ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་ནང་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་རིམ་པར་བྱུང་པའི་ཐད། རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་དང་རྩོམ་པ་པོ་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ལུགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
ལན། ངས་བསམ་ན་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཐད་གཟིགས་སྟངས་དེ་ཏོག་ཙམ་ནོར་བཞིན་མེད་འགྲོ་བསམ་གྱི་འདུག ལྷག་པར་དུ་རྔ་པ་ཀིརྟི་ཕྱོགས་ནས་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་ལ་མཚོན་ན། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཆོས་དད་རང་མོས་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་རྒོལ་བྱས་སྐོར་རྗོད་ཀྱི་འདུག དེ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད། མང་ཆེ་བ་ལོ་ཆུང་ཆུང་ཤ་སྟག་རེད། ཆོས་དད་འདོད་པ་ཁེངས་ཀྱི་མེད་ན། འདིར་ཀིརྟི་གྲྭ་ཚང་དང་ཁོང་ཚོའི་རྩ་བའི་བླ་མ་བཞུགས་ཡོད་པ་རེད། འདི་གར་ཆོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ཁོང་ཚོའི་ལས་ཀ་དེ་བོད་མི་རིགས་སྤྱི་ཡོངས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀྱི་པ་དེར་ངོ་རྒོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་སྲིད་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་རེད། ཁོ་ཚོ་རང་ངོས་ནས་རྒྱ་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཐབས་ཤེས་ཤིག་འཚོལ་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་འདི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཐད་མགོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཁྲིད་མ་ཐུབ་པའི་རྣམ་པ་ཐོན་ཡོད།
དྲི་བ། ད་བར་བོད་ནང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་མཁན་ ༤༡ ཙམ་བྱུང་བ་དེས་བོད་པའི་རྩ་དོན་ཐོག་འཕན་འབྲས་ཐོན་ཐུབ་མིན་ལ་གཟིགས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། ནུས་པ་ཞེ་དྲགས་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། འཛམ་གླིང་གི་དཔོན་རིགས་ཚང་མས་མཐོང་གི་ཡོད་པ་རེད། བོད་པའི་ཐོག་ལམ་སང་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནའང་། བོད་པ་ཚོས་སོ་སོའི་འཐབ་རྩོད་བློས་གཏོང་གི་མེད་པ་དེ་མཐོང་གི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་ས་ཆ་གང་སར་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་ཧ་གོ་ཡི་ཡོད་པའི་རྟགས་རེད། བོད་པའི་གནས་སྟངས་ཏེ་ལས་སླ་བོའི་ཐོག་ནས་ཐག་ཆོད་པ་ཞིག་མ་རེད། གནད་འགག་ཆེ་ཤོས་དེ་ཕྱི་ལོགས་སུ་མ་ཡིན་པར་བོད་པ་ནང་ཁུལ་ལ་ནུས་པ་ཞིག་སླེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ལྷ་སའི་ནང་ལའང་ཕོ་གསར་གཉིས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ཡོད་ལ། བོད་པའི་ས་ཆ་འདྲ་མི་འདྲ་ནང་བྱུང་བཞིན་ཡོད་དུས། ངས་བསམ་ན་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ཏན་ཏན་བོད་མི་ཚང་མས་ཧ་གོ་བཞིན་པར་མ་ཟད། ཆོལ་གསུམ་བོད་མི་ཚང་མའི་སེམས་ནང་ལ་ན་ཚ་ཞིག་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདྲའི་ཐོག་ནས་བོད་ནང་སྒེར་ལངས་ཤིག་ཡོང་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་དེ་རེད་མ་གཏོགས། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྗེས་ཕྱོགས་ཀྱང་ང་ཚོར་དམིགས་བསལ་རོགས་པ་ཞིག་ཡོང་གི་མ་རེད། ངས་དེ་ལ་རེ་བ་གང་ཡང་རྒྱག་གི་མེད། བོད་པ་རང་གི་ཐོག་ནས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་ཞིག་རེད།
དྲི་བ། བོད་ནང་གི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་དེར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་དོ་སྣང་དེ་ཙམ་སླེབས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པ་དེ་བོད་དོན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཚད་གཞི་དམའ་དྲགས་པ་རེད་དམ། ཡང་ན་རྒྱ་ནག་ལ་བསྟུན་མཁས་དང་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་གནོན་ཤུགས་ཆེ་དྲགས་པས་རེད།
ལན། དེ་ནི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། མདོ་བདེ་བོ་ཞིག་ཞུས་ན། དང་པོ། རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ནུས་པ་རེད། དེང་སྐབས་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱང་བསྒྲགས་དང་རླུང་འཕྲིན། གསར་ཤོག་མང་པོ་ཞིག་ཚོང་བའི་ལག་ཏུ་ཡོད་སྟབས། ཚོང་པ་དེ་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱོགས་གཏོགས་ཆགས་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་བརྒྱུད་ལམ་མང་པོ་ཞིག་གི་བདག་པོ་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ནི། དེང་སྐབས་ཨ་རིའི་ནང་བསྡད་ཡོད་པའི་རའེ་ཕིར་ཌི་མཱ་ཊོ་ཤི་ (Rupert Murdoch) ཟེར་བའི་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་མི་དེ་ཆགས་ཡོད། ཁོ་རྒྱ་མིར་དགའ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཁོའི་སྐྱེས་དམན་ཡང་རྒྱ་མོ་ཞིག་རེད། གཉིས་པ། ང་རང་ཚོ་བོད་པ་རང་གི་ཐོག་ནས་ཞེ་དྲག་ནོར་ཡོད་པ་རེད། མི་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་དུས་ཕར་ཕྱོགས་འཐོམ་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྔོན་མ་རང་བཙན་རེད་ཞེ་དྲག་མགོ་རྙོག་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལྟ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་མཉམ་འབྲེལ་བ་ཡོང་གི་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ་དང་། མཚམས་རེར་ཡོང་གི་མེད་པའི་སྐད་ཆ། ལན་རེར་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་ཚུལ། ལན་རེར་རྒྱ་ནག་སྡུག་ཅག་ཡོད་པའི་སྐད་ཆ། སྐད་ཆ་དེ་དག་ཚང་མ་མི་རྣམས་མགོ་འཐོམ་འཇུག་བྱེད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། གསུམ་པ། ང་ཚོ་རང་ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་སྒང་ཕར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཐབས་བྱ་དགོས་པ་རེད། ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་ཚགས་པར་ཁོ་ནས་ལས་ཀ་མ་རེད། དྲ་རྒྱ་དང་བརྙན་འཕྲིན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་བལྟས་པར་ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་གནང་དགོས་པ་རེད། རྩོམ་ཡིག་ཡག་པོ་བྲིས་ནའང་འཛམ་གླིང་སྒང་བོད་དོན་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུར་ཕན་པ་རེད། དེ་བཞིན། བོད་པའི་ལྟད་མོ། བོད་པའི་གློག་བརྙན་སྣ་ཚོགས་བཟོ་དགོས་པ་རེད། ཐ་ན། བོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་གཞས་པ་ཞིག་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་སླེབས་པ་ཡིན་ནའང་། མ་མཐའ་ཡང་ཨ་རིའི་མཐོ་སློབ་ཁག་ནང་ཁྲིད་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་བཅུག་སྟེ། འཛམ་གླིང་གི་སྒང་སོ་སོའི་མི་སྐད་གྲགས་བཟོ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་རེད།
ལན། ངས་བསམ་ན་ང་ཚོ་ལམ་ཁ་དེ་ག་རང་ལ་འགྲོ་བ་མ་རེད། སོ་སོ་རང་ཉིད་མེར་བསྲེགས་ཟེར་བ་དེ་ཁག་པོ་ཞེ་དྲག་རེད། ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་དེ་ཁོ་ན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁོང་ཚོས་ལས་འགུལ་ཏེ་སྤེལ་ཡོང་དུས་ང་ཚོའི་སེམས་པ་སྡུག་སྟེ་ཕར་ཕྱོགས་ལ་སེམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ཞིག་སླེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས། ང་ཚོས་བོད་དྲན་པ་དང་དེའི་ཐོག་དཀའ་ལས་རྒྱག་དགོས་བསམ་པ་དེ་ལོ་གཞོན་པ་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་ནང་ཡོད་པ་རེད། མ་འོངས་པར་ཐབས་ཤེས་གཞན་པ་འཚོལ་གྱི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་མ་ང་ཚོ་སུ་གཅིག་གིས་འདི་འདྲ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད་བསམ་པ་སེམས་ནང་ཡོད་པ་མ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་རང་བཙན་གྱི་ལས་དོན་དེ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་བ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད། མིའི་སྲོག་འགྲོ་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་ལ། སྔོན་མ་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་ལ་མཚོན་ནའང་མི་ག་ཚོད་སྲོག་ཤོར་བ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་རྩ་དོན་ཐོག་མི་འཕྲོ་བརླག་འགྲོ་ངེས་རེད། སྐྱིད་པོ་བྱས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བསྡད་དེ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་བ་ཞུས་ནས་ཡོང་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན་པ་དེ། བོད་ནང་སྐུ་སྲོག་བློས་གཏོང་བྱས་བའི་ལས་འགུལ་དེས་གསལ་བོ་བསྟན་པ་རེད། ཕྱི་ལ་སྡོད་མཁན་ཚོས་ཐབས་ཤེས་དང་ལམ་ཁ་བཙལ་དགོས་པ་རེད།
ལན། སོ་སོའི་ལུང་པ་དེ་སོ་སོར་དབང་དགོས་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། རང་ཐག་རང་གཅོད་དང་རང་བཙན། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕར་ཕེབས་དགོས་ཟེར་དུས། དེར་བསམ་བློ་ཡག་པོ་ཞིག་ཐོངས་དང་། ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་ག་རང་འཇགས་ཐོག་ནས་ཕེབས་དགོས་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། ལུང་པ་དེར་རང་དབང་རང་བཙན་དགོས་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལབ་སྟངས་ཤིག་རེད། སྔོན་མ་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀར་ནན་སེལ་མན་ཌ་ལ་བཙོན་ལ་བཅུག་པ་རེད། སྐབས་དེར་འཛམ་གླིང་གང་སར་ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀར་དབང་དགོས་ཞེས་སྐད་རྒྱག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ནན་སེ་མན་ཌ་ལ་གློད་དགོས་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཚོ་ཚང་མས་འབོད་སྐད་འདི་རང་རེད། ནན་སེ་མན་ཌ་ལ་གློད་ཟེར་བ་དེ་མཚོན་དོན་ཞིག་རེད། དེ་བཞིན། ང་ཚོས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕར་བོད་ནང་ཕེབས་དགོས་ཟེར་དུས། རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཕར་བོད་ནང་ཕེབས་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲིག་སོང་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་མ་རེད། དཔེར་ན། ནན་སེ་མན་ཌ་ལ་གཅིག་པུ་གློད་རྗེས། ལྷོ་ཨ་ཧྥི་རི་ཀ་མུ་མཐུད་བཙན་དབང་འོག་བསྡད་ན་དེ་འགྲིག་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁོང་གློད་ཟེར་དུས་ལུང་པ་ཁོ་རང་གློད་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་བོད་པ་འགས་དེ་རང་བཙན་གྱི་སྐད་ཆ་མ་རེད་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་དད་མོས་རང་དབང་གི་སྐད་ཆ་རེད་ལབ་ཀྱི་འདུག དེ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་གང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ། སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང་། ལུང་པའི་རང་དབང་དང་རང་བཙན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ལན། མི་སྒེར་གཅིག་གཉིས་ཀྱིས་གང་ཡང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ལས་ཀ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ན་དང་པོ་སྒྲིག་འཛུགས་འཛུགས་དགོས་པ་རེད། ངས་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་དོན་གཅིག་དེ་ཡིན། བོད་རང་བཙན་རྩོད་ལེན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་སྲིད་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་ཡིན། མི་ཚང་མ་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡོད་ན། མི་ཚང་མས་བསམ་བློ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་ཏེ་ལས་འགུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་རྩོད་ལེན་གྱི་འཆར་གཞི་ཞིག་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་རེད། དེར་བརྟེན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་མི་རྒན་གཞོན་དང་སྐྱ་སེར་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཚང་མ་འདུ་ཐུབ་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཆགས་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་། དེ་ཁག་པོ་ཡོད་པ་རེད། མི་ཚང་མ་དེར་ཞེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ལ་དམ་བཅའ་བཞག་སྟེ་ས་ཡིག་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་ལ་མཚོན་ནའང་འགྱུར་བ་འདི་འདྲ་ཞིག་ཕྱིན་པ་དེ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་བཙུགས་པས་རྐྱེན་གྱིས་རེད། ཐོག་དང་པོ་ཁང་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ནང་རྒྱ་མི་བཅུ་གྲངས་ཤིག་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་གུང་ཁྲན་པ་གཉིས་གསུམ་ཞིག་འཛོམས་ཏེ་སྒྲིག་འཛུགས་བཙུགས་པ་རེད། ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡག་ན་སྡུག་ན་གནས་ཚུལ་ཆེན་པོ་འདི་འདྲ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་པ་རེད། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཀྱང་སྒྲིག་འཛུགས་ཆེད་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་མི་ ༨༠ ལྷག་འཛོམས་པ་དང་། ཁ་སང་འདི་གར་མི་ ༥༠ ཙམ་འཛོམས་པ་རེད། སྒྲིག་འཛུགས་བཙུགས་ཏེ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་ཚོའི་ཐོག་ཕར་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་ཐབས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་པ་རེད།
དྲི་བ། རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ཐོག་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་སྐུ་གྲོངས་ཟིན་པ་དག་གི་ནང་མི་དང་། ད་སྔ་སྐུ་མ་གྲོངས་བར་མནར་སྡུག་མྱོང་བཞིན་པ་དག་གི་ཆེད་དུ། དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཕྱི་སྡོད་མི་ཚོས་ལས་དོན་འདྲ་བསྒྲུབ་དགོས་པར་མཐོང་གི་ཡོད་དམ།
ལན། ཡག་ཤོས་ཏེ་དཀའ་སྡུག་འོག་ཡོད་མཁན་དང་གྱོང་ཕོག་མཁན་ཚང་མར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཐོག་ནས་གུན་གསབ་ཅིག་སྤྲོད་དགོས་པ་རེད། མང་པོ་ཞིག་སྤྲོད་རྒྱུ་ནའང་ང་ཚོས་ངོས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁོང་ཚོར་དགའ་སྤོབས་ཡོང་གི་རེད། དེ་བཞིན། དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོར་དཔའ་དར་ཞིག་སྤྲོད་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཆེན་པོ་རེད། ད་ལྟའི་བར་དུ་བོད་མི་མང་པོས་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་གཏད་མང་པོ་བཅགས་པ་རེད་དེ། ཁོང་ཚོར་དཔའ་དར་གཅིག་ཀྱང་སྤྲད་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད། སྤྱིར་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ལ་ང་ཚོས་ངོས་འཛིན་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ད་ཐེངས་ཀྱི་ང་ཚོའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ལའང་སྐད་ཆ་དེ་བྱུང་སོང་། ད་ལོ་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ནའང་ལོ་རྗེས་མ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་གི་ཡིན། ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་སྤྲད་ན་ཕན་ཐོག་གི་མ་རེད། ང་ཚོའི་རྒྱལ་ཁབ་རང་གི་ཐམ་ཀ་ཡོད་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་སྤྲོད་དགོས་པ་རེད།
དྲི་བ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་འགའ་རེས་མེར་བསྲེགས་མཚམས་འཇོག་དགོས་ཚུལ་དང་། འགའ་རེས་མཚམས་འཇོག་མི་རུང་ཚུལ་རྗོད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཐད་དགོངས་ཚུལ་གང་འདྲ་ཡོད་དམ།
ལན། སྐད་ཆ་དེ་གཉིས་ཀ་འགྲིག་ཡོད་པ་མ་རེད། མཚམས་འཇོག་དགོས་བརྗོད་རྒྱུར་ང་ཚོར་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡང་མཚམས་མ་བཞག་པར་འདི་ལས་མང་པ་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ང་ཚོས་ལབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། ལས་ཀ་དེའི་གྲས་ནི་མི་སྒེར་བ་སོ་སོ་གཅིག་པུས་ཐག་བཅད་དེ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གནས་ཚུལ་འདི་རིགས་སླེབས་ཡོང་དུས་དེ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་འཛམ་གླིང་ཐོག་ནུས་པ་ཐོན་པ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས། གནས་ཚུལ་ཚང་མའི་ཐོག་ལ་ཡར་བཤད་མར་བཤད་བྱེད་རྒྱུར་ང་ཚོར་རན་པོ་མི་འདུག མི་ཁ་ཤས་ཀྱིས་སེམས་པ་སྐྱིད་པོ་མི་འདུག་ཟེར་གྱི་འདུག འོ་ན། དམག་བརྒྱབ་ན་སྐྱིད་པོ་ཡོང་གི་རེད་དམ། ཕྱི་རྒྱལ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་མི་ཤི་བཞིན་འདུག་ཅེས་ཧང་སང་སང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འོ་ན། ཁྱོད་ཚོ་ག་རེ་བྱས་ནས་འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་གཉིས་པ་རྒྱག་གི་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནམ། ང་ཚོ་ལ་ཕར་ཕྱོགས་ན་དགྲ་བོ་ཧའེ་ཐི་ལི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ང་ཚོ་བོད་པའི་ནང་མི་མང་པོ་ཞིག་དཔོན་པོ་བྱེད་རྒྱུར་དགའ་བོ་འདུག ཁ་མར་འཁོར་ཏེ་འདི་དང་གན་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་བཀའ་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ལས་སླ་བོ་ཡོད་པ་མ་རེད། གནས་ཚུལ་དེ་དག་ཐད་ང་ཚོས་གང་བྱུང་ལབ་རྒྱུ་དེ་ཡག་པོ་མ་རེད། ཁོང་ཚོས་ལས་དོན་དེས་ཏན་ཏན་ཕན་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་ང་རང་གི་སེམས་ནང་དུའང་དེ་འདྲ་མ་གནང་ན་བསམ་བསམ་གྱི་ཚོར་བ་སླེབས་ཡོང་གི་འདུག ཚང་མ་གཞོན་སྐྱེས་ལོ་ཆུང་ཤ་སྟག་རེད། ཡིན་ནའང་། སྐད་ཆ་དེ་ལབ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ང་ལ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་དེ་ཚད་གཞི་ཏག་ཏག་ཅིག་གི་ཐོག་ནས་མཚམས་བཞག་སྟེ་ཁ་བཙུམ་བསྡད་ན་ལེགས་པོ་རེད།
དྲི་བ། སྐུ་ཉིད་ཀྱིས་བོད་ཕྱི་ནང་གང་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་ན་ཁྱབ་བསྒྲགས་འགྲོ་བ་དང་། བོད་དོན་ཐོག་ཕན་ནུས་ཆེ་བ་འཐོན་པར་གཟིགས་ཀྱི་ཡོད་དམ།
ལན། བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། རྒྱ་གར་ནང་གི་གནས་ཚུལ་དེ་རིགས་ཀྱང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཆེན་པོ་འགྲོ་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། མེར་བསྲེགས་ཀྱི་ནུས་པ་དེ་ས་ཆ་གང་དུ་བྱས་ན་ཆེ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྐད་ཆ་མ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག དེའི་ཐད་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུར་ང་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བདེ་བོ་མི་འདུག སོ་སོ་མེ་བསྲེགས་གཏོང་བ་ལས་རྒྱ་གཅིག་བསད་བཞག་ན་ཡག་ས་རེད། དེ་འདྲའི་གོ་སྐབས་ཤིག་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ང་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ནའང་ཕར་བོད་ནང་ལོག་དགོས་པ་ཡིན་ན་ཧ་ལས་པ་གང་ཡང་མེད། མི་ཞིག་གིས་རང་གི་སྲོག་མེ་ལ་གཏོང་བཞིན་པའི་ཐད། ས་ཆ་འདིར་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་སྐུལ་རྒྱུ་དེ་ཡག་པོ་མི་འདུག ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱུང་མེད་པ་དེའི་ཐད་ང་ཚོས་ཐབས་ཤེས་གནང་དགོས་པ་རེད། དེ་ང་ཚོའི་ལག་པར་ཡོད་པ་རེད། དེའང་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ལས། སྐབས་ཐོག་ཁ་ཐུག་གཅིག་པོར་ཡོང་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། སྔོན་མ་ནས་གྲ་སྒྲིག་གནང་སྟེ་གཞན་ག་རེ་འདུག དེའི་ཐད་ལས་ཁུངས་དང་སྒྲིག་འཛུགས་བཙུགས་ཏེ་ལོ་ནས་ལོ་མཐུད་དེ་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོར་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མ་རེད།
དྲི་བ། བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ནང་གི་མེར་བསྲེགས་ལས་འགུལ་ཐོག་ཕྱག་ལས་གནང་སྟངས་ལ་འདོད་པ་ཁེངས་ཀྱི་ཡོད་མེད་དང་། མེད་ཚེ་ལས་དོན་གང་འདྲ་ཞིག་བརྩམ་དགོས་པར་མཐོང་གི་ཡོད་དམ།
ལན། ད་སྐད་ཆ་དྲང་པོར་བཤད་ན། སྔོན་མ་བཙན་བྱོལ་གཞུང་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་སྒྲིག་འཛུགས་ཡིན་གཞུང་མིན་ཟེར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ལ་ཅི་གང་ལབ་རྒྱུ་མེད། སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཆགས་ཚར་དུས་རེ་བ་རྒྱག་ས་ལྷག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། སྔོན་མ་ནས་རེ་བ་བཅོལ་བསྡད་ན་མར་ཆགས་ཡོང་དུས། ངས་མང་པོ་བཤད་བསྡད་ན་ཆོ་མི་འདུག ཕན་ཐོགས་ཀྱི་མི་འདུག དངོས་ནས་རང་གི་གཞུང་ཡིན་ན་བརྩེ་དུང་ཞུ་དགོས་པ་རེད། ད་འདི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་རེད། ད་ང་རང་ཚོ་བོད་མི་སོ་སོ་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོས་ནས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག འདི་ལ་རེ་བ་བཅོལ་ནས་བསྡད་ན་ཆོ་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག འདི་ནས་ཅིག་མ་འགྲིག་པར་ཁ་བཏང་སྟེ། ལས་ཀ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ནས་ལབ་ས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁོ་ཚོར་འདི་ལས་ལྷག་པ་ཞིག་འཇོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། དཔེར་ན། མི་མིག་མེད་མཁན་ཞིག་ལ་མཐོང་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ལབ་ན་འགྲིག་གི་མ་རེད། ཁོ་ཚོས་ད་ལྟ་ད་དུང་རྒྱ་ནག་ལ་རེ་བཅོལ་བསྡད་ཡོད་པ་རེད།
གསར་འགོད་པ། ཚེ་རིང་རྒྱལ།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚགས་པར་ལས་འདིར་བསྐྱར་འགོད་བྱས་པ་ཡིན།
ལན་བཞི་བའི་ལན་དུ། འཇམ་ནོར་གྱིས་རང་བཙན་རྩོད་ན་ཚེ་སྲོག་མང་པོའི་འགྲོ་སོང་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་པས། ཕྱི་ལ་སྡོད་མཁན་ཚོས་ཐབས་ཤེས་དང་ལམ་ཁ་བཙལ་ནས་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་མཉམ་འདུས་ཀྱིས་ཚེ་སྲོག་མང་པོ་བཏང་ན་རང་བཙན་ཐོབ་ངེས་རེད་ཟེར། སྐད་ཆ་འདི་ཕྱིར་འཇམ་ནོར་ལ་བཤད་ན་ཏག་ཏག་འོས་འདུག ཁ་ནས་རང་བཙན་རྩོད་དགོས་པ་དང་རང་བཙན་རྩོད་ན་ཚེ་སྲོག་མང་པོ་གཏོང་དགོས་ཟེར་བཞིན་ཕྱི་ཡུལ་ནས་སྐྱིད་ཉལ་བརྒྱབ་ན་འོས་སམ
ལན་དང་པོའི་ལན་དུ། འཇམ་ནོར་གྱིས་བཤད་པ་ལྟར་ན་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་དཔའ་བོ་རྣམས་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཐད་ནས་འདོད་པ་ཁེངས་ཡོད་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཀིརྟིའི་རྒྱལ་གཅེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མ་དང་དགོན་པ་ཡང་བྱེས་ན་ཡོད་པས་འདོད་པ་ཁེངས་མེད་ན་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་ན་འགྲིག་པས་ཆོས་དད་རང་དབང་མེད་པས་མེར་བསྲེགས་བཏང་བ་མིན་པར་བཤད་འདུག་པ་ནི་བརྟག་དཔྱད་ཅི་ཡང་མ་བྱས་པའི་སྐད་ཆ་རེད། རང་གི་རྩ་བའི་བླ་མ་སྟེ་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་ཙམ་བཤམས་ན་བཙོན་འཇུག་དང་མནར་གཅོད་བྱེད་ས་ན་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་དམ། ཞིབ་ཏུ་སོམས་དང་ ཆོས་དད་རང་དབང་གི་ཆེད་དུ་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་ཡོང་ཆོག་ཆོག་ཡིན་ནམ། འདི་ལོའི་ཆོས་ཞུ་བ་རྣམས་ལ་ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོ་གཉིས་ཀར་དཀའ་ངལ་ག་ཚོད་འཕྲད་སོང་། རང་བཙན་དང་རང་དབང་རྩོད་དགོས་ཟེར་བཞིན་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་པ་རེད་ལབ་ན་ཡག་པོ་ཡིན་ནམ། འཇམ་ནོར་འདིས་དཔྱད་པ་ཅི་ཡང་མ་བྱས་པར་བྱུང་རྒྱལ་དུ་ལབ་ཀྱིན་འདུག་ ངོ་མ་དགོད་བྲོ་བ་ལ།
ལན་གཉིས་པའི་ལན་དུ། འཇམ་ནོར་གྱིས་བཤད་པ་ལྟར་ན་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འདིས་ནུས་པ་ཞེ་དྲག་ཐོན་ཡོད་པ་ནི་བོད་ནང་གི་མི་ཚང་མའི་སེམས་ལ་རྨ་ཁ་དང་ན་ཟུག་བཟོས་ཟིན་པ་དེ་ཡིན་ལ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བོད་ནང་དུ་སྒེར་ལངས་ཤིག་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད། འཇམ་ནོར་ཁོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རེ་བ་རྒྱགས་ས་བོད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཇོན་དགོས་པ་སྟེ་མདོར་དེད་ན་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚང་མས་སྒེར་ལངས་བྱས་ནས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་བཤད་འདུག་པས་ ང་ནི་ངོ་མ་ཧང་སངས་སོང་།ཧ་ལས་སོང་། ཆབ་སྲིད་པ་ནི་ཆབ་སྲིད་པ་རང་རེད་ ཁ་ནས་རང་བཙན་བཤད་བཞིན་ཕྱི་གླིང་ནས་སྐྱིད་ཉལ་བརྒྱབ་ནས་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་ཚེ་སྲོག་གི་དམར་མཆོད་ལ་སྒུག་ནས་འདུག་པ་དེ་འུ་ཚང་གི་རང་བཙན་འཐབ་རྩོད་པ་རྨི་ལམ་ཡིན་འདུག ཇི་འདྲའི་འཇིགས་རུང་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ། བོད་ནང་དུ་གལ་སྲིད་སྒེར་ལངས་བྱས་ན་ཡང་འུ་ཅག་གིས་བོད་ནང་གི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཁག་ཐེག་དང་འགན་སྲུང་ཡོད་པ་ལྟ་ཞོག གསར་འགྱུར་ཙམ་ཡང་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་པའི་གྲ་སྒྲིག་མེད་ན་འདི་ལྟར་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོའི་སྒེར་ལངས་བྱེད་པར་རེ་བ་རྒྱགས་སྲོལ་ཡོད་དམ།
མི་ཉག་བཙན་པོ་ལགས་སུ་ཁ་གསལ་གསལ་བཤད་དང་འདྲི་བ་གནང་འདུག་ན་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། མཁས་མིང་འཇམ་ནོར་གྱི་ཁ་སྟོང་ལག་ལེན་མེད་པའི་གཏམ་བརྗོད་ཀྱིས་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ནང་བརྗོད་པ་པོའི་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་མ་ཤེས་པར་འཁྲུགས་རྐྱེན་གྱི་སྣ་ཚོགས་ཞིག་བྱུང་བ་དང་། འབྱུང་བཞིན་པར་སོང་ང་ཚོའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་སེམས་ཚོར་ཀྱིས་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པར་བརྗོད་པ་དང། བརྗོད་བཞིན་པའི་གཏམ་བཤད་དེ་ཚོར་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་རང་གཞན་གང་དུ་སྐྱིད་སར་རྒྱུག་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས་བོད་ནང་བཞུགས་མཁན་དེ་ཚོ་ནི་རྒྱ་གཞུང་གི་ལག་འོག་ཡོད་ལ་ཐ་ན་རང་སྲོག་ཡང་ཤོར་དང་བཤོར་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ཚོར་ང་ཚོ་ཕྱི་ཕྱོགས་ནས་གང་ཡང་ཕན་གྱི་མེད་པ་ཤེས་གསལ་ཡིན་པས་བསམ་བློ་ཞིབ་ནན་གཏང་རོགས་ཞུ། བློ་ཕམ་པ་ཞིག་ལ་ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་གློག་འཕྲིན་ཁང་གི་གཟའ་ཉི་མའི་གཏམ་བཤད་གོ་སྒྲིག་པ་ཀརྨ་རྒྱ་མཚོར་འཇམ་ནོར་མ་གཏོགས་ཆབ་སྲིད་ཐོག་སྐད་ཆ་འདྲི་ས་མེད་པ་འདྲ།
མདོར་བསྡུས་ན་བཙན་བྱོལ་སྒྲིགས་ཚུགས་ཀྱི་མ་འགྲིག་པའམ་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་༸ཤུགས་ཀྱིས་ཟུར་ཟ་བརྗོད་པ། རང་བཙན་བརྗོད་ནས་སྒྲུབ་རྒྱུ་མེད་པ་ཤེས་བཞིན་མིང་གྲགས་དང་མི་དམངས་མདུན་དུ་གཞན་ལ་ཁྱད་བཟོད་ཀྱིས་ལག་ཆར་བེད་སྤྱད་པ་དེ་ལས་གཞན་གང་ཡང་མེད། ཡིན་ནའི་ཤེས་ལྡན་པས་ཞིབ་འཇུག་གནང་རོགས།
འཇམ་ནོར་གྱིས་གཏམ་བཤད་ལས་འཕྲོས་པའི་མི་ཉག་བཙན་པོས་ཁ་གསལ་གྱི་གསལ་བཤད་དང་། འདྲི་བ་དེ་དག་དངོས་ནས་ཡག་པོ་འདུག་ན་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལ། ཁ་སྟོང་ལག་ལེན་མེད་པའི་མཁས་པའི་རྫིགས་གཏམ་དེ་ཚོས་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་འཁྲུགས་རྐྱེན་བཟོ་བའི་རྒྱུ་ལས་མ་འདས་པ་དེ་ཚོར་ང་ཚོའི་སེམས་ཚོར་གྱིས་རྗེས་སུ་རྒྱུག་མཁན་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་དེ་བས་ཡིད་ཟབ་དགོས་གལ།
དེ་སྔ་འཇམ་ནོར་ངོ་ཐུག་དང་། རླུང་འཕྲིན་སོགས་ནང་དེ་ལྟ་བུའི་འདྲི་བ་འདྲིས་རུང་དངོས་ཡོད་འཚམས་ལན་རྒྱབ་གི་མི་འདུག་ལ།
བློ་ཕམ་པ་ཞིག་ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རེ་གཟའ་ཉི་མའི་གཏམ་གླེང་གཙོ་སྐྱོང་པས་ཀརྨ་རྒྱ་མཚོར་འཇམ་ནོར་མ་ཐོག་མེད་པ་ལྟ་བུ་རེད།
བཀའ་ལན་དྲུག་པ་ལས་འཕྲོས་པའི་དྲི་བ།
གུས་ཉིད་ནས་ངས་བོད་རྒྱལ་ཡོངས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་དོན་གཅིག་དེ་ཡིན། བོད་རང་བཙན་རྩོད་ལེན་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་སྲིད་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་གཉིས་ཡིན། མི་ཚང་མ་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡོད་ན། མི་ཚང་མས་བསམ་བློ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་ཏེ་ལས་འགུལ་དང་རྒྱལ་ཁབ་རྩོད་ལེན་གྱི་འཆར་གཞི་ཞིག་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་རེད་ཅེས་གསུངས་ན་དེ་འདྲ་བའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཡག་པོ་ཞིག་བཙུགས་པ་ལ་རྒྱ་ལ་ཁ་གཏད་ལྕོགས་པའི་ལངས་ཕྱོགས་དང་སྲིད་བྱུས་གསར་པ་ཞིག་དགོས་པ་དང༌། དེའི་ཐོགས་ནུས་པ་ལྡན་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་འཆར་གཞི་གསར་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་རེད། དེ་འདྲ་མེད་ན་ཚོགས་པ་ནང་འཛུགས་མཁན་རེག་ཁག་པོ་རེད།
རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་གུས་ཉིད་ལ་བོད་མི་རྒན་གཞོན་དང་སེ་སྐྱ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཡིད་ཆེས་
དང་རེ་བ་བཅངས་ཆོག་པའི་འཆར་གཞི་དང་སྲིད་བྱུས་གསར་པ་གང་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་
དང་།ནུས་ལྡན་གྱི་ལས་འགུལ་གྱི་འཆར་གཞི་ཡོད་དམ༎།
བཀའ་ལན་བདུན་པ་ལས་འཕྲོས་པའི་དྲི་བ་མེད་གང་ལགས་ཞུ་ན་
་གུས་ཉིད་ནས་གུན་གསབ་ཅིག་སྤྲོད་དགོས་པ་དང་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོར་དཔའ་དར་
ཞིག་སྤྲོད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ན་དེ་ནི་དོན་དངོས་ཀྱི་དགོངས་ཚུལ་ཡག་པོ་ཞིག་
དང་ཁ་གསལ་གྱི་དགོངས་ཚུལ་གསུངས་པ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལགས༎དེ་འདྲའི་ཁ་གསལ་
གསུངས་ན་ཕན་འབྲས་ཡོད༎
བཀའ་ལན་བརྒྱད་པ་ལས་འཕྲོས་པའི་དྲི་བ།
་གུས་ཉིད་ནས་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གནས་ཚུལ་འདི་རིགས་སླེབས་ཡོང་དུས་དེ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་སྟེ་འཛམ་གླིང་ཐོག་ནུས་པ་ཐོན་པ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས་ཅེས་གསུངས་ན། ད་ལྟའི་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་མཉམ་ལེན་ཐོགས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཁྱབ་བསྒྲགས་གནང་བཞིན་ནི་མཐོག་གསལ་རེད། དེ་ལསལྷག་པའི་རྣོ་ངར་དང་ཕན་འབྲས་ཆེ་བའི་ཁྱབ་བསྒྲགས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་འདྲ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་རེད། གུས་ཉིད་ནས་ངེས་པར་དུ་དགོངས་ཚུལ་གསལ་པོ་གསུང་དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
བོད་མི་ཡོངས་ལ་གུས་ཉིད་ནས་གསུངས་པ་བཞིན་འདོད་པ་ཡོད་ན་ཡང་ལམ་ཁ་གསར་པ་ཞིག་མ་རྙེད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན༎
བཀའ་ལན་དགུ་པ་ལས་འཕྲོས་པའི་དྲི་བ༎
གུས་ཉིད་ནས་སོ་སོ་མེ་བསྲེགས་གཏོང་བ་ལས་རྒྱ་གཅིག་བསད་བཞག་ན་ཡག་ས་རེད། དེ་འདྲའི་གོ་སྐབས་ཤིག་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ང་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ནའང་ཕར་བོད་ནང་ལོག་དགོས་པ་ཡིན་ན་ཧ་ལས་པ་གང་ཡང་མེད།ཅེས་གསུངས་ན། གོང་གི་བཀའ་ལན་རྣམས་དང་བཀའ་ལན་འདི་ལ་བསྡོམས་ཚིགས་ཤིག་རྒྱབ་ན། གུས་ཉིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ནི་འཚེ་བའི་ཐབས་ལམ་དང་དམིགས་ཡུལ་རང་བཙན་ཡིན་པ་གསལ་པོ་བཟོས་འདུག དེས་ན་མཚོན་ཆའི་རིགས་མི་མདའ་དང་གྲི་སོགས་བརྟེན་ནས་དགྲ་ལ་་ ཁ་གཏད་ལངས་ཁུལ་བྱེད་ཆོག་ཀྱང་།འཇིགས་བསྐུལ་རིང་ལུགས་སུ་འགྲོ་བའི་གཉེན་ཁ་
དང། གལ་སྲིད་དྲག་པོའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་དུ་འགྲོ་བར་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཁ་གཏད་ཐུབ་པའི་གྲ་སྒྲིག་ཞིག་ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་རེད། དྲག་པོའི་ཐོགས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་འཚལ་བའི་ཐབས་ལམ་དང་བོད་རང་ཉིད་ནས་གྲ་སྒྲིག་
དང་འཆར་གཞི་དགོས་ན་གུས་ཉིད་ནས་ལམ་སྟོན་གང་གནང་རྒྱུ་ཡོད། གལ་སྲིད་གྲ་སྒྲིག་དང་འཆར་གཏན་ནས་མེད་ན་ཁ་ནས་རང་བཙན་དང་ཐབས་ལམ་དྲག་པོ་ཞེས་བརྒྱ་བཤད་སྟོང་བཤད་བྱས་ནས་དོན་འབྲས་གང་ཡོང་གི་མ་རེད།
བཀའ་ལན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དྲི་རྗེས་སུ་ཡོད༎
དུས་བབ་ཚང་གི་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་ཀློག་མ་ཐུབ་ནས་རྒྱུན་རིང་ཕྱིན། བཙན་བྱོལ་གྱི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་གྱི་ང་རང་དགའ་ཤོས་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲིས་ལན་དེ་ཡིན། དོན་བཀྲ་ཡིས་ཆབ་སྲིད་སྐོར་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་པ་ཁག་ཅིག་དངོས་གནས་དྲང་གནས་གཏིང་ཟབ་པོ་འདུག ད་དུང་མུ་མཐུད་མཚམས་རེར་མི་སྣ་གནད་འགག་ཅན་རིགས་ལ་ཆབ་སྲིད་སྐོར་གྱི་དྲི་བ་རེ་གནང་རྒྱུར་རེ་བ་བརྒྱབ་བསྡད་ཡོད། མ་གཞི་ང་རང་བཅར་འདྲི་དག་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་ན་ཡང་། བཅའ་འདྲི་ལ་ལ་ཞིག་ལ་ཉོབ་ཀྱི་འདུག ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་ཨམ་སྐད་སྡེ་ཚན་གྱི་སྟག་ལྷ་རྒྱལ་ཀྱིས་དྲི་བ་གཏོང་སྐབས་སོ་སོ་མཁས་མདོག་སྟོན་གྱི་འདུག ཁམས་སྐད་ཚན་ཁག་གི་རྡོ་རྗེ་དགྲ་འདུལ་གྱིས་བཅར་འདྲིའི་སྐབས་སུ་རང་གི་དགའ་ཕྱོགས་དང་སྡངས་ཕྱོགས་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གསར་འགོད་པའི་དམ་བཅའ་མི་འདུག དབས་སྐད་ཚན་ཁག་གི་སྒྲོལ་དཀར་གྱིས་མོ་རང་གི་སྐད་ཆ་མང་དྲགས་ཏེ་གསན་མཁན་ཚང་མ་སུན་བསྡད་ཡོད་པ་རེད།
རྩ་བའི་ཆ་ནས་འཚམས་འདྲི་དང་ལྷག་པར་རྒྱ་གར་ལ་མཐུན་རྐྱེན་དེ་ཙམ་མེད་ཀྱང་སྐུ་ངལ་ཁྱད་བསད་ཀྱིས་ཕེབས་པར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཡོད།
མི་ཉག་བཙན་པོའི་དྲི་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་ལ་མང་པོ་ཞིག་འབྲི་ལོང་མེད་ཙང་ཉུང་ཙམ་ཞུ་འདོད་བྱུང་། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ཐད་གཟིགས་སྟངས་ནོར་ཡོད་པར་དངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་ས་རེད། དེ་ཡང་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ལགས་ཀྱིས་་་་་་ ཆོས་དད་འདོད་པ་ཁེངས་ཀྱི་མེད་ན། འདིར་ཀིརྟི་གྲྭ་ཚང་དང་ཁོང་ཚོའི་རྩ་བའི་བླ་མ་བཞུགས་ཡོད་པ་རེད། འདི་གར་ཆོས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད།་་་་་་་ཟེར། དེ་ནི་གད་མོ་ཁུངས་ནས་ཤོར་ཡ་རེད། ཆོས་དད་རང་དབང་མེད་པ་ཚང་མ་འདིར་རྒྱ་གར་དུ་ཆོས་སློབ་ན་ག་འདྲ་ཞིག་ཡོང་དགོས་པ་རེད། མ་ཟད་རྔ་པ་ཀིརྟི་ཕྱོགས་ནས་མེར་མཆོད་འབུལ་མཁན་གྱི་འདས་པོ་ཚོས་བོད་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་དགོས་ཞེས་པ་ལས་སོ་སོ་སྒེར་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་དགོས་ཟེར་མཁན་ཞིག་ངེད་ནས་མཐོང་ཐོས་མ་བྱུང་། ཅིག་བྱས་ན་ཉིད་ལ་གསལ་གསལ་ཐིང་ཐིང་ཡོད་སྒྲོ། ཡང་རང་བཙན་མ་གླེང་ན་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་མི་ཐོན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདོད་ཀྱང་། གཟུར་གནས་རྣམས་ཀྱི་ངོར་ཆོས་དད་དབང་གི་ཆེད་དུ་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གི་ལས་འགུལ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ལ་དངོས་འཛིན་གནང་གི་ཡོད་པ་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་མ་རེད་པས།
ལས་བྲེལ་གྱིས་རེ་ཞིག་འབྲི་མཚམས་བཞག།
བཀུར་འོས་འཇམ་དབྱངས་ནོར་བུ་ལགས་སུ་བཀྲ་ ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཡོད།
གུས་ཉིད་ཀྱིས་བཀའ་ལན་ལས་འཕྲོས་པའི་དྲི་བ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད་པས་བཀའ་ལན་གནང་རོགས།སྤྱི་བཏང་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་མཁས་དབངདང་ཆབ་སྲིད་པ་འགའ་ཤས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་གི་སྲིད་བྱུས་དང་སྣེ་ཁྲིད་སྟངས་འགྲིགས་ཀྱི་མི་འདུག་ཅེས་བཤད་
མཁན་ཡོད་པ་རེད་།ཡིན་ན་ལམ་སྟོན་དང་བསམ་ཚུལ་གསར་པ་གསུང་ཐུབ་མཁན་མི་
འདུག་ མི་སྒྲིག་པ་རེད་ཅེས་བཤད་པ་ཙམ་མིན་པར་ཐབས་བྱུས་གསར་པ་གང་ཡོད་དགོངས་
ཚུལ་རྣམས་བཀའ་གནང་ཐུབ་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོད།དེ་མིན་དགོས་པ་མི་འདུག
གུས་ཉིད་ནས་ང་ཚོ་འདི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཐད་མགོ་ཡག་པོ་ཞིག་
ཁྲིད་མ་ཐུབ་པའི་རྣམ་པ་ཐོན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ན།
བཀུར་འོས་རང་ཉིདགལ་སྲིད་བོད་མི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་བཀའ་ཁྲི་དང་ཡང་ན་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཡིན་ན་འདི་ཕྱོགས་ནས་རྒྱ་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པའི་ཐད་མགོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཁྲིད་ཐུབ་པའི་སྲིད་བྱུས་དང་ཐབས་ཤེས་མི་འདྲ་བ་གང་གནང་གི་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་
དང།མགོ་ཡག་པོ་ཁྲིད་ཐུབ་པའི་ལས་འགུལ་གང་འདྲ་ཞིག་གནང་གི་རེད།་དྲི་བ་འདི་
བཀའ་ལན་དང་པོ་ལས་འཕྲོས༎
གུས་ཉིད་ནས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྗེས་ཕྱོགས་ཀྱང་ང་ཚོར་དམིགས་བསལ་
རོགས་པ་ཞིག་ཡོང་གི་མ་རེད།ངས་དེ་ལ་རེ་བ་གང་ཡང་རྒྱག་གི་མེད།བོད་པ་རང་གི་ཐོག་ནས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་ན། བོད་པ་རང་གིས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་དངོན་བདེན་རེད་གསལ་པོ་རེད། བོད་པ་རང་གིས་ཤུགས་གང་འདྲ་ཞིག་རྒྱག་ན་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་པ་ཡོང་གི་རེད་དམ།
ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་མ་བརྟེན་པར་བོད་པ་རང་གིས་རང་དབང་ལེན་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་བོད་མི་རྣམས་ནས་ལས་འགུལ་དང་སྲིད་བྱུས་གང་འདྲ་ཞིག་བཟིང་དགོས་པ་རེད་དམ།
དྲི་བ་འདི་བཀ;་ལན་གཉིས་པ་ལས་འཕྲོས༎
གུས་ཉིད་ནས་ང་ཚོས་ངོས་ནས་འཛམ་གླིང་སྒང་ཕར་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཐབས་བྱ་དགོས་པ་མ་རེད་ཅེས་དང།
ཡང་གུས་ཉིད་ནས་བོད་པའི་རྩོམ་པ་པོ་དང་གཞས་པ་ཞིག་ནེའུ་ཡོག་ཏུ་སླེབས་པ་ཡིན་
ནའང་། མ་མཐའ་ཡང་ཨ་རིའི་མཐོ་སློབ་ཁག་ནང་ཁྲིད་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་བཅུག་སྟེ། འཛམ་གླིང་གི་སྒང་སོ་སོའི་མི་སྐད་གྲགས་བཟོ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་
ཚུལ་གང་འོག་གཉིས་མཐུན་གྱི་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་དང༌།ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་རེ་བ་
མེད་ཅེས་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོའི་སྒོས་ནས་གསུངས་འདུག་ ཡིན་ན་ཡང་སོ་སོའི་མི་སྐད་གྲགསབཟོ་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ན་སོ་སོའི་མི་སྐད་གྲགས་ཟོབ་ནས་ཕན་ཐོག་གང་ཡོད་དམ། དམིགས་ཡུལ་གང་གི་ཆེད་དུ་རེད་ཅེས་ཞུས༎་དྲི་བ་འདི་བཀའ་ལན་གསུམ་པ་ལས་འཕྲོས༎
གུས་ཉིད་ནས་སྐྱིད་པོ་བྱས་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་བསྡད་དེ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཞུ་བ་ཞུས་ནས་ཡོང་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན་པ་དེ། བོད་ནང་སྐུ་སྲོག་བློས་གཏོང་བྱས་བའི་ལས་འགུལ་དེས་གསལ་བོ་བསྟན་པ་རེད།
ཕྱི་ལ་སྡོད་མཁན་ཚོས་ཐབས་ཤེས་དང་ལམ་ཁ་བཙལ་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་དེ་བདེན་པ་རེད་དངོས་ནས་རེད། ངས་དེ་འདྲ་རང་བསམ་གྱི་ཡོད།
ཐབས་ཤེས་དང་ལམ་ཁ་གསར་པ་གང་འདྲ་ཞིག་འཚལ་དགོས་པ་རེད་བཀའ་སློབ་གསལ་པོ་ཞིག་གནང་རོགས། དགོངས་ཚུལ་གསལ་པོ་བཤད་ཆོག་པའི་རང་དབང་ཡོད་པ་རེད།
བཀའ་ལམ་དྲི་བ་འདི་བཀའ་ལན་བཞི་ལ་ལས་འཕྲོས༎
་བཀའ་ལན་ལྔ་པ་ནི་རང་བཙན་ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་གནང་མཁན་ཞིག་གིས་འཆར་སྣང་
ཞིག་གསུངས་འདུག། དྲི་བ་དམིགས་བསལ་ཞུ་རྒྱུ་མེད༎
བཀའ་ལན་གཞན་རྣམས་ལ་དྲི་བ་རྗེས་སུ་ཞུ་ཆོག་བཅེས༎
སྐད་ཆ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་མང་དག་གཅིག་འདུག ཡིན་ནའང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནད་དོན་ཁ་ཁས་ཤིག་མིན་པ་ཤེས་བཞིན་དུ་ཡིན་མདོག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཡིན་བཞིན་དུ་མ་རེད་མདོག་བྱེད་དགོས་པ། ཡིན་མདོག་མིན་མདོག་གཉིས་ཀ་བྱེད་དགོས། ཅི་ཡང་མི་སེམས་པ་བཅས་གནད་ལུགས་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་རེད།
ངས་སྒྲུང་ཐུང་ཐུང་ཅིག་བཤད་འདོད་བྱུང་། གནའ་སྔོན་མ་ཞིག་ལུང་པ་གཅིག་གི་ནང་རྒྱལ་པོ་དང་འབངས་རྣམས་འཚོ་གནས་བྱས་ཏེ་བསྡད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལོ་གཅིག་ཆར་པའི་ཆུ་འཐུང་མཁན་མི་མི་དམངས་གཅིག་ཡིན་ཚེ་སེམས་རྣལ་དུ་མ་ཕབ་པར་སྨྱོན་པ་ཆགས་འགྲོ་བ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱལ་པོ་དང་སྐུ་འཁོར་ལྷན་རྒྱས་ཚོར་མཐུན་རྐྱེན་གང་འཚམས་ཡོད་སྟབས། ཆར་པ་བབས་ནས་བྱུང་བའི་ཆུ་འཐུང་གིན་མེད།
ཡིན་ནའང་མི་དམངས་རྣམས་ལ་མཐུན་རྐྱེན་དེ་འདྲ་མེད་སྟབས། མི་ཚང་མས་ཕྱི་རོལ་ནས་བྱུང་བའི་ཆུ་འཐུང་གིན་ཡོད། ཆུ་དེ་བཏུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་རྣམས་སྨྱོན་པ་ཆགས་འགྲོ་བ་རེད། དེ་ནས་ཉིན་གཅིག་རྒྱལ་པོས་འཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐངས་ཏེ་ཁྱོད་ཚོས་ཆར་པའི་ཆུ་བཏུང་བའི་རྐྱེན་གྱི་མི་ཚང་མ་སྨྱོན་མ་ཆགས་ཚར་འདུག ད་ནས་བཟུང་ང་ཚོས་ཆར་པའི་དེ་ནམ་ཡང་བཏུང་རྒྱུ་མེད་ཅེས་བཀའ་བཏང་བ་རེད།
སྐབས་མི་དམངས་རྣམས་ཀྱི་ཡར་རྒྱལ་པོ་དང་སྐུ་འཁོར་ཚོར་ང་ཚོ་ཚང་མ་གཅིག་པ་ཡིན། སྨྱོན་པ་དངོས་གནས་དེ་ཁྱེད་རང་ཚོ་རེད་ཅེས་ཡར་སྐད་འབོད་བྱས་པ་རེད། དེ་ནས་མཐར་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་ཆར་པའི་ཆུ་དེ་བཏུང་ནས་རྒྱལ་པོ་རང་ཡང་མི་དམངས་སྨྱོན་པ་དང་མཉམ་དུ་སྨྱོན་པ་བྱས་བསྡད་པ་རེད།
གནས་ཚུལ་འདི་ཚོའི་གྲས་ཁྱད་མཚར་ཞིག་རེད།