ཕྱི་སྡོད་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་ངོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྟེང་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཏེ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁག་ངོ་སྤྲོད་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།
ཁ་སང་དགོང་མོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲྭ་རྒྱ་དང་ངོ་དེབ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་བཙུགས་ནས་ལོ་ངོ་བརྒྱ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གྱི་འདུ་འཛོམས་ཤིག་འཚོགས་ཡོད་ཅིང་། འདུ་འཛོམས་སྟེང་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་ཇའེ་ནེ་( jaanne leedom Ackerman ) ལགས་ཀྱིས་ལས་རིམ་དེའི་གཏམ་བཤད་པ་དག་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚོགས་པ་ཁག་གི་ཚོགས་མི་ཚོས་རང་རང་གི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་འདས་པའི་ལོ་ངོ་བརྒྱའི་རིང་གི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་ཁག་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཞུས་ཤིང་། ཉེ་བའི་ལོ་བརྒྱའི་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བཙོན་འོག་ཏུ་ལུས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་སྙན་ངག་པ། གསར་འགོད་པ་སོགས་ཀྱི་རང་དབང་བརྩད་ཡོད་སྐོར་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
སྐབས་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་ཇའེ་ནེ་ལེ་ཌོམ་ལགས་ཀྱིས། པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ནི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་བརྒྱ་ལྷག་གི་ནང་ཡོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་མཉམ་མཛོམས་བྱེད་སའི་གནས་ཤིག་ཡིན། རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་རང་རང་གི་ཁོར་ཡུག་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་རྩོམ་དང་རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་གླེང་བ་དང་། རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། རྩོམ་འབྲི་རང་དབང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ་ནི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན། ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཚོགས་པ་ཁག་གི་འཐུས་མི་ཚོས་རང་རང་གི་སྐད་ཡིག་ནང་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ་ནས་འདས་པའི་བྱས་རྗེས་གླེང་སློང་བྱས་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་སྡོད་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་དྲུང་ཆེ་མགོ་ལོག་ལྕགས་མོ་ལགས་དང་རྒྱུན་ལས་སྨིན་སྣང་མཛེས་ལགས་གཉིས་ནས་འདུ་འཛོམས་སྟེང་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས། པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ངོ་སྤྲོད་དང་སྦྲགས། འདས་པའི་ལོ་ཤས་རིང་གི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་ལས་རིམ་ཁག་གི་སྐོར་ལ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་གསུང་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༢༡ ལོར་དབྱིན་ཇིའི་རྒྱལ་ས་ལོ་ཊོན་དུ་སྐུ་ཞབས་སི་ཁའོ་ཊི་ (Catharine amy dawson scott ) ལགས་ཀྱིས་གསར་འཛུགས་གནང་ཞིང་། ཚོགས་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་གི་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་པ་ཆེས་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་ལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་རྩོམ་འབྲིའི་རང་དབང་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་གི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་མཁན་གཙོ་བོའི་གྲས་ཡིན་པ་རེད།
བོད་ཀྱི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ནི་ཕྱི་ལོ་༡༩༩༩ ཟླ་བ་༣ ཚེས་༡༩ཉིན་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཐོག་མ་གསར་འཛུགས་གནང་། ཚོགས་པ་དེས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་འགུལ་རིམ་པ་སྤེལ་ཞིང་། དམིགས་བསལ་བོད་ནང་གི་བཙོན་འོག་ཏུ་ལུས་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དག་གི་གསུང་རྩོམ་དཔར་བསྐྲུན་དང་། ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐོར་ལ་སྙན་ཐོ་བཏོན་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྟེང་དུ་འགྲེམ་སྤེལ། དེ་བཞིན་བོད་མི་རྣམས་ལ་རྩོམ་རིག་ཟབ་སྦྱོང་དང་། བོད་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་སྤེལ་མུས་ཡིན་པའི་སྐད་གཉིས་སློབ་གསོའི་ལས་འགུལ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་གནང་མུས་ཡིན་ཞིང་། འདས་པའིལོ་ཤས་རིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་རྩོམ་པ་པོའི་ཚོགས་འདུ་ཁག་ལའང་མཉམ་ཞུགས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གནང་ཡོད་འདུག
དཔལ་ལྡན་རྒྱལ།