བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཨ་རིའི་རོགས་ཚོགས་ (USAID) དང་བོད་ཀྱི་ཐེབས་རྩ་ (Tibet Tibet Fund) བཅས་ཀྱི་མཐུན་འགྱུར་འོག བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་དང་ཉམས་ཞིབ་པ་གཟུངས་འདུས་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སོགས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་བྱིས་སྒྲུང་ ༡༠ བརྩམས་ཡོད་པའི་སྐོར་ནས་བཅར་འདྲི་བྱས་ཡོད།
དྲི་བ། ལོ་བཅུ་ཡི་གོང་དུ་བྱིས་པའི་ཕ་མ་ཡིན་མིན་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཡིག་སྒྲུང་དེབ་ཉུང་དྲག་འདུག་ཅེས་སྐད་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་བོད་ཡིག་སྒྲུང་དེབ་ཀྱི་གནས་སྟངས་ག་འདྲ་ཆགས་འདུག
ལན། མི་ལོ་བཅུའི་ཡར་སྔོན་དང་བསྡུར་ནས་བཤད་ན། དེང་སྐབས་བྱིས་སྒྲུང་མང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྣམ་པའི་ཆ་ནས་མང་བ་དང་། ངོ་བོའི་ཆ་ནས་ཡང་དག་པ་ཞིག་འདུག་བསམ་གྱི་འདུག ལྷག་པར་དུ་བོད་གཞུང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བཏོན་གནང་བའི་སོན་རྩའི་དེབ་ཕྲེང་ཞེས་པ་དེ་ཧ་ལས་པ་ཡག་པོ་འདུག་ལ། དེ་དང་འདྲ་བའི་སྒེར་གྱི་དེབ་མང་པོ་ཞིག་ཐོན་དང་འཐོན་བཞིན་འདུག
དྲི་བ། ང་ཚོ་བོད་པའི་ནང་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་རྒྱུ་ལས་སླ་བོ་རེད་ཅེས་ལབ་མཁན་མང་པོ་འདུག་ལ། ནམ་རྒྱུན་རྩོམ་འབྲི་འདུག་མཁན་གང་ཙམ་ཞིག་གིས་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་ཡི་འདུག བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་བར་ཁྱད་ཆོས་ག་རེ་ག་རེ་ཚང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ལན། ང་ལ་མཚོན་ན་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་རྒྱུ་ནི་དེ་འདྲའི་སླ་བོ་ཞིག་རེད་འདོད་ཀྱི་མེད། རྒྱུ་མཚན་ནི། རྣམ་དཔྱོད་དང་རྩོམ་རྩལ་ཡག་པོ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱིས་སྒྲུང་ཡག་པོ་ཞིག་འབྲི་ཐུབ་པའི་ངེས་པ་མི་འདུག སྤྱིར་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་བར་སློབ་གསོའི་ཆེད་མཁས་པ་དང་། བྱིས་སྐྱོང་ཉམས་མྱོང་ཅན། ཆེད་ལས་དགེ་རྒན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ཚང་ན་ཡག་པོ་ཡོད་རེད་དྲན་གྱི་འདུག དེ་མིན་བྱིས་སྐྱོང་སློབ་གསོའི་ཐད་དོ་སྣང་དང་། བྱིས་པའི་སེམས་ཁམས་ལ་ཅུང་ཆ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་ཐོག རྩོམ་པ་པོ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡིན་ནའང། རང་ཉིད་དམའ་སར་བུད་དེ། ཐ་སྙད་དང་སྡེབ་སྦྱོར་ཡང་ཆེས་དམའ་ས་ཡིན་དགོས། ལྷག་པར་དུ་བྱིས་པའི་ལོ་ན་དང་བྱིས་སྒྲུང་གི་གནས་བབ་སོགས་དོ་མཉམ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཚང་ན་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་ཡོད་རེད་དྲན་གྱི་འདུག
དྲི་བ། བོད་ཡིག་སྒྲུང་དེབ་དང་ཀློག་དེབ་སོགས་ལ་ལྟ་དུས། ཁག་ཅིག་ནི་ཡུལ་སྐད་མང་དྲགས་ནས་བརྡ་སྤྲོད་གཞུང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་མང་ལ། ཡང་ཁག་ཅིག་ནི་ཡིག་སྐད་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་ནས་བྱིས་པ་ཚོས་གོ་ཁག་པོ་ཆགས་ཀྱི་འདུག ཁྱེད་རང་བྱིས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཨ་མ་ཡིན་ལ། བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་མཁན་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བལྟས་ན། དཀའ་ངལ་དེ་ག་འདྲ་སེལ་ཐབས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་འདུག
ལན། སྤྱིར་རྩོམ་པ་པོ་ཞིག་གིས་དེབ་ཅིག་བཏོན་རྒྱུ་ནི། རང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་དང་རྩོམ་རྩལ་མངོན་རྒྱུའི་ཆེད་ཡིན་པ་ལས་དེ་མིན་ལོ་རྒྱུས་དང་། སྙན་དེབ་ལ་སོགས་པའི་དེབ་ཅིག་བྲིས་པ་ཡིན་ན་གཙོ་བོ་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་དང་། བོད་སྤྱིའི་སྐད་དང་མཐུན་པ་ཞིག་འབྲི་ཐུབ་པར་འབད་བརྩོན་བྱ་རྒྱུ་ནི། རྩོམ་པ་པོའི་ཆེས་མ་མཐའི་འགན་འཁྲི་ཞིག་རེད་ལ། ཀློག་དེབ་དང་བྱིས་སྒྲུང་གང་ཞིག་ཡིན་ཡང་ཡིག་སྐད་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་པ་ནི་དཀའ་ངལ་མ་རེད། དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ནི་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་འགྲོས་དང་མི་མཐུན་པ་དེ་རེད། དེང་གི་ཕ་མར་འགན་འཁྲིའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་མེད་མ་གཏོགས། ཕ་མ་སུའི་ངོས་ནས་བཤད་ནའང། ཕྲུ་གུ་བཙས་མ་ཐག་ནས་ལོ་དྲུག་གིི་བར་གྱི་བྱིས་པར་སྒྲུང་བཤད་མི་ཐུབ་མཁན་མེད། དེར་བརྟེན། ལོ་ཆུང་དུས་ནས་ཕ་མས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱོབས་དང་། འཛིན་གྲྭ་དང་པོ་ནས་ཁོང་ཚོས་ཡིག་སྐད་ཡིན་ནའང་ག་ལེར་གོ་འགྲོ་ཡི་རེད། གལ་ཏེ་ཡིག་སྐད་ཀྱི་དོན་མ་གོ་བ་ཡིན་ན་གོ་བའི་ཐབས་ཤེས་བྱེད་པར་ཕ་མ་དང་དགེ་རྒན། དོ་བདག་རང་ཉིད་ཀྱིས་གནང་དགོས་པ་རེད།
དྲི་བ། ཁྱེད་ཀྱིས་འདི་ལོར་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པའི་བྱིས་སྒྲུང་རྣམས་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་རྐྱང་རྐྱང་རེད་འདུག བརྗོད་གཞི་དེ་ཁྱེད་རང་གིས་བདམས་པ་ཡིན་ནམ། ག་རེ་བྱས་ནས་བརྗོད་གཞི་དེ་བདམས་ཡིན།
ལན། ང་ལ་མཚོན་ན། རྩོམ་ཡིག་འབྲི་བར་དགའ་པོ་ཡོད། དེ་བཞིན་རྩོམ་དེབ་འགའ་ཡང་དཔར་མྱོང། འོན་ཀྱང་། ང་ལ་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་བའི་ཉམས་མྱོང་མེད། རང་ཉིད་ཨ་མ་ཆགས་པ་ནས་སློབ་གསོ་དང་བྱིས་སྒྲུང་ཐདམ་དོ་སྣང་དང་ཉམས་ཞིབ་ཅུང་ཙམ་བྱས་ཡིན། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་བྱིས་སྒྲུང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་ནའང་། མང་ཆེ་བ་གཞན་གྱི་སྐད་ཡིག་ནས་བསྒྱུར་བ་དང་བོད་རང་གི་ཆོས་རིག་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་བརྟེན། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོང་ཆ་འདི་འགེངས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་དང་། བོད་སྐད་ཡིག་གི་ལམ་ནས་མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་བསམ་བློའི་འདུ་ཤེས་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་སྣང་བརྙན་ཡོད་པའི་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་རྩོམ་བྱ་རྒྱུ་ནི། བོད་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་བོད་མི་རྣལ་མ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་པ་ཡིན་པས། རེ་བ་དཔེ་ཚོགས་ཞེས་པའི་རྩོམ་འབྲིའི་ལས་གཞི་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་བྱིས་པ་ཚོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་བཅུད་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་འོད་དུ་གནང་བའི་ལེགས་སྐྱེས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཅི་ལ་མིན། འོན་ཀྱང་། བྱིས་པའི་དུས་སྐབས་ནི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་སློབ་གསོ། སྲོལ་རྒྱུན་བཅས་བརྒྱུད་ནས་མི་རིགས་རང་གི་རིག་གནས་ཡོད་ཚད་རྒྱུད་དུ་འཇགས་པ་དང་། ངོས་ཟིན་ཐོབ་ཏུ་འཇུག་རྒྱུ་ནི་དུས་རབས་ཀྱིས་རིག་གནས་པར་སྤྲད་པའི་འགན་འཁྲི་ཡིན་པར་བརྟེན། ངས་བརྗོད་གཞི་འདི་བདམས་ནས་བྲིས་པ་ཡིན།
དྲི་བ། ཁྱེད་ཀྱི་སྒྲུང་དེབ་བཅུའི་ནང་དོན་ཚང་མ་ཁ་ཁ་ཡིན་ནའང་། རྒྱབ་ཤའི་རི་མོ་ཚང་མ་གཅིག་པ་བཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ག་རེ་ཡིན།
ལན། རྒྱུ་མཚན་འདིས་འདི་ལྟར་བཞག་པ་ཡིན་ཞེས་གནས་ལུགས་ནང་དོན་ལྡན་པ་ཞིག་ང་ལ་བཤད་རྒྱུ་མེད། ཨ་མ་ཞིག་གི་སེམས་ཀྱི་རེ་བ་རི་མོ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པར་བརྟེན། རེ་བ་མངོན་གྱུར་གྱི་སྨོན་པ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ནའང་མི་ཆོག་པ་མེད།
དྲི་བ། ཁྱེད་ཀྱི་སྒྲུང་དེབ་ཀློག་པ་པོ་ཞིག་གིས། ཁྱེད་ཀྱི་ལབ་ཙེ་ཞེས་པའི་སྒྲུང་དེབ་དེའི་ནང་གི་ལབ་ཙེ་དང་ཕ་ཡུལ་བོད་ཀྱི་ལབ་ཙེ་གཉིས་འདྲ་བོ་མི་འདུག་ཟེར་གྱི་འདུག དེ་གཉིས་བར་ཁྱད་པར་ག་རེ་ཤོར་ཡོད་པ་རེད།
ལན། ང་རང་གི་ངོས་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བསམས་ནས་རི་མོ་བ་དང་ངེད་གཉིས་བར་འགལ་བ་ཅུང་ཙམ་བྱུང་། རྒྱུ་མཚན་ནི་བྱེས་ནས་སྐྱེས་པའི་གཅེས་ཕྲུག་ཚོར་ལབ་ཙེའི་རིག་གནས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཤིག་འཇོག་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད་བསམས་ནས་ཡོད། ཡིན་ནའང། ངས་རི་མོ་བར་ལེ་བདའ་དང་འཁང་ར་བྱས་མ་མྱོང་། དེ་ནི་མོ་རང་ལོ་ཆུང་བྱིས་དུས་ནས་ཡུལ་གྱར་བར་གྱུར་བའི་དཀའ་ངལ་རེད་ལ། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ཡང་རེད།
དྲི་བ། ཁྱེད་ཀྱི་སྒྲུང་དེབ་རྣམས་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་ཏེ་ཟླ་བ་བརྒྱད་ཙམ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ཁྱེད་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་ཆུང་ཆུང་ཚོས་སྒྲུང་དེབ་ཐད་ག་རེ་ཟེར་གྱི་ཡོད།
ལན། ཀློག་པ་པོ་ཆུང་ཆུང་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕ་མ་བརྒྱུད་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་དང་། ང་ཨ་མ་གཟུངས་འདུས་ཀྱི་སྒྲུང་དེབ་ལ་དགའ་བོ་ཡོད་ཅེས་བཤད་བྱུང་། ད་དུང་ཤེས་ཡོན་པ་རྒན་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལ་ཐུགས་སྣང་ཡོད་མཁན་ཚོས་ཞེ་དྲགས་ཡག་པོ་གནང་གི་འདུག མུ་མཐུད་དུ་ཤུགས་རྒྱོབས་ཞེས་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་། འཚོ་བའི་འགྲོ་གྲོན་ལ་རོགས་དངུལ་མང་ཙམ་གནང་བྱུང་ལ། འཚོ་བའི་འགྲོ་གྲོན་ལ་རོགས་དངུལ་གནང་མཁན་གྱི་ལྷག་བསམ་ཅན་ཚོའི་རོགས་དངུལ་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་ཡོང་ཆེད་དང་། མུ་མཐུད་དུ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་། སྲོལ་རྒྱུན། སློབ་གསོ་གཙོར་བཟུང་གིས་བྱིས་སྒྲུང་འབྲི་འཆར་ཡོད།
རྩོམ་པ་པོ་ངོ་སྤྲོད། གཟུངས་འདུས་སྐྱིད་ལགས་ཀྱི་སྨྱུག་མིང་ལ་སྐལ་གསུམ་སྲིང་མོ་ཟེར་ཞིང་། ཁོང་མོ་བོད་མདོ་སྨད་མཚོ་སྔོན་ཡ་རྫི་རུ་སྐྱེས། བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་སུ་ཇཱ་བོད་ཁྱིམ་དང་ས་རཱ་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས། ཟམ་པ་དང་། གངྒཱའི་བཤད་སྒྲའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་བྱས། གཞན་ཡང་། མ་ཡུམ་ཚགས་པར་དང་། འོད་དཀར་དྲ་ཚིགས་ཀྱི་རྐང་འཛིན་རྩོམ་པ་པོ། རྒྱལ་སྤྱིའི་པེན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་བཞི་པའི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་། སྐབས་བདུན་པའི་ཚོགས་གཞོན་གནང་མྱོང་བ་མ་ཟད། ད་ལྟ་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཉམས་ཞིབ་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད། སྔ་ཕྱིར་ལྷུག་རྩོམ་གཙོར་བྱས་པའི་རྩོམ་ཡིག་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་བོད་ཕྱི་ནང་གི་དུས་དེབ་དང་ཚགས་པར། དྲ་རྒྱ་བཅས་སུ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། རྩོམ་ཡིག་འགྲན་སྡུར་གང་མང་ཁྲོད་རྩེ་སོན་གྱི་བྱ་དགའ་ཐེངས་མང་ཐོབ་མྱོང་འདུག ཁོང་མོས་བརྩམས་ཆོས་ལ་རིགས་ཞེན་གྱི་འབོད་བརྡ་དང་། བརྩེ་བའི་ཤ་ཁྲག རང་རྟོགས། རེ་བའི་དཔེ་ཚོགས་ཞེས་པའི་དེབ་གྲངས་བཅུ་འདི་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ཕུར་བུ།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། པདྨ་མཚོ།
