ང་ཚོས་རང་ས་རང་ཡུལ་གྱི་ཆེད་དུ་ངོ་རྒོལ་དང་འཐབ་རྩོད་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྒྱུན་སྐྱོང་དགོས་རྒྱུ་རེད་ཅེས་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རྣམ་ལགས་ཀྱིས་བརྗོད་བྱུང།
ཉེ་ཆར་ནས་བཟུང་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཞི་རྒོལ་བ་གང་མང་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་གནོན་འོག་འདུག་ཐབས་བྲལ་ཏེ་བཙན་བྱོལ་ཏུ་འབྱོར་གྱིན་ཡོད་པ་བཞིན། ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་འདི་གའི་གསར་འགོད་པ་ངྷ་ས་དབུས་སྣེ་ལེན་ཁང་དུ་ཕྱིན་སྐབས་ཉེ་ཆར་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་ཞིང་ལྷ་ས་སྟག་རྩེ་རྫོང་ནས་ཡིན་པའི་གྲྭ་ཕུན་ཚོགས་ཚེ་རྣམ་ལགས་སུ་ཐུག་ཅིང་། ཁོང་ལ་དགའ་ལྡན་དགོན་པའི་སྔར་ལོའི་ཞི་རྒོལ་གྱི་བྱུང་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཁག་ཅིག་བཅར་འདྲི་བྱས་པར། ཁོང་གིས། སྔར་ལོ་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ཨོ་ལིམ་པིག་རྩེད་འགྲན་འཚོགས་གཏན་འཁེལ་ཡོད་སྟབས། ལྷ་སར་གནས་སྡོད་བོད་མི་ཚོས་དེ་དང་སྟབས་བསྟུན་ཏེ་ངོ་རྒོལ་བྱ་རྒྱུའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་གོ་སོང་ལ། སེ་ར་དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་ ༡༤ ཡིས་ཞི་བའི་སྐད་འབོད་བྱས་ཏེ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་དང་། བོད་ཆོལ་གསུམ་གྱི་ས་ཁུལ་མང་པོའི་ནང་དུའང་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཀྱིན་པའི་གནས་ཚུལ་སོགས་གོ་རྗེས། ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ང་ཚོ་དགའ་ལྡན་དགོན་པའི་གྲྭ་པ་ ༩༠ ལྷག་གི་དགོན་པའི་མངགས་གཏོང་ཁང་གི་ཕྱོགས་སུ་སོང་སྟེ་སྐད་འབོད་དང་རེ་སྐུལ་ཞུས་པ་ཡིན་ལ། རེ་སྐུལ་ཞུས་དོན་གཙོ་བོ་ནི། ༢༠༠༦ ལོར་དགའ་ལྡན་དགོན་པའི་འདུ་ཁང་ནང་ཡོད་པའི་དོལ་རྒྱལ་གྱི་སྐུ་གཏོར་བའི་ཉེས་མིང་འོག་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་དགེ་འདུན་པ་གློད་གྲོལ་ཡོང་ཐབས་གཙོས་པའི་དགོན་པའི་ནམ་རྒྱུན་གྱི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་བཀག་སྡོམ་དང། དགོན་པའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་བཤམ་མི་ཆོག་པ། ཆོས་དད་རང་མོས་ལ་བརྩི་འཇོག་མི་བྱེད་པར་དགོན་པའི་ནང་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཟེར་བའི་སློབ་གསོ་དང་ལས་འགུལ་འདྲ་མིན་སྤེལ་བ་སོགས་མཚམས་འཇོག་བྱ་དགོས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ཡང་བསྐྱར་དགོན་པ་ནས་ལྷ་སའི་གླིང་བར་དུ་སྐད་འབོད་བྱ་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱས་པར། དགོན་པའི་མགོ་ཁྲིད་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་དག་གིས་བཀག་འགོག་བྱས་ཤིང་། སྐབས་དེར་ལྷ་ས་ནས་དམག་མི་ ༨༠༠༠ ལྷག་འབྱོར་ཏེ་ང་ཚོ་ཕྱིར་དགོན་པར་བཙན་གྱིས་ལོག་ཏུ་བཅུག་སོང་ལ། དེ་ནས་བཟུང་ཕྱི་ཟླ་ ༤ བའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་བར་དུ་དམག་མིས་དགོན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་བསྐོར་ཏེ་དགེ་འདུན་པ་ཚོའི་འགྲོ་འོང་ལ་བཀག་སྡོམ་ནན་མོ་བྱས་པར་མ་ཟད། ཚེས་ ༡༧ ཉིན་གྱི་དགོང་མོར་ང་དང་གྲྭ་པ་ ༡༢ འཛིན་བཟུང་བྱས་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
ཁོང་གིས་མུ་མཐུད་དུ་བཙོན་འཇུག་སྐབས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་དང་བཙན་བྱོལ་ཏུ་ཡོང་དོན་ཐད་བརྗོད་དོན། འཛིན་བཟུང་བྱས་རྗེས་ང་ཚོ་ཐད་ཀར་མལ་གྲོ་གུང་དཀར་རྫོང་གི་བཙོན་ཁང་དུ་ཉིན་གཉིས་དང་ཞག་གཅིག་རིང་གཅར་རྡུང་དང་བཀག་ཉར་བྱས་རྗེས་ལྷ་སའི་རྒུ་རྩ་བཙོན་ཁང་དུ་གནས་སྤར་ཏེ་ཟླ་ ༣ རིང་བཀག་ཉར་བྱས་སོང་ལ། སྐབས་དེ་དག་ཏུ་ཁོ་ཚོས་ཆུ་ཚོད་རེས་མོས་ཀྱིས་འདྲི་གཅོད་དང་གཅར་རྡུང་བྱས་པར་མ་ཟད། ནམ་རྒྱུན་དམག་སྦྱོང་འདྲ་མིན་སྤྲད་དེ་ཉིན་སྲིབ་བར་ནས་ཆུ་ཚོད་གསུམ་བཞིའི་རིང་དྲང་བོར་ལངས་སུ་བཅུག་པ་སོགས་མནར་གཅོད་དང་དཀའ་ངལ་མང་པོ་སྤྲད་སོང། རྗེས་སུ་སྟག་རྩེ་རྫོང་གི་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ཚལ་གུང་ཐང་བཙོན་ཁང་དུ་ཁྲིད་དེ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་བར་དུ་བཙོན་འཇུག་བྱས་རྗེས་ཉིན་དེའི་དགོང་མོར་ལྷ་ས་ནས་གསུམ་གཅིག་བཞིའི་དོན་རྐྱེན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཐག་གཅོད་ཚོགས་ཆུང་གི་མི་ཡིན་ཞེས་པའི་དམག་མི་ ༦ སླེབས་ཏེ། ང་ཚོའི་གྲྭ་བ་ ༡༣ ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁ་བྲལ་གཏོང་མཁན་གྱི་ཉེས་མིང་འོག་མི་རེར་ལོ་ ༡ རེའི་བཙོན་འཇུག་ཁྲིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་པའི་དཔང་ཡིག་སྤྲད་རྗེས་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་བཙོན་ཁང་དུ་བསྐྱལ་ཏེ་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་རེད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༤ པའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ང་རང་ནང་མིར་རྩིས་སྤྲོད་བྱས་ཏེ་ཕ་མ་གཉིས་ལ་ང་དེང་ཕྱིན་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་དང་ཕྱི་ཡུལ་ཏུ་འགྲོ་མི་ཆོག་པའི་ཁས་ལེན་བྱས་བཅུག་རྗེས་གློད་པ་རེད། རྗེས་སུ་ང་ཚོ་བཙོན་དུ་ཚུད་པའི་གྲྭ་བ་ ༡༠ ཕྱིར་དགོན་པར་འཛུལ་བར་དགོན་པའི་མངགས་གཏོང་ཁང་གིས་ཐེངས་མང་པོར་ང་ཚོ་ཕྱིར་ཕུད་བཏང་སྟེ་དགོན་པར་འཛུལ་མི་ཆོག་པར་བཟོས་པ་དང་། ནམ་ཞར་རྒྱུན་དུ་ཁོང་ཚོའི་ལྟ་རྟོག་དང་དམ་དྲག་གི་འོག་ཏུ་འདུག་དགོས་པ་དང་། རང་ཉིད་གྲྭ་བ་བྱ་རྒྱུ་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་རང་དབང་ཡང་མེད་སྟབས། ངས་ལམ་ཁ་འདི་མི་འདེམས་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་ཞེས་བརྗོད་བྱུང་།
མཐའ་མར་ཁོང་གིས་དགའ་ལྡན་དགོན་པའི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་རེ་སྐུལ་ཞུས་དོོན། ༡༩༩༦ ལོའི་ཡར་སྔོན་དུ་དགའ་ལྡན་དགོན་པར་གུ་ཡངས་པོ་ཡོད་ཀྱང་། ལོ་དེ་ནས་བཟུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་རིམ་གྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་པར་བཤམ་མི་ཆོག་པ་དང་། རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་མགོ་བཙུགས་པར་མ་ཟད། ༢༠༠༣ ལོའི་བར་དགོན་པར་གྲྭ་པ་གསར་བ་གཅིག་ཀྱང་བསྡུ་ལེན་བྱས་མེད་ལ། ལོ་དེར་བསྡུ་རུབ་བྱས་སྐབས་གྲྭ་བ་བྱ་འདོད་ཡོད་རིགས་ལ་རྫོོང་དང་ཞང་། གྲོང་ཚོ་རིམ་པའི་ཉེན་རྟོག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ངོ་སྤྲོད་དང་ཐམ་ཀ་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་བཏོན་པ་དང་༧རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཁ་བྲལ་རིང་ལུགས་པར་ངོ་རྒོལ་བྱ་དགོས་པའི་སྐོར་གྱི་ཡིག་རྒྱུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་གྲྭ་བ་བཟོ་དགོས་པ་རེད། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ཚེ་དགོན་པར་ཚུད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བཞིན་འཇང་དབྱངས་དགུན་ཆོས་ལ་མཚོན་ནའང་ཁོང་ཚོས་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེར་བྱས་པའི་དབང་གིས་གྲྭ་བ་འགྲོ་མཁན་མེད་པར་ཆགས་ཤིང་། རྗེས་སུ་ཁོང་ཚོས་བཙན་གྱིས་མངགས་གཏོང་བྱ་དགོས་པའི་ཚད་དུ་གྱུར་བ་རེད། གལ་སྲིད་འདི་ལྟར་རྒྱུན་རིང་པོ་ཕྱིན་ཚེ་སེ་འབྲས་དགེ་གསུམ་གཙོས་པའི་དགོན་སྡེ་ཁག་ཀྱང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏ་ལ་ནང་བཞིན་དམག་མིའི་སྒར་ཁང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པས། བོད་མི་ཡོངས་ཀྱིས་འདི་དག་ལ་བདག་པོ་བྱ་བར་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་འཐབ་རྩོད་བྱ་དགོས་ཀྱིན་འདུག་ལ། དེ་བཞིན། ང་རང་ལ་མཚོན་ནའང་སྡུག་བསྔལ་མང་བོ་ཞིག་མྱངས་ཏེ་རང་དབང་ལུང་པར་སླེབས་པ་རེད། ཡིན་ན་འང། ངས་ད་ལྟའི་དུས་འདིར་ཡང་ང་དང་མཉམ་དུ་བསྡད་པའི་བཙོན་པ་ཚོའི་དཀའ་ངལ་དྲན་འོང་གི་འདུག་ལ། དེ་དག་དྲན་ཚེ་སྙིང་ན་བ་ཞིག་རེད། མུ་མཐུད་ནས་བཙོན་ཁང་ནང་དུ་ལུས་པའི་བོད་མི་དེ་དག་ལ་མི་ཞེས་པའི་མིང་ཙམ་ལས་དབང་ཆ་ཅི་ཡང་མེད་པར། ཞོགས་པར་གདོང་འཁྲུ་བ་ཡན་ནས་གཞན་གྱི་བཙན་དབང་འོག་ཡོད་པ་རེད། སེམས་ཅན་དུད་འགྲོ་ཡིན་ཡང་རྩྭ་ཟ་བ་དང་ཆུ་འཐུང་བར་རང་དབང་ཡོད་ནའང་། བཙོན་པ་ཚོར་དེ་འདྲའི་རང་དབང་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བས། ང་ཚོ་རང་དབང་ལུང་བར་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་ངེས་པར་དུ་རང་ས་རང་ཡུལ་གྱི་ཆེད་དུ་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་འཐབ་རྩོད་བྱ་དགོས་ཀྱིན་འདུག གལ་སྲིད། འཐབ་རྩོད་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་འདི་རྒྱུན་སྐྱོང་དགོས་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ངེས་རེད་ཅེས་རེ་སྐུལ་ཡང་གནང་བྱུང།
ཁྱེད་ཐར་པ་ངས་འཚམས་འདྲི་ཞུསཛ ངས་ཁྱེད་ལ་གཏམ་བཟང་བསྒྲགས་རྒྱུར་ཁྱི་རྒན་ཕ་ཕོད་ཤི་ཚར་འདུག