བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་སྐབས། བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་རྒྱ་གཞུང་ལ་༼ བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར ༽ ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་པ་དེར། རྒྱ་གཞུང་གིས་གོ་བ་མ་ལོན་ས་དང་། ཆེད་དུ་ལོག་འགྲེལ་བརྒྱབས་པ་སོགས་ཀྱི་རྙོག་གླེང་ཞིག་བྱུང་ཡོད་སྟབས། ཉེ་ཆར་བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་སྐབས། བོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་སྔར་གྱི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་དེར་དོན་ཚན་བདུན་ཅན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཚིག་ཐོ་ཞིག་སླར་ཡང་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྤྲད་ཡོད། འདིར་ཚིག་ཐོ་དེའི་ནང་རྒྱ་གཞུང་གི་རྩ་ཁྲིམས་དང་ས་གནས་བཅའ་ཁྲིམས་ལུང་འདྲེན་བྱས་ཡོད་པ་ཁག་ཟུར་དུ་བཏོན་ཏེ་བརྗོད་བྱའི་ནང་དོན་གནད་བསྡུས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བཀོད་ཡོད།
དོན་ཚན་དང་པོ། བོད་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་དང་ས་ཁྱོན་གཅིག་གྱུར་ལ་ཆ་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་བཀོད་དོན། བོད་ཀྱི་བྱུང་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཐད་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ལྟ་ཚུལ་བོད་མིའི་ལྟ་ཚུལ་ལས་ཐ་དད་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱ་གཞུང་གི་ལྟ་ཚུལ་ལ་བོད་མིས་མོས་མཐུན་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་གསལ་པོ་མཁྱེན་ཡོད། ལོ་རྒྱུས་ནི་འདས་པའི་བྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ད་ལྟ་བསྐྱར་བཅོས་བྱེད་ཐབས་མེད། འོན་ཀྱང་། ྋགོང་ས་མཆོག་ནི་མདུན་དུ་སྐྱོད་མཁན་ལས་རྒྱབ་ཞེན་གནང་མཁན་ཞིག་མིན་པས་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ལྟ་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་དེས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནང་གཉིས་མོས་ཀྱི་འདུན་ལམ་འཚོལ་རྒྱུར་བར་ཆད་བཟོ་འདོད་མེད། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་ནས་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་གྲོས་འཆར་ཁག་ནང་རང་བཙན་སྦས་ཡོད་པའི་དོགས་པ་ཡོད་པ “བསམ་འཆར” གྱི་ལན་འདེབས་ཁག་ནས་གསལ་པོ་མངོན་ཐུབ། ད་ལྟའི་བོད་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་གནས་སྟངས་ཐད་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐུགས་འཚབ་དང་ཚོར་ཤུགས་རྣམས་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་མཁྱེན་རྟོགས་ཐུབ་ཡོད། དེའི་དབང་གིས་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་རང་སྐྱོང་གི་འགྲིག་ཆགས་བྱུང་མཚམས་དེ་དག་ཁྲིམས་མཐུན་ཡོང་ཆེད་མི་མང་གི་དགོས་ངེས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཐབས་དང༌། ལག་བསྟར་འཐུས་ཚང་ཡོང་བར་ཁོང་གི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ནུས་པ་བེད་སྤྱོད་གནང་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་ཡོད་པ་སྐུ་ཚབ་ཚོ་བརྒྱུད་ཡོངས་གྲགས་སུ་བཀའ་གནང་ཡོད། ཅེས་གསལ་འདུག
དོན་ཚན་གཉིས་པ། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལ་ཆ་འཛིན་གནང་གིན་ཡོད་སྐོར་བསྟན་དོན། ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མིར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་དེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་རང་སྐྱོང་གི་དགོངས་དོན་ནང་འཚོལ་བ་ལས་དེའི་ཕྱི་རོལ་ནས་མ་ཡིན་པ “བསམ་འཆར” ནང་གསལ་པོ་འཁོད་ཡོད། གཞི་རྩའི་ལྟ་གྲུབ་དང་མ་འགལ་ཕྱིན་རྩ་ཁྲིམས་ནི་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་གནས་སྟངས་ཀྱི་འགྱུར་བར་བསྟུན་དགོས་པ་ཡིན། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོས་གནས་སྟངས་དང་མཐུན་པར་དུས་ནས་དུས་སུ་རྩ་ཁྲིམས་ལ་འགྱུར་བ་དང་ལེགས་བཅོས་བཏང་བའི་སྒོ་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་ཕྱོགས་དང༌། ལག་ལེན་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་གུ་ཡངས་ཀྱི་རྣམ་པ་གསལ་པོ་བསྟན་ཡོད། གལ་སྲིད་གུ་ཡངས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་དག་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་སྦྱར་ན་ “བསམ་འཆར” ནང་གསལ་བའི་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་དགོས་མཁོ་རྣམས་རྩ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་རང་སྐྱོང་གི་དགོངས་དོན་དང་ཆ་རྐྱེན་ཁག་ནང་ངེས་པར་དུ་སྒྲུབ་ཐུབ། ཅེས་བཀོད་འདུག
དོན་ཚན་གསུམ་པ། རྒྱ་གཞུང་གིས་བཏོན་པའི་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་དགོས་པ་གསུམ་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་བཀོད་དོན། “བསམ་འཆར” ནང་གསལ་བ་ལྟར་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་དབུ་ཁྲིད་ལ་ཀླན་ཀའམ་ཁ་གཏད་ནམ་ཡང་གནང་གི་མེད། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཆིག་སྒྲིལ་དང༌། བརྟན་ལྷིང༌། འཆམ་མཐུན་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་བསྐྲུན་ཆེད། དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་ཀྱང་བོད་མིའི་ཆོས་དང་ལེགས་བྱང༌། བོད་མིའི་ངོ་བོ་བཅས་པ་ཉེན་ཁའི་ངོ་བོར་བརྩི་བའི་བལྟ་སྟངས་འགྱུར་བ་གཏོང་དགོས་པའི་རེ་བ་གནང་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་ཞིག་རེད། དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལའང་ཁ་གཏད་གནང་གི་མེད། “བསམ་འཆར” གྱི་ཚིག་ཟུར་གང་དུའང་ལམ་ལུགས་དེར་བསྒྱུར་བཅོས་དགོས་པའམ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་རྣམས་སུ་ལག་བསྟར་མི་དགོས་པ་གསལ་མེད། མི་མང་མཉམ་གནས་ཡར་རྒྱས་དང༌། ཁེ་ཕན། འདྲ་མཉམ་བཅས་བསྐྲུན་རྒྱུའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་ལ་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་མོས་ཆེན་པོ་གནང་གི་ཡོད། མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་དེས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་ངོས་ལེན་གནང་བ་མ་ཟད། “བསམ་འཆར” ནང་འཁོད་པ་ལྟར། ད་ཡོད་རང་སྐྱོང་གི་ཆ་རྐྱེན་ལག་བསྟར་བྱེད་ཕྱོགས་འདིས་བོད་མིར་རང་སྐྱོང་མིང་དོན་མཚུངས་པའམ། རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་དང་རང་ཁྱིམ་རང་བདག་བྱ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཆ་ཚང་སྤྲད་ཐུབ་མེད། ད་ལྟའི་ཆར་བོད་མིའི་བདེ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཐག་གཅོད་གལ་ཆེ་བ་རྣམས་བོད་མི་ཚོས་བྱེད་ཀྱི་མེད། ཅེས་བཀོད་འདུག
དོན་ཚན་བཞི་པ། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་དབང་ཚད་དང་གོ་རིམ་གྱི་གནས་བབ་ལ་གོང་བཀུར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་སྐོར་བསྟན་དོན། “བསམ་འཆར” དུ་གསལ་བའི་གྲོས་འཆར་ཁག་གི་ནང་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་དང་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་གང་ཞིག་གི་དབང་ཚད་ངོས་ལེན་མ་བྱས་པ་མེད། “བསམ་འཆར” ནང་འཁོད་པའི་གྲོས་འཆར་ཁག་གིས་དབུས་གཞུང་དང་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་གཙོས་པའི་དེའི་ལས་ཁུངས་ཁག་དང་བོད་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ས་གནས་དང་། དབུས་གཞུང་གཉིས་བར་གྱི་གོ་རིམ་ལ་ཆ་འཛིན་ཆ་ཚང་བྱས་ཡོད། རང་སྐྱོང་གི་ཆ་རྐྱེན་བཟོ་རྒྱུའི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་དགོངས་དོན་ནི་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཁག་ལ་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུའི་དབང་ཆ་ཞིང་ཆེན་དཀྱུས་མ་ལས་ཆེ་བ་སྤྲོད་ཆེད་རེད། འོན་ཀྱང་ཁྲིམས་དང་སྲོལ་ཡིག་ཚང་མར་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོབ་དགོས་རྩ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༡༡༦ པའི་ཆ་རྐྱེན་བཞག་པ་དེས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ལ་སོ་སོའི་གནས་སྟངས་དང་འཚམས་པའི་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུའི་དབང་ཆ་རྒྱ་ནག་གི་རང་སྐྱོང་མ་ཡིན་པའི་ཞིང་ཆེན་ཕལ་པ་ལས་ཆུང་བ་ཆགས་ཡོད། གཞུང་རིམ་པ་འདྲ་མིན་གྱི་བར་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུའི་དབང་ཆ་དབྱེ་བ་དང་ཆ་བགོས་བྱེད་སྐབས་དབུས་གཞུང་དང་། རང་སྐྱོང་གཞུང་བར་གྲོས་བསྡུར་དང་མཉམ་རུབ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེས་ཕྱོགས་གཉིས་བར་གོ་རྟོགས་སྤེལ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། སྲིད་བྱུས་དང༌བཅའ་ཁྲིམས། སྲོལ་ཡིག་བཅས་ཀྱི་བར་འགལ་ཟླ་དང་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཆུང་དུ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཡོད། ཅེས་གསལ་འདུག
དོན་ཚན་ལྔ་པར་“བསམ་འཆར”ནང་གསལ་བའི་གནད་དོན་བྱེ་བྲག་པ་ཁག་ཅིག་གི་ཐད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ཐུགས་འཚབ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པར་དོགས་སེལ་བྱས་དོན། དང་པོ་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་སྐོར། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་སྲུང་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་གཉིས་ནི་གནད་དོན་ཐ་དད་པ་གཉིས་རེད། འདིའི་ཐད་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་བཞེས་ཕྱོགས་ནི་གསལ་པོ་ཡིན། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་སྲུང་གི་ལས་འགན་དབུས་གཞུང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡོད་དགོས་པའང་བཞེད་ཀྱིན་ཡོད། “བསམ་འཆར” ནང་། མང་ཚོགས་ནང་ཁུལ་གྱི་སྒྲིག་ལམ་དང་བདེ་འཇགས་སྐོར་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་བཀོད་ཡོད་པ་དང༌། བདེ་འཇགས་མི་སྣའི་ཁོངས་མང་ཆེ་བ་བོད་རིགས་ཡིན་དགོས་པ་དོན་གནད་གལ་ཆེན་པོར་བརྩིས་ཡོད། སྐབས་འདིར་ཡང་བསྐྱར་གནད་དོན་ནན་བརྗོད་དགོས་པ་ཞིག་ལ། བོད་རིགས་ས་ཁུལ་ནས་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུའི་སྐོར་ “བསམ་འཆར” ནང་གཏན་ནས་མེད།
གཉིས་པ་སྐད་ཡིག་སྐོར། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་དང༌། བེད་སྤྱོད། ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་ནི་བོད་མི་ཚོས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཉམས་སུ་མྱོང་པའི་གནད་དོན་གཙོ་གནད་ཆེ་བའི་གྲས་ཤིག་རེད། བོད་རིགས་ས་ཁུལ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་གཙོ་བོའམ་ཨ་མ་བོད་ཡིག་བྱ་རྒྱུའི་གལ་འགངས་ནན་བརྗོད་བྱེད་པ་དེ་རྩོད་གཞི་ཅན་གང་ཡང་མ་རེད། “བསམ་འཆར” ནང་རྒྱ་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་དང་བེད་སྤྱོད་བྱ་དགོས་སྐོར་མ་འཁོད་པ་དེས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་གཙོ་བོ་དེ་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་རྒྱུ་ལྟ་བུའི་འགྲེལ་བརྗོད་མེད། གནད་དོན་འདི་དང་འབྲེལ་བའི་ཐུགས་སྣང་དགོས་པ་ཞིག་ལ་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བཙན་བྱོལ་ནང་རྒྱ་ཡིག་སློབ་གཉེར་བྱེད་པར་སེམས་སྐུལ་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་དོན་མགོ་ཚུགས་ཟིན།
གསུམ་པ་ཕྱོགས་མི་དོ་དམ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་སྐོར། “བསམ་འཆར” ནང་ས་གནས་རང་སྐྱོང་སྲིད་གཞུང་ལ་ས་ཁུལ་གཞན་ནས་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་རྣམས་སུ་ཡོང་མཁན་ཚོ་གནས་སྡོད་བྱེད་པ་དང༌། གཞིས་ཆགས་པ། ལས་རིགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལས་དོན་གཉེར་ཕྱོགས་བཅས་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་བཟོ་རྒྱུའི་དབང་ཚད་དགོས་ཚུལ་འཁོད་པ་དེ་ནི་རང་སྐྱོང་གི་སྤྱི་སྲོལ་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡིན་པ་ལས། བོད་རིགས་ས་ཁུལ་ཁག་ནང་ཡུན་རིང་འཚོ་སྡོད་བྱེད་པའི་བོད་རིགས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཕྱིར་འཕུད་གཏོང་ཆེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ “བསམ་འཆར” ནང་ཁ་གསལ་པོ་འཁོད་ཡོད། འཇིག་ཉེན་ཆེ་བའི་བོད་ཀྱི་གདོད་མའི་མི་རིགས་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཆེད་གནས་སྐབས་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བྱེད་མཁན་གྱི་ཕྱོགས་མི་དང་ལས་འཚོལ་བ། གཏན་དུ་གཞིས་ཆགས་གསར་པ་བྱེད་མཁན་རྣམས་ཀྱི་སྐོར་སྲོལ་ཡིག་བཟོ་རྒྱུའི་དབང་ཚད་ཆ་བགོས་བྱ་རྒྱུའི་སྐོར་རེད། ཅེས་དང་།
བཞི་བ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནད་དོན་སྐོར། བླ་སློབ་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་གསུང་ཆོས་གནང་རྒྱུ་སོགས་ནི་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་ཆ་ལག་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད། དེ་དག་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོས་པ་ནི་ཆོས་དད་རང་དབང་རྩིས་མེད་བཏང་བ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་དོ་དམ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་སྲོལ་ཡིག་ལྟ་བུ་བླ་མའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གྱི་གནད་དོན་ཐད། གཞུང་དང་གཞུང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་ནས་ཐེ་བྱུས་བྱས་པ་ནི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་ཆོས་དད་རང་དབང་དང་ཡོངས་སུ་འགལ་བའི་བྱ་བ་ཚབས་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་དར་ཁྱབ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་གནད་དོན་ཆགས་ཡོད། འབྲེལ་ཡོད་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་ནང་ཆོས་ཉམས་ལེན་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཉེན་ཁའི་ངོ་བོར་མི་བལྟ་བར་དེ་ལ་བརྩི་འཇོག་གནང་དགོས།
ལྔ་བ་རང་སྐྱོང་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གནད་དོན་སྐོར། བོད་རིགས་ས་ཁུལ་རྣམས་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་ནང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ནི། བོད་མི་ཚོས་ཞེ་གཏིང་ནས་སོ་སོའི་རང་སྐྱོང་དེ་མི་རིགས་ཤིག་གི་རང་སྐྱོང་གི་ངོ་བོར་ལག་བསྟར་ཐུབ་ཐབས་དང༌། དེ་འབྲེལ་རང་གི་ལེགས་བྱང་དང་ནང་དོན་རིག་པའི་རིན་ཐང་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་དར་སྤེལ་གཏོང་ཆེད་རེད། བོད་མིའི་སེམས་འཚབ་བྱེད་གཞི་བོད་རིགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པས་ “བསམ་འཆར” ནང་དེ་དག་ལ་བརྩི་བཀུར་ཞུས་ཡོད་ཅིང༌། ད་ལྟ་དུམ་བུར་བགོས་ནས་དབང་སྒྱུར་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱེད་པས་གོང་གསལ་དགོས་མཁོ་རྣམས་བསྒྲུབ་མི་ཐུབ། ད་ལྟ་ཞིང་ཆེན་གཞན་གྱི་ནང་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་བའི་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་རྫོང་བཅས་སུ་གནས་པའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱང་མི་རིགས་གཅིག་ཡིན། བོད་མི་ཚོས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ཁུལ་རྒྱ་སྐྱེད་བྱ་དགོས་ཞུས་མེད། ཇི་སྲིད་བོད་མི་རྣམས་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་འོག་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་མ་བྱུང་བ་དེ་སྲིད་ཀྱི་བར་བོད་མིའི་ལེགས་བྱང་དང་འཚོ་སྡོད་བྱེད་སྟངས་སྲུང་སྐྱོབ་ལག་བསྟར་འཐུས་ཚང་ཡོང་ཐབས་མེད།
དྲུག་པ་ཆབ་སྲིད་དང༌སྤྱི་ཚོགས་དཔལ་འབྱོར་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་སྐོར། མ་འོངས་པར་རང་སྐྱོང་གི་བོད་ནང་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང༌། དཔལ་འབྱོར། ཆབ་སྲིད་བཅས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་མུ་མཐུད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་འདོད་ལས་འདས་པའི་དུས་རབས་སུ་བསྐྱར་ལོག་བྱ་འདོད་མེད། དངོས་དོན་དང་མི་མཐུན་བཞིན་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་ལམ་ལུགས་རྙིང་པ་བསྐྱར་གསོ་བྱ་འདོད་ཡོད་ཚུལ་གྱི་ཉེས་འཛུགས་མུ་མཐུད་ཨུ་ཚུགས་བྱེད་པ་ནི་གཞི་མེད་སུན་གཙེར་དང་མི་གཞན་མགོ་རྨོངས་སུ་འཇུག་གཞི་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོ་ཡང་རྒྱ་ནག་གི་འཛིན་སྐྱོང་འོག་སྤྱི་ཚོགས་དང༌། ཤེས་ཡོན། འཕྲོད་བསྟེན། དཔལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྟངས་བཅས་ཡར་རྒྱས་གང་ཙམ་ཕྱིན་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་མིའི་འཚོ་བའི་གནས་སྟངས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ད་དུང་ཡང་རྗེས་ལུས་ཆེ་གྲས་སུ་གནས་ཡོད་པ་དང༌། བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་བརྩི་བཀུར་ཐོབ་མེད། ཅེས་བཀོད་འདུག
དོན་ཚན་དྲུག་པ། རྒྱ་གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་དགོས་པའི་གཞི་རྩའི་གནད་དོན་བསྟན་དོན། ྋགོང་ས་མཆོག་དང་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཚོར་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་རེ་འདུན་ཞུ་དགོས་སྣེ་གཅིག་ཀྱང་མེད། ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་མི་མང་གི་མགྲིན་ཚབ་པ་གནང་སྟེ་བཀའ་མོལ་གསུང་གི་ཡོད་པ་དང༌། ྋགོང་ས་མཆོག་ལ་བོད་མི་མང་གིས་ཡིད་ཆེས་དང་ཕན་ཚུན་བྱུང་རབས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་འབྲེལ་བ་གཏིང་ཟབ་ཡོད། ྋགོང་ས་མཆོག་བོད་དུ་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་རྒྱུའི་གནད་དོན་ཐད་བོད་མི་ཡོད་དོ་ཅོག་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་ཡིན། བོད་མི་ཚོས་ྋགོང་ས་མཆོག་བོད་མིའི་ངོ་ཚབ་དང་རང་གི་མགྲིན་ཚབ་ངོ་མར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ྋགོང་ས་མཆོག་བོད་མི་མང་གི་ཁྲིམས་མཐུན་ངོ་ཚབ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྩོད་གཞི་ནམ་ཡང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། དེར་བརྟེན་ྋགོང་ས་མཆོག་དང་མཉམ་གྲོས་མོལ་བྱེད་པའི་ལམ་ཁོ་ནའི་བརྒྱུད་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་འགྲིག་ཆགས་ཐུབ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་བདེན་དོན་ངོས་འཛིན་གནང་གལ་ཆེ། བོད་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་གནས་སྟངས་སྐོར་འགྲིག་ཆགས་བྱུང་ཕྱིན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་ཕྱིར་བསྡུ་བྱ་རྒྱུ་དང༌། བོད་ཀྱི་རྩ་བའི་འགན་འཁུར་བོད་ནང་ལས་ཀ་བྱེད་མུས་རྣམས་ནས་རྐང་འགན་ལེན་དགོས། ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་དབང་གང་ཡང་བཞེས་རྒྱུ་མིན་པ་ལན་མང་གསུངས་ཡོད། ཅེས་དང་།
དོན་ཚན་བདུན་པ། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་མཐུན་འགྱུར་གནང་ངེས་སྐོར་བཀོད་དོན། གོང་དུ་ངོས་འཛིན་ཞུས་པའི་གནད་དོན་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་ྋགོང་ས་མཆོག་གི་བཞེངས་ཕྱོགས་དང་དགོངས་ཚུལ་ཅི་ཡིན་ལ་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་དོགས་པ་དང་ཐུགས་འཚབ་རྣམས་བསལ་ཆེད། ྋགོང་ས་མཆོག་སྐུ་དངོས་ནས་ཡོངས་ཁྱབ་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་འཐུས་གསུངས་ཟིན་པ་ལྟར་གནང་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་ཡོད། དེ་འདྲའི་བསྒྲགས་གཏམ་དེས་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་དང་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་དགོས་མཁོ་གཉིས་ཀ་འདོད་བློ་ཚིམས་ངེས་ཡོང་ཆེད། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་དང་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་བར་གྲོས་བསྡུར་ཞིབ་ལྷུག་གནང་དགོས། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་རང་སྐྱོང་གི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཟུང་བོད་མིའི་ཁེ་ཕན་ཁག་ལ་མོས་མཐུན་ཡོང་རྒྱུའི་ཡིད་ཆེས་ཀྱིས་ྋགོང་ས་མཆོག་ནས་འབད་བརྩོན་འདི་དག་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོས་ “བསམ་འཆར” དང༌། འགྲེལ་བརྗོད་འདིས་བསྐྲུན་པའི་གོ་སྐབས་དམ་འཛིན་གྱིས་མདུན་བསྐྱོད་དང་གཉིས་མོས་ཡོང་ཆེད། གྲོས་བསྡུར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་གནང་གི་ཡོད།
༄༅།། དེང་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་དམངས་གཙོའི་རང་དབང་ཆེ་
བས་མི་རྣམས་ལ་བསམ་བློ་དང་།སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ཡང་ཚད་མཐོ་པོ་ཞིག་ཏུ་སླེབས་ཏེ་བོད་
ཀྱི་སྐད་ཡིག་འདི་ལ་བཅོས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་འདོན་མཁན་ཁ་ཤས་མཐོང་། ཁོ་ཚོའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བོད་ཡིག་དང་ཁ་སྐད་མི་མཐུན་ཅིང་། ད་དུང་ལས་དང་པོ་བར་ཆེས་ དཀའ་ཞིང་རྙོགས་འཛིང་ཆེ་བས་དེང་དུས་དང་མི་མཚམས་པ་སོགས་འགྲེལ་བཤད་མང་དག་ཞིག་བྱེད་བཞིན་འདུག །འདི་དག་ལ་ཁོ་བོས་བསམ་ཞིག་ནན་པོ་བྱེད་སྐབས་རྒྱུ་མཚན་ཡང་
དག་ཏུ་མ་མཐོང་།དང་པོ་གང་ལགས་ཅེ་ན་ཡིག་སྐད་དང་ཁ་སྐད་མི་མཐུན་པ་དབྱིན་ཡིག་དང་།
རྒྱ་སྐད་ནང་དུའང་འདུག་ན་སུས་ཀྱང་སྐད་ཡིག་དེ་དག་དག་བཅོས་དགོས་པ་ཟུར་ཙམ་གླེང་
མཁན་འདུག་གམ། གཉིས་པ་གང་ཟག་རེ་ཟུང་ལ་དཀའ་བས་སྒྱུར་བཅོས་བྱེད་དགོས་ན་ཧ་
ཅང་ཐལ་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་སྦྱང་བརྩོན་གྱིས་ནུས་པས་མ་འདང་བའི་རྐྱོན་ལས་གཞན་ལ་ཁག་
དཀྲི་བྱེད་ན་ལྐུགས་པ་ཡིན་། འོ་ན་རང་ཅག་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་ཡང་གང་ཟག་
འགའ་རེར་ཤིན་ཏུ་ནས་གོ་དཀའ་བས་དེས་ན་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་ཡང་བཅོས་སྒྱུར་བྱེད་
དགོས་སམ། རང་རེ་གངས་ཅན་པའི་སྐད་ཡིག་འདི་ནི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་
སྤྲུལ་བཀའ་དྲིན་ཅན་གྱི་མཁས་གྲུབ་ལོ་པཎ་རྣམས་ཀྱིས་སྲེག་བཅད་བརྡར་གསུམ་གྱིས་ཡང་
དག་པར་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་གསེར་སྦྱང་གཙོ་མར་དམ་སེལ་གཡའ་ཡིས་མ་གོས་
པའི་ནོར་བུ་རིན་ཐང་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཤེས་པར་རང་ཉིད་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་པ་ཐ་ན་སོ་སོའི་ཚེ་འདིའི་ལྟོ་གོས་འཚོལ་བའི་ཁ་ཐབས་དེ་ཙམ་ལས་མེད་པར་མཁས་འདོད་དང་འཇོན་
ལྡོག་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བཅོས་སྒྱུར་སུས་བྱེད་དམ། དེ་ལས་བོད་ཀྱི་ཕྱི་ལོག་ཏུ་ཡོད་པའི་ བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེས་རྒྱུན་དུ་བོད་སྐད་ར་མ་ལུགས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་འདུག་ན་དེར་ངེས་པར་དུ་བཅོས་སྒྱུར་བྱས་ན་ཅིས་མི་ལེགས། རང་ཅག་གི་ནོར་བུ་རང་ལག་ཏུ་ཡོད་བཞིན་པ་འདིར་དོ་
བདག་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱངས་བརྩོན་དང་། གཅེས་སྲུང་ལེགས་པར་བྱས་ན་འདིར་མ་ཚང་
བ་མེད་ཅིང་། འདིས་ནམ་ཡང་བསླུ་བར་མི་སྲིད་དོ། ཐུགས་རྗེ་
དྲ་གྲོགས་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་དང་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བསམ་འཆར་གསལ་བཤད་ཀྱི་ནང་དོན་ལ་འཁྱོག་བཤད་བྱེད་ཀྱི་འདུག
ངས་ལོ་རྒྱས་མ་ཤེས་པ་དང་ལོ་རྒྱས་ཡོད་པ་མེད་རེད་ཟེར་བ་གཏན་ནས་མིན་ལོ་རྒྱས་ཐོག་རང་བཙན་ཡིན་ཡང་ད་ལྟས་བོད་ཀྱི་གནས་བབས་ལ་ལྟ་ཤེས་དགོས་རེད་མ་གཏོགས་རྗེས་སྐྱོང་ཁག་པོ་རེད་གལ་སྲིད་རྗེས་སྐྱོང་བ་ལ་གྲ་སྒྲིག་ཡག་པོ་དགོས་པ་བཤད་མ་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ལ།རང་བཙན་རྩོད་པ་ལ་གྲ་སྒྲིག་གང་དང་གང་ཡོད་དམ་ཤེས་ཚུལ་ཐོག་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།བློ་ཁེལ་ཐུབ་པའི་མི་ག་ཚོད་ཡོད།སློབ་སྤྱོང་མེད་ན་ལམ་ཁ་མེད་ཤེས་སོང་ངམ།སྒེར་སེམས་ཀྱི་བྱ་འགལ་ཇི་ལྟར་སྤེལ་ཀྱང་སྤྱིའི་དོན་ལ་ལམ་འགྲོ་རྒྱུན་སྐྱོང་ཡང་དཀའ་བ་དེ་ཚོ་ཤེས་སམ།གྲ་སྒྲིག་མེད་པའི་ཁ་བཤད་ཙམ་གྱི་བོད་སྤྱིའི་དོན་ལ་ནོར་འཁྲིལ་མ་བཟོ་རོགས།ཐུགས་རྗེ་གཟུགས།
( བསམ་འཆར་ཡིག་ཆའི་རྩ་འགྲེལ་ཁས་ལེན་དོན་ཚན་བདུན། )
༡ ༽ རྒྱ་གཞུང་གིས་ང་དགུ་ལོར་བོད་ཡུལ་བཙན་འཛུལ་བྱས་པ་དང་། ད་ལྟ་བཙན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་གནས་བབ་དེ། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐབས་ལམ་གང་རུང་ཐོག་ནས་རྒྱལ་སྤྱིར་ཁྲིམས་མཐུན་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཁས་ལེན།
༢ ༽ བོད་རིགས་ཡོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་འོག རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་། ས་ཁུལ་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་གཉིས་ཚུལ་བཞིན་བརྩི་སྲུང་ཁས་ལེན་བསྐྱར་ནན།
༣ ༽ བོད་ནང་ལ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཁས་ལེན། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཁས་ལེན། ས་ཁུལ་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཁས་ལེན།
༤ ༽ ད་ཡོད་བོད་ཁུལ་གྱི་ཀྲུང་གོའི་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་ཕྱིར་འཐེན་བྱ་མི་དགོས་པའི་ཁས་ལེན།
༥ ༽ བོད་ནང་ཡུན་རིང་འཚོ་སྡོད་བྱས་ཡོད་པའི་མི་རིགས་གཞན་དག་སྔར་བཞིན་འཚོ་སྡོད་ཆོག་པའི་ཁས་ལེན།
༦ ༽ བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་རྒྱ་ཡིག་ཁྲིད་སྤེལ་གྱི་ལམ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་ཁས་ལེན།
༧ ༽ གོང་གི་ཁས་ལེན་དག་གི་ཐད་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་བཞེངས་ཕྱོགས་གང་ཡོད་རྒྱ་གཞུང་ལ་དོགས་པ་ཡོད་ན། གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་དོགས་སེལ་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཆོག་པའི་ཁས་ལེན།
ད་གང་ཤེས་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གིས་དམིགས་ཡུལ་གང་ཞིག་ཡོད་ན་
ཟླ་བ་སྔོན་མ་ཨ་རི་ནེའུ་ཡོག་ཁུལ་དུ་ལི་ཐངས་སྐྱིད་སྡུག་ཚོགས་པའི་ ཚོགས་གཙོའི་ཚྭ་བོ་ཞིག་གིས་འཁྲུང་ས་སྐྱོན་དུས་ ༢༠༠༨་བརྒྱད་ལོའི་༧་གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱེད་མཁན་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་པའི་མི་གང་མང་མང་ཞིག་སྐད་གཏང་ཡོད་པ་དང་ སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་ཨ་རི་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གིས་ཚོགས་གཙོ་རེད་ བསྐབ་དེ་དུས་ལི་ཐངས་གིས་མི་ཚང་མའི་ མག་པ་དང་རྣ་མ་གཉིས་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཁ་དར་མ་གཏང་བ་ལོགས་འགྲོ་དུས་ སྡེ་དགེ་བ་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་ལི་ཐང་བ་ལ་བློ་ཁོག་མེད་རབ་དང་ང་ཚོ་ཁམ་པའི་ཞབས་འདྲེན་ཞུ་གུ་མིན་ཟེར་ནས་རང་ཉིད་གྲོགས་པོ་དང་ངེ་ཤེས་པ་ཚོ་སྐད་གཏང་ནས་ཤུགས་ལྡན་ཚོགས་པ་ལ་བརྒྱབ་སྐྱོར་གང་བཟང་བཟང་ཞིས་བྱེད་རབ་ ནེའུ་ཡོག་ཁུལ་དུ་ཡོང་གྲགས་རེད་ ད་འདི་ལ་འབྲེལ་བཤད་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ན་
མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་གི་ཚོགས་མི་ཡོངས་ལ་ཆེད་ཞུ།ཁྱེད་ཅག་གི་བོད་དོན་ལ་བསམ་ཤེས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱེད་པའི་དུས་ལ་སླེབ་ཡོད་གང་ཡིན་ཞེ་ན།བོད་ཀྱི་ད་ལྟས་གནས་ལ་གཟུགས་དང་གང་འདྲ་འདུག་མཐོང་ཡོད་དམ།བོད་རང་བཙན་དེ་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་ད་ལྟས་གནས་སྟིང་ལ་དེ་ཡོངས་གི་རེ་བསམ་པ་དེ་ནོར་བ་ཁོ་ན་རེད།གལ་སྲིད་བོད་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྩོད་།ཐབས་གང་ཡོད།རྒྱལ་ཁབ་ཇི་ལྟར་སྐྱོང་ཤེས་ཡོན་གང་འདྲ་ཡོད།དཔལ་འབྱོར་གང་འདྲ་ཡོད་སྐྱོངས་ཐུབ་དམ།གླེན་རྟགས་གི་ཕན་ཐོག་མེད།དོན་ངོས་ལ་གང་འདྲ་ཡིན་པ།ང་ཚོ་ལ་ལྐོག་དུ་གྱུར་མེད་པ་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཡིན་པ།བོད་ས་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་ཡོངས་པ་ལ་འགལ་རྐྱེན་རང་གི་མི་རིགས་གིས་ཇི་ལྟར་བྱེད།མི་རིགས་གཞན་ལ་ངོ་ཚ་ཡོད་དམ།བོད་ཀྱི་དབའ་བོ་དབའ་མོ་ཚོས་བསམ་བློའི་ནང་བོད་རང་བཙན་ཡིན་ཁོང་ཚོ་བོད་རང་བཙན་གྱི་ཆེད་དུ་རང་སྲོག་ཤོར་བ་རེད་ཟེར་བ་ཡིན་ན་ནོར་བ་རེད་ཟེར་ཐུབ།དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་བོད་ནང་དུ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་གསུང་དངོས་སུ་གོ་མཁན་ཉུང་ཉུང་ཞིག་ལས་མེད་པ་དང་གཞན་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་སྒྲོགས་ཚིག་གཅིག་གྱུར་ཞིག་གཏན་ལ་མ་འཕེབ་པས་རྐྱེན་བྱས་ངོ་རྒོད་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་བོད་རང་བཙན་ཡིན་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་དུ་ཕེབ་དགོས་ཞེས་སྐད་འབོད་བྱས་ཡོད།འོན་ཀྱང་ཁོང་ཚོ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་གསུངས་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གི་ཁ་ཕྱོགས་ལ་འགྲོ་བ་གཏན་ཁེལ་བྱེད་ཐུབ་གི་རེད་ལ་དེ་ལ་ཡིད་ཆོས་ཡང་ཡོད་རེད།ཁྱོད་ཚོས་འབྲེལ་ལོག་མང་དག་ཞིག་མ་གནང་རོགས་ཞུ།
ཅོ་རི་ཉི་མ་ལགས་ཁྱེད་ཅོ་རི་མུན་པ་ཆགས་སོང་ན་ཡག་མི་འདུག་བསམ་ནས་ཁྱེད་ལ་རོགས་རམ་ཅུང་ཟད་བྱས་པ་ཡིན།
ནོར་ བཅོས
གོ་བརྡ་འཕྲད་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གོ་བརྡ་འཕྲོད
ཐག་ཆད་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ཐག་ཆོད
བྱེད་ན་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་བྱས་ན
བསྡུ་ན་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་བསྡུར་ན
ཉན།༔ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ཉན།
ཚིག་འབྲི་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ཚིག་འབྲུ
འབྲི་༦ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འབྲུ་༦
དགོད་སྤྲོ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་དགོད་བྲོ
མ་བྱེད་པས་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མ་བྱས་པས
ད་དུང་ཚིག་སྦྱོར་མི་བདེ་བ་དང་། ཕྲད་དང་རྣམ་དབྱེ་སྦྱར་མ་ཤེས་པ་སོགས་འདིར་བྲིས་མེད་ལགས། སྤྱིར་ཡི་གེ་འབྲི་མ་ཤེས་ན་ཨུ་ཚུགས་བྱས་དེ་འདིར་འབྲི་དོན་ཅི་ཡིན། དང་པོ་བོད་སྦྱངས་ནས་ད་གཟོད་ཡི་གེ་བྲིས་ན་ཡག་པོ་རེད།
ཅོ་རི་ཉི་མ། ཅོ་རི་མུན་པ།
ནོར་ བཅོས
གོ་བརྡ་འཕྲད གོ་བརྡ་འཕྲོད
ཐག་ཆད ཐག་ཆོད
བྱེད་ན བྱས་ན
བསྡུ་ན བསྡུར་ན
ཉན།༔ ཉན།
ཚིག་འབྲི ཚིག་འབྲུ
འབྲི་༦ འབྲུ་༦
དགོད་སྤྲོ དགོད་བྲོ
མ་བྱེད་པས མ་བྱས་པས
ད་དུང་ཚིག་སྦྱོར་མི་བདེ་བ་དང་། ཕྲད་དང་རྣམ་དབྱེ་སྦྱར་མ་ཤེས་པ་སོགས་འདིར་བྲིས་མེད་ལགས་
མཆན་འདེབས་པ་གསར་པ་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་ལགས།
ཁྱེད་ཀྱི་དག་ཆ་ནོར་འདུག་གསུངས་མཁན་ཚོ་བདེན་པ་རེད། ཡིན་ནའང་གོ་བརྡ་འཕྲད་ཐུབ་ཀྱིན་འདུག ང་ཅོ་རི་ཡང་དག་ཆ་སྐྱོ་ཐག་ཆད་ཅིག་ཡིན།
གཟབ་གཟབ་བྱེད་ན་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བ་སྐད་རིགས་གཞན་དང་བསྡུ་ན་བོད་ཡིག་ཡར་འགྲོ་བ་མགྱོགས་པོ་རེད་འདུག སེམས་ཤུགས་ཆག་མི་ཉན།༔
ཁྱེད་ཀྱི་མཆན་མཐའ་མ་དེའི་ནང་དུ་ཚིག་འབྲི་༧༥བྲིས་འདུག་ཡིག་ནོར་ཚིག་འབྲི་༦་བྲིས་འདུག་པ་མཐོང་།
ནོར་བ། བཅོས་པ།
བཉིས་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གཉིས།
ཞུ་རྒྱ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ཞུ་རྒྱུ།
རྣམས་པ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་རྣམ་པ།
མཐུམ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མཐུན་རྐྱེན
ཧཧཧཧཧཧཧཧཧཧ་ངས་ཁྱེད་ལ་བོད་ཡིག་སློབ་མདོག་འདི་ཅི་འདྲའི་དགོད་སྤྲོ་བ་ལ་ཨང། མ་གཞི་ནས་ཁྱེད་བོད་ཡིག་མི་ཤེས་མཁན་རེད་མི་འདུག་སྙམ། ཡུན་རིང་བེད་སྤྱོད་མ་བྱེད་པས་དག་ཆ་བརྗེད་པ་རེད།
སྟོབས་ལགས་དང་ནོར་བུ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་བཉིས་ལ་ཞུ་རྒྱ་ཁྱེད་རྣམས་པ་གཉིས་
ཀྱི་ང་ལ་ཡིག་ནོར་མང་པོ་འདུག་གསུང་པ་གུས་པ་ལ་ཕེན་ཐོགས་ཧ་ཅང་ཆེནཔོ་
འདུག་གལ་ཏེ་ཁྱེད་རྣམས་པ་གཉིས་ལ་དུས་ཚོད་ཡོད་ན་ནོར་བཅོས་ཞིག་གནང་
རོགས་
གུས་པ་སྡོད་གནས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཞིག་མིན་པའི་བོད་ཡིག་འབྲི་བའི་མཐུམ་
རྐྱེན་དག་གསར་སོགས་གང་ཡང་མེད་
དྲྭ་གྲོགས་སྤྱི་ལ་དྲི་བ་ཞིག་འདྲི་ན་འདོད་སོང་ ། བོད་མི་སྤྱིའི་རྩ་དོན་ལ་སྤྱི་མོས་བྱུང་བའི་ལམ་དབུ་མ་དང་ཡང་ན་ཚད་མཐོ་བའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ལ་མོས་མཐུན་མེད་ཟེར་མཁན་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པ་ནི་ཁོང་ཚོའི་རྩ་བའི་སྒྲིག་འཛུགས་རེད་ཡིན་ནའང་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གིས་ཀྱང་བོད་ཀྱི་ས་ཁུག་ཡོངས་རྫོགས་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་འོག་དུ་སྐྱོད་དགོས་ཟེར་བ་ལ་མོས་མཐུན་མེད་ཟེར་ནས་མཆན་ཞིག་བྲིས་འདུག ༾ ལམ་དབུ་མ་ལ་མོས་མཐུན་མེད་ཟེར་མཁན་མང་དུ་སོང་ན་༾ ? བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་འགྲུབ་པ་ལ་ཐག་ཉེ་རུ་འགྲོ་བ་དང་རིང་རུ་འགྲོ་བ་གཉིས་ལ་ཕན་གནོད་གང་ཡོང་ཀི་རེད་? ཞེསདགོངས་ཚུལ་ཞིག་གསུང་རོགས
འོ་ཁྱེད་ཅག་གི་བཤད་པ་དེ་ཚོ་ཡག་པོ་རེད་ལོ།བོད་ས་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་ཡོངས་ཐུབ་ལ་ཚང་མའི་ཤུགས་སྣོན་བྱེད་དགོས་རེད།ཆོལ་གསུམ་ཟེར་བའི་མིང་འདི་བེད་སྤྱད་མ་གཏོང་རོགས་ཞུ།འདི་བོད་ས་ཡོངས་གི་མི་རིགས་རེ་རེ་ཡི་སེམས་ཁམས་དཀྲུག་བྱེད་ཞིག་ཡིན་ལུང་ཚན་མི་ཚན་དཀྲུག་པའི་གཞི་མ་ཞིག་ལས་མེད།དེ་ཤེས་གསལ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དོན་མེད།ཤེས་སོང་བ།
འོ་ཁྱེད་ཅག་གི་བཤད་པ་དེ་ཚོ་ཡག་པོ་རེད་ལོ།བོད་ས་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་ཡོངས་ཐུབ་ལ་ཚང་མའི་ཤུགས་སྣེན་བྱེད་དགོས་རེད།ཆོལ་གསུམ་ཟེར་བའི་མིང་འདི་བེད་སྤྱད་མ་གཏོང་རོགས་ཞུ།འདི་བོད་ས་ཡོངས་གི་མི་རིགས་རེ་རེ་ཡི་སེམས་ཁམས་དཀྲུག་བྱེད་ཞིག་ཡིན་ལུང་ཚན་མི་ཚན་དཀྲུག་པའི་གཞི་མ་ཞིག་ལས་མེད།དེ་ཤེས་གསལ་ཡིན་པ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དོན་མེད།
ཧ་ཧ་་ཧ་ཧ་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་ལགས་དག་ཡིག་མེད་ན་ང་ལ་དུས་བབ་ཚང་གི་
གཅིག་སྤྲད་སོང་དེ་སོང་ཉིན་ཁྱོད་རང་ལ་གཡར་ལོ།
ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ལ་བསྟུན་ཅི་ཐུབ་བྱས་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ལ་གཞི་འཛིན་ས་ཡོད་ནི་མ་རེད་ཚང་མ་རྫུན་མ་རེད།
བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་
མཆན་བྲི་དུས་དག་ཡིག་གསར་བསྒྲིགས་ཤིག་པང་དུ་བཞག་ནས་འབྲི་རོགས ། ཁྱེད་ཀྱི་མཆན་ཀློག་རྒྱུ་ཧ་ཅིང་དཀའ་ཁག་འདུག །
སྟོབས་ལགས།
ང་མི་ཉམ་ཆུང་ཞིག་གིས་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་གྲོས་ཆོད་ག་རེ་བཞག་ཡོད་མེད་དང་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་གོ་ལ་མ་གོ་ལའི་སྐད་ཆ་འདི་མ་གཏོགས་གོ་མ་སོང་ཞུ།
རྒྱ་མི་གཞུང་འཛིན་པ་ཚོའི་ད་ག་རེས་འགྲིག་ཀྱི་མེད་ནམས།ང་ཚོའི་རང་དོན་བློས་
བཏང་ནི་ཁས་ལེན་འདི་འདྲ་བྱེད་རུང་ང་ཚོ་མི་བའི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནི་བསམ་བློ་
རྟེན་ནི་བཏང་གི་མི་འདུག།ཤ་ཟ་སྲིན་པོ་ཡིན་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བའི་གནས་རེད་
རྒྱ་མི་གཞུང་འཛིན་པ་ཚོའི་ང་ཚོ་མི་བའི་འདུ་ཤེས་མ་བཞག་པར་དུས་ཀུན་ཏུ་
དབང་ཡོད་ཀྱང་བཤད་ཀྱི་འདུག།ད་ནི་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པ་ལྟ་བ་ལ་ཡིད་སྨོན་
ཤོར་གི་འདུག་ཨ་།།།།།།།།།།།།།།།།།།།།
ཅོ་རི་ཉི་མ་ལགས་
མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་གྲོས་ཆོད་ཐད་ལ་བསམ་ཚུལ་ཞིག་གསུང་རོགས
ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་་འཐུས་མི་ཡོངས་ལ་ཆོལ་གསུམ་གཅིག་དུ་སྒྲིལ་པའི་རང་སྲིད་དང་བོད་རིགས་ས་ཁུལ་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་ཟེར་བ་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཡང་འགྲེལ་དོན་ཚན་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅན་ཞིག་འབུལ་དགོས ། དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་གོ་ལོན་རྒྱུ་ཧ་ཅིང་དཀའ་མོ་རེད ། འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་མཁན་ཚོས་ཁོང་ཚོ་ལ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་་ཤེས་དང་སྟུན་ཤེས་མ་བྱས་ན་ལོག་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང་ཀླད་པ་མཁྲེགས་སུ་འགྲོ་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་ནི་རེད
འབྲོག་ཁྱི་ལགས།
མ་མཇལ་མ་གོ་ཡུན་རིང་སོང་བའི་ཁྱི་ལུས་བདེ་པོ་ཡིན་ནམ། སྔོན་མ་རྒྱ་མི་མནའ་མ་འོད་ཟེར་ལྷ་ལྕམ་ལགས་ཡག་རབས་དང་བཟང་རབས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཅིག་ཅིག་ཉོག་ཉོག་རེད་ཞེས་ང་ཅོ་རི་ལ་ཁ་རྡུང་གཏོང་མྱོང་ཡོད།
དེ་རིང་ཡང་མི་དྲག་སྐུ་དྲག་ཚོའི་ཕྲུག་གུ་བོད་ཡིག་མི་སློབ་པ་རྒྱ་ཡིག་སློབ་འདོད་པར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ན་ཁྱི་འདི་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བཞིན་ཡོད་པ་འདྲ།་ མ་རེད་དམ།
ཨོ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་དེ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ངས་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
རང་གི་གདོང་རིས་ལ་བསམ་བཞིགས་རྩ་བ་ནས་མི་བྱེད་པར་མི་ལ་ལམ་སེང་སྐྱོན་འདོག་བྱེད་ཡ་དེ་ཀོ་སྐྱུར་བཏང་ན་གང་འདྲ་འདུག།
བཀྲ་ཤིས་ཚེ་རིང་ལགས།
བོད་རིགས་ཡོངས་དང་” བོད་རིགས་ས་ཁུལ་རྣམས་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག” ཟེར་བ་གཉིས་ལ་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་མེད་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་འདུག་ཞེས་གསུངས་འདུག་པས་གྲོས་ཆོད་བཞག་མཁན་གསལ་པོ་གསུང་རོགས་ཞུ།
ཆོལ་ཁ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་སྒྲུལ་བའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཚབ་ཏུ་་་་་་་་་་་་བོད་རིགས་ཡོངས་་་་་་་་་་་ཞེས་བསྒྱུར་ཟེར་ན་གོ་རྒྱུ་ག་རེ་འདུག་་་་ཨ་་་་་་་གསུང་དང།།།།།
ཉེ་ཆར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་། བོད་རྒྱ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྤྲད་པའི་ཡིག་ཆའི་ནང་། སྔར་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་གི་ཚབ་ཏུ་ “བོད་རིགས་ཡོངས” ཞེས་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་ཡོད་པ་དེ་དང་། འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་དགུ་བའི་སྐབས་རྒྱ་གཞུང་ལ་སྤྲད་པའི་ཚིག་ཐོའི་དོན་ཚན་ ༥ བའི་ནང་སེས་ ༥ བར་ ” བོད་རིགས་ས་ཁུལ་རྣམས་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག” ཟེར་བ་གཉིས་ལ་ངོས་ལེན་རྩ་བ་ནས་མེད་པའི་གྲོས་ཆོད་བཞག་འདུག
སྔོན་མ་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་མི་དྲག་སྐུ་དྲག་ཚོའི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་བཞག་ནས་དབྱིན་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་བོད་མི་ཡག་པོ་མི་ཤེས་པ་ཆགས་པ་རེད།
ད་ཡང་མི་དྲག་སྐུ་དྲག་ཚོའི་ཕྲུག་གུ་ལ་རྒྱ་ཡིག་སློབ་འདོད་པ་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད།
ཡུང་རོ་ནང་དུ་ཡང་བོད་མི་འབྱོར་ལྡན་པ་འགའ་རེའི་ཕྲུག་གུའི་བོད་ཡིག་མི་ཤེས་ཡང་བོད་མ་སློབ་པ་རྒྱ་ཡིག་སློབ་མཁན་དེ་འདྲ་འདུག
དེ་ཚོ་མཐོང་དུས་དངོས་གནས་སྙིང་གི་ནང་ན་ཚ་གཏོང་ཡོང་གིན་འདུག