དེ་རིང་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༣༠ སྟེང་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ། ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་མཆོག་ནས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དེས་དཔར་འགྲེམས་གནང་བའི་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྐོར་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དཔེ་དེབ་ཅིག་དབུ་འབྱེད་གནང་སོང་།
དཔེ་དེབ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་མཛད་སྒོའི་སྟེང་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་མཆོག་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། ཉམས་ཞིབ་པ་ཁག་ཅིག་བཅས་འཛོམས་འདུག
ཐོག་མར་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས། སྤྱིར་བཏང་ང་ཚོའི་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ནམ་རྒྱུན་དུ་ནས་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་། དེང་རབས་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ། དེ་བཞིན་དཔེ་དེབ་དཔར་སྐྲུན་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ལོ་རྒྱུས་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ད་ལྟ་ང་ཚོ་བོད་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་དང་། མ་འོངས་པ་བོད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཚང་མའི་གཞི་རྩ་དེ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཞི་བཞག་ནས་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོས་ལོ་རྒྱུས་དེ་གལ་ཆེན་པོ་བརྩི་ཡི་ཡོད་རེད། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ཆབ་སྲིད་ཞིབ་འཇུག་དང་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་དེབ་དཔར་སྐྲུན་སོགས་བྱས་དང་བྱེད་མུས་རེད། ཅེས་གསུངས།
ཁོང་གིས། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་ནང་དམ་དྲག་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ནས་བོད་དོན་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱ་རིགས་མཁས་དབང་ (Professor) ཁག་ཅིག་གིས་བོད་དོན་སྐོར་འབྲི་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མི་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་འདུག ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ནང་དུ་རང་དབང་ཡོད་རེད། བོད་གཞུང་དང་སུ་ཡིན་རུང་དེ་འབྲི་ཆོག དེ་འབྲི་མི་ཆོག་ཟེར་མཁན་མེད་ལ། རྩོམ་ཡིག་དང་དཔེ་དེབ་མང་པོ་ཞིག་འདོན་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལན་གཙོ་བོ་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྐབས་ཀྱི་གནད་དོན་དང་། དགེ་ལུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་གང་འདྲ་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་སྐོར་ལ་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དགེ་རྒན་གསུམ་གྱིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་བྲིས་པ་རེད། གཞུང་ཕྱོགས་ནས་དེ་འབྲི་ཆོག་གི་ཡོད་མེད་སོགས་བཤད་མེད་པར་བརྟེན། བརྗོད་གཞི་གཅིག་གི་ཐོག་ལ་མི་གསུམ་གྱིས་བྲིས་པ་ཆ་ཚང་མི་འདྲ་བ་ཡོད་རེད། གང་མང་མང་གིས་ཀློག་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། གནས་ཚུལ་དེ་རྒྱ་ཆེ་རུ་མཁྱེན་རྟོགས་ཡོང་བར་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་རེད། རིམ་པས་ང་ཚོས་སོ་སོའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ལ་སོགས་པའི་ཐོག་ལ་ཁ་གསལ་རུ་བཟོ་ཐུབ་རྒྱུ་དང་། དེའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་ནུས་པ་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་འཐོན་ཐུབ་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་ཡོད། མ་འོངས་པར་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་སོ་སོ་སྒེར་གྱི་ངོས་ནས་རྩོམ་ཡིག་དང་ཞིབ་འཇུག་ཐོག་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱ་འདོད་ཡོད་ཚེ། ང་ཚོས་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་སོགས་བརྗོད་སོང་།
དེ་ནས་བོད་ཀྱི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཞིབ་འཇུག་པ་དང་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས་ཀྱིས། དེབ་འདི་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གི་འབུམ་རམས་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་གཙང་ཕྲུག་སྟོབས་ལགས་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལགས། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་གཉན་ཐར་ལགས་བཅས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་རེད། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྐོར་གྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་འདིའི་ནང་དཔྱད་རྩོམ་གསུམ་ཡོད་པ་རེད། ཐོག་མར་རྒན་སྟོབས་ལགས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་དེ་པར་སྐྲུན་གནང་འདུག དེའི་ནང་ལ་གཙོ་བོ་དེ་དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་ནང་ལ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་དབུ་བརྙེས་པའི་སྐབས་སུ་གུར་ཤྲི་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་གྱིས་༧རྒྱལ་དབང་ལྔ་པ་ལ་དབང་ཡོན་ཕུལ་བའི་སྐབས་སུ་དབང་ཆ་ཆ་ཚང་ཕུལ་བའི་གནས་ཚུལ་གསལ་པོ་ཞིག་འདུག གཉིས་པ་དེ་རྒན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ནང་གཙོ་བོ་དེ་༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པའི་སྐབས་ལ་ཉེན་ཡོལ་ཐེངས་གཉིས་ཕེབས་པའི་སྐོར་ལ་གསལ་པོ་ཞེ་དྲགས་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཉེན་ཡོལ་ཕེབས་པའི་སྐབས་སུ་སྐུ་ངལ་ཞེ་དྲགས་ཡོད་རེད་དེ། ཉེན་ཡོལ་དང་པོའི་སྐབས་ལ་སོག་ཡུལ་དང་། དེ་ནས་ཨ་མདོ་བརྒྱུད་ནས་མཐར་པེ་ཅིན་དུ་ཕེབས་ཡོད་པའི་སྐོར། ཉེན་ཡོལ་གཉིས་པ་དེ་རྒྱ་གར་ལ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བ་རེད། གསུམ་པ་དེ་རྒན་གཉན་ཐར་ལགས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་ནང་། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྐབས་ལ་བྱུང་བའི་དགེ་ལུགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་རེད་འདུག དེ་ལ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྙོག་དྲ་དམིགས་བསལ་གང་ཡང་མི་འདུག གཙོ་བོ་དེ་དགོན་པའི་གྲངས་ཀ་དང་། ཁམས་ཚན། དེ་བཞིན་དགོན་པའི་བཅའ་ཡིག་དང་ཡིག་ཆའི་སྐོར་རེད་འདུག ཅེས་གསུངས་སོང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་ནོར་འཛིན་སྒྲོལ་མ་མཆོག་གིས། ང་རང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མཁས་པ་དེ་འདྲ་མ་རེད། བྲེལ་བ་ཆེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་དེབ་འདི་ཀློག་རྒྱུ་བྱུང་མ་སོང་། རྒན་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས་ཀྱིས་རྩོམ་སྒྲིག་པའི་གཏམ་གྱི་སྐོར་ལ་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་ཐོག་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་གཏིང་ཟབ་པོ་གནང་སོང་། ཕན་ཐོགས་ཞེ་དྲགས་བྱུང་། དེའི་སྒང་ལ་དམིགས་བསལ་གྱིས་ང་ཚོའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མཁས་པ་གསུམ་རྒན་གཙང་ཕྲུག་སྟོབས་ལགས་དང་། རྒན་གཉན་ཐར་ལགས། རྒན་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་བཅས་ཀྱིས་སྐུ་ལས་ཞེ་དྲགས་བསྐྱོན་འདུག་ལ། རྒན་ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས་ཀྱིས་དེབ་འདིའི་ཐོག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་ཡག་པོ་གནང་འདུག ད་དུང་དེབ་འདིའི་ཐོག་ལ་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གིས་མཐུན་འགྱུར་ལེགས་པོ་གནང་བ་མ་ཟད། ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གིས་རྩོམ་དང་ཉམས་ཞིབ་བྱ་རྒྱུའི་སྡིངས་ཆ་བསྐྲུན་པ་དང་གོ་སྐབས་ཕུལ་བ་སོགས་བྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་ངོ་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་པ་གཞིར་བཟུང་། ང་ཚོས་ཉམས་ཞིབ་པ་སོགས་ལ་གོ་སྐབས་འབུལ་བའི་སྐབས། དེ་ལ་གནོན་ཤུགས་གང་ཡང་མེད་པར་རྩོམ་པ་པོ་སོ་སོའི་རང་དབང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་འབྲི་རྩོམ་གནང་བ་ཞིག་རེད་ལ། རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་བྲིས་པ་རྣམས་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
ཕྱི་དྲིལ་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་མུ་མཐུད་དུ། དེང་གི་དུས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ལ་འཁྱོག་བཤད་མང་པོ་བྱས་ཏེ། འཛམ་གླིང་མི་མང་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་མཁས་པ། དེ་བཞིན་ཉམས་ཞིབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་འདྲ་མིན་སྤེལ་བའི་སྐབས། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་དེབ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་འདོན་སྤེལ་གནང་ཐུབ་པ་དེ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་དང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཡོད་པའི་མཁས་པ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཟུར་གནས་ཀྱི་མཁས་པ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་ཉམས་ཞིབ་གནང་བའི་སྐབས་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་གི་ཉམས་ཞིབ་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་དང་གནས་ཚུལ་སྤྱན་འབུལ་ཞུ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ལ། མ་འོངས་པའི་ང་ཚོའི་བོད་རིགས་སོན་རྩ་རྣམས་ལ་གཞི་བཞག་ས་ཞིག་དང་། མ་འོངས་པར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དཔྱད་ཞིབ་བྱེད་སའི་ཡིག་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་སྐོར་ལ་ཉམས་ཞིབ་དང་དེབ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཐུབ་པར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཡོད། དམིགས་བསལ་གྱིས་རྒྱལ་རསབས་ཀྱི་མཁས་པ་གསུམ་དང་རྒན་ན་ག་སངས་རྒྱས་བསྟན་དར་ལགས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་གཙོས་པའི་མཁས་དབང་ལས་བྱེད་རྣམ་པས་དེ་འདྲའི་ཐུགས་འཁུར་བཞེས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་འདོད་བྱུང་། ཞེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། པདྨ་མཚོ།
