རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆམ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁ་རུབ་ས་ཁུལ་དང་རི་བོ་ཆེ་རྫོང་གཉིས་བར་གྱི་འབྲུག་མགོ་རི་བོར་ས་འོག་ཕུག་ལམ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་འདུག
དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་འབྲེལ་ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་གསར་འགྱུར་དྲ་བ་ཞེས་པའི་ནང་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༥ ལོ་ནས་བཟུང་མ་དངུལ་རྒྱ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་ ༨.༢༩ བཏང་སྟེ། རྒྱང་ཐག་སྤྱི་ལེ་ ༡༩.༦ ཡོད་པའི་ཆབ་མདོའི་འབྲུག་མགོ་ལར་བུ་ག་བརྟོལ་ཟིན་ཡོད་པ་དང་། མི་རིང་བར་ཕུག་ལམ་གྱི་ཨར་ལས་འཛུགས་སྐྲུན་མགོ་འཛུགས་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
གཞུང་འབྲེལ་གྱི་གསར་འགྱུར་ནང་ཕུག་ལམ་བཟོ་བའི་ལས་གཞི་དེའི་ཁྲོད་རི་ཉིལ་བ་དང་ཕུག་ལམ་བརྡིབས་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་གང་ཡང་བྱུང་མེད་ལ། དེ་བཞིན་མི་སོགས་ལ་ཤི་རྨས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་མེད་པ་ལྟར། རྗེས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཨར་ལས་ཁྲོད་དུའང་ལས་འཛོལ་སོགས་བྱུང་མི་འཇུག་པར་ལས་དོན་གང་ལེགས་ཀྱིས་འགྲུབ་ཐབས་སུ་འབད་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བསྒྲགས་འདུག ཕུག་ལམ་དེ་ཆམ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་ཁ་རུབ་ས་ཁུལ་དང་རི་བོ་ཆེ་རྫོང་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཡོད་པ་དང་། ཕུག་ལམ་དེ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཚེ་ས་ཁུལ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་འགྲུལ་སྐྱོད་ཐད་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་དང་སྟབས་བདེ་བསྐྲུན་ཐུབ་སྐོར་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོ་ནས་བཟུང་ལོ་ལྔ་རེའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་ ༡༣ པའམ་ལྔ་ཚན་བཅུ་གསུམ་ཞེས་པ་མགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༣༠ བར་བོད་ཁུལ་གྱི་ས་ཆ་གང་སར་གཞུང་ལམ་དང་མེ་འཁོར་ལམ། ཟམ་ཆེན་དང་ཕུག་ལམ་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་འབོར་ཆེན་ལག་བསྟར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོ་གཅིག་པུར་རྒྱ་ནག་ཁྲིན་ཏུའུ་ནས་ལྷ་ས་བར་གྱི་ཁྲོན་བོད་ལྕགས་ལམ་ལས་མགོ་ཚུགས་པ་དང་ལྷ་སའི་སྣེའུ་གདོང་ཟམ་ཆེན་བཟོ་སྐྲུན། དེ་བཞིན་རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུའི་ཁྲོན་བོད་ཟམ་ཆེན་དང་། ལྷ་ས་ནས་ཉིང་ཁྲི་བར་གྱི་མེ་འཁོར་ཕུག་ལམ་སོགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་དེ་དག་ནི་མི་མང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཡར་རྒྱས་དང་འགྲོ་སྐྱོད་སྟབས་བདེ་ཡོང་ཆེད་དུ་ཡིན་སྐོར་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
འཛུགས་སྐྲུན་ཆེད་ས་རྐོ་རྡོ་སློག་ཤུགས་ཆེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ས་གནས་མི་མང་ལ་དཀའ་ངལ་དང་རྙོག་དྲ་མང་དག་ཅིག་བྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྡེ་དགེ་མཐིལ་གྱི་ས་འོག་ཕུག་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་སྐབས། ས་འོག་ཕུག་ལམ་རྡིབ་སྐྱོན་བྱུང་སྟེ་མི་ལ་ཤི་རྨས་དང་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཁོར་ཡུག་སོགས་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཐེབས་པར་བརྟེན། ས་གནས་མི་མང་གིས་ཁོ་ཚོའི་འཚོ་བ་ལ་བརྡབ་གསིག་དང་ས་ཡོམ་རི་ཉིལ་གྱི་འབྱུང་བའི་གནོད་འཚེ་ཡོང་ཉེན་ཡོད་པས། ལས་གཞི་དེ་ཕྱིར་འཐེན་དགོས་པའི་ཞུ་གཏུག་ཐེངས་མང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། སྲིད་གཞུང་གིས་ཉན་འཇོག་མ་བྱས་པར་ལས་མགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ས་གནས་ཀྱི་ཁང་པ་མང་པོ་གཏོར་བཤིག་བཏང་ནས་དུད་ཁྱིམ་མང་པོ་བཙན་གྱིས་གནས་སྤོར་དུ་བཅུག་པ་དང་། ས་བརྐོ་རྡོ་སློག་བྱས་རྐྱེན་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཁང་པ་མང་པོར་གས་ཆག་དང་རྡིབ་སྐྱོན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞིའི་ཁྲོད་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་གནོད་སྐྱོན་དང་ཆུ་དང་གཙང་བོ་སོགས་ལ་འབག་བཙོག་ཐེབས་མེད་སྐོར་དང་། ཚན་རིག་ལག་རྩལ་ཚད་མཐོ་བོ་བཀོལ་ནས་རང་བྱུང་ཁམས་དང་མཐུན་པའི་ངང་ནས་ལས་གཞི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཡོད་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་ཨོ་སི་ཊི་ལི་ཡའི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་མཁན་སྐུ་ཞབས་གྷ་བྷི་རིལ་ལ་ཧྥེ་ཊི་(Gabriel Lafitte) ལགས་ཀྱིས། བོད་གཏོར་བརླག རྒྱ་ནག་གིས་འཛམ་གླིང་ཡང་སྟེང་གི་རང་བྱུང་ཁམས་ལ་དོ་དམ་བདག་ཉར (Spoiling Tibet: China and Resource Nationalism at the Roof of the World)ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཁུལ་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་དེས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་རི་ཆུ་ནགས་གསུམ་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཐེབས་བཞིན་པ་མ་ཟད། འཛུགས་སྐྲུན་ལས་གཞི་ལ་ཁ་གཡར་ནས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་གསེར་དང་ཟངས། དངུལ་དང་ཞ་ཉེ་སོགས་ཀྱི་གཏེར་རིགས་མང་པོ་སྔོག་འདོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག