འཛམ་གླིང་གི་ལོ་རྒྱུས་རིང་ཤོས་སུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་པའི་ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱིི་བྲག་ཕུག་རི་མོ་རྣམས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་རྐྱེན་གྱིས་ཡལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པའི་སྙན་ཐོ་བཏོན།
ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་གར་བང་ཆེན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཚན་རིག་པ་ཚོས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་རྐྱེན་པས་འཛམ་གླིང་གི་གཅེས་ནོར་དུ་གྱུར་བའི་གནའ་རྫས་རྩ་ཆེན་མང་པོ་མེད་པ་ཆགས་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག་ལ། དེའི་སྐོར་གྱི་ཉམས་ཞིབ་སྙན་ཐོ་ཞིག་གི་ནང་དུ། ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་དང་ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡའི་གནའ་དངོས་ཤུལ་རྫས་དཔྱད་རིག་པའི་སྡེ་ཚན་ (archaeological scientists) དང་ཉར་ཚགས་བྱེད་མཁན་གྱི་ཆེད་ལས་པ། དེ་བཞིན་མེས་པོའི་གཅེས་ནོར་དོ་དམ་ཁང་པས། ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡའི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ལ་ཝེ་སི་(Southern Sulawesi) ཞེས་པའི་ས་གནས་སུ་ཡོད་པའི་(Leang Sakapao CAVES) ཡི་བྲག་ཕུག་ ༡༡ ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་རྗེས། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་ ༤༥ ནས་ ༢༠ བར་གྱི་བྲག་རྡོའི་རི་མོ་ (Pleistocene-era rock paintings)རྣམས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་རྐྱེན་པས་རིམ་གྱིས་ཡལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་སྐོར་བསྒྲགས་འདུག་ལ། བྲག་ཕུག་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ལོ་རྒྱུས་རིང་ཤོས་ཤིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག
ཉམས་ཞིབ་པས་བྲག་རྡོ་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པའི་ནང་བྲག་ཕུག་གི་ཕྱི་ངོས་ནས་ཚྭའི་རིགས་མི་འདྲ་བ་གསུམ་རྙེད་པའི་ནང་ (Calcium Sulphate) དང་ (Sodium Chloride) ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྲག་རྡོའི་ཕྱི་ངོས་དུམ་བུར་འཐོར་གྱི་ཡོད་པ་དང་། རང་བྱུང་ཚོན་རྩི་ཡིས་བཟོས་པའི་རི་མོ་དེ་དག་ཚ་དྲོད་དང་བཞའ་ཚན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་དང་ས་གནས་ཀྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་རྐྱེན་པས་རུལ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་འདུག་ལ། ཉེ་བའི་ཆར་ཨིན་ཌོ་ནེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་རང་བྱུང་རྐྱེན་ངན་ཐེངས་དགུ་མར་བྱུང་ཡོད་འདུག
ས་གནས་དེར་བྲག་ཕུག་རི་མོ་ ༣༠༠ ལྷག་ཡོད་པ་དང་ཕལ་ཆེ་བ་ཕྱིས་སུ་མྱུལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ་རྙེད་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟའི་ཆར་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ཤུགས་ཆེན་ཕྱིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ས་གནས་དེའི་རང་བྱུང་ཁམས་དང་རྫས་སྦྱོར་དངོས་རིགས་སོགས་ལ་དུས་ནས་དུས་སུ་གཟིགས་ཞིབ་བྱ་དགོས་པ་དང་བྲག་ཕུག་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་རྣམས་ཉར་ཚགས་དང་གཅེས་སྲུང་བྱ་དགོས་སྐོར་བརྗོད་འདུག
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།