དེ་རིང་བོད་གཞུང་དྲ་བར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་རྒྱ་གར་དབུ་གཞུང་ཐུན་མིན་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་ལས་ཁུངས་ (Unique Identity Authority of India) ཀྱི་ལྕམ་སྐུ་ཤི་ཝ་གྷཱ་མི་ (Ms .Shivagami) ལགས་བཞུགས་སྒར་ངྷ་རམ་ས་ལར་ཕེབས་ཏེ། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་ཡུལ་མི་ཚང་མར་ཐུན་མིན་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་ཞིག་བཟོ་འཆར་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་བྱས་ཡོད་འདུག
གནས་ཚུལ་དེའི་ནང་ལྕམ་ཤི་ཝ་གྷཱ་མི་ཡི་སྐད་ཆ་ལུང་འདྲེན་བྱས་དོན། རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་ཡུལ་མི་ཚང་མར་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་ཐུན་མིན་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་གནང་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཞིག་མགོ་བརྩམས་ཡོད་པ་དེར་ཨཱ་དར་ (Aadhar) ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད། ཨཱ་དར་ཞེས་པ་ནི་ཨང་གྲངས་ ༡༢ ཅན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་ཨང་རྟགས་ཤིག་རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་རྒྱ་གར་ཡུལ་མི་ཙམ་མ་ཟད། ཟླ་དྲུག་སོན་པའི་བྱིས་པ་ཚུན་ལ་གནང་རྒྱུའི་ལས་འཆར་དེ་ལ་ཟེར། ཨཱ་དར་ཞེས་པ་དེ་སུ་ལ་ཐོབ་ཀྱི་རེད་ཅེ་ན། རྒྱ་གར་ནང་གནས་སྡོད་བྱེད་མཁན་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ཐུན་མིན་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་བའི་གང་ཟག་དེར་ཐོབ་རྒྱུ་རེད། ཅེས་བརྗོད་ཡོད་འདུག
ལག་འཁྱེར་དེ་བཟོ་བར་དོ་བདག་གིས་གྲ་སྒྲིག་བྱ་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཁག་ནི། རང་གི་མིང་དང་། སྡོད་གནས་ཁ་བྱང་། ཞལ་པར་ཨང་གྲངས། ཕ་མིང་། གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་མེད། རང་གི་འདྲ་པར། མཛུབ་མོ་བཅུ་བོའི་མཛུབ་ཐེལ། མིག་གཉིས་པོར་གློག་པར་བཅས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་ཀྱང་། འདྲ་པར་དང་མཛུབ་ཐེལ། མིག་གཉིས་ཀར་གློག་པར་སོགས་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གིས་ཆེད་གཏོང་བྱས་པའི་ལས་བྱེད་ཚོས་མཐུན་འགྱུར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག ངྷ་ས་ཁུལ་དུ་ས་གནས་ཁག་ ༡༤ ནང་འཕྲལ་སེལ་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་བཙུགས་ཏེ་མིང་ཐོ་བསྡུ་རུབ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་ཅིང་། མི་མང་རྣམས་སོ་སོ་གནས་ཡུལ་ས་གནས་ཐོ་འགོད་ལས་ཁུངས་སུ་བཅར་ཏེ། མིང་ཐོའི་འགེངས་ཤོག་བསྐང་དགོས་ཤིང་། མིང་ཐོ་བསྐངས་རྗེས་ཉིན་གྲངས་ ༢༠ ནས་ ༣༠ བར་སྦྲགས་ཐོག་བརྒྱུད་ངོ་སྤྲོད་ལག་འཁྱེར་དེ་འབྱོར་རྒྱུ་ཡིན་འདུག
གནས་ཚུལ་དེའི་ནང་བརྗོད་ན། བཞུགས་སྒར་གངས་སྐྱིད་ཁུལ་དུ་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ནས་ལག་འཁྱེར་དེ་བཟོ་རྒྱུ་མགོ་འཛུགས་བྱས་ཟིན་པ་དང་། ལག་འཁྱེར་དེ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ལ་ངོས་ལེན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས། འབྲེལ་ཡོད་ཚང་མས་གལ་ཆེན་དོན་ཆེན་དུ་བརྩི་དགོས་ཞེས་བསྟན་འདུག
ལག་འཁྱེར་དེ་བཟོས་ན་ཡག་པོ་འདུག་བསམ་གྱི་འདུག་གང་ཡིན་ཞེས་ན་ལག་འཁྱེར་དེ་རྒྱ་གར་བ་དང་གཅིག་པ་རེད། R.C་ནང་བཞིན་ལོ་རེ་རེ་ས་རྟགས་ཞུ་དགོས་མེད། ལས་དོ་གང་བྱེད་དགོས་ཀྱང་དེ་ཐུས། གོ་སྐབས་ཡོད་བཟོ་ན་ལེགས།
ད་ཡིན་ན་ལག་འཁྱེར་མང་པོ་ཞིག་བཟོ་བཞིན་འདུག
དེ་ཡག་རྟགས་དང་སྐྱིད་རྟགས་རང་དབང་གི་རྟགས་ཤིག་མ་རེད།
བལ་གྱི་ནང་དུ་བཞུགས་པའི་འབུ་ནག་ཆུང་དེ་བལ་ནང་དུ་བཞུགས་ནས་ཕྱིར་འདོན་པའི་ཐབས་མང་པོ་བྱས་རུང།
དེ་ནི་ཁོ་རང་གི་རྐང་ལག་གཟེར་མོ་དེ་གཡུག་པས་ཚུར་རང་ལུས་སྡམ་དུ་སྡམ་དུ་བྱས་ཏེ་མཐར་བལ་ནང་དུ་ཤི་རྒྱུ་ལས་མེད།
དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱིས་ཀྱང་ད་ལྟ་རང་མོས་རང་ཡན་དུ་འགྲོ་འོང་ཆོག་པའི་རང་དབང་དེ་དག་རིམ་བཞིན་བལ་བཙོན་ཁང་དུ་བཅུག་རྒྱུ་རང་རེད།
དཔེར་ན།
ཨ་རི་བཞིན་ཨ་རི་མི་དེ་ཚོར་རང་དབང་ཆེ་མདོག་ཡོད་རེད་དེ།
དོན་ལ་རང་དབང་སྤུ་ཙམ་མེད།
རང་གིས་ཅི་བྱས་རང་ལ་ཅི་ཡོད་ཐམས་ཅད་གཞུང་གིས་ཤེས་བཞིན་ཡོད།
དེ་དུས་ཡིན་མིན་ཞུ་ས་སྣེ་གཅིག་མེད།
ལམ་ཆེན་དང་ཚོང་ཁང་ལས་སོགས་ཀུན་ལ་གློག་བརྙན་གྱི་འཕྲུལ་ཆས་བཞག་ཡོད་པས་རྟག་ཏུ་འཇིག་སྐྲག་དང་དྭོག་ཟོན་བྱེད་དེ་འགྲོ་འོང་བྱེད་དགོས།
རྒྱ་གར་གཞུང་གི་བཟོ་གི་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་སོ་སོའི་རིག་པ་སྒྲིམ་ནས་བཟོས་མ་གཏོགས། རྗེས་མ་མཚམས་འཇོག་བྱས་པ་དང་དགོས་མཁོ་ཡོད་པའི་སྐབས་ཤིག་ལ་ཡང་བོད་གཞུང་གི་ཅིག་བྱས་མ་སོང། ཉིག་བྱས་མ་སོང་ཟེར་བའི་འཕྱིས་དྲགས་པ་རེད། སྔོན་མ་རྡ་སའི་ཉེ་ཁུལ་དུ་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་སྒོར་སུམ་ཅུ་བཞི་བཅུ་བྱིན་ནས་བཟོ་གི་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་རྗེས་མ་ཡང་གོ་སྐབས་ཡོད་ནི་རེད་བསམ་ནས་མ་བཟོས་པས། རྗེས་ནས་ཁྲི་གཉིས་གསུམ་རེ་བྱིན་ནས་བཟོ་དགོས་པ་གང་མང་མང་བྱུང་ཡོད་པ་ཧ་གོ་དོན་གསལ། ཚང་མས་རིག་པ་སྒྲིམ་ནས་སོ་སོ་དང་འབྲེལ་བའི་གྲོགས་དགའ་ཉེ་ཚང་མ་ལན་འཁྱོལ་བ་བྱས་མ་གཏོགས། རྗེས་མ་དེ་ཡང་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་དེབ་ཐོ་འགོད་བྱེད་པའི་ཆ་རྐྱེན་དང། རྒྱ་གར་གྱི་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ཡིག་ཆ་ལེན་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་གྱུར་ན་དེ་དུས་སྐྱག་པ་ཤོར་ཤོར་མྱང་ཡོང།
དེ་སྔོན་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་ཞེས་ཐེངས་གཉིས་ཙམ་མི་ཚང་རེ་རེའི་ནང་ཡོང་བ་རེད། ད་དུང་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་མཁན་གྱི་ལས་བྱེད་འགའ་ཞིག་གིས་ཚུལ་མིན་གྱི་བཟའ་བཏུང་འདི་དང་འདི་དགོས་ཞེས་དབང་ཡོད་བཤད་འདུག
ད་རེས་ཀྱི་ལག་ཁྱེར་འདི་དང་སྔ་མའི་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་དམ། ཡང་ན་གཞི་ནས་ཡང་བསྐྱར་འགེངས་ཤོག་བསྐང་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
ལག་ཁྱེར་དེ་བཟོ་བར་དོ་བདག་གིས་གྲ་སྒྲིག་བྱ་དགོས་པའི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་ལས་མཛུབ་མོ་བཅུ་པོའི་མཛུབ་ཐེལ་དང་། མིག་གཉིས་པོར་གློག་པར་མ་གཏོགས་ཆ་རྐྱེན་གཞན་རྣམས་མི་འབོར་ཞིབ་བཤེར་སྐབས་གནང་ཚར་འདུག
དེར་བརྟེན་དེའི་སྐོར་ལ་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་མཁྱེན་མཁན་ཞིག་གིས་ལན་འདེབས་གནང་རོགས།
ལག་འཁྱེར་འདི་བོད་མི་ཉམ་ཐག་དག་རྒྱ་གར་ནས་ཕྱི་ལོག་ལ་འགྲོ་བའི་འགོག་རྐྱེན་ཞིག་མིན་ན་ཡག་པོ་འདུག དེའི་སྐོར་ནས་གསལ་བཤད་ཅིག་ཡོད་ན་གསར་འགྱུར་འདི་ཡག་ཐོག་ལ་རྒྱན་རེད། དེ་མིན་གསར་འགྱུར་འདིས་ནང་གི་ལས་གཞི་འདི་ཕན་གནོད་གང་ཡིན་ཆ་མ་འཚལ་བས། འདིས་ཕྱོགས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་དག་ལ་བཅར་འདྲི་ཞིག་བྱེད་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་འདོད་བྱུང་།
རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་དཔལྡན་དབུས་གཞུང་ཟུང་འབྲེལ་ཟུར་མཚོ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ལ་དགོངས་སེལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ངེད་གཞུང་གཉིས་མོས་ཐོག་ཁྱེད་རང་གི་རྒྱ་གར་གནས་སྡོད་ལག་འཁྱེར་ལ་ས་རྟགས་ལམ་སེང་རྒྱག་རྒྱུ་དང་སླད་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་སྡེ་དང་བོད་གཞུང་ནས་འབྲེལ་ཡོད་གཞུང་ཞབས་ཚང་མ་ཕྱིར་འབུད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ལུགས་ཉིད་ནས་ངེད་གཞུང་གཉིས་མོས་ཀྱི་གྲོས་མཐུན་ཐག་གཅོད་དེར་དགོངས་བཞེས་ཀྱིས་སྔར་ཕྱིན་གྱི་ནོར་འཁྲུལ་གང་བྱུང་བ་གུ་ཡངས་ཡོད་པ་མཁྱེན།
རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ངམ་བོད་གཞུང་ལ་ཞུ་རྒྱུའི་རེ་འདུན།
༢༠༠༤དང་༢༠༠༥བར་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་ལ་རྒྱ་གར་གཞུང་ངམ་ཡང་ན་བོད་གཞུང་ནས་R.C ཞེས་དེ་ད་དུང་ཡང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་བཟོ་མ་ཐུབ་པའམ་མ་བཟོས་པ་ཡིན་ན་འདྲ། གང་ལྟར་མགོ་བཙུགས་ནས་མཇུག་མ་སྐྱོང་བར་ལྷག་བསྡད་ཡོད་པ་རེད། ད་རེས་ལག་འཁྱེར་དེ་ཡང་སང་ཉིན་གནང་ཉིན་འདྲ་པོ་ཡིན་གྱི་རེད། བོད་གཞུང་ངམ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ལ་ཞུ་རྒྱུ་ཁྱོད་ཅག་རྣམས་པས་ང་ཚོའི་ R.C ཆ་ཚང་ཞིག་བཟོ་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ན་གང་མགྱོགས་བཟོ་རོགས་གནང་ཞུ་རྒྱུ་དང་ གལ་སྲིད་བཟོ་མ་ཐུབ་པའམ་བཟོ་འདོད་མེད་ན་གསལ་འགྲེལ་གནང་རོགས། ང་རང་ཚོས་ཐབས་ཤེས་གཞན་བརྒྱུད་ནས་བཟོ་ན་འདྲ་བོད་ལ་ལོག་ནས་རྒྱ་ནག་གི་R.Cཨེ་བཟོ་ཐུབ་ལྟ་།།།།།།།།།།།།།།།།།།།
གསར་འགོད་པ་ལགས། ལག་འཁྱེར་ཅིའི་ཕྱིར་བཟོ་བཞིན་པ་དང་། བེད་སྤྱོད་ཕན་ནུས་གང་ཡོད། ལག་འཁྱེར་རིགས་གང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་གསལ་བོ་ཞིབ་ཚགས་རེ་བརྗོད་ན་ཡག་པོ་འདུག
དུས་བབ་ཚང་ལགས། དག་ཆ་ལ་ཟབ་རོགས་མ་གཏོགས་གུས་པས་ཀྱང་འབྲི་ཐུབ་པའི་དག་ཆ་འགའི་དག་ནོར་རིམ་པ་བཞིན་མཐོང་རྒྱུ་འདུག་གདའ། ད་དུང་ཨཱ་དྷ་བཟོས་ན་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ལ་ཕན་གནོད་ཅི་འདྲ་ཡོད་མེད་མི་བཀོད་དོན་ཅི་ཡིན། བརྟག་བྱེད་མ་ཐུབ་པ་ཨི་རེད་ལགས། བློ་འཚབ་ཀྱིས་གུས་པའི་མཆན་འདི་མ་བསུབ་རོགས་གྱིས། །
ལག་འཁྱེར་དེས་བོད་མི་རྣམས་བཅིངས་ཐག་ཞིག་མ་ཡིན་པའི་སྨོན་ལམ་དང་། རྗེས་སུ་བོད་ནས་ཕེབས་མཁན་རྣམས་ལ་བཟོ་བདེ་པོའི་ཐོག་ནས་བཟོ་ཐུབ་པ་ཞིག་དང་།
དཔའ་འབྱོར་གྱི་སྣོན་ཤུགས་ཞིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་སྨོན་མདུན་ཞུ།
འདི་ནི་ཚང་མས་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་ཤིག་ཡིན་པ་འདྲ། ཡིན་ནའང་། ལག་འཁྱེར་དེས་R.Cགོ་ཆོད་ཀྱི་ཨེ་ཡོད་ལ།