ཨོ་གླིང་གཞུང་གིས་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་གྱིས་ད་ལྟ་རྟོག་ཞིབ་འོག་བཞག་ཡོད་པ་དང་ཨར་མི་ཊི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་མི་རིང་བར་སྒོ་རྒྱག་གཏན་འཁེལ་ཡོད་འདུག
ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་སི་ཌི་ནི་ཞོགས་པའི་ཕོ་ཉ་ (Sydney Morning Herald) ཡིས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ནང་། ཨོ་གླིང་གི་ཨར་མི་ཊི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ (RMIT University) ནང་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་བཙུགས་པའི་རྒྱ་སྨན་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཏོག་དབྱིབས་གཉན་རིམས་ལ་བརྟེན། མ་དངུལ་གྱི་དཀའ་ཁག་ཡོད་ཚུལ་གྱིས་ལོ་འདིའི་ནང་སྒོ་བརྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བསྒྲགས་ཡོད་འདུག
གནས་ཚུལ་དེ་དང་འབྲེལ་ཨོ་གླིང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་ (Australia Tibet Council) གིས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ནས་སི་ཌི་ནི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ནང་བཀའ་སློབ་གནང་རྒྱུའི་མཛད་འཆར་སྒྲིག་ཡོད་ནའང་། གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་དེའི་ཁུང་ཙི་སྡེ་ཚན་གྱི་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་རིམ་རྩིས་མེད་དུ་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡིས་བོད་དང་ཡུ་གུར་མི་རིགས། ཧོང་ཀོང་དང་ཐའེ་ཝན་གྱི་དངོས་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཁག་སྦས་སྐུང་བྱེད་པར་ནུས་ཤུགས་མི་དམན་པ་ཞིག་འདོན་གྱི་ཡོད་སྐོར་གྱི་སྐྱོན་བརྗོད་དང་། ཨོ་གླིང་གཞུང་གིས་མུ་མཐུད་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཁག་འགོག་ཐབས་བྱ་དགོས་སྐོར་གྱི་ཞུ་སྐུལ་བྱས་འདུག
ད་ལྟ་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་ཨོ་གླིང་གི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ ༡༢ དང་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་ལྟེ་གནས་ཁང་དེའི་ཡན་ལག་སྡེ་ཚན་བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་གླིང་དབུས་གཞུང་གིས་དེ་དག་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཏེ་གཞུང་གི་རྟོག་ཞིབ་འོག་ཚུད་ཡོད་པ་རེད། དེ་དང་འབྲེལ་ནས་དབུས་གཞུང་གིས་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་བྱས་པ་ལྟར་ན། དབུས་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་དང་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཆོད་ཡིག་རེ་རེ་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་དབར་འབྲེལ་བ་མུ་མཐུད་བཟུང་ཆོག་མིན་གྱི་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་དང་། གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་ཆ་ཚང་ཡར་ཞུ་བྱ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་འདུག་ལ། འདི་ལོའི་ཕྱི་ ༦ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་གྱི་སྔོན་ཚུད་དུ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ཚང་མས་སོ་སོའི་ཆོད་ཡིག་བསྐྱར་ཞིབ་ཆེད་དབུས་གཞུང་ལ་མཁོ་སྤྲོད་བྱ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་འདུག
སི་ཌི་ནི་ཞོགས་པའི་ཕོ་ཉའི་གནས་ཚུལ་ནང་། སི་ཌི་ནི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (University of Sydney) དང་ཝེག་ཊོ་རེ་ཡ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (Victoria University)། ཁེན་སི་ལན་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ (University of Queensland) དང་ནུབ་ཨོ་གླིང་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (University of WA) བཅས་བཞི་ཡིས་དབུས་གཞུང་ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁང་ལ་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོད་ཡིག་ཁག་བསྐྱར་ཞིབ་ཆེད་མཁོ་སྤྲོད་བྱས་ཚར་ཡོད་འདུག་ལ། མེལ་བྷོན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (University of Melbourne) དང་ལཱ་ཌོར་བྷེ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (Latrobe University)། དེ་བཞིན་ནེའུ་སོའོ་ཌི་ལྦེལ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ (University of New South Wales) ཚུད་པའི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་གིས་དབུས་གཞུང་གིས་དུས་བཀག་བཟོས་ཡོད་པའི་ནང་ཚུད་དུ་ཆོད་ཡིག་ཡར་མཁོ་སྤྲོད་བྱ་འཆར་ཡོད་སྐོར་དང་། ཨ་ཌི་ལི་ཡ་ཌི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (Adelaide University) ཡིས་མུ་མཐུད་གནད་དོན་དེའི་ཐད་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་སོགས་བརྗོད་འདུག
དེ་བཞིན་ཨོ་གླིང་དབུས་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གིས་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ཁག་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པར་འབྲེལ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཡན་ལག་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་ཨོ་གླིང་གི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དྲིལ་བསྒྲགས་སྤེལ་གྱི་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་པར་བརྟེན། འདས་ལོར་མེལ་བྷོན་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་སོགས་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་གིས་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་དང་མཉམ་དུ་ཆོད་ཡིག་ལ་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་ཏེ། སློབ་རྭའི་ནང་ཁུང་ཙི་ཡན་ལག་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་ཐག་གཅོད་ཁག་ངེས་པར་དུ་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་དང་མཉམ་དུ་བྱ་དགོས་པར་བཟོས་ཡོད་པ་དང་། སློབ་གྲྭའི་ཐག་གཅོད་ཁག་སློབ་གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་གིས་རང་དབང་གི་སྒོ་ནས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་མེད་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་སྲུང་ཚན་པའི་ཚོགས་གཙོ་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཇེམ་སི་པེ་ཊེར་སོན་ (James Paterson) གྱིས། གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་གིས་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ཁག་དང་མཉམ་འབྲེལ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐོག་ལ་གཟབ་ནན་གྱིས་བསམ་ཞིབ་བྱ་དགོས་པ་དང་། དབང་ཆ་གཅིག་སྡུད་ཅན་གྱི་ཕྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཞིག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཤུགས་འཕེལ་ཐབས་སུ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་དུ་གཏོང་བ་ནི་ལྡོག་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ཅེས་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་དང་མཉམ་འབྲེལ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པའི་སྐུལ་མ་བཏང་ཡོད་པ་རེད།
གནད་དོན་དབྱེ་ཞིབ་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཨོ་གླིང་དུ་ཡོད་པའི་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ལག་ཆར་སྤྱད་པ་བརྒྱུད་དེའི་སློབ་མ་རྣམས་ནས་བོད་དང་ཤར་ཏུ་ཀི་སི་ཐན། རྒྱ་ནག་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དང་ཐའེ་ཝན་དང་ཧོང་ཀོང་གི་གནས་ཚུལ་ལ་འཁྱོག་བརྗོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་སྟབས། ཨོ་གླིང་གཞུང་གིས་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཁག་སོ་སོའི་མཉམ་འབྲེལ་ལ་བཀག་སྡོམ་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་དང་མཉམ་འབྲེལ་བྱེད་མཁན་གྱི་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་ཡན་ལག་སྡེ་ཚན་ཨོ་གླིང་གི་སློབ་རྭའི་ནང་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་སློབ་རྭའི་ནང་རང་དབང་གི་སློབ་གསོ་སྤྲོད་པར་དཀའ་ཁག་ཆེན་པོར་ཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་གླིང་གཞུང་གི་དབང་ཤུགས་འཕེལ་བར་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་ནག་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲངས་ཐོ་ལྟར་ན། འདས་པའི་ལོ་ཤས་ནང་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ ༡༦༢ ཀྱི་མཐོ་སློབ་ཁག་ནང་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ ༥༥༠ ལྷག་མཉམ་འབྲེལ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཁུང་ཙི་སློབ་ཆུང་ཟེར་བ་ ༡༡༧༡ བཙུགས་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་བར་སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ནང་སློབ་གཉེར་བ་ཁྲི་ ༩༡༦ དང་། མི་གྲངས་ཁྲི་ ༡ ལྷག་གིས་ཁུང་ཙི་རིག་གནས་ལ་དང་ལེན་བྱས་ཡོད་འདུག་ནའང་། ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཁྱབ་སྤེལ་དང་་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཆབ་སྲིད་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་དང་། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནས་བཟུང་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་འགྱུར་བཞིན་པ་ལ་བརྟེན། འཛམ་གླིང་གི་སྟོབས་ཆེན་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ཁག་རིམ་པར་སྒོ་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོར་ཨ་རི་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ ༡༠ ཙམ་སྒོ་བརྒྱབས་ཡོད་པ་མ་ཟད། འདས་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ནང་སི་ཝེ་ཌན་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གི་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ཡོངས་རྫོགས་སྒོ་བརྒྱག་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཐག་གཅོད་གནང་སྟེ་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ཁུང་ཙི་ལྟེ་གནས་ཁང་ཡོངས་རྫོགས་སྒོ་བརྒྱག་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། ཀླུ་མགོན་ཐར།