༥༧ དང་ལས་ཤག་ཐོབ་ཡོད་པ ༡༩༦། ཁང་དོད་ཐོབ་མཁན་ ༡༥༦ ཡོད་པ་དང་། ཡང་ལས་ཤག་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་འདོད་བློ་མ་ཁེངས་པར་ལོ་གཅིག་ལ་ཁང་དོད་མེད་པར་སྒུག་མཁན་ལས་བྱེད་ ༥ ཙམ་ཡོད། ཁང་དོད་ཞུ་མཁན་ཁྱིམ་ཐབ་ཅན་ལ་ཟླ་རེར་སྒོར་ ༤༠༠༠ དང་མི་རྐྱང་ལ་སྒོར་ ༣༥༠༠། རང་ཁྱིམ་དྷ་སར་ཡོད་མཁན་ལ་ཟླ་རེར་སྒོར་ ༩༠༠ གནང་གི་ཡོད་འདུག
ཡང་དངོས་གྲུབ་འོད་ཟེར་ལགས་ཀྱིས། ད་ལྟའི་ཆར་ལས་ཤག་ ༥༠ གསར་དུ་རྒྱག་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོ་ནི་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགུང་སྐེག་ལ་འཁེལ་ཡོད་པར་བརྟེན། ད་ལོའི་ལོ་མཇུག་བར་ལས་ཤག་རྒྱག་ཚར་བ་གནང་སྟེ་ལོ་གསར་པའི་ནང་ས་བརྐོ་རྡོ་སློག་མི་དགོས་ཐབས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གངས་སྐྱིད་སིལ་སྤོལ་རྩེད་ཐང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ལས་ཤག་ ༣༦ གསར་རྒྱག་ལས་གཞི་བཏིང་ཚར་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་ལས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ནང་གྲུབ་འཆར་ཡོད་སྟབས། ད་ལྟའི་ལས་འཆར་ལྟར་ན་ལོ་བཞིའི་ནང་ལས་བྱེད་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ ༧༩ ཙམ་གྱི་ལས་ཤག་དཀལ་ངལ་སེལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་ཚེ་རིང་ཕུན་ཚོགས་ལགས་སུ་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་ལས་ཤག་སྐོར་དྲིས་པར་ཁོང་གིས། སྨན་རྩིས་ཁང་ལ་དྷ་སར་ལས་བྱེད་ཁྱོན་ ༢༤༤ ཡོད་པ་དང་དེའི་ཁྲོད་ལས་ཤག་ཐོབ་ཡོད་པ་ ༡༦༡ དང་ཐོབ་མེད་པ་ ༨༣ ཡོད། ཁང་དོད་ཞུ་མཁན་ཁྱིམ་ཐབ་ཅན་ལ་ཟླ་རེར་སྒོར་ ༢༠༠༠ དང་མི་རྐྱང་ལ་སྒོར་ ༡༨༠༠ སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་འཛུགས་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ལས་གཞི་གྲུབ་རྗེས་དགེ་རྒན་དང་སློབ་མ་རྣམས་ཕར་སྤོ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པས། ད་ལྟའི་སློབ་མའི་སྡོད་ཁང་རྣམས་ལས་ཤག་ཏུ་བསྒྱུར་ནས་ལོ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ནང་ལས་ཤག་གི་དཀའ་ངལ་ཕལ་ཆེར་ཆ་ཚང་སེལ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་བྱུང་།
ཡོང་སྒོ་མེད་སར་འགྲོ་སྒོ་ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཚོགས་སྡེ་ཆེ་ཁག་ནང་མེད་པའི་གསར་འབྱོར་བ་དང་། རྒྱ་གར་ཡུལ་ཕྱོགས་གཞན་ནས་ཡོང་བའི་བོད་པ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན། ཟླ་རེའི་ཁང་གླ་ནི་འགྲོ་སོང་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་པ་ནི་སུས་ཀྱང་གསང་ཐབས་མེད་ལ། མེག་གྷན་གྱི་རི་སྒང་རྡོག་རྡོག་འདི་འཛམ་གླིང་མི་མང་གི་ཁ་ནང་མིག་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ནས་བཟུང་འགྲོ་གྲོན་ཡོད་ཚད་ལོ་དང་ཟླ་བ་བྱས་ནས་འཕར་གྱི་ཡོད་པ་ནི་དཔེར་ན། དྷ་ས་མེག་གྷན་གྱི་ཟས་གོང་ནི་ལྡི་ལི་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་སོགས་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཁུལ་གཞན་དང་བསྡུར་ཐབས་མེད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་མེག་གྷན་ནས་སྤྱི་ལེ་ ༡༥ ཙམ་གྱི་སར་ཡོད་པའི་ནོར་གླིང་དང་བསྡུར་བ་ཡིན་ནའང་མེག་གྷན་གྱི་ཟས་གོང་ཆེ་བ་ཡོད་པ་རེད། འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཙམ་ནང་བོད་ནས་ཡོང་མཁན་ཧ་ཅང་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། རྒྱ་བལ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་པ་མང་པོ་བོད་དུ་ལོག་པ་དང་ཡང་ན་ཐབས་བརྒྱ་ཇུས་སྟོང་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྡུག་སྐད་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ཤོར་གྱི་ཡོད་པའི་རྐྱེན་རྩ་ཞིག་ཀྱང་འདི་རེད་འདོད། དེ་སྔོན་གྲོས་ཚོགས་ནང་དད་པ་ཡོད་དུས་བླ་མ་མེད། བླ་མ་ཡོད་དུས་དད་པ་མེད་ཅེས་པའི་དཔེ་ཞིག་བགྲངས་ཡོད་པ་དེ་དོན་དུ་སྣང་།
ལོ་འདི་ཚོར་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་འདུས་སྡོད་ཁུལ་ནས་ཁང་པ་དང་ས་ཆ་དགོས་ཟེར་མཁན་སྡེ་དང་སྡེ་བྱས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་མོད། དྷ་སའི་རི་སྒང་རྡོག་རྡོག་འདི་ནས་ས་ཆ་ཉོས་ཏེ་ཁང་པ་གསར་དུ་བརྒྱག་དགོས་ཟེར་བ་ནི་ཁག་པོ་ཡིན་ཡང་། ཁང་པའི་དཀའ་ངལ་སེལ་བར་ངེས་པར་དུ་ས་ཆ་ཉོ་དགོས་པ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་དགོས་པས་ཁྱབ་ཀྱི་མེད། དེང་སང་གྷམ་རུ་ཁུལ་ནས་བོད་མི་མང་པོས་རེ་སྒུག་བྱེད་འདུག་སའི་ཁང་པ་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་གནས་ཆུང་སྡོད་ཁང་རེད། གནས་ཆུང་སྡོད་ཁང་གི་ཁང་པའི་ཆ་རྐྱེན་གང་འཚམ་ཡག་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཁང་གླའང་ཉེ་འཁོར་གྲོང་གསེབ་དང་བསྡུར་ན་ཁེ་བོ་ཡོད་སྟབས། བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་གནས་ཆུང་སྡོད་ཁང་རག་པར་ཟླ་བ་དང་ལོ་བྱས་ནས་བང་སྒྲིག་འདུག འདི་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། དྷ་ས་མེག་གྷན་ན་བོད་མི་སྒེར་བ་དང་དགོན་སྡེ་ཚོགས་པ་ཁག་གི་མགྲོན་ཁང་གང་འཚམ་མང་པོ་ཡོད་དུས། དེ་ཚོ་ཚང་མར་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ཞིག་བཙུགས་ཏེ་དཔེར་ན། མགྲོན་ཁང་བདག་པོ་ཞིག་ལ་ཁང་པ་ ༡༠ ཡོད་ཚེ། དེ་ལས་ ༣ དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་བོད་མི་ཚོར་ཆག་ཡང་གི་ཐོག་ནས་ཁང་གླ་གཏང་བ་ཡིན་ན། མགྲོན་བདག་ལ་གྱོང་ཆེན་པོ་དེ་ཙམ་མེད་ལ། དོ་བདག་དཀའ་ངལ་ཅན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ས་ཆ་ཉོས་ཏེ་ཁང་པའང་རྒྱག་དགོས་པའི་མི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་འཁུར་བོ་གང་འཚམ་སེལ་འགྲོ་བ་རེད་སྙམ།
དེ་བཞིན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཚོགས་སྐྱིད་ཁག་ནས་ལས་མེད་མང་པོར་རང་ཁ་རང་གསོ་ཡོང་ཐབས་སུ་ལག་ཤེས་སྦྱོང་བརྡར་རིགས་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། སྦྱོར་བརྡར་འདི་དང་འདི་སྤྲད་ཡིན་ཟེར་བའི་གྲངས་ཐོ་ཙམ་མིན་པར་སྦྱོར་བརྡར་ཐོབ་མཁན་རྣམས་ལ་བདག་པོ་བརྒྱབས་ཏེ་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་པ་ནི། སོ་ནམ་པས་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་སུ་ངལ་བ་དང་དུ་བླངས་ནས་ལོ་ཏོག་བཏབས་པ་དེ་སྟོན་གྱི་དུས་སུ་འབྲས་བུ་གཡུར་དུ་ཟ་བ་ཐོབ་པ་ལྟར་རེད། དཔེར་ན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་་བོད་མིའི་ཡར་ཐོན་ཚོང་ལས་རམ་འདེགས་ཀྱི་ལས་གཞིའི་འོག་གློག་ལས་སྦྱོང་བརྡར་ཐོབ་པའི་ངག་དབང་ཞེས་པའི་ཕོ་གསར་ཞིག་ཡོད་ན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུས་ས་གང་ཞིག་ལ་གཞིས་ཆགས་གསར་རྒྱག་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་གློག་གི་ལས་ཀ་ཆེ་ཆུང་ག་རེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་། ཐོག་མར་ལས་ཀ་སྤྲོད་ས་དེ་ངག་དབང་ཆགས་ཡོད་པ་ལས་རྒྱ་གར་བ་མིན་པ་ལྟ་བུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་གནད་དུ་མཐོང་ངོ་།།
ཀླུ་མགོན་ཐར།
༄༅། གནས་ཚུལ་ཡག་པོ་བྲིས་གནང་འདུག་པ་ བཀྲིས་བདེ་ལེག་ཡོད།
གནས་སུ་ཁེལ་པོ་བྲིས་འདུག དེ་དང་ཆབས་ཅིག་རྡ་ས་གསར་འབྱོར་གཞིས་ཆགས་ཤིག་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་རབ་དང་རིམ་པ་ཞུས་པར། ས་ཆ་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་ཞིག་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། འོ་ན་རྡ་སའི་གསར་འབྱོར་འདི་དག་གིས་གཞིས་ཆགས་མེག་ལོར་རམ་གངས་སྐྱིད་གཡས་གཡོན་དུ་དགོས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་དམ། ངས་འདི་ལྟར་དྲི་དགོས་པ་ནི། དཔེར་ན་གནས་ཆུང་དགོན་པས་ནོར་གླིང་དུ་ས་ཉོས་ཏེ་ཁང་པ་བརྒྱབ་པ་དང་། ལོ་འགའི་གོང་གཏོང་ལེན་ཚོགས་པས་ས་རའི་གོང་ཙམ་དུ་ས་ཉོས་ཏེ་ཁང་པ་བརྒྱབ་པ། བཙུན་མའི་ལས་འཆར་ཚོགས་པས་སྤྱི་སྤྱོད་རླང་འཁོར་བབས་ཚུགས་ཀྱི་གཤམ་འོག་ཏུ་ས་ཉོས་ཏེ་ཁང་པ་བརྒྱབ་སོགས་བསྒྲུབས་ཐུབ་འདུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
དེར་བརྟེན། རྡ་སའི་གསར་འབྱོར་ཚོས་ཀང་ར་རྫོང་ཡན་བཏབ་དང་། པ་ལམ་པུར་ཚུན་བཏབ་ཀྱི་ས་གནས་གང་དུ་ས་ཆ་ཉོས་ཏེ་རྡ་ས་གསར་འབྱོར་གཞིས་ཁང་བརྒྱབ་ཐུབ་ན་བསམ་པའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་གིས་བསྒྲུབས་ཐུབ་སར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་ཇི་ལྟར་མ་བསྒྲུབ་ཐུབ་རེད་དམ་ཞེས་ང་ཡ་མཚན་སྐྱེས་བྱུང་།
དྷ་རམ་ས་ལའི་གནས་ཚུལ་གནད་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཞིབ་འཇུག་རང་བཞིན་བྱས་ཏེ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཞིག་བྲིས་འདུག དུས་བབ་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་པདྨ་མཚོ་མཆོག་དང་གསར་འགོད་པ་ཀླུ་མགོན་ཐར་ལགས་གཉིས་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ། ཁྱེད་རྣམ་པས་དུས་བབ་ལ་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཐུབ་པར་མི་མང་པོས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བཞིན་དབུ་ལས་ཚང་མས་ཧུར་ཐག་གནང་རོག
གསར་འགོད་པ་ཀླུ་མགོན་ཐར་ལགས། དངོས་གནས་ཀློག་རིན་ཆེ་ཞིང་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་དང་ཚིག་སྙན་པོ་ཞིག་སྤེལ་འདུག བོད་པ་གསར་འགོད་པ་ཚོས་གསར་འགྱུར་འདི་འདྲ་སྤེལ་ཐུབ་ན་སྤྱི་ཚོག་ལ་ཕན་ཐོག་ཡོད་ས་རེད།
སྤྱིར་བཏང་བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་གར་ཁང་བདག་ལ་ང་ཚོ་བོད་པ་སྐྱབས་བཅོལ་བ་ཡིན། ཟླ་རེའི་གླ་ཕོགས་ཙམ་མ་གཏོགས་ཡོང་སྒོ་གཞན་མེད་པ་དང་། ལོ་ནས་ལོ་མཐུད་དེ་འདུག་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་བཤད་ན། རྒྱ་གར་ཁང་བདག་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསམ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་འདུག ཡིན་ནའང་། གནས་སྐབས་སྡོད་མཁན་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོར་ཁང་གླ་ཆེན་པོ་བླངས་བ་དང་བསྟུན་བོད་པ་ལའང་ཁང་གླ་མགྱོགས་པོར་འཕར་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་དེ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་འདུག
དེ་རྡ་སའི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་དངོས་འབྲེལ་གནས་ཚུལ་གཅིག་ཚུངས་རེད་འདུག ནོར་གླིང་གཡས་གཡོན་ལའང་དེང་སང་དེ་འདྲ་རེད་འདུག
ཅི་ཡང་སྐྱོན་གྱི་མ་རེད། ང་ཚོར་རང་ཁ་རང་གསོ་བྱེད་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་ཆེད་ལས་མི་སྣ་མང་པོ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཆེད་ལས་སྤྲོད་བརྩིས་ཡོད་པ་རེད། ད་དུང་ཆིག་སྒྲིལ་སོགས་མང་པོ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།
༄༅། རྡ་སའི་གཡས་གཡོན་གང་དུའང་སྡོད་ཁང་གི་དཀའ་ངལ་སྐོར་ལ་པར་དང་བཅས་དངོས་
གནས་སྙན་པོ་ཡག་པོ་བྲིས་འདུག་པ་བཀྲིས་བདེ་ལེགས་ཡོད།
རྒྱ་བལ་ནང་དུ་བསྡད་ཀྱང་དཀའ་ངལ།
ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་ལ་བསླེབས་ཀྱང་དཀའ་ངལ།
གྲ་བཙུན་བཟོས་ཀྱང་དཀའ་ངལ།
མི་སྐྱ་རང་བྱས་ཀྱང་དཀའ་ངལ། དཀའ་ངལ་གྱི་དཀའ་ངལ་ཤ་སྟག་རེད།
འཇིག་རྟེན་འདི་མ་སྟོང་གི་བར་དུ། དཀའ་སྡུག་ལ་ཟད་མཐའ་མི་འདུག།
པར་སྒང་གི་བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཟེར་བའི་ཡིག་གཟུགས་ཇེ་ཆུང་དུ་གཏོང་མི་ཐུབ་བམ། ཡིག་གཟུགས་ཆེས་ཆེས་ནས་ག་རེ་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད། པར་སྒང་གི་ཡིག་གཟུགས་ག་ཚོད་འཇོག་གི་ཡོད་མེད་གཞན་ལས་ཤེས་པར་གྱིས།
ངྷ་ར་ས་ལ་ཟེར་ན་དོན་བསྒྱུར་བྱས་ན་ཆོས་ཀྱི་མགྲོན་ཁང་ཟེར། དེ་ནི་རྒྱ་གར་ཧིན་ངྷི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་ཁག་ཏུ་གནས་སྐོར་བ་ཚོ་ལ་རིན་མེད་ཀྱི་སྡོད་གནས་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པས་ངྷ་རམ་ས་ལ་ཟེར།
རྡ་སར་་ཁང་པའི་དཀའ་ངལ་དང་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་ཆར་ཆུའི་དཀའ་
ངལ་སློབ་གྲ་ཁག་ལ་སློབ་ཕྲུག་ཉུང་བའི་དཀའ་ངལ་བལ་ཚོང་ལ་གནམ་
ཤིས་ཁྱག་མ་ཐུབ་པའི་དཀའ་ངལ་སོགས་འདི་དག་ང་ཚོ་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་
ཚོར་འཕྲད་པའི་དཀའ་ངལ་ཆུང་ཙག་ལས་དཀའ་ངལ་ངོ་མ་ང་ཚོ་མི་
ཡུལ་དུ་མི་ལོ་དྲུག་བཅུ་རྫོགས་ནས་རང་ཡུལ་ལ་ཁ་ཕྱོགས་མ་ཐུབ་པ་
འདི་ལས་དཀའ་ངལ་ཆེ་བ་ཞིག་ཨ་ཡོད་ན་།
thanks for this article….. inspired alot….