གཞི་རིམ་འོག་མའི་དགེ་རྒན་ཟབ་སྦྱོང་སྟེང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་འཛིན་གྲྭ་དང་པོ་གཉིས་པ་དེ་སློབ་ཕྲུག་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རྐང་འཛུགས་ས་ཡིན་སྟབས། གཞི་རིམ་འོག་མའི་དགེ་རྒན་དང་སློབ་ཚན། སློབ་ཁྲིད་ཐབས་ལམ་སོགས་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྐོར་གསུངས་སོང་།
དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢།༡༥ ཐོག་དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་བདེ་སྐྱིད་ཚེ་རིང་ཚོགས་ཁང་དུ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག བཙན་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་གཞི་རིམ་འོག་མའི་དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་སྐོར་གྱི་ཟབ་སྦྱོང་ཞིག་དབུ་འཛུགས་གནང་སོང་།
སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་བློ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་གི་གཙོས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། དྷ་སྟེང་བོད་ཁྱིམ་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་དང་། ཟབ་སྦྱོང་ནང་བཞུགས་མཁན་སམ་བྷོ་ཊ་དང་བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས། དྷ་ས་དང་མ་སུ་རི། བལ་ཡུལ་གངས་ཅན་བདེ་རྩ་བཅས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་ ༦༨ ཀྱི་དགེ་རྒན་ ༢༡༥ ཚོགས་ཞུགས་གནང་འདུག
ཟབ་སྦྱོང་དབུ་འཛུགས་སྟེང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། བར་ལམ་ཞིག་ནས་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལས་རིམ་ཐོག་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་གྲུབ་འབྲས་ཡག་པོ་ཞེ་དྲགས་བྱུང་ཡོད་ཀྱང་། ༧སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་གཙོས་ང་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ལ་ཆ་ཚང་ཞིག་ཐུགས་བློ་མ་ཁེངས་པ་ཡོད་པ་ལོ་ཁ་ཤས་གོང་ནས་གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། དེའི་སྐྱོན་ཆ་ག་པར་ཐུག་གི་ཡོད་མེད་དང་། ང་ཚོས་ག་པར་བསམ་བློ་བཏང་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་མང་པོ་བྱས་མཐར། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དོན་ཚན་གཉིས་ཐོག་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ། གཞི་རིམ་འོག་མའི་དགེ་རྒན་འབྲེལ་བ་ཆེན་པོ་ཆགས་འདུག ཤེས་ཡོན་གྱི་རྨང་གཞི་དེ་ནས་གཏིང་གི་ཡོད་སྟབས་གཞི་རིམ་ཤེས་ཡོན་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཡོད་པ་དང་། གཉིས་པ་དེ་ཆེད་ལས་དང་ཁྱད་ལས་ཡར་རྒྱས་ཐོག་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག ང་ཚོས་ལྟ་སྐབས་ཀྱང་དེ་གནད་ལ་འཕིགས་པའི་ལམ་སྟོན་ཞིག་ཏུ་ཚོར་བྱུང་། དེ་གང་རེད་ཟེར་ན། ང་རང་ཚོའི་བསམ་བློ་ནང་གཞི་རིམ་འོག་མའི་འཛིན་གྲྭ་དང་པོ་གཉིས་པ། གསུམ་པ་ཟེར་སྐབས་ཆུང་ཆུང་དང་སྣང་ཆུང་བྱས་ཏེ། སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུ་ལས་སླ་པོ་ཞིག་དང་། སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་མཁན་དེས་ཀྱང་ལས་སླ་པོ་ཞིག་ཏུ་ཚོར་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་དོན་དངོས་ཐོག་ཤེས་ཡོན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་བརྒྱུད་རིམ་ནང་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་རྦད་དེ་ནོར་ཡོད་སྟབས། ཤུགས་ངོ་མ་དེ་གཞི་རིམ་འོག་མར་རྒྱག་དགོས་པ་མ་ཟད། དགེ་རྒན་ཡིན་ནའང་རྩེ་ཕུད་དེ་མར་ཕེབས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། སློབ་སྟོན་པ་ཁག་གཅིག་གིས་ལོ་དང་པོ་གཉིས་པ་གསུམ་པ་དེ་ཕྲུ་གུའི་མི་ཚེའི་གཡུལ་ས་འདྲ་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེའི་སྐབས་ནས་ཡར་འདོན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཡར་སླེབ་སྐབས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་གཞི་རིམ་འོག་མའི་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་མ་ཚོར་ཤེས་ཡོན་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཐད་ནུས་པ་ཆེན་པོ་འདོན་རྒྱུའི་ལས་འཆར་སྒྲིག་གི་ཡོད།
ཁྱེད་རང་ཚོ་ས་གནས་སུ་བཞུགས་ཏེ་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཁག་ཅིག་འཛིན་སྐྱོང་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཕར་ཕྱོགས་ན་ཕ་མ་ཚོ་ཡང་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། གལ་ཆེ་ཤོས་ཕྲུ་གུ་དང་རྒྱུན་དུ་གཤིབ་མཁན་དགེ་རྒན་རྣམ་པ་ཚོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། ང་ཚོས་དགེ་རྒན་ཚོར་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཕར་ཟབ་སྦྱོང་འབུལ་རྒྱུ་དང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་དགེ་རྒན་ཚོའི་ས་ནས་དགོངས་ཚུལ་ཉན་རྒྱུ་དང་ལེགས་ཆ་ལེན་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་ཟབ་སྦྱོང་འདི་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཡིན། ཞེས་སོགས་གསུངས་སོང་།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དགེ་རྒན་གྱི་གལ་གནད་སྐོར་གསུངས་དོན། མཁས་པ་ཞིག་གིས་ (Good teachers are costly, but bad teachers cost more to the nation and for the community) ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར། དགེ་རྒན་ཡག་པོ་ཟེར་བ་དེ་གོང་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། དགེ་རྒན་དེས་ཡག་པོ་བསླབ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་དུས་ཕོགས་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་མཐུན་རྐྱེན་མང་པོ་སྦྱོར་དགོས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། དགེ་རྒན་སྡུག་པོ་ཡིས་རྒྱལ་ཁབ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་གྱོང་གུན་མང་བ་གཏོང་གི་རེད། དགེ་རྒན་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་རིན་ཐང་ཆེ་བ་ཡོད་ལ། དགེ་རྒན་སྡུག་པོ་ཞིག་ཡོད་ན་གནོད་སྐྱོན་ཆེ་བ་ཡོད་པ་རེད། གོང་དུ་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་དགེ་རྒན་ཡག་པོ་ཞིག་གནང་དགོས་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དམིགས་བསལ་གྱིས་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་དང་དགེ་རྒན་ཚོའི་ངོས་ནས་སློབ་ཚན་འཁྲིད་པ་དེ། ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་བའམ་ཡང་ན་སོ་སོའི་མི་ཚེའི་ནང་འཚོ་བ་ཡག་པོ་སྐྱེལ་བ་ཁོ་ན་ཙམ་མིན་པར་བོད་རིགས་ཡག་པོ་ཞིག་དང་། རྩ་དོན་རྩོད་པར་མགོ་འཁྲིད་མཁན་ཡག་པོ་ཞིག་བཟོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པས་འགན་ལྷག་མ་ཡོད་པ་རེད། འཚོ་བ་སྐྱེལ་རྒྱུ་གཅིག་པུ་ཡིན་ན་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་བསླབ་བཞག་ན་འགྲིག་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། ང་ཚོས་བོད་མི་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་ལྡན་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་མ་ཟད། མགོ་འཁྲིད་ཐུབ་མཁན་དང་རྩ་དོན་རྩོད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་བཟོ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། སློབ་ཕྲུག་ལ་འགན་ཆེན་པོ་ཡོད་ལ། ཕ་མ་ལའང་འགན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། དམིགས་བསལ་གྱིས་དགེ་རྒན་ལ་འགན་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་གསུངས་སོང་།
སྲིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སློབ་མ་ཚོས་འདབ་གཤོག་གཉིས་ལྡན་ཆགས་ཐུབ་བྱ་དགོས་སྐོར་གསུངས་དོན། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་ང་ཚོ་བོད་པའི་ཕྲུ་གུ་ལབ་དུས་ག་འདྲ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ལྡུམ་རྭའི་ནང་གི་མེ་ཏོག་ལྟར་མིན་པར་རི་སྐྱེས་མེ་ཏོག་བཞིན་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེས་ག་རེ་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ལྡུམ་རྭའི་ནང་གི་མེ་ཏོག་དེ་སྙིང་རྗེ་མོ་ཡོད་ཀྱང་། ལུད་དང་ས། ཆུ་སོགས་བླུགས་ཏེ་གཙང་སྦྲ་བྱས་པ་ཡིན་ན་གཞི་ནས་སྙིང་རྗེ་པོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། རི་སྐྱེས་མེ་ཏོག་ནི་ལྷགས་པ་དང་གངས་ཆར་བརྒྱབ་པ་ཡིན་ནའང་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། རི་སྐྱེས་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་བོད་པའི་མ་འོངས་སོན་རྩ་རྣམས་ག་འདྲ་ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ན་རི་སྐྱེས་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་ཞིག་བཟོ་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོང་བར་འདབ་ཤོག་གཉིས་ལྡན་ཞེ་དྲགས་གལ་ཆེན་པོ་རེད། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་བཅས་ཀྱི་ཤེས་ཚད་ལྡན་པའི་ཐོག་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཚང་མས་མཁྱེན་གྱི་ཡོད་སྟབས། དེ་རིང་འདིར་ང་རང་སློབ་ཕྲུག་ཟུར་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དགེ་རྒན་རྣམ་པ་ཚོར་གུས་ཞབས་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཕྱག་ལས་ཡག་པོ་གནང་འདུག གྲུབ་འབྲས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་འདུག་པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་སྦྲགས། མུ་མཐུད་ནས་གནང་རོགས་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོང་།
མཇུག་ཏུ་གསར་འགོད་པས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་འགན་འཛིན་ཚེ་རིང་བསམ་གྲུབ་ལགས་སུ་བཅར་འདྲི་ཞུས་པར་ཁོང་གིས། ཟབ་སྦྱོང་འདི་དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཚེས་ ༣༡ བར་འཚོགས་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་། ཉིན་དེ་གའི་རིང་ཞོགས་པ་རྒན་ལགས་རྣམ་པ་ཚོས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་ཆོས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེའི་རྗེས་ལ་རྒན་ལགས་རྣམ་པ་ཚོ་ཚོགས་ཆུང་ལྔར་བགོས་ནས་ཤེས་ཡོན་ཡར་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་སྐོར་ལ་བསམ་ཚུལ་བསྡུས་ཏེ། མ་འོངས་པར་སློབ་གྲྭ་ཁག་ནང་ལག་ལེན་བསྟར་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས། རྒན་ལགས་རྣམ་པ་ཚོར་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་གཞི་རིམ་འོག་མའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་ཆེད། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངེས་སྟོན་པ་ཟུར་བ་ཁེར་ཤི་ཀུ་མར་མཆོག་ནས་གཞི་རིམ་འོག་མའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ལྟ་གྲུབ་དང་ལག་ལེན་ཐོག་སློབ་ཁྲིད་གནང་རྒྱུ་དང་། ཝ་ན་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ལྷག་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་བོད་པའི་སྐད་ཡིག་སྲ་བརྟན་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་སྟངས་སྐོར་དང་། ཀཱང་རའི་དགེ་རྒན་འོས་སྦྱོང་སྦྱོང་བརྡར་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཎེ་ཀིལ་ཤར་མ་ལགས་ཀྱིས་བྱིས་དུས་ཀྱི་སློབ་གསོ་དང་ལྟ་སྐྱོང་སྐོར་ལ་སློབ་ཁྲིད་གནང་རྒྱུ། ཨ་རིའི་ཨེ་མོ་རེ་མཐོ་སློབ་གྱི་དགེ་རྒན་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན་ལགས་ཀྱིས་ནང་ཆོས་དང་ཚན་རིག་གི་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུ་སོགས་གོ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་ངོ་སྤྲོད་གནང་སོང་།
གསར་འགོད་པ། དོན་གྲུབ།