བོན་རྒྱ་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས།
ཆེས་བཀུར་བར་འོས་པའི་དགེ་རྒན་ལྷ་མོ་སྐྱབས་ལགས། ཁ་སང་ཁྱེད་ཀྱིས་བློ་བཟང་སེང་གེའི་རྩོམ་ཡིག་ལ་སྤེལ་བའི་བསམ་ཚུལ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀ་གནད་འགག་ཅན་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད་དེ། ངའི་བསམ་པ་ཞིག་ལ། མང་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་གསོ་ཞིག་དང་སྤྱིར་བཏང་གི་འུད་བསྟོད་ཅིག་ལས་དངོས་ཡོད་ཅིག་གསལ་བར་བཤད་ཡོད་པའི་ཚོར་སྣང་མ་བྱུང་ཐལ། རྒྱུ་མཚན་ནི། ཧ་ཅང་མང་པོ་མང་པོ་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་བལྟས་ན་ཁྱེད་ཀྱི་གསུང་ཚིག་གཅིག་ལའང་འགྲིག་རྟགས་རྒྱག་དཀའ་བས་སོ། །
སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་ན། “བོད་གནས་ཡོད་པ་བོད་པས་ཤེས་ལ། རྒྱལ་སྤྱིས་ཤེས། རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་ཤེས་སོ་”ཟེར། ད་དུང་”བོད་པས་བོད་པ་རང་ས་ན་ཤི་མ་གསོན་དུ་གནས་བ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིས་འགྱེལ་ས་ནས་ལངས་པ། རྒྱ་ནག་གིས་དུར་ས་ན་རོ་ལངས་རྒྱག་བཞིན་པ་ཤེས་སོ་”ཟེར། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་འུ་ཅག་འདི་འདྲ་ཞིག་རེད་དམ་ཅེས་ནན་གྱིས་དྲིས་ན་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྐང་པ་ས་ལ་བརྟན་པོར་འཛུགས་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི། འུ་ཅག་གི་རང་ས་ལོ་རེ་ནས་ཟླ་རེ་དང་། ཟླ་རེ་ནས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཤོར་གྱིན་པ་དང་འགྱུར་གྱིན་པ་མ་ཟད། རང་མི་ལོ་རེ་ནས་ཟླ་རེ་བཞིན་འཐོར་བཞིན་ཡོད་ལ་འགྱུར་གྱིན་ཡོད་པས་སོ། སྐབས་འདིའི་འགྱུར་བ་ནི་གཙོ་བོ་མི་རྒྱུད་ལ་ངོས་བཟུང་ན་འགྲིག འུ་ཅག་གི་མི་རྒྱུད་ནང་རྒྱ་རྒྱུད་དང་དབྱིན་རྒྱུད་སོགས་འདྲེས་ཀྱིན་ཡོད། དེའི་དབང་གིས་མི་རིགས་ཀྱི་གོམས་གཤིས། སྐད་ཡིག ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པ་ཉེན་ཁའི་ཕྱོགས་སུ་ཁད་ཀྱིས་ཆས་བཞིན་ཡོད། འདི་འགྱེལ་ས་ནས་ལངས་སྟངས་རེད་དམ། འགྱེལ་ས་ནས་ཤི་སྟངས་རེད། ངས་བལྟས་ན་ཕྱི་མ་དེ་རེད།
བཀུར་འོས་དགེ་རྒན་ཁྱེད་ཐུགས་རྒྱལ་མ་བཞེངས་དང་། རྒྱལ་སྤྱིས་ཀྱང་༸གོང་ས་མཆོག་ལས་བོད་མི་རིགས་གཏན་ནས་ཤེས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཤེས་ཡོད་ན་ང་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཡིག་ཚང་ཁག་ལ་བསྐྱལ་བའི་སྙན་ཞུ་ཁྲི་འབུམ་མང་པོ་དང་། མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་འཐབ་རྩོད་འདི་ལ་རིན་ཐང་ཞིག་དང་གདེང་འཇོག་ཞིག་གནང་ན་ལོས་ཆོག་སྟེ། གན་དྷེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བུའི་མི་གཅིག་གིས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་གྱི་ལྟ་བ་རྒྱུན་སྐྱོང་བྱས་པའི་གདེང་འཇོག་དང་ཆེ་མཐོང་ཙམ་ཡང་རྒྱལ་སྤྱིས་བོད་ལ་སྤྲད་མེད། འདི་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ང་ཚོ་མ་ཤེས་པའི་རྟགས་རེད། ངས་ཁྱོད་ལ་ད་དུང་ཐག་ཉེ་ཤོས་ཀྱི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་འཇོག ཉེ་བའི་ཟླ་གཅིག་ཙམ་གྱི་སྔོན་ལ་སྐྱེ་རྒུ་མདོར་ས་ཡོམ་གོད་ཆགས་བྱུང་ནས། བོད་གཞུང་གི་འབངས་མི་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་རྐྱེན་ལམ་ལ་ཤོར་བ་རེད་དེ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གིས་ང་ཚོའི་གཞུང་ལ་ཐུགས་གསོའི་ཡིག་རྡོག་གཅིག་འབྱོར་ཨེ་ཡོད། ད་དུང་དེ་ལས་ལྡོག་རྒྱ་གཞུང་དང་ཧུའུ་ཅིན་ཐོར་འབྱོར་ཡོད་སྲིད། སྤྱིར་རྒྱལ་སྤྱིས་ང་ཚོ་ཤེས་ཡོད་ན་བོད་གཞུང་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག ཤུལ་ལུས་མི་མང་བཅས་ནི་སྐབས་འདིར་ཐུགས་གསོ་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་མ་རེད་དམ། ད་དུང་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ཀྱི་ལོར་འཛམ་གླིང་ཤར་སྣེ་ནས་ནུབ་སྣེ་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། ཚེ་སྲོག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་འགྲོ་གྲོན་དུས་གཅིག་ལ་བཏང་སྟེ། སྐམ་མཚོ་གནམ་གསུམ་གྱི་སྟེང་ནས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་རེད། སྲིད་པ་ས་ཆགས་ནས་ད་ལྟའི་བར་ཏུ་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་དེ་འདྲའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་། ལྷད་མེད་པ་ཞིག་སུས་སྤེལ་བ་རེད། མི་རིགས་སུ་གང་གིས་སྤེལ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་། རླབས་ཆེ་བའི་ང་ཚའི་་ལས་འགུལ་དེ་ལ་རྒྱལ་སྤྱིས་ཁ་ཡ་བྱས་མེད་ལ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ང་ཚོ་མཐོང་མེད་ལ། ངས་བལྟས་ན་འདི་དག་ནི་རྒྱལ་སྤྱིས་ང་ཚོ་མ་ཤེས་པའི་རྟགས་རེད།
རྒྱ་ནག་གིས་ང་ཚོས་རོ་ལངས་རྒྱག་སྲིད་པར་འཇིགས་ཀྱིན་ཡོད་སྲིད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེ་ནི་གཞི་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་གི་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་ཞེད་ཀྱིན་པ་ལས། བཙན་བྱོལ་བ་ཚོས་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱས་པའི་རྐྱེན་མ་རེད་ལ། རེ་བ་བཟང་ས་ནས་བྱས་པའི་འབྲས་བུའང་མ་རེད་དོ། །
ཡང་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་ན། བོད་པའི་ལས་འགུལ་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་མིང་ནི། བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེར་གཏན་ལ་ཕབ་གནང་བའི”བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས”ཞེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཟེར། དེ་ཡང་དྲང་མོར་བཤད་ན་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཁྱོད་སྒྲ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། ཀ་བ་རྩོད་གཞིར་སླེབས་ན་ཀ་བ་ནང་དུ་འཛུལ་འགྲོ་ལ། བུམ་པ་རྩོད་གཞིར་སླེབས་ན་བུམ་པ་ནང་དུ་འཛུལ་འགྲོ། དེ་བཞིན་འུ་ཚང་གི་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེ་རུ་གདན་འདྲེན་ཞུས་པའི་ཐ་སྙད་རླབས་ཆེན་དེ་ཡང་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟོས་དང་། བོད་རང་བཙན་ཡང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེར་འཛུལ་འགྲོ་ལ། དབུ་མའི་ལམ་ཡང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་དེའི་ཁྲི་ལ་འགྱིང་ཐུབ། ད་དུང་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ཡང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཀྱི་གདན་ལ་བཞུགས་ཐུབ་པས། ནམ་ཞིག་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་བཅའཁྲིམས་དམར་པོས་ཀྱང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཀྱི་སྐྱི་པགས་སེར་བོ་དེ་གྱོན་སྲིད་པ་མ་རེད་དམ། ཞིབ་ཏུ་ལྟོས་དང་ཐ་སྙད་དེས་ཀྱང་ང་ཚོའི་ལངས་ཕྱོགས་གསལ་བོ་དང་བརྟན་པོ་མིན་པ་བསྟན་མི་འདུག་གམ། དེ་ལས་དབུ་མའི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཡོད་ཚད་ནང་ལ་ཡོངས་རྐྱང་མིན་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་བརྡ་ཆད་གཅིག་དང་། ལངས་ཕྱོགས་གཅིག་གཏན་འབེབ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་མ་རེད་དམ། ཡིན་ནའང་། ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེས་རིགས་སྒྲུབ་བྱས་བྱས་ནས་”བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོངས་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་”ལའང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་མནབ་བཟའ་འབུལ་གྱིན་འདུག་པས་དངོས་གནས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ཟེར་བ་བདག་གིས་གང་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པའང་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་པས། བཀུར་འོས་སྤྱི་འཐུས་ལགས་ལ་བཀའ་འདྲིར་ཕུལ་བ་ཡིན།
ཡང་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས། “བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་གང་སར་ཁ་འཐོར་གྱི་རྣམ་པར་གནས་ཀྱིན་ཡོད་ན་ཡང། བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེ་མི་རིགས་ཀྱི་ལར་ཞེན་ཞིག་གིས་སྦྲེལ་ཡོད་ལ། སྐད་ཡིག་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྦྱར་རྩི་ཞིག་གིས་འབྱར་ཡོད་པར་མ་ཟད། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དང་བླང་དཔྱ་ཁྲལ་ལག་དེབ་གཅིག་གི་འོག་ལ་འདུས་ཡོད་”ཟེར། དང་པོ་དེ་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཞེན་ཁོག་གིས་གྲུབ་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཕྱིར་དེ་འགྲིག་ཁུལ་བྱོས། ཡིན་ནའང་། ཕྱི་མ་དེ་གཉིས་ཇི་འདྲའི་ཞལ་རྫུན་ཆེ་བ་ལ། བོད་སྐད་བཤད་ཙམ་དང་རྨོངས་དད་ཡོད་ཙམ་དག་ལ་ངོས་འཛིན་གྱིན་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད། དེ་ལས་གཞན་ནས་བཤད་ན་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེ་ཡིག་རྨོངས་བ་ལས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྦྱར་རྩི་ཅན་སུམ་ཆའི་གཅིག་ཀྱང་ཟིན་མེད་པ་ནི། ཁོག་རྩིས་བརྒྱབས་ན་ཏག་ཏག་ཤེས་པས་རྫུན་བཤད་ནས་ཅི་ལ་ཕན། མིག་གིས་མཐོང་སའི་བཙན་བྱོལ་ལ་ཆ་བཞག་ནའང་འཛིན་རིམ་བཅུ་བའི་སློབ་མ་ཚོས་རང་མིང་གི་དག་ཆ་ཤེས་མི་ཤེས་དང་། སློབ་ཆེན་པ་ཚོས་སུམ་རྟགས་ལ་གཞི་ནས་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་གསལ་ཡིན་པས། ཆོས་ལུགས་དང་སྐད་ཡིག་གི་སྦྱར་རྩི་ཞིག་དེ་ཚོར་ཡོད་མི་སྲིད་དོ། །རིགས་པ་དེས་གཞན་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་དཔོག་ཐུབ་པས་འགྲེལ་བཤད་རིང་བོ་དགོས་དོན་མི་འདུག བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེས་དཔྱ་ཁྲལ་ལག་དེབ་མིག་གིས་མཐོང་མྱོང་དང་རྣ་བས་ཐོས་མྱོང་མེད་པས་དེའི་འོག་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོད།
ཡང་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས། “ང་ཚོའི་རྒྱབ་རྟེན་གཅིག་ནི། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་། གཉིས་ནི། གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་ཡིན་ལ། ༸གོང་ས་མཆོག་ཞལ་མ་བཞུགས་ནའང་། གཞིས་ལུས་བོད་དམངས་ནུབ་དཀའ། དེ་བས་ང་ཚོའི་འཕག་འཚག་གི་རྒྱབ་བརྟེན་གཙོ་བོ་ཧ་ཅང་བརྟན་ནོ་”ཟེར། གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་འབོད་སྒྲ་གཅིག་གི་འོག་ནས་ཡར་ལངས་ཐུབ་པ་དང་། དམིགས་ཡུལ་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་སྲོག་གཏོང་ཐུབ་པ་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་དད་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས། མི་རིགས་ལར་ཞེན་དང་གོ་རྟོགས་སད་ཡོད་པ་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ན་རེ་ཟུང་ལས་མེད་པས་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་རྩ་བ་ནས་ནོར་འདུག་ལ། གལ་སྲིད་༸གོང་ས་མཆོག་ཞལ་བཞུགས་པའི་རིང་ལ་བདེན་མཐའ་མ་གསལ་བ་ཡིན་ན་འུ་ཅག་གི་རྒྱབ་རི་སྨུག་པོ་གཞི་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་གི་བརྟན་ལྷིང་དང་སྙིང་སྟོབས་ཀྱང་ཉམས་རྨས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་ཇེ་བརྟན་དང་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་ངེས་པའི་རྟགས་མཚན་ཞིག་བདག་གིས་མ་རྙེད་དོ། །བགྲོ་གླེང་དང་མཛའ་མཐུན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཆས་པའི་དུས་རབས་ཀྱི་འགྱུར་བ་འདི་རྟགས་མཚན་གཅིག་ཡིན་སྲིད་ནའང་། འུ་ཅག་དུས་རབས་དང་ལྷན་ཏུ་སད་རྟོགས་དང་གོམ་པ་སྤོ་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པས། དེ་ནི་རྨིལམ་ཞིག་ལས་རེ་བ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་ནོ།
ད་དུང་ང་ཚོས་རེ་བ་བཟང་ས་དང་གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱས་མེད་པའི་སྐོར་སོགས་བདག་ལ་མང་པོ་མང་པོ་བཤད་ཀྱི་ཡོད་མོད། རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་གྱིས་མཇུག་བསྡུ་འདོད་བྱུང་སོང་། མཇུག་ཏུ་ཞཱུ་འདོད་པ་ཞིག་ལ། སྐུ་ཉིད་ལ་བགྲོ་གླེང་གནང་འདོད་ཡོད་ན་བདག་ལའང་ད་དུང་མུ་མཐུད་ནས་བཤད་འདོད་ཡོད་དོ། །
ངས་ཅི་ཞིག་བཤད་འདོད་པ་ཚང་མ་བོན་རྒྱ་བས་བཤད་ཚར་འདུག་པས་ང་ལ་རིག་པ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་སྟོན་རྒྱུ་མི་འདུག མགོ་ནས་མཇུག་པར་དུ་ཡི་གེ་ན་གཅིག་མ་ཆད་པར་བཀླགས་ཚར་ཟེར་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རྗེ་ཆེ།
ངས་གོང་དུ་༼ ད་དུང་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ཀྱི་ལོར་འཛམ་གླིང་ཤར་སྣེ་ནས་ནུབ་སྣེ་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། ཚེ་སྲོག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་འགྲོ་གྲོན་དུས་གཅིག་ལ་བཏང་སྟེ། སྐམ་མཚོ་གནམ་གསུམ་གྱི་སྟེང་ནས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་རེད། ༽ ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་དང་ ན་ནིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་ང་ཚོ་མཐོང་མེད་པ་གསལ་བོ་རེད།་ཅེས་པ་གཉིས་ནང་འགལ་མ་རེད་དམ། རྒྱལ་སྤྱི་ཞེས་པ་དེའང་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་གི་ཤར་སྣེ་ནས་ནུབ་སྣེ་དང་གནམ་མཚོ་སྐམ་གསུམ་གྱི་ཐོག་ན་ཡོད་རྒྱུ་རེད་འདོད་ཀི་ དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་མི་མཐོང་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད་འདོད་ཀི་ རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་གཞུང་འབྲེལ་གྱི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའམ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་དོད་ཁ་ཁ་མ་རེད་དམ། ཕལ་ཆེར་སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་མིང་ཚིག་གི་སྡེབ་སྒྲིག་དང་དེའི་བསྟན་དོན་ལ་གོ་བ་མ་ལོན་ནི་ཡིན་རྒྱུ་མ་རེད། ཨུ་ཚུགས་ཀྱིས་ཚིག་གྲུབ་བཟོ་ཐུབ་ན་ཐང་མོད་གནས་ལུགས་བཟོ་ཐུབ་ནི་མ་རེད་ལགས་ཞུས་པ་ཡིན།
སྐུ་ཞབས་ཁང་གསར་ལགས། ངས་གཞིས་གཅིག་པུས་འཇོན་པ་དང་། བྱེས་ཀྱིས་གཏན་ནས་མ་འཇོན་པ་བཤད་མེད། གཞིས་བྱེས་གཉིས་ན་མ་འཇོན་པའི་ཆ་མང་ལ་འཇོན་པའི་ཆའང་རེ་ཟུང་ཡོད། དཔེར་ན། ངས་གོང་དུ་༼ ད་དུང་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་ཀྱི་ལོར་འཛམ་གླིང་ཤར་སྣེ་ནས་ནུབ་སྣེ་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། ཚེ་སྲོག་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོས་འགྲོ་གྲོན་དུས་གཅིག་ལ་བཏང་སྟེ། སྐམ་མཚོ་གནམ་གསུམ་གྱི་སྟེང་ནས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བ་རེད། ༽ ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཐད་ཀྱིས་འཇོན་པའི་ངོས་རེད། ཡིན་ནའང་། རྒྱལ་སྤྱིས་མ་མཐོང་བའི་ངོས་རེད། ན་ནིང་ལྕམ་ནན་སི་པོ་ལོ་ཡིད་བོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་ཡར་ལེན་མ་བྱས་ན། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་རིན་ཐང་ཞི་བདེའི་རིན་ཐང་ཉམས་པར་འགྱུར་རྒྱུ་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད་པ་བཞིན། ན་ནིང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་ནས་ང་ཚོ་མཐོང་མེད་པ་གསལ་བོ་རེད། དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་གཅེས་ཕྲུག་ཡིན་མདོག་མདོག་སྟོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་རེད། རང་མགོ་གཡོགས་ནས་མི་ཕན་ག
སྐུ་ཞབས་ཁང་གསར་ལགས། མནབ་བཟའ་ནི་གུས་ཞབས་ཞུ་ཡུལ་གྱི་མི་སྣ་དག་གི་ལུས་ལ་གསོལ་བའི་གྱོན་གོས་དེར་ངོས་བཟུང་ན་འགྲིག དེ་ལ་ན་བཟའ་ཞེས་བྲིས་ནའང་འགྲིག
༸གོང་ས་མཆོག་འཛམ་གླིང་མི་མང་གིས་མཐོང་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། མཐོང་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ནི་ནང་བའི་ཆོས་དང་། དེ་ལས་ཁོང་གི་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་གི་མཁྱེན་དཔྱོད་དག་རེད། དེ་མ་གཏོགས་བོད་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་རྐྱེན་པས་༸གོང་ས་མཆོག་རྒྱལ་སྤྱིས་མཐོང་བ་མ་རེད། ཁོང་བཙན་བྱོལ་ལ་ཕེབས་པ་དེ་འཕྲད་རྐྱེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད་མོད། ཡིན་ནའང་། དེ་ནི་བོད་པས་སྤེལ་བའི་ལས་འགུལ་ཞིག་མིན་པར་བོད་ཅི་བྱ་བརྟོལ་བྲལ་གྱིས་ཞུགས་པའི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚང་མས་ཤེས་གསལ་ལྟར་རོ། །
སྐུ་ཞབས་བློ་བཟང་སེང་གེ་ཡིས་བཤད་འདོད་པ་དང་སྒྲུབ་འདོད་པའི་རེ་བ་ནི་བོད་པའི་ལས་འགུལ་གྱིས་བོད་རྒྱལ་སྤྱིར་སྟོན་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། དེའི་ཕྱིར་སྐུ་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཆ་དདང་ཁོང་གི་སྐད་ཆ་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་དོན་མི་འདྲ་གི། དེ་བཞྀན་བདག་གིས་བཤད་འདོད་པའང་དེ་ཡིན་ལ། ༸གོང་ས་མཆོག་རྒྱལ་སྤྱིས་མཐོང་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོ་ཚང་མའི་འདོད་ཚུལ་གཅིག་མཚུངས་རེད།
ད་དུང་དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་སོགས་ཀྱི་བྱ་དགའ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་ལའང་གོང་ས་མཆོག་གི་ནུས་ཤུགས་དང་མཚན་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས་རག་པ་མང་རྒྱུ་རེད་སྙམ། ཡིན་ནའང་། རྒྱལ་ཁབ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་མི་སྣ་ཁ་ཤས་ལ་མཚན་མཐོང་དེ་ཙམ་ཞིག་སྤྲད་པ་དེས་བོད་དོན་ལ་ནུས་པ་མི་ཐོན་པ་མིག་གིས་མཐོང་ཚོད་ལྟར་རེད།
ཡིན་ཡང་བོད་པའི་ཆབ་སྲིད་པ་ཁ་ཤས་དང་བོད་ཀྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཁ་ཤས་ཀྱིས་བོད་དོན་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དོ་སྣང་དང་དོ་ཁུར་བྱེད་ས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཚུལ་དང་།བོད་དོན་གྱིས་རྐྱེན་པས་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་བབ་དང་སྒོས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་གནས་སྟངས་དང་ཆབ་སྲིད་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ལ་དོ་ཕོག་དཔེ་མེད་ཐེབས་བཞིན་ཡོད་པའི་བཤད་སྟངས་དང་།བོད་དོན་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཚུལ་གྱི་བཤད་སྟངས་འདི་རིགས་ནི་རྒྱ་མཚོ་མ་མཐོང་བར་བསྐྱིལ་ཆུ་ལ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་མིང་གིས་འབོད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད།གལ་སྲིད་མི་རིགས་ཤིག་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ངོས་ནས་གླེང་ན་འཛམ་གླིང་གིས་དོ་སྣང་ཏོག་ཙམ་བྱས་པ་དང་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་ཁྱབ་བསྒྲགས་རག་ཙམ་བྱས་པ་སོགས་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་གནས་ཚུལ་ཙམ་ཡིན་ཞིང་།དེ་འདྲའི་གནས་ཚུལ་ནི་ཚོགས་པ་ཆུང་ཆུང་དང་བཟོ་གྲྭ་ཆུང་ཚོས་ཀྱང་བཟོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི་དུས་ནས་དུས་སུ་མཐོང་ཐུབ་པ་དེའོ།
ཁང་གསར་ལགས་ལ།
ང་ཚོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་དུ་གོ་བབ་གལ་ཆེན་ཟིན་ཡོད་ཚུལ་ཆ་འཇོག་བྱེད་ས་གཙོ་བོ་ནི་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ལ་སློབ་གཉེར་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ་དང་།༧གོང་ས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་མཆོག་ལ་གཟེངས་རྟགས་འབུལ་མཁན་དང་དད་པ་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པ།བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་པ་ཁག་གིས་རོགས་འདོགས་ལས་བོད་དོན་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཙམ་བྱེད་ཐུབ་པ།དེ་ལས་བོད་དོན་ཤེས་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་དག་རེད།འདི་ཡང་ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁ་དང་གྲུབ་འབྲས་མ་ཡིན་པའི་འོལ་ཚོད་སུས་ཀྱང་མི་བྱེད་མོད།རྒྱལ་ཁ་དང་གྲུབ་འབྲས་ནི་དོན་དངོས་འཚོ་བས་ཁ་གྲག་ཡོང་གི་ཡོད་པས།མི་རིགས་འདིའི་མདུན་དུ་ལྷག་པའི་དཀའ་ངལ་དང་ཛ་དྲག་གི་གནས་བབ་དག་དང་ཡོངས་སུ་བསྡུར་ཡོང་དུས།དོན་དངོས་འདི་དག་གིས་རེ་བ་སྨིན་ཞིང་འདོད་པ་ཁེངས་པའི་ལན་འདེབས་ཅི་ཡང་བྱེད་མི་ཕོད་ལ།མི་རིགས་འདིའི་ལས་དོན་གྱི་རྒྱལ་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་ཁས་ལེན་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་འོ།
མགོ་ནས་མཇུག་བར་བཀླགས་པ་ཡིན། གཅིག་མགོ་ཚོས་མ་སོང་། མནབ་བཟའ་ཟེར་བ་དེ་ཅི་རེད། གོས་ཀྱི་ཞེ་ས་”ན་བཟའ་”ལ་གོ་དགོས་སམ། ཡང་ན་གཞན་ཞིག་ལ་གོ་དགོས། དེ་ནས་བསམ་འཆར་ཐུང་ཐུང་འགའ་བཤད།
ང་ཚོའི་ལས་འགུལ་གནས་ཡོད། བློ་བཟང་སེང་གེས་ཞིབ་དཔྱད་མ་བྱས་པར་བཤད་པ་རེད་མ་གཏོགས། དོན་དུ་གྷུ་གྷོལ་ནང་ free Tibet ཞེས་བྲིས་ན། དེ་འཚོལ་བཤེར་བྱེད་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ཧ་ཅང་མང་པོར་སླེབས་པ་མཐོང་ཐུབ། free Tibet འམ་བོད་རང་དབང་གི་འཐབ་རྩོད་ནི་ང་ཚོའི་ལས་འགུལ་རེད། དེ་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གནས་པར་མ་ཟད། གྷུ་གྷོལ་ནང་དུའང་གནས་འདུག
ང་ཚོའི་ལས་འགུལ་རྒྱལ་སྤྱིས་གདེང་འཇོག་བྱས་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལས་འགུལ་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་གྷན་དྷི་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱི་འོས་གཞིའི་ཁོངས་སུ་ཐེངས་མ་ལྔ་ཚུད་ཀྱང་། གཟེངས་རྟགས་དེ་ཁོང་ལ་ཕུལ་མེད། ང་ཚོའི་ཞི་བདེའི་ལས་འགུལ་གྱི་དེད་དཔོན་ཆེན་པོར་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་གཟེངས་རྟགས་ག་ཚོད་ཕུལ་སོང་། དེ་ཚོ་རྒྱལ་སྤྱིས་ང་ཚོའི་ལས་འགུལ་ལ་ཆེ་མཐོང་སྤྲད་པ་རེད། ངོས་འཛིན་བྱས་པ་རེད། དེ་མིན་དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་དང་ཨ་མ་རྗེ་བཙུན་པདྨ། བཙུན་མ་ཕུན་ཚོགས་ཉི་སྒྲོལ། ཚེ་རིང་འོད་ཟེར་སོགས་ལ་གུས་བཀུར་དང་ཆེ་བསྟོད་ཀྱི་གཟེངས་བསྟོད་ཅི་ཙམ་རག་སོང་། དེ་ཚོ་ཡུལ་ལུང་གཞན་ལ་མཐོང་དཀོན་པ་རེད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ངོས་འཛིན་རེད།
དེ་ནས་གཞིས་ལུས་བོད་མིས་འཇོན་པ་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིས་མ་འཇོན་རབས་དེ་ལའང་ངོས་ལེན་མེད། གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དེ་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་རེད། བྱེས་ཀྱིས་འཇོན་པའི་རྟགས་སུ་གཞིས་བཞུགས་བོད་མིར་སེམས་སྤོབས་སླེབས་པ་རེད། གཞིས་ཀྱིས་འཇོན་པའི་རྟགས་སུ་བྱེས་བཞུགས་བོད་མིར་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་རེད། གཉིས་ཀས་འཇོན་ཡོད། གཅིག་མེད་ན་གཅིག་ཤོས་ལ་བྱེད་རྒྱུ་ཞེ་དྲག་ཡོད་མ་རེད།
ད་འགྲོ་རན་སོང་། མགྱོགས་པོར་བྲིས་སྟབས་ཡིག་ནོར་ཡོད་སྲིད།
གསལ་བོ་བཤད་ན།འུ་ཚོའི་ཉེ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རེའུ་མིག་རེ་རེ་ལ་ཕྱི་མིག་བལྟས་ཡོང་དུས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤོག་ལྷེ་རེ་རེ་ནི་བསྟོད་ཚོགས་ཀྱི་ཤོག་ལྷེ་རེ་རེ་ཡིན་ལ།བསྟོད་པ་ཐལ་དྲག་པའི་དབང་གིས་དོན་དངོས་གནས་ཚུལ་དང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཀྱི་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་བཀབ་འགྲོ་བའི་གནས་ཚུལ་འབྱུང་གི་ཡོད་པ་ནི་གསལ་བོ་ཡིན།
དེ་བས་གཞུང་དང་མི་མང་བར་གྱི་སྡོམ་པ་དང་དམ་ཚིག་སྲུང་རྒྱུ་ཁོ་ན་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ཏེ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གང་མང་ཞིག་ལ་གཡས་སྐོར་གཡོན་སྐོར་མང་པོ་བྱེད་པ་དང་།ང་ཚོའི་ལས་དོན་འདི་ནི་མི་རིགས་ཤིག་གི་ལས་དོན་དང་ཡང་ན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་ལས་དོན་ཀྱི་ཐད་ནས་མི་ལྟ་བ་དང་།མི་རིགས་གཞན་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་རྒྱལ་ཁའི་འབྲས་བུ་ལ་ཐད་བསྡུར་མི་བྱེད་པ།གྲུབ་འབྲས་ཆུང་ངུ་ཙམ་ལ་རྒྱས་བཤད་དང་རྒྱང་བཤད་མང་བོ་བྱས་ཏེ་ང་ཚོ་ནི་རབ་དང་མཆོག་ཏུ་བཀུར་ཏེ་འདོད་པ་ཁེངས་པའི་སྡོམ་ཚིག་འགོད་པ་སོགས་ནི་ད་ལྟའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གྱི་དཀའ་ངལ་དང་ར་མ་འཕྲོད་པའི་བར་སྟོང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྱི་ཡོད།
བོན་རྒྱ་བས་གླེང་གཞི་གལ་ཆེན་ཞིག་བཏོན་འདུག་པས་ཡིད་རབ་དགའ།
བོན་རྒྱ་བའི་བསམ་ཚུལ་ལྟར།མི་རིགས་ཤིག་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་་ཡང་ན་བཙན་པོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རི་མོ་རིང་པོར་བྲིས་མྱོང་བའི་མི་རིགས་ཤིག་གི་ངོས་ནས་གླེང་ན་ད་ལྟ་ཚོས་གླེང་བཞིན་པའི་རྒྱལ་ཁའམ་གྲུབ་འབྲས་འདི་ནི་གླེང་རིན་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཚོད་དུ་ཡོད།འདི་ནི་ཤ་ཞེན་དང་ཕྱོགས་ཞེན་གྱི་དབང་དུ་ཁྱེར་ཏེ་རང་བསྟོད་ཁོ་ནར་དད་མོས་བྱེད་པའི་འུ་ཚང་གི་བོད་པའི་གཤིས་ཀ་དང་ཡོངས་སུ་མཐུན་གྱིན་མེད་ནའང་།ལོ་རྒྱུས་དང་དུས་རབས་དགོས་མཁོའི་མདུན་དུ་ཅིས་ཀྱང་ཚོར་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཆེན་པོ་དེ་ཡིན།
དབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབབ
བོད་མིའི་སྐྱིད་སྡུག་ཅེས་པ་འདི་ལྟར་གླེང་དགོས་པ་འདྲ། གཅིག་གིས་དགའ་དགའ་དང་སྐྱིད་སྐྱིད་འདྲ་ཞིག་བཤད་ན། ལོས་བདེན་སྙམ་ནས་སེམས་ཤུགས་འཕར། བློ་རྒྱ་བསྐྱེད། ལག་གདང་སྦྲེལ། དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་རང་རང་གི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་འདོད་པ་ཞིག་དང་།
ཡང་གཞན་གཅིག་གིས་སྡུག་རབས་སྐྱོ་རབས་འདྲ་གླེང་ན། དེ་ཡང་བདེན་པ་འདྲ་ཞིག་མཐོང་། ཁོང་ཁྲོ་འདྲ་ལངས། ལོས་བདའ་རེ་བྱས། ད་དུང་རང་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་མཚང་འདྲ་འདོན་འདོད་སྐྱེས་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་རེད།
བོད་མིའི་སྐྱིད་སྡུག་ཟེར་བ་དེ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ནས་གླེང་ན་སྐྱིད་པོ་རེད་ལ། སྡུག་པོ་ཡང་ཚོར་གི་འདུག
དགེ་རྒན་ཆབ་བྲག་ལྷ་མོ་སྐབས་ལགས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་སྔ་ཕྱི་གཉིས་དང་། བོན་རྒྱ་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ལགས་ཀྱེ་ཆད་རྩོམ་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལ་སོམས་དགོས་པ་མང་པོ་འདུག་སྙམ།
དྲ་གྲོགས་དག་གིས་གླེང་མོ་བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ།
ཕྲན་གྱི་དོགས་འཆརའདི་ལ་བོད་དོན་ལ་ཕན་པའི་ལན་རེ་ཡོད་ན་དགའ་བསུ་ཡོད།།
བློ་བཟང་སེང་གེ་ལགས་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་བཀའ་ཁྲི་ལ་ཕེབས་ན་མི་གསར་པ་གཞི་གིས་རྟ་གསར་པ་ཞིག་བཞོན་པ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ།
ཟམ་གདོང་བླ་མས་མ་འོང་པའི་ཟབ་ཞིང་རྒྱ་ཆེའི་ལས་འཆར་ཟིན་སོང་བ་རྣམས་དང་
ཕྱག་ལས་འཕྲོ་གང་ཡོད་འཇུག་སྐྱེལ་ཐུབ་མཁན་ཞིག་དགོས་པ་ལས་ཤེས་ཡོན་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པ་ནི་
ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ་།ཆབ་བྲག་ལྷ་མོས་ངལ་བ་བྱས་དོན་དེ་ལྟར་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ།
གཞན་ཡང་བཀྲས་ཐོང་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་མ་འོང་པའི་བཀའ་ཁྲི་ལ་ཕེབས་ན་དེ་བས་དགོད་བྲོའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ།་བཀྲས་ཐོང་ནི་བཀའ་ཟུར་ཞིག་རེད་ལ་།་བཀའ་ཁྲི་བྱས་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྐྱུག་བྲོ་བའི་ལོ་སྒྱུ་ལ་བལྟས་ན་ནག་ཉེས་ཅན་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
ཉག་ཉེས་གང་བསགས་གསལ་བཤད་དགོས་པ་ནི་མ་མཐོང་།་དེ་ལྟ་བུའི་མི་བཀའ་ཁྲིའི་འོས་ལ་བསླེབས་པར་ངོ་རྒོལ་ཡོད།།་མི་རྗོགས་པ་ག་ལ་ཡིན་བསམ་མོ
ཨ་ཁུ་བོན་རྒྱ་བའི་བསམ་ཚུལ་ཡག་པོར་ཐེངས་གཅིག་བཀླགས་པ་ཡིན། བཤད་སྟངས་ཁ་ཤས་ལ་བསམ་ཚུལ་ཞིག་བྱུང་སོང་ཡང་། སྤྱིའི་ཆ་ནས་ཡག་པོར་མཐོང་། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་དེ་བུད་སོང་བ་ཡིན།
བོན་རྒྱ་བསྟན་འཛིན་རབ་རྒྱས་ལགས། བཀླགས་ཟིན་ཡག་པོ་འདུག མུ་མཐུད་དུ་སྤེལ་རོགས། བསམ་ཚུལ་འགའ་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང་དེ་དུས་ཚོད་ཀྱི་རྐྱེན་པས་འགྲོ་དགོས་བྱུང་སོང་།
གྲོགས་པོ་ལགས། ང་ཨ་རིག་དགེ་མཐོང་ཡིན། ཁྱེད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་འདི་ལ་ཁ་བྱང་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་བཏགས་འདུག ད་དུང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཟུར་ཟ་རྣོ་པོ་ཞིག་ཀྱང་རེད། གང་ལྟར་རྒན་རབས་པ་དག་དང་བསམ་ཚུལ་བརྗེ་རེས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད། ང་ཨ་རིག་དགེ་མཐོང་བུ་མོ་དུང་དཀར་ཤེས་མཁན་དེ་ཡིན། དེ་མིན་དེང་སང་ཨ་རིག་དགེ་མཐོང་མིང་ཅན་གྱི་དྲ་འབུ་མང་བས་གྲོགས་པོ་དག་གིས་གཟབ་རོགས