དེ་རིང་སྔ་དྲོར་བཞུགས་སྒར་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྒྱབ་ལོགས་ལྷ་རྒྱལ་རིར་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་ས་གཉིས་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཉེ་འཁྲིས་དཔའ་བོའི་དྲན་རྟེན་རྡོ་རིང་མདུན་དུ་མདོ་སྟོད་ཆུ་བཞི་སྒྲང་དྲུག་དབུས་རྒྱུན་ལས་ཁང་གཉིས་ཀྱིས་དུས་མཉམ་དུ། ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དབུ་བརྙེས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༤ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙི་གནང་སོང་།
དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པའི་ཆུ་ཚོད་ ༧།༣༠ ཐོག མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་ས་གཉིས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུཊ་དབུ་བརྙེས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༥ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༥༤ པ་བཞུགས་སྒར་ངྷ་རམ་ས་ལའི་ལྷ་རྒྱལ་རིར་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་དང་སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ། སྤྱི་འཐུས་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརྟན། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ག་ཟི་དགེ་བཤེས་ཚེ་རིང་པོ། སྤྱི་འཐུས་གངས་ལྷ་མོ། སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས། སྤྱི་འཐུས་འཇམ་དབྱངས་བཟོད་པ། སྤྱི་འཐུས་འབའ་བ་སྐལ་བཟང་རྒྱལ་ཚན་ལགས་བཅས་དང་། དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་ཚོགས་པ་སྐྱིད་སྡུག་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ཕེབས་འདུག
མཛད་སྒོའི་ཐོག་མར་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་གླུ་གྱེར་འདོན་དང་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་ཆེད་སྐུ་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་བའི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་དང་རྒྱ་གཞུང་གི་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱོང་བཞིན་པ་བཅས་ལ་ངག་བཅད་མྱ་ངན་ཞུས་རྗེས། སྐུ་མགྲོན་ཡོངས་ཀྱིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་དང་། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ཨ་འབྲུག་མགོན་པོ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་ལ་ཁ་བཏགས་བསྒྲོན་འབུལ་གནང་སོང་། དེའི་རྗེས་དབུས་ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་འཛིན་གོ་བོ་བློ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས་ཀྱིས་དུས་དྲན་སྲུང་གཙིའི་གཏམ་བཤད་ཡིག་ཐོག་ནས་སྤེལ་བའི་ནང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་གཞིར་བཟུང་། ཆོལ་གསུམ་བོད་རིཊ་ཡོངས་རྫོགས་ཆིག་སྒྲིལ་གྱི་ནུས་པ་རྩལ་འདོན་གྱིས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་སྲ་བརྟན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དབུ་ཁྱུད་བྲིས་པ་ནས་བཟུང་། གསོན་ན་རླབས་ཆེ་ཞིང་ཤི་ན་གཟི་བརྗིད་ལྡན་པའི་ཁམས་རིཊ་སེར་སྐྱ་མི་དམངས་སྤྱི་དང་། ལྷག་དོན་ཆུ་སྒང་དྲག་པོའི་སྒྲིག་འཛུཊ་འདི་བཞིན་ཁམས་པའི་བདེ་དོན་གྱི་མིང་ཐོག་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་ལ་ཁྲིམས་མཐུན་དེབ་སྐྱེལ་ཞུས་ཏེ། ཚོགས་པའི་སྒྲིག་གཞི་དང་། ཚོགས་པའི་ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་དང་ཐོབ་ཐང་སྒྲིག་གཞི། ཚོགས་པའི་དངུལ་རྩིས་སྟངས་འཛིན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་སོགས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱི་རྒྱུན་རྣམས་ནི་དེང་གི་དམངས་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་དང་མཐུན་པར་འོས་བསྡུ་བྱས་ཏེ། མདོ་ཁམས་མི་མང་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མ་ཟད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་དང་གནས་ཡུལ་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་ཡོད་པའི་ཁྲིམས་མཐུན་སྒྲིག་འཛུཊ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྐོར་བཀོད་འདུག
གཏམ་བཤད་ནང་མུ་མཐུད་དོན། “ བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོཊ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་འགྱུར་འགྲོས་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་ཕྱིན་སྟེ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་དབང་ཡོངས་རྫོཊ་མི་མང་གི་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་མགོ་ཁྲིད་ལ་རྩིས་སྤྲོད་གནང་བ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་མཚན་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཞེས་པར་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལབ་གླེང་སྣ་ཚོཊ་འབྱུང་བཞིན་པའི་སྐབས་དེར། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གིས་ ༢༠༡༡ ལོའི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༧ ནས་ ༡༨ བར་མོན་གྷོ་འདོད་རྒུ་གླིང་དང་ཚོཊ་ཆེན་ཐེངས་ ༡༩ པའི་ཚོགས་ཏེ། སྤྱི་མོས་གྲོས་ཆོད་དུ་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་སྒྲིག་གཞིའི་དགོངས་དོན་ལྟར། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་འགལ་མེད་ཀྱིས་ལས་དོན་ཁག་མུ་མཐུད་བསྒྲུབས་དང་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། དམིགས་བསལ་སྐབས་ ༡༤ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༡༡ པར་གསུང་འཕྲིན་རིན་པོ་ཆེ་སྤྱི་བསྩལ་དང་། དེའི་རྗེས་འབྲེལ་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་འཕར་མའི་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་མིིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཇི་སོང་ཁག་གི་དགོངས་དོན་ལ་འཕྱར་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཀྱིས་དམངས་གཙོ་གོང་འཕེལ་ཆེད་འབད་བརྩོན་སྔར་ལྷག་ཞུ་རྒྱུ་ཞེས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་བྱས་པ་དང་། མདོ་ཁམས་ཆུ་སྒང་དྲུག་གི་ཚོགས་ཆེན་དང་འགན་ལྷན་ཚོགས་འདུའི་གྲོས་ཆོད་ཁག་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་བཅས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དགོས་པ་གཏན་འབེབས་དང་ལག་བསྟར་དབུས་ས་གཉིས་ནས་ཞུས་དང་ཞུ་མུས་ཡིན། ད་དུང་བསམ་མེད་རེ་འགའ་ནས་ཚོགས་པའི་སྒྲིག་གཞི་དང་གྲོས་ཆོད། ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་སོགས་ལ་རྒྱུན་དུ་དོ་སྣང་དང་འགན་འཁུར་ཡེ་ནས་མེད་པར། ནང་ཁུལ་དཀྲུག་གཞིའི་གླེང་ཕྱོགས་འདྲ་མིན་བཟོ་བཞིན་པ་དེ་རིགས་ལ་མདོ་ཁམས་སེར་སྐྱ་མི་མང་ཡོངས་རྒྱུན་དུ་ཐུགས་སྣང་དང་ཡིད་གཟབ་གནང་དགོས་པའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ” ཅེས་བཀོད་འདུག
མཇུག་ཏུ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཞོན་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་མཆོག་གིས་ཡིག་ཐོག་གི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བའི་ནང་། “བརྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་འདིས། བོད་བསྟན་སྲིད་དང་མི་རིགས་ཀྱི་རང་དབང་ཆེད་དགྲ་བོར་ཕར་རྒོལ་གྱིས་ཁ་གཏད་གདོང་ལེན་རིམ་པ་བྱས་ཏེ་ཞབས་འདེགས་ཇི་ཆེར་བསྒྲུབས་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་ ༸གོང་ས་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་བཙན་བྱོལ་དུ་མ་ཕེབས་ཐབས་མེད་བྱུང་བའི་སྐབས། སྐུ་ཕྱཱའི་ཉེན་སྲུང་གི་ཞབས་འདེབས་རླབས་ཆེན་བསྒྲུབ་ཡོད་པ་བཅས་ནི། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ནང་ཇི་སྲིད་པར་གནས་རྒྱུ་མ་ཟད། ད་རེའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙིའི་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་དང་བསྒྲགས་གུས་འདུད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ” ཞེས་བཀོད་འདུག
ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་མུ་མཐུད་དུ། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཐེངས་ ༤༣ ཐོག་གི་གྲོས་ཆོད་ནང་ ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་ཉེན་སྲུང་ཞུ་ཕྱོགས་ལ་དོ་སྣང་དང་འགན་འཁུར་ཞུ་ཕྱོགས་དང་། ལྷག་པར་དུ་ནང་གི་ཞབས་རིམ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཇི་གསུང་བཀའ་བསྒྲུབ་ཀྱིས་བོད་མི་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གནང་རྒྱུ། ཆོས་རིག་སྲུང་སྐྱོབ། མཐོ་རིམ་སློབ་མར་སློབ་ཡོན་མཐུན་འགྱུར། སྒྲིག་འཛུགས་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་སྤྱི་དང་དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་བྱེད་ཕྱོགས། བོད་ནང་གི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་སྡུག་ཚད་མེད་མྱོང་བཞིན་པར་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་མྱོང་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཕྱོགས་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རྣམས་ནི། བོད་མིའི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་སྤྱི་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་ཞབས་འདེགས་སུ་འགྲོ་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་དག་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་བཅས་ཞུས་སོང་།
དེ་བཞིན། ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་དཔའ་བོའི་དྲན་རྟེན་རྡོ་རིང་མདུན་དུ། ངྷ་ས་མདོ་སྟོད་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༤ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཞིག་སྲུང་གཙི་གནང་ཡོད་པ་དང་། མདོ་སྟོད་ཆུ་སྒང་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་རྒྱུན་ལས་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་ཐུབ་བསྟན་ལེགས་བཤད་ལགས་ཀྱིས་ཡིག་ཐོག་གི་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བའི་ནང་། ༡༩༤༩ ལོར་རྒྱ་དམར་པོས་བོད་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་གྱི་རྐང་པ་སྤོས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་པ་དང་། ལོ་དེའི་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མཚོ་ཆེན་བཞིའི་ཡ་རྒྱལ་ཡར་འབྲོག་གཡུ་མཚོའི་འདབས་གྲི་གུ་བཀྲ་ཤིས་མཐོང་སྨོན་རྫོང་གི་རྩེ་རིའི་མདུན་ངོས་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྤང་སྟེང་དུ་རྒྱལ་བསྟན་ཆབ་སྲིད་དང་། མི་རིགས་རང་དབང་གི་དོན་དུ་རང་རང་སོ་སོའི་མཁར་དངོས་ལུས་སྲོག་དང་བཅས་པ་དངོས་སུ་བློས་གཏོང་ནུས་པའི་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དང་ཨ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་ནས་རྒྱ་མཚོར་ཆུ་ཕྲན་འདུས་པ་ལྟར་དུས་གཅིག་ཏུ་རྟ་དམག་ཆིག་སྟོང་ལྷག་འཛོམས་ཏེ། བསང་གསོལ་དང་འབྲེལ་མཛད་སྒོའི་ཐོག་རྟ་དམག་རུ་བསྒྲིགས་ཀྱིས་༧གོང་ས་མཆོག་སྐུ་པར་མཐོང་གྲོལ་རིན་པོ་ཆེ་དབུ་གུར་དུ་གདན་ཞུ་དང་། ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དང་ཨ་མདོ་བཅས་ནས་བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་སྒར་གསར་དུ་དབུ་བརྙེས་པ་དང་ཆབས་ཅིག གྲུའུ་རྩེ་སེར་པོའི་ངོས་ལ་རྒྱལ་བ་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་ཕྱག་མཚན་རལ་གྲི་པད་མ་རྡོ་རྗེའི་ཡུ་བ་ཅན་དང་། བོད་པའི་ལག་བཟོས་སྙིང་པོ་དཔའ་དམ་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་དམག་དར་དགུང་སྔོན་དབྱིངས་སུ་ཐོག་མར་བསྒྲེངས་སྐོར་བསྒྲགས་སོང་།
ཐུབ་བསྟན་ལེགས་བཤད་ལགས་ཀྱིས་ “ མི་ཁ་ཤས་ཤིག་གི་བྱས་ཉེས་ལ་བརྟེན་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་འཁྲུག་རྐྱེན་བཟོས་པ་རེད། ད་ལྟ་གནས་བསྡད་པའི་མི་གཅིག་གཉིས་དེ་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ནས་གཙང་མ་ཞིག་མ་བཟོས་ན། མདོ་སྟོད་ཆིག་བསྒྲིལ་ཟེར་པ་དེ་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད། ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྔོན་མ་བྱས་ཉེས་བཞག་ཡོད་དེ་གཙང་མ་ཞིག་བཟོས་པ་ཡིན་ན། མདོ་སྟོད་མི་འགྲིག་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གཙང་མ་ག་འདྲ་བྱས་ཏེ་བཟོ་དགོས་ཟེར་ན། ཡིག་ཐོག་དང་ངག་ཐོག་བཅས་ནས་བཙན་བྱོལ་གཞུང་དང་༧གོང་ས་མཆོག་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་མང་པོ་བྱས་ཡོད་རེད། དེ་ཚོ་ཁམས་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཞིག་མ་རེད། དེ་ཁམས་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་མགོ་ལ་ཞཱ་མོ་གཡོག་ན་དེ་གྱོན་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། དེ་མ་གཏོགས་གང་ཚོ་མདོ་སྟོད་ནང་ཁུལ་མི་འགྲིག་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། མ་འོངས་པར་ཆིག་སྒྲིལ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ན་བྱས་ཉེས་དེ་དག་གཙང་མ་བཟོ་དགོས་རེད”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
མཐར་གསར་འགོད་པས་དཔའ་བོའི་རྡོ་རིང་མདུན་དུ་མདོ་སྟོད་ཆུ་སྒང་གི་དུས་དྲན་སྟེང་ཕེབས་མཁན་ཨ་འབྲུག་མགོན་པོ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གི་ཚ་མོ་སྤྱི་ཟུར་ཨ་འབྲུག་ཆོས་སྐྱིད་ལགས་སུ་དུས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་མྱོང་ཚོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར། “བོད་ཀྱི་གནས་བབ་ཉ་ཕྲག་པའི་སྐབས་སུ་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་མགོ་ཁྲིད་དང་དམག་མི་ཚོས་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སྲིད་དོན་དུ་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་གནང་པ་དེ་ང་ལ་ཧ་ཅང་བློ་སྤོབས་ཡོང་གི་འདུག ད་ལྟ་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་ཁག་གཉིས་སུ་ཆགས་ཡོད་པ་དེར་དཔེ་མི་སྲིད་པའི་བློ་ཕམ་འདུག ག་རེ་རེད་ཟེར་ན། ད་ལྟ་ང་ཚོ་བོད་པའི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་གཉན་འཕྲང་ཞིག་ཏུ་ལྷག་ཡོད། བོད་མི་རིགས་དང་རིག་གཞུང་བཅས་པ་རྩ་མེད་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁར་ཐུག་ཡོད་སྐབས་འདིར་མདོ་སྟོད་ཡོངས་རྫོགས་ཆིག་བསྒྲིལ་ཡོང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་རེད། འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ག་རེ་བྱུང་ཡོད་མེད་ཚས་མཁྱེན་གསལ་རེད། ༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་འོག་ཤར་སྐྱོད་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་འོག་ཚང་མ་ཆིག་བསྒྲིལ་བྱས་ཏེ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་ལམ་སྟོན་ཁག་འབད་སྒྲུབ་ཞུས་པ་ཡིན་ན་ཏན་ཏན་ཞབས་འདེགས་ཡག་པོ་ཞུ་ཐུབ་ངེས་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ང་ཚོ་ཁག་གཉིས་སུ་གྱེས་ཡོད་པ་དེ་ནི་དགྲ་དགའ་གཉེན་སྡུག་གི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ཚང་མས་སྤྱི་བའི་རྩ་དོན་གལ་ཆེར་བཟུང་སྟེ་ཕན་ཚུན་གཉིས་གས་གུ་ཡངས་ཀྱིས་ཆིག་སྒྲིལ་ཐོག་ལས་དོན་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་བོད་བསྟན་སྲིད་དང་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་དུ་འགྱུར་ངེས་རེད ”ཅེས་བརྗོད་བྱུང་།
གསར་འགོད་པ། དོན་གོ
མདོ་སྟོད་མི་མང་མགོ་རྨོངས་མཁན་ཚོས་༢༠༠༡ལོ་སྤྱི་འཐུས་སྒེར་གྱི་གྲོས་ཆོད་ཡིག་ཆ་ཨང་དགུ་པ་ཟེར་བ་དེ་ལ་ཡག་པོ་གཟིགས་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན །དེ་མིན་མང་པོ་བཤད་བསྡོད་ན་སྐུ་ལས་ཆེན་རོགས་རེད །ངས་མཆན་དང་པོ་དེ་དུས་བབས་ཚང་གིས་མེད་པ་བཟོས་འདུག །ད་རིང་མང་པོ་ཞུ་རྒྱུ་མེད །མདོ་སྟོད་མི་མང་གཙོ་བྱེད་བའི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཨང་དགུ་པ་ལ་ཡག་པོ་གཟིགས་རོགས་ཞེས་ཡང་ཡང་ཞུ།
གཏན་གཏན་། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱི་བཀའ་དགོངས་འགལ་མེད་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་དམ།
ངས་ནི་མདོ་སྟོད་གསར་རྙིང་གི་ཁྱད་པར་མི་ཤེས་མོད་ལྷ་རྒྱ་རིར་འཚོགས་པའི་མདོ་སྟོད་ཆུ་སྒང་གིས་མདོ་སྟོད་སྤྱི་འཐིས་ཁག་དང་མཉམ་དུ་སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་མགྲོན་འབོད་བྱེད་དོན་ག་རེ་རེད་དམ། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་སོགས་ཕེབས་ཏེ་ཚོགས་པ་འདིར་ལམ་སྟོན་གནང་གིན་ཡོད་ཚུལ་འདུག དེ་ན་ལྡི་ལིར་ཡོད་པའི་ཆུ་སྒང་ནས་བཏོན་པའི་གོང་ས་མཆོག་དང་།བོད་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་བའི་དེབ་དེ་ཕྱིར་བསྡུ་བྱས་ཏེ་མདོ་སྟོད་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་ཤུགས་སྣོན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནམ། སོ་སོའི་གོ་གནས་དང་འོས་ཤོག་གི་ཆེད་དུ་གོང་ས་མཆོག་དང་།བོད་གཞུང་གི་བཀའ་དྲིན་བསམ་ཤེས་དོར་ན་དཀོན་མཆོག་གིས་ཁྱེད་ཚོར་ཉེས་ཆད་གཅོད་པ་དང་ལས་འབྲས་ཀྱིས་ཉེས་ཅན་ཡན་པོར་མི་གཏོང་རྒྱ་སློབ་དཔོན་གྱི་དམ་ཚིག་ཏུ་བཞག་པ་ཡིན།
མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་༥༥་འཁོར་བའི་ཉིན་མོར་ཆུ་སྒང་དབུས་དང་ས་གནས་ཡོངས་རྫོགས་ནས་དུས་དྲན་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཕ་ཤུལ་བུས་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་དེ་དག་བྱེད་འོས་པ་དང་འགན་ཁུར་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།
འདིར་ནན་གྱིས་ཤོད་འདོད་པ་ཞིག་ལ། མདོ་སྟོད་ཀྱི་མི་ཁ་ཤས་ནས་དྲང་པོ་ཡིན་མདོག་དང་། བདེན་པ་ཡོད་མདོག ལྷག་བསམ་ཆེ་མདོག ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་མདོག་སོགས་ཀྱིས་ས་འོག་དར་ཐག་དང་། གཡོ་སྒྱུའི་ཁུག་པ་དྲངས་ནས་མདོ་སྟོད་ནང་ཁུལ་ལ་མི་མཐུན་པ་བྱེད་བཞིན་པ་ནི་ཤེས་དགོས་པའི་གནད་དོན་རེད་ལ། བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་མདོ་སྟོད་མི་དམངས་བརྒྱ་ཆ་དགུ་བཅུ་གོ་དགུ་ཙམ་ལ་ཆུ་སྒང་ཚོགས་པ་གཉིས་པ་ཞིག་འདས་མ་ད་གསུམ་ལ་ཡོད་མ་མྱོང་ཞིང་། དྷ་སའི་མི་འཁྱམ་ཁ་ཤས་ནས་རང་ཤ་གཅོད་ནས་ཁྱི་སྔུན་འཕེན་བཞིན་པ་དེ་དག་ནི་སྤྱི་མིང་གིས་སྒེར་དོན་གཉེར་བཞིན་པ་ཤེས་དགོས་པའི་གནད་ཀ་ཆེ། ཁོ་པ་ཚོའི་གཏོར་བཤིག་གི་ལས་འགུལ་དེ་དག་ལ་མཐོང་ཆེན་ཡིན་མདོག་གིས་ཆུ་སྒང་ཚོགས་པ་དང་བང་ཁ་མཉམ་གཤིབ་བྱེད་པ་ནི། མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་མི་དམངས་ཀྱི་སེམས་ལ་མདུང་བསྣུན་པ་རེད་ལ། མདུན་སྒྲིལ་གྱི་འོ་མ་ལ་ཐལ་བ་བཏབས་པ་རེད།
ང་ལས་ཀ་དྲང་པོ་བྱེད་མཁན། སྒོར་མོ་མང་པོ་མེད་མཁན་ངྷ་སའི་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ལས་ཁུངས་ལ་སོང་མྱོང། ངོ་མ་སྐྱབས་བཅོལ་པ་རང་རེད། ཡིན་ནའང། ཁོང་ཚོར་ཆུ་སྒང་གི་མིང་འཁྱེར་མཁན་གཞན་དེས་མཚན་སྨོད་ག་རེ་ཞུས་མིན་གྱི་དཔང་རྟགས་སྟོན་ལབ་ཡིན། སྐབས་དེར་ཁོང་ཚོས་ཀེ་ཏ་ཀ་ཞེས་པ་དགེ་བཤེས་གཡུང་དྲུང་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཀྱིས་གཙོ་སྒྲུབ་གནང་བའི་དེབ་མང་པོ་སྤྲད་སོང། དེར་ཚང་མས་ཐེངས་གཅིག་ཀློག་དང། དངོས་གནས་བྱས་ན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་དེར་སྐུ་མགྲོན་དུ་འགྲོ་རྒྱུའི་གནས་བབ་གང་ན་ཡོད། རྩ་བ་ནས་མི་འདུག་བསམས། སྔོན་མར་གསུང་འཕྲིན་ཞིག་གནང་འདུག་ཟེར།
བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་གིས་གསར་འགྱུར་ཆ་སྙོམས་པོ་སྤེལ་འདུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ལྷག་པར་དུ་མི་སུ་དང་སུས་སྐད་ཆ་གང་དང་གང་བཤད་པ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་ཡིག་ཐོག་ཏུ་བཞག་ཕབ་སྟེ་སྤེལ་བ་ཡིན་ན་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་དང་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། གསར་འགྱུར་གྱི་ཁ་བྱང་དེས་ཆུ་སྒང་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་དྲི་བ་ནག་པོ་ཞེ་དྲག་བཏང་འདུག
བོད་བརྟན་སྲུང་ལས་དོན་ཐད་བོད་དམག་གིས་ད་སྔ་ཞབས་འདེགས་ཆེན་པོ་ཞུས་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེང་སྐབས་ནུབ་ཕྱོགས་ཁུལ་དུ་འཇམ་ནོར་སོགས་དང་། ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཀརྨ་ཆོས་འཕེལ་སོགས་ཀྱིས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་མིང་འཁུར་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ཀྱི་བཀའ་དགོངས་ལས་འགལ་ནས་ལས་དོན་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད། ༧གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུཊ་ལ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་ནས་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། མི་འདི་ཚོའི་གྲས་ཀྱི་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་མཚན་སྙན་གཟི་བརྗིད་ལ་གནོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་ཤེས་པར་བྱས་ནས། དུས་རྒྱུན་དམག་རྒྱག་གི་ཡིན་མདོག་མདོག་དང་རང་བཙན་ལེན་གྱི་མདོག་མདོག་བྱེད་སྐབས་དོགས་ཟོན་བྱ་དགོས། འདི་རྒས་པོའི་ཉམས་མྱོང་ཡིན།
མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་དབུ་བརྙེས་ནས་མི་ལོ་༥༤ འཁོར་བའི་དེ་རིང་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཚེ་སྲོག་གི་འགྲོ་གྲོན་བཏང་བའི་རླབས་ཆེན་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཚོ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བསྔགས་བརྗོད་ཡི་རང་ཡོད།
ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གིས་༧གོང་ས་མཚོག་གི་བཀའ་དགོང་བཞིན་བསྒྲུབས་དང་སྒྲུབས་བཞིན་ཡོད་པ་གསལ་བོ་རེད་ལ་དམིགས་བསལ་རྡ་སར་གནས་པའི་ཆུ་སྒང་རིགས་གནས་འཛིན་གྲྭ་དེ་དངོས་གནས་རང་མི་མང་པོ་ལ་ཕན་ཐོགས་རླབས་ཆེན་ཡོང་གི་འདུག དེ་ཅམ་དུ་མ་ཟད་ཆུ་སྒང་ས་གནས་ལས་ཁུང་ཁག་གིས་གསར་འབྱོར་བ་ཚོ་ལ་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་Rc རྒྱབ་གཉེར་ཡིག་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་སྨན་པའི་ཐུགས་འཁུར་གནང་བཞིན་པར་དཀའ་དྲིན་ཞཱུ་བཞིན་ཡོད།
མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བླངས་དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དབུ་བརྙེས་ཏེ་མི་ལོ་ ༥༤ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་སྲུང་གཙི་ལ་སྙིང་ནས་གུས་དུད་དང་། བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྐུ་གཤེགས་པའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ཡོངས་ལ་རྗེས་དྲན་ཞུ།
ཐུབ་ལེགས་ཀྱིས་“མདོ་སྟོད་ཆིག་བསྒྲིལ་ཟེར་པ་དེ་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད། ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྔོན་མ་བྱས་ཉེས་བཞག་ཡོད་དེ་གཙང་མ་ཞིག་བཟོས་པ་ཡིན་ན། མདོ་སྟོད་མི་འགྲིག་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།།” ཟེར། ༸རྒྱལ་བའི་སྤྱན་སྔར་ནམ་མཁའ་གཡའ་དག་དང་ས་གཞི་རྡུལ་དག་བྱས་ཚར་ནས་ད་ལྟའི་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དབུས་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་དང་། དེ་འབྲེལ་ས་གནས་བཞི་ཅུ་མ་ཟིན་ཙམ་ཞིག་གིས་སྐྱོང་བའི་ཚོགས་པ་འདི། དབུས་བོད་མའི་སྒྲིགས་འཛུག་གིས་ཐད་གཏོང་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་དང་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞིའི་ལམ་ནས་འདེམ་སྐོ་བྱས་པ་རེད། ད་དུང་གཙང་མ་བཟོ་རྒྱུ་ཞིག་ག་པར་ལྷག་བསྡད་ཡོད་ན། གལ་སྲིད་དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་པ་གཞུང་གིས་ལེན་དང་གཙང་མ་མེད་པ་ཞིག་ལྷག་བསྡད་ཡོད་ན་དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་མི་རྒན་འདིའི་ཚོགས་པ་དེ་ཡིན་རྒྱུ་རེད།
མ་གཞི་ད་བར་མི་རྒན་འདིའི་ཁ་གཅིག་ནས་ལྕེ་གཉིས་འདྲ་ཐོན་ནས་བསྡད་བཞག་པ་རེད། སུ་ཞིག་སུ་དང་ཆིག་སྒྲིལ་དགོས་ས་རེད། བཙན་བྱལ་བོད་མིའི་སྒྲིགས་འཛུག་གིས་ངོས་ལེན་ཡོད་མེད་ལ་ལྟ་ན་དེ་གས་མཐུས་ཀྱི་རེད།
ཨོ་ཅིག་བརྗེད་འདུག བོད་ཀྱི་དུས་བབ་ཚང་གི་གསར་འགྱུར་འགོད་སྟངས་དངོས་གནས་ཡག་གི ཁ་ཤས་ད་སྙིང་རྗེ་བོ་རེད་ཡ།།
ལི་ཐང་ཨ་ཐར་གྱི་བརྙན་ཐག་དེ་གཅིག་པོར་ཐེངས་གཅིག་བལྟས་ན་ཧ་གོ་དོན་གསལ་རེད།
ང་ནི་མདོ་སྟོད་པ་ཞིག་མིན་ཡང། ཐུབ་བསྟན་ལེགས་བཤད་ཨ་འབྲུག་མཆོག་གི་ཚ་མོ་སོགས་ཀྱི་ཤོག་ཁག་དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཐམ་པ་ཡོད་དོ།།
འོན་ཀྱང་ཐུབ་ལེགས་ཀྱིས་་”མཁོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སྒང་དྲུག་དང་ཨ་མདོ་”ཟེར་བ་དེ་ལོ་རྒྱུས་མ་ཤེས་པའི་རྟགས་རེད། དེ་རིགས་བཟོ་བཅོས་བྱས་ན་ཡག་གི་རེད། མ་བྱས་ནའང། ཁྱད་པར་གེ་ཡོད་པ་མ་རེད། མ་ཤེས་པ་རེད་ཝ།།