རྒྱ་ནག་བཅིངས་གྲོལ་དམག་མི་ཟེར་བ་དེས་མི་ཡ་ཀོ་མཚོ་འགག་ཏུ་མཁའ་དམག་གནམ་གྲུ་མངགས་གཏོང་བྱས་ཏེ་དཔུང་སྟོབས་ངོམས་པར་ཉི་ཧོང་གིས་ངོ་རྒོལ་གྱི་བརྡ་ལན་སྤྲད།
Japanese Prime Minister Fumio Kishida speaks at the G7 summit in Germany on Sunday, in front of Canadian Prime Minister Justin Trudeau, left, and German Chancellor Olaf Scholz. Photo: EPA-EFE
དེ་རིང་ལྷོ་བརྒྱུད་རྒྱ་ནག་ཞོགས་ པའི་ཆ་འཕྲིན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ བར་གཞིགས་ན། བདུན་ཕྲག་སྔོན་མར་རྒྱ་ནག་གི་མི་ མང་བཅིངས་གྲོལ་དམག་ཟེར་བས། ཉི་ཧོང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་མི་ཡ་ཀོ་གླི ང་ཕྲན་དང་ཨོ་ཀི་ན་ཝ་གླིང་ཕྲན་ དབར་ལ་ཆགས་པའི་མི་ཡ་ཀོ་མཚོ་འགག་ (Miyako Strait) ཟེར་བའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ་ H-6 རྟགས་ཅན་གྱི་འབར་མདེལ་གཡུག་མཁན་ གྱི་གནམ་གྲུ་ ༣ མངགས་ཏེ་དཔུང་སྟོབས་ངོམས་ཡོད་འདུ ག
ཁ་སང་ཕྱི་ཚེས་ ༢༧ ཉིན་འཇར་མ་ནིར་འཚོགས་པའི་འཛམ་གླི ང་འབྱོར་ལྡན་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་ (G7) གྱི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བློན་ཧྥུ་མིའོ་ ཀི་ཤི་ཌ་(Fumio Kishida) རྒྱ་ནག་ཅེས་དངོས་སུ་མིང་འབོད་བྱ ས་མེད་ནའང་། རྒྱ་གར་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཁུལ་དུ་ དམག་ཤུགས་སྤྱད་ནས་ད་ལྟའི་གནས་སྟ ངས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐབས་བྱེད་བཞི ན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཡུ་ཀེ ་རེན་དང་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་འཁྲུག་ ནས་བསླབ་བྱ་ནོར་བ་བླང་མི་ཉན་པར། དེ་བས་ཁྲིམས་སྒྲིག་གཙོར་བཟུང་གི ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལམ་ལུགས་ལ་གཞོལ་ དགོས་སྐོར་བཤད་དེ། དོན་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཞི་བདེ་རྒྱ་ མཚོ་ཁུལ་དུ་དམག་གི་སྟོབས་ཤུགས་ རྒྱ་སྐྱེད་བྱེད་བཞིན་ངོ་རྒོལ་བྱ ས་ཡོད་འདུག གཞན་ཡང་སྲིད་བློན་ཀི་ཤི་ཌས་ད་ལྟ ་ཉི་ཧོང་གིས་རང་གི་རྒྱལ་སྲུང་གི ་ཆེད་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལོ་རེའི་སྤྱི ་ཡོངས་ཡོང་འབབ་ནས་བརྒྱ་ཆ་གཅིག་ གམ། ཡང་ན་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་ ༣༧ ཡས་མས་གཏོང་གི་མེད་པ་དེར་སྤར་ཆ་ བྱ་རྒྱུ་ཡིན་སྐོར་བཤད་འདུག
ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་སྲུང་ལྷན་ཁང་གི ས་བསྒྲགས་པ་ལྟར་ན། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་རྒྱ་ནག་གིས་འབོམ་གཡུག་གནམ་ གྲུ་གསུམ་ཤར་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོ་ (East China Sea) ནས་མི་ཡ་ཀོ་མཚོ་འགག་བརྒྱུད་ཞི་ བདེ་རྒྱ་མཚོའི་ཁུལ་དུ་མངགས་རྗེས། ཡང་བསྐྱར་མཁའ་ལམ་དེ་རང་བརྒྱུད་ ནས་ཕྱིར་ལོག་བྱས་ཡོད་འདུག་ལ། ད་ལན་གྱི་གནམ་གྲུ་ཁྲོད་ནས་ H-6J རྟགས་ཅན་གྱི་འབོམ་གཡུག་གནམ་གྲུ་ གཉིས་ནི་རྒྱ་ནག་མི་མང་བཅིངས་གྲོལ་དམག་གི་མཚོ་དམག་གི་ཡིན་ཞིང་། དེ་གཉིས་ཀྱིས་ YJ-12 རྟགས་ཅན་གྱི་དམག་གཟིངས་གཏོར་རྒོ ལ་མེ་མདེལ་ ༨ འཁུར་ཡོད་འདུག H-6K རྟགས་ཅན་གྱི་གནམ་གྲུ་གཞན་དེ་ནི་ རྒྱ་ནག་གི་མཁའ་དམག་གི་ཡིན་ཞིང་། དེར་དགྲ་བོའི་རེ་ཌཱར་(Radar)ནུ ས་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་འཕྲུས་ཆས་སྦྱ ར་ཡོད་པ་རེད་འདུག
ད་ཐེངས་གནམ་གྲུ་གཉིས་ཀྱིས་འཁུར་ བའི་ YJ-12 རྟགས་ཅན་གྱི་མེ་མདེལ་གྱི་མྱུར་ ཚད་དང་སྙོབ་ཤུགས་ཀྱི་རྐྱེན་པས། དེ་ནི་ད་ཡོད་རྒྱ་ནག་ལ་ཡོད་པའི་ དམག་གཟིངས་གཏོར་རྒོལ་བྱེད་པའི་ འབར་མདེལ་ཁྲོད་ཀྱི་ཆེས་ཉེན་ཚབས་ ཅན་དེ་ཡིན་ཞིང་། མེ་མདེལ་དེ་ས་མཚོ་གནམ་གསུམ་ནས་ གཡུག་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་འདུག ཡང་མེ་མདེལ་དེས་རྒྱང་ཐག་སྤྱི་ལེ ་ ༤༠༠ སྙོབ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ཅིང་། མེ་མདེལ་གྱི་རྩེ་རྡོག་དེ་རང་གི་ དམིགས་འབེན་ལ་སྐར་ཆ་ ༣༠ ནང་འབྱོར་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པའི་རྐྱེ ན་གྱིས་སྔོན་ཚུད་ནས་བཀག་འགོག་བྱ ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དཀའ་མོ་ཡིན་སྐོར་འགྲེ ལ་བརྗོད་བྱས་འདུག
China sends three H-6 bombers over the Miyako Strait in Southern Japan. Photo: Handout
ཉེ་བའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གིས་རྐང་བཙུ གས་ནས་ཉི་ཧོང་ལ་འགྲན་སློང་ངམ། ཡང་ན་དམག་སྟོབས་ངོམ་སྟོན་གྱི་ཚུ ལ་དུ་ཤར་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོ་དང་ཉི་ ཧོང་གི་ཉེ་འགྲམ་ནས་དམག་དོན་གྲུ་ གཟིངས་དང་གནམ་གྲུ་སོགས་མངག་གཏོ ང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག དེ་ཡང་ཉེ་ཆར་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་སྲུང་བློན་ ཆེན་ནོ་བུའོ་ཀི་ཤི་ (Nobuo Kishi) ཡིས། ཟླ་འདིའི་དཀྱིལ་ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་ དང་ཨུ་རུ་སུ་གཉིས་ཀྱིས་ཉི་ཧོང་ གི་བྱང་ཕྱོགས་ཧོ་ཀའེ་དོ་( Hokkaido) བརྒྱུད་ནས་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་དང་། དེ་ནས་ཉི་ཧོང་གི་ལྷོ་ནུབ་ཏུ་ ཆགས་པའི་ཊི་སུ་ཤི་མ་མཚོ་འགག་ (Tsushima Strait) བརྒྱུད་ནས་ཉི་ཧོང་རྒྱ་མཚོ་(Sea of Japan) ཁུལ་དུ་མཚོ་དམག་གི་གྲུ་གཟིངས་ མངག་གཏོང་བྱས་པ་དེས་ཉི་ཧོང་ལ་ དམག་གི་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་ཐབས་ཤི ག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕར་བལྟས་ཚོད་ཀྱིས་ཉི་ཧོང་གི་ མཐའ་སྐོར་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་ཐོན་ བཞིན་ཡོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་དྲག་པོ ་བྱས་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་འདི་ལོ་གཅིག་པུར་ཉི་ ཧོང་དང་རྩོད་གཞིར་གྱུར་ཞིང་། ད་ལྟ་ཉི་ཧོང་གི་སྟངས་འཛིན་དོ་ དམ་འོག་ཡོད་པའི་སེན་ཀ་ཀུ་གླིང་ ཕྲན་ (Senkaku Islands) ཉེ་འགྲམ་དུ་བསྟུད་མར་གྲུ་གཟིངས་ ཐེངས་ ༡༡ མངག་གཏོང་བྱས་ཡོད་པ་རེད་འདུག
གསར་འགོད་པ། པ་སངས་ཚེ་རིང་།