དྲིན་དང་དུང་བ་ཟབ་པའི་འགྲོགས་འདྲིས་ཀྱི་ལོ་ཟླ། 

—དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་མཁར་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་རྗེས་སུ་དྲན་པ།

རྔ་བ་ཚེ་རྒྱམ། 

དགེ་རྒན་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ཟླ་བ་༥ཚེས་༩ཉིན་རྒྱ་གར་ཧི་མ་ཅཱལ་མངའ་སྡེའི་གངས་ར་རྫོང་གི་སྨན་ཁང་དུ་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་ཤིང་། སྐུ་སྙུང་བཞེས་སྐབས་སྐུ་གཡོག་ཞབས་ཞུ་ཞིག་བསྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ་ཕར་བཞག  ཁ་བརྡ་མོལ་མཆིད་ཙམ་ཡང་བྱེད་སྟབས་མ་བདེ་བས་འགྱོད་གདུངས་དྲག་པོས་ཤིན་ཏུ་མནར་ཡང་། འཇིག་རྟེན་སྤྱི་ཐོག་ལ་བབ་པའི་ནད་ཡམས་ཀྱི་ལས་དབང་ལ་སྡིགས་དམོད་འདོན་ས་ཞིག་གང་ན་ཡོད། དགེ་རྒན་དམ་པ་དྲན་ཐེངས་རེ་རེར་ཡ་ཁོག་དབུགས་ཀྱིས་བཙངས་ཏེ་མིག་ཟུང་མཆི་མས་བརླན་རུང་དོན་དངོས་ལ་འགྱུར་བ་འགྲོ་མི་སྲིད་པས། རྐྱེན་ངན་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་བར་མ་ཎིའི་སྨོན་ལམ་རེ་བགྲངས་ན་རང་སེམས་ཅུང་ཙམ་བདེ། ང་རང་ལ་མཚོན་ན། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་ནི་ཤིན་ཏུ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞིང་། རང་གི་རྒྱུད་ལ་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕྲན་བུ་ཞིག་ཐོགས་པའང་ཕལ་ཆེར་དགེ་རྒན་ཁོང་གི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ནས་བྱུང་ཡོད།

དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་དང་འགྲོགས་འདྲིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སམ་གནས་སྟངས་སྐོར་དེ་སྔ་ཡིག་ཐོག་ཏུ་འབྲི་མ་མྱོང་ལ། རྒྱ་གར་དུ་བསླེབས་རྗེས་ངག་ཐོག་ནས་ཀྱང་བགོ་བཤའ་རྒྱག་ཡུལ་མེད་པས། ད་བར་བཤད་ས་ཞིག་དང་བཤད་དགོས་པ་ཞིག་མེད་པར་སྙམ་ནས་བཤད་མེད། དགེ་རྒན་དམ་པ་སྐུ་གཤེགས་འཕྲལ་གང་གི་བུ་སློབ་རེ་ཟུང་གིས་ཚིག་བཅད་ལྷུག་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་མྱ་ངན་གདུང་འབོད་དང་། དགེ་ལས་དང་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་མཛད་པ་སོགས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་བཀོད་པ་འགའ་མཐོང་སྟེ། བདག་གི་དྲན་ངོས་ན་ཡོད་`པའི་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་དང་འབྲེལ་བའི་སྔར་གྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཀྱང་ཡིག་འཇོག་བྱེད་ཐུབ་ན། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་ལ་རྗེས་དྲན་བྱེད་པ་དང་ཆབས་གཅིག་རང་སེམས་གསོ་ཆེད་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་གཞིས་བྱེས་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཁོང་གི་སློབ་བུ་རྣམས་ལ་རྩིས་སྤྲོད་ཞིག་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གསོའི་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་རེ་ཟུང་ལ་སེམས་ཤུགས་སྤར་བའི་ཕན་ཐོགས་ཕྲན་བུ་རེ་ཡོང་སྲིད་པ་སྙམ་པའི་ལྷག་བསམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ཚིག་ཁ་ཤས་སུག་བྲིས་སུ་བཏབ་པ་ལགས། 

༼གཅིག༽

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལོར་སྨྱུག་ཐོགས་པ་ཕྲན་འབར་ཁམས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭར་ཡིག་རྒྱུགས་འཕྲོད། རྔ་བ་ནས་འབར་ཁམས་སུ་མ་བསྐྱོད་གོང་། ངེད་ཚང་གི་ཨ་ཁུ་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཁང་སར་དར་རྒྱས་མཆོག་གིས་འབར་ཁམས་ན་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་གྲྭ་མཐེབ་ལི་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད། ངས་ཁོང་ལ་ཁྱོད་བཅོལ་དམ་བྱས་ཡོད་ཅེས་གསུངས། དགེ་རྒན་དམ་པའི་མཚན་ཐོག་མར་གོ་བ་དེ་དུས་ཡིན། འབར་ཁམས་སུ་འབྱོར་ནས་ཅང་མ་འགོར་བར། སློབ་གླེང་གི་དགེ་རྒན་གཅའ་བག་ཐོའམ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་སྒྲོན་གྱི་ངག་ནས་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་འབར་ཁམས་སུ་<<རྔ་བའི་གསར་འགྱུར་>>ཞེས་པའི་བོད་ཡིག་ཚགས་ཤོག་ཁང་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་། 

ཉིན་ཞིག་ཕྲན་འབར་ཁམས་གྲོང་བརྡལ་དུ་ཕྱིན་ཞིང་། རྔ་བའི་གསར་ཁང་གི་ལས་ཁུངས་ཡོད་སའི་རི་ངོས་སུ་ཡར་མར་བར་གསེང་མང་པོ་བརྒྱུད་དེ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་ལས་ཤག་རྙེད། ཨ་ཁུ་ཐེངས་དང་པོར་མཇལ་དུས་ཁོང་གིས་སྐྱ་ཆས་མནབས་ཤིང་སྐུ་གཟུགས་དེ་ཙམ་རིང་པོ་མེད་ལ། སྐུ་ཤ་ཅུང་སྐམ་རུང་ཞལ་རས་དཀར་མདངས་ལྡན་ཞིང་། གསུང་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་གསང་མཐོ་གདངས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའི་སྐབས་དེའི་སྣང་བརྙན་ད་ལྟ་ཡང་ཡིད་ལ་ཤར། ཨ་ཁུ་ངོ་ཤེས་རྗེས།ཁོང་གི་མདུན་ནས་བསྡུས་གྲྭ་ཞིག་འཁྲིད་རོགས་ཞེས་ཞུས་མོད། ཨ་ཁུས་འཕྲལ་དུ་ཁྱོད་ལ་བསྡུས་གྲྭ་ལས་སུམ་རྟགས་གལ་ཆེ་གི་རེད། དང་པོ་ངས་ཁྱོད་ལ་<<བློ་གསལ་འཇུག་ངོགས་^[1]>>ལྟ་རོགས་བྱེད། དེ་ནས་རིམ་པས་ལྟ་ཆོག་ཅེས་གསུངས།  དེ་ནས་བཟུང་གཟའ་ཉི་མའི་གུང་སེང་འཆར་ཅན་ལ་ཕྲན་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་སྐུ་མདུན་དུ་སུམ་རྟགས་བསླབ་ཏུ་བཅར། 

འབར་ཁམས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་ནི་རྒྱལ་རོང་ཅོག་ཙེ་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་ཁང་ཡོད་སའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཅོག་ཙེ་གྲོང་བརྡལ་ཞེས་པར་ཆགས་ཡོད་ལ། དེ་ནས་འབར་ཁམས་རྫོང་ཐོག་གི་བར་སྤྱི་ལེ་བཅུ་ཙམ་ཡོད། དུས་རབས་སྔོན་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་ནང་རྒྱ་ནག་ད་དུང་ཡར་རྒྱས་གང་ཡང་སོང་མེད་པས། སློབ་གྲྭ་ནས་འབར་ཁམས་གྲོང་བརྡལ་བར་འགྲུལ་སྐྱེལ་རླངས་འཁོར་མེད་པ་མ་ཟད། གཞུང་ལམ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་སྣུམ་ནག་གི་ལམ་ཆེན་མིན་པར་ཐལ་རྡུལ་གྱིས་ཁེངས་པའི་ཀྱག་ཀྱོག་གི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཡིན། ཕྲན་ཐེངས་མང་པོར་རྐང་ཐང་ལ་བསྐྱོད་ཅིང་། སྐབས་རེར་རླུུང་རྟ་རྒྱུག་ན་འདྲུད་འཐེན་འཁོར་ལོར་འདུག་རྒྱུ་རག 

གཟའ་ཉི་མའི་ཞོགས་ཀ ཉི་གཞོན་གྱི་གསེར་འོད་རི་རྩེར་ཕོག་པ་དང་དུས་མཚུངས་སུ་ཕྲན་ལམ་ལ་ཆས། དྲག་ཏུ་འཕྱོ་བའི་སོ་མང་གཙང་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་འགྲམ་གྱི་གཞུང་ལམ་བརྒྱུད་ནས་རྐང་ཐང་ལ་སྐྱོད་སྐབས། གྲོག་རོང་གི་དབུས་སུ་གཙང་ཆུའི་བཞུར་སྒྲ་ཤག་ཤག་ཏུ་སྒྲོག་ཅིང་། དབྱར་དུས་མེ་ཏོག་དང་རྩི་ཤིང་སྣ་མང་གི་དྲི་བསུང་སྣ་ལམ་དུ་འཐུལ། སོ་མང་གཙང་པོའི་ནང་དུ་གསོམ་པ་དཀར་ནག་གི་ཤིང་སྡོང་མང་པོ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་དབོར་འདྲེན་བྱེད་པ་དང་། ལམ་བར་དུ་སིན་ཀུང་ཅུས་(森工局)ཞེས་རྒྱ་ནག་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་གྱིས་ཆེད་གཉེར་ཤིང་ནགས་གཅོད་འབྲེག་གྱི་ལས་ཁུངས་དག་དང་། ལས་མི་རྒྱ་རིགས་གོས་སྔོན་ཅན་མང་པོས་རྒྱུག་ཆུའི་ནང་ཤིང་སྡོང་དབོར་འདྲེན་བྱེད་པ་མཐོང་དུས། བོད་ཡུལ་གྱི་ཤིང་ནགས་གང་བྱུང་དུ་གཅོད་འབྲེག་དབོར་འདྲེན་བྱས་པར་ཕངས་སེམས་དང་ཁོང་ཁྲོ་གཏིང་ནས་སྐྱེས་མྱོང་། 

དགེ་རྒན་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་སྒྲ་དག་སྒྲོས་གཙང་གི་སྒོ་ནས་བདག་ལ་འཆད་འཁྲིད་ཞིབ་ཚགས་པོ་གནང་སྟེ། གཟའ་ཉི་མ་ཆད་ལྷག་མེད་པར་ཟླ་ངོ་བཞི་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་<<བོད་ཀྱི་ཡེ་གེའི་སྤྱི་རྣམ་བློ་གསལ་འཇུག་ངོགས་>>ཞར་བྱུང་རྩོམ་ལུགས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་དང་བཅས་ཁྲིད་ཚར། ཁོང་སྐབས་དེར་<<རྔ་བའི་གསར་འགྱུར་>>ཁང་གི་ཞུ་སྒྲིག་པ་གཞོན་པ་ཡིན་པས་ཐོབ་ཐང་དང་ཆ་རྐྱེན་སོགས་ལྟོས་འཇོག་གིས་བཟང་པོ་ཡོད། ཕྲན་གྱིས་ཨ་ཁུའི་མདུན་ནས་རིག་གནས་སྦྱང་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བདུན་རེའི་ནང་ཟ་མ་ཞིམ་ཤོས་ཤིག་ཟ་རྒྱུ་རག་པ་ནི་སློ་གྲྭའི་ནང་གི་ལྟོ་སྐྱ་གོས་ཧྲིལ་གྱི་འཚོ་བའི་ཁ་གསབ་ཡག་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར། 

ཡང་སྐབས་དེར་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་བའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས། ཕྲན་འབར་ཁམས་གྱི་རི་གྲོང་དེར་ཤག་ཚང་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཡོད་པའི་ཨ་མཆོག་མཚན་ཉིད་དགོན་གྱི་ཨ་ལགས་སོག་ཚང་ཚང་དང་། རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་ཨ་ལགས་དགོན་ཚང་གཉིས་ཀྱི་གཟིམ་ཤག་ཏུ་ཤ་མོག་ཟ་བར་ཐེངས་ཁ་ཤས་བཅར་མྱོང་ཞིང་། ཨ་ཁུ་དང་མཉམ་དུ་རྨེའུ་ཚང་གི་བློན་ཆེན་ཇ་མ་མཐུ་སྟོབས་ཚང་གི་གཅའ་བསོད་གཅེས་ཀྱི་སྡོད་ཤག་ཏུའང་བོད་ཇ་འཐུང་བར་ཐེངས་མང་པོ་བསྐྱོད། སྐབས་དེར་ཁོང་རྣམས་རྔ་བ་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་མཚན་ཐོག་ཏུ་འབར་ཁམས་ན་བཞུགས་ཤིང་། རི་ངོས་དེར་ད་དུང་མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་དང་། ཟུང་ཆའི་ཨ་སྟོང་གུ་རུ། རྨེ་བའི་ཚེ་རིང་དཔལ་ལྡན། ཁྲོ་ཆུའི་བདུད་འདུལ་དབང་གྲགས་སོགས་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་མང་པོ་བཞུགས་ཡོད་པ་རྗེས་སུ་རིམ་གྱིས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་། ཕྲན་ལ་དེ་ལྟའི་བཟའ་བཏུང་དང་གཏམ་གླེང་ཞུ་ཡུལ་མང་པོ་ཐོབ་པའང་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་སློབ་མའི་མིང་བླ་དྭགས་པས་བཀའ་དྲིན་ལོས་ཡིན།

༡༩༨༡ལོའི་སློབ་གྲྭའི་དབྱར་གནང་སྐབས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་རྐ་ཁོག་གམ་ཁྱུང་མཆུ་རྫོང་ནས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་གསར་འཛུགས་བྱས་ཤིང། ང་ནི་ཕ་མའི་རེ་བ་བཞིན་དབྱར་གནང་སྐབས་སློབ་གྲོགས་གཞན་ལྟར་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་པེ་མོ་(ཨ་བྷི་ཥ)འཐུ་བར་མ་ཕྱིན་པར། ཐད་ཀར་འབར་ཁམས་ནས་རྐ་ཁོག་ཏུ་རིག་གནས་སློབ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭར་བསྐྱོད། སྐབས་དེར་ཡང་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དང་ཨ་ལགས་སོག་ཚང་གཉིས་ཀྱིས་སྒོར་མོ་དང་ཟས་ཡིག་^[2] སོགས་ཀྱིས་མཐུན་རྐྱེན་མི་དམན་པ་སྦྱར། བདག་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་ཞལ་སྔ་ནས་བརྡ་སྤྲོད་བློ་གསལ་འཇུག་ངོགས་དང་བློ་གསལ་དགའ་སྟོན་གཉིས་ཀྱི་ཁྲིད་རྒྱུན་ཐོབ་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེའི་བརྡ་སྤྲོད་འཛིན་གྲྭའི་ནང་རང་ལོ་བཅུ་བདུན་ཙམ་ལས་སོན་མེད་པ་ཕྲན་ལ་སྦྱང་འབྲས་རྩེ་ཕུད་ཐོབ་པ་ནི། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ནས་སུམ་རྟགས་ཆ་ཚང་སྦྱང་ཟིན་པའི་བཀའ་དྲིན་ཉག་གཅིག་ཡིན། 

ཡང་དགེ་རྒན་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཁོང་གིས་རྒྱུས་སྟོན་གནང་བ་ལྟར། ལོ་དེའི་ལོ་མཇུག་གི་སློབ་གྲྭའི་དགུན་གནང་སྐབས་ང་རང་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་སྟེ། ཇོ་ལེབ་གྲོང་ཚོའི་ཨ་ཉ་གྲགས་པའི་ནང་བཞུགས་ཡོད་པའི་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་མཁས་པའི་དབང་པོ་ཨ་ཁུ་བཀྲ་ཤིས་ཚང་གི་མདུན་ནས་རྭ་སྟོད་བསྡུས་གྲྭ་ལས་རིགས་ལམ་ཆུང་འབྲིང་གཉིས་ཁྲིད་རྒྱུའི་སྐལ་བ་ལྡན། ཨ་ཁུ་བཀྲ་ཤིས་ཚང་ནི་དུས་འགྱུར་མ་བྱུང་སྔོན་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་རིགས་ལམ་སྦྱང་སའི་དགེ་རྒན་ཡང་ཡིན་འདུག 

༡༩༨༢ ལོའི་ཟླ་༤ བ་ནས་བཟུང་། ཕྲན་སྔར་བཞིན་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་དུ་བཅར་ཏེ། <<སྙན་འགྲེལ་ཡང་གསལ་སྣང་མཛོད་^[3]>>འཆད་འཁྲིད་ཞུས། སྐབས་དེར་<<སྙན་འགྲེལ་ཡང་གསལ་སྣང་མཛོད་>>ད་དུང་ལྕགས་དཔར་དུ་བསྐྲུན་མེད་པར་སྣུམ་དཔར་ཉུང་ཤས་ལས་མེད་ཅིང་། དགེན་ཁོང་ལའང་སྙན་ངག་དེའི་འཁྲིད་རྒྱུན་ཐོབ་སྟེ་ཅང་འགོར་མེད་པ་འདྲ། དཔེ་ཁྲིད་བྱེད་སྐབས་དགེ་རྒན་དང་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་སྣུམ་དཔར་དེབ་གཅིག་ལ་མཉམ་དུ་བལྟས། སྣུམ་དཔར་དེབ་ཏུ་ཁོང་གིས་སྨྱུ་གུ་དམར་པོས་ཨམ་བྲིས་ཀྱིས་མཆན་མང་པོ་བཏབ་ཡོད་པ་ད་ལྟའང་དྲན་སོས། དགེན་རང་གི་སྙན་ངག་ལེའུ་གཉིས་པའི་དཔེ་བརྗོད་ཆ་ཚང་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་མཉམ་ལྟ་བྱས་ཤིང་། དཔེ་བརྗོད་དེ་ལ་སྙན་ངག་སྨྲ་བ་ཤེར་གྲགས་ཀྱིས་ལེགས་བཅོས་བྱས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པའང་དྲན། སྙན་འགྲེལ་ཡང་གསལ་སྣང་མཛོད་ཀྱི་དཔེ་བརྗོད་རྣམས་ནང་ཆོས་དང་སྦྱར་ཡོད་པས། རབ་བྱུང་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྙན་ངག་བསླབ་ན་གཞུང་འདི་ཧ་ཅང་འཚམས་པོ་ཡོད་ཅེས་ཡང་ཡང་གསུངས་མྱོང་། ལེའུ་གཉིས་པ་དོན་རྒྱན་སོ་ལྔ་དཔེ་བརྗོད་དང་བཅས་ཁྲིད་ཚར་རྗེས། དགེན་མཆོག་ནས་ལེའུ་དང་པོ་དང་གསུམ་པ་རྗེས་སུ་ལྟ་ཆོག  གནས་སྐབས་དེས་མ་འགྲིག་པ་མེད་ཅེས་གསུངས། དེའི་རྗེས་སུ་ཁོང་གི་མདུན་ནས་<<ཤེས་བྱའི་རྣམ་གྲངས་བློ་གསལ་རིགས་སྒོ་^[4]>>ཆ་ཚང་འཆད་འཁྲིད་ཞུས། 

དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་གི་དཔེ་ཁྲིད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ནི། སུམ་རྟགས་དང་སྙན་ངག་སོགས་གཞུང་གང་ཞིག་འཆད་ཀྱང་གཞུང་དེའི་བརྗོད་བྱའི་ངོ་གདོང་གི་འགྲེལ་བཤད་ཞིབ་ཅིང་གསལ་བ་བློ་ལ་ངེས་ཐུབ་པ་ཞིག་གནང་བ་ལས། དཔེ་ཆ་གཞན་ནམ་ལྟ་བ་གཞན་མང་པོ་ལུང་འདྲེན་བྱེད་པའི་ལུགས་སྲོལ་མེད་པ་མ་ཟད། སྐབས་རེར། དཔེ་མང་ལྟ་བ་ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་རྒྱུ། །ཞེས་བཀའ་བཀྱོན་ཡང་གནང་། གཙོ་བོ་རང་གིས་མཁས་ཉམས་གང་ཡང་མི་སྟོན་པར་སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་གང་བསླབ་པ་དེ་ཏག་ཏག་ཅིག་ཞོག་པར་བརྩོན། དཔེ་བརྗོད་སོགས་འཇོག་སྐབས་ཨ་ཁུའི་མིག་ནས་ཡིག་ནོར་ཞིག་ཐར་དཀའ། དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་ལོ་མང་རིང་གསར་ཤོག་གི་ཞུས་ཆེན་གནང་བའི་གོམས་སྟོབས་ཀྱིས་མིན་ནམ་སྙམ། 

༼གཉིས།༽

དུས་རབས་སྔོན་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུའི་འགོ་སྟོད་ནས་བཟུང་། རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་རེ་ཞིག་གུ་ཡངས་ཅན་དུ་གྱུར་བ་དང་ཆབས་གཅིག ༧ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བ་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་ཀྱི་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ལུང་ཕལ་མོ་ཆེར་གཟིགས་ཞིབ་ཏུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་། ༡༩༨༢ལོའི་ལོ་མཇུག་ཙམ་ལ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་ལྟེ་གནས་འབར་ཁམས་སུ་ཕེབས་ལ་ཉེ་བའི་སྔ་རོལ་ཏུ། དེར་ཡོད་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་པ་ཁག་གཅིག་གི་རེ་འདུན་དང་བསམ་གྲོས་ལྟར་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་འགན་ཁུར་ཏེ་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གསང་སྙན་ཞིག་འབུལ་རྩིས་བྱས། དགེན་ཁོང་་ཉིན་ཤས་རིང་ལས་ཤག་ཏུ་འཛུལ་ཏེ་སྒོ་ལྕགས་ཕྱི་ནས་བརྒྱབ། ཤོག་ལེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གྲངས་ཡོད་པའི་སྙན་ཞུ་ཞིག་ལག་བྲིས་བྱས་ཤིང་། པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྔ་བ་ཁུལ་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་ཐུག་འབྲེལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་མ་འཚོགས་པའི་གོང་ལ། སྙན་ཞུ་དེ་གསང་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་༧པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་ལ་འཕྲོད་ཐུབ་ཡོད་འདུག  

སྙན་ཞུ་དེའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི། མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡོང་བར་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཀོད་སྤྱོད་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་དགོས་སྐོར་དང་། རྔ་བ་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་མིའི་ལས་བྱེད་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་ད་དུང་གཡོན་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཚབས་ཆེན་ཡོད་པས། ཁོ་ཚོས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དར་སྤེལ་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བཞིན་པའི་སྐོར་སོགས་ཡིན་འདུག། དབུ་ཅན་གྱིས་ལག་བྲིས་བྱས་པའི་སྙན་ཞུའི་ཟིན་བྲིས་དེ་བདག་གིས་ཀྱང་ཚར་གཅིག་བཀླགས་མྱོང་མོད། དེ་དུས་ལོ་ན་ཆུང་བ་དང་ལོ་མང་འགོར་ཟིན་པས་ནང་དོན་ཆ་ཚང་ད་ལྟ་དྲན་ངོས་ན་མི་གསལ། གང་ལྟར་གསང་སྙན་དེ་ཕུལ་རྗེས། པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་རྔ་ཁུལ་ལས་བྱེད་པའི་ཚོགས་ཐོག་ཏུ་འགོ་ཁྲིད་རེ་ཟུང་གི་བསམ་བློ་ད་དུང་བཅིངས་འགྲོལ་ཐོབ་མེད་པར་གཡོན་གྱི་ལྟ་བ་ཤུགས་ཆེན་ཡོད་པའི་བཀའ་བཀྱོན་ཚ་བོ་གནང་འདུག་ཟེར། རྗེས་སུ་གནས་ཚུལ་དེའི་སྐོར་རྒྱ་རིགས་འགོ་ཁྲིད་འགས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་སྟེ། དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ནི་ལྟ་བ་རྙིང་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བསྙད་དེ་གོ་གནས་སྤར་མ་ཐུབ་པར་ཡང་བཤད། 

དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སོགས་ཀྱིས་རྔ་བའི་གསར་ཤོག་ནང་དུ་མིང་ཚིག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་སྟངས་སྐོར་ལ་རྒྱ་མིའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་རྩོད་གླེང་ཐེངས་མང་པོ་བྱས་པ་གོ་ཐོས་བྱུང་། དེ་ནི་སྐབས་དེར་རྒྱ་གཞུང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཀྲུང་གོ་དང། ཀྲུང་དབྱང་། ཀྲུའུ་ཞི། ཙུང་ལི། ཨུ་ཡོན། ཧྲུའུ་ཅི་ལྟ་བུའི་མིང་ཚིག་གསར་བ་དེ་དག་ལ་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་གདངས་སོར་བཞག་བྱས་ཏེ་འབྲི་དགོས་པ་ལ། དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་དེ་དག་གི་ཚབ་ཏུ་རྒྱ་ནག་དང་། དབུས་གཞུང་། གཙོ་འཛིན། སྲིད་བློན། འཐུས་མི། དྲུང་ཆེ་བཅས་དང་། ཅུའུ་དང་ཁྲུའུ་སོགས་ལ་ཡང་ལས་ཁུངས་དང་ལས་ཁང་ལྟ་བུ་བྲིས་ན་བོད་སྐད་བོད་ཡིག་གི་འགྲོས་དང་མཐུན་པ་མ་ཟད། དམངས་ཀྱིས་གོ་བདེ་བས་དེ་ལྟར་འབྲི་དགོས་པའི་རྩོད་པ་མང་པོ་བརྒྱབ་རུང་། རྒྱའི་རིག་གནས་ཀྱིས་མི་སེར་སྤེལ་བའི་དབང་བསྒྱུར་འོག་ལས་སླ་བོ་ཡོང་ཐབས་དཀའ་ན་ཡང། པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཕེབས་རྗེས་ཐ་སྙད་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་གཏོང་སླ་རུ་ཕྱིན་པར་བཤད་ཀྱང་། རྗེས་སུ་རྒྱུན་བསྲིང་ཐུབ་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་མ་བྱུང་། 

༡༩༨༣ལོར་ཕྲན་གྱིས་དགེ་འོས་སློབ་གྲྭ་མཐར་ཕྱིན་ཡིག་རྒྱུགས་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་སྐ་ཁོག་རྫོང་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་དུ་དངོས་སྦྱོང་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་སོགས་ཀྱིས། དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ནས་དམིགས་བསལ་དཔེ་ཁྲིད་ཞུ་རྒྱུ་མ་བྱུང་ཡང་། སྔར་བཞིན་དུས་ཚོད་ནམ་ཁོམ་ལ་ཁོང་གི་སྐུ་གམ་དུ་བཅར་ཏེ་མོལ་མཆིད་རྒྱུན་ཆད་མ་མྱོང་། 

དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་འབར་ཁམས་ཀྱི་རི་ངོས་དེ་ན་གསར་ཤོག་ཞུ་སྒྲིག་གི་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་དང་དུས་མཚུངས་སུ། མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་མདུན་ནས་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་དང་སྒྲ་སྙན་ངག་སོགས་གནས་ལྔ་རིག་པའི་སྐོར་གྱི་ཁྲིད་རྒྱུན་དང་མན་ངག་ཆ་ཚང་ཐོབ་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་ཁང་དམར་དགོན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་གྲགས་པ་ལས་སྙན་ངག་དབྱངས་ཅན་དགྱེས་གླུ་དང་བོད་མཁས་པའི་སྙན་ངག་རྩ་འགྲེལ་སྦྲགས་མའི་ཁྲིད་ལུང་ཐོབ། དམུ་དགེ་དགོན་གྱི་རས་ཆུང་བ་ཤེས་རབ་ལས་འདར་ལོའི་སྒྲ་ཊཱིཀ་དང་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་སྦྱང་ཞིང་། དགེན་ཁོང་གིས་བོད་ཤོག་ཁ་ཤས་ཐོག་སུམ་རྐང་གི་དཔེ་བརྗོད་བྲིས་ཡོད་པའང་དྲན། ཚོ་བདུན་དགོན་གྱི་སྨན་རམས་པ་ཨ་ཁུ་བསྟན་འཛིན་ཚང་ནས་གསོ་རིག་རྒྱུད་བཞིའི་ཁྲིད་ལུང་གསན་ཞིང་། རྩ་རྒྱུད་སྡོང་འགྲེམས་གྱི་རི་མོ་ཚོན་ཁྲ་ལྡན་པ་ཞིག་བྲིས་ཡོད་པ་བདག་གིས་མཐོང་མྱོང་བ་མ་ཟད། ཁོང་ལ་དེའུ་དམར་དགེ་བཤེས་ཀྱི་<<ཤེལ་གོང་ཤེལ་འཕྲེང་^[5]>>གི་དེབ་རྙིང་སྨན་སྡུམ་གྱི་དཔེ་རས་ཚོན་ཁྲ་ཅན་བོད་ལྗོངས་པར་མ་སྤུས་ལེགས་ཤིག་ཡོད་པ་ཡང་ཕྲན་གྱིས་དྲན་ངོས་ན་གསལ་བ་བཅས། མདོར་ན་དགེན་ཁོང་གིས་དེ་དུས་རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་ཀུན་ལ་གསན་བཞེས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གནང་། ཡང་དེ་དུས་འབར་ཁམས་སུ་ཡོད་པའི་རྔ་ཁུལ་གློག་བརྙན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྐད་བསྒྱུར་བ་རྨེ་སྐོར་ག་བུར་དང། བོད་སྨན་ཁང་གི་སྨན་རམས་པ་སྤྲོ་ཚིགས་བློ་ཚུལ་སོགས། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ལས་རིགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཀྱང་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ནས་སྙན་སུམ་གང་རུང་སློབ་ཁྲིད་ཞུ་གི་ཡོད་པ་ཐོས་མོད། ཞིབ་ཕྲའི་གནས་སྟངས་མ་ངེས་སོ། ། 

༼གསུམ།༽

སྤྱི་ལོ་༡༩༨༣ལོའི་ཟླ་༧པའི་ནང་ཕྲན་དགེ་འོས་སློབ་གླིང་ནས་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་ཕ་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག། རྔ་བ་རྫོང་རིག་སློབ་ཅུས་(ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་) ལ་མི་ངོ་ཤེས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དང་ལྟག་སྒོ་བརྒྱུད་ཐབས་སོགས་གང་ཡང་མེད་པས། ཕྲན་སེ་འཛོ་ཞེས་པའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་སློབ་ཆུང་གི་དགེ་རྒན་དུ་ལས་བགོས་བྱས། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་༡༩༨༤ལོར་རྔ་བ་རྫོང་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གསར་འཛུགས་གྲ་སྒྲིག་པའི་གྲས་སུ་ཚུད་དེ། མཚན་ཉིད་དུ་སློབ་མ་གསར་བསྡུ་དང་བོད་ཡིག་དགེ་རྒན་གྱི་ལས་འགན་ཁུར། སྐབས་དེར་ཁ་པར་སོགས་འཕྲིན་ལམ་གྱི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཞན་པས་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དང་དམིགས་བསལ་འབྲེལ་བ་ཉུང་མོད། བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་སྐབས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་མོ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གསར་འཛུགས་ལ་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་རྔ་བར་ཆེད་གཏོང་གིས། ཉིན་ཤས་རིང་ང་ཚོ་དགེ་རྒན་དག་ལ་སློབ་ཚན་བསྒྲིགས་ཕྱོགས་སོགས་ལམ་སྟོན་དང་བསམ་འཆར་གང་མང་གནང་། 

སྐབས་དེར་རྔ་བ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ལ་རྫོང་ཁག་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། མཛོད་དགེ་རྫོང་དུ་མཁས་དབང་མཛོད་དགེ་ཉི་མའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་ཚད་ལྡན་ཞིག་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ཤས་ཕྱིན་པ་དང་། ཁྱུང་མཆུ་རྫོང་དུའང་སྐ་བ་སྤྲུལ་སྐུ་སོགས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གསར་འཛུགས་བྱས་ཟིན། རྔ་བ་རུ་བསམ་ཤེས་ཅན་དབང་ཐང་སོགས་ཀྱིས་འགོ་བརྩམས་ཞིང་། ཨ་ཁུ་བློ་གསལ་དང་ངེད་ཅག་ལྷན་གཅིག་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་ཞིག་གསར་འཛུགས་ཀྱི་སྟ་གོན་བྱས་པར། མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཀྱིས་གཙོས་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སོགས་ཀྱིས་བསམ་བློའི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེན་པོ་གནང་། ད་ལྟ་བསམ་ན་དེ་ནི་ཆེས་གལ་ཆེ་བའི་སྐུལ་ལྕག་ཅིག་རེད་འདུག། 

༡༩༨༤ལོའི་ལོ་མཇུག་ཙམ་ལ། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་རྔ་བའི་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར་ཁང་གི་ལས་གནས་ནས་འཁྱུར་ཏེ། རྔ་བ་རྫོང་རིག་སློབ་ལས་ཁུངས་སུ་གནས་སྤོས་ཀྱིས་ཟབ་སྦྱོང་དགེ་རྒན་གྱི་མིང་ཐོག་ཏུ་ཕྱག་ལས་གནང་། རྔ་བའི་རིག་སློབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྒོ་འགྲམ་ནས་ཡར་འཛུལ་ན། ལག་པ་གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ཁང་པ་ཐོག་རྩེག་གཉིས་ཅན་རིང་གཤར་ཞིག་ཡོད་ལ། དེའི་ཐོག་རྩེག་དང་པོ་ཆ་ཚང་ལས་ཤག་དང་། ཐོག་རྩེག་གཉིས་པ་གཞུང་ལས་ཁང་(ཡིག་ཚང་)ཡིན། ཕྲན་ག་དུས་རྫོང་ཐོག་ཏུ་བསླེབས་ན་དགེན་ཁོང་གི་མདུན་དུ་བཅར་གྱི་ཡོད་ལ། དགེན་ཁོང་ནམ་རྒྱུན་ནས་གཙང་སྦྲ་འཕྲོད་བསྟེན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོད་པས། ལས་ཤག་ཆུང་ཆུང་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་གཙང་སྦྲ་ལྡན་པ་མ་ཟད། ཨར་འདམ་གྱི་པང་གཅལ་ཕྱི་བདར་བྱས་ཏེ་འོད་ཆེམ་ཆེམ་ཞིག་ཡིན་པ་ད་ལྟའང་མིག་ལམ་དུ་ཤར། 

༡༩༨༥ལོའི་ཟླ་༣པར། མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་རྒྱ་ནག་ཁྲིན་ཏུས་སམ་སྤོས་ལྡན་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོད་པའི་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོར་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་དམིགས་བསལ་འཛིན་གྲྭ་ཞིག་གསར་དུ་བཙུགས་ཤིང་། སྨྱུག་ཐོགས་པ་བདག་ཀྱང་དེར་ཞུགས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ལྡན། སྐབས་དེར་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ནི་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་ཞབས་ཞུ་བ་དང་། ཟུར་ཁྲིད་དགེ་རྒན་གཅིག་ལྕོགས་བྱས་ཏེ་ཁྲིན་ཏུས་ལ་ཕེབས་འདུག  རྔ་བ་ཁུལ་དང་དཀར་མཛེས་ཁུལ་ནས་ཕེབས་པའི་མདོ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་དགེ་རྒན་དང་ལས་བྱེད་སུམ་ཅུ་ལྷག་དང་། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་གསར་འགྱུར་ལས་རིགས་ཁག་ནས་ཕེབས་པའི་མི་ལྔ། དེ་བཞིན་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་བོད་ཡིག་དགེ་རྒན་བཅུ་གྲངས་བཅས་ལ། ཟླ་ངོ་བཞི་ཙམ་རིང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་<<སྙན་འགྲེལ་ཡང་གསལ་སྣང་མཛོད་>>ལེའུ་གསུམ་ཆ་ཚང་དང་། <<བརྡ་སྤྲོད་བློ་གསལ་དགའ་སྟོན་>>བཅས་འཆད་ཁྲིད་གནང་ཞིང་། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་སྙན་ངག་ཟུར་ཁྲིད་དང་ཆབས་གཅིག  <<ཤེས་བྱའི་རྣམ་གྲངས་བློ་གསལ་རིགས་སྒོ་>> ཆ་ཚང་དཔེ་ཁྲིད་གནང་།

 དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་ད་དུང་ང་ཚོ་སློབ་མ་ཡོངས་ཀྱི་སྙན་ངག་གི་དཔེ་བརྗོད་ལ་སློབ་གྲྭ་ཆུང་འབྲིང་གི་སློབ་མའི་ལས་བྱ་ཇི་བཞིན་རེ་རེ་བཞིན་སྨྱུ་གུ་དམར་པོས་ཞིབ་བཅོས་གནང་ཞིང་། མཚན་མོའི་རང་སྦྱོང་གི་དུས་སུ་སྐྱོན་གྱི་ཆ་རྣམས་ཡིག་ངག་གཉིས་ཐོག་ནས་གསལ་བརྗོད་བྱེད། སྐབས་དེའི་སློབ་གྲོགས་མང་པོས་དགེ་རྒན་འདི་འདྲའི་ཡག་པོ་ཞིག་ལ་སྔོན་མ་ནས་འཕྲད་ཡོད་ན། བོད་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ལེགས་པོར་ཆགས་རྒྱུར་ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་བྱས། དེ་ལྟར་ཁོང་གིས་དཀའ་ལས་དང་སྐུ་ཚེགས་ལ་མ་འཛེམས་པར་ཉིན་མཚན་སྦྲེལ་ནས་སློབ་མ་དག་ལ་ལྟ་སྐྱོང་དང་སློབ་སྟོན་བྱེད་པའི་འགན་ཁུར་གནང་སྟངས་འདིས། གཞན་ཕན་གྱི་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་རང་རིགས་སློབ་གསོ་བ་ཞིག་གིས་མི་རིགས་དང་རིག་གཞུང་ལ་བཅིངས་པའི་བརྩེ་སེམས་ཟམ་མོ་དེ་མཚོན་ཐུབ། ཡང་སྐབས་དེར་དགེན་ཁོང་གིས་ཉིན་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་ཟས་གོས་གནས་མལ་སོགས་ལ་བསམ་སྦྱོར་ཟུང་གིས་ཞབས་ཞུ་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབས་པའི་གུས་རྟག་བརྩོན་པའི་རྣམ་ཐར་ནི། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་དེ་ནས་འདི་ཕྱིའི་ལེགས་ཚོགས་ཇི་རྙེད་པའི། །རྟེན་འབྲེལ་ལེགས་པར་འགྲིག་པའི་རྩ་བ་ནི། །ལམ་སྟོན་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་འབད་པ་ཡིས། །བསམ་དང་སྦྱོར་བས་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་་་་་ཞེས་གསུངས་པ་ཇི་བཞིན་ཉམས་ལེན་བགྱིས་པར་སློབ་མ་མང་པོའི་སེམས་སུ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་བཞག་ཡོད། 

བདག་དང་སློབ་གྲོགས་ཁྱི་ཕྲུག་ཐར་གཉིས་ལ་ཉིན་རེའི་སྔ་དྲོ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་མོ་ཨ་ཁུ་བསམ་གཏན་ཚང་གཟིམ་ཤག་ནས་སློབ་ཁང་བར་ཞབས་ཐང་ལ་ཕར་ཚུར་བསུ་སྐྱེལ་གྱི་ལས་འགན་བསྐོས། བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་འདི་ཡང་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་གོ་སྒྲིག་གནང་སྟེ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། སློབ་གྲོགས་སྡེ་དགེ་བ་བདུད་འདུལ་ལགས་དང་ངེད་གཉིས་ལ་ཨ་ཁུ་བསམ་གཏན་ཚང་གི་མདུན་ནས་དམིགས་བསལ་འཇམ་དབྱངས་དམར་སེར་གྱི་རྗེས་གནང་ཐོབ་པའང་། དགེ་རྒན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་གསོལ་འདེབས་དང་གོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་བཀའ་དྲིན་ཁོ་ན་ཡིན། 

དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་ང་ཚོར་སློབ་ཁྲིད་གནང་བའི་ཀྱི་བར་གསེང་དུ་<<ལོ་རྒྱུས་ཀུན་དགའི་མེ་ལོང་^[6]>>གསར་རྩོམ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་འདྲ་ལ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཟིན་བྲིས་ཤོག་དྲིལ་ཁ་ཤས་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་འཐེན་སྒམ་ཞིག་ཏུ་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་པ་མཐོང་སྟེ་དེའི་སྐོར་དྲིས་པར། ཨ་ཁུ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་ལོ་རྒྱུས་འདི་འདྲ་ཞིག་རྩོམ་རྒྱུ་ནི་རྒྱ་གར་ནས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་ཐུགས་བཀོད་ཡིན་པ་འདྲ་ཞེས་དང་། ལོ་རྒྱུས་འདིའི་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོ་ཞྭ་སྒབ་པའི་སྲིད་དོན་རྒྱལ་རབས་ཡིན་པ་སོགས་ཨ་ཁུའི་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་ངག་ནས་གོ་ཐོས་བྱུང་། 

དེ་དུས་མཐོ་སློབ་དེའི་དངོས་གཞིའི་སློབ་མ་རྨེའུ་རུ་མ་ཚེ་ཁོས་ཀྱང་སློབ་སྦྱོང་གི་བར་གསེང་དུ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ནས་སུམ་རྟགས་སྦྱང་། དུས་ཚོད་ཀྱིས་གནང་བ་སྦྱིན་ཚེ། དགེན་དམ་པ་ཁོང་དང་ཚེ་ཁོ་ངེད་གསུམ་སློབ་གྲྭའི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཝུའུ་ཧུ་ཚི་(武侯祠)དང་། ནན་ཅའོ་སྤྱི་གླིང་(南郊公園)གང་རུང་དུ་རྐང་འཆག་དང་རྒྱ་ཇ་མེ་ཏོག་ཡོངས་འཛིན་འཐུང་བར་སྐྱོད་ཀྱིན་ཡོད། ཚེ་ཁོ་ངེད་གཉིས་དང་བསྡུར་ན་ཨ་ཁུ་ཁོང་གནའ་མྱི་ཡིན་པས་ཁ་བརྡ་བྱེད་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་ལ། མཚམས་རེར་ཀུ་རེ་དང་ཀྱལ་ཀའི་ཚུལ་དུ་གད་མོ་སློང་བར་བྱེད། ང་ཚོ་ཁ་བརྡའི་གཏིང་ལ་ལྷུང་སྟེ་དགོད་སྒྲ་ཆེ་དྲགས་ནས་ཉེ་མཁྲིས་ཀྱི་རྒྱ་རྒན་རེ་ཟུང་གིས་མིག་ལོག་གིས་ལྟ་བའང་ཐེངས་ཁ་ཤས་བྱུང་། 

དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་གིས་ཚེ་ཁོ་ལ་ད་ལྟ་སློབ་སྦྱོང་གི་དུས་ཚོད་ཡིན་པས། བསམ་བློ་གཞན་ལ་མ་གཡེང་བ་གཟབ་གཟབ་བྱེད་དགོས་པའི་བསླབ་བྱ་ཡང་ཡང་གནང་བར་དྲན་གྱིན་འདུག། རྗེས་སུ་བསམ་བློ་བཏང་དུས། ཚེ་ཁོ་ནི་རྒྱ་སྐད་རྒྱ་ཡིག་གི་ཤེས་ཚད་ཧ་ཅང་ལེགས་པ་མ་ཟད། སློབ་མའི་ཁྲོད་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་རྒྱུར་གྲུང་པོ་ཡོད་ལ། <<སི་ཁྲོན་རྩོམ་རིག་^[7]>>ཅེས་པའི་དུས་དེབ་ཏུ་བོད་ལ་ཟུར་ཟའི་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་དཔར་བསྐྲུན་བྱས་པར་བརྟེན། ཁོང་གིས་སློབ་མ་མང་པོའི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་མཐའ་འཁྱོངས་པར་སྤེལ་ནས། མཐར་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཡོངས་བསྒྲགས་དགོངས་དག་ཞུ་དགོས་བྱུང་འདུག། ཚེ་ཁོ་སློབ་མཐར་ཕྱིན་རྗེས་ཁོང་གི་ལས་བགོས་དང་ལས་གནས་སོགས་ལ་གཞུང་གིས་བཀག་རྒྱ་མང་པོ་བྱས་པ་ནི། ཁོང་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་འཇོན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་བལྟས་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད། དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་ཁ་ཏ་བསླབ་བྱ་ཡང་ཡང་གནང་བ་ནི། རྒྱ་དམར་གྱི་ཆབ་སྲིད་གནག་པོའི་གཏིང་དཔོག་པའི་སྔོན་བརྡ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཚོད་གདའ། 

ཡང་སྐབས་དེར་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་སྐད་ཡིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་ལྟར། མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་དང་། ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་གཉིས་རིག་གཞུང་གི་བགྲོ་གླེང་ཞིག་ལ་ཕེབས། ང་ཚོ་སློབ་གྲོགས་ཁག་གཅིག་ཀྱང་ཟུར་ཉན་ལ་བཅར། བགྲོ་གླེང་དེར་གཟན་དཀར་ཐུབ་བསྟན་ཉི་མ་དང་། སྐལ་བཟང་འགྱུར་མེད།
བཙན་ལྷ་ངག་དབང་། སྡེ་དགེ་བ་དགེ་འདུན་སོགས་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་སྐོར་ཞིག་དང་། བོད་རིག་པའི་མཁས་པ་ཟེར་བའི་རྒྱ་མི་ཁ་ཤས་ཀྱང་ཕེབས་འདུག། མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ཚང་གིས་འབྲུག་དཀར་གཙང་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐེ་བོའི་མི་རྣམས་བོད་རིགས་ཡིན་པའི་སྐོར་གསུངས་ཤིང་། འགོ་བཙུགས་མ་ཐག་“རྒྱ་མི་འགའ་ཞིག་གིས་རྒྱུས་མེད་ཀྱིས་རྒྱུས་གཏམ་བཤད་དེ། མདོ་སྨད་ཐེ་བོ་རོང་གི་མི་རིགས་འདི་བོད་རིགས་མིན་ཞེས་བཤད་པ་ལ་་་་”ཞེས་དགག་སྒྲུབ་གནང་བའི་སྣང་བརྙན་ད་ལྟའང་མིག་ལམ་དུ་གསལ་ཐུབ། སྡེ་དགེ་དགེ་འདུན་གྱིས་གླིང་གེ་སར་གྱི་སྐོར་ཞིག་གསུངས་པ་དྲན་པ་ལས་དེ་མིན་གཞན་རྣམས་ཅི་ཞིག་བགྲོ་གླེང་གནང་བ་དྲན་ངོས་ནས་ཡལ་ཟིན་ཏོ།།

 ༼བཞི།༽

སྤྱི་ལོ་༡༩༨༥ལོའི་དགུན་ཁར་ངེད་ཅག་གིས་གདན་འདྲེན་ཞུས་པ་ལྟར། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་རྔ་བ་རྫོང་ཐོག་ནས་ཨ་མཆོག་མཚན་ཉིད་དགོན་གྱི་ཉེ་འགྲམ་ལ་ཡོད་པའི་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་དུ་ཕེབས། དུས་ཡུན་ཟླ་ངོ་གཉིས་ལྷག་རིང་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གི་འཛིན་གྲྭ་གཉིས་ལ་<<སྙན་འགྲེལ་ཡང་གསལ་སྣང་མཛོད་>>ཆ་ཚང་འཆད་ཁྲིད་གནང་། 

༡༩༨༧ ལོའི་ལོ་འགོར་རྔ་བའི་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་མཚན་ཉིད་གྲོང་སྡེ་ནས་རྔ་བ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་སྤོས། རིང་བོ་མ་ཐོགས་པར་དགེན་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ཡང་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གི་དགེ་རྒན་དུ་བསྐོས།  སྐབས་དེར་ཕྲན་གྱིས་སློབ་འབྲིང་གི་དགེ་ཆེའི་ལས་འགན་ཁུར་ཐོག་སློབ་གྲྭ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་སོགས་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ན་ཡང་།  དགེ་རྒན་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དང་ཨ་ཁུ་བློ་གསལ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱབ་ནོན་མགོན་སྐྱབས་གནང་བའི་འོག  སློབ་མའི་སློབ་སྦྱོང་དང་ཤེས་ཚད། སྒྲིག་ལམ་དང་ཀུན་སྤྱོད། འཚོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་སོགས་སྔར་ལྷག་ཡར་རྒྱས་བྱུང་ཞིང་། སྐབས་དེར་སློབ་འབྲིང་དུ་རིགས་ལམ་སྐོར་དཔེ་ཁྲིད་དང་། སུམ་རྟགས་སོགས་ཀྱང་རིགས་ལམ་གྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ཏེ་རྟགས་གསལ་གཏོང་བའི་ལམ་སྲོལ་ཞིག་སྔ་ས་ནས་བཙུགས་ཏེ་རྒྱུན་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་ལ། “མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཚོས་ཆོས་རྩོད་ཀྱིན་འདུག་”ཅེས་མཛུབ་མོ་ཀེར་ཏེ་འཕྱ་སྨོད་དང་ཟུར་ཟ་བྱེད་མཁན་འགའ་རེ་བྱུང་མོད། ད་ལྟ་བསམ་བློ་བཏང་དུས། ངེད་ཅག་གི་བྱ་བ་འདི་དག་༧གོང་ས་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་དང་ཡོངས་སུ་མཐུན་འདུག་པར་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་འོས་པ་ཞིག་རེད་སྙམ། 

དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ནི། བོད་རྒྱའི་དགེ་རྒན་ཀུན་ཀྱིས་བརྩི་བཀུར་ཞུ་ས་ཞིག་དང་། སློབ་མ་ཆེ་ཆུང་ཚང་མས་བཀུར་ཞིང་སྐྲག་ཡུལ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། གཟའ་མཇུག་གི་གུང་སེང་འཆར་ཅན་ལ་ཨ་ཁུས་ལྕགས་རྟ་ཞོན་ཏེ་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་གྱི་དགེ་བཤེས་ཨ་རིག་བློ་བསྟན་ཚང་གི་མདུན་ལ་དཔེ་ཁྲིད་དུ་བཅར་ཀྱི་ཡོད། སློབ་མ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་ནང་གུང་སེང་གི་རྣམ་གཡེང་དང་སྤྲོ་འཁྱམ་ལ་འགྲོ་སྐབས། ཡར་མར་གྱི་ལམ་ཁ་ནས་ཨ་ཁུ་ལ་ཐུག་ཡོང་བསམ་ནས་ཞེད་སྣང་དང་སྦྲགས་ཏེ་བཟུར་ནས་འགྲོ་ཞིང་། ཨ་ཁུ་རྒྱང་རིང་ནས་མཐོང་དུས་གཞའ་ཐབས་བྱེད། སློམ་མ་གཤིས་རྩུབ་རྩལ་རྒོད་དམ་འཚུབ་པོ་དེ་འདྲ་ལ་ཨ་ཁུས་སྔར་གྱི་ལུགས་སྲོལ་ལྟར་མཚམས་རེེར་“དབྱུག་པའི་སློབ་གསོ་”བྱེད་ཀྱང་། ཀུན་སློང་རྣམ་པར་དག་པས་སློབ་མ་སུ་གང་འཁོན་འཛིན་མི་བྱེད། སྐབས་དེར་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོས་སློབ་མའི་ཡ་རབས་སྤྱོད་བཟང་གི་གཤིས་ཀ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་ལ་ཕ་ཡུལ་དུ་གདེང་འཇོག་ཡོད་ལ། ཡུལ་མི་ཀུན་གྱིས་རྩི་མཐོང་ཡང་བྱེད། 

ཉིན་ཞིག་ཕྲན་གྱི་ལས་ཤག་ཏུ་ཧྲ་ལའོ་ཧྲི་(དགེ་རྒན)དང་། མངྒ་ལའོ་ཧྲི། སྤུན་མཆེད་བུ་ཆབ་འཕགས་པ་སོགས་གྲོགས་པོ་ཁ་ཤས་མཉམ་འཛོམས་བྱས། ང་ཚོས་ལྦུ་ཆང་འཐུང་བཞིན་ཁ་བརྡ་གློད་དེ་སྣང་བ་དྭངས་བཞིན་པའི་སྐབས། གློ་བུར་དུ་ཐག་ཐག་གི་སྒོ་བརྡ་བརྒྱབ་པ་དང་ཨ་ཁུ་ནང་དུ་བསླེབས། ང་ཚོ་ཚང་མ་རྟབ་རྟབ་པོར་གྱུར་སྟེ་ལམ་སང་ཤེལ་དམ་ཁ་ཤས་སྦས་ཁུལ་བྱས། ཨ་ཁུས་“ཁྱེད་ཚོས་ར་ཁུ་(ཨ་རག)འཐུང་གི་ཡོད་ཀཱ་”ཟེར། ངས་དེའི་ལན་དུ“ཕིས་ཅིའུ་(啤酒)ཤེལ་དམ་གཅིག་གཉིས་ཤིག་འཐུང་བ་ཡིན་”ཞེས་ཞུས་པར། ཨ་ཁུས་མདུན་ཅོག་གི་གཡས་གཡོན་ལ་ཡར་ལྟ་མར་ལྟ་ཞིག་བྱས་ནས། “ཨ་ཡ་མཚར། ཁྱེད་ཚོའི་ཤེལ་དམ་གཅིག་གཉིས་ལ་ཁ་གཅོད་དེ་འདྲ་མང་བ་ལ་”ཞེས་བཞད་མོ་དང་སྦྲགས་ཏེ་གསུངས། ང་ཚོ་ཚང་མ་གད་མོ་ཤོར། སྐབས་དེའི་སྣང་བརྙན་བསྐྱར་དྲན་རེ་བྱེད་དུས། སེམས་ལ་ཤ་ཚ་བ་དང་བག་དྲོ་བོའི་ཚོར་གདུངས་ཟབ་མོ་ཞིག་ངང་གིས་སྐྱེ། 

ང་རང་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་དང་སློབ་གྲྭ་གཅིག་ཏུ་ལས་ཤག་མཚེས་ནས་ཡོད་སྟབས། དགོང་མོའི་དུས་ཚོད་སྟོང་བའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ་དགེན་གྱི་མདུན་ནས་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་དབང་བོའི་གྲུབ་མཐའ་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་དང་། པཎ་ཆེན་བསོད་གྲགས་ཀྱི་ས་ལམ་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སོགས་ཁྲིད་རྒྱའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་སྐལ་བ་བཟང། དེ་དུས་གྲོགས་པོ་སྨན་རམས་པ་གཅའ་བསོད་རྡོར་(འདས་ཟིན)ལགས་དང་ལྷན་དུ་ཨ་ཁུའི་མདུན་ནས་<<དག་ཡིག་མཁས་པ་དགའ་སྐྱེད་>>ཀྱི་ཁྲིད་ལུང་ཞིག་ཀྱང་ཐོབ། ཡང་སྐབས་དེར་ཕྲན་གྱིས་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལ་རེ་སྐུལ་ཞུས་འབྲས་སུ། ཁོང་གིས་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གི་སློབ་གྲྭའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་ཚིག་༼ཤིས་ཚིག་སྐྱེ་བ་ལྔ་བའི་དབྱངས་སྙན།^[8]༽ཞེས་པ་བརྩམས་ཤིང་། ཕྲན་གྱིས་དེར་དབྱངས་ཤིག་བརྩམས་ཁུལ་གྱིས་གླུ་དབྱངས་འདི་སློབ་མ་ཀུན་གྱིས་ལེན་ཤེས་མོད། རྗེས་སུ་རྒྱུན་སྐྱོང་ཐུབ་ཡོད་མེད་ཆ་མ་འཚལ་ཞིང་། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་གིས་བརྩམས་པའི་སྡོམ་བརྩོན་དམ་པའི་བཤད་པ་དང་། མཐུན་པ་སྤུན་བཞིའི་བཤད་པ་རི་མོ་དང་བཅས་པའི་སྙན་རྩོམ་ཧ་ཅང་ལེགས་པོ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་དྲན་མོད། རྩོམ་ཡིག་དེ་དག་གི་མ་ཡིག་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་མེད་བཤད་རྒྱུ་མེད།

 ཐེངས་གཅིག་གཉིས་ཤིག་ལ། དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་དུ་ཚོགས་ལངས་ལ་ཁེལ་ནས་ཆོས་འཁོར་དང་དོན་བདུན་ཅུའི་སྐོར་རྟགས་བསལ་གཏོང་དགོས་པར། ཨ་ཁུ་བློ་གསལ་དང་ངེད་གཉིས་ཁོང་གི་ལས་ཤག་ཏུ་བོས་ཏེ་རྩོད་ཟླ་བྱེད་བཅུག  ཁོང་གིས་ཚོགས་ལངས་གནང་གི་ཡོད་པ་ལྟར་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ཤིང་། གསུང་སྐད་ཧ་ཅང་མཐོ་གདེང་ལྡན་ལ་སྙན་ཆ་ཡོད། རྟགས་གསལ་གཏོང་བའི་ཐལ་སྐད་དང་རྩོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་ལ་གཟི་བརྗིད་ལྡན། མཇུག་ཏུ་སྒྲ་དག་ཅིང་གསལ་བའི་སྒོ་ནས་ཚིག་བཀྲ་དབྱངས་སུ་འཐེན་སྐབས། བདག་གི་ཡིད་ལ་བཅོས་མིན་གྱི་ཚོར་བ་ཟབ་མོ་སྐྱེས་མྱོང་། རྩོད་ཟླའི་ལས་འགན་གྲུབ་མཚམས། ཨ་ཁུའི་ཤག་ནས་ཤ་མོ་མོ་དང་ཡང་ན་གྲོ་མ་མར་ཁུ་ལྟ་བུའི་ཟ་མ་ཞིམ་པོ་རེ་ཟ་རྒྱུ་རག་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད། ཐེངས་གཅིག་ཨ་ཁུས་ཁོང་གི་ཚོགས་ལངས་ཀྱི་ཟླ་བོ་ཨ་ལགས་སྒོ་རུ་ཚང་ཡིན། ཁོང་གཉིས་མཉམ་དུ་ཐེངས་ཁ་ཤས་སྦྱང་བརྡར་བྱས་མོད། “སྤྲུལ་སྐུ་རིག་པ་རྒོད་པས་ཏན་ཏན་མེད། གཟབ་གཟབ་མ་བྱས་ན་ཚོགས་མང་གི་དབུས་སུ་ངའི་རྟགས་གསལ་གཅོད་ཀི་རེད།” ཅེས་གསུངས་ཏེ་ང་ཚོ་གད་མོ་ཤོར་བ་དྲན་ངོས་ན་གསལ་བོ་འདུག 

༡༩༨༨ལོར་ཕྲན་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་བོད་རྒྱ་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའི་དྲུང་ཡིག་འཛིན་གྲྭར་ཚུད་དེ་སླར་ཡང་སྤོས་ལྡན་གྲོང་ཁྱེར་ལ་འགྲོ་དགོས་བྱུང་། དེ་ནས་བཟུང་སློབ་སྤྱི་བཟོད་རྒྱམ་དང་ཨུ་རྒྱན་སོགས་ནི་མིང་ཙམ་མམ་གཞུང་གི་ཚོགས་འདུ་སོགས་ལ་བསྐྱོད་པ་ལས། རྔ་བ་རྫོང་བོད་ཡིག་སློབ་འབྲིང་གི་སློབ་སྦྱོང་དང་སྒྲིག་ལམ་ཀུན་སྤྱོད་ཆ་ཚང་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་དང་ཨ་ཁུ་བློ་གསལ་ཟུང་གིས་དོ་དམ་ལྟ་སྐྱོང་གནང་ངོ།། 

༼ལྔ།༽

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལོར་སྨྱུག་ཐོགས་པ་ཕྲན་རྒྱ་ནག་ཁྲིན་ཏུས་ནས་མདོ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་བསྙེག་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའང་ཁྲིན་ཏུས་ལ་འབྱོར་ཡོད་པ་གོ།  ཉིན་ཞིག་ཨ་ཁུ་བཙལ་ཏེ་ཤིས་མེན་(西門)གྱི་ཇ་ཁང་ཞིག་ནས་མཉམ་དུ་འཛོམས། ཇ་འཐོང་ཞོར་ལ་ཁ་བརྡ་བྱེད་སྐབས། ཨ་ཁུས་ཁོང་དབུས་ཕྱོགས་སུ་གནས་སྐོར་ལ་འགྲོ་རྒྱུ་དང་། བསམ་ཡས་ནས་ཟླ་ཤས་རིང་མཚམས་ལ་འདུག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད། ངས་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ཤག་བྱས་མོད། ཉིན་ཤས་རྗེས་ཨ་ཁུའི་སློབ་མ་ཡིན་པ་རྔ་བའི་གློག་བརྙན་སྐད་བསྒྱུར་ཁང་གི་ལས་བྱེད་རྨེ་སྐོར་ག་བུར་གྱིས་ང་ལ། ཨ་ཁུ་གནས་སྐོར་ལ་འགྲོ་བ་ཨེ་ཡིན་ནམ། བཅའ་ལག་བསྡུ་གསོག་རྒྱག་དུས་སྒམ་ནང་དྲང་ངེས་སོགས་དཔེ་ཆ་མང་པོ་ཡོད་པ་མཐོང་སོང་། གནས་སྐོར་ལ་དཔེ་ཆ་ལྗིད་པོ་དེ་འདྲ་ཁུར་དགོས་དོན་ཡོད་དམ་ཞེས་དོགས་སློང་བྱས། ཡུན་རིང་མ་འགོར་བར་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་འགྲམ་འགག་སྒོ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་གར་ལ་འབྱོར་འདུག་ཅེས་པའི་སྐད་ཆ་ཐོས། 

༡༩༩༢ ལོའི་ཟླ་ ༥ བའི་ནང་སྨྱུག་ཐོགས་པ་བདག་ཀྱང་རྒྱ་གར་དུ་སྐྱབས་བཅོལ་ལ་འབྱོར། རྡ་ས་ནས་ཨ་ཁུ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོའི་མདུན་ལ་བཅར་སྐབས། ཁོང་གིས་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་ཆེས་མཐའི་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་སྤྱི་དང་། རིག་གནས་དགེ་རྒན་གཅིག་ལྕོགས་གནང་བཞིན་འདུག་ལ། ཁོང་གིས་བོད་ནས་རང་རིགས་སློབ་གསོའི་བྱ་བཞག་དང་། ལོ་མང་ལས་བྱེད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་དང་མཐུན་རྐྱེན་བཟང་པོ་སོགས་རྒྱབ་ཏུ་གཡུགས་ཏེ་རྒྱ་གར་ལ་ཕེབས་པ་ནི། སྐྱབས་རྗེ་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེས་བཀའ་ཡིག་ཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་པ་དེ་དུས་ཤེས་མོད། ཡ་མཚན་པ་ཞིག་ལ། ཁོང་གི་བཀའ་ཡིག་དེ་ངོམ་སོ་བྱས་ནས་མི་སུ་ལ་ཡང་སྟོན་གྱི་མེད་པ་འདྲ་ལ། ཁོ་བོས་ཀྱང་མིག་གིས་མཐོང་མ་མྱོང་། 

སྐབས་དེར་ཀིརྟི་རིན་པོ་ཆེས་ཁོང་ལ་དབྱུ་གུ་ཞིག་དང་ཚིགས་བཅད་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གནང་སྟེ། དགེ་ཕྲུག་རྣམས་ཞི་དྲག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྐྱང་ཆོག་པའི་གནང་བ་སྦྱིན་ཡོད་པར་སྐད་གྲགས་འདུག་མོད།  འོན་ཀྱང་ཡུལ་ལུང་འདིར་བོད་གཞིས་ཀྱི་དགོན་གྲྭ་ལྟར་དབྱུག་པའི་སློབ་གསོ་མི་འགྲོ་བས། ཨ་ཁུའི་དབྱུག་པ་ལའང་བྱེད་ལས་གཞན་མེད་པར་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྟེན་དུ་ཉར་བར་བཤད། སྐབས་དེར་སྐྱབས་བཅོལ་བ་སྤྱི་མཚུངས་ཀིརྟི་བྱེས་པ་གྲྭ་ཚང་གི་ཕྱིའི་མཐུན་རྐྱེན་ཧ་ཅང་ཞན་པོ་ཡིན་ན་ཡང་། ནང་གི་རིག་གནས་སློབ་གཉེར་སྐོར་ལ་དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་སོགས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་གཡུར་དུ་སྨིན་ཞིང་། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཆེ་ཆུང་ཀུན་ལ་སྦྱང་བ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སློབ་མ་གང་མང་ཞིག་གསོ་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀར་རིག་གཞུང་གི་བྱ་བ་གལ་ཆེན་གནང་མཁན་ཡང་མི་ཉུང་ཞིག་ཡོད་དོ།།

དགེ་རྒན་དམ་པ་ཁོང་བོད་ནས་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར་ཏེ་སྐུ་མ་གཤེགས་ཀྱི་བར་དུ། སློབ་གཉེར་ཁང་གཅིག་ཏུ་གདན་ཐོག་གཅིག་ལ་མི་ལོ་སུམ་བཅུའི་རིང་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་ཕྱག་ལས་རྒྱུན་འཁྱོངས་གནང་བའི་སྤྱི་བྱེའི་མཛད་པ་དག་འབྲི་རྒྱུ་ནི། རྒྱུས་མངའ་དང་གང་ཅིའི་ཆ་ནས་སྨྱུག་ཐོག་པ་ཁོ་བོར་བབ་མེད་པས་འདིར་མི་ཤེས་ཤེས་མདོག་མི་བྱེད་ལ། ཁོང་གི་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་དང་མངོན་ཆུང་གི་སྤྱོད་ཚུལ་ལ་གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་གྱི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་དྲངས་ན། བོད་ནས་ཤེས་ཡོན་སྐོར་གྱི་ཕྱག་ལས་གང་མང་གནང་བ་དང་། ལྷག་པར་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་སྙན་ཞུ་ཕུལ་བའི་སྐོར་སོགས་༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྙན་གསན་ཞིག་ཞུས་ན་སྙམ་པར། ༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་བོད་ཙམ་མ་ཟད་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་རེད། ཕྱག་ལས་ཧ་ཅང་མཛད་བྲེལ་དང་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད། ངའི་དོན་དག་ཆུང་ཆུང་ཞིག་༧ཁོང་ལ་ཞུ་དགོས་དོན་མེད། ལོ་འདི་དག་གི་རིང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་མདུན་ནས་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གང་མང་ཐོབ་པ་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་ང་ལ་དགོས་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་གསུངས་ཏེ་ཁ་བཀག་པ་ཐེངས་གཅིག་ཙམ་མིན།  དེ་ལྟ་བུའི་མཛད་སྤྱོད་དག་ནི་རྗེ་གུང་ཐང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མས། མཁས་པ་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་དེ། །རློམ་སེམས་མེད་པར་ཞི་ཞིང་དུལ། །སྙེ་མའི་ཁུར་གྱི་ལྗིད་པ་ཡི། །ལྗོན་ཤིང་རྩེ་མོ་དུད་དེ་གནས། །ཞེས་པ་དང་ཀུན་ནས་མཚུངས་སོ། ། 

དེ་ལྟར་དགེ་རྒན་དམ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཡིག་འཕྲེང་འདི་དག་ནི།  མི་ཞིག་ལྷ་རུ་སྒྲོག་པའི་འུད་བསྟོད་དང་། ཆུང་ཆུང་ཆེན་པོར་བཟོ་པའི་འུར་གཏམ་སོགས་ཀུན་བཏགས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་རིང་དུ་དོར་ཏེ། རང་ལ་བློ་སྒོ་འབྱེད་པའི་དགེ་རྒན་ཞིག་གི་བཀའ་དྲིན་དང་། བློས་ཐུབ་གྲོགས་པོ་ཞིག་དང་མཛའ་མཐུན་གྱི་འགྲོགས་འདྲིས་སོགས་མི་བུ་དཀྱུས་མ་ཞིག་གི་འདས་བྱུང་གི་གནས་སྟངས་སྲོང་བོར་བརྗོད་པ་གཙོ་བོར་བཟུང་མོད། བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་བྱ་བཞག་ཐད་རང་ནུས་ཀྱིས་མཛད་རྗེས་མི་དམན་པ་བཞག་སྟེ་མི་ཚེའི་མཐའ་འཁྱོངས་ཡོད་པ་ཡང་ཞོར་ནས་རྟོགས་སླའོ་སྙམ་མོ། ། 

ཡི་གེ་འདི་དག་བྲེལ་བ་མ་བྱས་པར་དལ་ལྷོད་བྱས་ཏེ་འབྲི་ཁུལ་བྱེད་དོན་ནི། འདས་དོན་རྣམས་དྲན་གསོས་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་མོད། བརྗེད་ངས་ཀྱི་རྐུན་པོས་ཁྱེར་ཟིན་པ་ལ་ཉིན་འགྱང་ཞག་འཕུལ་ཀྱིས་ཨུ་ཚུགས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཚུར་གསལ་ཐབས་ནི་མི་འདུག་པས། ད་ནི་མཚམས་འདི་ནས་མཇུག་བསྡུ་བར་བྱའོ། །ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུཾ།

 སྤྱི་ལོ་༢༠༢༡ལོའི་ཟླ་༥ཚེས་༡༦ལ་བྲིས་ཤིང། ཟླ་༦ཚེས་༡༣ལ་བསྐྱར་བཅོས་བྱས།

འཕགས་ཡུལ་དྷ་རམྴ་ལ་ནས།