གྷ་ཌ་ཧྥེའི་མི་ལོ་ ༤༢ རིང་གི་སྲིད་དབང་མཇུག་སྒྲིལ།

ཨ་རབ་གླིང་གི་ཁ་ཆེ་རྒྱལ་ཁབ་ལེ་བྷེ་ཡའི་མི་མང་ཚོས་འདས་པའི་ཟླ་ངོ་ ༦ རིང་། སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་སྲིད་གཞུང་མགོ་རྟིང་སློག་རྒྱུར་གྱེན་ལངས་བྱས་ཏེ། ད་ཆར་རྒྱལ་ས་ཊི་རེ་པོ་ལེ་བདག་བཟུང་བྱས་ཏེ། སྲིད་འཛིན་གྷ་ཌ་ཧྥེ་འཛིན་བཟུང་བྱ་རྒྱུར་སྟ་གོན་བྱས་འདུག

ཟླ་འདིའི་ཟླ་དཀྱིལ་ཙམ་ལེ་བྷེ་ཡའི་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་གིས་ལེ་བྷེ་ཡའི་རྒྱལ་ས་འམ། སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་གྷ་ཌ་ཧྥེ་ཡི་སྡོད་གནས་གྲོང་ཁྱེར་ཊེ་རི་པོ་ལེ་( Tripoli )རུ་དྲག་འཛིང་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་རྒྱལ་ས་ཏེ་རི་པོ་ལེ་གྲོང་ཁྱེར་ཕལ་ཆེ་བཟུང་ཡོད་ནའང་། ད་དུང་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་ཤོག་གཏོགས་པ་གཙང་མ་བཟོ་ཐུབ་མེད་པ་མ་ཟད། གྷ་ཌ་ཧྥེ་ཁོ་རང་ཡང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཐུབ་མེད་ལ། སེར་ཏེ་ (Sirte) གྲོང་ཁྱེར་ཡང་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་ཤོག་ཁག་གིས་བཟུང་ཡོད་འདུག དེ་ནི་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་དྲག་དམག་གི་དབང་ཤུགས་འོག་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གཅིག་པུ་ཆགས་ཡོད་འདུག གྲོང་ཁྱེར་དེ་ལེན་རྒྱུ་ནི་གྱེན་ལངས་པའི་རྒྱལ་ཁའི་མཚོན་རྟགས་ཤིག་ཏུ་བརྩི་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གཅིག་ནས་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་ཤོག་ཁག་གི་དབང་ཤུགས་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་མཐའ་མ་ཡིན་པ་དང་། གཉིས་ནས་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་སྐྱེས་ཡུལ་ཡང་ཡིན་འདུག

ད་ཆར་གྷ་ཌ་ཧྥེ་གར་ཡོད་ཤེས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དང་། གནད་དོན་དེའི་ཐད་ཨེ་ཇབ་ (Egypt) གཞུང་འབྲེལ་གསར་ལམ་མེ་ནཱ་(MENA)ཞེས་པར། ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པར་དྲག་ཆས་ཐོགས་པའི་རླངས་འཁོར་དྲུག་ལེ་བྷེ་ཡའི་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་ཏེ་ཨལ་ཇེ་རི་ཡཱའི་(Algeria) ས་ཁོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་ཚུལ་དང་། དེ་ནི་གྷ་ཌ་ཧྥེ་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་ཁག་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། གྷ་ཌ་ཧྥེ་ཡང་ཁོང་ཚོ་མཉམ་དུ་ཡོད་སྲིད་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་། གྷ་ཌ་ཧྥེའི་ཤོག་ཁག་གིས་ད་དུང་ཁོང་ལེ་བྷེ་ཡའི་རྒྱལ་སར་ཡོད་པ་དང་། མའོ་སཱ་ཨའེ་བྷི་རཱ་ཧེམ་ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་གྷ་ཌ་ཧྥེ་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག

ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་གིས་རྒྱལ་ས་ཏེ་རི་པོ་ལེ་བཙན་བཟུང་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོད་པའི་དགའ་སྟོན་བྱེད་མགོ་ཚུགས་འཕྲད་ནེ་ཇི་རེ་ཡཱ་(Nigeria) གཙོས་པའི་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་ཅིག་གིས་ལཱེ་བྷེ་ཡའི་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་གི་གཞུང་(Transtional National Council) དེ་ཁྲིམས་མཐུན་ཡིན་པར་ངོས་ལེན་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། ཨལ་ཇེ་རི་ཡཱ་གཞུང་གིས་ལེ་བྷེ་ཡའི་ནང་གྱེན་ལངས་ངོ་རྒོལ་བྱུང་པ་ནས་བཟང་བར་གནས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བཟུང་ཡོད་པ་དང་། ཟླ་འདིའི་ཕྱི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་གྱེན་ལངས་པའི་གཞུང་གསར་པར་ངོས་ལེན་མེད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་འདུག 

ཕྱི་ཚེས་ ༢༤ ཉིན་གྷ་ཌ་ཧྥེ་ཡིས་བསྒྲགས་གཏམ་ཞིག་སྤེལ་ཏེ། “འཆི་ན་རྒྱལ་གཅེས་པ་ཞིག་དང་གསོན་ན་རྒྱལ་ཁ་ལེན་ཆེད་ཁོང་གང་དུ་གནས་ཀྱང་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་དང་ཎ་ཏོ་(Nato) མཉམ་འབྲེལ་དམག་དཔུང་ལ་ཤི་གསོན་གྱིས་དྲག་འཛིང་མུ་མཐུད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་དང་། “གྲོང་ཁྱེར་མི་མང་ཚོས་རང་ཉིད་སོ་སོའི་ས་ནས་གྱེན་ལོག་པ་དང་ཎ་ཊོ་དམག་མཐར་དཀྲོད་བྱ་རྒྱུར་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཕར་རྒོལ་བྱོས།” ཞེས་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཡོད། ད་ལྟ་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་དང་ཎ་ཏོ་མཉམ་འབྲེལ་དམག་གི་ཁོངས་གཏོགས་སྲིད་གཞུང་དག་ལ་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། ཨེ་རག་གི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་སཱ་ཌམ་ཧུ་སེན་(Saddam Hussein) གྱི་སྲིད་དབང་ཤོར་རྗེས་ཟླ་བརྒྱད་རིང་སྦེད་སྐུང་བྱས་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ཨོལ་ཁ་ཊ་དང་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ཏེ་དྲག་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སྤེལ་པ་དང་། དེ་བཞིན། བྷེན་ལཱ་ཌན་དགུ་གཅིག་གཅིག་དོན་རྐྱེན་བྱུང་རྗེས་ལོ་ ༡༠ ལྷག་ལ་སྦེད་སྐུང་གིས་ཨ་རི་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་མང་པོར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་སྤྲད་ཡོད་སྟབས། ཐེངས་འདིར་གྷ་ཌ་ཧྥེ་འཛིན་བཟུང་ཐུབ་རྒྱུའམ་དེ་མིན་གྲོས་མོལ་འགུག་ཐབས་མ་བྱུང་ཚེ་རྗེས་སུ་དཀའ་རྙོག་འབྱུང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་པ་དེ་རེད།

 ཉེ་ཆར་ལེ་བྷེ་ཡའི་རྒྱལ་ས་གྱེན་ལངས་པས་འཇུ་བཟུང་བྱས་རྗེས་ཟིང་འཁྲུག་སྐབས་འཛིན་བཟུང་འོག་ཚུད་པའི་བཙོན་པ་མང་པོ་ཞིག་ཀློད་གྲོལ་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། བཙོན་པ་མང་པོ་ཤིག་ད་སྔ་གང་དུ་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་མེད་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་མེད། གནད་དོན་དེའི་ཐད་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་གི་དམག་དོན་མགྲིན་ཚབ་པ་ཁོལ་ཨཱ་མེཌི་(Col Ahmed Omar Bani) ལགས་ཀྱིས་ “འདས་པའི་ཟླ་འགའི་ཟིང་འཁྲུག་ཁྲོད་གྷ་ཌ་ཧྥེ་གཞུང་གིས་འཛིན་བཟུང་བྱས་པའི་བཙོན་པའི་གྲགས་ཚད་ ༥༧༠༠༠ ནས་ ༦༠༠༠༠ བར་ཡིན་ཡང་། ད་སྔ་ཀློད་གྲོལ་བཏང་པའི་གྲངས་ཚད་ཁྲི་གཅིག་ལྷག་ཙམ་ལས་བྱུང་མེད། ” ཅེས་བརྗོད་ཡོད་དེ། བཙོན་པ་གཞན་རྣམས་ས་འོག་བཙོན་ཁང་ཞིག་ཏུ་བཅུག་ཡོད་པ་དང་། ཡང་ན་སྡེབ་གསོད་བཏང་ཡོད་ཤེས་རྟོགས་མ་ཐུབ་པར་དོགས་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག

 གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་དང་ལེ་བྷེ་ཡའི་མི་མང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཚོར་དྲི་བ་ཆེན་པོ་གཞན་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ནི། གྷ་ཌ་ཧྥེ་སྲིད་གཞུང་མཇུག་སྒྲིལ་རྗེས་གཞུང་གསར་པའི་དབུ་ཁྲིད་དུ་མི་སུ་ཞིག་བསླེབ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ལེ་བྷེ་ཡའི་རྒྱལ་ཁོངས་གཅིག་གྱུར་བྱ་ཐུབ་མིན་བཅས་རེད། རྒྱུ་མཚན་ནི། གྱེན་ལངས་པའི་ནང་ཁུལ་དུ་ལྟ་གྲུབ་འདྲ་མིན་ཅན་གྱི་ཤོག་ཁག་མང་པ་དང་། གྱེན་ལངས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་ཐུན་མོང་གིས་གོང་བཀུར་ཡོད་པའི་མི་སྣ་མེད་སྟབས། དབང་ཆའི་འཐབ་རྩོད་ཡོང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཆགས་ཡོད་འདུག ཉེ་སྔོན་གྱེན་ལངས་པའི་དམག་དོན་སྤྱི་ཁྱབ་པ་ཨབ་ཌོལ་ཟེར་པ་དེ་(Abdul Fattah Younis)ལྐོག་གསོད་ཐེབས་པ་ཡང་ནང་ཁུལ་དུ་ཆབ་སྲིད་དབང་ཆའི་འཐབ་རྩོད་ཡོད་པའི་མཚོན་རྟགས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཚུལ་དཔྱད་བརྗོད་པས་གླེང་གི་ཡོད།

 ཕྱི་ཚེས་ ༢༦ ཉིན་ལེ་བྷ་ཡའི་སྲིད་དབང་སྒེར་གཅོད་པ་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་མགྲིན་ཚབ་པ་མའོ་སཱ་ཨའེ་བྷི་རཱ་ཧེམ་(Moussa Ibrahim) གྱིས་གྷ་ཌ་ཧྥེ་ད་ལྟ་རྒྱལ་ས་ཏེ་རི་པོ་ལེའི་(Tripoli) ནང་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གིས་གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་དང་གྲོས་མོལ་བྱ་འཆར་ཡོད་ཚུལ། གྲོས་མོལ་དེ་གྷ་ཌ་ཧྥེའི་བུ་སཱ་ཌེ་(Saadi) ཡིས་ཁོང་གི་སྐུ་ཚབ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བསྒྲགས་ཡོད། ཕྱི་ཚེས་ ༢༩ ཉིན་ཨ་རིའི་སེ་ཨན་ཨན་( CNN ) གསར་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་ནང་། གྷ་ཌ་ཧྥེའི་བུ་སཱ་ཌེ་དང་སི་ཨན་ཨན་བར་གློག་འཕྲིན་གྱི་འབྲེལ་ཐག་ཡོད་ཚུལ། ཉིན་འགའི་གོང་གྷ་ཌ་ཧྥེ་ཡིས་གློག་འཕྲིན་བརྒྱུད། ཁོས་རྒྱལ་ས་ཏེ་རི་པོ་ལེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་ས་ཡ་གཉིས་ལྷག་གི་བདེ་འཇགས་ཆེད་གྲོས་མོལ་བྱ་འཆར་ཡོད་པ་དང་། གྲོས་མོལ་མ་བྱུང་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་འདིར་ཁྲག་གི་རྒྱ་མཚོ་བསྐྱིལ་ངེས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལྟར་བྱུང་ན་རྒྱལ་ས་ཏེ་རི་པོ་ལེ་ནི་སཱོ་མཱ་ལེ་ཡཱ་(Somalia)ལྟར། རྩ་མེད་བཟོ་ཉེན་ཡོད་སྐོར་བརྗོད་འདུག འོན་ཀྱང་། གྱེན་ལངས་ཤོག་ཁག་གིས་གྷ་ཌ་ཧྥེ་མགོ་མ་སྒུར་བར་དུ་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུ་མིན་ཞེས་བསྒྲགས་ཡོད་པ་རེད།

འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གཉིས་པ་ནས་ལཱེ་བྷེ་ཡའི་མི་མང་གིས་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་གཞུང་མགོ་རྟིང་སློག་རྒྱུའི་གྱེན་ལངས་བྱས་ཤིང་། རིམ་བཞིན་ཎ་ཊོ་ (Nato)མཉམ་འབྲེལ་དམག་གི་རྒྱབ་རོགས་ལ་བརྟེན་ཏེ། ལེ་བྷེ་ཡའི་རྒྱལ་ས་ཊི་རེ་པོ་ལེ་བདག་བཟུང་ཐུབ་ཡོད།

གསར་འགོད་པ། བནྡེ་སྐྱབས།