རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འདས་པའི་ལོ་ ༦ རིང་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་ཀྱི་ཐོག་ལ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༣༣༠༠ བཏང་བ་ཡིན་ཟེར།
༢༠༠༤ ལོ་ནས་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་གསར་བཟོའི་ཐད་དུ་རྒྱ་སྒོར་ཁྲི་ ༣༣༠༠ ལྷག་བཏང་སྟེ་བོད་ཡིག་ཨང་སྒྲིག་ཡིག་རྟགས་གཅིག་བསྡུས་ཀྱི་ཚད་གཞི་གཏན་འབེབས་དང་། ཡི་གེ་ཕབ་པ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་མ་ལག གཞུང་དོན་ལྷུ་ལག་ཆ་འགྲིག དྲ་ངོས་ལྟ་དཔྱད་འཕྲུལ་ཆས། པར་སྐྲུན་མ་ལག་སོགས་ཚུད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཆེ་གྲས་ ༩ དང་། འགག་རྩའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བོད་ཡིག་གི་རྨང་གཞི་དང་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་མཉེན་ཆས་ཆུང་གྲས ༡༣ ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་བྱས་ཡོད་ཟེར།
ཕྱི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་ཆ་འཕྲིན་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཟླ་འདིའི་ཚེས་ ༡༨ ཉིན་པེ་ཅིང་མི་དམངས་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དང་བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་ཅན་པུའུ་ཡིས་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་ཁྱབ་གདལ་གྱི་ལས་བསྡོམས་སྙན་ཞུའི་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ཡོད་པ་དང་། ཚོགས་ཐོག་ཏུ་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་སྐབས་བཅུ་པའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷང་ཁང་གི་ཨུ་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ་རག་སྡིས་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་དང་དེ་བཞིན་ཀྲུང་དབྱང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་དང་། ཀྲུང་དབྱང་དྲིལ་བསྒྲགས་གཞུང་ལས་ཁང་། རྒྱལ་ཁབ་དམངས་ཨུད། སློབ་གསོ་པུའུ། ནོར་སྲིད་པུའུ། རྒྱལ་ཁབ་ཚད་ལྡན་ཅན་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ཀྲུང་གོའི་ཚན་རིག་གླིང་། ཀྲུང་གོའི་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་གླིང་། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་སོགས་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་དབུ་ཁྲིད་ཁག་ཅིག་མཉམ་ཞུགས་བྱས་པ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་བོད་སྐད་ཡིག་ལས་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་གཞུང་ལས་ཁང་དང་། བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་ཅན་པུའུའི་གློག་རྡུལ་བཟོ་ལས་ཚད་ལྡན་ཅན་ཞིབ་འཇུག་སོའོ་སོགས་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་བྱེད་མཁན་གྱི་ལས་ཁུངས་ ༡༣ དང་། མཚོ་སྔོན། ཀན་སུའུ། སི་ཁྲོན། ཧྲང་ཧའེ། ཤིན་ཅང་སོགས་ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་ས་ཁུལ་གྱི་ཆ་འཕྲིན་ཅན་དོ་དམ་སྡེ་ཚན། དེ་བཞིན་པེ་ཅིང་གི་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་བཀོལ་མཁན་སྡེ་ཚན་གྱི་འཐུས་མི་ ༡༠༠ ཙམ་ཐེངས་དེའི་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་ཡོད་འདུག
ཚོགས་འདུའི་ཐོག བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་ཅན་པུའུའི་པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པ་ལའུ་ཆིན་ཅན་དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ལྕགས་ར་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་དང་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བའི་ལས་དོན་སྐོར་ལ་སྙན་སྒྲོན་གནང་ཞིང་། ༢༠༠༤ ལོར་བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་པུའུ་དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གཉིས་ཀྱིས་ <<བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་གསར་སྤེལ་དང་ཁྱབ་གདལ་སྐོར་གྱི་ཆ་འཕྲིན་ཐོན་ལས་པུའུ་དང་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་མཉམ་ལས་གྲོས་མཐུན།>> ཞེས་པར་མིང་རྟགས་བཀོད་དེ། བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་པུའུ་ཡིས་བོད་ཡིག་མཉེས་ཆས་གསར་སྤེལ་གྱི་ལས་དོན་གྱི་འགན་ཁུར་རྒྱུ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་ཡིག་མཉེས་ཆས་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བའི་ལས་དོན་གྱི་འགན་ཁུར་རྒྱུ་བྱས་རྗེས། བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་པུའུ་ཡིས་སྤྱི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་གློག་རྡུལ་ཆ་འཕྲིན་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཐེབས་རྩས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་པའི་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་ ༣༣༠༠ ལ་བརྟེན་ནས། བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་གསར་སྤེལ་ཐད་ཀྱི་ཆེད་དམིགས་རྣམ་གྲངས་ལག་བསྟར་བྱས་ཤིང་། རྒྱལ་ནང་དང་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་བོད་སྐད་ཡིག་དང་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་ཐད་ཞིབ་འཇུག་གནང་མཁན་གྱི་རིགས་གཅིག་མཁས་པ་དང་ལྷན་དུ་འབད་བརྩོན་གནང་བ་བརྒྱུད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དོན་དངོས་དང་འཚམ་པའི་བོད་ཡིག་ཨང་སྒྲིག་ཚད་གཞི་གསར་དུ་བཟོས་ནས། ནང་འཇུག་བྱེད་ཐབས་དང་། བཀོལ་སྤྱོད་མ་ལག དྲ་ངོས་རགས་གཟིགས་ཡོ་ཆས། དཔེ་སྐྲུན་མ་ལག་སོགས་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་ ༩ དང་། གནད་འགག་ཆེ་བའི་བོད་ཡིག་གི་རྨང་གཞི་དང་སྤྱི་པའི་ཚུལ་གྱི་མཉེན་ཆས་ཆུང་གྲས་ ༡༣ ཞིབ་འཇུག་དང་གསར་སྤེལ་བྱས་སྐོར་གཏམ་བཤད་སྤེལ་འདུག
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་དངུལ་རྩ་སྒོར་ཁྲི་ ༥༠༠ བཏང་ནས་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏོང་བའི་ལས་དོན་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ནས། སྲིད་གཞུང་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་འོག ཞིབ་འཇུག་ལས་དོན་ནང་ཞུགས་མཁན་གྱི་ལས་ཁུངས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལག་རྩལ་མི་སྣ་དག་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ (གྲོང་ཁྱེར) བདུན་དུ་ཟབ་ཞུགས་ཀྱིས། བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་དང་མཁྲེགས་ཆས་ཆ་ལག་ཚང་བ་ཞལ་འདེབས་སུ་ཕུལ་བ་དང་། ཆེད་དམིགས་གསོ་སྦྱོང་འཛིན་གྲྭ་གཉེར་བ་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་སྤྱད་དེ། རང་རྒྱལ་གྱིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་དུས་རབས་གསར་པའི་བོད་ཡིག་མཉེས་ཆས་དེ་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཁོངས་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་གདལ་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རེད་ཅེས་དང་། ཡང་བོད་ཡིག་མཉེས་ཆས་གསར་སྤེལ་དང་ཁྱབ་གདལ་བྱུང་བའི་ལས་དོན་དེས་བོད་རིགས་འདི་ཉིད་ཆ་འཕྲིན་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆུ་ཚད་མཐོར་འདེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་གལ་ཆེའི་ནུས་པ་ཐོན་ཡོད་ལ། དེའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་རིག་གནས་རྒྱུད་འཛིན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ལས་དོན་ལ་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་གནང་བ་ཡང་གསལ་པོར་མཚོན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསལ་ཡོད།
དེ་བཞིན་ཕྱི་ཚེས་ ༢༣ ཉིན་བོད་ལྗོངས་རླུང་འཕྲིན་དྲ་བས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཉེ་དུས་སྐོང་འཚོགས་བྱས་པའི་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་དང་ཁྱབ་སྤེལ་བཀོལ་སྤྱོད་ལས་ཀའི་ཕྱོགས་བསྡོམས་སྙན་ཞུའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་བཟོ་ལས་དང་བརྡ་འཕྲིན་ཅན་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པ་ལུའོ་ཆིན་ཅན་གྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། བཟོ་ལས་དང་བརྡ་འཕྲིན་ཅན་པུའུ་ཡིས་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་ ༣༣༠༠ བཏང་ནས་ཆེད་མངགས་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་གསར་སྤེལ་རྣམ་གྲངས་སྤེལ་རྒྱུའི་ལས་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ལ། བོད་སྐད་ཡིག་དང་བརྡ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་ཐད་ཀྱི་རིགས་གཅིག་མཁས་པས་ཐུན་མོང་ཐོག་འབད་བརྩོན་བྱས་པར་བརྟེན་རང་རྒྱལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་བོད་ཡིག་ཨང་སྒྲིག་ཡིག་རྟགས་གཅིག་བསྡུས་ཀྱི་ཚད་གཞི་གཏན་འབེབས་དང་། ཡི་གེ་ཕབ་པ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་མ་ལག གཞུང་དོན་ལྷུ་ལག་ཆ་འགྲིག དྲ་ངོས་ལྟ་དཔྱད་འཕྲུལ་ཆས། པར་སྐྲུན་མ་ལག་སོགས་ཚུད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཆེ་གྲས་ ༩ དང་། འགག་རྩའི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་བོད་ཡིག་གི་རྨང་གཞི་དང་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་མཉེན་ཆས་ཆུང་གྲས ༡༣ ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་བྱས་ཡོད། དེའི་ནང་གི་གྲུབ་འབྲས་མང་དག་ཅིག་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྔོན་ཐོན་ཆུ་ཚད་ཟིན་ཐོག་བོད་ཡིག་བརྡ་འཕྲིན་ཐག་གཅོད་མཉེན་ཆས་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་མིག་སྔའི་རྒྱ་ཡིག་གི་མཉེན་ཆས་དང་གཅིག་འདྲའི་ལག་རྩལ་གྱི་ཆུ་ཚད་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསལ་ཡོད་འདུག
རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་བོད་མིར་མཐོང་ཆུང་དང་བརྙས་བཅོས་བྱེད་ཀྱང་། འདི་འདྲ་རླབས་ཆེན་གྱི་བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་བཟོ་བ་དེ་ནི་ཁྱད་མཚར་རེད།
བོད་ཡིག་གི་མཉེན་ཆས་བཏོན་པ་ཡག་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་མཉེན་ཆས་དེ་དང་མཉམ་དུ་བོད་ཡིག་དྲ་རྒྱ་སོགས་གཏོར་བདེ་བའི་མ་ལག་བཅུག་ཡོད་པའི་དོགས་པ་མི་བྱེད་ཀ་མེད་ཆགས་ཡོད། སྨོན་ལམ་སོགས་བོད་མི་མཉེན་ཆས་ལ་མཁས་པ་ཚོས་འདིའི་ཐད་ཞིབ་འཇུག་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག
གྲོགས་པོ སྐར་མ་རྡོ་རྗེ་ཁྱེད་རང་གིས་དེ་འདྲ་མ་གསུང་དང་བོད་ཡིག་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་སྲོག་རྩ་ཡིན་པ་ཁྱེད་རང་གིས་ཤེས་ཀྱི་མེད་དམ། བོད་ཡིག་མཐོང་ཆེན་པོ་ག་ཚོད་བྱས་དེ་ཚོད་ཀྱིས་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་ཡོང་ངེས་རེད། འོན་ཀྱང་གོང་དུ་བཤད་སྡད་པའི་སྐད་ཆ་དེ་དག་བདེན་ཡིན་མིན་ངས་བཤད་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག
བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་བོད་མི་ལ་རང་དབང་མེད་ན། བོད་ཡིག་གཉེན་ཆས་གྱིས་སུ་ལ་ཕན།
མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་ ༣༣༠༠ དེ་ཡང་ཁྱོད་ཚོས་ཟས་དང་ཚར་སོང་ང།
བོད་ཡིག་མཉེན་ཆས་དར་རྒྱས་ཡོང་པར་རྟེནའབྲེལ་ཞུ་